Συνέβη σαν Σήμερα to 1824: Η Ναυμαχία του Γέροντα - Μία από τις λαμπρότερες σελίδες της Επανάστασης του 1821 - Γιατί προκάλεσε τον παγκόσμιο θαυμασμό

Μία από τις σημαντικότερες ναυτικές επιχειρήσεις της Επανάστασης του ’21, που τελείωσε νικηφόρα για τα ελληνικά όπλα. Διεξήχθη στις 29 Αυγούστου 1824 στ' ανοιχτά του ακρωτηρίου Ποσείδιο ή Γέροντας της Μικράς Ασίας (νυν Didim Τουρκίας), απέναντι από τα νησιά Λειψοί και Λέρος της Δωδεκανήσου. Αντιμέτωποι τέθηκαν ο ελληνικός στόλος υπό τον Ανδρέα Μιαούλη, που αριθμούσε γύρω στα 70 πλοία και ο υπέρτερος (τεχνολογικά και ποσοτικά) τουρκοαιγυπτιακός στόλος υπό τους πασάδες Χοσρέφ και Ιμπραήμ, με πάνω από 250 πλοία.

Μετά την καταστροφή της Κάσου (29 Μαΐου 1824) και των Ψαρών (21 Ιουνίου 1824), το ηθικό του ελληνικού ναυτικού είχε καταπέσει. Η βοήθεια που παρείχε ο χεβίδης της Αιγύπτου Μοχάμετ Άλι στον Σουλτάνο Μαχμούτ Β’ έθετε σε κίνδυνο την Ελληνική Επανάσταση. Στόχος του Μοχάμετ Άλι ήταν να συντρίψει το ελληνικό ναυτικό για να μπορέσει ο γιος του Ιμπραήμ Πασάς να αποβιβασθεί με τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια στη Πελοπόννησο και να καταστείλει την ελληνική επανάσταση. Άλλωστε, το έπαθλο για τον πανέξυπνο Αλβανό εκ Καβάλας ήταν μεγάλο. Αν επιτύγχανε τον στόχο του, ο σουλτάνος θα τον επιβράβευε με την παραχώρηση της Κρήτης και της Πελοποννήσου.

Στο πλαίσιο του κοινού τουρκοαιγυπτιακού σχεδίου, ο Τούρκος ναύαρχος Χοσρέφ Πασάς επιχείρησε στις αρχές Αυγούστου του 1824 να καταλάβει τη Σάμο. Ο ελληνικός στόλος, που αποτελείτο από υδραίικα, σπετσιώτικα και λίγα ψαριανά πλοία, τον εμπόδισε να πλησιάσει το νησί με μια σειρά συγκρούσεων, που κράτησαν περίπου μία εβδομάδα. Ο Χοσρέφ δεν είχε άλλη επιλογή από το να καταφύγει με τον στόλο του ανάμεσα στην Κω και την Αλικαρνασσό και να περιμένει ενισχύσεις από τον στόλο του Ιμπραήμ, που κατέφθασε στην περιοχή στις 19 Αυγούστου.

Πέντε ημέρες αργότερα έγιναν οι πρώτες αψιμαχίες μεταξύ των δύο στόλων, οι οποίες συνεχίστηκαν και τις επόμενες ημέρες. Η αποφασιστική ναυμαχία δόθηκε στις 29 Αυγούστου, ημέρα Παρασκευή. Τα εχθρικά πλοία προσπάθησαν να κυκλώσουν τα ελληνικά, αλλά ο Μιαούλης με εννέα πλοία και δύο πυρπολικά προχώρησε προς τον κόλπο του Γέροντα. Τα αιγυπτιακά πλοία, που κάλυπταν το δεξιό άκρο του εχθρικού στόλου, αποφάσισαν να τα χτυπήσουν, καθώς ήταν απομονωμένα. Ο Παπανικολής προσπάθησε να τα εμποδίσει να πλησιάσουν τα πλοία του Μιαούλη, αλλά δέχθηκε ομαδικό πυρ και αναγκάστηκε να υποχωρήσει, αφού έκαψε πρώτα το πυρπολικό του. Η νηνεμία που επικρατούσε στη θάλασσα δεν επέτρεψε τη δράση των πυρπολικών του Ματρόζου, του Πιπίνου και του Νικόδημου.

Η κατάσταση μεταβλήθηκε γύρω στο μεσημέρι, όταν ο άνεμος έγινε ευνοϊκός για τον ελληνικό στόλο. Τα ελληνικά πλοία διείσδυσαν ανάμεσα στα εχθρικά, με αποτέλεσμα να μην πρόκειται πλέον για ναυμαχία εκ παρατάξεως (θα ήταν χαμένη υπόθεση για τον ελληνικό στόλο, λόγω της ποιοτικής και ποσοτικής υπεροχής του εχθρού), αλλά για μια σύγκρουση, όπου όλα μαζί τα πλοία μάχονταν ανακατεμένα. Η κίνηση τακτικής του Μιαούλη ευνοούσε τα πυρπολικά, που ανέλαβαν δράση, κρίνοντας την έκβαση της ναυμαχίας.

Ο σπετσιώτης μπουρλοτιέρης Λάζαρος Μουσούς κατόρθωσε να προσκολλήσει το πυρπολικό του σ' ένα αιγυπτιακό μπρίκι. Έντρομοι οι 300 άνδρες που αποτελούσαν το πλήρωμά του έπεσαν στη θάλασσα και το μπρίκι ακυβέρνητο παρασύρθηκε από το ρεύμα και λίγο πιο κάτω ανατινάχθηκε. Δύο πυρπολικά υπό τους Παπαντώνη και Βατικιώτη κατόρθωσαν να κολλήσουν σε μια μεγάλη αιγυπτιακή φρεγάτα με 44 κανόνια, η οποία κάηκε μέσα σε λίγα λεπτά, παρασύροντας στον βυθό τούς περισσότερους από τους 1.100 άνδρες του πληρώματός της.

Μετά τη δυσμενή γι’ αυτόν εξέλιξη, ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος άρχισε να υποχωρεί προς την Κω, ενώ ο ελληνικός αγκυροβόλησε και πάλι στον Γέροντα. Η επιτυχία αυτή του ελληνικού ναυτικού αναπτέρωσε το ηθικό των ανδρών του, διέσωσε τη Σάμο και καθυστέρησε την απόβαση του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο.

Η ναυμαχία του Γέροντα είναι μία από τις λαμπρότερες σελίδες της Επανάστασης του '21. Οι αντίπαλες δυνάμεις ήταν τόσο πολύ άνισες, που η θετική έκβαση της ναυμαχίας για τους Έλληνες προκάλεσε τον θαυμασμό των ξένων. Ο Γάλλος ναύαρχος Εντμόν Ζιριέν ντε λα Γκραβιέρ (1812-1892), αναφερόμενος στη ναυμαχία του Γέροντα, παρατηρεί: «Η ναυτική ιστορία ίσως να μην έχει σελίδα περισσότερο ενδιαφέρουσα από αυτήν για έναν ναυτικό».

Πηγή: https://www.sansimera.gr/articles/662?&utm_source=newsletter&utm_medium=email&utm_campaign=sinevi_san_simera&utm_term=2021-08-29

© SanSimera.gr

 

Κατακρεούργηση των συντάξεων και των αναδρομικών! - Περιμένοντας μια συγγνώμη…από τους αμετανόητους !!

 Η δημοσίευση του παρακάτω κειμένου, από τον Θύμιο Λυμπερόπουλο, μου θύμισε την αντίδραση του τότε βουλευτή και νυν Υπουργό της κυβέρνησης κ. Κικίλια στην επεισοδιακή συνάντηση που είχαμε, στην Άρτα, στις 04 Φεβρουαρίου 2017. Δυστυχώς για τον Ελληνικό λαό κανείς, από αυτούς που κυβέρνησαν την Ελλάδα, από το 1974 μέχρι και σήμερα, δεν  έχει μετανιώσει για τα εκ προθέσεως εγκληματικά λάθη τους! ΕΊΝΑΙ ΑΜΕΤΑΝΌΗΤΟΙ !! 

  Διαβάστε ένα απόσπασμα, από την συνάντηση που είχα με τον βουλευτή της ΝΔ και συνεχίστε με την δημοσίευση 
__________________________________________________________________
.

       "Μη μας ψηφίσεις, δεν την θέλουμε την ψήφο σου, δεν θέλουμε την ψήφο κανενός σας, το κατάλαβες;"
     .  "Τι δεν καταλαβαίνεις; Θα σας κόψουνε κι άλλο τους μισθούς και τις συντάξεις. Και εμείς το ίδιο θα κάνουμε, όταν γίνουμε κυβέρνηση, θα κόψουμε τους μισθούς και τις συντάξεις. Η Ελλάδα έχει πτωχεύσει, δεν υπάρχουν λεφτά, δεν υπάρχει τίποτε, το κατάλαβες;"
     .  " Τι θέλεις, τι ζητάς;"
 
   Στο σημείο αυτό, σηκώθηκα από την καρέκλα μου και του είπα ότι, ζητάω δικαιοσύνη και ισότιμη αντιμετώπιση και για αρχή μια συγγνώμη και να απολογηθούν γι΄ αυτά που εκ προθέσεως μας έκαναν. Μου απάντησε λέγοντάς μου:

    . "Και ο πατέρας μου, είναι συνταξιούχος εκπαιδευτικός και του μείωσαν τη σύνταξη, σε όλους έγιναν μειώσεις. Τέλος." 
   
    .  Του απάντησα λέγοντάς του ότι, δεν τον φοβάμαι, ότι μπορώ να φωνάξω πιο δυνατά από τον ίδιο, ότι σαν άνθρωπος έχω αρχές και αξίες και ξέρω να σέβομαι τον συνομιλητή μου. Μου απάντησε ειρωνικά, λέγοντάς μου: "Καλά κάνεις!!"
-__________________________________________________________________________

Περιμένοντας μια συγγνώμη…Του Θύμιου Λυμπερόπουλου

Ήταν 8 Μαΐου του 2010 όταν η Ελλάδα έμπαινε μετά βαΐων και κλάδων (επιφωνήματα χαράς και ανταλλαγή συγχαρητηρίων στις αίθουσες του Κοινοβουλίου) στην γκιλοτίνα των μνημονίων. Από τότε κύλησε πολύ… μνημόνιο στο αίμα μας. Είδαμε και ζήσαμε πράγματα που μόνο στην αρρωστημένη πρακτική του άκρατου νεοφιλελευθερισμού καταγράφονται. Οκτώ χρόνια μετά, η Ελλάδα βγαίνει από το πρόγραμμα διάσωσης κι αυτό πιστώνεται αποκλειστικά στη σημερινή κυβέρνηση.

Ο πρωθυπουργός από το νησί του Οδυσσέα, την Ιθάκη, προανήγγειλε την επιστροφή των Ελλήνων στην κανονικότητα. Μας θύμισε ότι τραπεζίτες κυβέρνησαν τη χώρα, ότι κυβερνήσεις έπαιξαν στην πλάτη του ελληνικού λαού και θυσίασαν τον μόχθο του και τον αγώνα του προκειμένου να καθιερώσουν τα ιδιωτικά μονοπώλια και ότι επιτέλους απεγκλωβίζεται η πολιτική από τα βαρίδια της διαπλοκής και των συμφερόντων. 

Άραγε, θα πληρώσει ποτέ κανείς για τα εθνικά εγκλήματα; Θα παραδεχτεί ποτέ κανείς ότι ο πατριωτισμός και η ευθύνη δεν χαρακτήρισαν ούτε μία από τις αποφάσεις που πήραν; Θα μετανιώσει ειλικρινά ποτέ κάποιος από αυτούς που συμμετείχαν στον θίασο της εθνικής προδοσίας; 
Δεν είμαι σίγουρος ότι υπάρχει έστω και ένας από αυτούς που θα βρει τη γενναιότητα να κοιτάξει στα μάτια τον πολίτη και να πει: «Συγγνώμη, Έλληνα. Έκανα λάθος».

Το πόσα κατάλοιπα άφησε η μνημονιακή κατοχή θα φανεί πολύ σύντομα. Μέχρι σήμερα είχαμε συμβιβαστεί με την καραμέλα της μνημονιακής υποχρέωσης και αυτό είχε ως συνέπεια τη δυσλειτουργία και την απάθεια της κρατικής μηχανής. Είδαμε να ψηφίζονται νόμοι και να μην τηρούνται, αφού οι ελεγκτικοί μηχανισμοί υπολειτουργούσαν ή εμποδίζονταν να κάνουν τη δουλειά τους. 
Τώρα πλέον δεν υπάρχουν αυτές οι δικαιολογίες. 
Τώρα πρέπει να ξεκινήσουμε σωστά και κάθε κρατικός λειτουργός να κάνει αυτό που του αναλογεί, αυτό που επιβάλλεται.

Φέρνω ως παράδειγμα την ασυδοσία που επικρατεί στον τομέα των επιβατικών μεταφορών. Ενώ η υφιστάμενη νομοθεσία είναι ξεκάθαρη για τους όρους και τις προϋποθέσεις στην άσκηση τέτοιας δραστηριότητας, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί είναι εντελώς εξαφανισμένοι. 
Παρά το γεγονός ότι απαγορεύεται από τον νόμο η είσπραξη για λογαριασμό τρίτων, εντούτοις δεν εφαρμόστηκε ποτέ από τις εταιρείες που ασχολούνται με την επιβατική και την αστική μεταφορά. 
Το αρμόδιο υπουργείο Οικονομικών δεν αναρωτήθηκε ποτέ ότι μέσα από τέτοιες διαδικασίες «πετάνε» τα λεφτά των Ελλήνων πολιτών προς φορολογικούς παραδείσους; Και αν το διαπίστωσε, τι έκανε για να το σταματήσει; Καθημερινά σε όλα τα αεροδρόμια τα λιμάνια και τις τουριστικές περιοχές της χώρας στήνεται ένα πάρτι παράνομης μεταφοράς, όπου κυριαρχούν το μαύρο χρήμα και η παρανομία. Είναι δυνατόν να μην το βλέπουν αυτό οι αρμόδιοι ελεγκτικοί μηχανισμοί; Ή το βλέπουν και δεν ασχολούνται ή δεν το βλέπουν, άρα είναι ανίκανοι για τον ρόλο που η πολιτεία τούς εμπιστεύτηκε. Από δω και στο εξής, δεν υπάρχει καμία δικαιολογία.

Η ελληνική κοινωνία έχει ανάγκη από δικαιοσύνη στην οικονομία και δικαίωση της εργασίας. Έστω και αν τα αυτονόητα μπαίνουν σε τροχιά επιστροφής, έστω και αν η μνημονιακή άμμος κύλησε μέχρι τον τελευταίο κόκκο στο κάτω μέρος της κλεψύδρας, κανείς δεν μπορεί και δεν πρέπει να ξεχάσει αυτά τα οκτώ χρόνια και αυτούς που μας υποχρέωσαν να τα ζήσουμε (όσοι τα καταφέραμε) με τον τρόπο που τα ζήσαμε.

Είτε πρόκειται για τη Νέα Δημοκρατία είτε για το ΠΑΣΟΚ είτε για οποιοδήποτε κόμμα πρόσκειται σε αυτό το φιλομνημονιακό μέτωπο, τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Εκπροσωπούν ένα πολύ μικρό μέρος του πληθυσμού και κυρίως αυτούς που τα επιχειρηματικά τους συμφέροντα ήταν συνδεδεμένα με τα μνημόνια. 

Τώρα, πώς η παράταξη του εθνάρχη Κωνσταντίνου Καραμανλή κατάφερε να απολέσει όχι μόνο το κοινωνικό της προφίλ, αλλά και τους ανθρώπους που την ψήφιζαν, αυτό είναι μια άλλη -νεοφιλελεύθερη- ιστορία. Για να καταλάβετε τη διαφορά ανάμεσα στην τότε και τη σημερινή Νέα Δημοκρατία, υπενθυμίζω ότι η οικονομική πολιτική που άσκησε τότε ο Παναγής Παπαληγούρας χαρακτηρίστηκε «αριστερή», γιατί προέβλεπε την κρατικοποίηση μεγάλων επιχειρήσεων όπως η Ολυμπιακή ή η Εμπορική Τράπεζα, όχι γιατί ήταν κρατικιστής, αλλά γιατί ο τρόπος λειτουργίας αυτών των εταιρειών ζημίωνε το ελληνικό κράτος.

Στην πραγματικότητα, τόσο ο Καραμανλής όσο και ο Παπαληγούρας, όπως και τα υπόλοιπα στελέχη της κυβέρνησης, δεν έκαναν τίποτε άλλο από το να εφαρμόζουν το πρόγραμμα του κόμματος που ήταν δομημένο πάνω στις αρχές και στις αξίες του ριζοσπαστικού φιλελευθερισμού. Αυτές οι αξίες πολεμήθηκαν από τη νέα τάξη πραγμάτων της Νέας Δημοκρατίας. Σε αυτές έμεινε πιστός μέχρι το τέλος και ο Κώστας Καραμανλής, αυτές εκφράζει με κάθε δήλωσή του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Ο Προκόπης Παυλόπουλος γράφει τη δική του ιστορία ως Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Η πολιτική του κουλτούρα (κοινωνός του ριζοσπαστικού φιλελευθερισμού) είναι ο βασικός λόγος για τις επιθέσεις που δέχεται. Μόνο συμπτωματικό δεν είναι το ότι οι βολές αυτές προέρχονται εκ των έσω και σχεδόν πάντα από ανθρώπους που ηγήθηκαν της μετάλλαξης της Νέας Δημοκρατίας από το 2009 και μετά.

ΥΓ.: Στη μνήμη όσων έχασαν τη ζωή τους στα χρόνια των μνημονίων και ως ηθική ανταμοιβή στη γενιά των νεόπτωχων Ελλήνων, η ελληνική κοινωνία απαιτεί από την κυβέρνηση να προβεί σε κάθε ενέργεια για να αναζητηθούν και να αποδοθούν ευθύνες για τα εγκλήματα των πλαστών ελλειμμάτων, για το «αμαρτωλό» swap του Κώστα Σημίτη [Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 475/2000 του Συμβουλίου, της 28ης Φεβρουαρίου 2000] που παράνομα προστέθηκε στο έλλειμμα για να διευκολυνθεί η είσοδος στα μνημόνια και για όσους με τις πράξεις τους ή τις παραλείψεις τους χρεοκόπησαν οικονομικά και ηθικά τη χώρα μας. Θέλουμε μια πειστική απάντηση για το πώς, πότε και με ποιον τρόπο θα δρομολογηθούν αυτές οι διαδικασίες.

Δημοσιεύθηκε στο φύλλο 64 της «Νέας Σελίδας» την Κυριακή 26/8

https://neaselida.gr/efimerida/perimenontas-mia-syggnomi

Σαν Σήμερα το 1949 τελείωσε ο Συμμοριτοπόλεμος : - "Κατελήφθη η υψηλότερα κορυφή του Γράμμου" - "Ο αντάρτες του ΔΣΕ πανικοβάλλονται και τρέπονται σε φυγή προς την Αλβανία".

 Ο Ελληνικός Συμμοριτοπόλεμος τελείωσε, μια μέρα σαν σήμερα, 29 Αυγούστου του 1949. Η χώρα μετράει τάφους και πληγές και θα συνεχίσει να μετράει για χρόνια μετά!

Η εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ κυκλοφόρησε στις 30 Αυγούστου με τίτλο: «Κατελήφθη η υψηλότερα κορυφή του Γράμμου». Οι ειδήσεις μοιάζουν απίστευτες και στον τίτλο της πρωινής εφημερίδας υπάρχει ο υπότιτλος με ερωτηματικό: «Παραλύει πασά οργανωμένη αντίσταση;»… Το πρωί της Δευτέρας 30 Αυγούστου, όταν κυκλοφόρησε ΤΟ ΒΗΜΑ, ο συμμοριτοπόλεμος είχε πια τελειώσει. Στην Αθήνα τα νέα είχαν φθάσει με καθυστέρηση γιατί μεσολαβούσε το Σαββατοκύριακο.

Από το βράδυ στις 28 Αυγούστου οι στρατιώτες του Εθνικού Στρατού είχαν ανάψει φωτιές νίκης και μετρούσαν το έσχατο όριο της αντοχής τους· επί τέσσερα μερόνυχτα μάχονταν ακατάπαυστα χωρίς ύπνο. Ο στρατηγός Θρασύβουλος Τσακαλώτος, ένας από τους κύριους συντελεστές της νίκης του Εθνικού Στρατού, γνώριζε την κατάσταση, αλλά μπροστά στη ραγδαία κατάρρευση τον ανδρών του ΔΣΕ έπρεπε κάθε στιγμή να αλλάζει σχέδια και να δίνει νέες κατευθύνσεις. Ο Τσακαλώτος ένιωσε ότι οι εξαντλημένοι στρατιώτες του χρειάζονταν ακόμα ένα το τελευταίο, ίσως, κέντρισμα.

Στις 10 η ώρα το βράδυ της 28ης Αυγούστου έστειλε σήμα προς όλες τις μονάδες: «Συμπολεμισταί. Ξέρω ότι είστε κουρασμένοι, γνωρίζω ότι είστε άυπνοι, γνωρίζω ότι σας ζητώ κάτι το υπεράνθρωπον κι όμως το ζητώ. Απόψε είναι η κρίσιμη νύχτα που θα προσπαθήσουν οι εγκληματίαι (sic) κατά μικράς μονάδας ή και ατομικώς να ξεφύγουν. Απόψε πρέπει να μην κοιμηθεί κανένας. Άγρυπνοι και περίπολοι. Αυτό επιβάλλει και η εκμετάλλευσις της θριαμβευτικής επιτυχίας, δηλαδή το εθνικό συμφέρον».

Να μην κοιμηθεί κανένας. Και δεν κοιμήθηκε. Άγρυπνοι έμειναν και οι άντρες του ΔΣΕ, αλλά δεν είχαν πια κανένα περιθώριο αντίστασης. Και αυτοί είχαν δώσει την τελευταία τους ικμάδα. Η ηγεσία τους έβλεπε καθαρά πλέον ότι το τέλος ήταν κοντά. Ο μεγάλος όγκος των ανταρτών δεν είχε ορεινά ερείσματα, στα οποία να αγκιστρωθεί για μια τελευταία απόπειρα μήνας. Το πρωινό της 29ης Αυγούστου, μιας ημέρας σαν σήμερα δηλαδή, παίχτηκε στα βουνά του Βίτσι η τελευταία παράσταση της τραγωδίας. Έπειτα από σφοδρό βομβαρδισμό των Spitfire , που έριξαν ακόμα και οι εμπρηστικές βόμβες Ναπάλμ (για πρώτη φορά στον συμμοριτοπόλεμο χρησιμοποιήθηκαν οι εμπρηστικές βόμβες), η άμυνα των ανταρτών λύγισε και ο ΔΣΕ υποχρεώθηκε να τραπεί σε φυγή προς την Αλβανία. Μέχρι το απόγευμα μονάδες της 61ης ταξιαρχίας και λόχοι ορεινών καταδρομών κατέλαβαν τον αυχένα της Μπάτρας.

Νεκροί χιλιάδες και όλα μόλις άρχιζαν...

Ο συμμοριτοπόλεμος που σάρωσε την Ελλάδα από τον Έβρο μέχρι την Κρήτη είχε αρχίσει στο τέλος Μαρτίου του 1946 και κράτησε περισσότερο από τριάμισι χρόνια. Υπολογίζεται ότι κατά τη διάρκεια του συμμοριτοπόλεμου έχασαν τη ζωή τους στα πεδία των μαχών περίπου 68.000 άνθρωποι και δεν έχουν υπολογιστεί σ’ αυτόν τον μακάβριο αριθμό οι απώλειες των αμάχων. Μόνο στις μάχες του Γράμμου και του Βιτσίου, που κράτησαν πάνω από 2 μήνες (Ιούνιος-Αύγουστος), σκοτώθηκαν από 7.000 έως 12.000 άνθρωποι.
Ακολούθησαν εκτελέσεις, διώξεις και εξορίες Αριστερών, προσφυγιά και ο θάνατος καρτερούσε σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Η Μεταπολίτευση έφερε αχτίδα αλλαγής στο έρεβος του Εμφυλίου.

Ο δεξιών πεποιθήσεων πολιτικός και συγγραφέας Ευάγγελος Αβέρωφ, στο βιβλίο του «Φωτιά και Τσεκούρι» ξεκαθαρίζει από τον πρόλογό του: «Η πάλη ήταν τοπική, το παιχνίδι ήταν παγκόσμιο. Η ελληνική χερσόνησος υπήρξε πάντοτε ένα από τα μεγάλα σταυροδρόμια της Ευρώπης και ως εκ τούτου ολόκληρου του κόσμου»… Και τα είπε όλα!

Πρωθυπουργός: - Η καλύτερη απάντηση στην ακρίβεια είναι οι μόνιμες αυξήσεις στο εισόδημα!! - Αυτό συνεχίζουμε να υπηρετούμε.!!!

 

Από την εισαγωγική τοποθέτηση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου:

Στο επίκεντρο και της σημερινής μας συνάντησης είναι η καθημερινότητα και τα προβλήματά της, κάτι που μου δίνει μία αφορμή, ξεκινώντας, να σχολιάσω το κλίμα που κάποιοι επιχειρούν να ξαναχτίσουν γύρω από τις τιμές στην αγορά. Σε μία στιγμή, μάλιστα, που ο πληθωρισμός υποχωρεί, ενώ για δεύτερο συνεχόμενο μήνα οι αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων στην πατρίδα μας έπεσαν κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

• Τα στοιχεία θα δείξουν ότι τα «αναχώματα» τα οποία έχουμε υψώσει μέχρι στιγμής και τα οποία είναι πολλά, είναι αποτελεσματικά και ότι αυτή η δύσκολη φάση, την οποία αναντίρρητα έχουμε περάσει, βαίνει προς το τέλος της. Βέβαια, η μάχη είναι μία μάχη η οποία συνεχίζεται.
• Για να μην παρεξηγηθώ, το έχουμε πει πολλές φορές, κανείς δεν λέει ότι οι τιμές δεν έχουν ανέβει και στην πατρίδα μας τα τελευταία χρόνια. Αυτό το οποίο λέμε είναι ότι αντιστεκόμαστε και ότι τα πράγματα σταδιακά θα πηγαίνουν καλύτερα.
• Θα το ξαναπώ, οι ανατιμήσεις, μάλιστα, στα τρόφιμα έπεσαν κάτω από το μέσο όρο της Ευρώπης, μάλιστα, αν αφαιρέσουμε τη δυσανάλογα μεγάλη επίδραση του ελαιολάδου στον δείκτη τιμών τροφίμων στη χώρα μας, ο δείκτης στις τιμές των τροφίμων κινείται πια πτωτικά.

Κεντρικός μας στόχος και η καλύτερη απάντηση στην ακρίβεια είναι οι μόνιμες αυξήσεις στο εισόδημα. Αυτό συνεχίζουμε να υπηρετούμε. Θα έχουμε την ευκαιρία να πούμε περισσότερα για όλα αυτά σε δέκα μέρες από τώρα, για να μπορούμε να απαντήσουμε, βέβαια, και σε κάποιους από τους μύθους οι οποίοι διακινούνται, οι οποίοι παρουσιάζουν την Ελλάδα περίπου να είναι χειρότερη και από τη Βουλγαρία.

Κυβέρνηση/ΕΦΚΑστην Ε.Α.Α.Σ: - Μην πιστεύεται τα site - Είναι διαφορετικές οι μεθοδολογίες που εφαρμόζουμε για τα αναδρομικά!! - Πως τα υπολογίζουμε για να μην κάνουμε λάθη!!

 

Την 28η  Αυγ 2025, ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού, πραγματοποίησαν επίσκεψη στην αρμόδια διεύθυνση του ΕΦΚΑ, για ενημέρωση σχετικά με τον υπολογισμό και την καταβολή των πρόσφατων αναδρομικών, κατά την οποία διαπιστώθηκαν τα εξής:

Η ορθότητα του υπολογισμού και καταλογισμού των κατατεθέντων ποσών με την επισήμανση, ότι κάθε περίπτωση συνταξιούχου είναι ξεχωριστή, λόγω των πολλών υπεισερχόμενων παραμέτρων στη μεθοδολογία υπολογισμού των αναδρομικών.

Ο ΕΦΚΑ επεξεργάζεται να υλοποιήσει τη δυνατότητα παροχής προσωποποιημένης πληροφόρησης κάθε συνταξιούχου, στην ιστοσελίδα e-efka με τους κωδικούς (πχ taxisnet, ΑΦΜ ,ΑΜΚΑ κλπ), εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος, με επιδίωξη το μήνα Σεπτέμβριο.

Οι αναρτημένες μεθοδολογίες υπολογισμού των δικαιωμένων αναδρομικών στα διάφορα site, είναι διαφορετικές της μεθοδολογίας που εφαρμόζεται από τον ΕΦΚΑ.

Η κατηγορία των απασχολουμένων αποστράτων, κατά το διάστημα 01 Ιαν 2021 έως 31 Μαρ 2023, η σύνταξη τους είναι υπό επεξεργασία και δεν έχει υπολογιστεί το δικαιούμενο ποσό  αναδρομικών.

Η Ένωση αφουγκραζόμενη τις ανησυχίες των  μελών της, ενεργεί πάντα στα πλαίσια των δυνατοτήτων της για την έγκαιρη ενημέρωση και παρακαλούνται τα μέλη της, όπως μην ενοχλούν την αρμόδια Διεύθυνση του ΕΦΚΑ με τηλεφωνική ή φυσική παρουσία, με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται το πρόγραμμα των χειριστών και καθυστερεί την εν γένει επεξεργασία, καθόσον θα υπάρξει προσωποποιημένη ενημέρωση. 
    
Επισημαίνεται ότι η Ένωση δεν χορηγεί αναδρομικά. Πιέζει, προτείνει και επανέρχεται για κάθε θέμα επιμελούμενη των συμφερόντων των μελών της.

                                                               

  Το Γραφείο Δημοσίων Σχέσεων

Ε.Α.Α.Σ: - Συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κωνσταντίνο Τασούλα. - Τι συζητήθηκε

Την 28η Αυγ 2025,  η Ένωση Απόστρατων Αξιωματικών Στρατού (ΕΑΑΣ) πραγματοποίησε, επίσκεψη στην Α.Ε. τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ.  Κωνσταντίνο Τασούλα.
          

 Η αντιπροσωπεία της ΕΑΑΣ, αποτελούμενη από τους Πρόεδρο του Δ.Σ. Υπτγο ε.α. Ιωάννη Δεβούρο, Αντιπρόεδρο Αντγο ε.α. Μιχαήλ Γουμαλάτσο και το μέλος της Υπτγο ε.α. Κυριάκο Σταχούλη , είχε την τιμή να ενημερώσει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για το έργο, τις δράσεις και τις πρωτοβουλίες της Ένωσης, καθώς και για ζητήματα που απασχολούν τα μέλη της, εκφράζοντας ταυτόχρονα και την δυσφορία των για την υπάρχουσα απαξίωση των εν ενεργεία και αποστρατεία στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, από την πολιτική ηγεσία τους, σε ότι αφορά τη συμμετοχή μας στη διαμόρφωση αποφάσεων που μας αφορούν και αναφέρθηκαν ενδεικτικά τρόποι υλοποίησής της.

Κατά τη συνάντηση, έγινε γόνιμη ανταλλαγή απόψεων για θέματα που αφορούν τους αποστράτους αξιωματικούς και την εν γένει προσφορά τους στην κοινωνία και στην Πατρίδα. 

 Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ευχαρίστησε για την ενημέρωση και ευχήθηκε κάθε επιτυχία στους στόχους της Ένωσης, τονίζοντας ιδιαίτερα την εθνική σημασία και την βαρύτητα που έχουν για την Πατρίδα μας οι Ένοπλες Δυνάμεις και ειδικότερα το σώμα των Αξιωματικών, που η ελληνική κοινωνία αγκαλιάζει με την εκτίμηση και την αναγνώρισή της. 

Σημειώνεται ότι είναι η πρώτη φορά που επιτυγχάνεται τέτοιου υψηλού επιπέδου θεσμική συνάντηση.

  Η ΕΑΑΣ ευχαριστεί θερμά την Α.Ε. τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την εγκάρδια υποδοχή και τη στήριξή του.

Στην Ελλάδα του Κυριάκου Μητσοτάκη, θα μείνεις φτωχός!! - Αλλά θα ανέβεις επενδυτική βαθμίδα!!

Η κυβέρνηση υπερηφανεύεται ότι περίπου μας έκανε όλους μεσαία τάξη. Τα στοιχεία όμως δείχνουν μια διαφορετική εικόνα

Την… τιμητική του είχε το in στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Παύλο Μαρινάκη την Πέμπτη 28 Αυγούστου. Αφορμή ένα άρθρο στο in το οποίο αποδομούσε την προσπάθειά του να πείσει ότι στην περίοδο της διακυβέρνησης Μητσοτάκη εκτινάχθηκε η ευημερία στη χώρα σε αντίθεση υποτίθεται με την καταστροφική για όλους περίοδο της διακυβέρνησης Τσίπρα. Μάλιστα, το άρθρο παρέπεμπε και σε στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που δείχνουν ότι τα τελευταία χρόνια έχουμε και επιδείνωση σε ορισμένους κρίσιμους δείκτες, ενώ τεκμηρίωνε ότι σε κάποιους δείκτες η βελτίωση στην περίοδο Τσίπρα (που κατά το μεγαλύτερο μέρος ήταν περίοδος μνημονίων) ήταν μεγαλύτερη από αυτή της περιόδου Μητσοτάκη.

Απέναντι σε όλα αυτά ο Παύλος Μαρινάκης προσπάθησε να μας πείσει ότι στην περίοδο της διακυβέρνησης Μητσοτάκη αυξήθηκε σημαντικά το διαθέσιμο εισόδημα και περιορίστηκε σημαντικά η ανεργία.

Ο ένας δείκτης που χρησιμοποίησε ήταν η αύξηση του διάμεσου εισοδήματος στην Ελλάδα ανάμεσα στο 2019 και το 2024, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να δείξει ότι η βελτίωση ως προς τους δείκτες φτώχειας στην Ελλάδα είναι πολύ μεγαλύτερη. Ο άλλος αφορούσε την αύξηση στην απασχόληση.

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα με τη σειρά, με βάση και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Για το 2024 η ΕΛΣΤΑΤ όρισε το κατώφλι της φτώχειας στο ποσό των 6.510 ευρώ ετησίως για μονοπρόσωπο νοικοκυριό και σε 13.671 ευρώ για νοικοκυριά με δύο ενήλικες και δύο εξαρτώμενα παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών.

Με βάση της στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το ποσοστό του πληθυσμού που ζει κάτω από το κατώφλι φτώχειας το 2019 ήταν 17,9%, ενώ το 2015 ήταν 21,4%. Το 2024 ήταν 19,6%. Μάλιστα, καταγράφεται ανοδική τάση (2022: 18,8%, 2023: 18,9%, 2024: 19,6%).

Μάλιστα, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ότι για τους άνω των 65 το 2019 ήταν 12,2% ενώ το 2024 ήταν 18,8%.

Πάμε να δούμε έναν άλλο δείκτη, τα άτομα σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό. Το 2015 ήταν 32,4% και το 2019 είχε υποχωρήσει σε 29%, άρα μια μείωση 3,4%. Το 2024 ήταν 26,9% άρα μία επιπλέον υποχώρηση 2,1% (και μάλιστα με μια άνοδο 0,8% σε σχέση με το 2023).

Άρα η βελτίωση σημαντικών για την κοινωνική συνοχή δεικτών που επικαλείται η κυβέρνηση για την περίοδο 2019-2024 δεν είναι μεγαλύτερη από αυτή που σημειώθηκε στην περίοδο 2015-2019 και μάλιστα το 2024 καταγράφηκε επιδείνωση κάποιων κοινωνικών δεικτών, ενδεικτικό για τις προτεραιότητες που θέτει η κυβέρνηση.

Πάμε να δούμε εάν έγινε περισσότερο ίση η ελληνική κοινωνία, εάν αμβλύνθηκαν οι κοινωνικές ανισότητες. Το 2015 ο συντελεστής GINI που μας δείχνει πόσο άνιση είναι μια κοινωνία ήταν 34,2. Μάλιστα, την επόμενη χρόνιά ανέβηκε στο 34,3. Το 2019 είναι 31. Το 2024 ήταν 31.8. Άρα η ελληνική κοινωνική δεν έγινε πιο ίση. Αυτό φαίνεται και σε έναν ακόμη δείκτη που συγκρίνει το διαθέσιμο εισόδημα του 20% των πλουσιότερων με το 20% των φτωχότερων. Το 2015 ήταν 6,51 (και το 2016 6,55), το 2019 υποχώρησε στο 5,11 και το 2024 ήταν στο 5,27.

Ας δούμε τώρα τα του εισοδήματος. Η κυβέρνηση επικαλείται την αύξηση του διάμεσου εισοδήματος από 8.195 ευρώ το 2019 σε 10.850 το 2024. Βεβαίως την ίδια περίοδο το διάμεσο εισόδημα στην ΕΕ27 αυξήθηκε από 17.325 σε 21.581. Και βέβαια υπήρχαν χώρες που το 2019 είχαν χαμηλότερο διάμεσο εισόδημα από την Ελλάδα και το 2024 είχαν υψηλότερο, όπως η Πολωνία ή η Λιθουανία.

Ο πρωθυπουργός έχει επικαλεστεί κατ’ επανάληψη την αύξηση του μέσου μισθού, που ανήλθε σε 1.342 ευρώ το 2024 και τις αυξήσεις του κατώτατου μισθού. Όμως, εάν χρησιμοποιήσουμε δείκτες που αφορούν τους μισθούς και την αγοραστική τους δύναμη, η εικόνα είναι κάπως διαφορετική. Έτσι για παράδειγμα ο μέσος πλήρης ετήσιος μισθός σε ισοτιμίες αγοραστικής δύναμης το 2023 (τελευταία χρονιά με διαθέσιμα στοιχεία) ήταν 17.013 ευρώ, όταν ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος ήταν 37.863 και ο μέσος όρος της Ευρωζώνης 41.848. Μόνο δύο χώρες είχαν χαμηλότερη επίδοση: η Βουλγαρία και η Ουγγαρία. Το 2019 υπήρχαν επτά χώρες με πιο χαμηλούς μισθούς σε όρους αγοραστικής δύναμης.

Και ας έλθουμε τώρα στην απασχόληση. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος υποστήριξε ότι επί των ημερών της κυβέρνησης Μητσοτάκη αυξήθηκαν κατά 500.000 οι θέσεις εργασίας. Εάν δούμε τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ θα δούμε ότι όντως ανάμεσα στο πρώτο τρίμηνο του 2019 και το πρώτο τρίμηνο του 2025, δηλαδή μια εξαετία, αυξήθηκε η απασχόληση κατά 402.800 θέσεις εργασίας και μειώθηκε ο αριθμός των ανέργων κατά 419.000. Εάν τώρα συγκρίνουμε το πρώτο τρίμηνο του 2015 με το πρώτο τρίμηνο του 2019,  θα δούμε ότι μια αύξηση της απασχόλησης κατά 309.600 και μια μείωση της ανεργίας κατά 365.400. Αυτό σημαίνει πρακτικά έναν ανάλογο ρυθμό αύξησης της απασχόλησης και μείωσης της ανεργίας σε όλη την περίοδο ανάμεσα στο 2015 και το 2025. Πράγμα που σημαίνει ότι η ΝΔ πρακτικά συνέχισε στα βήματα της κυβέρνησης Τσίπρα ως προς τις τάσεις στην απασχόληση.

Όλα αυτά δείχνουν ότι θα ήταν καλό ο κυβερνητικός εκπρόσωπος να είναι κάπως πιο προσεκτικός όταν ειρωνεύεται το in. Όπως και όταν προσπαθεί να μας πείσει ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη έφερε μια οικονομική…. κοσμογονία απέναντι στην υποτιθέμενη καταστροφή που προηγήθηκε. Στην πραγματικότητα η διακυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα με όλες τις αδυναμίες αλλά και τις πραγματικές δυσκολίες από την εφαρμογή ενός σκληρού Μνημονίου κατάφερε να βελτιώσει σημαντικούς κοινωνικούς δείκτες, να αυξήσει την απασχόληση. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη με την ευνοϊκότερη αφετηρία της απουσίας μνημονίου συνέχισε στην ίδια τάση αύξησης της απασχόλησης και μείωσης της ανεργίας, όμως δεν βελτίωσε κρίσιμους κοινωνικούς δείκτες, ορισμένοι επιδεινώθηκαν, ενώ ειδικά ως προς το εισόδημα των μισθωτών η αγοραστική δύναμη σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη υποχώρησε.

Όλα αυτά σημαίνουν ότι δεν ισχύει το αφήγημα για μία «καταστροφή» στην περίοδο 2015-2019 αλλά ούτε έχουν βάση οι πανηγυρισμοί για όσα έγιναν μετά το 2019. Μάλιστα, η επιδείνωση κάποιων δεικτών σε συνδυασμό με σειρά από αλλαγές στο οικονομικό και κοινωνικό μοντέλο, όπως η αύξηση του κόστους στέγασης σε μια σειρά περιοχές και η επιμονή του πληθωρισμού, μπορούν να εξηγήσουν και γιατί η κοινωνία αντί να πανηγυρίζει επειδή… ανεβήκαμε επενδυτική βαθμίδα, διαμαρτύρεται για την ακρίβεια, τη διαρκή αίσθηση μείωσης του πραγματικού εισοδήματος και την ολοένα και μεγαλύτερη ανασφάλεια για το μέλλον. Κάτι που αντανακλάται και στα δημοσκοπικά… κεσάτια της Νέας Δημοκρατίας.

Γράμμος / Βίτσι 1949: - O Εθνικός Στρατός συντρίβει την κομμουνιστική απειλή - H τελευταία μάχη

 Η επιχείρηση των εθνικών δυνάμεων με την κωδική ονομασία ΠΥΡΣΟΣ διεξήχθη καθ’ όλο τον μήνα Αύγουστο σε τρεις διαδοχικές φάσεις με αποτέλεσμα την οριστική συντριβή των κομμουνιστών και το τέλος της αιματοβαμμένης σύγκρουσης η οποία τόσα δεινά είχε επιφέρει στην, ήδη καθημαγμένη από την κατοχή, χώρα.

Tον Αύγουστο του 1949 ο αυτοαποκαλούμενος Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας (ΔΣΕ) είχε περιέλθει σε δεινή θέση. Σε στρατιωτικό επίπεδο, μετά από απανωτές αποτυχίες είχε περιοριστεί στο λεγόμενο «Κράτος του Γράμμου» και έπασχε πολύ σοβαρά στον τομέα του ανεφοδιασμού και των εφεδρειών. Σε πολιτικό επίπεδο η επιλογή του ΚΚΕ, κατόπιν πίεσης της Μόσχας, να λάβει θέση υπέρ της Κομμουνιστικής Διεθνούς στη διαμάχη της πρώτης με τον Γιουγκοσλάβο ηγέτη Τίτο αποδείχθηκε καταστροφική.

Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ  ΔΥΟ ΑΝΤΙΠΑΛΩΝ

Στις 11 Ιουλίου 1949 το Βελιγράδι αποφάσισε το κλείσιμο των συνόρων του με τη χώρα μας. Αυτό πρακτικά απέκοπτε τον ΔΣΕ από τις βάσεις ανεφοδιασμού του και του στερούσε τα στρατόπεδα εκπαίδευσης που είχε ιδρύσει στο γιουγκοσλαβικό έδαφος. Εκτός όμως του θέματος που προέκυψε με το «αδελφό» γιουγκοσλαβικό κομμουνιστικό κόμμα, την ίδια εποχή, δηλαδή το καλοκαίρι του 1949, ο ΔΣΕ αντιμετώπιζε και άλλα σημαντικά προβλήματα.

Η επιμονή της κομμουνιστικής ηγεσίας να μετατρέψει τις ανταρτικές ομάδες σε τακτικό «λαϊκό» στρατό στέφθηκε από πλήρη αποτυχία. Οι μεγάλες μονάδες που προέκυψαν δεν είχαν το πλεονέκτημα της ευελιξίας, της ευκαμψίας και της ταχείας κίνησης (χαρακτηριστικά των αντάρτικων σχηματισμών). Επιπλέον η απόφαση για διατήρηση βάσεων (Βίτσι-Γράμμος) καθήλωσε τις μονάδες αυτές σε μια στατική άμυνα. Ως αποτέλεσμα ο ΔΣΕ αναλώθηκε σε μάχες εκ παρατάξεως με δυσαναπλήρωτες φθορές προσωπικού και υλικού. 

Το ζήτημα της αναπλήρωσης του προσωπικού ήταν ιδιαίτερα οξυμένο για τον ΔΣΕ. Στο γεγονός αυτό είχαν συντελέσει αποφασιστικά τόσο η τακτική των «σαρωμάτων» που εφάρμοζε ο Εθνικός Στρατός, όσο και η εγκατάλειψη της υπαίθρου από τους κατοίκους της. 

Ο ΕΣ με την προαναφερθείσα τακτική των διαδοχικών «σαρωμάτων» είχε καταφέρει αρχίζοντας από την Πελοπόννησο και κατευθυνόμενος προς τη Στερεά Ελλάδα-Θεσσαλία και στη συνέχεια Μακεδονία να εξαφανίσει ουσιαστικά κάθε παρουσία του ΔΣΕ σε αυτές τις περιοχές, αφήνοντας μόνο ολιγομελείς ομάδες καταπονημένων ανταρτών οι οποίες εξουδετερώνονταν πλήρως από τις μονάδες της Εθνοφυλακής, των ΜΑΥ (Μονάδες Ασφαλείας Υπαίθρου) και της Χωροφυλακής. Επίσης λόγω του πολέμου η ύπαιθρος είχε εγκαταλειφθεί από τον πληθυσμό, στερώντας με αυτό τον τρόπο τον ΔΣΕ από μια δυνητικά σημαντική πηγή στρατολόγησης. 

Επιπλέον εκατοντάδες αντάρτες λιποτακτούσαν η παραδίδονταν αυτοβούλως σε μονάδες του ΕΣ απογοητευμένοι από την εξέλιξη του πολέμου και προδομένοι από τις μεγαλόστομες διακηρύξεις της ηγεσίας τους περί «οριστικής συντριβής του μοναρχοφασισμού». Για να αντιμετωπίσει τη δυσμενή αυτή κατάσταση ο ΔΣΕ ενέτεινε την (ήδη ανακαινισθείσα από το 1946) βίαιη στρατολόγηση από περιοχές που ακόμα ο ίδιος έλεγχε, με τα όποια επακόλουθα μπορούσε να έχει μια τέτοια τακτική στο ηθικό και στο αξιόμαχο των τμημάτων, καθώς και η χρησιμοποίηση σε σημαντικό αριθμό γυναικών σε μάχιμα τμήματα για την κάλυψη των κενών.

 Ήδη από τον Νοέμβριο του 1948 ο επικεφαλής του ΔΣΕ Μάρκος Βαφειάδης ομολογούσε «…Από τα μέσα του 1947 η στρατολόγηση του ΔΣΕ είχε πάρει σχεδόν ολότελα βίαιο χαρακτήρα. Η εθελοντική κατάταξη δεν έφτανε ούτε το 10%.». Μοναδικός σύμμαχος του ΔΣΕ εκείνες τις δύσκολες ώρες ήταν οι ομάδες των σλαβόφωνων ανταρτών. Επρόκειτο για πρώην βουλγαρίζοντες και νυν αναβαπτισμένους «Μακεδόνες» αυτονομιστές. Η προσπάθεια κατατρομοκράτησης των ελληνικών πληθυσμών της δυτικής Μακεδονίας θύμιζε στους βετεράνους του Μακεδονικού Αγώνα ανάλογες ενέργειες των κομιτατζήδων.   

Σαν να μην έφθαναν όλα αυτά η διάσταση μεταξύ των «άκαπνων» στελεχών του ΚΚΕ, τα οποία αυτοαναγορεύονταν σε «πολέμαρχοι» και επέμεναν να εμπλέκονται στην εκπόνηση των σχεδίων επιχειρήσεων, και των ολιγάριθμων εμπειροπόλεμων επαγγελματιών στρατιωτικών του ΔΣΕ λάμβανε δραματικές διαστάσεις. Χαρακτηριστικό της μεγαλομανίας των στελεχών του ΚΚΕ ήταν η απονομή του βαθμού του στρατηγού σε τρείς αντιστράτηγους και 14 υποστράτηγους. Στρατηγοί χωρίς στρατό!  Επιπλέον οι ανάγκες τακτικού εφοδιασμού του ΔΣΕ είχαν εξελιχθεί σε αληθινό βρόγχο. Με «κλειστά» τα γιουγκοσλαβικά σύνορα, έλλειψη ουσιαστικού ελέγχου στην ύπαιθρο χώρα της υπόλοιπης Ελλάδας, έλλειψη δυνατότητας ελεύθερης επικοινωνίας με τα μεγάλα αστικά κέντρα και δυσχερή (ως απόλυτα ανέφικτη σε ορισμένες περιπτώσεις και περιοχές) συλλογή εφοδίων και την περίθαλψη των τραυματιών του ο ΔΣΕ παρουσίαζε σημαντικά προβλήματα διοικητικής μέριμνας, τα οποία μερικές φορές ήταν καθοριστικής σημασίας για την εξέλιξη των επιχειρήσεων.

Από την άλλη πλευρά η κατάσταση ήταν ευοίωνη. Τον Ιανουάριο του 1949 ο Θεμιστοκλής Σοφούλης ανέλαβε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, αποτελούμενης από μέλη από όλες τις μη αριστερές πολιτικές δυνάμεις της χώρας. Πρώτη ενέργεια της κυβέρνησης ήταν η επιλογή του στρατηγού Αλέξανδρου Παπάγου για τη θέση του αρχιστρατήγου του ΕΣ, με ευρύτατες δικαιοδοσίες. 

Ο Παπάγος είχε το δικαίωμα να αποφασίζει για τη διεύθυνση και τον σχεδιασμό των επιχειρήσεων, για τη σύνθεση και τη συγκρότηση των μονάδων, για τις τοποθετήσεις και τις προαγωγές των αξιωματικών, ενώ θα μπορούσε να ανακαλεί στην ενέργεια όποιον απόστρατο αξιωματικό επιθυμούσε. 

Υπό τις διαταγές του τέθηκαν, εκτός από τον ΕΣ, το Βασιλικό Ναυτικό, η Ελληνική Βασιλική Αεροπορία και η Βασιλική Χωροφυλακή. Παράλληλα αποφασίστηκε η διάλυση του Συμβουλίου Εθνικής Αμύνης στο οποίο συμμετείχαν, με δικαίωμα ψήφου, αρχικά οι Βρετανοί και στη συνέχεια οι Αμερικανοί. Έτσι φθάσαμε στον απόλυτο συγκεντρωτισμό του ενός, ο οποίος σε στρατιωτικά θέματα δεν έδινε λογαριασμό ούτε στην κυβέρνηση, ούτε στους Αμερικανούς οι οποίοι περιορίστηκαν στον συμβουλευτικό τους ρόλο. 

Ο Παπάγος επέβαλλε αυστηρότατη πειθαρχία στο στράτευμα και ιδιαίτερα στους διοικητές των μεγάλων σχηματισμών. Παράλληλα εμφύσησε ένα νέο επιθετικό πνεύμα και εφάρμοσε ευρέως την αρχή της συγκέντρωσης των δυνάμεων. Οι επιχειρήσεις που διεξάγονταν ήταν πλέον συγκεντρωτικές, με μάζα ελιγμού η οποία αποσκοπούσε και επιζητούσε είτε την αποφασιστική εμπλοκή με τον αντίπαλο, είτε την πλήρη εκκαθάριση κάθε περιοχής. 

Επιπλέον ο ΕΣ είχε αρχίσει να παραλαμβάνει άφθονο σύγχρονο πολεμικό υλικό, καθώς και κάθε είδους εφόδια, και το ένοπλο προσωπικό είχε αρχίσει να εκπαιδεύεται εντατικά στη χρήση τους. Ακόμα η ευρεία στρατολογία που είχε εφαρμοστεί πέτυχε κατά την κρίσιμη χρονική στιγμή της τελικής προσπάθειας οι ΕΔ, να έχουν περίπου 300.000 άνδρες υπό τα όπλα. 

Πέρα όμως από τους αριθμούς οι στρατιώτες του ΕΣ διακρίνονταν για την ποιότητά τους. Σήμερα η αριστερή ρητορεία έχει δημιουργήσει ένα τέτοιο πλέγμα μύθου γύρω από αυτό το θέμα ώστε να πιστεύει κανείς ότι οι άνδρες του ΕΣ στρατολογούντο σχεδόν βίαια, οδηγούντο στη μάχη υπό την απειλή των όπλων αγροίκων υπαξιωματικών και φανατισμένων αξιωματικών, λιποτακτούσαν με την πρώτη ευκαιρία και όταν βρίσκονταν απέναντι από τους «συντρόφους» αστοχούσαν επίτηδες. Τώρα πως ένας τέτοιος στρατός νίκησε είναι απορίας άξιον! 

Οι άνδρες του ΕΣ ήταν άριστα εκπαιδευμένοι, με υψηλότατο ηθικό και πλήρη επίγνωση της αποστολής τους. Στην πλειοψηφία τους προέρχονταν από αγροτικές περιοχές. Αυτό αφενός μεν τους καθιστούσε σκληροτράχηλους, αφετέρου διψασμένους για εκδίκηση καθώς οι περιοχές των περισσοτέρων είχαν αποτελέσει στόχων επιδρομών αντάρτικών ομάδων. 

Οι υπαξιωματικοί και οι αξιωματικοί διακρίνονταν τόσο για την άρτια εκπαίδευση όσο και για την πολύτιμη εμπειρία τους καθώς οι περισσότεροι απ’ αυτούς ήταν βετεράνοι των πολεμικών επιχειρήσεων της περιόδου 1940-1948. Όλοι αυτοί οι παράγοντες συνέβαλαν τα μέγιστα στη νίκη των εθνικών δυνάμεων στα κακοτράχαλα βουνά του Γράμμου και του Βιτσίου. 

Μετά τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του ΕΣ σε Πελοπόννησο, Στερεά Ελλάδα, Θεσσαλία και σε άλλες περιοχές της χώρας, ήταν φανερό πως τα πράγματα όδευαν προς την τελική σύγκρουση. Ο ΕΣ είχε καταφέρει να απαγκιστρώσει ισχυρές δυνάμεις από τον υπόλοιπο ελλαδικό χώρο και να τις στρέψει προς τον Γράμμο και το Βίτσι, όπου βρίσκονταν συγκεντρωμένος ο κύριος όγκος των ανταρτικών δυνάμεων. 

Στην τελική σύγκρουση ο ΕΣ μπορούσε να υπολογίζει σε οκτώ μεραρχίες (Ι, ΙΙ, VIII, IX, X, XI, XV, III Καταδρομών), 14 ελαφρά συντάγματα πεζικού, 150 πεδινά και ορειβατικά πυροβόλα, 200 άρματα μάχης και ελαφρά τεθωρακισμένα οχήματα και περισσότερα από 100 μαχητικά και ελαφρά βομβαρδιστικά αεροσκάφη. Σύνολο δύναμης 150.000 άνδρες. Απέναντι σε αυτή τη μεγάλη δύναμη του αντιπάλου ο ΔΣΕ είχε να αντιπαρατάξει 9.000 περίπου μαχητές στο Βίτσι και 6.500 περίπου μαχητές στον Γράμμο. Επίσης διέθετε 45 ορειβατικά πυροβόλα, 15 αντιαεροπορικά και άγνωστο αριθμό αντιαρματικών.

Η ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
Οι ορεινοί όγκοι του Γράμμου και του Βιτσίου σχηματίζουν ένα νοητό τετράπλευρο το οποίο έχει ως βάση τα αλβανικά σύνορα, ενώ προς τα ανατολικά «συνορεύει» με τα όρη Χάσια, προς τα νότια με τον ποταμό Αλιάκμονα και προς τα δυτικά με το όρος Σμόλικας. Το μήκος της κάθε πλευράς του νοητού τετραγώνου είναι-σε ευθεία γραμμή-περίπου 120 χιλιόμετρα, με εξαίρεση την προς Αλβανία πλευρά, που φθάνει σε μήκος τα 40 χιλιόμετρα. 

Η περιοχή αυτή αποτελεί την «καρδιά» της Πίνδου, με πολλές υψηλές κορυφές 1500-2500 μέτρων. Πυκνά δάση κάλυπταν την περιοχή και προσέφεραν αποτελεσματικότατη κάλυψη στους αμυνόμενους. Μοναδικοί οδικοί άξονες ήταν αυτοί που συνδέουν την Καστοριά, τη Νεάπολη, τα Γρεβενά, το Μέτσοβο και τα Ιωάννινα, με παρακαμπτηρίους που οδηγούσαν στην Κόνιτσα, στον Πεντάλοφο και στο Νεστόριο. Βορείως του Γράμμου και στην περιοχή μεταξύ των λιμνών των Πρεσπών, της λίμνης της Καστοριάς και της Φλώρινας δεσπόζει ο ορεινός όγκος του Βαρνούντα, από τον οποίο εκτείνονται δύο οροσειρές: αυτή του Γκόρμπες-Ορλοβο, που αποτελεί τη συνδετήρια με τον Γράμμο και αυτή του Βίτσι-Μαρίκι-Σινιάτσικο. Το σύνολο της ορεινής αυτής περιοχής ονομάζεται Βίτσι. Από το 1947 ο Γράμμος και το Βίτσι κατέχονταν από τους αντάρτες οι οποίοι είχαν οχυρώσει με ένα δαιδαλώδες δίκτυο πολυβολείων, συρματοπλεγμάτων, καταφύγιων ναρκοπεδίων και κάθε είδους αμυντική κατασκευή η οποία μεγιστοποιούσε στο έπακρο τις φυσικές δυσκολίες του χώρου. Η περιοχή ονομάζονταν «Ελεύθερη Ελλάδα», προφανώς σε αντιδιαστολή με την υπόλοιπη Ελλάδα την οποία θεωρούσαν υπό κατοχή. Η συνολική έκταση της περιοχής έφθανε τα 1.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα ενώ ο πληθυσμός της-πολίτες και αντάρτες-έφθανε τις 45.000-50.000 άτομα. Εκεί βρίσκονταν οι έδρες της «κυβέρνησης» των ανταρτών, του Γενικού Αρχηγείου του ΔΣΕ, καθώς και του ΚΚΕ.

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΥΡΣΟΣ

Το σχέδιο των επιχειρήσεων του ΕΣ είχε την κωδική ονομασία «Πυρσός». Προβλεπόταν να διεξαχθεί σε τρεις φάσεις.  «Πυρσός Α΄» (2-8 Αυγούστου): Στη φάση αυτή προβλέπονταν παραπλανητικές επιθέσεις στον Γράμμο, με σκοπό να δημιουργηθεί η αίσθηση στον ΔΣΕ ότι εκεί θα εκδηλωνόταν η κύρια επίθεση του αντιπάλου και να καθηλωθούν οι δυνάμεις του. «Πυρσός Β΄»(10-16 Αυγούστου): Η φάση αυτή του σχεδίου προέβλεπε ότι η κύρια ενέργεια του ΕΣ, μετά την εφαρμογή του «Πυρσός Α΄», θα εξελισσόταν στην περιοχή του Βίτσι με σκοπό την κατάληψή της και την εξόντωση των ανταρτών. «Πυρσός Γ΄» (24-30 Αυγούστου): Η φάση αυτή προέβλεπε αποφασιστική ενέργεια στην περιοχή του Γράμμου, με σκοπό την κατάληψή της και την εξολόθρευση των ανταρτικών δυνάμεων, καθώς και απόφραξη των αλβανικών συνόρων, για να μην υπάρχει καμία διέξοδος στις δυνάμεις του ΔΣΕ. Για την αντιμετώπιση της εκστρατείας του ΕΣ το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ καθόρισε το σχέδιο δράσης των δυνάμεων του ΔΣΕ. 

Σε γενικές γραμμές οι αντάρτες θα αντέτασσαν ενεργητική άμυνα η οποία θα συνίστατο στην άμεση εκτόξευση αντεπιθέσεων για ανακατάληψη απολεσθέντος στρατηγικού σημείου. Δράση στα μετόπισθεν του εχθρού και αποκοπή των συγκοινωνιών του ώστε το τελευταίος να καθηλώσει αρκετές δυνάμεις και να μην τις διοχετεύσει στην κύρια επίθεση του. Σε περίπτωση που ένα στρατηγικό σημείο πιεζόταν πολύ οι αντάρτες θα εκτόξευαν αντεπιθέσεις σε διαφορετικά σημεία ώστε να ανακουφίσουν τους αμυνόμενους συμπολεμιστές τους. Σε μια ευνοϊκή στιγμή των επιχειρήσεων το Γενικό Αρχηγείο των ανταρτών μπορούσε να αποφασίσει μαζικό συγκεντρωτικό χτύπημα για ανατροπή του εχθρού. Το σχέδιο αντιμετώπισης της επίθεσης ήταν άρτιο πλην όμως ο ΔΣΕ στερείτο των απαραίτητων εφεδρειών για τη διενέργεια αντεπιθέσεων.

Η ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

Την νύχτα της 2ας προς 3η Αυγούστου ο αντιστράτηγος Θρασύβουλος Τσακαλώτος, έχοντας στη διάθεση του δύο μεραρχίες, μια ανεξάρτητη ταξιαρχία, τρία ελαφρά συντάγματα πεζικού, δύο ίλες αναγνωρίσεως και έναν ουλαμό αρμάτων έδωσε την διαταγή για την εφαρμογή της επιχείρησης «Πυρσός Α΄». Ο «Πυρσός Α΄»  (2-8 Αυγούστου) ήταν, όπως προαναφέρθηκε, μια παραπλανητική επίθεση για να δοθεί η εντύπωση ότι η κύρια προσπάθεια ήταν κατά των ανταρτικών δυνάμεων στον Γράμμο, οι οποίες ενδεχομένως θα ενισχύονταν από άλλες που θα άφηναν τις θέσεις τους στο Βίτσι σπεύδοντας προς βοήθειά τους. Έχοντας απέναντι τους δύο ανταρτικές μεραρχίες ελαττωμένης σύνθεσης, οι δυνάμεις του ΕΣ, υποστηριζόμενες από δύο συντάγματα πεδινού πυροβολικού και από την Αεροπορία, όχι μόνο πέτυχαν τον αντικειμενικό τους σκοπό, αλλά κατέλαβαν και στρατηγικής σημασίας υψώματα τα οποία θα αποτελούσαν βάσεις εξόρμησης για τις κατοπινές επιχειρήσεις στον Γράμμο. 

Στις 10 Αυγούστου τέθηκε σε εφαρμογή η επιχείρηση «Πυρσός Β΄» στο Βίτσι, μια ισχυρά οχυρωμένη από τους αντάρτες περιοχή. Στις 0.6.30 της 10ης Αυγούστου, η 22η Ταξιαρχία εξαπέλυσε την πρώτη έφοδο. Ύστερα από πεντάωρη σκληρή αναμέτρηση κατέλαβε τα οχυρά σημεία ύψωμα 1585 και Πολενάτα. Από τον διάδρομο που άνοιξαν οι ηρωικώς μαχόμενοι άνδρες της ταξιαρχίας, διείσδυσε η ΧΙ Μεραρχία με την Ε΄ Μοίρα Καταδρομών και το πρωί της επόμενης ημέρας οι εθνικές δυνάμεις κατείχαν την οχυρή θέση Τσούκα σε μικρή απόσταση από το ύψωμα Λέσιτς, πίσω ακριβώς από τους αντάρτες. Την ίδια νύχτα καταδρομείς επιτέθηκαν αιφνιδιαστικά στην τοποθεσία που κατείχαν οι αντάρτες. Την επόμενη ημέρα οι καταδρομείς κατέλαβαν το στρατηγικής σημασίας ύψωμα Μπάρο, προσβάλλοντας ταυτόχρονα το ύψωμα Λέσιτς από τον Νότο. Την ίδια στιγμή εναντίον του Λέσιτς εφορμούσε ακάθεκτη άλλη μοίρα Καταδρομών ξεκινώντας από την περιοχή Κουλκουθούρια. 

Η μάχη συνεχίστηκε με αμείωτη ένταση μέχρι την 16η Αυγούστου. Οι αντάρτες μάχονταν απεγνωσμένα, αλλά η αντίστασή τους κάμφθηκε μπροστά στην επιμονή των επιτιθέμενων. Έτσι το Βίτσι έπεσε στα χέρια των εθνικών δυνάμεων μαζί με το μέγιστο μέρος του βαρέως πολεμικού υλικού των ανταρτών και τις εγκαταστάσεις της κυβέρνησής τους. Το αποτέλεσμα της σύγκρουσης επέφερε την κατάρρευση στις δυνάμεις του ΔΣΕ. Ισχυροί σχηματισμοί του ΕΣ διέσπασαν τις γραμμές άμυνας των ανταρτών και διείσδυσαν σε βάθος καταλαμβάνοντας το ύψωμα Λέσιτς. Οι δυνάμεις του ΔΣΕ απωθήθηκαν βορειοδυτικά και αναζήτησαν καταφύγιο στη χερσόνησο Πηξός, μεταξύ Μεγάλης και Μικρής Πρέσπας. Εκεί όμως δέχθηκαν σαρωτικές αεροπορικές επιθέσεις. Έτσι αναγκάστηκαν να ελιχθούν προς τον Γράμμο μέσω αλβανικού εδάφους.

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΜΑΧΗ

Μετά το πέρας των δύο πρώτων φάσεων της επιχείρησης «Πυρσός» όλα ήταν έτοιμα για τη διεξαγωγή της τρίτης και τελευταίας φάσης, με την οποία πιστευόταν ότι θα δινόταν το τελειωτικό χτύπημα κατά του ΔΣΕ. Το σχέδιο επιχειρήσεων του ΓΕΣ προέβλεπε ότι σε πρώτο χρόνο έπρεπε να καταληφθεί ο βόρειος Γράμμος, με παράλληλη παρενόχληση του ΔΣΕ στον νότιο Γράμμο, ενώ θα απαγορευόταν η διαφυγή των ανταρτών νοτίως του Σαραντάπορου προς την περιοχή της νότιας Πίνδου. Σε δεύτερο χρόνο οι δυνάμεις του ΕΣ θα εξασφάλιζαν την κατοχή του βόρειου Γράμμου, μέχρις ότου ολοκληρωθεί η εκκαθάριση της νότιας περιοχής του ορεινού όγκου. Σε τρίτο χρόνο ο ΕΣ έπρεπε να εξασφαλίσει το σύνολο του Γράμμου, να αποκαταστήσει την ακεραιότητα του εθνικού εδάφους και να προβεί στη συστηματική εκκαθάριση του δασωμένου και δυσπρόσιτου ορεινού όγκου του Γράμμου από υπολείμματα ανταρτικών δυνάμεων. 

Η ηγεσία του ΓΕΣ πίστευε-σωστά όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια-ότι με αυτό το σχέδιο θα διασπάτο η διάταξη των ανταρτικών δυνάμεων στο κέντρο, με αποτέλεσμα οι τελευταίες να εξαναγκαστούν να εμπλακούν σε μάχες φθοράς και να συγκεντρώσουν εκεί το σύνολο των εφεδρειών τους, γεγονός που θα επέτρεπε την αποτελεσματικότερη δράση του φίλιου πυροβολικού. Από πλευράς ΔΣΕ, έτσι όπως είχε εξελιχθεί η κατάσταση «νίκη» θα ήταν η απόκρουση των δυνάμεων του ΕΣ και η πρόκληση μεγάλων απωλειών σε αυτόν, ώστε στο τέλος να αναγκαστεί η ηγεσία του-ακριβώς λόγω των μεγάλων απωλειών-να διατάξει τη διακοπή των επιχειρήσεων.

 Μια τέτοια εξέλιξη θα επέτρεπε στον ΔΣΕ και κατ’ επέκταση στο ΚΚΕ να διατηρήσει τις θέσεις του στην περιοχή, ευελπιστώντας για κάτι καλύτερο στο μέλλον, που δεν θα ήταν άλλο από τη διεθνή αναγνώριση της ανεξαρτησίας της περιοχής από τη Σοβιετική Ένωση και τις υπόλοιπες κομμουνιστικές χώρες. Το πόσο ουτοπική ήταν η επίτευξη αυτών των στόχων είναι πασιφανές. Οι προοπτικές για τον καταπονημένο ΔΣΕ διαγράφονταν ζοφερές. Τούτο δεν απέτρεψε τον Ζαχαριάδη από το ακόλουθο διάγγελμα: «Ο εχθρός συγκεντρώνεται στον Γράμμο για μια αποφασιστική αναμέτρηση. Στον Γράμμο έχουμε όλες τις δυνατότητες να καταφέρουμε το θανάσιμο πλήγμα στον εχθρό. Έχουμε αρκετές δυνάμεις και μέσα. Πιο πλεονεκτικό έδαφος. Στον Γράμμο απέτυχε πάλι ο μοναρχοφασισμός.

 Στον Γράμμο φέτος του καταφέραμε σοβαρό πλήγμα…Στον Γράμμο από τις 2 μέχρι τις 8 Αυγούστου έσπασε τα μούτρα του. Έχουμε και την πείρα του Βίτσι και το σοβαρό μάτωμα που προκαλέσαμε στον εχθρό στο Βίτσι… Εδώ μπορούμε και πρέπει να θάψουμε τον μοναρχοφασισμό». Από τις 24 έως τις 30 Αυγούστου η επιχείρηση «Πυρσός Γ΄» «έβαλε φωτιά» στον Γράμμο. Μετά τις κατάλληλες προωθήσεις των μεραρχιών του ΕΣ στις 0.5.30 τις 25ης Αυγούστου εξαπολύθηκε η κύρια επίθεση υπό τα βλέμματα του βασιλιά Παύλου και του επικεφαλής της Αμερικανικής Αποστολής στη χώρα μας στρατηγού Τζέημς Βαν Φλητ. Προς το μεσημέρι και ενώ οι επίσημοι γευμάτιζαν πρόχειρα στο παρατηρητήριο της Αμμούδας, έφθασε η πληροφορία ότι η Ι Μεραρχία είχε καταλάβει το στρατηγικής σημασίας ύψωμα Τσάρνο. Τότε ο Τσακαλώτος τσούγκρισε ένα ποτήρι κρασί με τον επιτελάρχη του υποστράτηγο Κετσέα φωνάζοντας: «Ζήτω το Εθνος!». Αμέσως μετά στράφηκε προς τον βασιλιά Παύλο και του είπε: «Μεγαλειότατε η μάχη εκρίθη. Ουσιαστικώς ο Γράμμος έπεσε». Στην πραγματικότητα η κατάσταση εξελίχθηκε διαφορετικά, αφού οι δυνάμεις του ΕΣ αντιμετώπισαν πολύ σοβαρές δυσκολίες από τη μορφολογία του εδάφους, την πληθώρα των ναρκοπεδίων, την καλά οργανωμένη αμυντική οχύρωση και την αποφασιστική άμυνα που αντέταξε ο ΔΣΕ. Όμως η επιμονή των ανδρών του ΕΣ και η αριθμητική τους υπεροχή δεν έδινε καμία πιθανότητα στους αντάρτες για αναχαίτιση. 

Στα πλαίσια αυτά οι επιτιθέμενοι ξεπέρασαν τις δυσκολίες και με τολμηρές ενέργειες πέτυχαν τους στόχους τους. Κρίσιμη ημέρα της μάχης υπήρξε αναμφίβολα η 27η Αυγούστου. Τότε η ΙΧ Μεραρχία ολοκλήρωσε με επιτυχία τον υπερκερωτικό ελιγμό που επιχείρησε, καταλαμβάνοντας τη διάβαση Πόρτα Οσμάν (η οποία μέχρι τότε αποτελούσε την πιο σημαντική δίοδο των ανταρτών με την Αλβανία) και εμποδίζοντας με τον τρόπο αυτό κάθε προσπάθεια διαφυγής τους προς τη γειτονική χώρα-μέχρι τότε απέμενε υπό τον έλεγχο του ΔΣΕ μόνο η δευτερεύουσας σημασίας διάβαση του αυχένα της Μπάρας. Η ηγεσία των ανταρτών αντιλήφθηκε τον μεγάλο κίνδυνο που αντιμετώπιζε, δηλαδή αυτόν της παγίδευσης του συνόλου των δυνάμεων της. Αμέσως συνεδρίασε το Πολιτικό Γραφείο της ΚΕ του ΚΚΕ και αποφάσισε την διαφυγή του ΔΣΕ- μέσω Μπάρας-στην Αλβανία, κάτι που τελικά πραγματοποιήθηκε (όχι για το σύνολο των δυνάμεων) κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή. Το βράδυ της 27ης Αυγούστου τμήματα της ΙΧ Μεραρχίας άναψαν τεράστιες φωτιές κατά μήκος των ελληνοαλβανικών συνόρων για να σημάνουν τη νίκη του ΕΣ και την ουσιαστική έξοδο της πολύπαθης χώρας από την τρίχρονη δοκιμασία. 

Η επίσημη λήξη των εχθροπραξιών σημειώθηκε στις 16 Οκτωβρίου 1949 όταν ο Μήτσος Παρτσαλίδης πρόεδρος της «Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης» μιλώντας σε εκπομπή του ραδιοφωνικού σταθμού «Ελεύθερη Ελλάδα» που έδρευε στη Σόφια ανακοίνωνε ότι «Ο ΔΣΕ δεν κατέθεσε τα όπλα, μα μονάχα τα έθεσε παρά πόδα. Υποχώρησε μπροστά στην τεράστια υπεροχή του μοναρχοφασισμού. Μα ο ΔΣΕ δεν συντρίφθηκε. Παραμένει ισχυρός και με ακέραιες τις δυνάμεις του. Γελιώνται θανάσιμα όσοι φαντάζονται ότι δεν υπάρχει πια ΔΣΕ. Σταμάτησε την αιματοχυσία για να σώσει την Ελλάδα από την ολοκληρωτική εκμηδένιση». Αυτό το οποίο δεν αναρωτήθηκε ο Παρτσαλίδης ήταν από πού προήλθε η «τεράστια υπεροχή του μοναρχοφασισμού». 

Είναι σαφές ότι οι αναίτιες επιθέσεις του ΕΛΑΣ σε όλες τις μη Εαμικές αντιστασιακές οργανώσεις ήδη από το 1943, η αιματοχυσία στην Πελοπόννησο το φθινόπωρο του 1944 και στην Αθήνα τον τραγικό Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου, το δράμα των χιλιάδων συλληφθέντων ανά την επικράτεια από τους αντάρτες, η συστράτευση με τους «Σλαβομακεδόνες»,  οι επιδρομές του ΔΣΕ σε χωριά και οι επιθέσεις στις πόλεις, την περίοδο 1946-49, οι οποίες συνοδεύονταν από ποικίλα έκτροπα, καθώς και το τραγικό παιδομάζωμα είχαν προκαλέσει μια άνευ προηγουμένου συσπείρωση όλων των μη κομμουνιστικών δυνάμεων της χώρας. Δυνάμεων που μέχρι πριν από λίγα χρόνια στην κυριολεξία αλληλοσπαράζονταν (βασιλικοί-βενιζελικοί). 

Τελικά το ΚΚΕ πέτυχε το ακατόρθωτο. Να τοποθετήσει στο ίδιο χαράκωμα απέναντι του από τον ακραιφνή βασιλικό μέχρι τον τροτσκιστή. Απορίες προκαλεί επίσης η τελευταία πρόταση του Παρτσαλίδη « Σταμάτησε την αιματοχυσία για να σώσει την Ελλάδα από την ολοκληρωτική εκμηδένιση». Μάλλον λησμόνησε ότι γύρω στο 30% των μαχητών του ΔΣΕ («Σλαβομακεδόνες») μάχονταν για την απόσπαση της Μακεδονίας από τον εθνικό κορμό, υπό τις ευλογίες της ηγεσίας του ΚΚΕ βεβαίως!

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ-ΚΡΙΣΕΙΣ

Η επιτυχής για τον ΕΣ διεξαγωγή της επιχείρησης «Πυρσός Γ΄» σήμανε το ουσιαστικό τέλος των αντιανταρτικών επιχειρήσεων. Στην κατάληξη αυτή συνέβαλαν αποφασιστικά οι παρακάτω παράγοντες:  Η ικανή και στιβαρή ηγεσία του ΕΣ, η οποία εκπόνησε και εφάρμοσε, χωρίς επεμβάσεις από πολιτικά πρόσωπα, το σχέδιο επιχειρήσεων. Το πολύ υψηλό ηθικό των στρατιωτών του ΕΣ, οι οποίοι είχαν συνειδητοποιήσει ότι ο εχθρός ήταν εγκλωβισμένος και η πολυπόθητη νίκη ήταν πλέον πολύ κοντά. Η άριστη εκπαίδευση, η αριθμητική υπεροχή (αν και αυτή πολλές φορές δεν έπαιζε κανένα ρόλο εξαιτίας των εξαιρετικά δυσπρόσιτων και άριστα οργανωμένων αμυντικών θέσεων των ανταρτών) και ο πλήρης εφοδιασμός με κάθε είδους υλικό των δυνάμεων του ΕΣ. 

Ο αιφνιδιασμός των δυνάμεων του ΔΣΕ, κυρίως με τη διενέργεια του υπερκερωτικού ελιγμού κατά μήκος των ελληνοαλβανικών συνόρων από την ΙΧ Μεραρχία. Τα σοβαρά εσωτερικά πολιτικά και στρατιωτικά προβλήματα που ελλόχευαν στους κόλπους του ΔΣΕ και του ΚΚΕ (προσπάθεια μετατροπής του αντάρτικου στρατού σε τακτικό. Απομάκρυνση του Μάρκου Βαφειάδη από τη στρατιωτική ηγεσία του ΔΣΕ. Ανάληψη της στρατιωτικής ηγεσίας από τον «άκαπνο» Νίκο Ζαχαριάδη. Κλείσιμο γιουγκοσλαβικών συνόρων. Διάσταση μεταξύ πολιτικών επιτρόπων του ΚΚΕ και μονίμων αξιωματικών του ΔΣΕ. 

Σήμερα 70 ακριβώς χρόνια μετά την λήξη της επιχείρησης «Πυρσός» οι εναπομείναντες βετεράνοι του ΕΣ νοιώθουν ηττημένοι και προδομένοι. Σταδιακά η πολιτεία, πιεζόμενη από την αριστερή ρητορεία, τους λησμόνησε και τους αποκαθήλωσε από τη θέση που είχαν κερδίσει με το αίμα τους, δίπλα σε εκείνη των ηρώων του 1940 (πολλοί άλλωστε ήταν οι ίδιοι άνθρωποι). Έφτασε μάλιστα στο σημείο να τους δαιμονοποιήσει και να χαρακτηρίσει τα μνημόσυνα προς τιμήν των πεσόντων συμπολεμιστών τους ως «γιορτές μίσους». Φυσικά δεν τόλμησε να χαρακτηρίσει έτσι τις εκδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα από τους βετεράνους του ΔΣΕ, υπό την αιγίδα του ΚΚΕ.    Και όμως χάρη στους αξιωματικούς και τους οπλίτες του ΕΣ αυτή η πολιτεία χρωστά την ύπαρξή της. Χάρη στη θυσία αυτών των ανθρώπων κάποιοι χρωστούν όχι μόνο την πολιτική αλλά και την βιολογική τους ύπαρξη. Χάρη στο αίμα αυτών των ανθρώπων κάποιοι και κάποιες σήμερα πίνουν αμέριμνα τον καφέ τους και σχολιάζουν, με βαθυστόχαστο φιλοσοφικό ύφος, τα «κακώς κείμενα», νοσταλγώντας τον χαμένο «σοσιαλιστικό παράδεισο» και σχεδιάζοντας την «επανάσταση» από τον καναπέ. 

Λησμονούν ότι αν οι «φασίστες» έχαναν τον πόλεμο πολλοί απ’ αυτούς θα αναζητούσαν το μεροκάματο στις πόλεις της Δυτικής Ευρώπης και πολλές απ’ αυτές θα γέμιζαν τους οίκους ανοχής και τα μπαρ των αντίστοιχων πόλεων. Κάποιοι πιο τολμηροί (η καλύτερα πιο θρασείς) εκμεταλλεύονται την κρατική ανεπάρκεια και «πολεμούν καθημερινά τον φασισμό στους δρόμους» καταστρέφοντας και λεηλατώντας. Αγνοούν ότι αν ο ΔΣΕ επικρατούσε στον «παράδεισο» που θα οικοδομούσε οι διαδηλώσεις, (πόσο μάλλον οι λεηλασίες και οι καταστροφές) δεν θα είχαν θέση, γιατί πολύ απλά θα απαγορεύονταν! 

Σήμερα ο πρωθυπουργός της χώρας εγκαινιάζει χώρους μνήμης για τους «αγωνιστές της δημοκρατίας». Λησμονεί όμως ότι αν αυτοί οι «αγωνιστές» επικρατούσαν πιθανώς σήμερα η ιδιαίτερη του πατρίδα να μην ήταν ελληνική. Όσον αφορά τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης αυτός δεν λησμονεί, απλά αγνοεί! Αγνοεί τα λόγια του παππού του ο οποίος απηύθυνε χαιρετισμό «εις τας Ενόπλους Δυνάμεις, αι οποίαι με τον ηρωισμόν και την αυτοθυσίαν των, ακόμη μιαν φοράν εξασφαλίζουν την ανεξαρτησίαν και την αιωνιότητα της Ελλάδος. Και το Εθνος ολόκληρον υποκλίνεται ευλαβώς ενώπιον της Ιεράς Μνήμης των αθανάτων Νεκρών μας, του Γράμμου και του Βίτσι. Εις την συνείδησιν των επερχομένων Ελληνικών γενεών αιώνια θα είναι η μνήμη των». Ο Γέρος της Δημοκρατίας διαψεύσθηκε.

 Η συντριπτική πλειοψηφία των επερχόμενων γενεών λησμόνησε τους μαχητές του Γράμμου και η «δημοκρατία» μας τους περιθωριοποίησε. Όμως οι νεαροί άνδρες του ΕΣ δεν πολέμησαν για τη δημοκρατία, όπως ίσως ψελλίζουν εκπρόσωποι της ροζ κεντροδεξιάς. Πολέμησαν για να σώσουν το σπίτι τους από την λεηλασία, την οικογένειά τους από τον αφανισμό, το χωράφι τους από την καταστροφή. Πολέμησαν γιατί τα ακατανόητα γι’ αυτούς κηρύγματα του «σοσιαλισμού» και της «διεθνιστικής επανάστασης» απειλούσαν οικείες τους φιγούρες: τον ιερέα, τον δάσκαλο και τον πρόεδρο του χωριού. Ο πρώτος τους βάπτισε, τους πάντρεψε και έκλεισε τα μάτια των γερόντων γονιών τους, ο δεύτερος τους έμαθε τα πρώτα γράμματα, ο τρίτος προσπαθούσε να λύσει τα μεγάλα προβλήματα του καθημερινού τους βίου. Πως ήταν δυνατόν αυτοί να ήταν «αντιδραστικοί, αντεπαναστάτες και εχθροί του λαού»; Πολέμησαν γιατί έτσι αντιδρούν οι ελεύθεροι άνθρωποι ενάντια σε κάθε απειλή. Πολέμησαν γιατί έτσι έπραξαν οι παππούδες και οι πατέρες τους στον βάλτο των Γιαννιτσών, στις όχθες του Σαραντάπορου, στις πλαγιές του Μπιζάνιου, στα χαρακώματα του Εσκί Σεχήρ, στις κορυφές της Τρεμπεσίνας, στις χαράδρες της Κλεισούρας, στην έρημο του Ελ Αλαμέιν και στα σοκάκια του Ρίμινι. Πολέμησαν γιατί πολύ απλά έτσι είχαν μάθει να κάνουν.

Το άρθρο του Νίκου Γιαννόπουλου δημοσιεύθηκε στο τεύχος 19 του Patria τον Σεπτέμβριου του 2009

https://greekmilitaryvoice.wordpress.com/2015/08/28/%ce%b3%cf%81%ce%ac%ce%bc%ce%bc%ce%bf%cf%82-%ce%b2%ce%af%cf%84%cf%83%ce%b9-1949-%ce%bf-%ce%b5%ce%b8%ce%bd%ce%b9%ce%ba%cf%8c%cf%82-%cf%83%cf%84%cf%81%ce%b1%cf%84%cf%8c%cf%82-%cf%83%cf%85/?fbclid=IwAR17laByrwI-wT_Fv3YIibEwbstMren3u0bDbgfEiPTw-D9n3DWgNq5Fn7k