Τετάρτη 9 Νοεμβρίου 2016

Ένοπλες Δυνάμεις: Με Φθηνές Λύσεις Υπάρχει Ισχυρό Αποτρεπτικό Αποτέλεσμα;












Υπάρχουν πολλές αντικρουόμενες απόψεις για το τι μέσα χρειάζεται ο Στρατός μας. Από την εποχή που σταματήσαμε να παραλαμβάνουμε πλεονάζων υλικό από την Αμερική, η Ελλάδα άρχισε τον εξορθολογισμό στους εξοπλισμούς της επιλέγοντας οπλικά συστήματα και για τους τρεις κλάδους που ταίριαζαν στις αμυντικές της ανάγκες.
Σχολιάζει ο Γιώργος Αναγνωστόπουλος
Οι πραγματικές όμως ελληνικές ανάγκες ποτέ δεν μπήκαν ως απόλυτη προτεραιότητα στις Αμυντικές μας επιλογές. Ένας λόγος ήταν η Νατοϊκές δεσμεύσεις, αλλά κυρίως η Νατοϊκή κουλτούρα που υπήρχε στα Επιτελεία. Ένας δεύτερος λόγος ήταν ο θαυμασμός κάποιων επιτελών στο γερμανικό, ή αγγλικό, ή αμερικανικό μοντέλο και ούτω καθ’ εξής.
Ένας τρίτος λόγος ήταν και ο κυριότερος, ότι ποτέ δεν δημιουργήθηκε ουσιαστικά Εθνική Στρατηγική και μία Ελληνική Σχολή Πολέμου βασισμένη σε αυτή (τα θεσμικά κείμενα που περιγράφουν την απειλή για τη χώρα συνήθως είναι κτήμα μόνο όσων τα συντάσσουν), όπου αυτά τα δύο θα καθόριζαν τις αιτιολογημένες εξοπλιστικές ανάγκες, αλλά και τους τύπους των οπλικών συστημάτων που έχουμε ανάγκη και μετά να κοιτάξουμε για το τι υπάρχει διαθέσιμο στη διεθνή αγορά.
Κάτι που θα επέτρεπε οι εξοπλισμοί να είναι κομμένοι και ραμμένοι κυρίως στις εθνικές μας ανάγκες και δευτερευόντως στις συμμαχικές (ειδικά μετά το ‘80 που εξαφανίστηκε η σοβιετική απειλή). Πολλοί θα πουν ότι έχουμε τα καλύτερα άρματα, υποβρύχια κ.λπ. Το πρόβλημα και με το καλύτερο (οπλικό σύστημα), είναι ότι έχει σχεδιαστεί και κατασκευαστεί από κάποιον άλλον, με γνώμονα διαφορετικές ανάγκες από τις δικές μας.
Άρα πρέπει να αγοράσουμε όχι το καλύτερο με τα κριτήρια Αμερικής ή Ρωσίας, αλλά το καλύτερο για τις δικές μας ανάγκες που δεν είναι απαραίτητα ίδιες με τις δικές τους. Η Ferrari ή η Bentley, παραδείγματος χάριν, είναι κορυφαία αυτοκίνητα παγκοσμίως. Ας υποθέσουμε, ότι έχω τα χρήματα να αγοράσω μία από τις δύο αλλά κυκλοφορώ κατά 99% στην Αθήνα. Χρειάζομαι μια Ferrari, μία Bentley, ή ένα Smart;

Το παράδειγμα είναι απλουστευτικό-γενικό και η χρησιμότητά του είναι να δείξει, ότι ως μία χώρα που αγοράζει τα πάντα και δε σχεδιάζει – παράγει τίποτε, οι επιλογές μας ναι μεν θα είναι κατ’ ανάγκην πάντα ένας συμβιβασμός, αλλά τουλάχιστον θα πρέπει να στηρίζονται αποκλειστικά και μόνο στο ΠΟΥ και με ΠΟΙΟΝ θα πολεμήσω. Δόξα τω Θεώ ξέρουμε και που θα χρειαστεί – αν χρειαστεί – να πολεμήσουμε και με ποιον.
Πλην εξαιρέσεων, τα περισσότερα μέσα του πεζικού μπορούν να εξυπηρετήσουν τις ελληνικές ανάγκες όπως και των περισσοτέρων άλλων κρατών, άρα δεν υπάρχει ιδιαίτερη εξειδίκευση στο όπλο αυτό, αλλά μόνο επί μέρους άριστες επιλογές, όπως π.χ. κάνει το Ισραήλ.
Δε συμβαίνει όμως το ίδιο με το Ναυτικό και την Αεροπορία. Εκεί τα πράγματα είναι πολύ πιο σύνθετα και θα πρέπει να σκεφτόμαστε με έναν τελείως δημιουργικό και πρωτότυπο τρόπο, ώστε οι δαπάνες να έχουν την υψηλότερη δυνατή απόδοση.
Ας πάρουμε το παράδειγμα του Πολεμικού Ναυτικού. Από τη μία, όλοι μιλάνε ότι το πιθανότερο θέατρο ναυτικών επιχειρήσεων (για να μην πούμε σίγουρο) είναι το Αιγαίο. Δηλαδή θα υπάρξει μία αντιπαράθεση σε ένα περιβάλλον που είναι περίκλειστο αρχιπέλαγος με αβαθή ύδατα.
Από την άλλη, αγοράζουμε κύριες μονάδες στόλου (φρεγάτες εν προκειμένω) που είναι σχεδιασμένες για ανοιχτές θάλασσες, με μεγάλη αυτονομία επιχειρήσεων ως οργανικές μονάδες στόλου, που η κύρια αποστολή τους είναι είτε ανθυποβρυχιακός αγώνας, είτε αεράμυνας σημείου ή περιοχής.
Θέτω λοιπόν ένα καίριο ερώτημα: Είναι οι φρεγάτες (θέλαμε και τις FREMM που είναι σχεδιασμένες για την προστασία μοίρας Αεροπλανοφόρου…) η βέλτιστη επιλογή για ένα θέατρο επιχειρήσεων όπως το Αιγαίο ή όχι;
Άλλο ερώτημα: Το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό έχει δύο οργανικούς στόλους. Μας χρειάζεται στόλος ως «ομάδα πλοίων μάχης» σε ένα τέτοιο περιβάλλον; Για ποιον λόγο χώρες με παρόμοια χαρακτηριστικά με εμάς, π.χ. οι Σκανδιναβικές χώρες, δεν έχουν ομάδες πλοίων ως στόλο μάχης;
Αγοράσαμε πρόσφατα τα καλύτερα συμβατικά υποβρύχια του κόσμου, δεν αμφισβητώ τη χρησιμότητα τους, αλλά θα σημειώσω ότι υπάρχουν σήμερα ναυτικές ακουστικές νάρκες που μένουν αδρανείς και ασφαλείς στον πυθμένα μέχρι να ενεργοποιηθούν από το κέντρο μάχης.
Ένας σχεδιασμός ναυτικών ναρκοπεδίων μπορεί να λειτουργήσει από αποτρεπτικά έως απαγορευτικά για έναν αντίπαλο στόλο, ειδικά όταν οι ναύσταθμοί του βρίσκονται τόσο κοντά με τα νησιά μας. Τα ναρκοπέδια λειτουργούν επίσης, ως αποτρεπτικά αποβατικών επιχειρήσεων.
Αυτά λοιπόν τα συστήματα έχουν ως κόστος κλάσμα του αυτού των κύριων μονάδων και υποβρυχίων. Ένα ερώτημα λοιπόν είναι, αν έχουμε αναπτύξει τέτοια συστήματα πριν σκεφτούμε οτιδήποτε άλλο; Γιατί σε πολλά νησιά μας έχουν προσδιοριστεί τα μέρη που προσφέρονται για αεραποβάσεις και τα σημεία αυτά έχουν εξοπλιστεί με ναρκοπέδια ακουστικού τύπου, που ανατινάζονται καταστρέφοντας το ελικόπτερο όταν αιωρείται για να αποβιβάσει την ομάδα μάχης που έχει.
Οι νάρκες αυτές έχουν βιβλιοθήκη ήχων και ενεργοποιούνται η αυτόματα ή κατόπιν εντολής. Το ερώτημα είναι λοιπόν αν έχουμε εξαντλήσει τις διαθέσιμες επιλογές τέτοιων ή και άλλων συστημάτων, π.χ. κινητές μονάδες πυραύλων ναυτικής κρούσης (έχουμε κάτι λίγες μονάδες Exocet), κινητών αντιαεροπορικών συστημάτων (έχουμε αλλά θα μπορούσαν να είναι περισσότερα και διασπαρμένα σχεδόν παντού στο Αιγαίο), που είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά και χαμηλού κόστους συγκριτικά με τις κύριες ναυτικές μονάδες.
Έχουμε έναν σημαντικό αριθμό πυραυλακάτων που τις χρησιμοποιούμε με το παλιό δόγμα των Τορπιλακάτων, δηλαδή να είναι «κρυμμένες» σε κάποιον όρμο νησιού περιμένοντας να επιτεθούν αιφνιδιαστικά σε αντίπαλο πλοίο. Μιλάμε για τακτικές του Β’ ΠΠ εφαρμοσμένες σε πανάκριβα πλοία. Είναι ορθολογικό να αγοράζονται τέτοια ακριβά σκάφη και να χρησιμοποιούνται με ξεπερασμένες τακτικές;
Πιστεύω, ο κατάλογος είναι πολύ μακρύς σε ιδέες και συστήματα που μπορούν να αποθαρρύνουν κάθε επιτιθέμενο χωρίς να κοστίζουν δισεκατομμύρια. Είναι καιρός νομίζω να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε «έξω από το κουτί» (out of the box) που λένε και οι Αγγλοσάξονες και να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον αντιπαράθεσης στα μέτρα μας, όπου θα έχουμε εμείς την πρωτοβουλία των κινήσεων και όχι ο αντίπαλος.

http://www.defence-point.gr/news/?p=164526