Μπορεί σήμερα να γιορτάζουμε την 76η επέτειο από την απόβαση στη Νορμανδία, όμως υπάρχει πίσω από την κοσμοϊστορική αυτή στρατιωτική επιχείρηση του Β’ Παγκοσμίου μια άγνωστη, αποσιωπημένη και λησμονημένη ιστορία με τραγικές μάλιστα προεκτάσεις.
Ως γνωστόν, κάθε μεγάλη πολεμική επιχείρηση απαιτεί σχολαστικό σχεδιασμό και εξαντλητικές ασκήσεις κατά την προετοιμασία της. Οσο δε πλησιάζει η λεγόμενη D-Day (στρατιωτική ορολογία για την Ημέρα Απόβασης που ισχύει για αυτού του τύπου τις επιθετικές επιχειρήσεις, και όχι μόνον για τη ναυτική επιχείρηση «Ποσειδών» και την προέκτασή της, την αμφίβια επιχείρηση «Επικυρίαρχος», στις ακτές της Νορμανδίας, στις 6 Ιουνίου του 1944), οι ασκήσεις και τα γυμνάσια αποκτούν έναν επικίνδυνα ρεαλιστικό χαρακτήρα. Στόχος, φυσικά, είναι η όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστική αναπαράσταση του τι μπορεί να συναντήσουν οι άνδρες που θα συμμετέχουν σε ένα τέτοιο εγχείρημα.
Σε αυτό το πλαίσιο, από τις 22 έως τις 30 Απριλίου του 1944, οι Σύμμαχοι πραγματοποίησαν την Ασκηση Τίγρης, αμφίβια εκπαιδευτική επιχείρηση με 300 σκάφη και πλοία, στην οποία συμμετείχαν περί τις 30.000 Αμερικανούς στρατιώτες, οι οποίοι προβλεπόταν να πάρουν μέρος και στην απόβαση στη Νορμανδία. Με απόφαση του Ανώτατου Διοικητού του Συμμαχικού Εκστρατευτικού Σώματος στρατηγού Αϊζενχάουερ, θα χρησιμοποιούνταν πραγματικά πυρά.
Η άσκηση πραγματοποιήθηκε στα παράλια του Ντέβονσαϊρ, στη νότια Αγγλία, και κατά τους στρατιωτικούς ιστορικούς επρόκειτο για τεράστια στρατιωτική αποτυχία. Για την ακρίβεια, η άσκηση μετετράπη σε κανονική πολεμική σύγκρουση με πολλούς μάλιστα νεκρούς, τραυματίες και αγνοούμενους.
Τη νύχτα της 27-28 Απριλίου, νηοπομπή από αποβατικά σκάφη που έπλεε ανοιχτά του Σλάπτον Σαντς, του Ντέβονσαϊρ, ανοίχτηκε προκειμένου να επιστρέψει στις αγγλικές ακτές και να «κάνει πρόβα» απόβασης, καθώς οι τελευταίες έμοιαζαν πολύ ως προς το σχηματισμό τους αλλά και ως προς την υφή της άμμου, με τις νορμανδικές ακτές που έφεραν τις κωδικές ονομασίες «Γιούτα» και «Ομαχα», που θα ήταν και ο αμερικανικός τομέας της επιχείρησης «Επικυρίαρχος».
Η νηοπομπή όμως δέχθηκε αιφνιδιαστική επίθεση από γερμανικά αντιτορπιλικά με αποτέλεσμα, μέσα σε ένα μόλις τέταρτο της ώρας, να χάσουν τη ζωή τους 749 άνδρες (198 ναύτες και 551 στρατιώτες), 500 περίπου τραυματίστηκαν, ενώ υπήρξαν και πολλοί αγνοούμενοι. Το τραγικό είναι ότι πολλοί άνδρες πνίγηκαν επειδή ακόμα δεν είχαν εκπαιδευτεί στη χρήση των ατομικών σωσιβίων τους (τα θρυλικά «Μέι Γουέστ»).
Η αιτία για αυτή την αποτυχία ήταν ότι οι γερμανικές βάσεις που βρίσκονταν στο Σερβούργο, έχοντας παρατηρήσει έντονη κινητικότητα στις συμμαχικές ραδιοσυχνότητες, απέστειλαν εννέα αντιτορπιλικά σε περιπολία, εκμεταλλευόμενοι και την πυκνή ομίχλη που επικρατούσε στην περιοχή. Εντόπισαν τα συμμαχικά σκάφη, τα οποία έπλεαν σε μια διασπορά συνολικής έκτασης περίπου οκτώ χιλιομέτρων, και έβαλαν εναντίον τους. Υποτίθεται ότι τα συμμαχικά σκάφη θα συνοδεύονταν από δύο πολεμικά πλοία, ωστόσο, το ένα από τα δύο, παρέμεινε στο λιμάνι εξαιτίας ατυχήματος κατά τον απόπλου, ενώ το δεύτερο πλοίο, η κορβέτα «Αζαλέα», δεν είχε συντονισμένους τους ασυρμάτους της στις σωστές συχνότητες.
Οι πρώτες γερμανικές τορπίλες δεν βρήκαν στόχο. Στη δεύτερη προσπάθεια όμως, χτυπήθηκαν τρία σκάφη: τα πρώτα δύο βυθίστηκαν, το τρίτο υπέστη σοβαρότατες ζημιές.
Στο μεταξύ, οι Βρετανοί, οι οποίοι είχαν παρατηρήσει την γερμανική παρουσία πριν την επίθεση, σκόπιμα δεν προειδοποίησαν τα αμερικανικά σκάφη για να μην κινδυνεύσουν τα δικά τους σκάφη. Χρειάστηκε να περάσουν πολλές ώρες μέχρι να χαράξει για να δώσει ο Αϊζενχάουερ τη διαταγή έρευνας διάσωσης τυχόν επιζώντων. Οσοι όμως από τους στρατιώτες δεν είχαν σκοτωθεί από τα γερμανικά πυρά ή δεν είχαν πνιγεί, δεν άντεξαν για πολλή ώρα στα παγωμένα νερά της Μάγχης.
Πέρα από την ανθρώπινη παράμετρο, μια ιδιαιτερότητα που είχαν αυτές οι εκατοντάδες απώλειες στην άσκηση ήταν ότι αγνοούνταν αρκετοί αξιωματικοί οι οποίοι έφεραν πάνω τους άκρως απόρρητα έγγραφα σχετικά με την απόβαση στη Νορμανδία. Το ενδεχόμενο αιχμαλωσίας των τελευταίων από τους Γερμανούς μπορεί να σήμαινε και ολοκληρωτική ακύρωση της όλης απόβασης στις 6 Ιουνίου (η οποία, αρχικά, είχε οριστεί να πραγματοποιηθεί στις 5 Ιουνίου).
Περιττό να τονίσουμε ότι, οι συμμαχικές στρατιωτικές αρχές κράτησαν επτασφράγιστο μυστικό την Ασκηση Τίγρης. Οι οικογένειες των θυμάτων δέχθηκαν την είδηση του θανάτου του δικού τους ανθρώπου χωρίς καμία περαιτέρω εξήγηση ή διευκρίνηση, ενώ οι επιζώντες απειλήθηκαν με στρατοδικείο σε περίπτωση που μιλούσαν για το τι είχε συμβεί.
Όπως φάνηκε στη συνέχεια, οι αγνοούμενοι αξιωματικοί με τα απόρρητα έγγραφα δεν είχαν αιχμαλωτιστεί από τους Γερμανούς. Επιπλέον, παρά το τραγικό φιάσκο, η μεγάλη επιτυχία της 6ης Ιουνίου οφείλεται και στην αποτυχημένη άσκηση του Απριλίου του 1944, καθώς πολλά και χρήσιμα μαθήματα αντλήθηκαν από αυτή: έπρεπε να επιτευχθεί καλύτερος συγχρονισμός μεταξύ των ασυρμάτων, καλύτερος συντονισμός μεταξύ Αμερικανών και Βρετανών, καλή χρήση των σωσιβίων και καλά οργανωμένη έρευνα διάσωσης ναυαγών.
Η Ασκηση Τίγρης κρατήθηκε μυστική έως το 1984 οπότε και ανοίχτηκαν τα σχετικά αμερικανικά αρχεία. Οι στρατιώτες και οι βαθμοφόροι που χάθηκαν στα παγωμένα νερά της Μάγχης εκείνη τη νύχτα του Απριλίου του 1944 δεν μοιράστηκαν τη δόξα που επιφυλάχθηκε στους συναδέλφους τους που πήραν μέρος στην ιστορική επιχείρηση της 6ης Ιουνίου εκείνης της μοιραίας χρονιάς.
