Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Το ποσό των 551 εκατ. ευρώ αναμένεται να "περισσέψει" από το κονδύλι των 982 εκατ. ευρώ το οποίο έχει φέτος στη διάθεσή του, το Υπουργείο Εργασίας, συμπληρωματικά με τον προϋπολογισμό των Ταμείων
Και αυτό γιατί σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Capital.gr, το δημοσιονομικό κόστος των αυξήσεων οι οποίες θα καταβληθούν τον ερχόμενο Ιούνιο στις κύριες και επικουρικές συντάξεις (όπως προκύπτουν από το ασφαλιστικό νομοσχέδιο του υπουργού Εργασίας Γιάννη Βρούτση, το οποίο αναμένεται να έλθει στη Βουλή τις επόμενες μέρες) εκτιμάται στα 431 εκατ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται πως το συνολικό "κονδύλι" των 982 εκατ. ευρώ αντιστοιχεί στο 0,5% του ΑΕΠ το οποίο διατίθεται στο Υπ. Εργασίας από φέτος ως "συμπληρωματική χρηματοδότηση του κοινωνικού προϋπολογισμού", δηλαδή του προϋπολογισμού των ασφαλιστικών φορέων (πχ ΕΦΚΑ, ΕΤΕΑΕΠ, κλπ), και του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ).
Ο σχετικός πόρος προβλέπεται στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο Βρούτση.
Συγκεκριμένα, ορίζεται πως "από 1/1/2020 στον ετήσιο κοινωνικό προϋπολογισμό εγγράφεται δαπάνη ύψους 0,5% του ΑΕΠ". Από αυτήν καλύπτεται:
>- "Κατά πρώτον η δαπάνη που δημιουργείται ετησίως σε εφαρμογή των με αριθ. 1890/2019 και 1891/2019 αποφάσεων της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας" (σ.σ. αναφορικά με το ν. Κατρούγκαλου).
>- "Κατά δεύτερον καλύπτεται η δαπάνη πολιτικών κοινωνικής ασφάλισης, πρόνοιας και κοινωνικής αλληλεγγύης και υγείας".
Επίσης, στην ίδια διάταξη σημειώνεται πως "η δαπάνη των πολιτικών αυτών (σ.σ. κοινωνικής ασφάλισης, κοινωνικής αλληλεγγύης κλπ.) χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό και οι σχετικές πιστώσεις εγγράφονται στον ετήσιο προϋπολογισμό του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων".
"Για το έτος 2020", η εν λόγω δαπάνη (δηλ. τόσο για την εφαρμογή των αποφάσεων του ΣτΕ, όσο και για τις διάφορες κοινωνικές πολιτικές) "καλύπτεται από τις ήδη εγγεγραμμένες πιστώσεις του κοινωνικού προϋπολογισμού".
Τέλος, τονίζεται πως "με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Υγείας και Οικονομικών λαμβάνοντας υπόψη τις αναλογιστικές προβολές, τα στοιχεία εκτέλεσης του κοινωνικού προϋπολογισμού και τους ετήσιους δημοσιονομικούς στόχους, καθορίζεται ετησίως το ποσόν που διατίθεται για τη χρηματοδότηση των πολιτικών" αυτών (σ.σ. κοινωνικής ασφάλισης, υγείας κλπ. και όχι για την εφαρμογή των αποφάσεων του ΣτΕ για το νόμο Κατρούγκαλου).
Συνεπώς, αφού καλυφθεί η δαπάνη από την εφαρμογή των πρόσφατων αποφάσεων του ΣτΕ, δηλαδή τις αυξήσεις σε 330.000 κύριες και επικουρικές συντάξεις, το ποσό των 982 εκατ. ευρώ (ή για την ακρίβεια ό,τι απομείνει μετά την καταβολή των αυξήσεων) μπορεί να διατεθεί και σε πολιτικές κοινωνικής ασφάλισης, πρόνοιας κοινωνικής αλληλεγγύης και υγείας, όπως προβλέπει η σχετική διάταξη.
Ωστόσο, σύμφωνα με πηγές του Capital.gr από τα Ταμεία, η διάταξη αυτή αφήνει ένα "παράθυρο" για το αν θα μπορεί να αντληθεί για άλλες κοινωνικές πολιτικές όλο ή μέρος ή ακόμα και καθόλου το κονδύλι που "περισσεύει" από τη δαπάνη των 982 εκατ. ευρώ μετά τις αυξήσεις στις συντάξεις.
Και αυτό γιατί τίθεται μια σειρά "ρητρών" (αναλογιστικές μελέτες, εκτέλεση κοινωνικού προϋπολογισμού, ετήσιοι δημοσιονομικοί στόχοι) από τις οποίες θα εξαρτάται το ακριβές "ποσό" που θα διατίθεται σε αυτές, σύμφωνα με όσα επισημαίνουν στελέχη των Ταμείων.
Με άλλα λόγια, με βάση όσα προκύπτουν από το προαναφερθέν σημείο της διάταξης, θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι πόροι (ολόκληροι ή μέρος αυτών) που θα περισσεύουν κάθε χρόνο (μαζί και φέτος) από την καταβολή των αυξήσεων στις συντάξεις, εφόσον αυτό το επιτρέπουν οι αναλογιστικές μελέτες, η πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού των Ταμείων, αλλά και του κράτους.
Εφόσον εκπληρώνονται οι παραπάνω προϋποθέσεις, θα μπορούν να "αποδεσμεύονται" πόροι που περισσεύουν για λήψη νέων παρεμβάσεων κοινωνικής πολιτικής.
Μία από αυτές θα μπορούσε να είναι η καταβολή μίας παροχής στήριξης των συνταξιούχων, ιδίως εκείνων με το χαμηλότερο εισόδημα.
Μία άλλη, θα μπορούσε να είναι η καταβολή των αναδρομικών στους συνταξιούχους, εφόσον κάτι τέτοιο επιδικαζόταν τους επόμενους μήνες από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Ωστόσο, η διάταξη δεν ξεκαθαρίζει αν οι πόροι αυτοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την υποστήριξη των εκάστοτε στόχων του προϋπολογισμού των Ταμείων, σε περίπτωση που αυτοί απειληθούν, αν και κάτι τέτοιο σχεδόν προεξοφλούν στελέχη των ταμείων.