Τέμπη - Σύγκρουση τρένων: Η φράση «πάμε κι όπου βγει», το σύστημα ασφαλείας στο σιδηροδρομικό δίκτυο, οι ανεύθυνοι υπεύθυνοι.
Ένας συμπολίτης, αρκετά άτυχος για να βρίσκεται μέσα στο τρένο του δυστυχήματος των Τεμπών, αλλά και αρκετά τυχερός ώστε να επιζήσει, είπε πως λίγο πριν το τρένο ξεκινήσει (μετά από μια 45λεπτη στάση εξαιτίας των διαχρονικά γραμμένων σε παλιά παπούτσια προβλημάτων του σιδηροδρομικού δικτύου) άκουσε τον μηχανοδηγό να λέει μέσα από τον ασύρματο στον υπεύθυνο των εισιτηρίων «πάμε κι όπου βγει». Δεν ξέρω αν η φράση όντως ειπώθηκε έτσι και αν αφορούσε το δρομολόγιο, αλλά δε νομίζω ότι έχει σημασία. Γιατί τελικά αυτή είναι η φράση η οποία μπορεί να περιγράψει όσο καμία άλλη όχι μόνο την αιτία του δυστυχήματος όχι μόνο το ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο, όχι μόνο όλο το συγκοινωνιακό μας δίκτυο, αλλά ολόκληρη τη χώρα. Είναι η φράση που θα μπορούσε να αναγράφεται πάνω στην σημαία του εξυπνότερου / εργατικότερου / πιο βασανισμένου λαού στον κόσμο (κατά το Ordem e Progresso των Βραζιλιάνων). Ενός λαού που, εθισμένος στην ευκολία της πατέντας και του «φιλότιμου», αρνείται πεισματικά να απαιτήσει και να αποκτήσει σχέδιο, κανόνες και επαγγελματισμό.
Μάθαμε ότι πριν από 23 ολόκληρα χρόνια (μιλάμε για σχεδόν ένα τέταρτο του αιώνα) αγοράστηκε ένα ηλεκτρονικό σύστημα ασφαλείας το οποίο θα μπορούσε να περιορίσει τις συνέπειες αυτού που ονομάζουμε «ανθρώπινο λάθος». Ένα σύστημα το οποίο ενημερώνει για τους συρμούς που κινούνται πάνω στο δίκτυο και επιτρέπει στους μηχανοδηγούς να μην πηγαίνουν στα τυφλά. 23 ολόκληρα χρόνια και δεκάδες αρμόδιους μετά, το σύστημα δεν λειτουργεί παρά μόνο σε ένα μέρος του (πολύ μικρού) ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου. Το 2014 μπαίνουν υπογραφές για ένα νέο σχετικό έργο το οποίο θα έπρεπε να παραδοθεί το 2016. Δεν παραδόθηκε ποτέ. Δεκάδες συμπολίτες που άρπαξαν και βύζαξαν το τεράστιο κρατικό βυζί από θέσεις ευθύνης (υπουργοί, υφυπουργοί, πρόεδροι, διευθυντές, υποδιευθυντές κλπ) αδιαφόρησαν συστηματικά για την ασφάλεια των χιλιάδων επιβατών εφαρμόζοντας το «πάμε κι όπου βγει» στην πράξη ξέροντας ότι είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Ξέροντας ότι πολύ λίγοι θα παραξενευτούν με την αδιαφορία τους σε μια χώρα εθισμένη στην αρπαχτή, την ευκολία και τα έργα που ξεκινούν για να μην τελειώσουν ποτέ.
Μιλάμε για έναν εθισμό τόσο δυνατό και τόσο κυρίαρχο που είμαι βέβαιος πως και μετά από αυτό το δυστύχημα ελάχιστα θα αλλάξουν. Γιατί μπορεί επιτέλους μετά την ανθρωποθυσία, οι ανεύθυνοι υπεύθυνοι να κάνουν αυτά που πρέπει για να γίνει το αυτονόητο και να μπει σε λειτουργία το σύστημα ασφαλείας στο σιδηροδρομικό δίκτυο (αν και δεν θα στοιχημάτιζα ούτε γι αυτό) αλλά το «πάμε κι όπου βγει» θα συνεχίσει να ζει, να βασιλεύει και να μη μας κάνει καμία εντύπωση αφού πολλοί από εμάς είμαστε οι πιο πιστοί του υπηρέτες.
Σκεφτείτε ας πούμε το οδικό δίκτυο της χώρας. Αυτό που συμβαίνει στους ελληνικούς δρόμους. Κάθε χρόνο εκατοντάδες συμπολίτες (περίπου 1.200) σκοτώνονται στην άσφαλτο και χιλιάδες τραυματίζονται με τους λόγους να είναι οι ίδιοι με το δυστύχημα των Τεμπών: «ανθρώπινα λάθη» τα οποία σε μεγάλο βαθμό οφείλονται στην απουσία οποιουδήποτε ελέγχου από την πολιτεία και σε ένα οδικό δίκτυο το οποίο έχει αφεθεί στη μοίρα του ή για να το πω πιο σωστά, στην όρεξη και τα «ανθρώπινα λάθη» του καθενός από μας. Το «πάμε κι όπου βγει» που συγκλονίζει χτες και σήμερα και ίσως αύριο, μεθαύριο θα έχει ξεχαστεί. Γιατί στην πραγματικότητα αυτή είναι η φράση που έτσι κι αλλιώς κυριαρχεί στην καθημερινότητα επειδή παρά τις υποκριτικές κραυγές μας τη γουστάρουμε. Γιατί βολεύει. Και μπράβο μας και ο σώζων εαυτόν σωθήτω.
ΥΓ – Προφανώς δεν ξέρω τους ακριβείς λόγους (ή τις δικαιολογίες) για τους οποίους το σύστημα δεν έχει τοποθετηθεί εδώ και 23 χρόνια. Αλλά δεν μπορώ να μη σκεφτώ ότι το χρήμα κινείται κυρίως με την αγορά και την αναβάθμιση ενός συστήματος και όχι με την λειτουργία του η οποία όσο να ‘ναι δεν προσφέρει κίνητρα.
