Νίκος Χατζηνικολάου: Αμέσως. Είναι μαζί αυτά. Ξέρω τι θέλετε να πείτε, θέλετε να απαντήσετε για τα μη κοστολογημένα μέτρα που προτείνουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Εδώ, όμως, υπάρχει και ένα άλλο επιχείρημα που έρχεται από το ΚΚΕ. Μιλάει για «ματωμένο» πλεόνασμα. Τι λέει το Κομμουνιστικό Κόμμα; Λέει: «παίρνετε από την κοινωνία 5 και πλέον δισεκατομμύρια ευρώ και της επιστρέφετε 1,7».
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Χατζηνικολάου, η χώρα πλήρωσε με χρεοκοπία και δεκαετή κρίση την εποχή εκείνη όπου ξοδεύαμε σαν να μην υπάρχει αύριο. Συνολικά, για αρκετά χρόνια, το πολιτικό σύστημα δεν είχε αίσθηση των ορίων δαπανών.
Δική μου ευθύνη είναι να μην επανέλθουμε ποτέ σε αυτές τις εποχές.
Η Ελλάδα εξακολουθεί και σήμερα, παρότι τα μακροοικονομικά μας είναι εξαιρετικά υγιή, να έχει το μεγαλύτερο χρέος στην Ευρώπη. Έχουμε, λοιπόν, μία υποχρέωση, όχι για εμάς, για τις επόμενες γενιές, για τα νέα παιδιά, αυτό το χρέος να το μειώσουμε. Και ο μόνος τρόπος για να το μειώσουμε είναι να παράγουμε σταθερά πρωτογενή πλεονάσματα.
Αυτή είναι η δέσμευσή μας, όχι απέναντι στην Ευρώπη, απέναντι στους Έλληνες πολίτες. Και όσο είμαι Πρωθυπουργός και με τιμούν οι Έλληνες πολίτες με την εμπιστοσύνη τους, δεν υπάρχει περίπτωση να επιτρέψω κανέναν εκτροχιασμό στα δημόσια οικονομικά, που να μας επαναφέρει σε εποχές μνημονίων και επιτήρησης.
Νίκος Χατζηνικολάου: Ναι, αλλά εμείς εδώ παράγουμε πλεονάσματα μεγαλύτερα από αυτά που μας ζητούν.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα είναι λάθος αυτό. Δεν παράγουμε πλεονάσματα μεγαλύτερα από όσα μας ζητούν. Είναι τελείως λάθος.
Η χώρα κινείται οριακά στις οροφές των δαπανών. Να το εξηγήσω και πάλι. Με τους νέους ευρωπαϊκούς κανόνες έχουμε συγκεκριμένο πλαίσιο για το πόσα μπορούμε να δαπανούμε κάθε χρόνο, πόσο μπορούμε να αυξάνουμε τον λογαριασμό κάθε χρόνο. Γιατί μπορούμε να κάνουμε περισσότερα; Επειδή πήραμε δομικά μέτρα και αντιμετωπίσαμε τη φοροδιαφυγή.
Θα συνιστούσα, λοιπόν, σε όλους αυτούς οι οποίοι με πολύ μεγάλη ευκολία κάνουν μπακαλίστικους λογαριασμούς -δεν αναφέρομαι σε εσάς, αναφέρομαι στα κόμματα της αντιπολίτευσης-, να μελετήσουν επιτέλους ποιο είναι το ευρωπαϊκό πλαίσιο με το οποίο οφείλει η χώρα να συμμορφωθεί.
Και ας κάνουν το εξής, ας πάνε τα κόμματα της αντιπολίτευσης να ρωτήσουν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή: μπορεί η χώρα να δαπανήσει σήμερα παραπάνω από το ποσό το οποίο εμείς δαπανούμε; Πιστεύετε ειλικρινά ότι θα υπήρχε οποιαδήποτε κυβέρνηση που θα μπορούσε να δώσει περισσότερα χωρίς να διακινδυνεύσει τη δημοσιονομική ισορροπία και δεν θα το έκανε;
Νίκος Χατζηνικολάου: Το επιχείρημα ότι θα μπορούσατε να βρείτε πρόσθετα έσοδα φορολογώντας τα μεγάλα συμφέροντα, τα ολιγοπώλια, την ενέργεια, για παράδειγμα, ή τις τράπεζες. Λέω κάτι που άκουσα να λέγεται και από τον κ. Ανδρουλάκη. Το άκουσα πριν από λίγες μέρες και από τον κ. Τσίπρα. Μίλησε για έναν «πατριωτικό φόρο» στην ουσία.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Από «πατριωτικό φόρο» προτιμώ τις πατριωτικές φοροαπαλλαγές. Είμαι ένας φιλελεύθερος πολιτικός που πιστεύει στη μείωση των φόρων, στη δύναμη της πραγματικής οικονομίας να δημιουργεί πλούτο.
Δεν μας αρέσει να αλλάζουμε τους κανόνες του παιχνιδιού. Είναι οι ίδιοι οι οποίοι μας λένε «μειώστε τους φόρους στις επιχειρήσεις», για να μας πούνε μετά, «αυξήστε τους σε κάποιες άλλες επιχειρήσεις».
Λοιπόν, εμείς όποτε χρειάστηκε να φορολογήσουμε έκτακτα εταιρείες οι οποίες παρήγαγαν όντως, ως αποτέλεσμα της κρίσης, υπερκέρδη, το κάναμε, κ. Χατζηνικολάου. Το κάναμε στις εταιρείες ενέργειες και στηρίξαμε την κοινωνία. Το κάναμε για δύο χρόνια στα διυλιστήρια.
Όταν δεν υπάρχει λόγος, δεν θα το κάνουμε. Διότι αυτή τη στιγμή εμείς δεν μπορούμε να φορολογούμε διαρκώς έκτακτα τις επιχειρήσεις οι οποίες παράγουν πλούτο στην πατρίδα μας…
Νίκος Χατζηνικολάου: Κύριε Πρόεδρε, να σας μεταφέρω το κλίμα ενός νοικοκυριού. Οι πολίτες βλέπουν τα σούπερ μάρκετ να κάνουν «πάρτι» στα κέρδη τους. Βλέπουν τις τιμές της ενέργειας να είναι υψηλές. Βλέπουν τα ενοίκια να είναι υψηλά. Αυτό όλο μαζί είναι ένα εκρηκτικό κοκτέιλ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Χατζηνικολάου, να τα πάρουμε ένα – ένα.
Νίκος Χατζηνικολάου: Δεν είναι ένα εκρηκτικό κοκτέιλ αυτό;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν είναι ακριβές, όμως. Ούτε τα σούπερ μάρκετ κάνουν «πάρτι» στα κέρδη τους, άμα δείτε την κερδοφορία τους, ούτε οι τιμές ενέργειες αυξάνονται συνέχεια. Γιατί δεν επισημαίνετε ότι τον μήνα Σεπτέμβριο οι τιμές ενέργειες ήταν μειωμένες κατά…
Νίκος Χατζηνικολάου: Αλλά έρχεται πάλι αύξηση τον Οκτώβριο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα το δούμε αυτό. Θα το δούμε. Γιατί έχουμε μια ενεργειακή πολιτική η οποία έχει ως μεσοπρόθεσμο στόχο να πέφτουν οι τιμές ενέργειας. Πού υπάρχει πραγματικό πρόβλημα; Διότι εγώ, σας λέω, δεν είμαι εκτός κοινωνίας. Καταλαβαίνω ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα. Αλλά σας λέμε ποιες είναι οι δυνατότητες που έχουμε να τις αντιμετωπίσουμε.
Και, επιμένω, οι πολίτες ακόμα αυτές τις αυξήσεις πραγματικών μισθών δεν τις έχουν δει. Οπότε καταλαβαίνω γιατί δυσανασχετούν.
Όπως δεν έχουν δει ακόμα ούτε την επιστροφή ενός ενοικίου, για να έρθουμε στο ζήτημα των ενοικίων…
Νίκος Χατζηνικολάου: Στα ενοίκια είναι ένα από τα χειρότερα προβλήματα. Δηλαδή, πολλοί αναγκάζονται τον μισό μισθό να τον δίνουν στο ενοίκιο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Χατζηνικολάου, γνωρίζω πολύ καλά ότι αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα. Γι’ αυτό εμείς…
Νίκος Χατζηνικολάου: Σας κατηγορούν όμως…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μισό λεπτό…
Νίκος Χατζηνικολάου: Το ΠΑΣΟΚ λέει για τα ενοίκια…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αφήστε με να μιλήσω
Νίκος Χατζηνικολάου: Ότι λίγο η χρυσή βίζα, λίγο το Airbnb…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Στο τέλος θα μιλάτε εσείς περισσότερο από εμένα…
Νίκος Χατζηνικολάου: Όχι, δεν το κάνω αυτό.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αφήστε με, λοιπόν, να σας μιλήσω για τα ενοίκια, μιας και με ρωτάτε.
Νίκος Χατζηνικολάου: Σας χρεώνει ευθύνες, πάντως, η αντιπολίτευση.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η δουλειά της αντιπολίτευσης είναι να ασκεί κριτική στην κυβέρνηση, αρκεί να είναι…
Νίκος Χατζηνικολάου: Λέει συγκεκριμένα πράγματα. Λέει, χρυσή βίζα και ασύδοτο Airbnb.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πάμε να τα πάρουμε με τη σειρά. Πρώτον, ως προς τα ενοίκια. Τι έκανε αυτή η κυβέρνηση; Η κυβέρνηση αποφάσισε να επιστρέψει ένα ενοίκιο σε όλους τους ενοικιαστές. Αυτό είναι μια μείωση των ενοικίων 8%, το ένα δωδέκατο. Συμφωνούμε σε αυτό; Αυτό θα γίνει τον Νοέμβριο. Και βέβαια, νομίζω ότι με αυτό θα πρέπει να συμφωνήσουμε…
Νίκος Χατζηνικολάου: Του ενοικίου που δηλώνουν, για να λέμε τα πράγματα όπως είναι.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Επειδή οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους, αυτό και για τους ενοικιαστές αλλά και για τους ιδιοκτήτες, από τη στιγμή που μειώνουμε και τη φορολογία στα ενοίκια βάζοντας τον ενδιάμεσο συντελεστή, έχουμε και την απαίτηση να υπάρχει μια μεγαλύτερη συμμόρφωση.
Άρα, επιστρέφουμε ένα ενοίκιο πίσω.
Βάλαμε περιορισμούς στη χρυσή visa εδώ και πολύ καιρό. Άρα, το ζήτημα αυτό δεν αφορά ουσιαστικά τις μεγάλες πόλεις, διότι έχουμε αυξήσει το όριο στις 800.000 ευρώ.
Στο Airbnb, μιας και με ρωτάτε, γιατί είναι κάτι που μας απασχολεί, βάλαμε περιορισμούς σε τρία από τα διαμερίσματα της Αθήνας. Έχω ζητήσει ήδη…
Νίκος Χατζηνικολάου: Απέδωσαν;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Φαίνεται, μέχρι στιγμής, γιατί δεν μπορούμε να ρίχνουμε τουφεκιές στον αέρα, ότι αυτοί οι περιορισμοί μπορεί να αποδώσουν. Και είμαι έτοιμος να συζητήσω -έχω ήδη ζητήσει σχετικές προτάσεις και ενδεχομένως να μπορούμε να τις εξαγγείλουμε το επόμενο διάστημα- επιπλέον περιορισμούς στο Airbnb και στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη και σε άλλους τουριστικούς προορισμούς, όπου εντός αστικών κέντρων, παραδείγματος χάρη στον τόπο καταγωγής μου, στα Χανιά, φαίνεται να υπάρχει μεγάλη πίεση.
Όμως, αν πιστεύει κάποιος ότι υπάρχουν μαγικές συνταγές και με έναν νόμο και ένα άρθρο μπορεί να «παγώσει» τα ενοίκια ή να σταματήσει την αγορά να λειτουργεί όπως λειτουργεί, είναι γελασμένος.
Τι μπορούμε και τι πρέπει να κάνουμε; Εμείς έχουμε επενδύσει πάρα πολύ στο πώς θα αυξήσουμε την προσφορά των διαθέσιμων διαμερισμάτων. Έχουμε μία σειρά από προγράμματα, «Aνακαινίζω – Νοικιάζω», για να δώσουμε κίνητρα σε ιδιοκτήτες οι οποίοι έχουν κλειστά διαμερίσματα, με μία σχετική, όχι ευκαταφρόνητη βοήθεια από το κράτος, να μπορούν αυτά τα διαμερίσματα να τα φτιάξουν και να τα ξαναβάλουν στην αγορά. Με αυτόν τον τρόπο θα αυξηθεί η προσφορά των διαμερισμάτων και με κάποιο τρόπο θα ισορροπήσουν οι τιμές. Αλλά μην υποτιμάτε την παρέμβαση…
Νίκος Χατζηνικολάου: Βέβαια, αυτό είναι κάτι μακροπρόθεσμο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι, κατ’ ανάγκη. Μπορεί να γίνει αρκετά γρήγορα. Σε έναν χρόνο μπορούν αυτά τα διαμερίσματα να έχουν επισκευαστεί.
Δίνουμε κίνητρα. Αν έχεις διαμέρισμα σε βραχυχρόνια μίσθωση και το γυρίσεις σε μακροχρόνια, τρία χρόνια δεν πληρώνεις φόρο στο ενοίκιο το οποίο εισπράττεις.
Έχουμε πάρει πολλά μέτρα. Όμως, το ζήτημα αυτό είναι σύνθετο. Αλλά, επιμένω, αυτή η κυβέρνηση ήταν η πρώτη η οποία πήρε το πλεόνασμα της ανάπτυξης, για το 2025 -μαζί με τα 250 ευρώ που θα πάρουν οι χαμηλοσυνταξιούχοι, μόνιμο μέτρο πια στήριξης, στα τέλη Νοεμβρίου- και επιστρέφουμε πίσω ένα ενοίκιο σε όλους τους ενοικιαστές.
Νίκος Χατζηνικολάου: Κύριε Πρόεδρε, 13ος μισθός. Γιατί όχι;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Γιατί αυτός ο οποίος θέλει να δώσει τον 13ο μισθό θα πρέπει να μην δώσει τις φοροαπαλλαγές που δώσαμε. Είναι πολύ απλό, κ. Χατζηνικολάου. Θα το ξαναπώ.
Νίκος Χατζηνικολάου: Λέτε ή το ένα ή το άλλο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα προφανώς. Αφού στοιχίζει 1,3 δισ. Θέλουμε να δώσουμε 13ο μισθό σε 600.000 δημοσίους υπαλλήλους; Βεβαίως. Μπορεί να είναι μία επιλογή του ΠΑΣΟΚ, τότε όμως δεν θα βοηθήσει τον νέο, δεν θα βοηθήσει τον πολύτεκνο, δεν θα βοηθήσει τον τρίτεκνο, δεν θα μπορέσει να μειώσει…
Νίκος Χατζηνικολάου: Τα μέτρα για τους νέους, μια που τα αναφέρατε, είναι επαρκή; Θέλω να πω, οι περισσότεροι νέοι μέχρι τα 25 ή δεν έχουν βρει δουλειά ή έχουν βρει μια δουλειά η οποία συνήθως είναι με πολύ χαμηλή αμοιβή.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η απάντηση σε αυτό είναι ότι ο συνολικός αριθμός των νέων που θα ωφεληθούν από αυτό το μέτρο είναι περίπου 300.000, δεν είναι μικρός αριθμός. Λίγο κάτω από 100.000 είναι οι νέοι κάτω των 25 που θα επωφεληθούν που εμπίπτουν στο μέτρο αυτό.
Και να σας πω και κάτι, κ. Χατζηνικολάου; Στέλνω κι ένα μήνυμα και στη νέα γενιά, ειδικά στα παιδιά τα οποία επιλέγουν την τεχνική εκπαίδευση, που εκ των πραγμάτων μπαίνουν πιο γρήγορα στην αγορά εργασίας, ότι τους φροντίζουμε και νοιαζόμαστε γι’ αυτούς.
Κι αν θέλεις να μπεις, ας το πούμε, 22 ετών ηλεκτρολόγος στην αγορά εργασίας -και σας διαβεβαιώνω ότι αυτοί που μπαίνουν σε αυτά τα επαγγέλματα δεν βγάζουν τον κατώτατο μισθό, νομίζω το ξέρετε αυτό-, αυτοί οι νέοι οι οποίοι θα μπουν νωρίς στην αγορά εργασίας για μία τριετία δεν θα πληρώσουν καθόλου φόρο εισοδήματος. Έχει ξαναγίνει αυτό;
Ρωτώ, αναρωτιέμαι: όλοι αυτοί που μιλούν για τη νέα γενιά και νοιάζονται, έχουν ξανακάνει τίποτα για τη νέα γενιά; Εμείς τουλάχιστον κάνουμε κάτι το οποίο είναι τολμηρό και θα έλεγα πολύ πρωτοποριακό για τα δεδομένα της χώρας.
Άρα, νοιαζόμαστε για τους νέους, τους ενθαρρύνουμε να μπουν στη νόμιμη αγορά εργασίας νωρίς και τους δίνουμε κι ένα μεγάλο φορολογικό κίνητρο για να το κάνουν.