Συνέντευξη του ΑΝΥΕΘΑ Δημήτρη Βίτσα στην εφημερίδα «Αγορά»
Αν κλείσει η συμφωνία μέχρι τις 20 Αυγούστου, οι εκλογές μπορούν να προκηρυχθούν αμέσως μετά και να διεξαχθούν τον Σεπτέμβριο;
Tα πράγματα πρέπει να γίνουν με τη σειρά τους. Σήμερα εργαζόμαστε ώστε να κλείσει μια οριστική συμφωνία, στη βάση της προσωρινής συμφωνίας που έγινε στις 12 Ιουλίου, χωρίς επιπλέον προαπαιτούμενα και αυτό είναι το βασικό μας θέμα. Έχω εκφράσει τη γνώμη, επειδή αυτή η συμφωνία έχει τρία μέρη, ότι η κυβέρνηση η οποία θα διαχειριστεί το ζήτημα της διαπραγμάτευσης για το χρέος, πρέπει να είναι μια ισχυρή κυβέρνηση με ικανή κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Δεν μπορεί να συνεχιστεί μια κατάσταση, όπου θα υπάρχει κυβέρνηση μειοψηφίας, που ανάλογα με το νόμο, θα ψηφίζεται από κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες πολιτικά ετερόκλητες. Άρα, με αυτή την έννοια, θεωρώ ότι πρέπει να μπούμε σε μια διαδικασία αναβάπτισης και συγκρότησης μια τέτοιας κυβέρνησης μέσα από τη λαϊκή εντολή.
Η ψήφιση και εφαρμογή του τρίτου μνημονίου δεν συνιστά μια βίαιη «μετάλλαξη» του ΣΥΡΙΖΑ με ακύρωση του προγράμματος της ΔΕΘ;
Η συμφωνία την οποία προανέφερα έχει τρία μέρη. Το πρώτο είναι αυτό που αφορά τα προαπαιτούμενα και τα δημοσιονομικά μέτρα τα οποία έχουν επώδυνες πλευρές και πιθανότατα υφεσιακή κατεύθυνση. Εμείς γι’ αυτό το κομμάτι πρέπει να βρούμε αντίρροπες - και δεν μιλάω για ισοδύναμες αλλά για αντίρροπες - διαδικασίες, οι οποίες θα προσφέρουν ανακούφιση και προστασία, σ’ εκείνες τις κατηγορίες συμπολιτών μας, οι οποίες έχουν εξαθλιωθεί από την παρατεταμένη και αυστηρή πολιτική λιτότητας και την αντίστοιχη ανθρωπιστική κρίση που επέφεραν τα μνημόνια.
Το δεύτερο κομμάτι είναι η διαπραγμάτευση για το χρέος. Είναι καθαρό για όλους, ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο, άρα θα πρέπει να ακολουθήσουμε τεχνικές λύσεις - ουσιαστικά πολιτικές λύσεις - που θα απομειώνουν το χρέος και πολύ περισσότερο δεν θα διεκδικούν μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα, που είναι πολλές φορές το μέτρο της λιτότητας από τον ελληνικό λαό.
Έτσι θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε στο τρίτο κομμάτι, το οποίο συνήθως ονομάζεται αναπτυξιακό κομμάτι. Το βασικό ζήτημα, είναι ότι η ασκούμενη πολιτική τις τελευταίες δεκαετίες, έχει διαλύσει τον παραγωγικό ιστό της χώρας. Θα πρέπει να εκκινήσουμε τη διαδικασία παραγωγικής ανασυγκρότησης, η οποία θα αξιοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρα μας, που στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ περιγράφονται. Συγχρόνως θα δυναμώνει τη συμμετοχή της εσωτερικής παραγωγής προϊόντων στην εσωτερική ζήτηση, πράγμα που θα βοηθήσει και στην ανάπτυξή της.
Με αυτή τη λογική θα πρέπει να υπάρχουν κίνητρα για συγκεκριμένες επενδύσεις αλλά και αντικίνητρα για άλλες. Θα πρέπει να σπάσει αυτή η στενή διασύνδεση του ιδιωτικού τομέα μεγάλων συμφερόντων με το Δημόσιο, κάτι που κάνει το Δημόσιο, ως τα σήμερα, να λειτουργεί υπέρ του ιδιωτικού τομέα και όχι υπέρ του κοινωνικού οφέλους. Μέσα από αυτή την διαδικασία, καθημερινή μάχη και διαπραγμάτευση, το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης παραμένει ενεργό.
Υπάρχει θέμα αλλαγής εκλογικού νόμου και αν ναι, πότε θα αναλάβει η κυβέρνηση πρωτοβουλίες;
Απάντηση: Η θέση του ΣΥΡΙΖΑ είναι να υπάρχει απλή αναλογική σε όλους τους θεσμούς του κράτους, ξεκινώντας από τις βουλευτικές εκλογές, φθάνοντας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και όπου αλλού εκδηλώνεται εκλογική διαδικασία. Η απλή αναλογική πρέπει να θεσμοθετηθεί και συνταγματικά, σε συγκεκριμένο χρόνο και με συγκεκριμένο τρόπο, ώστε να μην είναι το εκλογικό σύστημα αντικείμενο, κάθε φορά, των συμφερόντων της εκάστοτε πολιτικής εξουσίας και κυβέρνησης. Είναι περίεργο το γεγονός ότι κόμματα, όπως είναι η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, που με μανία καταπολέμησαν την ιδέα της απλής αναλογικής, τώρα που βρίσκονται σε δεινή πολιτική θέση ή κοντά στο όριο να μετατραπούν σε εξωκοινοβουλευτικά, να θυμούνται πια όχι τις δικές τους αρχές αλλά τις αρχές της Αριστεράς.
Τελικά θα αποδεχθείτε περικοπές σε αμυντικές δαπάνες, προσωπικό και υποδομές που ζητούν οι δανειστές;
Οι περικοπές που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στις αμυντικές δαπάνες είναι τεράστιες. Στόχος μας είναι να εξασφαλίζουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις ως δύναμη αποτροπής, και παράλληλα να ενδυναμώνουμε την εγχώρια αμυντική βιομηχανία. Αυτός ο στόχος σημαίνει πως με βάση τις σημερινές μας δυνατότητες, να παράξουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα και συγχρόνως ν’ αποκτήσει η αμυντική μας βιομηχανία το επίπεδο της εξωστρέφειας που απαιτείται. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μην χρειάζονται επιπλέον περικοπές.
Tα πράγματα πρέπει να γίνουν με τη σειρά τους. Σήμερα εργαζόμαστε ώστε να κλείσει μια οριστική συμφωνία, στη βάση της προσωρινής συμφωνίας που έγινε στις 12 Ιουλίου, χωρίς επιπλέον προαπαιτούμενα και αυτό είναι το βασικό μας θέμα. Έχω εκφράσει τη γνώμη, επειδή αυτή η συμφωνία έχει τρία μέρη, ότι η κυβέρνηση η οποία θα διαχειριστεί το ζήτημα της διαπραγμάτευσης για το χρέος, πρέπει να είναι μια ισχυρή κυβέρνηση με ικανή κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Δεν μπορεί να συνεχιστεί μια κατάσταση, όπου θα υπάρχει κυβέρνηση μειοψηφίας, που ανάλογα με το νόμο, θα ψηφίζεται από κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες πολιτικά ετερόκλητες. Άρα, με αυτή την έννοια, θεωρώ ότι πρέπει να μπούμε σε μια διαδικασία αναβάπτισης και συγκρότησης μια τέτοιας κυβέρνησης μέσα από τη λαϊκή εντολή.
Η ψήφιση και εφαρμογή του τρίτου μνημονίου δεν συνιστά μια βίαιη «μετάλλαξη» του ΣΥΡΙΖΑ με ακύρωση του προγράμματος της ΔΕΘ;
Η συμφωνία την οποία προανέφερα έχει τρία μέρη. Το πρώτο είναι αυτό που αφορά τα προαπαιτούμενα και τα δημοσιονομικά μέτρα τα οποία έχουν επώδυνες πλευρές και πιθανότατα υφεσιακή κατεύθυνση. Εμείς γι’ αυτό το κομμάτι πρέπει να βρούμε αντίρροπες - και δεν μιλάω για ισοδύναμες αλλά για αντίρροπες - διαδικασίες, οι οποίες θα προσφέρουν ανακούφιση και προστασία, σ’ εκείνες τις κατηγορίες συμπολιτών μας, οι οποίες έχουν εξαθλιωθεί από την παρατεταμένη και αυστηρή πολιτική λιτότητας και την αντίστοιχη ανθρωπιστική κρίση που επέφεραν τα μνημόνια.
Το δεύτερο κομμάτι είναι η διαπραγμάτευση για το χρέος. Είναι καθαρό για όλους, ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο, άρα θα πρέπει να ακολουθήσουμε τεχνικές λύσεις - ουσιαστικά πολιτικές λύσεις - που θα απομειώνουν το χρέος και πολύ περισσότερο δεν θα διεκδικούν μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα, που είναι πολλές φορές το μέτρο της λιτότητας από τον ελληνικό λαό.
Έτσι θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε στο τρίτο κομμάτι, το οποίο συνήθως ονομάζεται αναπτυξιακό κομμάτι. Το βασικό ζήτημα, είναι ότι η ασκούμενη πολιτική τις τελευταίες δεκαετίες, έχει διαλύσει τον παραγωγικό ιστό της χώρας. Θα πρέπει να εκκινήσουμε τη διαδικασία παραγωγικής ανασυγκρότησης, η οποία θα αξιοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρα μας, που στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ περιγράφονται. Συγχρόνως θα δυναμώνει τη συμμετοχή της εσωτερικής παραγωγής προϊόντων στην εσωτερική ζήτηση, πράγμα που θα βοηθήσει και στην ανάπτυξή της.
Με αυτή τη λογική θα πρέπει να υπάρχουν κίνητρα για συγκεκριμένες επενδύσεις αλλά και αντικίνητρα για άλλες. Θα πρέπει να σπάσει αυτή η στενή διασύνδεση του ιδιωτικού τομέα μεγάλων συμφερόντων με το Δημόσιο, κάτι που κάνει το Δημόσιο, ως τα σήμερα, να λειτουργεί υπέρ του ιδιωτικού τομέα και όχι υπέρ του κοινωνικού οφέλους. Μέσα από αυτή την διαδικασία, καθημερινή μάχη και διαπραγμάτευση, το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης παραμένει ενεργό.
Υπάρχει θέμα αλλαγής εκλογικού νόμου και αν ναι, πότε θα αναλάβει η κυβέρνηση πρωτοβουλίες;
Απάντηση: Η θέση του ΣΥΡΙΖΑ είναι να υπάρχει απλή αναλογική σε όλους τους θεσμούς του κράτους, ξεκινώντας από τις βουλευτικές εκλογές, φθάνοντας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και όπου αλλού εκδηλώνεται εκλογική διαδικασία. Η απλή αναλογική πρέπει να θεσμοθετηθεί και συνταγματικά, σε συγκεκριμένο χρόνο και με συγκεκριμένο τρόπο, ώστε να μην είναι το εκλογικό σύστημα αντικείμενο, κάθε φορά, των συμφερόντων της εκάστοτε πολιτικής εξουσίας και κυβέρνησης. Είναι περίεργο το γεγονός ότι κόμματα, όπως είναι η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, που με μανία καταπολέμησαν την ιδέα της απλής αναλογικής, τώρα που βρίσκονται σε δεινή πολιτική θέση ή κοντά στο όριο να μετατραπούν σε εξωκοινοβουλευτικά, να θυμούνται πια όχι τις δικές τους αρχές αλλά τις αρχές της Αριστεράς.
Τελικά θα αποδεχθείτε περικοπές σε αμυντικές δαπάνες, προσωπικό και υποδομές που ζητούν οι δανειστές;
Οι περικοπές που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στις αμυντικές δαπάνες είναι τεράστιες. Στόχος μας είναι να εξασφαλίζουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις ως δύναμη αποτροπής, και παράλληλα να ενδυναμώνουμε την εγχώρια αμυντική βιομηχανία. Αυτός ο στόχος σημαίνει πως με βάση τις σημερινές μας δυνατότητες, να παράξουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα και συγχρόνως ν’ αποκτήσει η αμυντική μας βιομηχανία το επίπεδο της εξωστρέφειας που απαιτείται. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μην χρειάζονται επιπλέον περικοπές.
