Συντάξεις: Μειωμένο σε σχέση με πέρυσι, το έκτακτο επίδομα οικονομικής ενίσχυσης στους χαμηλοσυνταξιούχους

 Ενσωματώνεται στο "πακέτο της ΔΕΘ" αλλά μειωμένο σε σχέση με πέρυσι, το έκτακτο επίδομα οικονομικής ενίσχυσης στους χαμηλοσυνταξιούχους που δεν θα πάρουν αύξηση την 1η Ιανουαρίου 2024 λόγω προσωπικής διαφοράς.

Το "αντάλλαγμα" του κουρέματος που μπορεί να φτάνει και στο 50% (από 200-300 ευρώ πέρυσι σε 100-150 ευρώ φέτος) θα είναι ότι τα χρήματα θα καταβληθούν νωρίτερα δηλαδή πριν από το τέλος του χρόνου.

Εφόσον βρεθεί ο δημοσιονομικός χώρος -κρίσιμα θα είναι τα στοιχεία που θα συγκεντρωθούν τα επόμενα 24ωρα καθώς θα δείξουν πώς έχουν εξελιχθεί οι εισπράξεις φόρων κατά την αυριανή "βαριά ημέρα"- στο πακέτο θα ενσωματωθεί και η επέκταση του market pass μέχρι το τέλος του χρόνου αλλά και ένα πλαίσιο στοχευμένων ενισχύσεων για τους λογαριασμούς της θέρμανσης και του ηλεκτρικού ρεύματος.

Το "πακέτο" των μέτρων που θα ενεργοποιηθούν φέτος -και εκτός απροόπτου θα είναι τα τελευταία έκτακτου χαρακτήρα καθώς με την αλλαγή του χρόνου αλλάζει το σκηνικό σε πανευρωπαϊκό επίπεδο- εκτιμάται ότι θα κινηθεί στα επίπεδα των 300-400 εκατ. ευρώ.

Γιατί "κουρεμένη" η ενίσχυση στους συνταξιούχους; Διότι αντίστοιχα μικρότερο θα είναι και το ποσοστό αύξησης των συντάξεων από το νέο έτος. Με βάση την μέχρι τώρα πορεία του ρυθμού ανάπτυξης αλλά και την εξέλιξη του πληθωρισμού, η αύξηση των συντάξεων θα είναι της τάξεως του 3-3,5% από 7,75% που ήταν η αντίστοιχη περυσινή. 

Έτσι, αντίστοιχη θα είναι και η "προσαρμογή" στην έκτακτη οικονομική ενίσχυση που σε αυτό ακριβώς αποσκοπεί: στο να διασφαλίσει την αγοραστική δύναμη αυτών που λόγω της προσωπικής διαφοράς δεν θα πάρουν αύξηση. Πάντως, από την 1/1/2024 θα αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των συνταξιούχων που πλέον θα έχουν μηδενίσει την προσωπική τους διαφορά οπότε θα μπαίνουν και αυτοί πλέον σε ρυθμό αύξησης των εισοδημάτων τους.

πηγή:https://www.thetoc.gr/oikonomia/article/to-paketo-tis-deth-enisxusi-100-150-euro-se-suntaxiouxous-epektasi-market-pass-epidotiseis-reumatos-se-eualotous/

Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων ια την ακρίβεια : - Πάνω από 1 εκατομμύριο νοικοκυριά θα λάβουν ένα βοήθημα που θα καλύπτει ή θα υπερκαλύπτει τον πληθωρισμό

 Στις οικονομικές δυσκολίες που καλούνται να αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά λόγω του υψηλού πληθωρισμού αναφέρθηκε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Κώστας Σκρέκας, σε συνέντευξη που παραχώρησε στον Alpha.

«Αρκετά σύνθετο» χαρακτήρίσε το πρόβλημα του πληθωρισμού ο υπουργός. «Τα αίτια των πληθωριστικών πιέσεων, υπερβαίνουν τα όρια της κυβέρνησης και της επικράτειας. Ο πόλεμος συνεχίζεται στην Ουκρανία. Έχουμε τα αποτελέσματα της κλιματικής κρίσης να χτυπάνε την πόρτα μας. Στην Ελλάδα είχαμε μεγάλες καταστροφές σε παραγωγή φρούτων» ανέφερε επίσης

Πάντως, ο ίδιος σημείωσε ότι θα υπάρξει οικονομική ενίσχυση για πάνω από 1 εκατομμύριο νοικοκυριά από την κυβέρνηση, η οποία μπορεί ακόμα και να υπερκαλύψει το πρόβλημα του πληθωρισμού.

«Όλα αυτά εξαιτίας των ακραίων καιρικών συνθηκών. Και έχουμε και έλλειψη εργατών γης. Μπορεί να υπάρχουν αντικειμενικές συνθήκες αλλά η κυβέρνηση δεν κάθεται με σταυρωμένα χέρια. Ενισχύουμε το νοικοκυριό για την ακρίβεια. Πάνω από 1 εκατομμύριο νοικοκυριά θα λάβουν ένα βοήθημα που θα καλύπτει ή θα υπερκαλύπτει τον πληθωρισμό», δήλωσε ο κ. Σκρέκας.

Παράλληλα σημείωσε: «Ενεργούμε πάνω από 5000 ελέγχους για το περιθώριο κέρδους των εταιρειών που τα εμπορεύονται. Δεν μένουμε μόνο στο επίπεδο των αλυσίδων σούπερ μάρκετ προχωράμε πίσω στην εφοδιαστική αλυσίδα και φτάνουμε στους προμηθευτές των σούπερ μάρκετ. Αυτή τη στιγμή ελέγχονται όλες οι αλευροβιομηχανίες. Χρειάζονται ένα διάστημα γιατί έχει να κάνει με κόστη παραγωγή και τιμές πώλησης».

Τέλος, σχετικά με τα σχολικά, σημείωσε: «Έχουμε ίδιες ή και μειωμένες τιμές. Η μέση μείωση 7% Φαίνεται ότι οι τιμές είναι ίδιες οι χαμηλότερες από το αντίστοιχο διάστημα πέρσι».

πηγή: https://www.newsbomb.gr/oikonomia/story/1463712/skrekas-pano-apo-1-ekatommyrio-noikokyria-tha-lavoun-voithima-pou-tha-yperkalyptei-ton-plithorismo

Συντάξεις χηρείας: Πότε θα περικόπτονται κατά 50%

 Αλλαγή στο ισχύον καθεστώς των συντάξεων χηρείας φέρνει διάταξη του υπουργείου Εργασίας, η οποία θα ενσωματωθεί στο εργασιακό νομοσχέδιο.

Με την προωθούμενη διάταξη θα προβλέπεται διπλός υπολογισμός στις συντάξεις χηρείας μετά την πρώτη τριετία, ώστε στην περίπτωση που υπάρχει και δεύτερη σύνταξη να επιλέγουν οι ίδιοι οι συνταξιούχοι ποια από τις δύο θα μειωθεί κατά 50%.

Ουσιαστικά επεκτείνεται και στον ιδιωτικό τομέα η περικοπή της σύνταξης χηρείας στο μισό στην περίπτωση απασχόλησης ή συνταξιοδότησης εξ ιδίου δικαιώματος του έμμεσα ασφαλισμένου

Ειδικότερα εξετάζεται να επιλέγεται το συμφερότερο ποσό που θα λαμβάνουν οι συνταξιούχοι μετά την πρώτη τριετία αντί της υποχρεωτικής περικοπής της σύνταξης χηρείας στο μισό, όπως ισχύει μετά τον νόμο Κατρούγκαλου για δικαιούχους συντάξεων χηρείας από 13/5/2016 και μετά.

Ετσι αν ένας συνταξιούχος έχει 500 ευρώ από τη δική του σύνταξη και 800 ευρώ από τη σύνταξη χηρείας, θα μπορεί να επιλέγει μετά την πρώτη τριετία από την καταβολή της σύνταξης χηρείας η μείωση κατά 50% να μη γίνει στα 800 ευρώ, αλλά στα 500 ευρώ. Με την επιλογή αυτή θα λαμβάνει 800 ευρώ από χηρεία και 250 ευρώ από τη δική του σύνταξη, δηλαδή συνολικά 1.050 ευρώ.

πηγή:https://www.newsbomb.gr/oikonomia/story/1463429/syntakseis-xireias-pote-tha-perikoptontai-kata-50

Πρωθυπουργός: - Είχαμε, έχουμε και θα έχουμε πυρκαγιές.

Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω παρατηρώντας -κ. Φάμελλε, ελπίζω να μην το εκλάβετε ως προσωπική μομφή- ότι μέχρι στιγμής, μετά το εκλογικό αποτέλεσμα, γνωρίζαμε ότι πρακτικά στη Βουλή υπάρχει ένα κόμμα χωρίς αρχηγό. Σήμερα διαπιστώσαμε ότι υπάρχει και αρχηγός χωρίς κόμμα.

Και νομίζω, κ. Πρόεδρε, ότι αυτά τα πολύ σοβαρά τα οποία ειπώθηκαν από τον Πρόεδρο των Σπαρτιατών δεν θα πρέπει να περάσουν ασχολίαστα. Και προφανώς θα υπάρχουν και κοινοβουλευτικές επιπτώσεις για όλα όσα ακούστηκαν.

Σταματώ όμως εδώ για να επανέλθω στον πυρήνα της δευτερολογίας μου, ξεκινώντας με μια πιο γενική πολιτική παρατήρηση. Μίλησα 53 λεπτά, απέφυγα τον πειρασμό να κάνω οποιαδήποτε αναφορά σε θέματα που δεν αφορούν την επικαιρότητα και το αντικείμενο της συζήτησης η οποία προκλήθηκε, πιστεύω, με τη σύμφωνη γνώμη όλων των κομμάτων της Βουλής, γιατί θεωρώ ότι με αυτό τον τρόπο σέβομαι και τιμώ τις διαδικασίες του κοινοβουλίου. Αλλά καταναλώνω και όλο τον χρόνο τον οποίο έχω στη διάθεσή μου προκειμένου να μιλήσω για ένα πολύ σημαντικό θέμα το οποίο πιστεύω ότι απασχολεί όλους μας, και στο κοινοβούλιο αλλά και ολόκληρη την ελληνική κοινωνία.

Λυπάμαι, γιατί κάποιοι πολιτικοί αρχηγοί, με πρώτο τον κ. Ανδρουλάκη, επέλεξαν να κάνουν μια γενική πολιτική ομιλία κριτικής προς την κυβέρνηση, αφιερώνοντας πολύ λίγο χρόνο στο πραγματικό αντικείμενο της συζήτησης.

Μην ανησυχείτε, θα έχουμε την ευκαιρία να διασταυρώσουμε τα ξίφη μας εφ’ όλης της ύλης σε πολλές άλλες ευκαιρίες. Αλλά, ξέρετε, όταν το κάνετε αυτό, μάλλον ένδεια επιχειρημάτων δείχνετε να έχετε παρά κάποια άλλη, ενδεχομένως, ατζέντα, η οποία πάντως δεν εξυπηρετείται με αυτό τον τρόπο.

Επιτρέψτε μου, λοιπόν, και εμένα μια πολύ σύντομη γενική τοποθέτηση, μιας και είπατε, κ. Ανδρουλάκη, ότι η κακή μέρα από το πρωί φαίνεται και πόσο άσχημα ξεκίνησε η κυβέρνηση τη θητεία της και πως λίγο-πολύ η χώρα δοκιμάζεται από πολλαπλές κρίσεις, μέσα στις οποίες είναι και τα προβλήματα στην οικονομία και η ακρίβεια. Έτσι δεν μας είπατε;

Θα ήθελα απλά να επισημάνω ότι σήμερα ανακοινώθηκαν τα στοιχεία του πληθωρισμού για τον μήνα Αύγουστο -φαντάζομαι θα το γνωρίζετε- από την Eurostat, μιας και θέλουμε να κάνουμε μια συζήτηση η οποία στηρίζεται σε ευρωπαϊκά στοιχεία. Θα επανέλθω στην συνέχεια στο τι λένε τα ευρωπαϊκά στοιχεία για τις πυρκαγιές. Ο πληθωρισμός, ο ετήσιος πληθωρισμός στην χώρα μας τον Αύγουστο, είναι 3,4%, όταν ο μέσος πληθωρισμός στην Ευρώπη είναι πάνω από το 5%.

Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει ένα επίμονο πρόβλημα ως προς τον πληθωρισμό των τροφίμων, το οποίο η κυβέρνηση έχει αναγνωρίσει πολλές φορές και για το οποίο θα έχουμε την ευκαιρία να μιλήσουμε στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.

Πάντως, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, κ. Ανδρουλάκη, ότι τα στοιχεία δείχνουν ότι για ένα παγκόσμιο πρόβλημα -δεν φαντάζομαι να το αμφισβητεί κανείς αυτό- οι επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας είναι συγκριτικά καλύτερες από τον μέσο όρο της Ευρώπης. Αυτό ως προς τα γενικά.

Τώρα, το πώς αξιολογείται το πρώτο τρίμηνο της θητείας μας, επιτρέψτε μου αυτό να το αφήσουμε στην κρίση των πολιτών. Αυτό που μπορώ σίγουρα να πω είναι ότι με το πρώτο οικονομικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης έχουμε ήδη υλοποιήσει το μισό των προεκλογικών μας δεσμεύσεων για την τετραετία την οποία έχουμε μπροστά μας.

Επανέρχομαι, όμως, στο θέμα της σημερινής ημερήσιας διάταξης, που αφορά τις πυρκαγιές. Ξέρετε είχε πει αν δεν κάνω λάθος -κ. Πρόεδρε, διορθώστε με γιατί έχετε βαθύτερη ιστορική γνώση από μένα, ειδικά όταν πρόκειται για τέτοιου είδους αποφθέγματα- ο Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Ντισραέλι, του 19ου αιώνα, είχε πει τη φράση ότι «υπάρχουν ψέματα, μεγάλα ψέματα και στατιστικές». Οι στατιστικές μπορούν να διαβαστούν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους και το ίδιο και οι αριθμοί. Και καλό θα ήταν να μην χρησιμοποιούμε αποσπασματικά στατιστικά στοιχεία, ειδικά όταν πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα και θέλουμε να δώσουμε μια συνολική εικόνα του τι πραγματικά συμβαίνει στη χώρα μας σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Έχω εδώ τα στατιστικά στοιχεία των ιστορικών πυρκαγιών από το 2006, όπως τουλάχιστον αυτά είναι δημοσιευμένα στην ευρωπαϊκή βάση δεδομένων, όπου καταγράφονται καμένα εκτάρια -ένα εκτάριο ίσον δέκα στρέμματα- καθώς και αριθμός φωτιών. Ο αριθμός των φωτιών ο οποίος παρουσιάζεται εδώ είναι οι μεγάλες φωτιές, οι φωτιές πάνω από 30 εκτάρια, 300 στρέμματα. Δηλαδή, δεν καταγράφονται στα στοιχεία αυτά όλες οι μικρές φωτιές οι οποίες, ευτυχώς, κ. Φάμελλε και κ. Ανδρουλάκη, δεν έφτασαν να γίνουν φωτιές των 300 στρεμμάτων, άρα να κάνουν μια σημαντική περιβαλλοντική ζημιά. Και δεν έγιναν φωτιές των 300 στρεμμάτων επειδή, όπως σας είπα, παρεμβαίνει η Πυροσβεστική έγκαιρα και σβήνει τις πιο πολλές από αυτές τις φωτιές.

Άμα δείτε λοιπόν τα γραφήματα, θα τα δείξω ενδεικτικά χωρίς να μπω στη λεπτομέρεια των στοιχείων, αυτά είναι τα γραφήματα για την Πορτογαλία, αυτά είναι τα γραφήματα για την Ισπανία. Δείτε απλά τα ύψη από τις μπάρες, χωρίς να μπούμε σε λεπτομερή στοιχεία. Θα διαπιστώσετε ακριβώς αυτό το οποίο σας είπα και στην πρωτολογία μου, ότι στα μεσογειακά περιβάλλοντα υπάρχει μία έντονη κυκλικότητα στις πυρκαγιές. Υπήρχε πάντα, έχει γίνει χειρότερη από την κλιματική κρίση.

Τι σημαίνει αυτό; Ότι έχουμε κάποιες καλές χρονιές ως προς τον αριθμό των καταγεγραμμένων καμένων στρεμμάτων -μπορεί να είναι τρεις, τέσσερις, πέντε συνεχόμενες- και κάποιες πολύ κακές χρονιές. Το ίδιο ισχύει για την Πορτογαλία, το ίδιο ισχύει για την Ισπανία, το ίδιο εν μέρει ισχύει για τη Γαλλία -αν και επιτρέψτε μου να σας πω ότι τα νούμερα για τη Γαλλία δεν είναι συγκρίσιμα, διότι η Γαλλία έχει μεσογειακά δάση σε ένα πολύ μικρό κομμάτι της συνολικής της επικράτειας-, το ίδιο ισχύει για την Ελλάδα, το ίδιο εν μέρει ισχύει και για την Κροατία.

Πράγματι η Ελλάδα, ιστορικά, τα τελευταία 15 χρόνια, είχε τρεις πολύ κακές χρονιές: το 2007, η χειρότερη χρονιά ιστορικά με τις μεγάλες πυρκαγιές οι οποίες έκαψαν κυρίως την Ηλεία, το 2021 και το 2023. Η Πορτογαλία είχε δύο τραγικές χρονιές, το 2016 και το 2017, επειδή άκουσα και συγκρίσεις για το μέγεθος των χωρών, νομίζω το είπε ο κ. Βελόπουλος. «Μη συγκρίνετε», δεν θυμάμαι ποιος το είπε, «τη Γαλλία με την Ελλάδα». Η Πορτογαλία έχει περίπου το ίδιο μέγεθος με την Ελλάδα. Στην Πορτογαλία σε δύο χρονιές κάηκαν 7,5 εκατομμύρια στρέμματα και πέρσι η Πορτογαλία είχε μία πολύ κακή χρόνια, όπως εμείς πέρσι είχαμε μία πολύ καλή χρονιά. Το ίδιο έγινε το 2019, το ίδιο έγινε το 2020.

Αυτή είναι η πραγματικότητα των πυρκαγιών και αυτό ακριβώς αποδεικνύει ότι οι καιρικές συνθήκες, οι οποίες από τη φύση τους είναι εναλλασσόμενες, έχουν να παίξουν έναν καθοριστικό ρόλο στο πόσες εκτάσεις καίγονται. Αυτό πρέπει επιτέλους να το δεχτούμε. Αυτό μας λέει η επιστήμη. Αν δεν μπορούμε να μιλήσουμε εδώ με όρους στοιχειωδώς επιστημονικούς, τότε κάνουμε ένα διάλογο κωφών. Απλά διαβάζουμε πράγματα τα οποία μας γράφουν χωρίς να καταλαβαίνουμε καλά-καλά τι λέμε και χωρίς να μπορούμε καν να συνεννοηθούμε για τα στοιχειώδη.

Στα μεσογειακά κλίματα είχαμε, έχουμε και θα έχουμε πυρκαγιές. Δυστυχώς, οι πυρκαγιές αυτές -μας το λένε όλοι οι άνθρωποι στο πεδίο- γίνονται πιο δύσκολες στην αντιμετώπισή τους προϊόντος του χρόνου και δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθεί αυτή η κρίση. Μπορεί να έχουμε μία πολύ δύσκολη χρονιά του χρόνου, μπορεί να έχουμε τρία, τέσσερα χρόνια τα οποία πάλι θα είναι καλά από κλιματολογικές συνθήκες. Αυτή, λοιπόν, είναι η πραγματικότητα των αριθμών, για να μην πετάμε νούμερα δεξιά και αριστερά και να λέμε ότι είμαστε χειρότερα εμείς από ό,τι είναι κάποιοι άλλοι.

Σίγουρα είναι επιβεβλημένο να μπορούμε να συνομιλούμε με τις υπόλοιπες μεσογειακές χώρες και να ανταλλάσσουμε καλές πρακτικές. Πράγματι, υπάρχουν χώρες, όπως η Πορτογαλία, που έκανε μια πολύ σοβαρή δουλειά μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές. Και μάθαμε πράγματα από αυτούς όταν μιλήσαμε μαζί τους, όταν μίλησε ο κ. Στυλιανίδης το 2021, όταν συγκροτούσαμε το Υπουργείο. Πήγαμε, μιλήσαμε εκτενώς στους Πορτογάλους για το πώς μπορούμε να οργανώσουμε εμείς το δικό μας Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας. Αυτό, όμως, δεν τους απέτρεψε από το να έχουν 1 εκατομμύριο καμένα στρέμματα πέρυσι, διότι πολύ απλά είχαν πολύ δύσκολες κλιματολογικές συνθήκες.

Και βέβαια, να πω και κάτι για τα στρέμματα για την Ελλάδα, διότι θα επαναλάβω ότι αυτά είναι οριζόντια στατιστικά, σωστά στατιστικά στοιχεία, μας δείχνουν μια τάξη μεγέθους. Όμως, δεν έχουν όλα τα στρέμματα την ίδια αξία, κα Κωνσταντοπούλου. Ναι, όταν καίγεται ένα πουρνάρι το οποίο μπορεί να ξαναφυτρώσει από μόνο του σε δύο χρόνια, δεν έχει την ίδια αξία με ένα δάσος το οποίο μπορεί να είναι προστατευόμενο και το οποίο εάν καεί μπορεί να μην ξαναγίνει ποτέ. Και αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να το γνωρίζουμε, διότι αν πιστεύετε εσείς μέσα στην αφέλειά σας και στον βολονταρισμό σας ότι μπορούμε ως διά μαγείας να προστατεύσουμε 70 εκατομμύρια στρέμματα, γιατί τόση είναι η δασοκάλυψη στην πατρίδα μας, τότε λυπάμαι, έρχεστε από άλλον πλανήτη.

Λοιπόν, επειδή όμως εγώ έρχομαι από τον πλανήτη γη και τον πλανήτη του ρεαλισμού, οφείλω να επισημάνω ότι κύριο μέλημά μας -και θα έρθω στη συνέχεια στο ποιος υποδεικνύει μια τέτοια λύση- είναι η προτεραιοποίηση συγκεκριμένων δασών ως προς τις διαχειριστικές μελέτες, ως προς τα σχέδια παρέμβασης τα οποία κάνουμε, γιατί πολύ απλά ούτε τους πόρους έχουμε, ούτε τις δυνατότητες να παρέμβουμε σε όλα τα δάση της ελληνικής επικράτειας.

Επανέρχομαι, λοιπόν, στα στατιστικά. Το 2018 -γιατί αναφερθήκατε στο θέμα αυτό και δεν θα το αφήσω ασχολίαστο- το 2018, κ. Φάμελλε, ήταν μια καλή ή μια κακή χρονιά για τη χώρα μας στατιστικά; Ρωτώ και όλη την εθνική αντιπροσωπεία. Λοιπόν, στατιστικά ήταν μια πολύ καλή χρονιά, χάσαμε μόνο 120.000 στρέμματα. Χάσαμε όμως και 104 ανθρώπους. Αυτό δεν αποτυπώνεται σε καμία στατιστική οριζόντια. Απλά για να έχουμε μια αίσθηση του πόσο εύκολο είναι να διαστρεβλώσει κανείς τα νούμερα όταν δεν έχει, ενδεχομένως, δώσει την απαραίτητη έμφαση, γιατί δεν θεωρώ ότι η ιεράρχηση για την οποία σας μίλησα -ανθρώπινη ζωή, περιουσία, δάσος- νομίζω ότι αυτή είναι μια ιεράρχηση την οποία όλοι μας σεβόμαστε.

Δεν θα επανερχόμουν στη φωτιά στο Μάτι αν δεν άκουγα την παρέμβαση της κας Κωνσταντοπούλου. Νόμιζα, κα Κωνσταντοπούλου, είστε και υπηρέτης της νομικής επιστήμης, ότι σε αυτή τη χώρα υπάρχει το τεκμήριο της αθωότητας. Το γνωρίζετε φαντάζομαι. Έτσι δεν είναι; Καλά. Και, αν δεν κάνω λάθος, εκτός από τη δραστηριότητα σας ως Πρόεδρος κόμματος έχετε και επαγγελματική δραστηριότητα ως δικηγόρος. Καλό είναι να μην συγχέετε αυτά τα δύο. Και καλό είναι όταν αναφέρεστε σε ανθρώπους, αξιωματικούς της Πυροσβεστικής, οι οποίοι μπορεί σήμερα πράγματι να είναι κατηγορούμενοι σε μια δίκη η οποία, κακώς θα έλεγα εγώ, δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, να είστε πολύ πιο προσεκτική.

Διότι οι αξιωματικοί στους οποίους αναφέρεστε σήμερα μπορεί να είναι στη Δαδιά και να πολεμούν τη φωτιά μέσα στο δάσος και να ακουν εσάς να κουνάτε το δάχτυλο, να θέλετε να τους βάλετε φυλακή και μετά να κόπτεστε για την Πυροσβεστική και να λέτε να στηρίξουμε αυτούς τους ανθρώπους.

Το σκεφτήκατε ποτέ ότι, ανά πάσα στιγμή, η Δαμόκλειος σπάθη κάποιου αυτόκλητου εισαγγελέα που θα πρέπει να τους οδηγήσει στο δικαστήριο, με τι ψυχολογία θα πάνε αυτοί οι άνθρωποι την επόμενη μέρα να σβήσουν μια φωτιά;

Εάν ο κάθε αξιωματικός καταδικαστεί από το δικαστήριο, η Δικαιοσύνη θα έχει κάνει την δουλειά της και όλοι θα τη σεβαστούμε. Μέχρι τότε, όμως, υπάρχει τεκμήριο αθωότητας και υπάρχει και αξιολόγηση, και από τους πολιτικούς προϊστάμενους, για την δουλειά την οποία κάνουν κάποιοι άνθρωποι. Είναι πολύ άδικο και πολύ ανέντιμο την ώρα που αυτοί οι άνθρωποι παλεύουν, σήμερα, μέσα στη φωτιά, να έρχεστε με αυτόν τον τρόπο να δολοφονείτε χαρακτήρες, με τρόπο ο οποίος παραπέμπει σε άλλη ιδιότητα και όχι πάντως την ιδιότητα του πολιτικού αρχηγού. Αυτά για να αποκαταστήσουμε λίγο την τάξη.

Μιας και αναφερθήκατε και στην περιβόητη φωτιά στο Μάτι, την ξέρετε καλά την υπόθεση αυτή, έτσι δεν είναι; Λοιπόν, για τον συντονιστή και του ελικοπτέρου. Ένα ελικόπτερο, είπατε έφυγε ο συντονιστής. Ήταν στο ελικόπτερο και έφυγε. Έτσι δεν είναι; Έφυγε. Έφυγε μήπως γιατί είχαν μείνει 15 λεπτά καύσιμα στο ελικόπτερο και έπρεπε να πάει να προσγειωθεί για να μην πέσει; Θα τους βάλουμε φυλακή αυτούς τους ανθρώπους; Γι’ αυτό το λόγο;

Δεν ξέρω αν είναι έτσι. Αυτή είναι η πληροφόρηση την οποία έχω εγώ. Αλλά δεν είναι και δική μου δουλειά ούτε να μπαίνω στην λεπτομέρεια της υπόθεσης. Αναγκάζομαι να το κάνω. Αναγκάζομαι να το κάνω γιατί μεταφέρατε εδώ, στο κοινοβούλιο, μια υπόθεση την οποία μπορεί τελικά να αξιολογήσει μόνο η Δικαιοσύνη. Και μέχρι να την αξιολογήσει η Δικαιοσύνη, αυτοί οι αξιωματικοί κάνουν την δουλειά τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Βάζω, λοιπόν, τίτλους τέλους σε αυτό και επανέρχομαι στην παρεξήγηση των στατιστικών στοιχείων, γιατί αναφέρθηκε ο κ. Ανδρουλάκης. Αναφέρω κάποια παραδείγματα μόνο, για να σας δείξω πώς επιλεκτικά στοιχεία μπορούν να δώσουν μια τελείως στρεβλή εικόνα του τι πραγματικά συμβαίνει. Είπατε, κ. Ανδρουλάκη, ότι στην Πάρνηθα φέτος κάηκαν περισσότερα στρέμματα απ’ ό,τι το 2007, έτσι δεν είναι; Το είπατε. Και είπατε μάλιστα ότι κάηκαν και εκτάσεις οι οποίες είχαν αναδασωθεί το 2007.

Ανακριβές, δεν κάηκαν. Δεν ξέρω αν έχετε πάει ποτέ στην Πάρνηθα, αν έχετε επισκεφτεί τα μέρη αυτά, όμως η φωτιά του 2007, κ. Ανδρουλάκη, είχε μια μεγάλη ιδιαιτερότητα. Σας το είπα και στην πρωτολογία μου. Αλλά, ξέρετε, είναι πάρα πολύ ενοχλητικό, έρχεστε εδώ, διαβάζετε μία ομιλία, δεν ακούτε τίποτα από το τι λέει ο ομιλητής. Κάποιος σας έχει γράψει μία ομιλία, έρχεστε και τα διαβάζετε και δεν έχετε καν τη στοιχειώδη δυνατότητα να προσαρμοστείτε σε αυτά τα οποία έχετε ακούσει. Σας το ξαναλέω λοιπόν να το ακούσετε, να το καταλάβετε καλά: η φωτιά στην Πάρνηθα το 2007 ήταν καταστροφική όχι για τον αριθμό των στρεμμάτων που έκαψε, αλλα γιατί πολύ απλά έφτασε στο ελατοδάσος της Πάρνηθας και έκαψε το μισό. Όσες προσπάθειες κι αν έγιναν στη συνέχεια από τις δασικές υπηρεσίες να αναδασωθεί αυτό το δάσος, απέτυχαν όλες οικτρά.

Χάσαμε, λοιπόν, το μισό ελατοδάσος της Πάρνηθας, ενδεχομένως για πάντα. Αντίθετα στο κομμάτι της φωτιάς που έκαψε πεύκα, τα πεύκα αναγεννήθηκαν πλήρως και ήδη σήμερα υπάρχει ένα ζωντανό και ενεργό δάσος στη θέση της φωτιάς, όπως θα υπάρχει σε όλα τα πευκοδάση τα οποία καίγονται, συμπεριλαμβανομένης και της Δαδιάς, υπό την προϋπόθεση ότι θα κάνουμε καλά τη δουλειά μας να προστατεύσουμε τα εδάφη, να φροντίσουμε να μην υπάρχει βόσκηση. Για το κυνήγι δεν έχω άποψη, θα μας πουν οι επιστήμονες τι πρέπει να γίνει. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις τα δάση αυτά θα ξαναγεννηθούν. Άρα, έρχεστε και λέτε ότι κάηκαν περισσότερα στρέμματα, παραγνωρίζοντας την ουσία του θέματος που είναι αυτή ακριβώς που σας είπα.

Άρα θα παρακαλούσα, επειδή -ξέρετε- όλα αυτά τα θέματα δεν είναι θέματα σε επίπεδο ατάκας, διότι αυτά τα οποία άκουσα ήταν ωραίοι τίτλοι. Ήταν κουβέντες από ανθρώπους οι οποίοι δεν έχουν περάσει κατ’ ανάγκη από τη διαχειριστική δοκιμασία του τι σημαίνει να εφαρμόζεις ένα διαχειριστικό σχέδιο, πόσο δύσκολο είναι να έρθεις να μπεις μέσα σε ένα δάσος και να κάνεις μία παρέμβαση.

Άκουσα πράγματα, ότι ανοίγουμε -δεν ξέρω αν το είπε και ο κ. Φάμελλος- λέει, στις παρεμβάσεις που κάνουμε, κινούμαστε κοντά στους δρόμους. Ναι, βεβαίως και κινούμαστε κοντά στους δρόμους, γιατί ο σκοπός είναι να μετατρέψουμε τον δρόμο -αυτά μας τα υποδεικνύουν οι ειδικοί- σε μια μεγαλύτερη αντιπυρική ζώνη, να καθαρίσουμε τους δασικούς δρόμους και όπου χρειάζεται να ανοίξουμε καινούριες αντιπυρικές ζώνες. Αυτά δεν τα κάνουμε από μόνοι μας, δεν είναι του κεφαλιού μας αυτά τα πράγματα και η αξιοποίηση των πόρων γίνεται πάντα κατόπιν συγκεκριμένων μελετών των δασικών υπηρεσιών. Τον πρώτο λόγο πάντα έχουν οι τοπικοί δασάρχες που ξέρουν πάρα πολύ καλά τα δάση.

Αυτά, λοιπόν, για να ξεκαθαρίσουμε ορισμένα ζητήματα ως προς τις στατιστικές και την επιλεκτική χρήση τους. Υπάρχει εδώ μια αντίφαση, ξέρετε. Ακούω, άκουσα από όλους, «καίγεται 13 μέρες ο Έβρος». Πράγματι, καίγεται 13 μέρες ο Έβρος και υπάρχουν τεράστιες δυσκολίες να σβήσουμε αυτή τη φωτιά. Όχι μόνο εμείς, έχουμε έξι χώρες οι οποίες επιχειρούν στον Έβρο σήμερα. Και εναέρια μέσα τα οποία έχουμε πάρει από άλλες τέσσερις χώρες. Γιατί δεν σβήνει, λοιπόν, αυτή η φωτιά; Θέλω να ρωτήσω ευθέως και να τοποθετηθείτε, μην κρύβεστε πίσω από τα λόγια σας. Γίνεται κάτι λάθος; Γίνονται λάθη; Διότι αν γίνονται λάθη και δεν σβήνει η φωτιά… Γίνονται λάθη; Να μας πείτε ναι ή όχι; Γιατί δεν σβήνει η φωτιά 13 μέρες; Γίνονται λάθη; Σας ρωτώ εγώ, μην μου υψώνετε εμένα τη φωνή. Να απαντήσετε μετά.

Εάν γίνονται λάθη, να έρθετε να το πείτε. Αλλά τα λάθη βαραίνουν, ξέρετε, την Πυροσβεστική. Δεν μπορεί ταυτόχρονα να έρχεστε να χειροκροτείτε τους πυροσβέστες -και καλά κάνετε και εγώ εμπιστεύομαι τους πυροσβέστες και τους αξιωματικούς- και να λέτε «μα καίει η φωτιά 13 μέρες».

Λοιπόν, η φωτιά καίει 13 μέρες διότι, δυστυχώς, έγινε μια μέγα-φωτιά η οποία πολύ δύσκολα αυτή τη στιγμή και με πάρα πολύ μεγάλη προσπάθεια θα σβήσει. Και αν έπρεπε, και αν πιστεύετε ότι μπορούσε να γίνει κάτι διαφορετικό στη διαχείριση της πυρκαγιάς, να έρθετε να το πείτε. Ότι την τρίτη μέρα, την τέταρτη μέρα έπρεπε να γίνει αυτό και όχι το άλλο. Και αν έχετε να τα πείτε όλα αυτά, εδώ είμαστε, βεβαίως, να γίνει και η σχετική έρευνα και να αναληφθούν οι σχετικές ευθύνες.

Και επειδή μιλήσατε, κ. Φάμελλε, για ανεπίστρεπτη, αν δεν κάνω λάθος, αναντίστρεπτη ζημιά. Αναντίστρεπτη ζημιά είναι μόνο μία, η απώλεια της ανθρώπινης ζωής. Αυτή είναι η μόνη ζημιά την οποία δεν μπορούμε να επανορθώσουμε.

Όσοι βρέθηκαν μέσα στη Δαδιά -και είναι τραγικό αυτό το οποίο έγινε- δεν έπρεπε ποτέ να βρίσκονται εκεί. Βεβαίως, δεν έπρεπε ποτέ να βρίσκονται εκεί, σε ένα δάσος, με το «112» να έχει εκπέμψει σε δύο γλώσσες, στα ελληνικά και στα αγγλικά, και με εντολές εκκένωσης προς όλους. Ίσως θα πρέπει να αναρωτηθούμε κάτι άλλο μιας και αναφέρεστε σε αυτό το ζήτημα: ποιοι τους πήγαν εκεί; Και ποιες είναι όλες αυτές οι μη κυβερνητικές οργανώσεις οι οποίες ξαφνικά έχουν εικόνα και μήπως είναι τελικά συνυπεύθυνοι που οδηγούν τους ανθρώπους σε καταστάσεις τέτοιες ώστε να εγκλωβίζονται μέσα σε ένα δάσος και να μην μπορούν να απομακρυνθούν τελικά. Και να χάνεται έτσι, με αυτόν τον τρόπο, η ζωή τους.

Ναι, είναι πραγματικά τραγικό αυτό το οποίο έγινε. Αλλά, ξέρετε, δεν θα προσλάβουμε μόνο δασοφύλακες, κ. Φάμελλε. Θα προσλάβουμε και συνοριοφύλακες. Διότι, όσο και αν σας ενοχλεί, η φύλαξη των συνόρων στον Έβρο και η καλύτερη δυνατότητα αντιμετώπισης της μετανάστευσης με ισχυρή αποτροπή αποτελεί προτεραιότητα γι’ αυτήν την κυβέρνηση.

Από εκεί και πέρα, αναφερθήκατε σε κάτι, κ. Φάμελλε, το οποίο μου έκανε πολύ εντύπωση. Είπατε, κ. Φάμελλε, αν δεν κάνω λάθος, ότι πρέπει να απαγορεύουμε μετά από μια φωτιά οποιαδήποτε, απ’ ό,τι κατάλαβα, επενδυτική δραστηριότητα κατηγοριοποίησης. Χρησιμοποιήσατε μια κατηγοριοποίηση για τις καμένες περιοχές, εννοώντας, απ’ ό,τι κατάλαβα, ότι δεν πρέπει να κατασκευάζεται κανένα έργο ανανεώσιμων πηγών, να μην γίνεται απολύτως τίποτα μέσα σε καμένες περιοχές.

Εξηγείστε το. Γιατί αν εννοείτε αυτό, το οποίο το εννοούν κάποιοι, μπορεί να μην εννοείτε αυτό αλλά καλό θα ήταν να το αποσαφηνίσετε, καταλαβαίνετε… Μισό λεπτό. Να εξηγήσουμε ορισμένα πράγματα διότι εδώ υπάρχουν, δυστυχώς, κόμματα τα οποία διακινούν απίστευτες θεωρίες συνομωσίας χωρίς να παίρνουν καμία απάντηση. Λοιπόν, να το εξηγήσουμε μια και καλή: ανεμογεννήτριες επιτρέπονται μέσα στα δάση υπό προϋποθέσεις. Επιτρέπονται μέσα στα δάση υπό προϋποθέσεις.

Εάν έρθετε, κ. Βελόπουλε, να μας πείτε ότι όταν καίγεται ένα δάσος δεν επιτρέπονται ανεμογεννήτριες, εκεί που επιτρέπονταν όταν υπήρχε το δάσος, άρα δεν υπάρχει κανείς λόγος να κάψεις το δάσος, καταλήγει κανείς στο προφανές συμπέρασμα ότι αυτός ο οποίος δεν θέλει ανεμογεννήτριες θα καίει τα δάση για να μην μπαίνουν ανεμογεννήτριες.

Είναι ντροπή να τα λέτε αυτά και να μην γνωρίζετε καν την νομολογία του Συμβουλίου… Να προσέχετε λίγο το λεξιλόγιο σας, κ. Βελόπουλε. Να προσέχετε το λεξιλόγιο σας. Είστε και εσείς και τα άλλα κομματίδια της αντίστοιχης ιδεολογικής προσέγγισης διακινητές των πιο θλιβερών fake news και των πιο θλιβερών θεωριών συκοφαντίας και συνομωσίας.

Αρκετά πια. Έρχεστε εδώ και μας κουνάτε το δάχτυλο. Λέτε ό,τι σαχλαμάρα μπορεί να φανταστεί κανείς με το αζημίωτο. Και όταν σας απαντάμε εκνευρίζεστε κιόλας. Νισάφι πια. Νισάφι. Λοιπόν, δεν θα είστε στο απυρόβλητο άλλο. Μας είπατε το εξής αμίμητο, ακούστε το: «Έσβησε», λέει, «η φωτιά στην Πάρνηθα όταν ρίξαμε επιβραδυντικό». Ποιος σας λέει αυτές τις σαχλαμάρες; Για το Θεό, ποιος σας λέει αυτές τις σαχλαμάρες; Α, οι πυροσβέστες τώρα, μάλιστα.

Λοιπόν, για το επιβραδυντικό. Ποια αεροπλάνα μπορούν να χρησιμοποιήσουν επιβραδυντικό; Να να το εξηγήσω λίγο για να αντιληφθείτε το μέγεθος της σαχλαμάρας που ακούγεται συχνά σε αυτή την αίθουσα. Λοιπόν, επιβραδυντικό δεν χρησιμοποιούν τα Canadair, δεν χρησιμοποιούν τα ελικόπτερα, γιατί όλα αυτά κάνουν υδροληψία από τη θάλασσα. Επιβραδυντικό χρησιμοποιούν μόνο τα PZL, εκείνα τα οποία μπορούν να προσγειώνονται σε αεροδρόμιο, με πολύ μικρές δυνατότητες. Το χρησιμοποιούμε ελάχιστα, πράγματι το χρησιμοποιούμε ελάχιστα. Και έχει μια ελάχιστη συνεισφορά στην κατάσβεση της πυρκαγιάς. Δεν μπορεί να λέτε τέτοια πράγματα λοιπόν στη Βουλή και να υπάρχουν και άνθρωποι που τα πιστεύουν. Αλλά, προφανώς, δεν φταίνε αυτοί που τα πιστεύουν, πρωτίστως φταίνε αυτοί που τα λένε.

Έρχομαι, λοιπόν, τώρα λίγο σε μια γενικότερη κριτική η οποία μας ασκήθηκε για την οργάνωση του Υπουργείου. Εγώ είμαι πολύ υπερήφανος γι’ αυτό το Υπουργείο και για τη δουλειά που έκανε ο Χρήστος Στυλιανίδης ως πρώτος Υπουργός και για τη συνέχεια και για την ηγεσία του Υπουργείου όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα.

Και επειδή άκουσα και τον κ. Ανδρουλάκη να λέει ότι «δεν έχουμε πάρει τεχνική βοήθεια, έχουμε πολλές φωτιές και μπορούμε να πάρουμε τεχνική βοήθεια από την Ευρώπη και δεν την έχουμε πάρει», έτσι δεν είπατε, κ. Ανδρουλάκη; Ε, να σας ενημερώσω λοιπόν ότι το Υπουργείο αυτό οργανώθηκε με τεχνική βοήθεια την οποία πήραμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και συγκεκριμένα από τη Γαλλία, κατόπιν πολύ συστηματικών διαπραγματεύσεων που έκανε ο τέως Υπουργός.

Και πράγματι, έχουμε προσπαθήσει να οργανώσουμε ένα Υπουργείο το οποίο δεν λέω ότι είναι το άριστο, το τέλειο, αλλά ανταποκρίνεται πιστεύω ικανοποιητικά και θα γινόμαστε συνέχεια καλύτεροι στις ανάγκες να έχουμε έναν οριζόντιο φορέα στον οποίο να υπάγεται η πολιτική προστασία, αλλά -επαναλαμβάνω- και η αποκατάσταση. Διότι, φυσικές καταστροφές όλων των ειδών είχαμε, έχουμε και θα έχουμε, και η χώρα στο παρελθόν πρακτικά μηχανισμό αποκατάστασης και κάλυψης των αναγκών των φυσικών καταστροφών δεν είχε.

Ξεκίνησε με τον «Ιανό», έχουμε δώσει σχεδόν 1 δισεκατομμύριο ευρώ με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα από ό,τι στο παρελθόν και αυτή είναι η υποχρέωσή μας. Δεν το λέω γιατί είμαι κατ’ ανάγκη περήφανος γι’ αυτό, αλλά κάνω την αντιδιαστολή μεταξύ αυτού που δεν υπήρχε στο παρελθόν και αυτού που υπάρχει σήμερα.

Κατά συνέπεια, αυτό το Υπουργείο έχει αυτά τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και θα επιμείνουμε εμείς στην ανάγκη, ναι, να υπάρχει και πολιτικός προϊστάμενος. Αν πιστεύετε ότι θα εκχωρήσουμε την ηγεσία ενός πολιτικού Υπουργείου σε κάποιον τεχνοκράτη δεν αντιλαμβάνεστε σωστά τον τρόπο με τον οποίο εμείς αντιλαμβανόμαστε την πολιτική ευθύνη. Διότι αυτό κατάλαβα ότι λέει ο ΣΥΡΙΖΑ μέσα από την πρότασή του: να έχουμε κάποιον φορέα που δεν καταλαβαίνω ποιος είναι αν δεν είναι ένα Υπουργείο. Δεν καταλαβαίνω τι ακριβώς θα κάνει αν δεν κάνει αυτά που κάνει το Υπουργείο. Και να είναι ένας υπερκομματικός φορέας, ο οποίος θα κινείται σε κάποια σφαίρα την οποία εγώ τουλάχιστον δεν μπορώ να αντιληφθώ πώς θα συνεργάζεται με την υπόλοιπη δημόσια διοίκηση.

Και κάτι τελευταίο, επειδή άκουσα κάποια θέματα, κ. Φάμελλε, για τους φορείς προστατευμένων περιοχών, ότι τους καταργήσαμε όλους. Ναι, πράγματι συγχωνεύτηκαν σε μια μονάδα, γιατί οι φορείς προστατευμένων περιοχών επί δικών σας ημερών ήταν φορείς που είχαν διοικητικά συμβούλια και πολλοί δεν είχαν καν εργαζόμενους. Ήταν βολικοί για να βάζετε κάποιους κολλητούς δικούς σας ή ενδεχομένως να βάζαμε και εμείς δικούς μας, όταν υπήρχαν επί άλλων ημερών, πλην όμως δεν έκαναν απολύτως τίποτα.

Και όσοι εργαζόμενοι δούλευαν στους φορείς, το γνωρίζετε πολύ καλά, εξακολουθούν και σήμερα να παρέχουν τις υπηρεσίες τους στον ενιαίο ΟΦΥΠΕΚΑ. Οπότε τα λέω και αυτά για να μην δημιουργούμε εντυπώσεις που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Κλείνω, κ. Πρόεδρε, γιατί δεν θέλω να κάνω κατάχρηση του χρόνου, αφού κάνω μια επισήμανση και μια έκκληση: ότι από εδώ και στο εξής, και θα έδινα εγώ πρώτος το παράδειγμα, θα πρέπει να κάνουμε μια προσπάθεια να συμπτύξουμε τους χρόνους αυτών των συζητήσεων όλοι, έτσι ώστε να μπορούμε να τις διαχειριζόμαστε εντός ενός διαστήματος που δεν θα καλύπτει κατ’ ανάγκη μία ολόκληρη ημέρα. Είμαι έτοιμος εγώ πρώτος να δώσω το παράδειγμα…

Πρόεδρος: Και σύμπτυξη και τήρηση βέβαια.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Προσπαθούμε. Προσπαθούμε και στα δύο, γι’ αυτό θα χρησιμοποιήσω μόνο δύο λεπτά από το χρόνο που μου απομένει.

Άκουσα ιδέες, δεν άκουσα τεκμηριωμένο σχέδιο για το πώς μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι. Αλλά θα ήθελα να κάνω μια αναφορά σε μια επιστολή την οποία έλαβα από την WWF -με την οποία έχουμε μια στενή συνεργασία. Δεν συμφωνούμε κατ’ ανάγκη σε όλα, αλλά είναι μία περιβαλλοντική οργάνωση την οποία σέβομαι και η οποία έχει κάνει και πολλή δουλειά στη Δαδιά και έχει και πολύ καλή εικόνα τού τι πραγματικά συμβαίνει σήμερα στη Δαδιά- στην οποία θέτει μια σειρά από προτεραιότητες για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ελληνικής φύσης, των οικισμών από τις δασικές πυρκαγιές.

Συμφωνώ σε πολύ μεγάλο βαθμό με τις προτάσεις αυτές και αποτελούν ουσιαστικά και τον μπούσουλα του σχεδίου μας. Είδατε; Μπορεί κανείς σε τρεις σελίδες να βάλει ένα συνεκτικό σχέδιο. Μακάρι να άκουγα τέτοιες προτάσεις και από τα υπόλοιπα κόμματα.

Και θέλω να τονίσω ιδιαίτερα -θα την καταθέσω στα πρακτικά για να την μελετήσουν και οι συνάδελφοι- το τελευταίο σημείο το οποίο θίγει η WWF, που δεν είναι άλλο από την ενίσχυση της κοινωνικής συμμετοχής και ενεργοποίησης της κοινωνίας σε τοπικό επίπεδο.

Αν πιστεύουμε ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα χωρίς μια πανστρατιά σε όλα τα επίπεδα, είμαστε γελασμένοι. Χρειαζόμαστε τη συνεργασία και την οργάνωση, προφανώς, όλων. Χρειαζόμαστε και περισσότερους εθελοντές. Ναι, χρειαζόμαστε εθελοντές. Και αυτή η ιδέα ότι θα μονιμοποιήσουμε τους εποχικούς δασοπυροσβέστες όταν δεν τους χρειαζόμαστε τον χειμώνα, αλλά τους χρειαζόμαστε το καλοκαίρι, αντιβαίνει σε κάθε έννοια λογικής κατανομής ανθρωπίνων πόρων. Αλλά χρειαζόμαστε περισσότερους εθελοντές. Υπάρχουν χώρες που έχουν εκατομμύρια εθελοντές για να αντιμετωπίζουν τέτοιες προκλήσεις.

Βέβαια, οι εθελοντές πρέπει να εκπαιδεύονται, πρέπει να πιστοποιούνται, πρέπει να συνεργάζονται. Έχουμε φτάσει από τους 2.500 στους 5.000. Ο αριθμός είναι ακόμα μικρός.

Κάνω, λοιπόν, μια έκκληση, και αυτή δεν είναι μια έκκληση για τον επόμενο χρόνο, ενδεχομένως να είναι μια έκκληση για την επόμενη γενιά, που απαιτεί πολύ μεγαλύτερη ενεργοποίηση της κοινωνίας των πολιτών σε ζητήματα τα οποία αφορούν την πολιτική προστασία αύριο, τις πρώτες βοήθειες. Είχαμε ένα τραγικό περιστατικό με ένα παιδάκι το οποίο πνίγηκε στην Τήνο. Διδάσκουμε πια στα παιδιά μας, στα σχολεία έχουμε αρχίσει τέτοια προγράμματα, βασικές πρώτες βοήθειες, για τις βασικές λαβές με τις οποίες μπορεί κανείς να αποφράξει την αναπνευστική αρτηρία για να γλυτώσει έναν τέτοιο θάνατο.

Τέτοιες, όμως, δράσεις πια θα γίνουν μέρος, πρέπει να γίνουν μέρος της καθημερινότητας μας. Δεν είναι υπόθεση των άλλων. Δεν υπάρχουν κάποιοι άλλοι εδώ οι οποίοι θα σβήνουν τις φωτιές και εμείς θα είμαστε σε ένα ανέμελο καλοκαίρι να λέμε ότι αυτό το θέμα δεν μας αφορά. Αφορά όλους μας.

Ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους τους εθελοντές οι οποίοι έχουν κινητοποιηθεί. Τους ακούμε πάντα πολύ προσεκτικά. Και όταν μας βαράνε το καμπανάκι και μας κάνουν υποδείξεις συχνά έχουν δίκιο. Διότι δεν είναι σχολιαστές του καναπέ. Έχουν μπει στις φωτιές, έχουν άποψη για τις φωτιές και αυτών τη γνώμη, ναι, θα την ακούσω με πολύ μεγάλη προσοχή.

Τριτολογία του Πρωθυπουργού

Νομίζω ότι κάναμε, όπως σας είπα, μια πλειοδοσία χρόνου -που αφορά και τον χρόνο τον οποίο διαθέσατε σε εμένα- και ειλικρινά θα ζητούσα στην επόμενη οργανωμένη τέτοια συζήτηση, για να μπορέσουμε να κρατάμε κάπως ζωντανό και το ενδιαφέρον όσων θέλουν να μας παρακολουθούν, να συμφωνήσουμε όλοι σε πολύ πιο περιορισμένους χρόνους.

Τρία λεπτά θα χρησιμοποιήσω, κ. Πρόεδρε, και μετά θα μου επιτρέψετε να αποχωρήσω για τους λόγους που ήδη γνωρίζετε.

Δύο παρατηρήσεις, πρώτα σε σχέση με αυτά τα οποία είπε ο κ. Ανδρουλάκης. Καταρχάς, ουδέποτε απέρριψα συλλήβδην αυτά τα οποία άκουσα διότι αποσπασματικά κάποια από τα πράγματα τα οποία αναφέρατε, όχι μόνο εσείς και ο κ. Φάμελλος, είναι πράγματα τα οποία θεωρώ ότι είναι σωστά και εντάσσονται σε μια συνολική πολιτική την οποία έχουμε εκπονήσει και την οποία προσπαθούμε να υλοποιήσουμε.

Παραδείγματος χάρη, κ. Φάμελλε, το ζήτημα της προστασίας των οικισμών με πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που βρίσκονται κοντά ή μέσα σε δάση. Είναι χαρτογραφημένοι αυτοί οι οικισμοί για πρώτη φορά από την Πολιτική Προστασία και έχουμε κάνει συγκεκριμένες παρεμβάσεις, σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, ακριβώς για να μην επιτρέπουμε σε περίπτωση που φτάσει μια φωτιά μέχρι τον οικισμό να μπαίνει εύκολα στον οικισμό.

Και πρέπει, επιτέλους, να αναγνωρίσουμε και κάτι πέραν της μεγάλης έκτασης της φυσικής καταστροφής, ασχέτως των στοιχείων -δεν το έκρυψα, από την πρώτη στιγμή είπα ότι έχουμε να κάνουμε με μια μεγάλη καταστροφή, θα επανέλθω στη συνέχεια στον τρόπο με τον οποίο αναφερθήκατε στα στοιχεία και στη δευτερολογία σας- θα πρέπει επίσης να αναγνωρίσουμε ότι ουσιαστικά οι περιουσίες των πολιτών προστατεύτηκαν. Τα χωριά προστατεύτηκαν. Και προστατεύτηκαν γιατί ακριβώς μπορέσαμε, Πυροσβεστική, εθελοντές και συχνά και κάτοικοι, να υπερασπιστούν τις περιουσίες τους. Δεν είχαμε κανένα χωριό το οποίο κάηκε, παρά το γεγονός ότι συχνά βλέπαμε τίτλους στα κανάλια και σε τρέιλερ «καίγεται το ένα χωριό, καίγεται το άλλο χωριό». Δεν έγινε αυτό πουθενά, παρά το γεγονός ότι αντιμετωπίσαμε ακραίες συνθήκες.

Στον Έβρο χθες δύο χωριά προστατεύτηκαν πολύ αποτελεσματικά από την Πυροσβεστική και από τους κατοίκους. Όμως, το τι γίνεται πέριξ ενός χωριού το οποίο είναι χτισμένο μέσα στα πεύκα, ποιες είναι οι οδοί διαφυγής -μην το εκλάβετε αυτό ως μια μομφή επειδή συνέβη επί των ημερών σας- ξέρουμε αυτή τη στιγμή και πρέπει να ξέρουμε ποιοι είναι οι 50, 100 οικισμοί στη χώρα που έχουν χαρακτηριστικά όπως το Μάτι. Το γνωρίζουμε ήδη. Έχουμε κάνει όλη την πρόληψη και όλα τα σχέδια εκκένωσης; Όχι στο βαθμό που θα θέλαμε. Αλλά εκεί πρέπει να κατευθυνθούμε. Εκεί πρέπει να προτεραιοποιήσουμε τις ενέργειές μας. Είναι σωστή, λοιπόν, αυτή η παρατήρησή σας.

Από εκεί και πέρα, επανέρχομαι σε αυτά τα οποία είπε ο κ. Ανδρουλάκης για το ζήτημα της πρόληψης. Σας είπα, κ. Ανδρουλάκη, ότι διαθέσαμε 250 εκατομμύρια σε δράσεις πρόληψης από το Ταμείο Ανάκαμψης και στη μερική αναδιάρθρωση του Ταμείου Ανάκαμψης. Μερική, γιατί γνωρίζετε πολύ καλά ότι δεν μπορεί να γίνει πλήρη αναδιάταξη.

Και αυτή η μικρή παρέμβαση την οποία κάνουμε, πρέπει και αυτή να εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ποτέ δεν είπαμε κάτι διαφορετικό. Μάλλον δεν ακούγατε αυτά τα οποία λέγαμε.

Δίνουμε ακόμα μεγαλύτερη προτεραιότητα σε δράσεις πρόληψης οι οποίες έχουν πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Και, προφανώς, θα το ξαναπώ: αν πιστεύει κάποιος ότι μπορούμε να καθαρίσουμε ως διά μαγείας το σύνολο των ελληνικών δασών από την βιομάζα, είναι βαθιά νυχτωμένος. Είναι κάτι το οποίο είναι πρακτικά ανέφικτο. Εξ ου και η προτεραιοποίηση έχει τόσο μεγάλη σημασία. Ποιες είναι οι προτεραιότητες; Θα το ξαναπώ. Τα περιαστικά μας δάση. Ναι, γι’ αυτό και πονάει η απώλεια οποιουδήποτε «πνεύμονα» πρασίνου κοντά στην Αττική, της Αττικής και της Θεσσαλονίκης.

Γι’ αυτό έγιναν δράσεις, παραδείγματος χάρη, στο Σεΐχ Σου, πολύ σημαντικές, καθαρισμού. Και γι’ αυτό έγιναν και δράσεις και στα περιαστικά δάση της Αττικής. Εκεί πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας και νομίζω ότι σε αυτό είναι κάτι το οποίο συμφωνούμε όλοι. Όπως και στην ενίσχυση της Δασικής Υπηρεσίας. Εκεί ναι, θα κάνουμε τη δική μας αυτοκριτική. Διορισμοί έπρεπε να γίνουν νωρίτερα. Δεν θα διαφωνήσει κανείς σε αυτό. Έχω μεγάλη άνεση αυτό να το δεχτώ.

Αλλά θα συνομολογήσουμε, όμως, ότι αν ερχόσασταν -πραγματικά, αν θέλετε αξίζει τον κόπο αν δεν το έχετε κάνει, η πρόσκληση είναι ανοιχτή- ελάτε κάποια στιγμή στο Συντονιστικό να δείτε τι σημαίνει συντονισμός πυρκαγιάς real time. Real time. Τον τρόπο με τον οποίο συνεργάζονται όλοι οι φορείς πια, η Τοπική Αυτοδιοίκηση, οι δασολόγοι και οι δασικοί. Δεν υπήρξε πυρκαγιά στην οποία ο δασικός να μην ήταν στο πεδίο, ο δασάρχης. Οι δασάρχες της Πάρνηθας ήταν στο πεδίο. Και όταν πρέπει να χαράξουμε μια αντιπυρική ζώνη εκείνη την στιγμή, προφανώς υπάρχει ένας σχεδιασμός που χαράσσει εξ αρχής κάποιες αντιπυρικές ζώνες.

Έλα ντε, όμως, που η φωτιά δεν κινείται πάντα με τον τρόπο τον οποίο μπορούμε να προβλέψουμε. Και πρέπει επί τόπου να χαραχθεί μια καινούργια αντιπυρική ζώνη. Μα αυτή τη δουλειά δεν την κάνει μόνο ο πυροσβέστης, την κάνει ο πυροσβέστης μαζί με τον δασάρχη. Και αυτό είναι κατάκτηση. Δεν συνέβαινε αυτό στην έκταση που συμβαίνει τώρα.

Επαναλαμβάνω: σε όλες τις συσκέψεις τις οποίες κάνουμε οι Δασικές Υπηρεσίες και ο Γενικός Διευθυντής Δασών συμμετέχουν, γιατί πολύ απλά απέκτησαν πολιτικό προϊστάμενο.

Διότι πριν οι Δασικές Υπηρεσίες ήταν ουσιαστικά ακέφαλες πολιτικά. Ήταν στις Αποκεντρωμένες, με όλα τα προβλήματα τα οποία γνωρίζουμε ότι έχουν οι Αποκεντρωμένες. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Δεν μπορεί να μην το γνωρίζετε. Εξάλλου, ήμασταν, ήσασταν και εσείς, έχετε διαχειριστεί και εσείς, κ. Φάμελλε, τέτοιες περιπτώσεις. Και θέλω να διαβάσω κάτι, έχει την αξία του.

Οφείλω να σας πω ότι μια συζήτηση η οποία γίνεται για τις δασικές περιοχές πρέπει να λάβει υπ’ όψιν της πρώτον ότι είτε λόγω της κλιματικής αλλαγής είτε λόγω της φυσικής ωρίμανσης δασικών οικοσυστημάτων, ιδιαίτερα στην περιοχή της Μεσογείου, κάποιες πυρκαγιές αποτελούν, προσέξτε, μια διαδικασία φυσικής ανανέωσης δασικών οικοσυστημάτων.

Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να μην γίνονται μεγα-πυρκαγιές, δηλαδή να μην έχουν μεγαλύτερη έκταση. Και να μην γίνονται πυρκαγιές επί περιοχών που έχουν ήδη ξεκινήσει την αναγέννηση του δασικού οικοσυστήματος, γιατί τότε διακόπτεται οποιαδήποτε διαδικασία φυσικής αναγέννησης. Ακόμα και στην πυρκαγιά του Καλάμου, στο Καπανδρίτι, ένα πολύ μεγάλο κομμάτι θα έχει φυσική αναγέννηση. Εσείς τα λέγατε αυτά και είναι σωστά. Γιατί δεν τα λέτε τώρα; Τα λέγατε όταν ήσασταν Υπουργός και είναι σωστά. Μα είναι σωστά. Γιατί πρέπει να λέμε άλλα; Μα δεν είπατε αυτά.

Επομένως, θα επιχειρήσω να κλείσω λίγο πιο συναινετικά κάνοντας όμως μία αναφορά σε κάτι το οποίο είπε ο κ. Ανδρουλάκης.

Μιλήσατε για στοιχεία, για οργανωμένους εμπρησμούς. Κανείς δεν μίλησε για οργανωμένους εμπρησμούς. Όμως, είναι βέβαιο -και αυτά είναι τα στοιχεία τα πρώτα τα οποία έχουμε αυτή τη στιγμή από το ανακριτικό της Πυροσβεστικής- ότι για ένα μεγάλο κομμάτι των πυρκαγιών προέρχονται από ανθρώπινο χέρι, είτε από αμέλεια είτε από πρόθεση.

Υπάρχει όντως και ένα κομμάτι πυρκαγιών που προέρχεται από τον ΔΕΔΔΗΕ. Είναι σωστό αυτό το οποίο είπατε. Το μεγαλύτερο κομμάτι, όμως, αυτή τη στιγμή προέρχεται από ανθρώπινο χέρι. Και αν δεν περιορίσουμε τη γενεσιουργό αιτία των πυρκαγιών, το πόσες φωτιές ξεκινούν… Αν ξεκινούν 100 φωτιές και πιάσουμε τις 95, μένουν πέντε. Αν ξεκινήσουν 300 φωτιές περισσότερες φωτιές θα μεγαλώσουν, αν ξεκινήσουν 20 φωτιές θα είμαστε σε πολύ καλύτερη κατάσταση.

Εδώ έχω και θα καταθέσω στα πρακτικά -κύριε Ανδρουλάκη δείτε το μετά, όποιος ενδιαφέρεται- είναι ο πίνακας, όπως βγαίνει από το σύστημα Engage, για όλες τις πυρκαγιές που ξεκίνησαν στην Ανατολική Μακεδονία και στη Θράκη την 21η Αυγούστου. Είναι 25 φωτιές. Θα το καταθέσω. Δεν λέω πώς και γιατί ξεκίνησαν, λέω ότι αυτή είναι η πραγματικότητα. Μπορεί να ήταν όλες από αμέλεια, από καλώδια, από ένα συνδυασμό. Δεν το ξέρω. Αυτή όμως ήταν η πραγματικότητα.

(φωνές από τα έδρανα)

Δεν το ξέρουμε, ούτε αυτό το ξέρουμε. Δεν επιβεβαιώνω, προσοχή. Μιας και με ρωτάτε, η Αλεξανδρούπολη είχε δύο φωτιές. Η πρώτη φωτιά, που ξεκίνησε στις 05:00 το πρωί, η αρχική εκτίμηση ήταν ότι ξεκίνησε από κεραυνό. Εγώ δεν έχω αυτή την εικόνα αυτή τη στιγμή με βάση τις πληροφορίες που έχω.

Η δεύτερη φωτιά, η οποία ξεκίνησε στη μέση του πουθενά, εκεί όπου δεν υπήρχε στύλος της ΔΕΗ, είναι κατά πάσα πιθανότητα φωτιά που ξεκίνησε από ανθρώπινο χέρι. Αν ξεκίνησε από αμέλεια ή από δόλο δεν το γνωρίζουμε και δεν ξέρω αν θα το μάθουμε. Αυτή ήταν η καταστροφική φωτιά. Αυτή ήταν η φωτιά που ξεκίνησε στο κέντρο της Δαδιάς, σε μια στιγμή που όλα τα μέσα ήταν απασχολημένα στο νότιο κομμάτι και ήταν η φωτιά που λόγω του γεγονότος ότι υπήρχε πάρα πολλή καύσιμη ύλη, επεκτάθηκε μέσα σε πέντε ώρες και έγινε megafire μέσα σε πέντε ώρες.

Λοιπόν, αυτή η φωτιά, η κρίσιμη φωτιά, δεν ξέρουμε πώς ξεκίνησε. Αλλά σίγουρα δεν ξεκίνησε από τη ΔΕΗ και σίγουρα δεν ξεκίνησε από κεραυνό, γιατί δεν υπήρχαν κεραυνοί εκείνη την εποχή και δεν καταγράφηκαν. Αυτά γνωρίζουμε αυτή τη στιγμή. Άρα εγώ δεν μίλησα για θεωρίες συνωμοσίας, έδωσα όμως τα πραγματικά δεδομένα. Και ναι, γνωρίζουμε επίσης ότι η Δαδιά είναι πέρασμα παράνομων μεταναστών.

Εγώ λοιπόν δεν στοχοποίησα κανέναν και, προς Θεού, επειδή κάνατε μια αναφορά στα μειονοτικά χωριά, για τον Θεό μην συγχέετε σε καμία περίπτωση την παράνομη μετανάστευση με την πολιτική την οποία κάνουμε για τη μειονότητα στη Θράκη. Είναι λάθος, τελείως άστοχη αυτή η σύγκριση.

Οι μουσουλμάνοι συμπολίτες μας είναι Έλληνες πολίτες. Κάποιες από τις φωτιές επηρέασαν μειονοτικά χωριά και οι άνθρωποι ήταν εκεί, έβαλαν πλάτη μαζί με την Πυροσβεστική. Δεν ξεχωρίζουμε. Είναι δυνατόν να αφήνονται τέτοια υπονοούμενα; Ότι μπορεί να ξεχωρίζουμε ή να υπάρχουν πυρκαγιές που να υποκινούνται για τέτοιους λόγους; Μακριά από εμάς οποιαδήποτε τέτοια θεωρία. Είναι λάθος να ακούγονται αυτά στο κοινοβούλιο.

Δύο καταληκτικές παρατηρήσεις, κ. Πρόεδρε. Πρώτον, γι’ αυτά τα οποία είπε ο κ. Φάμελλος. Δώσατε στατιστικά στοιχεία τα οποία επιβεβαίωσαν πλήρως αυτά τα οποία είπα. Είπατε τι, δηλαδή; Ότι πράγματι το 2021 είμασταν πολύ πάνω από το μέσο όρο και η Πορτογαλία ήταν πολύ κάτω από το μέσο όρο. Ο μέσος όρος της Πορτογαλίας, όμως, δέκα χρόνια είναι πολύ υψηλότερος από της Ελλάδας. Και σας ρωτώ εγώ, τι προτιμάτε; Να έχετε κακό μέσο όρο ή μια κακή χρονιά; Για πείτε μου; Τι προτιμάτε; Να έχετε κακό μέσο όρο, άρα να υπάρχει δηλαδή μια κακή δεκαετία ή να έχουμε μία ή δύο κακές χρονιές;

Προφανώς το καλύτερο είναι να μην έχουμε καμία κακή χρονιά αλλά όπως σας… Προφανώς και αυτό θα θέλαμε. Η διαφορά ποια είναι; Θα το ξαναπώ για μια τελευταία φορά μπας και γίνει αντιληπτό: άλλες οι πραγματικότητες πριν από 10-15 χρόνια και άλλες σήμερα, εκεί υπεισέρχεται η κλιματική κρίση. Τα μεσογειακά δάση καιγόνταν, καίγονται και θα καίγονται. Εσείς το λέγατε, είναι μέρος της διαδικασίας της φυσικής αναγέννησης. Δεν σας άκουσα να το λέτε τώρα. Το λέγατε ως Υπουργός και είχατε δίκιο.

Αυτό το οποίο αλλάζει αυτή τη στιγμή και μας υποχρεώνει -θα το ξαναπώ, αυτά είπα στην πρωτολογία μου- να γίνουμε καλύτεροι, πρέπει να γίνουμε καλύτεροι, είναι ακριβώς ότι οι μεγα-φωτιές οι οποίες γίνονται πιο συχνές απαιτούν μία διαφορετική αντιμετώπιση. Γι’ αυτήν αγωνιζόμαστε.

Θα επαναλάβω ότι οποιαδήποτε πρόταση κινείται σε αυτήν την κατεύθυνση εμείς είμαστε πάντα ανοιχτοί να την υιοθετήσουμε. Προφανώς και δεν μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι γι’ αυτό το οποίο έγινε. Δεν είπαμε ποτέ αυτά τα οποία είπατε εσείς. Ήρθατε τώρα με γραμμένες ομιλίες να μας πείτε ότι πανηγυρίσαμε γι’ αυτά τα οποία έγιναν. Ουδέποτε πανηγυρίσαμε. Είπαμε ότι ήταν μια κακή χρονιά και ήρθα αμέσως στο κοινοβούλιο να εξηγήσω τι έγινε. Αλλά και πάλι, να σταθώ σε αυτό, τουλάχιστον απευθυνόμενος στο τόξο του πολιτικού ορθολογισμού.

Μπορούμε να διαφωνούμε, μπορεί να έχουμε άλλες προσεγγίσεις, αν και δεν καταλαβαίνω ποια είναι η πρόοδος και η συντήρηση στην αντιμετώπιση της πυρκαγιάς. Δυσκολεύομαι λίγο, κ. Φάμελλε, να αντιληφθώ αυτή τη «γέφυρα» την οποία κάνατε στην καταληκτική σας ομιλία.

Αλλά τουλάχιστον έχουμε ένα χρέος, τα τρία κόμματα, να απομονώσουμε τις φωνές του απόλυτου ανορθολογισμού, που το μόνο το οποίο κάνουν είναι να «ψεκάζουν» την κοινή γνώμη με θεωρίες συνομωσίας και όχι απλά να μην αναβαθμίζουν το επίπεδο του πολιτικού διαλόγου αλλά, δυστυχώς, ολοένα και περισσότερο να γκρεμίζουν την εμπιστοσύνη των πολιτών προς την πολιτική.

Εγώ θα απαντώ σε αυτά. Να το γνωρίζετε. Θα απαντώ πάντα. Δεν πρόκειται να τα αφήσουμε αυτά να περάσουν έτσι. Να γνωρίζετε πολύ καλά ότι δεν θα έχετε το προνόμιο, κ. Βελόπουλε, του μονολόγου όταν λέτε αυτές τις σαχλαμάρες τις οποίες ακούσαμε σήμερα.

Σας ευχαριστώ.

 

Πρωθυπουργός; - Η κλιματική κρίση είναι εδώ και πιο απειλητική για όλους μας. - Οφείλουμε να διδαχτούμε από τα λάθη μας.

 Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, καταρχάς να ευχηθώ, κ. Παφίλη, περαστικά στον Γενικό Γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος.

Προσέρχομαι στη σημερινή συζήτηση -πριν ακόμα κλείσει αυτό το δύσκολο καλοκαίρι και δυστυχώς με τη φωτιά στον Έβρο να είναι ακόμα ενεργή- με πρώτο στόχο να αναζητήσουμε εξηγήσεις και να συγκλίνουμε σε λύσεις για τις φετινές πυρκαγιές.

Ελπίζω και εύχομαι να κάνουμε μία ουσιαστική και τεκμηριωμένη συζήτηση, εμφανίζοντας πραγματικά στοιχεία, περιγράφοντας τις πρωτοβουλίες που έχουμε αναλάβει, εντοπίζοντας με θάρρος πιθανές αδυναμίες της πολιτείας και ακούγοντας όχι μόνο τις αυτονόητες ενστάσεις που αναμένει κανείς πάντα σε μία κοινοβουλευτική διαδικασία, αλλά κυρίως προτάσεις. Συγκεκριμένες και τεκμηριωμένες προτάσεις για την επόμενη μέρα.

Γιατί, δυστυχώς, η κλιματική κρίση είναι εδώ και είναι εδώ ολοένα πιο απειλητική για όλους μας. Σε έναν κίνδυνο που αφορά τους πάντες, η απάντηση προφανώς πρέπει να δοθεί από όλους.

Και πιστεύω ότι το τελευταίο το οποίο αναζητούν σήμερα οι πολίτες είναι ακόμα μια συνηθισμένη κοινοβουλευτική «κοκορομαχία». Αυτό το οποίο περιμένουν είναι λογοδοσία, σοβαρότητα, ωριμότητα, υπευθυνότητα απέναντι σε ένα φαινόμενο το οποίο προφανώς ταλανίζει και δοκιμάζει την πατρίδα μας, αλλά ταυτόχρονα ταλανίζει και δοκιμάζει ολόκληρο τον πλανήτη.

Είναι αυτονόητο ότι οι φωτιές δεν έχουν κομματικό χρώμα. Έτσι, συνεπώς, πρέπει να είναι και οι τοποθετήσεις μας: ψύχραιμες, ρεαλιστικές, αυστηρές όπου χρειάζεται. Κυρίως, όμως, δοκιμασμένες. Δοκιμασμένες στη «ζυγαριά» του αληθινού, του συγκεκριμένου, του δοκιμασμένου, του εφαρμόσιμου, του κοστολογημένου.

Διαφορετικά το συμπέρασμα θα είναι κάτι χειρότερο από άστοχο. Θα είναι απλά αναποτελεσματικό. Θα είναι ακόμα μια συζήτηση που θα καταγραφεί στο συλλογικό υποσυνείδητο ως κοινοβουλευτικά αδιάφορη.

Θέλω κατ’ αρχάς να εκφράσω από το βήμα της Βουλής τη συμπαράστασή μου σε όλες και σε όλους που δοκιμάστηκαν και δοκιμάζονται ακόμα από την πύρινη λαίλαπα που πολιόρκησε φέτος το καλοκαίρι την πατρίδα μας.

Και να διαβεβαιώσω -θα έχω την ευκαιρία στη συνέχεια να είμαι και πιο αναλυτικός- ότι το κράτος θα ολοκληρώσει με μεγάλη ταχύτητα όλες τις διαδικασίες αποζημιώσεων, ξεκινώντας άμεσα, όπως οφείλουμε να κάνουμε, και την αποκατάσταση των περιοχών που χτυπήθηκαν.

Από την άλλη πλευρά, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι όλοι είμαστε πληγωμένοι από όσα προηγήθηκαν. Έχουμε επίγνωση των απωλειών και οφείλουμε να διδαχτούμε από τα λάθη μας.

Θα πρέπει, όμως, να συμφωνήσουμε και σε μια παραδοχή, κοινή παραδοχή η οποία προκύπτει από την παγκόσμια εμπειρία. Να συνειδητοποιήσουμε, δηλαδή, κάτι το οποίο δεν βιώνουμε μόνο στην Ελλάδα αλλά σε πολλές περιοχές του κόσμου: ότι οι κλιματικές απειλές -δεν αναφέρομαι μόνο στις πυρκαγιές, αλλά και στις πλημμύρες, σε ακραία καιρικά φαινόμενα- βρίσκονται συχνά, όχι πάντα αλλά συχνά, ένα βήμα μπροστά από την άμυνα του ανθρώπου.

Αυτό, όμως, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να σημαίνει ότι η δική μας κινητοποίηση δεν πρέπει να προχωρήσει και δεν πρέπει να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα.

Αυτά που κάνουμε σήμερα μπορεί να είναι αρκετά γι’ αυτά τα οποία συνέβαιναν πριν από κάποια χρόνια. Κάθε χρόνο όμως πρέπει να κάνουμε περισσότερα, γιατί το ίδιο το φαινόμενο αλλάζει και αποκτά τη δική του δυναμική.

Σε μία πρωτόγνωρη εποχή, στην Αμερική κάηκε μία ολόκληρη πόλη, στη Χαβάη, χωρίς δυστυχώς οι αρχές να προφτάσουν να την εκκενώσουν, με εκατοντάδες νεκρούς. Δεν γνωρίζουμε ακόμη πόσοι είναι οι νεκροί. Το πιο πιθανό είναι ότι δεν θα το μάθουμε ποτέ, καθώς είναι πρακτικά αδύνατη πια η ταυτοποίηση του DNA όσων έχουν δηλωθεί ως αγνοούμενοι.

Όλος ο μεσογειακός νότος δοκιμάστηκε από πυρκαγιές. Στην Τενερίφη είχαμε μία φωτιά η οποία έκαψε το μισό νησί. Στον Καναδά έχουμε πυρκαγιές πρωτοφανείς, οι οποίες πρακτικά δεν σβήνουν, διαρκούν ολόκληρους μήνες.

Αυτή είναι η πραγματικότητα της νέας κλιματικής κρίσης η οποία είναι ήδη εδώ. Και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο στον τόπο μας, αν και προετοιμαστήκαμε -θα επιμείνω σε αυτό και είμαι έτοιμος να απαντήσω και σε όποια καλόπιστη κριτική- προετοιμαστήκαμε, ναι, καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη χρονιά, βρεθήκαμε αντιμέτωποι με έναν συνδυασμό γεγονότων χωρίς προηγούμενο.

Πάμε λοιπόν να τα διατρέξουμε. Αυτό το καλοκαίρι ήταν το πιο θερμό καλοκαίρι από τότε που γίνονται καταγραφές. Είχαμε έναν από τους πιο έντονους και διαρκείς καύσωνες, τον οποίον ακολούθησαν συστηματικά ισχυροί άνεμοι. Υπήρξε, δηλαδή, αυτός ο εξαιρετικά επικίνδυνος συνδυασμός του ζεστού, του ξηρού, μαζί με ανέμους, αυτό που αποκαλείται στη διεθνή βιβλιογραφία «Hot-Dry-Windy», σε πολλές περιοχές της χώρας.

Στον Έβρο είχαμε ανέμους εξαιρετικά ασυνήθιστους -παρότι ο Έβρος επηρεάζεται από τα μελτέμια- ως προς την επιμονή τους και τη διάρκειά τους.

Υπήρξαν εβδομάδες που είχαμε παραπάνω από 500 πυρκαγιές. Υπήρχαν 48ωρα που είχαμε 220 φωτιές που έπρεπε να διαχειριστεί η Πυροσβεστική. Θα το ξαναπώ και στη συνέχεια: φωτιές οι οποίες βλέπουμε στην τηλεόραση είναι οι ελάχιστες φωτιές οι οποίες ξεφεύγουν, γίνονται μεγάλες και ενίοτε μετατρέπονται σε μέγα-πυρκαγιές, όπως αυτή στον Έβρο. Για όλες τις υπόλοιπες πυρκαγιές δεν θα μάθουμε ποτέ τίποτα. Γιατί είναι αυτές οι οποίες έσβησαν το πρώτο δεκάλεπτο, την πρώτη ώρα, με ελάχιστες επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον, επειδή ακριβώς υπήρξε γρήγορη προσβολή από τις πυροσβεστικές δυνάμεις και από τους εθελοντές μας.

Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, όπως ξέρετε, έχουμε μια κλίμακα επικινδυνότητας στην Πολιτική Προστασία από το 1 έως το 5. Επίπεδο 5 σημαίνει ακραίος συναγερμός.

Επίπεδα ακραίου συναγερμού 5, όχι μόνο σε μια περιοχή της χώρας αλλά σε πολλές περιοχές της χώρας, είχαμε επτά φορές φέτος το καλοκαίρι. Το 2021 οι ανάλογες περιπτώσεις ήταν μόνο τέσσερις, πέρυσι δεν ήταν καμία.

Δεν κάναμε καθόλου συζήτηση για την περσινή χρονιά. Η περσινή χρονιά ήταν μια χρονιά εξαιρετικά καλή, κάηκαν γύρω στα 250.000 στρέμματα, το μισό δηλαδή από το μέσο όρο. Και πρέπει να μας προβληματίσει τι είναι αυτό το οποίο κάνει μια χρονιά καλή και τι είναι το άλλο το οποίο κάνει μια χρονιά κακή, όταν είχαμε περισσότερα μέσα στη διάθεσή μας φέτος από ό,τι είχαμε πέρυσι.

Το 2021 είχαμε τέσσερις περιπτώσεις συναγερμού 5, το 2019 δύο, το 2012 μόλις μία και όλες τις υπόλοιπες χρονιές καμία. Απλά για να αντιληφθούμε το ακραίο των συνθηκών που έπρεπε να διαχειριστούμε.

Και αυτό είναι κάτι που επιβεβαιώνει τη ραγδαία αύξηση και τη διαφοροποίηση του είδους του κινδύνου. Μικρές εστίες οι οποίες παίρνουν με πάρα πολύ μεγάλη ταχύτητα εφιαλτικές διαστάσεις. Ακόμα και όταν υπάρχει έγκαιρη κινητοποίηση, όχι απλά έγκαιρη, άμεση κινητοποίηση των πυροσβεστικών δυνάμεων και των εναέριων μέσων.

Να αναφερθώ για παράδειγμα στη φωτιά της Πάρνηθας. Η φωτιά της Πάρνηθας εντοπίστηκε σχεδόν αμέσως από μία αστυνομική δύναμη η οποία βρισκόταν κοντά στο μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής. Και το ελικόπτερο το οποίο προσέβαλε τη φωτιά έφτασε στη φωτιά πέντε με έξι λεπτά αφότου η φωτιά εντοπίστηκε. Υπήρχε δηλαδή προσβολή από αέρα από ένα ελικόπτερο το οποίο κουβαλάει 8 τόνους νερό.

Αυτό δεν ήταν αρκετό για να σταματήσει τη φωτιά. Και όταν η φωτιά «καβάλησε» τη ράχη και έφτασε στο νότιο τμήμα της Πάρνηθας, είχαμε αυτό το φαινόμενο το οποίο θέλω να σας το δείξω για να αντιληφθούμε ακριβώς τι πρέπει να διαχειριστούν οι πυροσβέστες μας: η φωτιά βρίσκεται από τη μια μεριά της χαράδρας και μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα περνάει πάνω από μία χαράδρα 300 μέτρων για να βρεθεί στην άλλη πλευρά της χαράδρας. Αυτή, κ. Φάμελλε, κ. Ανδρουλάκη, κ. Παφίλη, ήταν η πραγματικότητα την οποία έπρεπε να αντιμετωπίσουν οι πυροσβέστες μας στο πεδίο.

Το λέω αυτό επειδή συχνά ακούμε αναλύσεις για την προετοιμασία την οποία μπορούμε να κάνουμε -τεκμηριωμένη εν πολλοίς- τη σημασία που αποδίδουμε στις αντιπυρικές ζώνες.

Κοιτάξτε να δείτε, υπάρχουν όρια στο πόσο μπορεί να διαχειριστεί κανείς μια φωτιά στο πεδίο και υπάρχουν φωτιές που, δυστυχώς, καμία αντιπυρική ζώνη δεν μπορεί να τις σταματήσει, όπως έχει πιστοποιηθεί πολλές φορές στο παρελθόν.

Το ίδιο είδαμε, και ακόμα χειρότερα, στη φωτιά του Έβρου. Στην Αλεξανδρούπολη παρατηρήθηκε για πρώτη φορά -αυτό τουλάχιστον μας λένε οι ειδικοί- το φαινόμενο του πυρονέφους της νύχτας. Ένα φαινόμενο το οποίο είχε να παρατηρηθεί σε πυρκαγιά από τις καταστροφικές πυρκαγιές της Καλιφόρνιας του 2018, όταν έχασαν την ζωή τους 18 άνθρωποι. Αυτή η πυρκαγιά, της Αλεξανδρούπολης, του Έβρου, θα μελετάται για πολλά χρόνια ακόμα από τους επιστήμονες.

Αυτή είναι η έκταση της πρώτης πυρκαγιάς, η μικρή εδώ, σχετικά μικρή, η οποία ελεγχόταν από τις πυροσβεστικές δυνάμεις ωσότου άναψε για λόγους τους οποίους δεν γνωρίζουμε ακόμα -θα αναφερθώ σε αυτό στη συνέχεια- μια μεγάλη πυρκαγιά στο βόρειο κομμάτι, η οποία κατέκαψε όλο αυτό το πορτοκαλί το οποίο βλέπετε, μέσα σε ελάχιστες ώρες.

Η φωτιά στον Έβρο, στην αρχή της, έκαψε σε πέντε ώρες όσο έκαψε σε πέντε μέρες μια άλλη φωτιά, το 2021, στην πυρκαγιά της Δαδιάς. Σε πέντε ώρες κάηκε η ίδια έκταση που έκαψε μια πυρκαγιά αντίστοιχη στον Έβρο σε πέντε ημέρες.

Δεν επικαλούμαι τα παραπάνω για να δικαιολογήσω χειρισμούς που έγιναν. Εκ του αποτελέσματος, όταν έχουμε αυτό το μέγεθος της καταστροφής, αυτοί δεν αποδείχτηκαν αντίστοιχοι των συνθηκών.

Θα επιμείνω, ωστόσο, ότι διαμορφώνονται συνθήκες που κάνουν αυτή τη μάχη ολοένα και πιο άνιση, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να θεωρούμε τη μάχη αυτή χαμένη.

Παλιά αναρωτιόμασταν: πού είναι το κράτος, πότε θα πετάξουν τα αεροπλάνα. Σήμερα το κράτος είναι παρόν, αμέσως και παντού, αλλά η φωτιά επιμένει.

Τα εναέρια μέσα επιχειρούν, συχνά όμως η γεωμορφολογία και ο καπνός τα εμποδίζουν, το νερό το οποίο ρίχνουν συχνά εξατμίζεται πριν φτάσει στο στόχο του.

Για να το πω διαφορετικά, τίποτα πια δεν είναι όπως το ξέραμε σε σχέση με τις φυσικές απειλές. Αυτό, όμως, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να μας επιτρέψει να μηδενίσουμε τα μεγάλα βήματα τα οποία έκανε η Ελλάδα, με πρώτα απ’ όλα τη θεμελίωση και την οργάνωση της Πολιτικής Προστασίας.

Ούτε, πολύ περισσότερο, μπορεί να ισοπεδώνεται ο αγώνας των μαχητών της πρώτης γραμμής. Είναι άγρυπνοι για 24ωρα. Πιλότοι, πυροσβέστες, αστυνομικοί, λιμενικοί, ο στρατός, οι εθελοντές. Σώζουν ζωές και περιουσίες. Τους αξίζει ευγνωμοσύνη και τιμή και όχι εύκολη κριτική.

Και θέλω, τιμώντας αυτούς τους ανθρώπους, να καταθέσω και να διαβάσω στο Σώμα μία ανάρτηση η οποία έγινε από κάποιον κάτοικο, ο οποίος έδωσε και δίνει τη μάχη ως εθελοντής μαζί με τις δυνάμεις μας, αλλά και ξένες δυνάμεις, στην περιοχή του Σουφλίου.

Διαβάζω: «Πέρασε άλλη μία πολύ δύσκολη μέρα για τους οικισμούς του Δήμου Σουφλίου και τα δάση μας. Δυστυχώς χάθηκαν τεράστιες εκτάσεις δάσους για άλλη μια μέρα, περνώντας η φωτιά δρόμους και αντιπυρικές τη μία μετά την άλλη, δείχνοντας την ασταμάτητη μανία της να κάψει τα πάντα. Στα θετικά νέα της ημέρας, δεν χάθηκε κανένα σπίτι των οικισμών Κοτρωνιάς και Γιαννούλης. Ένα μεγάλο ευχαριστώ από όλους μας προς τους Έλληνες και Τσέχους πυροσβέστες που παρέμειναν χθες στη Γιαννούλη και, ενώ εγκλωβίστηκαν μέσα στο χωριό και η φωτιά πήγαινε κατά πάνω τους, δεν έκαναν ούτε ένα βήμα πίσω από τη θέση τους, προστατεύοντας κάθε σπίτι και ανθρώπινη ζωή. Καλή δύναμη και καλό κουράγιο σε όλους για σήμερα».

Επειδή θα ακουστούν πολλά σε αυτήν την αίθουσα, να έχετε πάντα υπόψη σας ότι τις φωτιές τις σβήνουν αυτοί οι άνθρωποι που είναι στο πεδίο. Και όταν θα αναρωτιέστε γιατί η φωτιά καίει για δωδέκατη μέρα, θα πρέπει να μας πείτε ευθέως αν επιρρίπτετε ευθύνες σε αυτούς τους ανθρώπους οι οποίοι δίνουν τη μάχη στην πρώτη γραμμή για να σβήσουν τη φωτιά.

Λίγο προσοχή, λοιπόν, στο λόγο σας, διότι ξέρετε ότι αυτά τα οποία λέτε εδώ και θα ειπωθούν εδώ, θα τα ακούσουν και κάποιοι άνθρωποι οι οποίοι είναι ξάγρυπνοι και οι οποίοι παλεύουν. Και το ελάχιστο το οποίο απαιτούν από όλους μας είναι -αν μη τι άλλο- σοβαρότητα και αναγνώριση της δυσκολίας της πραγματικής κατάστασης.

Λοιπόν, παρά τις νέες αντιξοότητες και την έξαρση της κλιματικής κρίσης, αναγνωρίζω ότι υπάρχουν πολλά ερωτήματα εύλογα, καλοπροαίρετα, τα οποία πρέπει να απαντηθούν.

Αν και απαντήσεις σε πολλά από αυτά νομίζω ότι σε ένα βαθμό έχουν δοθεί, θα επιχειρήσω σήμερα, με αφορμή αυτή την πιο αναλυτική συζήτηση, να προσεγγίσω αναλυτικότερα κάποια από αυτά και προφανώς επιφυλάσσομαι στην δευτερολογία μου να απαντήσω και στην κριτική την οποία θα ακούσω από τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Επαναλαμβάνω: χωρίς διάθεση να δικαιολογήσω ενέργειες, αλλά χωρίς να επιτρέψω και ταυτόχρονα μια άγονη αντιπολιτευτική καταστροφολογία.

Γιατί, λοιπόν, κάηκαν τόσα πολλά στρέμματα φέτος στην Ελλάδα. Οι ζημιές στον δασικό πλούτο πράγματι είναι σημαντικές. Θα ξεπεράσουν λογικά το 1,5 εκατομμύριο στρέμματα σε πρώτη εκτίμηση. Θα έρθω στη συνέχεια στον τρόπο με τον οποίο υπολογίζουμε τα καμένα στρέμματα, γιατί και αυτό νομίζω ότι έχει μια ξεχωριστή σημασία. Με κυρίαρχη φυσικά εκείνη της Δαδιάς, του Έβρου, που χαρακτηρίστηκε ως η μεγαλύτερη πυρκαγιά της Ευρώπης. Αν έλειπε αυτή η φωτιά, θα ήμασταν λίγο πάνω από τον μέσο όρο των καμένων εκτάσεων για την τελευταία δεκαετία.

Δεν θα ξαναπώ ότι οι φετινές συνθήκες ήταν πρωτόγνωρες. Αν λάβει το λόγο στη συνέχεια και ο Υπουργός, μπορεί να δώσει τα λεπτομερή στοιχεία για το πόσες φωτιές άναψαν ταυτόχρονα και έπρεπε να διαχειριστούμε στον Έβρο εκείνη τη δύσκολη μέρα. Και να το γνωρίζουμε, ότι οι δυνάμεις που έχουμε δεν είναι ατελείωτες και κάθε νέα φωτιά η οποία ανάβει για να περιοριστεί στην αρχή και να μην γίνει μεγάλη απαιτεί την εκτροπή μέσων.

Είχαμε, παραδείγματος χάρη, χθες μια φωτιά στα Φάρσαλα, αρκετά επικίνδυνη. Για να σβήσει αυτή η φωτιά έπρεπε να πάρουμε κάποια αεροπλάνα τα οποία υπό άλλες συνθήκες θα μπορούσαν να επιχειρούν ενδεχομένως στη Δαδιά και να τα κατευθύνουμε προς τα εκεί.

Άρα, εκ των πραγμάτων, αυτός ο καταμερισμός των δυνάμεων -αναγκαστικός βέβαια, για να περιορίσουμε τις πολλές φωτιές- δημιουργεί προβλήματα στο να μπορέσουμε να ρίξουμε όλες μας τις δυνάμεις στη μία μεγάλη φωτιά η οποία μας προβληματίζει ακόμα.

Είχαμε και μια απρόβλεπτη συγκυρία. Όσο και αν ακούγεται παράδοξο, οι πολλές βροχές του Μαΐου και του Ιουνίου δεν ήταν, δυστυχώς, τελικά ευχή. Μάλλον κατάρα ήταν, διότι συνέτειναν -όπως μας λένε οι ειδικοί, δεν τα λέμε εμείς αυτά- στη γρήγορη ανάπτυξη πολλών εύφλεκτων χόρτων, έκαναν ακόμα μεγαλύτερο το πρόβλημα των καθαρισμών και της αντιπυρικής προστασίας.

Ας είμαστε λίγο προσεκτικοί στις εκτιμήσεις των απωλειών. Αυτό το οποίο μετράμε αυτή τη στιγμή και εμφανίζεται από τους επιστήμονες ως καμένη έκταση, αφορά τη συνολική περίμετρο της φωτιάς, η οποία πράγματι σήμερα στη Δαδιά υπολογίζεται ότι έχει ξεπεράσει τα 800.000 στρέμματα και δυστυχώς, καθώς φαίνεται, ο αριθμός αυτός ακόμα θα αυξηθεί.

Όμως, όταν θα κάνουμε την πλήρη αποτύπωση, ευχόμαστε και ελπίζουμε, όπως έγινε και πέρσι, ότι θα υπάρχουν αρκετά άκαυτα κομμάτια μέσα σε αυτή την περίμετρο.

Αυτό, προφανώς, δεν μετριάζει την έκταση του προβλήματος. Κάνει, όμως, πιο εύκολη στη συνέχεια τη διαδικασία της φυσικής αναγέννησης.

Άρα, τα πράγματα ενδεχομένως θα είναι οριακά καλύτερα από αυτό το οποίο μπορεί να παρουσιάζεται από κάποιους επιστήμονες σήμερα στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.

Και κάτι ακόμα, όμως. Όλες οι φωτιές δεν έχουν την ίδια οικολογική σημασία. Ούτε όλες οι φωτιές έχουν την ίδια επίπτωση τελικά στο περιβάλλον.

Θυμάστε τη μεγάλη συζήτηση η οποία έγινε για την πυρκαγιά της Ρόδου, την οποία μάλιστα θα επισκεφθώ αύριο, για να μπορέσουμε να δρομολογήσουμε επί τόπου τις διαδικασίες ανάταξης και αποκατάστασης.

Θυμάστε, έβγαινε και η αντιπολίτευση και λέγατε, «160.000 καμένα στρέμματα». Έτσι δεν είναι; «160.000 καμένα στρέμματα στη Ρόδο». Πράγματι, αυτή ήταν η περίμετρος της φωτιάς. Αυτό μας έδινε το Copernicus στην αρχή. Σωστό ήταν το νούμερο αυτό.

Ήρθε, όμως, το Copernicus μετά και έκανε την εκτίμηση της πραγματικής οικολογικής επίπτωσης στη ζημιά στη Ρόδο. Και αυτός είναι ο τελικός χάρτης του Copernicus. Για να τον εξηγήσω με απλά λόγια, το κίτρινο είναι αμελητέα ζημιά. Το πορτοκαλί είναι μικρή ως μεσαία ζημιά. Και μόνο το κόκκινο είναι πραγματικά σοβαρή οικολογική ζημιά.

Το κόκκινο εδώ αντιστοιχεί σε λίγο παραπάνω από το 10% της συνολικής καμένης έκτασης. Αυτό για να μπορούμε πραγματικά να τεκμηριώνουμε επιστημονικά και να αντιλαμβανόμαστε ότι όλα τα καμένα στρέμματα τα οποία μπορεί να παρουσιάζονται σε έναν συνολικό απολογισμό δεν έχουν την ίδια αξία.

Όταν στον κάμπο, παραδείγματος χάρη, της Θεσσαλίας, καίγεται ένα χωράφι το οποίο είναι θερισμένο, αυτό δεν έχει πρακτικά καμία οικολογική επίπτωση. Θα προσμετράται, όμως, στα καμένα στρέμματα. Όταν όμως χάνεται, για να πούμε και την άλλη όψη του νομίσματος, όταν χάνουμε ένα δάσος με μεγάλη οικολογική σημασία, όπως είναι η Δαδιά, αυτό είναι πράγματι μια μεγάλη ζημιά η οποία θα πάρει χρόνια, δεκαετίες να αποκατασταθεί. Σε ορισμένες δε περιπτώσεις, όπως στην καταστροφική φωτιά της Πάρνηθας του 2007, η ζημιά μπορεί να είναι πραγματικά μη αναστρέψιμη. Όταν καίγονται δάση τα οποία μπορεί να αναπτύχθηκαν πριν από χιλιάδες χρόνια, σε άλλες κλιματολογικές συνθήκες, και πολύ απλά αυτά δεν μπορούν πια να αναπληρωθούν.

Και γι’ αυτό και είχε πολύ μεγάλη σημασία στη φωτιά της Πάρνηθας, παρά το γεγονός ότι έγινε μία σημαντική ζημιά, ότι τουλάχιστον προστατεύθηκε ο βασικός πυρήνας του Εθνικού Δρυμού και δεν έφτασε η φωτιά στα έλατα, όπως δυστυχώς είχε φτάσει το 2007. Και αυτό δεν έγινε από μόνο του, έγινε επειδή κάποιοι άνθρωποι κατέβαλαν υπεράνθρωπες προσπάθειες, πολλές φορές -και θα το πω αυτό δημόσια- ξεπερνώντας τα όρια και τους κανόνες ασφαλείας που η ίδια η φύση του επαγγέλματός τους επιβάλλει να τους σέβονται.

Θα επαναλάβω για μία ακόμα φορά, ότι οι φωτιές είναι ένα ζήτημα, σε μεγάλο βαθμό, που σχετίζεται με την ίδια την αριθμητική. Το 95% των πυρκαγιών σβήνονται πρακτικά εν τη γενέσει τους και είναι αυτές για τις οποίες δεν θα μάθουμε ποτέ απολύτως τίποτα. Αλλά δεν έσβησαν από μόνες τους, έσβησαν επειδή κάποιοι έτρεξαν και τις αντιμετώπισαν νωρίς, πριν γίνουν μεγάλες. Και μία τέτοια φωτιά, δεν ήταν μία, μάλιστα, ήταν πολλές, που μας απασχόλησαν ιδιαίτερα, ήταν οι φωτιές οι οποίες μπήκαν από συνειδητό εμπρηστή, καθώς φαίνεται, στον Αυλώνα, την ώρα που έπρεπε να αντιμετωπίσουμε την πυρκαγιά στο νότιο μέτωπο της Πάρνηθας. Και οι οποίες έσβησαν μέσα σε μία ώρα, και αν δεν είχαν ελεγχθεί μέσα σε μία ώρα, με τον βόρειο άνεμο ο οποίος φυσούσε, η ζημιά, ενδεχομένως, θα μπορούσε να είναι πάρα πολύ μεγάλη.

Δεύτερη απορία: μόνο η Ελλάδα άραγε έχει προβλήματα στη διαχείριση των πυρκαγιών; Το είπα και πριν, δυστυχώς αυτό το οποίο αποκαλούμε «megafires», μεγάλες, μέγα-πυρκαγιές, αποτελούν φαινόμενα που κράτη που έχουν ακόμα μεγαλύτερη οικονομική δυνατότητα από εμάς, δεν μπορούν να διαχειριστούν, Καναδάς, Ισπανία και στην Ιταλία.

Είναι μία πραγματικότητα δηλαδή και αυτό το οποίο πρέπει να μας απασχολήσει και επιστημονικά, είναι γιατί εκδηλώνονται στατιστικά περισσότερες τέτοιες φωτιές και τι μπορούμε να κάνουμε, για να είμαστε πιο έτοιμοι για ένα φαινόμενο το οποίο, όπως σας περιέγραψα, όταν πάρει τέτοιες διαστάσεις είναι πάρα πολύ δύσκολο πια να μπορέσει να ελεγχθεί.

Και επειδή πολλά θα ακούσουμε για στατιστικά, για συγκρίσεις, για το τι γίνεται σε άλλες μεσογειακές χώρες, θα πω μόνο ότι το ίδιο πρόβλημα το αντιμετωπίζουν πολλές χώρες. Στην Πορτογαλία, στην οποία αναφερόμαστε συχνά και η οποία πράγματι έχει κάνει μια πολύ σοβαρή προσπάθεια, αξιόλογη προσπάθεια να αλλάξει την πολιτική της για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών. Την ξεκίνησε αυτήν την προσπάθεια μετά από ένα καταστροφικό καλοκαίρι του 2017 όταν έχασαν τη ζωή τους 130 άνθρωποι και κάηκαν, προσέξτε, στην Πορτογαλία 5,5 εκατομμύρια στρέμματα.

Αυτή ήταν η πραγματικότητα της Πορτογαλίας. Η Ισπανία έχασε πέρυσι 3 εκατομμύρια στρέμματα. Η αλήθεια για όποιον μελετάει τα στατιστικά των πυρκαγιών είναι ότι υπάρχουν καλές χρονιές και μετά υπάρχουν κάποιες πολύ κακές χρονιές.

Το πρόβλημα είναι ότι οι κακές χρονιές αρχίζουν να εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα. Και αυτό είναι αυτό το οποίο πρέπει να μας προβληματίσει και γι’ αυτό πρέπει να κάνουμε κάτι ουσιαστικό και διαφορετικό από αυτά που έχουμε κάνει μέχρι σήμερα.

Είναι, δηλαδή, θα μου πείτε και θα το ακούσω σίγουρα σήμερα, η κλιματική κρίση το άλλοθι για όλα; Όχι, δεν είναι άλλοθι, θα το ξαναπώ, είναι όμως μέρος της ερμηνείας. Γιατί η κλιματική κρίση έρχεται να ευνοήσει και να πολλαπλασιάσει την εξάπλωση της πυρκαγιάς την οποία, για να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, την προκαλεί συνήθως ανθρώπινο χέρι, είτε από πρόθεση είτε από αμέλεια.

Ο εμπρησμός είναι μια από τις πιο αντικοινωνικές πράξεις που απειλούν την ευημερία όσο και την ασφάλεια της πατρίδας, ειδικά σε ευαίσθητες περιοχές, όπως στον Έβρο. Ερευνάται το αίτιο της πυρκαγιάς. Είναι περίπου βέβαιο ότι η αιτία ήταν ανθρωπογενής. Και είναι επίσης περίπου βέβαιο ότι η φωτιά αυτή άναψε πάνω σε διαδρομές που συχνά χρησιμοποιούν παράνομοι μετανάστες οι οποίοι έχουν μπει στην πατρίδα μας.

Αυτό δεν αποτελεί άλλοθι, αλλά αποτελεί την αλήθεια για τη γενεσιουργό αιτία της πυρκαγιάς. Δεν ξέρουμε αν είναι από αμέλεια ή από πρόθεση, η υπόθεση ερευνάται. Δεν θα πω κάτι περισσότερο αυτή τη στιγμή. Εφόσον υπάρχουν ένοχοι, θα φροντίσουμε να τους εντοπίσουμε. Αλλά το ξαναλέω: αυτή είναι η δουλειά των αρχών και μόνο των αρχών. Φαινόμενα αυτοδικίας και αυτόκλητοι «σερίφηδες» δεν πρόκειται να γίνουν ανεκτά από αυτή την κυβέρνηση.

Το μαρτυρά, εξάλλου, ο αριθμός των συλλήψεων που ήδη έχουν γίνει για εμπρησμό από αμέλεια, αλλά δυστυχώς και για εμπρησμό από πρόθεση. Η αλήθεια είναι ότι ο κίνδυνος καραδοκεί παντού: από τον αγρότη που καίει χόρτα στο κτήμα του μέχρι τον μελισσοκόμο που καπνίζει τις κυψέλες του, από τον παράνομο σκουπιδότοπο μέχρι ένα τσιγάρο ή ένα άσκοπο πικ-νικ στο δάσος.

Άλλη ερώτηση: θα αυστηροποιήσετε τις ποινές για τους εμπρηστές; Οι ποινές είναι ήδη πολύ αυστηρές. Σύμφωνα με το νέο Ποινικό Κώδικα, η πρόκληση πυρκαγιάς από δόλο σε δάσος συνιστά κακούργημα. Και συμπληρωματικά μάλιστα, σε συνεννόηση με το Υπουργείο Δικαιοσύνης και το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, θα κατατεθούν και κάποιες επιπρόσθετες διατάξεις για αύξηση των προστίμων και άμεση φυλάκιση ακόμα και για τις περιπτώσεις απλής αμέλειας.

Άλλο ερώτημα: μας λείπουν, κ. Φάμελλε, κ. Ανδρουλάκη, πυροσβέστες και τα μέσα, όπως συχνά ισχυρίζεστε; Διαθέτουμε περισσότερες δυνάμεις από ποτέ. Εξήντα-ένα αεροσκάφη είχαμε το 2019, 89 είχαμε φέτος, μαζί με τα αεροσκάφη τα οποία προστίθενται από τον μηχανισμό του rescEU. 3.410 οχήματα είχαμε, 3.654 έχουμε σήμερα. 15.158 μόνιμοι και εποχικοί πυροσβέστες το 2019, 16.080 σήμερα. Και αριθμός υπερδιπλάσιος της Ευρώπης, με βάση τον πληθυσμό.

Αυτό λένε τα απόλυτα και αντικειμενικά στοιχεία. Δίπλα σε αυτό να προσθέσουμε και κοντά στους 5.500 εκπαιδευμένους εθελοντές. Υπερδιπλάσιοι σε σχέση με αυτούς που βρήκαμε το 2019.

Και να προσθέσω, όπως είπα, τις δυνάμεις τις ευρωπαϊκές, οι οποίες προστίθενται. Κάποιες είναι μόνιμα σταθμευμένες στην Ελλάδα στα πλαίσια του μόνιμου μηχανισμού αλληλεγγύης του rescEU. Ή αυτές οι οποίες κινητοποιήθηκαν κατόπιν αιτήματος της Ελληνικής Κυβέρνησης. Και θέλω να πω εδώ, από το βήμα της Βουλής, ένα μεγάλο ευχαριστώ στους φίλους μας από το εξωτερικό, από πολλές χώρες, που ήρθαν και πολέμησαν δίπλα στους Έλληνες πυροσβέστες, δίνοντας αυτή τη συχνά άνιση μάχη.

Και, βέβαια, εκτός από την ειδική μονάδα ελλήνων δασοκομάντος, την ΕΜΟΔΕ, για την οποία θα μιλήσουμε και στη συνέχεια, η δυνατότητά μας να φιλοξενούμε σε μόνιμη βάση ευρωπαϊκές δυνάμεις κατά τη διάρκεια των δύσκολων μηνών του Ιουλίου και του Αυγούστου είναι κάτι το οποίο σίγουρα θέλουμε από δω και στο εξής να ενισχύσουμε.

Είναι καιρός, λοιπόν, να σταματήσει αυτό το απλοϊκό επιχείρημα -παραμύθι, μερικές φορές θα το έλεγα- των προσλήψεων, που δημιουργούν όσοι τους αρέσουν οι αριθμητικές αλχημείες.

Έχουμε σήμερα περισσότερα μέσα και περισσότερες πυροσβεστικές δυνάμεις από ό,τι είχαμε. Το πώς πρέπει να τις εκπαιδεύσουμε για το πώς πρέπει να επιχειρούν είναι ένα ζήτημα το οποίο είμαι έτοιμος να συζητήσω.

Το θέμα, όμως, δεν είναι τόσο αριθμητικό, ενδεχομένως να είναι ένα ζήτημα καλύτερης εκπαίδευσης και μεγαλύτερης παρουσίας της Πυροσβεστικής της ίδιας μέσα στα ίδια τα δάση, όπως έχουμε ήδη αποδείξει ότι μπορούμε να κάνουμε με την ΕΜΟΔΕ. Αυτή είναι σίγουρα μια κατεύθυνση στην οποία πιστεύω ότι πρέπει να κινηθούμε στο μέλλον.

Κύριε Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι, απάντησα με στοιχεία σε πέντε βασικά ερωτήματα που διατρέχουν το δημόσιο διάλογο γύρω από την κλιματική κρίση και την άμυνα της χώρας απέναντι σε αυτή.

Επιτρέψτε μου με την ίδια ευθύτητα να τοποθετηθώ και για τις αιτιάσεις, τα επιχειρήματα που ακούγονται σχετικά με δύο κρίσιμα θέματα.

Πρώτον, για την επιλογή των οργανωμένων εκκενώσεων και της πρόληψης. Και δεύτερον, τη συνέπεια της κυβέρνησης στις επιστημονικές εισηγήσεις και κυρίως στο περιβόητο -φαντάζομαι ότι θα αναφερθείτε και σε αυτό, κ. Φάμελλε- πόρισμα της Επιτροπής Γκολντάμερ, την οποία επιτροπή και το πόρισμά της επικαλούνται ως «ευαγγέλιο» κάποια κόμματα.

Εξηγούμαι, λοιπόν. Σε ό,τι αφορά το επίκεντρο της πολιτικής μας, δεν θα κουραστώ να το τονίζω: δική μας προτεραιότητα ήταν, είναι και θα είναι, πρώτα και πάνω απ’ όλα, η προστασία της ανθρώπινης ζωής.

Είναι η μόνη που δεν αντικαθίσταται και δεν μπορεί να δημιουργηθεί ξανά. Μαζί, φυσικά, και με την προστασία των ζώων, παραγωγικών και μη, που και αυτά βρίσκονται συχνά εγκλωβισμένα στο δρόμο της πύρινης λαίλαπας. Ακολουθεί η προστασία της περιουσίας, των κρίσιμων υποδομών και φυσικά του φυσικού περιβάλλοντος.

Μιλώ, προφανώς, για μια ιεράρχηση απωλειών αλλά και αξιών. Δεν θα μπορούσε, λοιπόν, να είναι διαφορετική, από μια κυβέρνηση που βάζει πρώτα και πάνω απ’ όλα τον άνθρωπο και την κοινωνία.

Όποιος διαφωνεί με αυτήν την ιεράρχηση να το δηλώσει. Να το δηλώσει ευθέως. Εμείς θα συνεχίσουμε να αξιοποιούμε το «112» και να σώζουμε ανθρώπινες ζωές.

Και μην μας πείτε ότι ήταν, ειδικά η αξιωματική αντιπολίτευση, ότι αυτό ήταν αυτονόητο. Ειδικά εσείς να μην το πείτε αυτό. Η χρήση του «112» και οι οργανωμένες εκκενώσεις, κα Γεροβασίλη, δεν ήταν καθόλου αυτονόητο στη χώρα μας, αυτό το οποίο έχουμε καταφέρει να πετύχουμε.

Και δίπλα στη μεγάλη θλίψη για τα στρέμματα που χάσαμε θα είμαστε, ναι, υπερήφανοι για τους πολίτες που προστατεύσαμε. Θα είμαστε υπερήφανοι για το γεγονός ότι στην Αλεξανδρούπολη μετακινήθηκαν 15.000 άνθρωποι, εκκενώθηκε ένα ολόκληρο νοσοκομείο με τους ασθενείς, το προσωπικό, τον εξοπλισμό τους.

Να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ στην Ελληνική Αστυνομία, η οποία υποδειγματικά έχει συνεισφέρει σε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια, μερικές φορές ξεπερνώντας και τις ενστάσεις, τις επιφυλάξεις των πολιτών που δεν θέλουν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.

Και βέβαια, να πω και κάτι ακόμα, όταν μας υποδείχθηκε από τους ειδικούς της Πυροσβεστικής -το θυμάται και ο Υπουργός, έτυχε να είμαι και εγώ εκείνες τις ώρες στο Συντονιστικό- ότι έπρεπε να εκκενωθεί το νοσοκομείο της Αλεξανδρούπολης, η φωτιά ήταν ακόμα πολύ μακριά. Και χρειαζόταν πολύ μεγάλη εμπειρία και δυνατότητα γρήγορης παρέμβασης για να προβλέψει κανείς ότι λίγες ώρες μετά η φωτιά θα έφτανε εκεί που τελικά έφτασε.

Το λέω αυτό διότι αυτοί οι οποίοι βρίσκονται στο Συντονιστικό της Πυροσβεστικής κάνουν μια πολύ δύσκολη δουλειά και μια από τις πολύ σημαντικές τους υποχρεώσεις είναι να προβλέπουν προς τα πού θα κινηθεί η φωτιά, έτσι ώστε να μπορούν ακριβώς να κάνουν αυτές τις εκκενώσεις με όσο το δυνατόν πιο εύστοχο τρόπο.

Στη Ρόδο έφυγαν με ασφάλεια 20.000 κάτοικοι και τουρίστες. Είναι μια επιχείρηση η οποία εκθειάστηκε στο εξωτερικό, λοιδορήθηκε από κάποιους εδώ στη χώρα μας. Λυπάμαι πραγματικά γι’ αυτό. Και αναρωτιέμαι, πραγματικά, τι έλεγαν όλοι αυτοί οι κήνσορες του καναπέ βλέποντας τις τραγικές εικόνες στη Χαβάη, όπου κανένα «112» δεν χτύπησε, καμία εκκένωση δεν έγινε, εκατοντάδες άνθρωποι, όπως είπα, έχασαν τη ζωή τους με τραγικό τρόπο. Κατά πάσα πιθανότητα δεν θα ταυτοποιηθούν ποτέ.

Η κριτική η οποία ασκήθηκε στην αμερικανική κυβέρνηση και στην Πολιτεία της Χαβάης δεν ήταν ότι δεν σταμάτησαν τη φωτιά, ήταν ότι κατέρρευσαν οι επικοινωνίες και τα συστήματα έγκαιρης ειδοποίησης, ότι δεν υπήρχε αστυνομία, ότι δεν υπήρχε καθοδήγηση και ότι οι πολίτες βρέθηκαν απροστάτευτοι απέναντι στην πύρινη λαίλαπα.

Σήμερα η Ρόδος ανακάμπτει, ευτυχώς, τουριστικά. Η Αλεξανδρούπολη είναι και θα είναι ζωντανή. Θα γιατρέψει τις πληγές της, όπως τις γιάτρεψε και η Εύβοια, η οποία έχει κάνει πια, με πολύ μεγάλη στήριξη από το κράτος, ένα νέο παραγωγικό ξεκίνημα.

Δεύτερο επιχείρημα -θα το ακούσουμε πολύ σήμερα: δώστε έμφαση στην πρόληψη και όχι τόσο στην καταστολή.

Το «όχι τόσο στην καταστολή» θα ήθελα να εξηγηθεί λίγο περισσότερο. Δηλαδή, να πάρουμε χρήματα από τις ενοικιάσεις των ελικοπτέρων για να τα ρίξουμε στην πρόληψη ή να δώσουμε περισσότερα χρήματα στην πρόληψη; Να μας τα εξηγήσετε όλα αυτά, γιατί θα σας ζητήσω να γίνετε συγκεκριμένοι σε αυτά τα οποία θα προτείνετε.

Λοιπόν, συμφωνούμε. Η πρόληψη είναι απαραίτητη. Μόνο για δράσεις καθαρισμού από εύφλεκτα υλικά και διανοίξεις αντιπυρικών ζωνών διατέθηκαν φέτος περισσότεροι πόροι από κάθε άλλη χρονιά. Γιατί είχαμε ακριβώς τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε το Ταμείο Ανάκαμψης, 160 εκατομμύρια ευρώ μόνο από το Ταμείο Ανάκαμψης, 67 εκατομμύρια από άλλες πηγές για δασικούς δρόμους, δεξαμενές και πυροφυλάκια.

Στη Δαδιά, επειδή ακριβώς γνωρίζαμε την σημασία του δάσους, διατέθηκαν 6 εκατομμύρια. Έξι εκατομμύρια διαθέσαμε στη Δαδιά. Δεν είναι μικρό ποσό, αν σκεφτείτε πόσα δάση έχουμε στη χώρα. Επιλέξαμε και διαθέσαμε 6 εκατομμύρια στη Δαδιά.

Αν ασκήσετε, λοιπόν, κριτική για τις δράσεις πρόληψης που έγιναν στη Δαδιά, να γίνετε συγκεκριμένοι. Δεν έπρεπε να είναι 6 εκατομμύρια, έπρεπε να είναι 12 εκατομμύρια, 18 εκατομμύρια, 20 εκατομμύρια, 50 εκατομμύρια, 100 εκατομμύρια; Πόσα;

Δεν διατέθηκαν σωστά; Οι δασικοί οι οποίοι έκαναν τις μελέτες δεν τις έκαναν σωστά; Οι αντιπυρικές δεν είχαν χαραχθεί σωστά; Να τα πείτε όλα αυτά, γιατί θα μιλήσετε για πρόληψη, φαντάζομαι.

Στην πράξη, όμως, δυστυχώς, η πραγματικότητα είναι μια: όπως σας είπα, οι αντιπυρικές ζώνες δεν είναι ικανές συχνά να σταματήσουν φωτιές οι οποίες αποκτούν τη δική τους δυναμική.

Και οι Δήμοι, εύλογο ερώτημα, έκαναν την δουλειά τους; Γιατί προφανώς αυτή είναι μια υπόθεση που δεν αφορά μόνο την οργανωμένη πολιτεία, αφορά και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Δεν θα υπεκφύγω: άλλοι ναι και άλλοι όχι. Υπάρχουν δήμοι υποδειγματικοί, με δικά τους συστήματα πυρόσβεσης, με δεξαμενές οι οποίες είναι γεμάτες, με drones, με δίκτυα εθελοντών.

Παραδείγματος χάρη, Δήμοι οι οποίοι έχουν αναλάβει την οργάνωση των συνδέσμων προστασίας και του Υμηττού και της Πεντέλης, κάνουν μια εξαιρετική δουλειά, με σημαντική συμμετοχή και των εθελοντών.

Υπάρχουν, όμως, και άλλοι Δήμοι -και δυστυχώς δεν είναι λίγοι- οι οποίοι δεν πράττουν το αυτονόητο. Ανέχονται παράνομες χωματερές, «κλείνουν το μάτι» σε επικίνδυνες πρακτικές δημοτών. Το κράτος θα τους ελέγξει αλλά και οι δημότες, καθώς έχουμε σε λίγες εβδομάδες δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, έχουν χρέος να συνυπολογίσουν αυτή τη στάση στα κριτήρια της ψήφου τους.

Προσωπικά, πιστέψτε με, δεν το έχω κάνει ποτέ να ξεχωρίσω αιρετούς της Αυτοδιοίκησης με βάση τα παραταξιακά χρώματα. Μόνο τα χρώματα της προόδου της περιοχής τους με ενδιαφέρουν, γι’ αυτό και οι έλεγχοι του κεντρικού κράτους θα ενταθούν και θα συνδεθούν ευθέως με τη διάθεση πόρων, ανάλογα με τις επιδόσεις κάθε Δήμου, και στον τομέα των δράσεων πρόληψης κατά των δασικών πυρκαγιών.

Όλοι οι τοπικοί άρχοντες θα αξιολογούνται βάσει συγκεκριμένων δεικτών που θα υποδεικνύουν πόσο συνεπείς είναι με τις οδηγίες για την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και των δημοτών τους. Τα συμπεράσματα θα δημοσιοποιούνται και ο καθένας πια ας αναλάβει τις ευθύνες του.

Τέλος, λίγα λόγια για την περίφημη έκθεση Γκολντάμερ, η οποία πράγματι μετά την τραγωδία του Ματιού ήταν μια σωστή πρωτοβουλία, να φέρουμε ξένους ειδικούς να μας υποδείξουν τι είναι αυτά τα οποία πρέπει να κάνουμε και πώς πρέπει να αλλάξουμε την πολιτική μας για την προστασία των δασών μας.

Σε πολύ μεγάλο βαθμό τα συμπεράσματα της έκθεσης Γκολντάμερ έχουν εφαρμοστεί ή εφαρμόζονται από αυτή την κυβέρνηση. Θα δώσω λίγα παραδείγματα μόνο. Βασική αιχμή, οργανωτική της πρότασης τότε, ήταν να δημιουργηθεί ένας επιτελικός οργανισμός διαχείρισης των πυρκαγιών. Να διευρυνθεί η αντιπυρική περίοδος, να εξορθολογιστούν οι δαπάνες μεταξύ πρόληψης και καταστολής, να ολοκληρωθούν οι δασικοί χάρτες για όλα τα δάση.

Η έκθεση Γκολντάμερ απαιτούσε μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ όλων των αρμοδίων φορέων. Ζητούσε να υιοθετηθεί το «αντιπύρ» ως αμυντική μέθοδος, να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στις επίγειες δυνάμεις, να μην υπάρχει απόλυτη εξάρτηση μόνο από τα εναέρια μέσα.

Και τι κάναμε, λοιπόν, εμείς αυτά τα τέσσερα χρόνια -προφανώς όχι τους τελευταίους μήνες, γιατί κυβερνούμε από το 2019: δημιουργήσαμε ένα Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας στη θέση ενός ερειπωμένου γραφείου. Αυτό ήταν η Πολιτική Προστασία επί ημερών της προηγούμενης κυβέρνησης, σε ένα κτήριο μάλιστα ετοιμόρροπο. Σε ένα κτήριο ετοιμόρροπο το οποίο πιθανόν σε έναν μεγάλο σεισμό, ω μη γένοιτο, θα ήταν το πρώτο το οποίο θα είχε υποστεί ζημιές.

Από εκεί και πέρα, σας μίλησα για τους σημαντικούς πόρους οι οποίοι έχουν ήδη διατεθεί για δράσεις πρόληψης: 227 εκατομμύρια. Πόσα ήταν το 2019; 20 εκατομμύρια, το 2019.

Έχουμε αναρτήσει και κυρώσει πάνω από το 90% των δασικών χαρτών. Οι καμένες εκτάσεις πια αυτόματα κηρύσσονται αναδασωτέες, γίνονται συστηματικές ασκήσεις με νέες τεχνολογίες όπως το αντιπύρ, έχουμε πια 500 δασοπυροσβέστες, δασοκομάντος, οι οποίοι μπορούν να μπουν σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες μέσα στα δάση και να επιχειρήσουν να σβήσουν τις πυρκαγιές μέσα στο δάσος, μην περιμένοντας κατ’ ανάγκη αυτή να φτάσει στο δρόμο.

Τι πρότεινε η έκθεση Γκολντάμερ; Να ενισχύσουμε τη Δασική Υπηρεσία και κυρίως να ενισχύσουμε τη συνεργασία μεταξύ της Δασικής Υπηρεσίας, της Πολιτικής Προστασίας, της Πυροσβεστικής, και για τις δράσεις πρόληψης αλλά και στην επιχείρηση της καταστολής.

Πού ήταν οι δασικές υπηρεσίες όταν ήρθαμε εμείς στα πράγματα; Πού ανήκαν οργανωτικά; Το θυμάστε φαντάζομαι, στις αποκεντρωμένες διοικήσεις. Ακέφαλες, ευνουχισμένες, ουσιαστικά, πολιτικά, χωρίς καμία ουσιαστική κατεύθυνση. Τώρα είναι υπό την αρμοδιότητα και υπό τον πολιτικό έλεγχο του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Και δεν υπάρχει φωτιά, μεγάλη φωτιά, στην οποία στο επιχειρησιακό κέντρο να μην βρίσκονται οι τοπικοί δασάρχες και οι δασολόγοι και να συνεργάζονται με την Πυροσβεστική για την καλύτερη αντιμετώπιση της φωτιάς.

Λοιπόν, αυτό γίνεται αυτή τη στιγμή, όπως ακριβώς μας υπέδειξε η έκθεση Γκολντάμερ. Πρέπει να ενισχυθεί περισσότερο η Δασική Υπηρεσία; Προφανώς, θα τα πω και στη συνέχεια. Αλλά αυτό είναι κάτι το οποίο γίνεται πια συστηματικά, μεθοδικά και, ναι, φέρνει αποτελέσματα. Διότι η Δασική Υπηρεσία όπως την παραλάβαμε το 2019, όπως σας είπα, δεν είχε κατεύθυνση και ουσιαστικά δεν είχε πολιτικό προϊστάμενο.

Η πλήρης ενεργοποίηση του συστήματος Engage μάς επιτρέπει να μπορούμε να δούμε ανά πάσα στιγμή πού βρίσκονται όλα τα πυροσβεστικά οχήματα, πόσο νερό έχουν και διευκολύνει το συντονισμό σε πραγματικό χρόνο. Και βέβαια, η κινητοποίηση της κοινωνίας, διπλασιάζοντας εκπαιδευμένους εθελοντές, ξεδιπλώνοντας μια μεγάλη καμπάνια ενημέρωσης.

Και βέβαια, θα σταθώ στην πολύ σημαντική κατάκτηση για το κράτος, που δεν είναι άλλη από την τυποποίηση της διαδικασίας της κρατικής αρωγής μετά από κάθε μεγάλη φυσική καταστροφή. Είναι μια σημαντική δουλειά του Υπουργείου Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης, υπό τον Υφυπουργό, τον κ. Τριαντόπουλο. Aυτή η διαδικασία τυποποιήθηκε μετά τις μεγάλες φυσικές καταστροφές του «Ιανού», αλλά και τη φωτιά της Εύβοιας.

Έχει ήδη οδηγήσει σε αποτελέσματα. Δεν χρειάζεται να σας θυμίσω πόσα χρόνια περνούσαν και πόσες υποθέσεις αποζημιώσεων παλιών πυρκαγιών χρειάστηκε αυτή η κυβέρνηση να εκκαθαρίσει.

Και βέβαια, προσθέσαμε και σε αυτή τη συμμετοχή στην εθνική προσπάθεια της αποκατάστασης και την έννοια του αναδόχου, το θεσμό του αναδόχου, για την αποκατάσταση περιοχών όπου μπορεί κάποιος ιδιώτης, υπό την καθοδήγηση της Δασικής Υπηρεσίας, να αναλάβει να εκπονήσει μια μελέτη και μετά να χρηματοδοτήσει και τα έργα αποκατάστασης τα οποία πρέπει να γίνουν και την όποια αναδάσωση χρειάζεται, διότι αναδάσωση απαιτείται σε λίγες περιπτώσεις, προκειμένου να βοηθήσουμε το δάσος για να ξαναγεννηθεί.

Είμαι σίγουρος ότι πολλοί που μας ακούν αγνοούν όλα αυτά τα οποία έγιναν. Ακούμε διάφορα, ότι το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας δεν έχει οργανόγραμμα. Επικαιροποιούμε τον Οργανισμό με Προεδρικό Διάταγμα, αλλά το Υπουργείο, κ. Ανδρουλάκη, επειδή θα το πείτε φαντάζομαι αυτό, λειτουργούσε με τον πρώτο Υπουργό, τον κ. Στυλιανίδη.

Έχει δομές, στήθηκε στα πρότυπα γαλλικών υπηρεσιών, με συνεργασία και τεχνογνωσία από το εξωτερικό. Είναι μια σημαντική κατάκτηση το γεγονός ότι έχουμε σήμερα ένα τέτοιο Υπουργείο. Διότι σας θυμίζω και πάλι τι παραλάβαμε και πώς περάσαμε από μια ανενεργή Γενική Γραμματεία σε ένα οργανωμένο Υπουργείο, το οποίο προφανώς πάντα έχει περιθώρια να γίνει καλύτερο.

Και ναι, το Υπουργείο είναι αυτό το οποίο τρέχει και το Πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ», δική μας πρωτοβουλία, αυτής της κυβέρνησης ήταν. Ένα πολύ μεγάλο πρόγραμμα πολιτικής προστασίας, σχεδόν 2 δισεκατομμύρια, με άξονες και την καταστολή και την πρόληψη. Με επίκεντρο το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης, αλλά με συντονισμό με όλους τους φορείς και με δράσεις οι οποίες θα ξεδιπλωθούν σε βάθος χρόνου. Γιατί φαντάζομαι ότι θα ακούσουμε και σήμερα πάλι «γιατί δεν έχετε υλοποιήσει όλο το Πρόγραμμα “ΑΙΓΙΣ” ήδη;».

Θα αναφέρω χαρακτηριστικά μόνο το παράδειγμα των πυροσβεστικών αεροσκαφών, των νέων Canadair, τα οποία η χώρα θα προμηθευτεί πρώτη από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Φαντάζομαι το γνωρίζετε, θα το επαναλάβω και σήμερα για όσους δεν το γνωρίζουν, ότι η γραμμή παραγωγής νέων Canadair δεν λειτουργεί σήμερα καν.

Πρέπει η γραμμή πρώτα να μπει μπροστά, να υπάρχει ικανός αριθμός παραγγελιών, να υπάρχει εγγύηση από την καναδική κυβέρνηση, να αρχίσουν να παράγονται τα αεροπλάνα και ναι ελπίζουμε ότι το 2026, το αργότερο το 2027, η χώρα θα είναι η πρώτη που θα παραλάβει τα νέα Canadair 515.

Εν τω μεταξύ, όμως, δεν είμαστε ορφανοί από εναέρια μέσα. Και μισθώνουμε εναέρια μέσα και προσπαθούμε με φιλότιμες προσπάθειες να κρατήσουμε στον αέρα ειδικά τα παλαιότερα Canadair, τα οποία πια αισίως υπηρετούν τον πόλεμο κατά των πυρκαγιών σχεδόν 50 χρόνια.

Έγιναν όλα τέλεια; Προφανώς και όχι. Και παρά τις τεράστιες προσπάθειες οι οποίες καταβλήθηκαν είμαστε ακόμα πίσω από τις ανάγκες. Και επειδή δεν μου αρέσει να μασάω τα λόγια μου, ένα πεδίο στο οποίο μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι, όπου ακόμα δεν κερδίσαμε αυτή τη μάχη, είναι εκείνο το πεδίο των τεχνολογικών συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης και παρέμβασης σε μια πυρκαγιά ώστε να είναι πιο γρήγορη η προσβολή, η αμεσότητα της πρώτης παρέμβασης.

Και να αναφέρω μόνο ενδεικτικά ορισμένα παραδείγματα από τις τεχνολογικές καινοτομίες που δρομολογούνται από την Πολιτική Προστασία στα πλαίσια του Προγράμματος «ΑΙΓΙΣ».

Παραπάνω από 100 drones που θα μπορούν να παρακολουθούν ευαίσθητα σημεία, πολλές φορές και με χρήση τεχνητής νοημοσύνης, έτσι ώστε να μπορούμε να ενημερωνόμαστε αμέσως για μια εστία φωτιάς όταν εκδηλωθεί. Αισθητήρες μέτρησης θερμοκρασίας, κάμερες σε όλους τους αρχαιολογικούς χώρους και στα δάση υψηλού κινδύνου. Οφείλουμε να έχουμε καλύτερες δορυφορικές εικόνες, θα είμαστε συνδρομητές σε προηγμένα δορυφορικά συστήματα καταγραφής θερμότητας που θα μας δίνουν πιο κοντά σε real time ενημέρωση για την πορεία μιας πυρκαγιάς.

Νέες προσλήψεις. Ναι, χρειαζόμαστε και νέους πυροσβέστες. Πεντακόσιοι δασολόγοι, οι προσλήψεις δρομολογούνται άμεσα, 1.000 πυροσβέστες, νέο εποχικό προσωπικό. Θα χρειαστούμε μια ενίσχυση ειδικά της Δασικής Υπηρεσίας, η οποία είχε να κάνει προσλήψεις… Δεν θυμάμαι να έγιναν προσλήψεις δασικών επί δικών σας ημερών.

Το Πυροσβεστικό Σώμα να μπορεί να αφιερώνει μεγαλύτερο κομμάτι του χρόνου του το χειμώνα, που ασχολείται πρωτίστως με τις αστικές πυρκαγιές, σε προληπτικές δράσεις μέσα στο δάσος.

Όπως είπα, αύξηση του αριθμού των δασοκομάντος οι οποίοι παρεμβαίνουν μέσα στα δάση. Μεγαλύτερος ρόλος των Ενόπλων Δυνάμεων σε επιτήρηση, κυρίως των ακριτικών περιοχών, για την αντιμετώπιση υβριδικών απειλών.

Μια σημαντική αναδιάταξη των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Σήμερα είναι 31 του μηνός, η χώρα καταθέτει την αναθεώρηση του Ταμείου Ανάκαμψης και στρέφει περισσότερους πόρους, παραπάνω από 200 εκατομμύρια, σε δράσεις πρόληψης και προστασίας. Τονίζω, βέβαια, ότι αυτοί οι πόροι είναι one-off. Μετά θα πρέπει να βρούμε αντίστοιχους πόρους για να υποστηρίζουμε αυτές τις δράσεις στο μέλλον.

Ψηφιακή πλατφόρμα στο Κτηματολόγιο, που θα εντοπίζει ακαθάριστα οικόπεδα και θα μπορεί να καταλογίζει και αυτόματα πρόστιμα στον ιδιοκτήτη και στο Δήμο που αδιαφορεί.

Ενίσχυση των πολιτικών των αναδασώσεων, αλλά, τονίζω πάλι, στοχευμένα, διότι τα δάση τα οποία καίγονται είναι πρωτίστως δάση τα οποία θα μπορέσουν να ξαναγεννηθούν υπό μια βασική προϋπόθεση: ότι θα φροντίσουμε, όπως το κάναμε στην Εύβοια πολύ πετυχημένα, να τρέξουμε γρήγορα τα αντιδιαβρωτικά και τα αντιπλημμυρικά έργα, έτσι ώστε να μπορέσουμε να σταθεροποιήσουμε τα εδάφη και να διευκολύνουμε τη φυσική αναγέννηση.

Αυτό πρέπει να γίνει και τώρα, και το Υπουργείο έχει μεγάλη δουλειά να συντονίσει όλες αυτές τις δράσεις.

Τέλος, έχω ήδη μιλήσει με την πρόεδρο της Επιτροπής, την κα Ursula von der Leyen. Συμφώνησα ότι η μεγαλύτερη φωτιά της Ευρώπης δικαιούται και μεγαλύτερη αλληλεγγύη από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Οι πόροι που μπορούν να διατεθούν στη χώρα, θα διατεθούν αφενός στη στήριξη αγροτών και κτηνοτρόφων και αφετέρου στις προσπάθειες αποκατάστασης και προστασίας του εναπομείναντος δάσους της Δαδιάς.

Για τις αποζημιώσεις όσων επλήγησαν, η διαδικασία ξεκινά ήδη. Όπως έχω πει, είναι πια μια διαδικασία απόλυτα τυποποιημένη. Θα βοηθήσουμε όσους συμπολίτες μας δοκιμάστηκαν από τη φωτιά να ξαναχτίσουν τα σπίτια τους. Θα αποζημιώσουμε τους κτηνοτρόφους οι οποίοι έχασαν τα ζώα τους, θα στηρίξουμε τους καλλιεργητές, όσους είδαν τις ελιές τους να καταστρέφονται.

Και βέβαια, θα δημιουργήσουμε ένα συνολικό πλαίσιο προστασίας, θα υλοποιήσουμε ένα πλαίσιο προστασίας το οποίο είναι ήδη θεσμοθετημένο με αναστολές φόρων, ασφαλιστικών εισφορών, υποχρεώσεων ΕΝΦΙΑ. Και βέβαια, για τον Έβρο, θα ακολουθήσουμε το πολύ επιτυχημένο παράδειγμα της Βόρειας Εύβοιας, δημιουργώντας ένα «Evros Pass», με σκοπό να στρέψουμε περισσότερη τουριστική κίνηση προς την περιοχή αυτή.

Αλλά δεν αρκούν μόνο αυτά. Θα χρειαστεί σίγουρα μια μεσοπρόθεσμη πολιτική ανασυγκρότησης της περιοχής και υπό την ηγεσία του Υφυπουργού Κλιματικής Κρίσης, έως το τέλος του έτους, θα παρουσιάσουμε ένα ειδικό αναπτυξιακό σχέδιο για τον Έβρο, το οποίο θα λάβει υπόψη του και τα σημαντικά συμπεράσματα της αρμόδιας επιτροπής για την Θράκη.

Και βέβαια, θα ζητήσουμε και από ευρωπαίους ειδικούς να μελετήσουν την πυρκαγιά στη Δαδιά, να μας ετοιμάσουν ένα αντικειμενικό πόρισμα για τα αίτιά της, αλλά να ενισχυθούν και ιδέες και προτάσεις για την αναγέννηση αλλά και την προστασία του μοναδικού αυτού δάσους.

Αν υπάρχει μια αχτίδα αισιοδοξίας είναι ότι, όπως έχω ενημερωθεί από τους αρμόδιους, η Δαδιά είχε καεί και πάλι ολοσχερώς, πλήρως, κάποια στιγμή τη δεκαετία του ’50 και τριάντα χρόνια μετά ήταν ήδη ένα ώριμο και παραγωγικό δάσος. Αυτή είναι η υποχρέωσή μας τουλάχιστον για τις επόμενες γενιές, να φροντίσουμε να βοηθήσουμε τη φύση να αναγεννηθεί.

Και τέλος, θα ήθελα να προσθέσουμε στην εθνική μας ατζέντα ένα ζήτημα το οποίο στο παρελθόν μπορεί να είχε αποτελέσει για κάποιους, για ιδεολογικούς και ιδεοληπτικούς λόγους, ταμπού: αναφέρομαι στο ζήτημα της παραγωγικής αξιοποίησης των δασών μας.

Είναι κάτι που θα έφερνε από τη μια πλευρά ανάπτυξη στις τοπικές οικονομίες, με την οργανωμένη εκμετάλλευση της ξυλείας και της βιομάζας. Είναι ενδιαφέρον να τονίσουμε ότι σήμερα οι ανάγκες της χώρας σε ξυλεία καλύπτονται πρωτίστως από εισαγωγές.

Μια χώρα η οποία έχει 70 εκατομμύρια στρέμματα δασοκάλυψης. Και για όσους δεν το γνωρίζουν, τα τελευταία πενήντα χρόνια η δασοκάλυψη έχει αυξηθεί στη χώρα μας, δεν έχει μειωθεί, για τον απλούστατο λόγο ότι πολλές εργασίες στην ύπαιθρο εγκαταλείφθηκαν και πολλοί αγροί δασώθηκαν.

Χρειαζόμαστε, λοιπόν, ένα νέο μοντέλο παραγωγικής εκμετάλλευσης των δασών, με επιδότηση, ενδεχομένως, της βιομάζας, με μεγάλους σύγχρονους δασικούς συνεταιρισμούς που μπορούν να αποτελέσουν παράγοντες ασφάλειας και πρόληψης.

Υπάρχουν σκέψεις ήδη από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και έχω ζητήσει τάχιστα να παρουσιαστεί ένα συγκεκριμένο σχέδιο για το πώς μπορούμε και πάλι να κάνουμε τα δάση μας πιο παραγωγικά και να καλύψουμε και πραγματικές ανάγκες της ελληνικής οικονομίας.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κλείνω λέγοντας ότι είναι αδιέξοδο να προβάλλουμε μοιρολατρικά τη σκοτεινιά της συγκυρίας στο μέλλον. Αντίθετα, αυτό το οποίο πρέπει να κάνουμε είναι να οπλιστούμε με πείσμα ώστε να απαντήσουμε πιο αποτελεσματικά στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης.

Αυτή την ώρα που μιλάμε, για να κλείσω με μια νότα αισιοδοξίας, στην Εύβοια, η οποία τόσο δοκιμάστηκε από τις πυρκαγιές πριν από δύο χρόνια, εγκαινιάζεται ένα καινούργιο και ακμαίο δασικό χωριό.

Αυτές είναι δύο φωτογραφίες, στη θέση μιας περιοχής η οποία ήταν ολοσχερώς καμένη πριν από δύο χρόνια. Ας γίνει, λοιπόν, αυτό το δασικό χωριό της Εύβοιας ένα σύμβολό μας. Όπως οικοδομήσαμε -και θα χρειαστούμε αρκετή δουλειά ακόμα- την Εύβοια μετά, έτσι θα χτίσουμε και τον Έβρο μετά.

Η επίθεση της φύσης, και να κλείσω με αυτό, για να ακούσω μετά με προσοχή τις τοποθετήσεις των συνάδελφων αρχηγών των κομμάτων, είναι πολύ μεγάλη για να προκαλεί μικρόψυχες κομματικές διαιρέσεις.

Ας μείνουμε όσο μπορούμε ενωμένοι. Ας μιλήσουμε όσο το δυνατόν πιο συγκεκριμένα. Ας καταλήξουμε, μετά την ολοκλήρωση αυτής της συνεδρίασης, τουλάχιστον σε κάποια συμπεράσματα στα οποία να μπορούμε να συμφωνήσουμε.

Αν μπορέσουμε να το πετύχουμε αυτό, νομίζω ότι θα είναι μια επιτυχία, μια καλή στιγμή αυτής της νέας Βουλής. Αλλά πιστεύω ότι θα έχουμε σταθεί τουλάχιστον αντάξιοι των προσδοκιών των πολιτών σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία.

Σας ευχαριστώ.