Πέμπτη 4 Ιουνίου 2020

Γιατί το Ισραήλ δεν υπέγραψε την κοινή δήλωση Αιγύπτου, Γαλλίας,Ελλάδας, Κύπρου και ΗΑΕ - Η Τουρκία επέκτεινε από 3 σε 6 θάλασσες, της γαλάζιας πατρίδας




Γιατί το Ισραήλ δεν υπέγραψε την κοινή δήλωση Αίγυπτος-Γαλλίας-Ελλάδας-Κύπρου-ΗΑΕ που εκφράζει την αντίθεσή στη θαλάσσια συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης;
Και τι μπορεί να πάει στραβά μεταξύ του Ερντογάν και του Πούτιν; Αναρωτιέται η ισραηλινή Haaretz παραδεχόμενη αυτό που είναι γνωστό εδώ και καιρό ότι το Ισραήλ άδειασε τους συμμάχους του Κύπρο Ελλάδα στην Αν . Μεσόγειο κι αμφιταλαντεύεται πλέον και προς την πλευρά συμμαχιών με Άγκυρα διακατεχόμενο από οπορτουνιστικό ωφελιμισμό.
Η Τουρκία διευρύνει το επεκτατικό δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας από τρεις σε 6 θάλασσες…  Αυτό δεν είναι a priori κακό για ελληνικά συμφέροντα αφού η Ελλάδα μπορεί να βρει νέους πιο αξιόπιστους γεωστρατηγικούς εταίρους στην περιοχή με κοινά συμφέροντα και να διευρύνει συμμαχίες της.
Η Τουρκία δεν έχει προτεραιότητα σε αυτό το στάδιο την εξόρυξη που είναι ασύμφορη σε εποχή που τιμές αερίου και πετρελαίου είναι στο ναδίρ όσο ν΄αναδειχθεί στον αδιαφιλονίκητο περιφερειακό παράγοντα.
Πώς η Τουρκία στη Λιβύη μπορεί να αντιδράσει και το Ισραηλινό δίλημμα εξετάζει η εφημερίδα.
Οι κινήσεις της Άγκυρας στη Λιβύη κινδυνεύουν να προκαλέσουν σύγκρουση με τη Ρωσία, υπονομεύοντας το στρατηγικό βάθος της στην περιοχή, αλλά αυτό δεν είναι το μόνο πιθανό σενάριο.
Το “Mavi Vatan” δεν είναι ένα σύνθημα προσέλκυσης τουριστών για τις όμορφες παραλίες της Τουρκίας. Η φράση, που σημαίνει «Γαλάζια πατρίδα», αναφέρεται σε ένα τουρκικό δόγμα που ίσχυε μέχρι το 2006. Αναζωογονήθηκε πέρυσι όταν ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παρουσίασε έναν χάρτη της στρατηγικής επέκτασης της Τουρκίας σε τρεις θάλασσες.
Ο Ερντογάν μιλούσε για τη Μεσόγειο, το Αιγαίο και τη Μαύρη Θάλασσα. Αλλά οι φιλοδοξίες της Τουρκίας προφανώς το υπερβαίνουν. Τώρα προσβλέπει επίσης στον Περσικό Κόλπο, την Ερυθρά Θάλασσα και την Αραβική Θάλασσα.
Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να εξεταστεί ο τρέχων καυτός πόλεμος στη Λιβύη. Η Τουρκία, σε συνεργασία με το Κατάρ, άνοιξε εκεί στρατιωτικό μέτωπο για την υποστήριξη της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης με επικεφαλής τον Fayez Sarraj. Αντιμετωπίζουν τον στρατάρχη ηγέτη Khalifa Hafter ( σσ. η εφημερίδα τον αποκαλεί αυτονομιστή), ο οποίος υποστηρίζεται από τη Ρωσία, την Αίγυπτο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Γαλλία.
Αυτό είναι ένα φιλόδοξο μέτωπο που θέτει την Τουρκία σε πιθανή πορεία σύγκρουσης με τη Ρωσία. Θα μπορούσε επίσης να συμπαρασύρει το ΝΑΤΟ, του οποίου είναι μέλος η Τουρκία, σε μια περιττή εκστρατεία εάν δεν βρεθεί σύντομα αμοιβαία αποδεκτή διπλωματική λύση.
Η αμερικανική κυβέρνηση, η οποία μέχρι στιγμής παρατηρούσε τις εξελίξεις στη Λιβύη από το περιθώριο, πρόσφατα «ανακάλυψε» το από καιρό γνωστό – ότι τα ρωσικά μαχητικά Sukhoi-24 και τα MiG-29 αναπτύχθηκαν από την αεροπορική βάση Khmeimim της Συρίας στη Λιβύη ως μέρος στρατιωτικής βοήθειας που δίνει η Ρωσία στο Χαφτάρ…Η Τουρκία έχει αναπτύξει εξελιγμένα αεροσκάφη, δυνάμεις εδάφους και χιλιάδες παραστρατιωτικούς που έφερε από την περιοχή Idlib της Συρίας για να πολεμήσουν μαζί με τον αδύναμο, ανειδίκευτο στρατό του GNA.
Η εμπλοκή της Τουρκίας πέτυχε να σταματήσει την πρόοδο του LNA του Χαφτάρ και τον εμπόδισε να καταλάβει είτε την πρωτεύουσα, την Τρίπολη, είτε την αεροπορική βάση Watya στα νότια της. Αλλά ο πόλεμος βρίσκεται ακόμα στο αποκορύφωμά του.
 
Αυτές οι τοπικές ήττες δεν έχουν υπονομεύσει την επιθυμία του (αυτονομιστή) στρατηγού να γίνει αναγνωρισμένος ηγέτης της Λιβύης. Είναι πεπεισμένος ότι με τη βοήθεια της Ρωσίας, της Αιγύπτου και των ΗΑΕ, θα είναι σε θέση να νικήσει την διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση και να αναγκάσει την Τουρκία να επανεξετάσει τη συμμετοχή της στη χώρα.
Ένας περιφερειακός πόλεμος δια εκπροσώπησης προφανώς αναπτύσσεται στη Λιβύη μεταξύ δύο ομάδων χωρών. Ωστόσο, οι ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας και η επακόλουθη υπονόμευση της βάσης της Τουρκίας στη χώρα δεν είναι το μόνο δυνατό σενάριο. Πράγματι, αυτή τη στιγμή, είναι το λιγότερο πιθανό σενάριο, επειδή παρά τις διαφωνίες τους, η Μόσχα και η Άγκυρα έχουν ισχυρά κοινά συμφέροντα που θέτουν τη σχέση τους σε ισχυρή βάση.
Η Ρωσία επιδιώκει να επεκτείνει την επιρροή της σε οποιαδήποτε περιοχή ή χώρα από την οποία υποχωρεί η Αμερική, να αποκτήσει τον έλεγχο των πεδίων πετρελαίου και φυσικού αερίου της Λιβύης και να χτίσει επιπλέον βάσεις για την ίδια στη Μεσόγειο Θάλασσα παράλληλα με αυτές που έχει ήδη στη Συρία. Η Τουρκία αναζητά επίσης πηγές ενέργειας, και όπως η Ρωσία, θέλει να επεκτείνει την επιρροή της στην Αραβική Μέση Ανατολή, όπου πολλές χώρες την θεωρούν εχθρό, ή τουλάχιστον ύποπτη. Αλλά αυτή η δέσμη ενδιαφερόντων δεν έρχεται απαραίτητα σε αντίθεση μεταξύ τους.
 Όπως και στη Συρία, οι δύο χώρες μπορούν να συνεργαστούν στη Λιβύη με τρόπο που να επιτρέπει σε καθεμία από αυτές να εξυπηρετεί τα συμφέροντά της. Ως εκ τούτου, η Ρωσία άρχισε να διερευνά τη δυνατότητα έναρξης ενός διαλόγου μεταξύ του Χαφτάρ και των πολιτικών του υποστηρικτών στην ανατολική Λιβύη, αφενός, και της αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Λιβύης, αφετέρου.
Η Τουρκία δεν έχει αποκλείσει αυτήν την ιδέα, καθώς το καθεστώς και η στρατιωτική της δύναμη στη Λιβύη θα την αφήσουν με σημαντική επιρροή σε οποιαδήποτε κυβέρνηση ενότητας που θα μπορούσε να προκύψει. Ομοίως, η Ρωσία θα διατηρούσε τη δύναμη στα ηνία μέσω της επιρροής της έναντι του Χαφτάρ και των υποστηρικτών του.
Αυτός ο ιστός ενδιαφερόντων στη Λιβύη δεν αποσυνδέεται από τον πόλεμο στη Συρία, όπου η Μόσχα και η Άγκυρα λαγοπατούν για να αποφύγουν τη σύγκρουση μεταξύ τους.
Εκεί, διατηρούν από κοινού μια ζώνη αποκλιμάκωσης στο Idlib, ακόμη και όταν η Ρωσία ασκεί έντονη πίεση στην Τουρκία να απομακρύνει όλες τις ένοπλες πολιτοφυλακές από την επαρχία, όπως υποσχέθηκε να κάνει περίπου 18 μήνες πριν. Και η Τουρκία συνεχίζει τον πόλεμό της εναντίον των Κούρδων στη βόρεια Συρία, ακόμη και όταν η Ρωσία επιδιώκει να τους εμπλέξει σε προσπάθειες επίτευξης διπλωματικής λύσης στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας.
Θα μπορούσαν να αναπτύξουν μια παρόμοια σχέση στη Λιβύη, η οποία θα τους επέτρεπε να διαχειριστούν τις συγκρούσεις της χώρας από κοινού αλλά έμμεσα.
Σε μια εποχή που οι τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο, οι ακριβές εργασίες γεώτρησης δεν βρίσκονται στην κορυφή της λίστας προτεραιότητας της Άγκυρας. Αυτό που είναι σημαντικό είναι η «Γαλάζια Πατρίδα», η φιλοδοξία να χτίσει την Τουρκία και να την μετατρέψει σε περιφερειακή δύναμη, η οποία θα υποχρεώνει κάθε άλλη δύναμη – τη Ρωσία, την Αμερική και την Ευρωπαϊκή Ένωση – όχι μόνο να λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντά της, αλλά να την θεωρεί/προϋποθέτει ως βασικό συνεργάτη.
Αυτή η τάση ήταν εμφανής στον τεράστιο προϋπολογισμό που είχε διατεθεί για στρατιωτικές δαπάνες – οικοδόμηση μιας αεροπορικής δύναμης που θα στηρίζεται στην εγχώρια παραγωγή, κατασκευή εξελιγμένων πολεμικών πλοίων, συμπεριλαμβανομένων υποβρυχίων και ταχέων πυραυλικών πλοίων · επεκτείνει σημαντικά τον στόλο του για τα drone, ο οποίος δραστηριοποιείται στη Λιβύη και τη Συρία· κατασκευή στρατιωτικών βάσεων στο Κατάρ, τη Σομαλία και το Σουδάν · και τεράστια πολεμικά παιχνίδια από τον τουρκικό στόλο στη Μαύρη Θάλασσα. Ήταν επίσης εμφανές στη συμφωνία που υπέγραψε η Τουρκία με τη Λιβύη τον περασμένο Νοέμβριο, η οποία οριοθετούσε τις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες τους και σφυρηλάτησε στρατιωτική συμμαχία.
Το δίλημμα του Ισραήλ
Η συμφωνία είχε ως στόχο να παράσχει στην Τουρκία νομιμoποίηση (η οποία στην πραγματικότητα παραμένει αμφισβητήσιμη) για την εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου σε μια τεράστια θαλάσσια περιοχή η οποία, εκτός από την οικονομική της σημασία, δημιουργεί ένα γεωγραφικό απόθεμα μεταξύ των άλλων παραγωγών φυσικού αερίου και πετρελαίου της Μεσογείου – συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου, Αίγυπτου, Λιβάνου και Ισραήλ – και ηπειρωτική Ευρώπη. Επομένως, εάν κάποια από αυτές τις χώρες επιδιώξει να πουλήσει πετρέλαιο ή φυσικό αέριο στην Ευρώπη, θα πρέπει είτε να περάσει από την τουρκική επικράτεια, πράγμα που θα σήμαινε την επίτευξη συμφωνιών με την Άγκυρα, ή την κατασκευή μια παράκαμψης.
Turkish President Recep Tayyip Erdogan salutes vessels in the Bosporus Strait in Istanbul, May 29, 2020.
Βεβαίως, αυτή η κίνηση εξόργισε την Ευρωπαϊκή Ένωση και η Αίγυπτος έχει ήδη ξεκινήσει συνομιλίες για τη δημιουργία αντι-Τουρκικής συμμαχίας που θα περιλαμβάνει την Κύπρο, την Ελλάδα και τους αραβικούς συμμάχους της. Αλλά το Ισραήλ μέχρι στιγμής έχει αποστασιοποιηθεί.
Το Ισραήλ δεν υπέγραψε καν την κοινή δήλωση που συνέταξαν η Αίγυπτος, η Γαλλία, η Ελλάδα, η Κύπρος και τα ΗΑΕ, εκφράζοντας την αντίθεσή τους στη συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης.
Και σύμφωνα με αναφορές των τουρκικών μέσων ενημέρωσης, σκέφτεται να αυξήσει τη συνεργασία του με την Άγκυρα για να διασφαλίσει ότι το αέριο που παράγουν οι ισραηλινές εταιρείες στη Μεσόγειο μπορεί να μεταφερθεί στην Ευρώπη.
Αυτοί οι ισραηλινο-τουρκικοί δεσμοί θα μπορούσαν να φέρουν σε δίλημμα την Ιερουσαλήμ. Πρέπει να ακολουθήσει τους συμμάχους της – την Αίγυπτο, την Ελλάδα και την Κύπρο – ή να υιοθετήσει μια ανεξάρτητη πολιτική που θα μπορούσε να υπονομεύσει τη συνεργασία της μαζί τους;
Ανεξάρτητα από το αν η Τουρκία παράγει ή όχι πετρέλαιο ή φυσικό αέριο από την αποκλειστική οικονομική ζώνη που της έδωσε η συμφωνία με τη Λιβύη, έχει ήδη επιτύχει τον διπλωματικό της στόχο – να γίνει βασικός παράγοντας στη Μεσόγειο. Το ερώτημα που αντιμετωπίζει τώρα ο Ερντογάν είναι πώς θα μετατρέψει αυτό το διπλωματικό επίτευγμα σε εγχώριο πολιτικό κεφάλαιο σε μια εποχή που η Τουρκία αντιμετωπίζει μία από τις χειρότερες οικονομικές κρίσεις που γνώριζε ποτέ.
dimpenews.com