Όλες οι δημοκρατικές χώρες φέρουν μερίδιο ευθύνης για το μέλλον της Λευκορωσίας
Πριν από περίπου έναν χρόνο, στις 9 Αυγούστου 2020, συμμετείχα στις προεδρικές εκλογές της Λευκορωσίας εναντίον του Αλεξάντρ Λουκασένκο. Ο δικτάτορας, που κυβερνά τη χώρα εδώ και 27 χρόνια με αδίστακτη σκληρότητα, μας έκλεψε τη νίκη, πυροδοτώντας εκτεταμένες διαδηλώσεις. Ενωθήκαμε σε ένα εθνικό δημοκρατικό κίνημα για να απαιτήσουμε την απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατουμένων, τον τερματισμό της βίας από το κράτος καθώς και ελεύθερες και δίκαιες εκλογές.
Το καθεστώς απάντησε με βία. Έκτοτε, περισσότεροι από 35.000 άνθρωποι έχουν συλληφθεί, ενώ σχεδόν 5.000 από αυτούς ισχυρίζονται ότι έχουν υποστεί βασανιστήρια. Οι αρχές έχουν "ανοίξει" 4.691 ποινικές υποθέσεις με πολιτικά κίνητρα και σύμφωνα με το Viasna, ένα ανεξάρτητο κέντρο ανθρωπίνων δικαιωμάτων, υπάρχουν πλέον πάνω από 600 πολιτικοί κρατούμενοι. Δέκα άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους.
Η χρονιά που πέρασε ήταν δύσκολη. Οι Λευκορώσοι έμαθαν ότι ο δρόμος προς τη δημοκρατία είναι μακρύς και κουραστικός. Αλλά ο αγώνας υπερβαίνει τη Λευκορωσία: Όλα τα δημοκρατικά έθνη έχουν μερίδιο για το μέλλον της χώρας. Δεν υπάρχει μονάχα ηθική υποχρέωση να υποστηρίξουν τον σκοπό μας, αλλά υπάρχει και στρατηγικός λόγος, καθώς ένα αυταρχικό καθεστώς απειλεί να εξαπλώσει το χάος σε όλη την Ευρώπη. Για το καλό της ηπείρου, αυτό πρέπει να σταματήσει. Και οι Λευκορώσοι, που έχουν φτάσει μέχρι εδώ, πρέπει να απελευθερωθούν.
Η δύναμη του δημοκρατικού μας κινήματος είναι σαφής. Πέρυσι, στις 16 Αυγούστου, εκατοντάδες χιλιάδες Λευκορώσοι βγήκαν στους δρόμους. Έκτοτε, υπήρξαν ειρηνικές διαδηλώσεις, μικρές και μεγάλες, επίσημες και ανεπίσημες, σε όλη τη χώρα. Μέχρι το τέλος του έτους, έως και 1,5 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν λάβει μέρος σε διαδηλώσεις. Οι άνθρωποι οργανώθηκαν μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, των καναλιών YouTube και Telegram.
Υπήρξαν, φυσικά, αναποδιές. Η εξάρτησή μας από το διαδίκτυο μας έκανε ευάλωτους σε κλεισίματα και λογοκρισία –μπλοκαρισμένοι ιστότοποι, επιδρομές στα μέσα ενημέρωσης– και η ανελέητη καταστολή του καθεστώτος, με την πάροδο του χρόνου, μείωσε τη διάθεση ορισμένων για διαδηλώσεις. Επιπλέον, αγωνιστήκαμε να πείσουμε κυβερνητικούς αξιωματούχους και αξιωματούχους του τομέα ασφαλείας να αυτομολήσουν, απαραίτητη προϋπόθεση για την πτώση του καθεστώτος.
Ως απάντηση, χτίσαμε μια νέα κοινωνία των πολιτών βασιζόμενη σε ταμεία αλληλεγγύης, επιτροπές απεργίας, μέσα ενημέρωσης πολιτών, οργανώσεις αμοιβαίας βοήθειας και ομάδες εθελοντών – που συχνά συντονίζονται μέσω ασφαλών μηνυμάτων ή ακόμα και μέσω έντυπων εφημερίδων. Επιδιώξαμε, μέσω του ολοκληρωμένου σχεδίου μας για εθνική ενότητα, να πείσουμε όσους δεν εμπλέκονται σε κρατικά εγκλήματα κατά των Λευκορώσων να μας ακολουθήσουν. Η δύναμη του κινήματός μας έγκειται στα οριζόντια δίκτυα, τις άτυπες κοινότητες και την κοινή πεποίθηση για μια ελεύθερη Λευκορωσία, σύννομη και δημοκρατική.
Και ο κόσμος ενώθηκε μαζί μας. Μερικές φορές η Λευκορωσία –όπως ανακάλυψα κατά τις συναντήσεις μου με ηγέτες 31 χωρών– είναι ένα από τα λίγα θέματα στα οποία συμφωνούν οι πολιτικές ομάδες μιας χώρας. Τώρα απευθύνουμε έκκληση για μια διεθνή διάσκεψη υψηλού επιπέδου με στόχο την ανάπτυξη ενός οδικού χάρτη για μια ειρηνική, μέσω διαπραγματεύσεων διαδικασία εξόδου από την κρίση. Ο κ. Λουκασένκο, φυσικά, μπορεί να επιχειρήσει να εμποδίσει τέτοιες προσπάθειες. Πιστεύουμε όμως ότι είναι εφικτό, μέσω της διεξαγωγής ελεύθερων και δίκαιων εκλογών υπό διεθνή παρακολούθηση τους επόμενους έξι μήνες.
Όπως τόνισα στις πρόσφατες συναντήσεις μου με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και τον Βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον, οι δημοκρατικές χώρες έχουν ηθική υποχρέωση να μας υποστηρίξουν: η Λευκορωσία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του αγώνα μεταξύ απολυταρχίας και δημοκρατίας. Η διεθνής υποστήριξη ήταν ενθαρρυντική, αλλά μπορούν να γίνουν περισσότερα. Θέλουμε η δημοκρατική κοινότητα να αναπτύξει και να επεκτείνει τα προγράμματα βοήθειας –όπως η υποστήριξη της Δανίας για ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και η χρηματοδότηση της Γερμανίας σε φοιτητές– για την κοινωνία των πολιτών της Λευκορωσίας.
Και το καθεστώς πρέπει να στοχοποιηθεί. Χαιρετίζουμε τις κυρώσεις που ανακοινώθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ΗΠΑ σε επιχειρήσεις και ιδιώτες του καθεστώτος που χρηματοδοτούν ή πραγματοποιούν καταστολές: Είναι πλέον σημαντικό να εξαλειφθούν τυχόν "παραθυράκια" που μπορεί να εκμεταλλευτεί ο κ. Λουκασένκο και οι σύμμαχοί του. Το καθεστώς θα πρέπει επίσης να αποκοπεί από τη διεθνή χρηματοδότηση που προέρχεται από τα Ηνωμένα Έθνη, την Παγκόσμια Τράπεζα ή την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης – και να απαγορευθεί η πρόσβαση σε χρηματοδοτική υποστήριξη από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Ακόμη, η δικτατορία της Λευκορωσίας πρέπει να προσαχθεί σε διεθνή δικαστήρια για να απαντήσει για τα εγκλήματά της.
Εξάλλου, αυτό δεν αφορά μόνο τη Λευκορωσία. Το καθεστώς έχει μετατραπεί σε πρόβλημα για την ασφάλεια για όλη την Ευρώπη. Τον Μάιο, σε μια πράξη αδικαιολόγητης επιθετικότητας, το καθεστώς ανάγκασε ένα ευρωπαϊκό αεροσκάφος να προσγειωθεί στη χώρα προκειμένου να συλληφθεί ένας δημοσιογράφος. Μόλις αυτόν τον μήνα, ένας Λευκορώσος ηγέτης της κοινότητας βρέθηκε κρεμασμένος στο Κίεβο. Αν δεν περιορίσουν τον εγκληματία που δρα στο κέντρο της Ευρώπης, κανένας Ευρωπαίος πολίτης δεν είναι ασφαλής.
Το καθεστώς, σίγουρα, θα μπορούσε να προσπαθήσει να αγοράσει χρόνο – μέσω υποτιθέμενων μεταρρυθμίσεων και προσπαθειών να ανταλλάξει την απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων με τη μείωση των κυρώσεων, όπως έχουν προτείνει ορισμένοι διπλωμάτες της χώρας. Ο κόσμος δεν πρέπει να ξεγελαστεί. Αντίθετα, μέσω ισχυρής και ενιαίας υποστήριξης, τα δημοκρατικά έθνη σε όλο τον κόσμο μπορούν να βοηθήσουν τη Λευκορωσία να βγει από τη δικτατορία και να απελευθερωθεί.
* Η Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια είναι η ηγέτης της αντιπολίτευσης της Λευκορωσίας.
© 2021 Διατίθεται από το "The New York Times Licensing Group"
πηγή:https://www.capital.gr/arthra/3578647/kaneis-stin-europi-den-einai-asfalis-apo-ton-diktatora-tis-xoras-mou
