Τι δικαιώματα έχουν οι ΗΠΑ και πώς το αμερικανικό Κογκρέσο λαμβάνει τέτοια απόφαση σχετικά με την ανατολική Μεσόγειο, διερωτήθηκε ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο Ερντογάν είπε ακόμη ότι η ελληνοκυπριακή και τουρκοκυπριακή πλευρά πρέπει να συζητήσουν και να αποφασίσουν πόσο φυσικό αέριο θα πάρει η μια και πόσο η άλλη.
Αναχωρώντας για την Ιαπωνία για τη σύνοδο των G20, ο Ταγίπ Ερντογάν κλήθηκε να σχολιάσει την απόφαση του αμερικανικού Κογκρέσου σχετικά με το East Med Act και αν θα συζητήσει το θέμα με τον αμερικανό ομόλογό του Ντόναλντ Τραμπ στη συνάντηση που αναμένεται να έχουν στο περιθώριο της συνόδου.
«Φίλοι μου, αν έρθει στην ατζέντα θα το συζητήσουμε αλλά σε αυτή την περιοχή η Τουρκία και η "βόρεια Κύπρος" έχουν δικαιώματα. Αυτών των χωρών που αναφέρονται τι δικαιώματα έχουν; Και μάλιστα οι ΗΠΑ τι δικαιώματα έχουν; Το Αμερικανικό Κογκρέσο πώς λαμβάνει τέτοια απόφαση; Αυτά όλα προκαλούν ερωτηματικά. Βλέπουμε ότι τελευταία ό,τι πάει ενώπιον του Κογκρέσου γίνεται απόφαση. Εμείς εδώ έχουμε δικαιώματα εγγυήτριας δύναμης. Επομένως εμείς είμαστε εγγυητές έναντι κάθε επίθεσης που μπορεί να γίνει εναντίον της βορείου Κύπρου. Όσο για το θέμα των θαλασσών, εμείς λέμε πως ό,τι βρει από τη θάλασσα εκεί έχουν ίσα δικαιώματα όλοι όσοι ζουν στην Κύπρο», ανέφερε.
Ωστόσο ο Τούρκος Πρόεδρος είπε πως «αν λέτε ότι αυτό θα είναι υπό τον έλεγχο της ‘νοτίου Κύπρου’, εμείς δεν μπορούμε να πούμε ‘ναι’ σε αυτό». “Η ‘νότια Κύπρος’ και η ‘βόρεια Κύπρος’ να καθίσουν μαζί στο τραπέζι, να σχηματίσουν αντιπροσωπείες και να δουν τί βγήκε. Να αποφασίσουν πόσο θα πάρει ο βορράς και πόσο ο νότος. Μέχρι στιγμής τίποτα δεν έχει βγει άλλωστε. Ακόμη συνεχίζονται οι έρευνες. Τώρα τα γεωτρύπανά μας έχουν ξεκινήσει. Τώρα βλέπουν ότι οι Τούρκοι κινούνται σοβαρά. Φυσικά και θα συνεχίσουμε σοβαρά, δεν πρόκειται να περιμένουμε. Αν υπάρχει κάτι να το βρούμε κι εμείς”, ανέφερε.
Ο Τούρκος Πρόεδρος είπε πως η τουρκική πλευρά ξέρει να μοιράζεται το φυσικό αέριο, υποστηρίζοντας ότι με τον ίδιο τρόπο και η απέναντι πλευρά πρέπει να συμπεριφέρεται δίκαια.
Δεν παρέλειψε δε να αναφερθεί και στο ρόλο της Αθήνας: "Το λέω συνέχεια. Η Ελλάδα έχει δικαίωμα να μιλάει, ως εγγυήτρια δύναμη, όπως είναι και η Μεγάλη Βρετανία, αλλά το ίδιο είμαστε και εμείς. Για το θέμα των θαλασσών, στους πόρους που υπάρχουν εκεί έχουν ίσα δικαιώματα όσοι ζουν στην Κύπρο. Αν αυτό όμως πρόκειται να γίνει υπό τον έλεγχο της νότιας Κύπρου, αυτό δεν μπορούμε να το εγκρίνουμε. Η νότια πλευρά με την βόρεια θα κάτσουν σε ένα τραπέζι και θα αποφασίσουν τη διανομή, αν και δεν έχει βρεθεί κάτι. Συνεχίζονται οι γεωτρήσεις. Εμείς ενεργοποιήσαμε τις γεωτρήσεις. Τώρα κατάλαβαν πως είμαστε σοβαροί. Βέβαια, εμείς ξέρουμε να μοιραστούμε".
"Η αρχή μας είναι το win-win" είπε χαρακτηριστικά ο Ερντογάν.
Επιστολή Ιωάννου σε Γκουτέρες για τις παραβιάσεις
Με επιστολή της τη 10η Ιουνίου, προς τον ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, η επιτετραμμένη της μόνιμης αντιπροσωπείας της Κυπριακής Δημοκρατίας στον ΟΗΕ, Πόλυ Ιωάννου, καταγγέλλει τις τουρκικές παραβιάσεις στον εναέριο χώρο της Κύπρου και στο FIR Λευκωσίας, καθώς και την παράνομη χρήση στους κλειστούς λιμένες κι αερολιμένες των κατεχομένων από την Τουρκία., στους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο.
Η επιστολή στην οποία επισυνάπτονται τέσσερα έγγραφα με αναλυτική καταγραφή των παραβιάσεων κυκλοφόρησε την Τετάρτη ως επίσημο έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης και του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
«Αυτή η επίμονη πολιτική παραβίασης του διεθνούς δικαίου και παραβίασης των διεθνών κανόνων και κανονισμών, αποτελεί διαρκή απειλή για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια, επιδρά αρνητικά στην περιφερειακή σταθερότητα, διακυβεύει την ασφάλεια της διεθνούς πολιτικής αεροπορίας, δημιουργεί δυσκολίες στην εναέρια κυκλοφορία στην Κύπρο και εμποδίζει τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος για την διεξαγωγή της κυπριακής ειρηνευτικής διαδικασίας», αναφέρει η επιστολή της κ. Ιωάννου.
Υπογραμμίζεται ότι η Τουρκία εξακολουθεί να παρενοχλεί συστηματικά πολιτικά και στρατιωτικά αεροσκάφη εντός της περιοχής πληροφοριών πτήσεων Λευκωσίας μέσω ραδιοφωνικών κλήσεων, ενώ κατά την ίδια περίοδο το καθεστώς που εγκαθιδρύθηκε από την κατοχική δύναμη στην περιοχή της Κύπρου την οποία κατέχει παράνομα, εξέδωσε δύο ανακοινώσεις προς τους αεροναυτιλομένους σχετικά με ασκήσεις που διεξήγαγε η τουρκική Πολεμική Αεροπορία. Επιπλέον, τα τουρκικά εμπορικά αεροσκάφη χρησιμοποιούν συστηματικά τον αερολιμένα Τύμπου, ο οποίος εξακολουθεί να λειτουργεί παράνομα μετά το κλείσιμο από την κυπριακή κυβέρνηση όλων των λιμένων εισόδου στις περιοχές όπου δεν ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο.
«Οι προαναφερθείσες ενέργειες της Τουρκίας, η οποία εξακολούθησε να καταλαμβάνει το βόρειο τμήμα της Κυπριακής Δημοκρατίας από το 1974, γράφει στην επιστολή της η Κύπρια επιτετραμμένη, αποσκοπούν σαφώς στην υπονόμευση της κυριαρχίας της Κύπρου, εδραιώνοντας τον συνεχιζόμενο de facto διαχωρισμό και αναβαθμίζοντας το καθεστώς της αποσχιστικής οντότητας, διεκδικώντας έναν υποτιθέμενο εναέριο χώρο πάνω από το κατεχόμενο έδαφος της Δημοκρατίας. Από την άποψη αυτή, θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι υπάρχει μόνο ένα κυπριακό κράτος, το οποίο είναι η Κυπριακή Δημοκρατία, όπως ορίζεται σε διάφορα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας (ιδίως τα ψηφίσματα 541 (1983) και 550 (1984)), στα οποία το Συμβούλιο δήλωσε ότι νομικά είναι άκυρη η εικαζόμενη απόσχιση μέρους της Κύπρου».
Διαμαρτυρόμενη έντονα εκ μέρους της κυβέρνησής για τις συνεχιζόμενες παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου και των χωρικών υδάτων της Κύπρου από την Τουρκία, καθώς και για τις παραβιάσεις των διεθνών κανονισμών για την εναέρια κυκλοφορία, η κ. Ιωάννου απευθύνει έκκληση για την άμεση παύση τους. Ενώ ταυτόχρονα επαναλαμβάνει την έκκληση προς όλα τα κράτη, να σέβονται τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας και να τηρούν τις αρχές της κυριαρχίας και της μη επέμβασης που κατοχυρώνονται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
Καταλήγοντας, η Κύπρια επιτετραμμένη παροτρύνει την Τουρκία και την τουρκοκυπριακή κοινότητα «να συμβάλουν σε μια ουσιαστική επανάληψη της ειρηνευτικής διαδικασίας, αντί να εστιάζουν στην υπονόμευση της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας και στην προώθηση της διχοτόμησης της Κύπρου μέσω της δημιουργίας δεδομένων επί του εδάφους και της εδραίωση του status quo, μεταξύ άλλων επιδιώκοντας την πολιτική αναβάθμιση της αποσχιστικής οντότητας».