Νίκος Ευαγγελάτος: Καλησπέρα, κ. Πρόεδρε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καλησπέρα, κ. Ευαγγελάτο.
Νίκος Ευαγγελάτος: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ που είστε εδώ. Αυτή είναι η τελευταία συνέντευξη πριν την κάλπη.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι όντως η τελευταία συνέντευξη, μετά από μία μακρά και κουραστική προεκλογική περίοδο.
Νίκος Ευαγγελάτος: Και κρατάμε κι ένα έθιμο, έτσι;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν αλλάζουμε τα γούρια μας.
Νίκος Ευαγγελάτος: Καλή επιτυχία. Πραγματικά καλή επιτυχία. Να ξεκινήσουμε, ακριβώς επειδή είναι η τελευταία, από το διακύβευμα. Δηλαδή είναι μια στιγμή που είναι η τελευταία, που θα απευθυνθείτε σε όλους μας για να πάμε να ψηφίσουμε πρώτα απ’ όλα.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, να τονίσω τη σημασία της συμμετοχής. Ξέρετε, καταλαβαίνω απόλυτα την κούραση των πολιτών, μετά από απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις και αυτή την αίσθηση ότι αυτή η κάλπη μπορεί να μην είναι τόσο σημαντική για να βγούμε από τη βολή μας, να χαλάσουμε το μπάνιο μας, να κάνουμε τον κόπο ο οποίος απαιτείται για να συμμετέχουμε σε αυτή την εκλογική διαδικασία.
Θα ήθελα να κάνω μία τελευταία έκκληση στους πολίτες, εξηγώντας τους με απλά λόγια γιατί αυτή η εκλογή είναι σημαντική. Γιατί πρέπει η φωνή της Ελλάδας να ακούγεται ισχυρή στην Ευρώπη την επόμενη μέρα, γιατί στην Ευρώπη θα παρθούν πολύ σημαντικές αποφάσεις που θα αφορούν το μέλλον όλων μας τα επόμενα πέντε χρόνια και γιατί πρέπει να υπάρχει μία εκπροσώπηση ισχυρή της Νέας Δημοκρατίας σε επίπεδο ευρωβουλευτών, αλλά ισχυρή και σε επίπεδο ποσοστού.
Διότι αυτό θα δώσει και σε μένα μεγαλύτερη δύναμη να διαπραγματευτώ την επόμενη μέρα, ως το μεγαλύτερο κεντροδεξιό κόμμα στην Ευρώπη, εξελίξεις που θα αφορούν την Ευρώπη, αλλά και την Ελλάδα στην Ευρώπη. Γιατί τελικά ισχυρή Ελλάδα στην Ευρώπη σημαίνει παραπάνω οφέλη για κάθε Ελληνίδα και για κάθε Έλληνα. Για να το κάνω λίγο πιο συγκεκριμένο με δύο παραδείγματα μόνο: θα έχουμε ή δεν θα έχουμε ένα επόμενο Ταμείο Ανάκαμψης; Δεν το ξέρουμε ακόμα.
Νίκος Ευαγγελάτος: Θα έχουμε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πιστεύω πως τελικά θα έχουμε, παρότι ξέρουμε…
Νίκος Ευαγγελάτος: Ανάλογο με αυτό που υπάρχει;
Κυριάκος Μητσοτάκης: …ότι θα έχουμε μεγάλες αντιδράσεις από τους λεγόμενους «φειδωλούς». Διότι η Ευρώπη έχει θέσει μεγάλες φιλοδοξίες και ξέρουμε πολύ καλά ότι δεν αρκούν οι εθνικοί πόροι των προϋπολογισμών για να τις χρηματοδοτήσουν: την κλιματική μετάβαση, την ψηφιακή μετάβαση, την ανταγωνιστικότητα, την άμυνα, που είναι η δεύτερη μεγάλη πρόκληση.
Θα έχουμε ένα ανεξάρτητο αμυντικό ταμείο, σκεφτείτε το σαν ένα πιο μικρό Ταμείο Ανάκαμψης μόνο για την άμυνα, το οποίο θα χρηματοδοτεί δράσεις ευρωπαϊκές, για να μπορέσουμε ως Ευρώπη να έχουμε ένα ουσιαστικό γεωπολιτικό αποτύπωμα;
Αυτό για την Ελλάδα θα έχει πολύ μεγάλο όφελος. Η Ελλάδα, ας πούμε, αναγκάζεται πάντα να επενδύει παραπάνω πόρους στην άμυνα, για λόγους που νομίζω ότι είναι κατανοητοί σε όλες και σε όλους. Αν έχουμε όμως και ευρωπαϊκή προσθήκη, παραδείγματος χάρη για συστήματα αεράμυνας, που θα επενδύσουμε ούτως ή αλλιώς σε αυτά, αλλά αν αυτό μπορεί να γίνει με ευρωπαϊκούς πόρους, αυτό απελευθερώνει άλλους πόρους, είτε για άλλες αμυντικές δαπάνες είτε -ακόμα πιο σημαντικό- για κοινωνικές δαπάνες.
Εγώ βρέθηκα χθες στη Γαλλία, ήταν μια συγκινητική στιγμή για εμένα, όπου χτίζονται ταυτόχρονα τα τρία υπερσύχρονα πλοία μας, οι τρεις φρεγάτες Belh@rra. Θα είναι έτοιμες και οι τρεις έως το 2026. Μιλάμε για ένα πλοίο το οποίο έχει δυνατότητες πραγματικά μοναδικές, για ένα άλμα εκσυγχρονισμού, προόδου και τεχνολογίας για το ελληνικό μας Ναυτικό. Αυτά όμως είναι…
Νίκος Ευαγγελάτος: Είναι οι ανάποδες πλώρες που ξανασχίζουν τα κύματα…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι οι ανάποδες πλώρες, όπως ακριβώς ήταν και η πλώρη του «Αβέρωφ». Εγκαταλείφθηκε κάποια στιγμή και τώρα επανερχόμαστε…
Νίκος Ευαγγελάτος: Είναι η γαλλική τεχνολογία.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Επανερχόμαστε σε αυτές τις πλώρες, αλλά πια μιλάμε για ένα τελείως διαφορετικό θέατρο πολέμου, όπου η πληροφορία και η διασυνδεσιμότητα παίζουν κρίσιμο ρόλο.
Οι Belh@rra μαζί με τα Rafale υψώνουν μια ασπίδα άμυνας, η οποία πραγματικά αλλάζει τις Ένοπλες Δυνάμεις πίστα. Αλλά αυτά χρηματοδοτούνται με πόρους του Έλληνα φορολογούμενου.
Και ναι, επειδή είμαστε εκεί που είμαστε και επειδή έχουμε τις γεωπολιτικές μας προκλήσεις, ξέρουμε ότι πάντα θα πρέπει να δαπανούμε για την άμυνά μας, γιατί η άμυνα είναι προϋπόθεση ελευθερίας. Όμως, αν μπορέσουμε να βάλουμε και την Ευρώπη στο παιχνίδι, για να το πω με πολύ απλά λόγια, αυτό μόνο καλό θα είναι για την Ελλάδα.
Νίκος Ευαγγελάτος: Πόσο πιθανό είναι να συμβεί αυτό και σε τι βαθμό;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πιστεύω ότι είναι πολύ πιο πιθανό. Χθες, μετά τα ναυπηγεία, βρέθηκα στη Νορμανδία. Ήταν μια πάρα πολύ συγκινητική τελετή, πρέπει να σας πω. Όσοι ζουν ακόμα, είναι 100 ετών. Ήταν 18 χρονών, 19 χρονών παιδιά, πολλά από τα οποία ήρθαν να πολεμήσουν σε μια ξένη χώρα και έναν πόλεμο…
Νίκος Ευαγγελάτος: Και μια ξένη ήπειρο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Σε μια ξένη ήπειρο, σε έναν πόλεμο που θεωρούσαν ίσως κάποιοι ότι δεν τους αφορούσε. Κι όμως, πολέμησαν για την ελευθερία μας, για να είμαστε εμείς σήμερα, οι επόμενες γενιές, ελεύθεροι.
Έχουμε πάλι έναν πόλεμο στην «καρδιά» της Ευρώπης, στην Ουκρανία. Και αυτό ήταν μια αφύπνιση για όλους μας: ότι δεν μπορούμε πάντα να είμαστε εξαρτημένοι μόνο από τις Ηνωμένες Πολιτείες…
Νίκος Ευαγγελάτος: Άρα, θεωρείτε πιθανόν να προχωρήσει αυτό.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θεωρώ ότι η κοινή ευρωπαϊκή άμυνα θα είναι η μεγάλη πρόκληση της επόμενης πενταετίας για την Ευρώπη. Η Ελλάδα έχει και να εισφέρει σε αυτή την προσπάθεια και να αποκομίσει οφέλη από αυτή την προσπάθεια.
Αυτό αφορά, βέβαια, όχι μόνο την άμυνά μας, αφορά και την εγχώρια αμυντική μας βιομηχανία, αφορά τα ναυπηγεία μας. Πολλοί δεν ξέρουν ότι η Belh@rra αποτελείται από εννέα κομμάτια, blocks. Ένα από τα εννέα blocks κατασκευάζεται στα ναυπηγεία Σαλαμίνας.
Άρα, η αναβίωση της ναυπηγικής μας βιομηχανίας αλλά και η τεχνολογία, αυτά τα οποία κάνει το Υπουργείο Άμυνας, η επένδυση στην καινοτομία και στην ανάπτυξη πιο φθηνών εγχώριων συστημάτων, όλα αυτά είναι πολλαπλασιαστής ισχύος αλλά είναι και δουλειές, είναι και ανάπτυξη για τη χώρα μας.
Νίκος Ευαγγελάτος: Και τεχνογνωσία που έχει πολύ μεγάλο…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Και τεράστια τεχνογνωσία την οποία η χώρα διαθέτει στο εξωτερικό και στο εσωτερικό. Δεν υπάρχει κανένας λόγος γιατί δεν μπορούμε εμείς να αναπτύξουμε τα δικά μας συστήματα.
Νίκος Ευαγγελάτος: Τώρα, μιας και βρισκόμαστε σε αυτό το πεδίο, υπάρχει αυτή η πρόβλεψη που γίνεται από την Γερμανία για ένα σοβαρό ενδεχόμενο πολέμου. Μάλιστα χθες ετέθη και ορόσημο, δηλαδή μέχρι το 2029. Το συμμερίζεστε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κοιτάξτε, πρέπει να είμαστε έτοιμοι για τα χειρότερα. Και δεν πρέπει να είμαστε αφελείς. Έχουμε μία αναθεωρητική δύναμη, η οποία επέλεξε να αλλάξει τα σύνορα διά της βίας. Αυτό έκανε η Ρωσία στην Ουκρανία.
Και σε κάποιους που λένε ότι «εμάς δεν μας αφορά ο πόλεμος στην Ουκρανία», βεβαίως μας αφορά. Διότι αυτή είναι μία τακτική που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από καμία δημοκρατική χώρα. Δεν μπορούμε να «δώσουμε ιδέες» σε οποιονδήποτε, ότι μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο και να του περάσει.
Άρα, για εμένα η άμυνα, η ευρωπαϊκή άμυνα σε συνδυασμό με το ΝΑΤΟ, συμπληρωματικά, απέναντι σε οποιαδήποτε απειλή αποκτά, πια, θα έλεγα υπαρξιακά χαρακτηριστικά. Γι’ αυτό και τελικά η…
Νίκος Ευαγγελάτος: Πιθανότητα πολέμου, επέκτασης του πολέμου βλέπετε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κοιτάξτε, δεν είμαι προφήτης αλλά αυτό το οποίο φάνταζε αδιανόητο πριν από κάποια χρόνια, έγινε. Βέβαια, το να επιτεθεί η Ρωσία σε μία χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ είναι μία τελείως διαφορετική υπόθεση.
Αλλά, σε κάθε περίπτωση, αν δεν προβάλλεις αποτρεπτική ισχύ απέναντι σε αυταρχικές δυνάμεις, τελικά καταλήγεις να βρίσκεσαι σε πολύ δυσάρεστη θέση. Δυστυχώς, η Ευρώπη δεν μπόρεσε να το κάνει αυτό, αλλά έχει έρθει η ώρα, θα έλεγα, της μεγάλης αφύπνισης της Ευρώπης στα γεωπολιτικά ζητήματα.
Νίκος Ευαγγελάτος: Ξεκινήσαμε μιλώντας για τη συμμετοχή και για τον προβληματισμό που υπάρχει. Βλέπουμε ψηφοφόρους να στρέφονται έξω από τα μεγάλα κόμματα και πιο δεξιά και πιο αριστερά.
Εγώ να πιάσω έναν δεξιό, έναν συντηρητικό ψηφοφόρο και να σας ρωτήσω τι έχετε να του πείτε. Κάποιον, ας πούμε, ο οποίος μπορεί να ψήφιζε Νέα Δημοκρατία και τώρα να στρέφεται σε άλλα κόμματα ή να ήταν σε αυτά τα άλλα κόμματα. Τι θα του λέγατε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, θέλω να πω ότι στη Νέα Δημοκρατία σεβόμαστε την επιλογή όλων των πολιτών. Και το έχω πει πολλές φορές ότι εμένα με τίμησε ο ελληνικός λαός να είμαι Πρωθυπουργός, μου έδωσε ένα μεγάλο ποσοστό, αλλά είμαι Πρωθυπουργός όλων των Ελλήνων.
Άρα, όλες οι επιλογές είναι σεβαστές. Πρέπει να πείσω, όμως, τους πολίτες γιατί θεωρώ ότι η επιλογή της Νέας Δημοκρατίας είναι η πιο ορθή.
Κοιτάξτε, οι ψηφοφόροι οι οποίοι ψηφίζουν κόμματα στα δεξιά μας, συνήθως έχουν αυτό που θα λέγαμε αυξημένες πατριωτικές ευαισθησίες. Θα τους ζητήσω, λοιπόν, πολύ απλά να δουν πού είναι η χώρα σήμερα και πού ήταν το 2019.
Μιλήσαμε για την άμυνα, για τις τεράστιες επενδύσεις που έχουν γίνει, για τις συμμαχίες τις οποίες έχουμε χτίσει, για τη μεταναστευτική μας πολιτική. Είναι μια μεγάλη επιτυχία ότι δεν μιλάμε για το μεταναστευτικό όταν όλη η Ευρώπη συζητά γι’ αυτό, γιατί πολύ απλά θωρακίσαμε τα σύνορά μας.
Χτίσαμε τον φράχτη στον Έβρο και τον επεκτείνουμε, έχουμε μία πολύ αυστηρή αλλά δίκαιη πολιτική φύλαξης των θαλασσίων συνόρων μας. Η κατάσταση στα νησιά δεν έχει καμία σχέση με αυτή την οποία βρήκαμε το 2019 -θυμάστε και τα ρεπορτάζ που κάνατε για την τραγική κατάσταση στη Λέσβο, στη Μόρια. Σήμερα έχουμε σύγχρονες δομές, ως επί το πλείστον δεν είναι γεμάτες, ευτυχώς, αλλά υπάρχουν, στην περίπτωση που χρειαστεί.
Έχουμε διαδικασίες ασύλου πολύ γρήγορες και σχετικά αυτοματοποιημένες. Έχουμε και μία Ελλάδα η οποία απέδειξε ότι ο υπεύθυνος πατριωτισμός στην πράξη είναι πολύ διαφορετικός από τον εύκολο δήθεν πατριωτισμό στα λόγια.
Οπότε, αυτά θα τους έλεγα. Και γιατί τελικά όσο πιο ισχυρή είναι η Νέα Δημοκρατία, επιμένω, τόσο πιο πολλή δύναμη θα έχει και στην Ευρώπη να διεκδικήσει όλα αυτά τα οποία θεωρώ τελικά ότι είναι προς όφελος της πατρίδας.
Νίκος Ευαγγελάτος: Επειδή, θα έλεγε κάποιος από την αντιπολίτευση ότι «αυτή είναι μια ωραία εικόνα της Ελλάδας, αλλά δεν είναι μόνο αυτή», μπαίνω στα οικονομικά.
Και έρχομαι στην ακρίβεια, που προφανώς έχει σχέση και με την Ευρώπη, από την επιστολή στην von der Leyen μέχρι όλα τα υπόλοιπα. Να το ρωτήσω πρακτικά, γιατί σας έχει τεθεί πολλές φορές. Έχετε να μας πείτε ένα ορατό χρονικό σημείο που θα δούμε τις τιμές να επιστρέφουν σε χαμηλότερα επίπεδα. Και θα γίνει αυτό;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, δεν έχω κρύψει ποτέ, κ. Ευαγγελάτο, ότι η ακρίβεια είναι ο ελέφαντας στο δωμάτιο. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η ελληνική κοινωνία, τα τελευταία δύο χρόνια.
Δεν είναι μόνο η Ελλάδα που έχει τα ίδια προβλήματα. Αν ρωτήσετε, πάτε στην Ευρώπη και κάνετε έρευνες, παντού θα σας πουν ότι το κόστος ζωής, η ακρίβεια, και σε πιο εύπορες χώρες, είναι μεγάλο πρόβλημα.
Για πρώτη φορά τον τελευταίο μήνα -είμαι πολύ προσεκτικός στις διατυπώσεις μου- στα επίσημα στοιχεία αρχίζουμε και βλέπουμε κάποια αποκλιμάκωση τιμών. Και αυτό τελικά πρέπει να είναι το ζητούμενο: πώς θα πέσουν οι τιμές από τα πολύ υψηλά επίπεδα στα οποία έφτασαν…
Νίκος Ευαγγελάτος: Θα γίνει αυτό; Δηλαδή, θα ξαναδούμε τιμές…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι, δεν νομίζω να ξαναδούμε τιμές εκεί που ήταν…
Νίκος Ευαγγελάτος: Εκεί που ήταν το 2021, ας πούμε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν νομίζω ότι θα ξαναδούμε τιμές του 2021. Θέλω να είμαι δίκαιος και προσεκτικός. Αλλά μπορούμε να δούμε τιμές μειωμένες σε σχέση με εκεί που είναι σήμερα, όταν ταυτόχρονα οι μισθοί θα εξακολουθούν να αυξάνονται.
Και υπάρχουν, θα έλεγα, πάλι, κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών που ναι, μπορούμε να δούμε μειωμένες τιμές. Το ρεύμα. Έγινε μια μεγάλη συζήτηση για το ρεύμα, για την, ενδεχομένως, μικρή αύξηση που μπορεί να δούμε τον μήνα Ιούνιο. Αλλά το ρεύμα ήταν πολύ χαμηλό όλους τους προηγούμενους μήνες.
Νίκος Ευαγγελάτος: Αν φτάσουμε πάλι σε επίπεδα αντίστοιχα προ ενός έτους, θα ξανακάνετε επιδότηση;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι δεδομένο ότι δεν πρόκειται να επιτρέψουμε ως χώρα, το έχουμε αποδείξει, επειδή κατηγορούμαστε κιόλας, μας ζητάνε να κάνουμε υπερφορολόγηση των κερδών. Μα εμείς φορολογήσαμε τα υπερκέρδη και γι’ αυτό και μπορέσαμε και στηρίξαμε τους λογαριασμούς.
Προσέξτε, όμως, πώς συνδέονται οι επενδύσεις του μέλλοντος με τις χαμηλότερες τιμές ρεύματος. Όσο περισσότερες ανανεώσιμες έχουμε, τόσο χαμηλότεροι είναι οι λογαριασμοί του ρεύματος και στη χονδρική.
Άρα, αυτό το οποίο βλέπουμε, μια ανεμογεννήτρια που μπορεί κάπου κάποιους να μας ενοχλεί, ένα φωτοβολταϊκό -όλα αυτά μπαίνουν με τάξη και με πρόγραμμα-, αλλά είναι αυτά τα οποία μας επιτρέπουν σήμερα, για μέρες τον χρόνο, να έχουμε σχεδόν αρνητικές τιμές ρεύματος. Και να πέφτει, τελικά, η τιμή στη χονδρεμπορική…
Νίκος Ευαγγελάτος: Άρα, μπορείτε να εγγυηθείτε ότι δεν θα ξαναζήσουμε τον εφιάλτη των τιμών.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν υπάρχει περίπτωση να ξαναζήσουμε εφιάλτη τιμών, όπως αυτόν τον οποίο ζήσαμε, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα γίνει κάτι, ένας μεγάλος χαμός. Αλλά, σε κάθε περίπτωση, αποδείξαμε ότι και όταν ζήσαμε τον εφιάλτη εμείς μπορέσαμε και κάναμε παρεμβάσεις που κράτησαν τις τιμές λογικές.
Άρα, δεν θέλω να υπάρχει καμία ανησυχία για τις τιμές του ρεύματος και να πω ότι και ο ανταγωνισμός λειτουργεί. Να πω και στους τηλεθεατές μας ότι αν είναι σε κάποιον προμηθευτή ο οποίος θεωρούν ότι αύξησε πολύ τις τιμές, να κοιτάξουν και παραπέρα, υπήρχαν και άλλοι που δεν τις αύξησαν ή τις αύξησαν λίγο τις τιμές. Γι’ αυτό και πρέπει να υπάρχει ανταγωνισμός και στην αγορά ενέργειας.
Άρα, έχω απόλυτη αίσθηση του προβλήματος της ακρίβειας. Πιστεύω ότι πια πλησιάζουμε στο τέλος των αυξήσεων και θα αρχίσουμε να βλέπουμε και τις πρώτες αποκλιμακώσεις. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μείωσε τα επιτόκια. Αυτό είναι σημαντική εξέλιξη.
Νίκος Ευαγγελάτος: Για πρώτη φορά χθες, μετά από πέντε χρόνια.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι η πρώτη μικρή ελάφρυνση για τους δανειολήπτες. Πιστεύω ότι θα ακολουθήσουν και άλλες μειώσεις. Αλλά, ξέρετε, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα καθορίζει τα επιτόκια, δεν τα καθορίζουμε εμείς. Γι’ αυτό είμαστε στο ευρώ και ευτυχώς που είμαστε στο ευρώ.
Νίκος Ευαγγελάτος: Να έρθω τώρα στο επόμενο θέμα, που έχει σχέση με αυτά που λέμε, τα οικονομικά. Αντιπολίτευση, Στέφανος Κασσελάκης και πολλές παροχές, 13ος μισθός, χρήματα πολλά για την υγεία.
Ποια είναι η γνώμη σας για τον Στέφανο Κασσελάκη πρώτα απ’ όλα. Πώς τον κρίνετε πια, μετά από τον πρώτο προεκλογικό αγώνα που τον είχατε απέναντί σας και που τον επιλέξατε και για αντίπαλο τελικά. Είχαμε εμείς οι δημοσιογράφοι το ερώτημα αν θα βάλετε απέναντι σας τον Κασσελάκη ή τον Ανδρουλάκη. Τον Κασσελάκη βάλατε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ξέρετε, δεν επιλέγω αντίπαλο, αλλά αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με βάση τους κοινοβουλευτικούς συσχετισμούς που οι πολίτες διαμόρφωσαν, είναι κατά συνέπεια ο νέος Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ.
Αυτό το οποίο με προβληματίζει, κ. Ευαγγελάτο, είναι ότι κάποιοι δεν έχουν μάθει από τα λάθη τους. Η χώρα πλήρωσε την πλειοδοσία των παροχών, τα προγράμματα της Θεσσαλονίκης, τις υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα και νομίζω ότι όποιον σοβαρό άνθρωπο και να ρωτήσετε, που να καταλαβαίνει πέντε πράγματα από οικονομικά, θα σας πει ότι το πρόγραμμα του κ. Κασσελάκη τινάζει την μπάνκα στον αέρα, για να το πω πολύ απλά, και είναι παντελώς ανεφάρμοστο.
Νομίζω, το ξέρει και ο ίδιος. Από τη στιγμή που το ξέρει και ο ίδιος, λέει ψέματα στους πολίτες, ανερυθρίαστα, όπως έλεγε και ο προκάτοχός του. Απλά τα έλεγε με την ασφάλεια τότε, θυμάστε, το 2023, νομίζω, γνωρίζοντας μέσα του ότι δεν υπήρχε περίπτωση να κερδίσει, άρα μπορούσε να λέει και πέντε, όχι πέντε, πενήντα κουβέντες παραπάνω.
Αυτό δυστυχώς συμβαίνει και τώρα. Και νομίζω ότι αυτό θα φανεί όταν στις επόμενες εθνικές εκλογές, το 2027, διά νόμου πια, τα κόμματα είναι υποχρεωμένα να καταθέτουν τα προγράμματά τους στο Δημοσιονομικό Συμβούλιο για να υπάρχει κοστολόγηση.
Εκεί θα φανεί, εφόσον προσέλθουν με το ίδιο πρόγραμμα, το παντελώς ανεφάρμοστο των παροχών που τάζει ο κ. Κασσελάκης.
Νίκος Ευαγγελάτος: Επειδή ζήσαμε μία περίοδο όχι έντονη, αλλά είχε τοξικότητα. Από το «Αλ Καπόνε» μέχρι πολλά. Πώς κρίνετε ως πολιτικό αντίπαλο τον Στέφανο Κασσελάκη;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτό όσον αφορά στο περιεχόμενο -κι εκεί θέλω πρωτίστως να σταθώ.
Ως προς το ύφος τώρα. Αυτό το οποίο αποκαλούσαμε πάντα «πολακισμός», όχι απλά ζει και βασιλεύει, αλλά ο μαθητής αποδεικνύεται καλύτερος από τον δάσκαλο. Είναι το μόνο το οποίο μπορώ να πω. Λυπάμαι πραγματικά. Ακούστηκαν χαρακτηρισμοί, ίσως τους προσπεράσαμε μέσα στον ρυθμό της προεκλογικής περιόδου, αλλά έχουν ειπωθεί πράγματα τα οποία δεν έχουμε ξανακούσει ποτέ. Όχι μόνο για εμένα, και για άλλους πολιτικούς αρχηγούς.
Δεν είναι καλός σύμβουλος ο πανικός και σίγουρα η τοξικότητα μπορεί να συσπειρώνει έναν πολύ στενό κομματικό πυρήνα, αδικεί όμως συνολικά το επίπεδο του πολιτικού διαλόγου. Δεν πρόκειται εγώ να παρακολουθήσω, ούτε να απαντήσω σε τέτοιες κατηγορίες, αλλά νομίζω ότι κάτι άλλο περίμενα από έναν νέο άνθρωπο που μπαίνει τώρα στην πολιτική κομίζοντας, υποτίθεται, νέα ήθη.
Νίκος Ευαγγελάτος: Νίκος Ανδρουλάκης. Τι λέτε για τον αρχηγό του ΠΑΣΟΚ;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κοιτάξτε, αυτό το οποίο μπορώ να πω για το ΠΑΣΟΚ και για τον αρχηγό του, διότι αυτός διαμορφώνει τις θέσεις του κόμματος, είναι ότι δεν ψήφισε καμία εκσυγχρονιστική πρωτοβουλία της Νέας Δημοκρατίας τους τελευταίους 11 μήνες, είτε μιλάμε για τα μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια, είτε μιλάμε για τον δικαστικό χάρτη, είτε μιλάμε για την επιστολική ψήφο. Ούτε την επιστολική ψήφο ψήφισε το ΠΑΣΟΚ.
Άρα, ας έχουμε μία αίσθηση ότι αυτή η κυβέρνηση προσπαθεί να κάνει μεταρρυθμίσεις. Εμείς εκλεγήκαμε -το ξαναδείχνω- με βάση αυτό το πρόγραμμα. Αν το ανοίξετε και το διατρέξετε, θα δείτε ότι αυτό το πρόγραμμα υλοποιούμε. Το μήνυμα των εκλογών έχει σημασία γιατί θέλουμε να πατήσουμε γκάζι και όχι φρένο. Όλοι οι άλλοι θέλουν να πατήσουμε φρένο.
Άρα, όταν λένε «κοντύνετε τη Νέα Δημοκρατία», ουσιαστικά λένε στο 41%, το οποίο αντιμετωπίζουν υποτιμητικά αλλά είναι οι πολίτες που μας ψήφισαν -δεν το υφαρπάξαμε αυτό το ποσοστό, δεν το βρήκαμε στο δρόμο, οι πολίτες μας το έδωσαν-, λένε, ουσιαστικά, «μην εφαρμόσετε αυτό το πρόγραμμα, διότι θέλουμε να κοντύνουμε την κυβέρνηση».
Άρα, αυτό που έχω να πω για τον κ. Ανδρουλάκη είναι ότι με έχει εκπλήξει δυσάρεστα η στάση του να μην μπορούμε να βρούμε κανέναν κοινό τόπο, πουθενά, όταν θέλει να εμφανίζεται ο ίδιος ως προοδευτικός και εκσυγχρονιστής.
Και προσέξτε εδώ το οξύμωρο, για να το συνδέσω πάλι με την Ευρώπη: η Ευρώπη την επόμενη μέρα, όπως και την προηγούμενη μέρα, στηρίζεται σε μια μεγάλη συμμαχία κεντροδεξιάς, φιλελεύθερων και κεντροαριστεράς, σοσιαλιστών.
Και εδώ ο κ. Ανδρουλάκης σε όλες τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις δεν ψήφισε μία, λες και υπάρχει μια «υγειονομική ζώνη» απέναντι στη Νέα Δημοκρατία. Μας θεωρεί ότι είμαστε, δεν ξέρω, η «κακιά δεξιά» ίσως της εποχής που μεγάλωνε στην Κρήτη των «πράσινων» καφενείων.
Μα δεν είναι αυτή η Νέα Δημοκρατία σήμερα και θα περίμενα σίγουρα και από αυτόν κάτι διαφορετικό. Αλλά, όπως σας είπα, είναι δύναμη οπισθοδρόμησης σήμερα αυτό το ΠΑΣΟΚ και πάρα πολύ κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ. Γι’ αυτό και δεν έχω διστάσει να το χαρακτηρίσω «πράσινο ΣΥΡΙΖΑ».
Νίκος Ευαγγελάτος: Πιθανότητα τα δύο κόμματα να συγκλίνουν, σαν μέτωπο απέναντί σας, βλέπετε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτό αφορά τους ίδιους, αλλά μέχρι στιγμής, αν κρίνω από το μποξ το οποίο παίζεται για τα πρωτεία της κεντροαριστερής πολυκατοικίας, μου φαίνεται λίγο δύσκολο αυτό να γίνει. Διότι εξίσου σκληρές κουβέντες έχουν ειπωθεί και μεταξύ τους.
Εν πάση περιπτώσει, αυτό το οποίο με ενδιαφέρει εμένα, είναι η Νέα Δημοκρατία να πάει όσο το δυνατόν καλύτερα μπορεί. Έχουμε θέσει τον στόχο, είναι ένας στόχος σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2019, γιατί πρέπει να συγκρίνουμε ευρωεκλογές με ευρωεκλογές. Εμείς είμαστε λίγο παλαιότεροι και ίσως θυμόμαστε…
Νίκος Ευαγγελάτος: Μην με πάτε στην πρόβλεψη αποτελεσμάτων…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι, δεν κάνω καμία πρόβλεψη.
Νίκος Ευαγγελάτος: Όχι, θα κάνετε. Θα σας τη ζητήσω στο τέλος, γιατί στις προβλέψεις αθλητικώς έχετε πέσει μέσα οπότε…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι, αλλά να σας θυμίσω ότι, ας πούμε το 1981, όταν κέρδισε ο Ανδρέας Παπανδρέου, πήρε 48%, την ίδια μέρα…
Νίκος Ευαγγελάτος: Στις ευρωεκλογές είχε πάρει το 41%;
Κυριάκος Μητσοτάκης: 40%. Την ίδια μέρα έγιναν ευρωεκλογές -ήταν δύο κάλπες δίπλα-δίπλα- και πήρε 40%.
Άρα, πάντα τα κόμματα εξουσίας έχουν ένα χαμηλότερο ποσοστό από αυτό των εθνικών εκλογών. Επομένως, αυτός είναι ο στόχος που έχω θέσει. Πιστεύω ότι μπορούμε να τον προσεγγίσουμε, γιατί όχι να τον ξεπεράσουμε, αλλά θα ξέρουμε περισσότερα σε 48 ώρες.
Νίκος Ευαγγελάτος: Ένα θέμα το οποίο επειδή είναι ευρωεκλογές έχει αξία: αγρότες. Μεγάλο μερίδιο της κοινωνίας μας, μεγάλο κομμάτι της, και ψηφοφόροι της Νέας Δημοκρατίας. Υπάρχει κάτι που έχετε να τους πείτε παραπάνω; Είδαμε τι έγινε με την Κοινή Αγροτική Πολιτική, τα χωράφια, η κρίση πώς τα επηρέασε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Σας ευχαριστώ που μου κάνετε αυτή την ερώτηση, γιατί εκεί πράγματι νομίζω ότι σκύψαμε πάνω στα προβλήματα των αγροτών και σε εθνικό επίπεδο -θα έρθω στα ευρωπαϊκά μετά- έχουμε δώσει σημαντικές λύσεις.
Πάρτε, για παράδειγμα, το ζήτημα του ρεύματος. Οι αγρότες έχουν αυτή τη στιγμή τη δυνατότητα να «κλειδώσουν» χαμηλές τιμές ρεύματος για χρόνια. Κάποιοι θα επιλέξουν να πάρουν το ρίσκο της μεταβλητότητας των τιμών, αν θέλουν είναι κάτι το οποίο μπορούν να το κάνουν.
Νίκος Ευαγγελάτος: Τους είναι δύσκολο, όμως.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι, δεν τους είναι δύσκολο. Είναι μια επιλογή.
Νίκος Ευαγγελάτος: Όχι, ζουν δύσκολα. Το σύνολο της ζωής είναι σκληρό, δύσκολο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι. Για τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης στο πετρέλαιο κίνησης έχουμε δεσμευτεί ότι θα εξακολουθεί να επιστρέφεται. Συζητούμε μάλιστα μαζί τους για έναν ακόμα πιο δίκαιο τρόπο επιστροφής του. Άρα, τα δύο βασικά ζητήματα τα οποία μας έθεσαν στις κινητοποιήσεις τα λύσαμε.
Μας είπαν και κάτι ακόμα όμως: «αρκετά πια με αυτή τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Ειδικά για τους μικρούς αγρότες πρέπει να υπάρχουν εξαιρέσεις». Τις πετύχαμε αυτές τις εξαιρέσεις.
Προσπαθούμε όσο πιο γρήγορα να κάνουμε τις εκταμιεύσεις των επιδοτήσεων, να στηρίξουμε τους νέους αγρότες, το έχουμε κάνει με πολύ συστηματικό τρόπο. Να στηρίξουμε τα συνεργατικά σχήματα. Το μέλλον του πρωτογενούς τομέα είναι στη συνεργασία.
Έχουμε μειώσει κατά 50% τη φορολόγηση στα συνεργατικά σχήματα των αγροτών. Αυτοί είναι οι αγρότες, οι οποίοι έχουν αυξημένη παραγωγικότητα, οι οποίοι μπορούν να εξάγουν. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η χώρα εξάγει πολλά αγροτικά προϊόντα. Είμαστε μία χώρα με πολύ δυναμικό πρωτογενή τομέα.
Και βέβαια, να λύσουμε το βασικότερο πρόβλημα υποδομής μακροπρόθεσμα, που είναι το νερό. Βρέθηκα στη Θεσσαλία, υπογράψαμε -να σας δώσω ένα παράδειγμα, είναι εξειδικευμένο αλλά αξίζει να το αναφέρω- ένα από τα πρώτα μου μεγάλα αρδευτικά έργα, το πρώτο ΣΔΙΤ το οποίο συμβασιοποιούμε αφορά τον Ταυρωπό, τον πλήρη εκσυγχρονισμό του δικτύου άρδευσης, όλου του δικτύου άρδευσης.
Έχουμε τεράστιες απώλειες νερού. Ξέρουμε ότι θα έχουμε λιγότερο νερό ή θα έχουμε περισσότερο νερό όταν δεν το χρειαζόμαστε. Αυτό έχει να κάνει και με την αντιπλημμυρική θωράκιση της Θεσσαλίας, έχει να κάνει όμως και με τον τρόπο με τον οποίο αρδεύουμε. Το 85% του νερού της χώρας πηγαίνει στην άρδευση. Η ύδρευση είναι ένα πολύ μικρό ποσοστό.
Άρα, έχουμε πολλά να πούμε και θα έλεγα να θυμούνται και οι πολίτες που μας βλέπουν ότι ήταν η κεντροαριστερά, δηλαδή τα κόμματα του κ. Κασσελάκη και του κ. Ανδρουλάκη, που πίεσαν για την πράσινη μετάβαση και δεν έλαβαν υπόψιν τούς προβληματισμούς των αγροτών. Και ήταν το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα που είπε «θέλουμε πράσινη μετάβαση αλλά όχι αυτό να γίνει εις βάρος τελικά του εισοδήματος των αγροτών μας».
Νίκος Ευαγγελάτος: Μπορείτε να μας εγγυηθείτε ότι το καλοκαίρι που ξεκίνησε, ξεκίνησε και άσχημα, με πολύ υψηλές θερμοκρασίες εννοώ, δεν θα είναι εφιαλτικό ως προς τις πυρκαγιές. Την άλλη βδομάδα, ας πούμε, ακούμε ότι έρχεται ένα ισχυρό κύμα ζέστης.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πώς να το εγγυηθώ αυτό, κ. Ευαγγελάτο; Αυτό το οποίο μπορώ να πω είναι ότι προσπαθούμε να γινόμαστε συνεχώς καλύτεροι. Ότι χρειαζόμαστε περισσότερη συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση, περισσότερο συντονισμό, περισσότερη επιτήρηση, περισσότερη τεχνολογία.
Ένα από τα πολλά που έχουμε κάνει είναι, ας πούμε, πάνω από την Αττική να πετάνε πια drones. Μια φωτιά η οποία άναψε στις Αφίδνες εντοπίστηκε και…
Νίκος Ευαγγελάτος: Στη Βαρυμπόμπη και στις Αφίδνες εντοπίστηκαν και οι δύο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εντοπίστηκαν με drones. Και αυτό έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία, διότι όλο το παιχνίδι παίζεται…
Νίκος Ευαγγελάτος: Η φωτιά της Βαρυμπόμπης η χθεσινή εντοπίστηκε με drone;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτή είναι η εικόνα που έχω στις Αφίδνες.
Λοιπόν, αυτό κάτι μας λέει για την ταχύτητα παρέμβασης. Και βέβαια, η δουλειά είναι του κράτους και οι πολίτες κάνουν αυτό το οποίο πρέπει. Ας πούμε, έγινε μια μεγάλη φασαρία με το θέμα του καθαρισμού των οικοπέδων. Το κάνουμε για πρώτη φορά. Θα επιμείνω πάρα πολύ στα αστικά οικόπεδα, γιατί ξέρετε τι γίνεται, από τα ρεπορτάζ σας, θυμάστε, μπαίνει μία φωτιά εντός του αστικού ιστού, βρίσκει ένα οικόπεδο το οποίο…
Νίκος Ευαγγελάτος: Αστικά και περιαστικά, τα περιαστικά ίσως είναι περισσότερο…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εκεί θέλουμε να στρέψουμε την προσοχή μας. Δεν έχω την απαίτηση ότι θα υπάρχει συμμόρφωση 100% τον πρώτο χρόνο. Αλλά σκεφτείτε τι θα μας λέγατε αν δεν το είχαμε κάνει. Το κάνουμε για πρώτη φορά.
Για πρώτη φορά βάζουμε τάξη στις παραλίες. Αυτό το μπαρ στη Ρόδο σφραγίστηκε σήμερα. Και σφραγίστηκε διότι αυτή η κυβέρνηση ασχολήθηκε με το να κάνει διαφορετικά τις δημοπρασίες για την εκμετάλλευση των παραλιών. Έχουμε πια και τεχνολογικό app, να το δείξετε παρακαλώ πολύ, σε κάθε παραλία μπορεί να βλέπει εκείνη τη στιγμή ο πολίτης και να κάνει ο ίδιος καταγγελία.
Νίκος Ευαγγελάτος: Αυτό είναι εργαλείο…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Να πω κάτι ακόμα; Ούτε αυτά τα ψήφισε η αντιπολίτευση. Κανένα από τα μέτρα, τα πραγματικά εκσυγχρονιστικά, τα οποία μας κάνουν Ευρώπη.
Γιατί λέμε εδώ, το άλλο σύνθημα μας, «σταθερά πιο κοντά στην Ευρώπη». Τι είναι η Ευρώπη, τελικά; Ευρώπη είναι η επιστολική ψήφος, Ευρώπη είναι αυτό που κάνουμε στις παραλίες, Ευρώπη είναι οι προληπτικές εξετάσεις, Ευρώπη είναι οι ψηφιακοί πίνακες.
Είμαστε Ευρώπη παντού; Όχι, δεν είμαστε. Άλματα πρέπει να κάνουμε για να γίνουμε Ευρώπη. Αλλά αυτό είναι, θα έλεγα, το πεδίο στο οποίο συνδέεται η ευρωπαϊκή ατζέντα με τις εθνικές προτεραιότητες.
Νίκος Ευαγγελάτος: Κλείνουμε. Θα πιάσετε το 33%;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτό ελπίζω. Γι’ αυτό αγωνιζόμαστε.
Νίκος Ευαγγελάτος: Πού βλέπετε τον ΣΥΡΙΖΑ; Θα είναι στο 17,5% που έχει θέσει ο Πρόεδρος του;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν μπορώ να κάνω καμία πρόβλεψη, ειδικά για τα άλλα κόμματα. Θέλω να θυμίσω ότι στις προηγούμενες εκλογές όλοι πέσαμε…
Νίκος Ευαγγελάτος: Πέσαμε παταγωδώς…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι πέσαμε έξω, πέσαμε παταγωδώς έξω. Άρα, δεν μπορώ να ξέρω. Η έκκληση μου, για να κλείσω από εκεί που ξεκινήσαμε, είναι για όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμμετοχή.
Και από εκεί και πέρα, εγώ το λέω σε κάθε συνέντευξη, είναι η τελευταία συνέντευξη που δίνω, όπως και την προηγούμενη φορά, θα το ξαναπώ. Έχω μια ομιλία ακόμα, το βράδυ, στο Σύνταγμα, και καλώ τους πολίτες που μπορεί να βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή, αν θέλουν στις 20:00 να έρθουν. Νομίζω ότι θα είναι μια ωραία γιορτή δημοκρατίας αυτή η συγκέντρωση. Αλλά πρώτα και πάνω από όλα τους καλώ να πάνε να ψηφίσουν.
Εμείς, μετά από τις 00:00 το βράδυ, αφωνία. Αυτή είναι η ομορφιά των εκλογών. Εγώ γύρισα πάλι όλη την Ελλάδα. Με το ζόρι κράτησα ανοιχτή τη φωνή μου, έτσι γίνεται.
Όχι μόνο εγώ, και τα στελέχη μας. Και θέλω να τους ευχαριστήσω και δημόσια: τους εθελοντές μας, αυτούς οι οποίοι θα πάνε να στελεχώσουν τα εκλογικά μας τμήματα, τους εκλογικούς μας αντιπροσώπους. Όλοι μαζί κάναμε μια μεγάλη προσπάθεια.
Νίκος Ευαγγελάτος: Και το επόμενο ραντεβού είναι στο τέλος της τετραετίας; Θα είστε ξανά υποψήφιος Πρωθυπουργός;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το επόμενο ραντεβού είναι το 2027.
Νίκος Ευαγγελάτος: Θα είστε ξανά υποψήφιος Πρωθυπουργός;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχω πει ότι θέλω να ηγηθώ της προσπάθειας η Νέα Δημοκρατία να παραμείνει στην…
Νίκος Ευαγγελάτος: Για τρίτη τετραετία.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αλλά, προσέξτε, ξέρω πολλές φορές ότι είναι πολύ επικίνδυνο στην πολιτική να κάνει κανείς σχέδια.
Νίκος Ευαγγελάτος: Ζητώ την πρόθεση. Έχετε κλείσει το θέμα της Ευρώπης, ακούστηκαν πολλά.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν μου αρέσει καθόλου να κάνω προβλέψεις για το τι μπορεί να γίνει. Έχουμε ζήσει τόσα απρόοπτα. Θέλω να είμαι εστιασμένος στη δουλειά μου. Οι πολίτες μάς έδωσαν μια εντολή, μας εξέλεξαν, μας εμπιστεύθηκαν, μας είπαν: «προσέξτε, δεν σας δίνουμε λευκή επιταγή». Το είπα το βράδυ των εκλογών.
Και ένα πράγμα το οποίο δεν μπορώ να δεχτώ, ούτε στον εαυτό μου ούτε σε Υπουργούς, είναι αυτό για το οποίο μας κατηγορούν κάποιοι, για αλαζονεία. Αν το αισθάνονται και το λένε, όχι οι αντίπαλοι μας, αν το λένε οι πολίτες, οφείλω να το ακούσω και να το λάβω πολύ σοβαρά υπόψη μου.
Νίκος Ευαγγελάτος: Καλή επιτυχία. Σας ευχαριστώ πολύ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εγώ σας ευχαριστώ πολύ. Να είστε καλά, κ. Ευαγγελάτο.
