ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
press.office@elsyn.gr
ΑΘΗΝΑ, 6 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2023
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Επί της 176/2023 Απόφασης του Τρίτου Τμήματος
Η 176/2023 απόφαση του Τρίτου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου σε συμβούλιο δεν αποτελεί νέα νομολογία του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Αφορά στο νομικό ζήτημα της μείωσης του μισθολογίου των καθηγητών Α.Ε.Ι. που επέβαλε ο νόμος 4093/2012 και τη συνακόλουθη μείωση των συντάξεων της ίδιας κατηγορίας δημοσίων λειτουργών.
Η μείωση αυτή συντάξεων κρίθηκε, με την 1506/2016 απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αντισυνταγματική και, βάσει της κρίσης αυτής, έχουν εκδοθεί, μετά το έτος 2016 και μέχρι σήμερα, από το αρμόδιο Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με τη διαδικασία της ταχείας δίκης, εκατοντάδες αποφάσεις που αφορούν αυτή την κατηγορία συνταξιούχων και το συγκεκριμένο ζήτημα.
Η δικαστική αυτή απόφαση ουδεμία σχέση έχει με τις προσφάτως εκδοθείσες 1330, 1331 και 1332/2023 αποφάσεις της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου που αφορούν στην αναπροσαρμογή και στον κανονισμό της σύνταξης των δικαστικών λειτουργών.
Γιατί η απόφαση 176/2023 δικαιώνει και τους απόστρατους
Στην απόφαση 1506/2016 γίνεται, σε πολλά σημεία, ειδική μνεία στους στρατιωτικούς
Δείτε τα επίμαχα σημεία της 1506/16 απόφασης του Ελεγκτικού Συνέδριου
Απόφαση 1506/2016
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΣΕ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ
3. Ο νομοθέτης αναγνωρίζοντας διαχρονικά για ορισμένες κατηγορίες υπαλλήλων και λειτουργών του Δημοσίου, όπως είναι οι δικαστικοί λειτουργοί, τα μέλη Δ.Ε.Π. των Α.Ε.Ι. και Ε.Π. των Τ.Ε.Ι., οι γιατροί του Ε.Σ.Υ. και οι στρατιωτικοί, την ειδική φύση των καθηκόντων τους και την αποστολή τους, τις αυξημένες υπηρεσιακές υποχρεώσεις τους, τις ιδιαίτερες συνθήκες εργασίας τους, αλλά και τις απαγορεύσεις και περιορισμούς των ατομικών τους δικαιωμάτων που επιβάλλονται σε κάποιες από τις κατηγορίες αυτές (όπως στους δικαστικούς λειτουργούς και τους στρατιωτικούς) βάσει συνταγματικής τάξης διατάξεων, τους εξαίρεσε από την υπαγωγή τους στο ενιαίο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, καθιερώνοντας γι’ αυτούς ειδικά μισθολόγια, μισθολόγια δηλαδή ευνοϊκότερα από το ενιαίο αυτό μισθολόγιο και διαφορετικά για κάθε μία από τις κατηγορίες αυτές υπαλλήλων, λειτουργών και στρατιωτικών.
. Και τούτο πρωτίστως διότι τα μέλη Δ.Ε.Π. των Α.Ε.Ι. δεν είναι η μόνη κατηγορία πολιτών που υπέστη μειώσεις αποδοχών και συντάξεων, ώστε να τίθεται ζήτημα άνισης μεταχείρισής τους, αφού νέα μειωμένα μισθολόγια έχουν θεσπιστεί τόσο με το ν. 4024/2011 για τους υπαγόμενους στο ενιαίο μισθολόγιο υπαλλήλους, όσο και με το ν. 4093/2012 για τις λοιπές -πέραν των μελών Δ.Ε.Π. των Α.Ε.Ι.- 30 κατηγορίες υπαλλήλων και λειτουργών που υπάγονται σε ειδικά μισθολόγια, αλλά και για εκείνους που δεν είναι μεν υπάλληλοι, πλην όμως λαμβάνουν αντιμισθία, αποδοχές, αποζημιώσεις ή έξοδα παράστασης από το Δημόσιο, τους ο.τ.α. και τα λοιπά ν.π.δ.δ., καθώς και τα ν.π.ι.δ. που ανήκουν στους ως άνω φορείς (βλ. άρθρο πρώτο παρ. Γ υποπαρ. Γ.1. περ. 2-8 του ν. 4093/2012).
Περαιτέρω, το ανίσχυρο ή μη των μισθολογικών ρυθμίσεων του ν. 4093/2012, κατ’ εφαρμογή των οποίων χώρησε η επίδικη αναπροσαρμογή της σύνταξης του εκκαλούντος συνταξιούχου πρώην Αναπληρωτή Καθηγητή Α.Ε.Ι., κατ’ επέκταση δε η νομιμότητα της προσβαλλόμενης συνταξιοδοτικής πράξης, δεν μπορεί να κριθεί με βάση ρυθμίσεις άλλων νόμων (3865/2010, 3986/2011, Απόφαση 1506/2016 31 4002/2011, 4024/2011, 4051/2012), καθόσον οι ως άνω περικοπές, πέραν του ότι αφορούν όλους τους συνταξιούχους του δημόσιου τομέα (αλλά και τους συνταξιούχους όλων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης – βλ. άρθρο 38 ν. 3863/2010), ουδόλως σχετίζονται με τον κανονισμό ή την αναπροσαρμογή των συντάξεων, αλλά επιβάλλονται, προς θεραπεία άλλων σκοπών, κατά την καταβολή των συντάξεων, στο στάδιο δηλαδή εκτέλεσης των συνταξιοδοτικών πράξεων, και δεν αφορούν, συνακόλουθα, στην υπό κρίση διαφορά που αφορά τη νομιμότητα ή μη της πράξης αναπροσαρμογής της σύνταξης του εκκαλούντος σε σχέση με τις συγκεκριμένες και μόνο μισθολογικές ρυθμίσεις της περιπτώσεως 17 της υποπαραγράφου Γ.1 της παραγράφου Γ του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012. Συνεπώς, κατά τη μειοψηφούσα αυτή άποψη, οι ως άνω ρυθμίσεις δεν αντίκεινται στα άρθρα 4 παρ. 5 και 25 παρ. 4 του Συντάγματος και θα έπρεπε, ως εκ τούτου, να εξετασθεί περαιτέρω η βασιμότητα των λοιπών προβαλλόμενων λόγων έφεσης.
12. Υπό τα δεδομένα αυτά, τα οποία για την ταυτότητα του νομικού λόγου, ισχύουν και σε περίπτωση μείωσης της σύνταξης, οι διατάξεις της περίπτωσης 17 της υποπαραγράφου Γ.1 της παραγράφου Γ του ν. 4093/2012, με τις οποίες η αναπροσαρμογή (μείωση) των συντάξεων των συνταξιούχων πρώην μελών Δ.Ε.Π. των Α.Ε.Ι. ανατρέχει αναδρομικά από 1.8.2012 σε χρόνο δηλ. προγενέστερο της δημοσίευσής του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (12.11.2012), λόγω μείωσης των αποδοχών των ενεργεία μελών Δ.Ε.Π. των Α.Ε.Ι. από 1.8.2012, αντίκεινται και στις διατάξεις του άρθρου 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ε.Σ.Δ.Α. είναι, συνεπώς, ανίσχυρες, καθόσον πρόκειται για στέρηση γεννημένου περιουσιακής φύσεως δικαιώματος (σύνταξης συγκεκριμένου ποσού, που έχει ήδη καταβληθεί), χωρίς να προκύπτει ότι η αναδρομική αυτή μείωση υπαγορεύθηκε από επιτακτικούς λόγους Απόφαση 1506/2016 35 δημόσιας ωφέλειας, ενώ δεν τεκμηριώνεται, ούτε η αναγκαιότητα και προσφορότητα της εν λόγω αναδρομικότητας για την επίτευξη του επιδιωκόμενου με τη συνολική ρύθμιση του ν. 4093/2012 σκοπού δημοσίου συμφέροντος, κατόπιν τήρησης των αρχών της ισότητας στην κατανομή των δημοσίων βαρών (άρθρο 4 παρ. 1 και 5 του Συντ.) και της αναλογικότητας, ενόψει και του γεγονότος ότι όμοια ρύθμιση δεν θεσπίστηκε και για τους λοιπούς εν γένει συνταξιούχους του Δημοσίου (Ε.Σ. Ολομ. Πρακτ. 2ης Ειδ. Συν./27.2.2013, σελ. 36-38, Αποφ. 4327/2014).
13. Κατ’ ακολουθίαν αυτών που προηγουμένως κρίθηκαν , οι διατάξεις της περίπτωσης 17 της υποπαραγράφου Γ.1 της παραγράφου Γ του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012, με τις οποίες κατ’ εφαρμογή του άρθρου 9 του π.δ. 169/2007 μειώθηκαν οι συντάξεις των συνταξιούχων πρώην μελών Δ.Ε.Π. των Α.Ε.Ι. λόγω μείωσης των αποδοχών των εν ενεργεία μελών Δ.Ε.Π. των Α.Ε.Ι. και μάλιστα αναδρομικά από 1.8.2012, αντίκεινται προς τις συνταγματικές διατάξεις των άρθρων 4 παρ. 5 και 25 παρ. 4 καθώς και την υπερνομοθετικής ισχύος διάταξη του άρθρου 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου.
Μετά δε την επίλυση του νομικού ζητήματος πρέπει η ένδικη έφεση να παραπεμφθεί στο αρμόδιο ΙΙ Τμήμα για να εξεταστεί περαιτέρω.
Διά ταύτα
Επιλύει κατά τα ανωτέρω το νομικό ζήτημα. Αποφαίνεται ότι οι διατάξεις της περίπτ. 17 της υποπαραγράφου Γ.1. της παραγράφου Γ του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012, με τις οποίες κατ’ εφαρμογή του άρθρου 9 του π.δ. 169/2007 μειώθηκαν οι συντάξεις των 36 συνταξιούχων μελών Δ.Ε.Π. των Α.Ε.Ι. λόγω μείωσης των αποδοχών των εν ενεργεία μελών Δ.Ε.Π. των Α.Ε.Ι. και μάλιστα αναδρομικά από 1.8.2012, αντίκεινται προς τις συνταγματικές διατάξεις των άρθρων 4 παρ. 5 και 25 παρ. 4 καθώς και την υπερνομοθετικής ισχύος διάταξη του άρθρου 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου. Και Παραπέμπει την ένδικη έφεση στο αρμόδιο ΙΙ Τμήμα.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε στην Αθήνα, στις 26 Νοεμβρίου 2014 και στις 10 Ιουνίου 2015.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΓΓΕΛΑΡΑΣ
Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ
ΑΣΗΜΙΝΑ ΣΑΝΤΟΡΙΝΑΙΟΥ
Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΕΛΕΝΗ ΑΥΓΟΥΣΤΟΓΛΟΥ
