Τη Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού (ΔΙΣ) επισκέφθηκε, σήμερα Τρίτη 18 Αυγούστου 2015, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Άμυνας Δημήτρης Βίτσας, συνοδευόμενος από τον Α’ Υπαρχηγό του ΓΕΣ Αντιστράτηγο Ανδρέα Ηλιόπουλο.
Στη διάρκεια της επίσκεψης, ο ΑΝΥΕΘΑ ενημερώθηκε από τον Διευθυντή της ΔΙΣ Ταξίαρχο Νικόλαο Δελατόλα, για το έργο, την αποστολή, την οργάνωση και τη λειτουργία της Διεύθυνσης, που ιδρύθηκε 1887 και από το 1954 έχει τη σημερινή οργανωτική μορφή. Στη διάρκεια της επίσκεψης έγινε μια πρώτη παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας που γίνεται επί των αρχείων της Βέρμαχτ, μετά την πρώτη επεξεργασία και αξιολόγηση τους.
Περιηγήθηκε τους χώρους της ΔΙΣ και ιδιαίτερα τον ειδικά διαμορφωμένο χώρο, όπου γίνεται η επεξεργασία των προερχομένων από τις ΗΠΑ, γερμανικών αρχείων της περιόδου 1941-1944.
Ο ΑΝΥΕΘΑ επισήμανε την ιδιαίτερη σημασία και αξία του έργο που συντελείται στη ΔΙΣ. «Εσείς - τόνισε απευθυνόμενος στο προσωπικό της ΔΙΣ - έχετε το βάρος, σ’ ένα τόπο κι ένα λαό με μεγάλη ιστορία, να ανυψώνετε, να φέρνετε στο φως την ιστορικότητα, που έτσι κι αλλιώς υπάρχει. Θα πρέπει να μελετάμε την ιστορία μας και να αντλούμε διδάγματα για το πώς θα πάμε παραπέρα».
Επισήμανε την ανάγκη το έργο αυτό της ΔΙΣ να διαδοθεί στον ελληνικό λαό. Ανέφερε ακόμα το γεγονός της αξιοποίησης των επιστημονικών γνώσεων στρατιωτών που συμμετέχουν στην επεξεργασία και την αξιολόγηση των αρχείων. «Έχει, είπε, μεγάλη σημασία το πως αντιλαμβάνεται ο καθένας το καθήκον απέναντι στην κοινωνία και απέναντι στην πατρίδα».
Στην ενημέρωση που πραγματοποιήθηκε έγινε παρουσίαση του συνολικού έργο που συντελείται στη ΔΙΣ και επισημάνθηκε, ότι βασική δραστηριότητα της Διεύθυνσης, μετά και την ολοκλήρωση του Επιχειρησιακού Προγράμματος Κοινωνία της Πληροφορίας, αποτελεί η συνέχιση και ολοκλήρωση της τεκμηρίωσης του αρχειακού της υλικού.
Ακολούθησε η παρουσίαση των πρώτων αποτελεσμάτων της έρευνας, που διεξάγεται στη ΔΙΣ, με βάση τα αρχεία της Βέρμαχτ από τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τα οποία αποκτήθηκαν από την Υπηρεσία Εθνικών Αρχείων των ΗΠΑ. Υπενθυμίζεται πως η ΔΙΣ προμηθεύτηκε το 2006, αντίγραφα των αρχείων σε 162 μικροφίλμς, που περιέχουν περίπου 400 χιλιάδες σελίδες, τα οποία αφορούν τις επιχειρήσεις των γερμανικών στρατευμάτων στην Ελλάδα. Για την επεξεργασία αυτών των αρχείων, η ΔΙΣ αξιοποιεί υπηρετούντες στρατιώτες με άριστη γνώση γερμανικών και με υψηλή ακαδημαϊκή εκπαίδευση, υπό την επίβλεψη ιστορικών της Διεύθυνσης.
Στη διάρκεια της επίσκεψης, ο ΑΝΥΕΘΑ ενημερώθηκε από τον Διευθυντή της ΔΙΣ Ταξίαρχο Νικόλαο Δελατόλα, για το έργο, την αποστολή, την οργάνωση και τη λειτουργία της Διεύθυνσης, που ιδρύθηκε 1887 και από το 1954 έχει τη σημερινή οργανωτική μορφή. Στη διάρκεια της επίσκεψης έγινε μια πρώτη παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας που γίνεται επί των αρχείων της Βέρμαχτ, μετά την πρώτη επεξεργασία και αξιολόγηση τους.
Περιηγήθηκε τους χώρους της ΔΙΣ και ιδιαίτερα τον ειδικά διαμορφωμένο χώρο, όπου γίνεται η επεξεργασία των προερχομένων από τις ΗΠΑ, γερμανικών αρχείων της περιόδου 1941-1944.
Ο ΑΝΥΕΘΑ επισήμανε την ιδιαίτερη σημασία και αξία του έργο που συντελείται στη ΔΙΣ. «Εσείς - τόνισε απευθυνόμενος στο προσωπικό της ΔΙΣ - έχετε το βάρος, σ’ ένα τόπο κι ένα λαό με μεγάλη ιστορία, να ανυψώνετε, να φέρνετε στο φως την ιστορικότητα, που έτσι κι αλλιώς υπάρχει. Θα πρέπει να μελετάμε την ιστορία μας και να αντλούμε διδάγματα για το πώς θα πάμε παραπέρα».
Επισήμανε την ανάγκη το έργο αυτό της ΔΙΣ να διαδοθεί στον ελληνικό λαό. Ανέφερε ακόμα το γεγονός της αξιοποίησης των επιστημονικών γνώσεων στρατιωτών που συμμετέχουν στην επεξεργασία και την αξιολόγηση των αρχείων. «Έχει, είπε, μεγάλη σημασία το πως αντιλαμβάνεται ο καθένας το καθήκον απέναντι στην κοινωνία και απέναντι στην πατρίδα».
Στην ενημέρωση που πραγματοποιήθηκε έγινε παρουσίαση του συνολικού έργο που συντελείται στη ΔΙΣ και επισημάνθηκε, ότι βασική δραστηριότητα της Διεύθυνσης, μετά και την ολοκλήρωση του Επιχειρησιακού Προγράμματος Κοινωνία της Πληροφορίας, αποτελεί η συνέχιση και ολοκλήρωση της τεκμηρίωσης του αρχειακού της υλικού.
Ακολούθησε η παρουσίαση των πρώτων αποτελεσμάτων της έρευνας, που διεξάγεται στη ΔΙΣ, με βάση τα αρχεία της Βέρμαχτ από τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τα οποία αποκτήθηκαν από την Υπηρεσία Εθνικών Αρχείων των ΗΠΑ. Υπενθυμίζεται πως η ΔΙΣ προμηθεύτηκε το 2006, αντίγραφα των αρχείων σε 162 μικροφίλμς, που περιέχουν περίπου 400 χιλιάδες σελίδες, τα οποία αφορούν τις επιχειρήσεις των γερμανικών στρατευμάτων στην Ελλάδα. Για την επεξεργασία αυτών των αρχείων, η ΔΙΣ αξιοποιεί υπηρετούντες στρατιώτες με άριστη γνώση γερμανικών και με υψηλή ακαδημαϊκή εκπαίδευση, υπό την επίβλεψη ιστορικών της Διεύθυνσης.
Ειδικότερα:
1η φάση: Έχει ολοκληρωθεί η ψηφιοποίηση των μικροφίλμς, με τα ειδικά μηχανήματα.
2η φάση: Έχει ολοκληρωθεί η επιλογή των αποσπασμάτων που αναφέρονται στην Ελλάδα μέσω μιας γρήγορης επισκόπησης των αρχείων για τον εντοπισμό λέξεων κλειδιών που καθορίζουν τον τόπο.
3η φάση: Είναι σε εξέλιξη η σύνταξη συνοπτικών σημειωμάτων με γενικές περιγραφές του τύπου των αρχείων και ειδικές περιγραφές σημαντικών ευρημάτων που αφορούν συγκεκριμένες πράξεις του γερμανικού στρατού ενάντια στον ελληνικό λαό. Το συνοπτικό σημείωμα περιέχει μια γενική περιγραφή του τύπου των αρχείων.
Τονίστηκε, ακόμα, ότι στα υπό εξέταση αρχεία βρίσκονται αναφορές υπηρεσιακών ταξιδιών, με ιδιαίτερες πληροφορίες που αφορούν την πολιτική, κοινωνική και οικονομική κατάσταση του ελληνικού λαού.
Στο φωτογραφικό υλικό περιλαμβάνονται φωτογραφίες των πρώτων Ελλήνων αιχμαλώτων κατά την εισβολή των γερμανικών στρατευμάτων, φωτογραφίες από καταστροφές εγκαταστάσεων και κτιρίων και πολλές φωτογραφίες των κατοχικών δυνάμεων στην πρωτεύουσα, καθώς και χάρτες, σχεδιαγράμματα και πίνακες. Υπάρχουν στοιχεία για ανθρώπινες απώλειες, με νεκρούς, αιχμαλώτους, εκτελεσθέντες και ομήρους. Αναφέρονται επίσης πολλές καταστροφές περιοχών και υπάρχουν αναφορές για κατασχέσεις.
Επιδιώξεις της έρευνας:
Μετά την ολοκλήρωση της τρέχουσας εργασίας, της σύνταξης περιληπτικών σημειωμάτων για το σύνολο του αρχείου, η ΔΙΣ σκοπεύει να συνοψίσει τα αποτελέσματα σε μια έκδοση που θα περιλαμβάνει και ευρετήριο γεγονότων.
Σε δεύτερο χρόνο θα γίνει πιστή απόδοση στα ελληνικά τόσο των σημαντικών αποσπασμάτων με βάση τα ευρήματα, όσο και του συνόλου του αρχείου. Επίσης, θα υπάρξει παραπέρα εμπλουτισμός των αρχειακών πηγών, με επιπλέον σειρές μικροφίλμς από τις ΗΠΑ, καθώς και διασταύρωση του αρχειακού υλικού με άλλες πηγές, όπως είναι τα αρχεία που αναμένονται από τη ρωσική κυβέρνηση.
Η ΔΙΣ, όπως τονίστηκε, αφού ολοκληρώσει αυτή την επεξεργασία, σκοπεύει να διαθέσει το αρχείο και τα αποτελέσματα της έρευνας σε μελετητές αλλά και σε θεσμούς και επιτροπές για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών. Με την ολοκλήρωση του έργου θα υπάρξει έκδοση βιβλίου ή βιβλίων για μέρος ή για το σύνολο της έρευνας αυτής.
1η φάση: Έχει ολοκληρωθεί η ψηφιοποίηση των μικροφίλμς, με τα ειδικά μηχανήματα.
2η φάση: Έχει ολοκληρωθεί η επιλογή των αποσπασμάτων που αναφέρονται στην Ελλάδα μέσω μιας γρήγορης επισκόπησης των αρχείων για τον εντοπισμό λέξεων κλειδιών που καθορίζουν τον τόπο.
3η φάση: Είναι σε εξέλιξη η σύνταξη συνοπτικών σημειωμάτων με γενικές περιγραφές του τύπου των αρχείων και ειδικές περιγραφές σημαντικών ευρημάτων που αφορούν συγκεκριμένες πράξεις του γερμανικού στρατού ενάντια στον ελληνικό λαό. Το συνοπτικό σημείωμα περιέχει μια γενική περιγραφή του τύπου των αρχείων.
Τονίστηκε, ακόμα, ότι στα υπό εξέταση αρχεία βρίσκονται αναφορές υπηρεσιακών ταξιδιών, με ιδιαίτερες πληροφορίες που αφορούν την πολιτική, κοινωνική και οικονομική κατάσταση του ελληνικού λαού.
Στο φωτογραφικό υλικό περιλαμβάνονται φωτογραφίες των πρώτων Ελλήνων αιχμαλώτων κατά την εισβολή των γερμανικών στρατευμάτων, φωτογραφίες από καταστροφές εγκαταστάσεων και κτιρίων και πολλές φωτογραφίες των κατοχικών δυνάμεων στην πρωτεύουσα, καθώς και χάρτες, σχεδιαγράμματα και πίνακες. Υπάρχουν στοιχεία για ανθρώπινες απώλειες, με νεκρούς, αιχμαλώτους, εκτελεσθέντες και ομήρους. Αναφέρονται επίσης πολλές καταστροφές περιοχών και υπάρχουν αναφορές για κατασχέσεις.
Επιδιώξεις της έρευνας:
Μετά την ολοκλήρωση της τρέχουσας εργασίας, της σύνταξης περιληπτικών σημειωμάτων για το σύνολο του αρχείου, η ΔΙΣ σκοπεύει να συνοψίσει τα αποτελέσματα σε μια έκδοση που θα περιλαμβάνει και ευρετήριο γεγονότων.
Σε δεύτερο χρόνο θα γίνει πιστή απόδοση στα ελληνικά τόσο των σημαντικών αποσπασμάτων με βάση τα ευρήματα, όσο και του συνόλου του αρχείου. Επίσης, θα υπάρξει παραπέρα εμπλουτισμός των αρχειακών πηγών, με επιπλέον σειρές μικροφίλμς από τις ΗΠΑ, καθώς και διασταύρωση του αρχειακού υλικού με άλλες πηγές, όπως είναι τα αρχεία που αναμένονται από τη ρωσική κυβέρνηση.
Η ΔΙΣ, όπως τονίστηκε, αφού ολοκληρώσει αυτή την επεξεργασία, σκοπεύει να διαθέσει το αρχείο και τα αποτελέσματα της έρευνας σε μελετητές αλλά και σε θεσμούς και επιτροπές για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών. Με την ολοκλήρωση του έργου θα υπάρξει έκδοση βιβλίου ή βιβλίων για μέρος ή για το σύνολο της έρευνας αυτής.
