Ομιλία Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, κ. Θόδωρου Σκυλακάκη, κατά την εξειδίκευση των νέων παρεμβάσεων για τη στήριξη της κοινωνίας
Ακούσατε τις λεπτομέρειες για τις παρεμβάσεις, από τον Υπουργό Οικονομικών, κ. Χρ. Σταϊκούρα και τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κ. Κ. Χατζηδάκη, μένει ακόμη και το κομμάτι των ρυθμίσεων που θα αναπτύξει ο υφυπουργός Οικονομικών, ο κ. Απ. Βεσυρόπουλος. Η δική μου παρέμβαση αφορά στο ευρύτερο πλαίσιο της δημοσιονομικής πολιτικής, εντός του οποίου υλοποιούνται αυτά τα μέτρα.
Όπως γνωρίζετε, στον προϋπολογισμό του 2023 έχουμε προβλέψει ένα μικρό, αλλά αξιόλογο πρωτογενές πλεόνασμα, 0,7% του ΑΕΠ. Τα μέτρα που παρουσιάζουμε, σήμερα, είναι απολύτως συμβατά με αυτόν το στόχο, καθώς έχουν προκύψει από εξελίξεις που συνέβησαν μετά την κατάθεση και την ψήφιση του προϋπολογισμού και αφορούν στο διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο, τόσο από πλευράς φορολογικών εσόδων όσο και από πλευράς ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης και αναγκαίων δαπανών που έχουμε μπροστά μας.
Οι εξελίξεις, οι οποίες επιτρέπουν μια πιο θετική πορεία είναι οι ακόλουθες:
Η πρώτη αφορά στην ασφάλεια, με την οποία μπορούμε, πλέον, να μιλάμε για έναν ικανοποιητικό ρυθμό ανάπτυξης το 2023, μετά και την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που αναθεωρεί προς τα πάνω τις προβλέψεις της για την Ελλάδα την φετινή χρονιά (ανάπτυξη: 1,2% και υποχώρηση πληθωρισμού στο 4,5%).
Η δεύτερη εξέλιξη σχετίζεται με την πορεία των τιμών του φυσικού αερίου, όπου βλέπουμε μια σταθεροποίηση σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από αυτά που είχαμε προβλέψει στον προϋπολογισμό του 2023. Για αρκετό χρονικό διάστημα το φυσικό αέριο γυροφέρνει κάτω από τα 60 ευρώ στο ΤΤF, σήμερα το πρωί ήταν 54 ευρώ. Και αυτή η εξέλιξη, μειώνει κατά πολύ το ενεργειακό κόστος των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων και κατά συνέπεια τις ανάγκες επιδότησης αυτού του ενεργειακού κόστους, αλλά και το ίδιο το ενεργειακό κόστος του Δημοσίου, το οποίο μην ξεχνάμε ότι και αυτό είναι σημαντική επιβάρυνση στον προϋπολογισμό.
Η τρίτη εξέλιξη αφορά στα δημοσιονομικά έσοδα, φορολογικά και ασφαλιστικές εισφορές, αλλά και γενικότερα στην πορεία του δημοσιονομικού αποτελέσματος του 2022. Σημειώνω πως δεν έχουμε ακόμη, τελεσιδίκως, ολόκληρη την εικόνα, καθώς πρέπει να τελειώσει και ο Φεβρουάριος, όπου λαμβάνουμε τα τελευταία έσοδα που αφορούν στο 2022. Ωστόσο, από τα στοιχεία της Γενικής Κυβέρνησης (Ιανουάριος 2023) προκύπτει καλύτερο αποτέλεσμα, σε σχέση με τα προβλεπόμενα στον προϋπολογισμό και κατά συνέπεια μεταφερόμενος δημοσιονομικός χώρος από το 2022 στο 2023.
Συγκεκριμένα, στο Δελτίο Μηνιαίων Στοιχείων Γενικής Κυβέρνησης για τον Δεκέμβριο του 2022 έχουμε πρωτογενές έλλειμμα μόλις 288 εκατ. ευρώ το 2022 (από αυτά που ξέρουμε μέχρι και τον Δεκέμβριο), έναντι 7,4 δισ. ευρώ το 2021. Τα έσοδα έφτασαν στο δωδεκάμηνο τα 97,8 δισ. ευρώ, από τα 84 δισ. ευρώ το 2021. Ειδικά τα φορολογικά έσοδα διαμορφώθηκαν σε 56,9 δισ. ευρώ, από 46,9 δισ. ευρώ το 2021.
Με βάση αυτά τα στοιχεία, δεν σημαίνει ότι εξαντλείται ο δημοσιονομικός χώρος, που είναι πιθανόν να προκύψει στη διάρκεια του έτους. Ωστόσο, για λόγους συντηρητικής αντιμετώπισης των εξελίξεων, επιλέγουμε να υπάρχει μια εφεδρεία για αντιξοότητες, οι οποίες μπορεί να προκύψουν στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, ιδίως με δεδομένο ότι διανύουμε μια χρονιά, στην οποία θα γίνουν και εκλογές, ενώ υπάρχουν, ακόμη, μεγάλες διεθνείς αβεβαιότητες.
Το συνολικό δημοσιονομικό κόστος του «πακέτου» που παρουσιάστηκε, σήμερα, ανέρχεται στα 800 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 650 εκατ. ευρώ είναι ο καθαρός, επιπλέον δημοσιονομικός χώρος που θα χρειαστεί. Για τα υπόλοιπα 150 εκατ. ευρώ έχουν προβλεφθεί πιστώσεις, ήδη, στον προϋπολογισμό.
Οι συγκεκριμένες πολιτικές είναι απολύτως συμβατές με την τακτική μας, σε ολόκληρη τη διάρκεια της περασμένης τετραετίας, να διασφαλίζουμε πρώτα το δημοσιονομικό χώρο και στη συνέχεια να παρεμβαίνουμε -στο πλαίσιο πάντα των δημοσιονομικών μας στόχων- υπέρ της οικονομίας και της κοινωνίας. Έτσι και τώρα, αφού πρώτα εξασφαλίσαμε καλύτερη εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2022 -σε σχέση με το αναμενόμενο- και μεταφερόμενο δημοσιονομικό χώρο, αποφασίσαμε να προχωρήσουμε στη σημερινή παρέμβαση.
Αυτή η συντηρητική -με την καλή έννοια- πολιτική εφαρμόζεται και στα θέματα των φορολογικών ρυθμίσεων. Με τις σημερινές ανακοινώσεις έχουμε, κατά την εκτίμησή μου, ελάχιστη παρέμβαση στην κουλτούρα πληρωμών. Θα έλεγα, αντιθέτως, πως η παρέμβαση, από μία οπτική γωνία, μπορεί να κρίνεται και θετική, δεδομένου ότι για πρώτη φορά λαμβάνουμε ειδική πρόνοια για τους συνεπείς φορολογούμενους, γι’ αυτούς που έχουν, ειδικότερα καταβάλει συστηματική προσπάθεια να είναι συνεπείς σε περιόδους μεγάλης αντιξοότητας. Κάτι που κάναμε -θυμίζω- και στη μεγάλη παρέμβασή μας, κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, με την επιστρεπτέα προκαταβολή, που κατ’ εξοχήν ευνοούσε τους συνεπείς φορολογούμενους.
Κλείνοντας, θα ήθελα να επισημαίνω ότι παρά τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε τα τελευταία χρόνια -και ιδίως το 2022, όταν είχαμε μια τελείως απρόσμενη δεύτερη κρίση, με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία- έχουμε καταφέρει μια δημοσιονομική πορεία, που χαρακτηρίζεται από μείωση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ, ταχύτερη ανάπτυξη από το μέσο όρο των εταίρων μας στην Ευρώπη και κάλυψη του επενδυτικού κενού. Γι’ αυτό και βλέπουμε τα επόμενα χρόνια με αισιοδοξία, ιδίως εάν είναι ευνοϊκότερη η συγκυρία και δεν υπάρξει κάποια πρόσθετη, μεγάλη διεθνής κρίση, πέραν αυτών που, μέχρι σήμερα, αντιμετωπίσαμε.