Κερκίνη: Στη Σκιά του Μπέλες, στην αγκαλιά του νερού
Δεύτερος κοντά μήνας της άνοιξης και η τάση για φυγή, της φυγής, τη φυγή -όπως και να το κλίνεις- είναι μεγάλη. Συνηθίζω να δίνω κάποιο χρόνο τα απογεύματα στους χάρτες μου αντί σε σοσιαλαναζητήσεις και καμμένα κύτταρα. Κεντρική Μακεδονία και η μπλε απεικόνιση της Κερκίνης. Από το σπίτι μου στην άνω πόλη είναι αυτό που λέμε «ένα τσιγάρο δρόμος», αφού η απόσταση είναι κάτω των εκατό χιλιομέτρων, μικρή σε σχέση με το μεγαλείο της λίμνης. Πρόκειται για έναν τεχνικό υδροβιότοπο, αλλά ποιος νοιάζεται για το φράκτη που μπήκε στο νερό το 1932! Στο σήμερα όλη αυτή η υδάτινη επιφάνεια έχει ξεχάσει την καταγωγή της και βιώνει τις μέρες σαν παραμύθι φυτεμένο στη σκιά του βουνού Μπέλες, που τόσο στοχαστικά αντικατοπρίζεται πάνω της. Υπάρχει ένας λεκτικός παραλληλισμός της με τοπία ανάλογα σε Νορβηγία λέει και Σουηδία λένε και τρέχα γύρευε για ομοιότητες και διαφορές. Αυτή η οριζόντια υδάτινη γραμμή δεν έχει ανάγκη από κανέναν αντίποδα για να στηρίξει το κάλλος της. Αυτή η συμφωνία νερού, ουρανού και των τόξων που σχηματίζουν τα πουλιά της στο ανάμεσα κενό έχει εναρμονιστεί τόσο με το γύρω περιβάλλον που δίκαια αποτελεί προορισμό.
Πρωινά οδοιπορικά στην Κερκίνη
Σαν φωτογράφος λοιπόν λατρεύω τις πρωινές ώρες περιήγησης. Ξυπνάω νύχτα. Καφές, κόντρα καφές και μπόλικος καπνός σε αιώρηση. Η Εγνατία βουίζει από τις νταλίκες μέχρι τον Στρυμώνα όπου ο δρόμος με πετάει σε επίπεδα χωριά. Ζευγολατιό, Χείμμαρος, Λιθότοπος. Εδώ η μπάλα περνάει στο κέντρο καθώς βιώνω τη μετωπική σύγκρουση των ματιών μου με έναν ήλιο που ξέρει να συμπεριφέρεται σαν φωτεινός ηγέτης. Έσκασε με θόρυβο στα νερά της ανυποψίαστης Κερκίνης. Είδα εκείνη την πρωινή βάρκα σαν καρτούν να πλέει ανάμεσα σε διαμύθιο και πραγματικότητα. Ένας αργυροτσικνιάς αιωρείται στην βάρκα, κάτι ελεύθερα άλογα χάνονται ανάμεσα στις λεύκες, τα πρώτα νούφαρα επιδεικνύουν το χρώμα τους και τα ροζ φλαμίνγκο φιλτράρουν την τροφή από το γλυκό νερό.
Δε χρειάζεται να είσαι birdwatcher με κυάλια, κάμερες και τεράστιους φακούς για να απολαύσεις τις φαντασμαγορικές πτήσεις, τα εκρηκτικά φτερουγίσματα της υδάτινης ευθείας από τους ραμφοφόρους κολυμβητές, που ευέλικτα γλιστράνε στην επιφάνεια ή εξαφανιζόταν στον μαγικό τους καθρέφτη.
Κελάϊδισμα ή δέηση στην ανατολή; Ποιος ξέρει! Οι κρωγμοί έχουν μια αόριστη ένταση, διαφορετική κάθε φορά και οι φιγούρες συχνά μετατρέπονται σε ερωτικά παιχνίδια. Χαζεύω δύο σταχτοτσικνιάδες που κάνουν κύκλους λίγα μέτρα πάνω από το έδαφος αγγίζοντας τα φτερά τους. Καθώς λικνίζονται θυμίζουν χορογραφίες του Julius Reisinger. Αργυροπελεκάνοι φυσικά και λαγγόνες σε σχηματισμούς. Μοναχικός πάντα ο θρησκόληπτος κορμοράνος προσεύχεται με ανοιχτά φτερά καρφωμένος σε ένα ξύλο που εξέχει του νερού. Τρομάζει με την παρουσία μου και σκάβοντας για εκατό περίπου μέτρα την επιφάνεια απογειώνεται. Ο νεράηχός του λίγο τρομάζει τους νανόγλαρους. Τριακόσια είδη πουλιών φιλοξενεί η λίμνη με τα μισά περίπου να τη χρησιμοποιούν σαν ενδιάμεσο σταθμό ασφάλειας και τροφοληψίας.
Μια πλάβα με δέχτηκε για μια άτυπη ξενάγηση. Περισσότερο είχε όρεξη για κουβέντα βαρκάρης. Μαθαίνω ότι το ιδιόμορφο όνομά της είναι πιθανά βουλγάρικο. Plavati σημαίνει πλέω. Κάπου πέντε μέτρα ήταν το ατρακτοειδές πλεούμενο με τον ίσιο σανιδένιο πάτο. Παλιά πότιζαν το ξύλο με κατράμι για να αντέχει στο υγρό στοιχείο.
Ανακλάσεις έντονες του ήλιου και πτερυγισμοί για soundtrack της βόλτας. Ο ψαράς Δημήτρης μου δίνει γενικές πληροφορίες για τους πελεκάνους ακόλουθους της βάρκας που ταΐζει, για τον καινούργιο τρόπο ψαρέματος αφού απαγορεύεται να προσεγγίσουν τις νησίδες των πουλιών, για τους τουρίστες που τον Μάιο και Ιούνιο έρχονται σε ουρές για βόλτα στη λίμνη, ιππασία και τα συναφή.
«Δεν είναι όλα ωραία και με τον τουρισμό, μη νομίζεις. Το ψάρεμα μειώθηκε και η λίμνη φοβάται την εξέλιξη…».
Αμελητέος χρόνος και βρέθηκα ξανά να βαδίζω στο παχύ χορτάρι δίπλα από το νερό. Εξαιρετικοί κηπουροί του τα νεροβούβαλα που δεν το αφήνουν να σηκώσει κεφάλι. Λέγεται ότι τα μετέφεραν εδώ οι Πέρσες στο διάστημα των πολέμων τους. Δεν έχω σχέση με την ιστορία. Με πείθει περισσότερο το εξαιρετικό τους γάλα, το ιδιαίτερο τυρί burrata bufala, το μαγικό καζάν ντιπί και σίγουρα το καϊμάκι, η κρέμα από το λίπος του γάλακτος δηλαδή ποτισμένη με μέλι και καρύδια, όπως το συνήθιζαν οι παλαιότεροι για πρωινό τους.
Στη λογοτεχνική τους προσέγγιση περισσότερο με πείθουν τα χαριτωμένα ζώα μέσα από τις θριαμβευτικές λέξεις του Σεφέρη:
«... ακόμα και εκείνο το βουβάλι στη μακεδονική πεδιάδα,
τόσο υπομονετικό,
τόσο βιαστικό,
σαν να ήξερε ότι κανείς δεν φτάνει πουθενά, θυμίζοντας το αλαζονικό κεφάλι του πολεμικού Βερκιντεγόριξ».
Αυτός ο τόπος ζει δημιουργώντας μια συμφωνία συνθέσεων, αντιθέσεων και από την αρχή πάλι συνθέσεων! Έτσι σαν λειτουργική φαντασίωση αναπήδησε από τη μνήμη το εδώ στα ρηχά λεπτό σώμα ενός να παιδιού. Ιθαγενής του χρόνου με το ξύλο της πλάβας στα χέρια να ρίχνει δρασκελιές στις δεκαετίες που πέρασαν από τότε που γέμιζα τα φιλμ με εικόνες νερών.
Ηλιοβασίλεμα! Ίδιο χρώμα, ίδιες εικόνες συγκέντωσης των πουλιών. Δεν ήταν σίγουρα τυχαίο που ο αγαπημένος μας Αγγελόπουλος επέλεξε αυτό το μέρος για δύο ταινίες του. Ιδανικά στοιχεία για μεγάλες λήψεις, αργό ρυθμό και ποιητική αφήγηση. Μια σκηνή από την «Αλιεύτρια της Κερκίνης», μια ακόμη ασπρόμαυρη με τον σκηνοθέτη να ψάχνει την τελευταία του λήψη μέσα από το κυάλι του κράτησα για την επιστροφή.
https://www.athensvoice.gr/life/taxidia/896783/kerkini-o-kathreftis-tou-ouranou/
.jpg)
.jfif)
.jpg)
