Παρασκευή 18 Δεκεμβρίου 2020

Φόβος, οργή και ντροπή


 Οι «Τάσεις» της MRB επιβεβαιώνουν τη δημοσκοπική αντοχή της κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού και ουσιαστικά μας λένε ότι οι εκλογές εντός του 2021 είναι μία λογική εξέλιξη. 

Ωστόσο μας δείχνουν και κάτι ακόμα: οι Έλληνες αισθάνονται φόβο, οργή και ντροπή. 

Πώς μεταβολίζονται αυτά σε κοινωνική και πολιτική συμπεριφορά;

Κώστας Γιαννακίδης


Το πολιτικό σκέλος στις «Τάσεις» της MRB δεν έχει εκπλήξεις. Η Νέα Δημοκρατία προηγείται του ΣΥΡΙΖΑ με 15 μονάδες. Η διαφορά μειώνεται, όμως ακόμα είναι αρκετά μεγάλη ώστε να υπονοήσει έστω και τάση για αλλαγή συσχετισμών. Η κυβέρνηση υφίσταται φθορά, αλλά όχι στον βαθμό που θα περίμενε κανείς, δεδομένων των συνθηκών. 


Ομοίως, ο Μητσοτάκης υπερέχει του Τσίπρα στους σχετικούς δείκτες. Και εδώ δεν είναι βέβαιο αν οι πολίτες κρίνουν με βάση τη διαχειριστική επάρκεια του Μητσοτάκη ή την απουσία εναλλακτικής λύσης. Ενδεχομένως να ισχύουν και τα δύο.

 Όπως και να έχει, τα ευρήματα της έρευνας επιβεβαιώνουν το λογικό συμπέρασμα για εκλογική αναμέτρηση το συντομότερο δυνατό, μόλις το επιτρέψουν οι επιδημιολογικές συνθήκες. Θα πρέπει να συμβεί κάτι συνταρακτικό για να μην στηθούν οι κάλπες το 2021. 

Στα πολιτικά, αν υπάρχει κάτι με ιδιαίτερο ενδιαφέρον (και θα έπρεπε να απασχολήσει περισσότερο τον ΣΥΡΙΖΑ), είναι ότι οι υπουργοί που συγκεντρώνουν τις περισσότερες θετικές γνώμες έχουν την ευθύνη των κρίσιμων τομέων, επί των οποίων εστιάζεται η κριτική της αντιπολίτευσης. 

Πρώτος είναι ο Κικίλιας, ακολουθούν ο Δένδιας, ο Θεοδωρικάκος και ο Χρυσοχοϊδης. Εδώ βέβαια υπάρχει και μία επιφύλαξη για την αξιοπιστία του ευρήματος: ίσως οι πολίτες να μην αξιολογούν έργο και απλώς να επιλέγουν τους πιο προβεβλημένους υπουργούς. Όλοι τους, πάντως, πολιτικοί αρχηγοί και υπουργοί συγκεντρώνουν περισσότερες αρνητικές, παρά θετικές γνώμες. Υπάρχει μόνο μία εξαίρεση. 

Ο Νίκος Χαρδαλιάς. Αξιολογείται θετικά από το 45,5% του δείγματος αν και τον Ιούνιο το ποσοστό αυτό ήταν στο 57,4%. Προφανώς και εδώ παίζει ρόλο η καθημερινή τηλεοπτική παρουσία και το ύφος, αλλά ταυτοχρόνως έχει χτίσει και ένα προφίλ του αεικίνητου στελέχους που οργώνει την Ελλάδα και παίρνει μέτρα, κάτι σε «πατερούλης». Ο Χαρδαλιάς πάει σετ με τον Τσιόδρα. Οι θετικές γνώμες για τον γιατρό παραμένουν περισσότερες από τις αρνητικές. Από όλα τα πρόσωπα της έρευνας είναι εκείνο με τη μεγαλύτερη δημοφιλία, στο 56,2%. Τον Ιούνιο οι θετικές γνώμες ήταν στο 71,1%. Και αυτό είναι μία ένδειξη για την ευρύτερη τάση που αποτυπώνει η έρευνα. Ο κόσμος κουράστηκε. 

Η κοινή γνώμη αξιολογεί την υγειονομική κρίση και την ανεργία με διαφορά τα μεγαλύτερα προβλήματα της χώρας. Ακολουθούν τα οικονομικά και το Μεταναστευτικό. Η εγκληματικότητα έχει υποχωρήσει σε πολύ χαμηλότερη κλίμακα ενδιαφέροντος. Τα δε θέματα περιβάλλοντος, ουσιαστικά δεν υφίστανται για την ελληνική κοινή γνώμη. Και αν ρωτήσεις τον μέσο Ελληνα να σου πει με δύο λέξεις τι αισθάνεται για το παρόν και το μέλλον της χώρας, το 54% ξεκινά με «φόβο». Ακολουθεί η «ελπίδα» με 37,9% και από δίπλα, με 37,3%, η «οργή». «Υπερηφάνεια» αισθάνεται το 10,3% και «σιγουριά» το 9,6%. 

Ναι, όλες οι δημοσκοπήσεις παραδοσιακά αποτυπώνουν την πεσιμιστική διάθεση των ανθρώπων που πάντα, σε αντίστοιχες ερωτήσεις, προτιμούν να βλέπουν το ποτήρι μισοάδειο. Όμως εδώ βλέπουμε το συλλογικό θυμικό να κυριαρχείται από ένα μίγμα φόβου, ντροπής και οργής. Αισιόδοξοι δηλώνουν κάτω από το 10% του δείγματος. Το 63,8% πιστεύει ότι τα πράγματα δεν θα εξελιχθούν καλά. Και ναι, οι άνθρωποι φοβούνται για την υγεία, την εργασία τους, τα εισοδηματικά τους. Φοβούνται και ότι θα γίνει κάτι με την Τουρκία. 

Πώς μεταβολίζονται όλα αυτά σε πολιτική και κοινωνική συμπεριφορά; Δεν είναι εύκολο να το προβλέψουμε καθώς δεν γνωρίζουμε και πόσο θα διαρκέσουν. Υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα για το τέλος της πανδημίας και την κατάσταση της οικονομίας. 

Ωστόσο σε πρώτη ανάγνωση, μία κοινωνία που ανησυχεί, φοβάται, αισθάνεται οργή και ντροπή, είναι ιδανική θερμοκοιτίδα για τον λαϊκισμό. 

Εμείς βέβαια έχουμε αντισώματα από την τελευταία δεκαετία, αλλά, αλήθεια, ξέρει κανείς πόσο καιρό μένουν ενεργά; 


Πηγή: Protagon.gr