Η πιο σκληρή κατοχή στην Ελλάδα: - Οι θηριωδίες των Βουλγάρων έκαναν και τους Ναζί να τρομάζουν και να δυσφορούν!
Η βουλγαρική, ήταν η πιο σκληρή κι’ απάνθρωπη Κατοχήστην Ελλάδα από το 1941 μέχρι το 1944. Η συλλογική μνήμη, η τροφοδοτούμενη από την Ιστορία, τις διηγήσεις και αναφορές μεμονωμένων ανθρώπων, βιβλίων ή κινηματογραφικών ταινιών, όταν δέχεται το ερέθισμα «Κατοχή», συνειρμικά διεγείρεται η απέχθεια για τους Γερμανούς Ναζί, όμως…
Όμως όταν μιλούμε για Κατοχή στην Ελλάδα, και Γερμανούς περικλείει η λέξη και Ιταλούς και Βούλγαρους. Και, το παράδοξο, οι γείτονες στα χερσαία σύνορά μας έχουν διαπράξει ιδιαζόντως απεχθή εγκλήματα στους (λίγους συγκριτικά με Ιταλούς και Γερμανούς) τόπους που λέρωσαν με το πέρασμά τους.
Ο βουλγαρικός στρατός- σύμμαχος της Ναζιστικής Γερμανίας- μπήκε στα ελληνικά εδάφη στις 20 Απριλίου του 1941 ακολουθώντας τις γερμανικές δυνάμεις και κατέλαβε την ανατολική Μακεδονία και τη Δυτική Θράκη (εκτός από μικρή εδαφική ζώνη στον νομό Έβρου) δίχως να ρίξει μια σφαίρα. Οι Βούλγαροι ακολούθησαν πολιτική εξόντωσης και απελάσεων του ελληνικού πληθυσμού των περιοχών επιρροής τους, με στόχο τον εκβουλγαρισμό και την οριστική προσάρτηση τους από αυτούς στο εγγύς μέλλον· διενήργησαν απελάσεις δημοσίων υπαλλήλων, κλείσιμο ελληνικών σχολείων και διωγμό εκπαιδευτικών, αντικατάσταση ελλήνων κληρικών από βούλγαρους ιερείς. Μέχρι τα τέλη του 1941 είχαν εκδιώξει περισσότερους από 100.000 Έλληνες πραγματοποιώντας παράλληλα εποικισμούς με βουλγαρικούς πληθυσμούς! Κι αυτό ήταν μόνο η αρχή.
Λεηλασίες και ερήμωση!
«Η βουλγαρική ψυχή ουδέποτε συνεκινήθη από τα ευγενή και υψηλά ιδεώδη της Ελευθερίας και της Δικαιοσύνης, τα οποία χαρακτηρίζουν τους πολιτισμένους λαούς», γράφει ο Δημήτριος Μαγκριώτης (1897-1974) στο βραβευμένο βιβλίο του από την Ακαδημία Αθηνών: «Θυσίαι της Ελλάδος και Εγκλήματα Κατοχής».
«Τρεις φορές μέχρι τότε, μέσα σε μια γένια, η Βουλγαρία, ταχθείσα με το μέρος των εχθρών της Ελλάδας και των δυτικών της συμμάχων, εισέβαλε, εκ του ασφαλούς πάντοτε, εις τας βορείους επαρχίας της Ελλάδος, τας οποίας ελεηλάτησεν και έρημωσεν»! »Μετά την εισβολή των εις την Ελλάδα, οι Γερμανοί, εις ένδειξιν ευγνωμοσύνης προς τη Βουλγαρία, η οποία εδέχθη να χρησιμοποιηθούν τα εδάφη της ως βάσις εξορμήσεως των κατά των Βαλκανίων, επέτρεψαν εις αυτήν όπως καταλάβει τα ελληνικά εδάφη της δυτικής Θράκης και της ανατολικής Μακεδονίας. Διά του τρόπου τούτου η Βουλγαρία αντημείβετο πλουσιοπαρόχως διά τον προδοτικόν της ρόλο έναντι της Ελλάδος και της Γιουγκοσλαβίας. Και εισήλθον ούτω οι Βούλγαροι ως εντολοδόχοι των Γερμανών εις τα ελληνικά εδάφη ως «κατακτηταί», χωρίς ουδαμού να συναντήσουν αντίσταση του πληθυσμού, και τούτο διότι είχε προηγηθεί της εισόδου αυτών αφοπλισμός των κατοίκων εκ μέρους των Γερμανών κατά την κατάληψη της χώρας». Αυτά γράφει ο Δημήτριος Μαγκριώτης.
Τρεις φορές εισέβαλλαν οι Βούλγαροι
Η Θράκη και η Ανατολική Μακεδονία, κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, υπέστησαν τρεις φορές Βουλγαρική Κατοχή, υπό άκρως δραματικές συνθήκες. Την πρώτη φορά κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων το 1912-13, όταν οι ενωμένες χριστιανικές χώρες της Χερσονήσου του Αίμου πολέμησαν και κατανίκησαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Τότε ήταν- δήθεν- σύμμαχοι της Ελλάδας και εκτόπιζαν τους Τούρκους. Τη δεύτερη φορά κατά την περίοδο 1916-1918, οι Βούλγαροι με εκτοπίσεις, ξυλοδαρμούς και δολοφονίες ανδρών, με απαγωγές παιδιών, με βιασμούς γυναικών, με λεηλασία περιουσιών και την πείνα για όλους τους Έλληνες της ανατολικής Μακεδονίας επιχείρησαν να αλλοιώσουν την εθνολογική εικόνα της περιοχής με σκοπό στη συνέχεια να την προσαρτήσουν στο κράτος τους. Τραγική συνέπεια αυτής τους της τακτικής: πάνω από 45.000 θύματα που δεν χάθηκαν σε μάχες πολέμου αλλά σε κατάσταση κατοχής! Και την τρίτη φορά ήταν το 1941-44.
«...Κατά τον αγριώτερον τρόπον»!
Ιδιαιτέρως σκληρό και αδυσώπητο, υπήρξε το σχετικά σύντομο διάστημα, το 1913, όταν ξέσπασε ο Β' Βαλκανικός Πόλεμος και ο Ελληνικός Στρατός, με εξαιρετικές προελάσεις, εκτόπισε τους Βούλγαρους και τους απώθησε μέσα στα εδάφη τους, έχοντας δυνατότητες να καταλάβει ακόμα και τη Σόφια. Στο διάστημα όμως που διαρκούσε ο Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος, τα βουλγαρικά στρατεύματα διέπραξαν ιδιαζόντως ειδεχθή κακουργήματα εις βάρος των Ελλήνων κυρίως, και δευτερευόντως εις βάρος Τούρκων.
Κοινοβουλευτική Επιτροπή, ακολουθώντας τον Ελληνικό Στρατό, επισκέφθηκε- τότε- πόλεις και χωριά, διαπιστώνοντας ιδίοις όμμασι, τα εγκλήματα που είχαν διαπραχθεί από τα υποχωρούντα βουλγαρικά στρατεύματα. Η επιτροπή με τηλεγραφήματα, κρατούσε συνεχώς ενήμερο τον Πρόεδρο της Βουλής· σε λιτή έκθεσή της, περιέγραφε τις διαπιστώσεις της για τις βουλγαρικές ωμότητες: «Ολόκληρος ο Ελληνικός πληθυσμός των μερών, οπόθεν απεχώρησαν οι Βούλγαροι, υπέστη τας φρικαλέας συνεπείας της βουλγαρικής θηριωδίας. Σφαγαί Ελλήνων διενεργήθησαν κατά τον αγριώτερον τρόπον υπό στρατιωτών και αξιωματικών Βουλγάρων, μη φεισθέντων ουδέ γερόντων, γυναικών και παιδίων. Πόλεις και χωρία παρεδόθησαν εις το πυρ και δεν υπελείφθη πόλις, κωμόπολις ή και χωρίον χωρίς ν’ απογυμνωθεί τελείως. Πάντα παρεσκευάζοντο και εξετελούντο συστηματικώς συνεπεία οδηγιών, ας είχον αι πολιτικαί και στρατιωτικαί αρχαί».
Η επιτροπή των βουλευτών, μετά την ανατολική Μακεδονία (Σέρρες, Νιγρίτα, Δράμα, Δοξάτο κ.λπ. όπου διαπιστώθηκαν εκατόμβες σφαγέντων, λεηλασίες, και ατιμώσεις γυναικών, επισκέφθηκε και την δυτική Θράκη, απ’ όπου με συνεχή τηλεγραφήματα ενημέρωνε στην Αθήνα τη Βουλή. Η κοινοβουλευτική επιτροπή σε τηλεγράφημά της από το Πόρτο Λάγος, στις 26 Ιουλίου 1913, ανέφερε στον Πρόεδρο της Βουλής, ότι η κωμόπολη Σαρή Σαμπάν (σήμερα Χρυσούπολη) παρά τον Νέστο ποταμό με μισό ελληνικό και μισό τουρκικό πληθυσμό, καταληστεύθηκε. Οι πρόκριτοι και οι ιερείς απήχθησαν. «Η περιφέρεια απεγυμνώθη χρημάτων, ζώων και σκευών». Οι θηριωδίες και τα εγκλήματα των Βουλγάρων συνεχίστηκαν στην περίοδο 1941-1944 με περισσότερη ένταση και απανθρωπιά, τότε.
Τάγματα εργασίας
Η τακτική πολιτικής και οικονομικής καταδίωξης των Ελλήνων της ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης συμπεριέλαβαν επιστράτευση για εργασία αμισθί σε έργοτάξια στην κατεχόμενη Γιουγκοσλαβία, στη Βουλγαρία ή στα κατεχόμενα ελληνικά εδάφη, για την κατασκευή σιδηροδρομικών γραμμών και καταστροφή ελληνικών οχυρωματικών έργων. Εκείνα τα τάγματα εργασίας ήταν συνώνυμα της εξαθλίωσης και της εξόντωσης κάτι σαν τα Αμελέ Ταμπουρου των Τούρκων στη Μικρασία. Οι Βούλγαροι πραγματοποίησαν αντίστοιχου μεγέθους αγριότητες με τους Γερμανούς και τους Ιταλούς προβαίνοντας σε πράξεις αντιποίνων. Την Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 1941, μία ελληνική αντιστασιακή ομάδα χτύπησε το αστυνομικό τμήμα στο Δοξάτο της Δράμας, σκοτώνοντας οκτώ βούλγαρους αστυνομικούς. Την επόμενη μέρα ένα βουλγαρικό σώμα εισήλθε στο χωριό και προχώρησε σε ομαδική εκτέλεση 200 κατοίκων. Στην πόλη της Δράμας διατάχτηκαν μαζικές συλλήψεις του πληθυσμού και ακολούθησαν μαζικές εκτελέσεις. Σύμφωνα με σύγχρονες έρευνες υπολογίζεται πως ο αριθμός των νεκρών από τις μαζικές εκτελέσεις των συλληφθέντων στην πόλη της Δράμας ήταν 562.
Σφαγές παντού!
Στις 29 Σεπτεμβρίου 1941, οι βουλγαρικές δυνάμεις κατοχής εφαρμόζοντας σκληρά αντίποινα, εκτέλεσαν ομαδικά 3.000 πατριώτες στην πόλη της Δράμας, στην Προσοτσάνη, τη Χωριστή, το Δοξάτο αλλά και στα χωριά Κύργια, Κουδούνια, Αδριανή, Άγιος Αθανάσιος, Κοκκινόγεια, Μικρόπολη, Χαριτωμένη, Φωτολίβος, Σιταγροί, Μικρόκαμπος, Μυλοπόταμος, Μαυρολύθι και Μαυρότοπος. Με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες περιγράφει ο Δημήτριος Μαγκριώτης τις ανελέητες σφαγές του ελληνικού πληθυσμού σε πόλεις και χωριά, όπου πατούσαν το λερό πόδι τους οι Βούλγαροι. Στη Δράμα: «Οι συλλαμβανόμενοι έδεροντο ανηλεώς, εδένοντο δια σχοινίων και συρμάτων εκ των χειρών, φερομένων προς τα όπισθεν και ερρίπτοντο εντός σταύλων κρατητηρίων. Εκεί εκρατούντο άνευ τροφής και ύδατος εις τρόπον ώστε να πίνωσι τα ουρά των· απογυμνώνονταν από κάθε αντικείμενο το οποίο τυχόν έφεραν μαζί τον. Εν συνεχεία δε εβασανίζοντο ποικιλοτρόπως. Κατά διαστήματα παρελαμβάνοντο καθ’ ομάδας και ωδηγούντο εις το Νεκροταφείον ότε και εξετελούντο ομαδικώς δια πυροβολισμών. [...] Κατά το τραγικό τριήμερόν καθ’ ο διήρκεσαν αι σφαγαί της Δράμας εφονεύθησαν εντός της πόλεως περί τους 3.000 αδιακρίτως φύλου και ηλικίας». Σφαγές και Κουδούνια και στα Κύργια στα Πλατάνια, στο Τρινόλοφο, στην Αδριανή, στη Χωριστή. Στην Προσοτσάνη, 40 άνθρωποι εκτελέστηκαν. Στα χωριά Μικρόπολη, Πούρσοβο, Αγιοχώρι, Καλή Βρύση, Κάτω Νευροκόπι, Κοκκινόγεια, Χρυσοκέφαλο, Φιλίππους, Αλιστράτη, Μεγαλόκαμπος, Καλός Αγρός, σφαγιάστηκαν από βούλγαρους κατακτητές 259 κάτοικοι δίχως αιτία και χωρίς καμιά διαδικασία! Στο Δοξάτο, εκτελέστηκαν για αντίποινα περισσότεροι από 350 άνδρες ηλικίας από 16 μέχρι 50 ετών. Από τις τρεις βουλγαρικές επιδρομές το Δοξάτο (1913, 1917 και 1941) θρήνησε περίπου 1.124 ψυχές και με Προεδρικό Διάταγμα χαρακτηρίστηκε ως Ηρωϊκή και Μαρτυρική Πόλη. Σε όλη την κατεχόμενη από τους Βουλγάρους Μακεδονία και Θράκηβ περίπου 15.000 Έλληνες από 28 Σεπτεμβρίου έως 20 Οκτωβρίου του 1941, όπως προκύπτει από την Υπηρεσία Εγκλημάτων Πολέμου, τηρουμένων ονομαστικών καταλόγων των εκτελεσθέντων.
Θάνατος και οιμωγές...Θέριζε και η πείνα...
Επίσης, δεν ήταν μόνο οι σφαγές και τα βασανιστήρια· λόγω του υποσιτισμού αυξήθηκε δραματικά η θνησιμότητα στη διάρκεια της βουλγαρικής κατοχής. Παράδειγμα: στο χωριό Άβας της Αλεξανδρούπολης, που κατοικείτο από 300 οικογένειες και στο οποίο το κλίμα ήταν υγιεινό και σπάνιζε η ελονοσία, πριν από τον πόλεμο πέθαιναν κάθε χρόνο από 2 έως 3 άνθρωποι· στα τρία χρόνια της βουλγαρικής κατοχής πέθαναν 50 άνθρωποι! Στο Σιδηρόκαστρο- με επίσης υγιεινό κλίμα- επί 4.500 κατοίκων κατά τη διάρκεια της βουλγαρικής κατοχής θνησιμότητα ανήλθε περίπου στους 300 ανθρώπους κάθε χρόνο! Κατά την περίοδο 1941 μέχρι της εκδιώξεως των Βουλγάρων από τα ελληνικά εδάφη οι σφαγές ανθρώπων και οι λεηλασίες περιουσιών συνεχίστηκαν με αμείωτο πάθος! Βιασμοί, εκτοπισμοί, βασανισμοί, φόνοι, πράξεις ανόσιες και ελεεινές στιγμάτισαν το πέρασμα των βόρειων γειτόνων μας από τον τόπο μας. Ιερείς ξυλοκοπούνταν ή τους ξερίζωναν τα γένια· κακοποιούντο με μίσος και αγριότητα· βιάζονταν μπροστά στα μάτια τους κόρες και σύζυγοι!
Η πιο σκληρή Κατοχή.Βαρύς φόρο αίματος στους Βουλγάρους
Πάνω από 1000 κάτοικοι χωριών, βόρεια της Δράμας και μεταξύ του ποταμού Νέστου και του οχυρού των Μπουκιών, μετά τις συμπλοκές βουλγαρικού στρατού με έλληνες αντάρτες τον Μάιο του 1944, ενοχοποιηθέντες με την κατηγορία της υπόθαλψης ανταρτών, θανατώθηκαν. Άλλοι δεμένοι ανά 10 με συρματόπλεγμα πετάχτηκαν στον ποταμό Νέστο, άλλοι- μεταξύ των οποίων γυναίκες και παιδιά- κάηκαν ζωντανοί μέσα στα σπίτια και στους αχυρώνες τους και άλλοι-οι πιο τυχεροί-τουφεκίστηκαν!
Στην επαρχία του Παγγαίου με 34.000 κατοίκους, σύμφωνα με πρόχειρο υπολογισμό του Μητροπολίτη Ελευθερουπόλεως φονεύθηκαν με κάθε μέσον 78 άνθρωποι. Γενικά δεν υπάρχει χωριό ή πόλη της ανατολικής Μακεδονίας και της δυτικής Θράκης που να μην πρόσφερε φόρο αίματος στους Βουλγάρους· δεν υπάρχει βουνό, χαράδρα, ποτάμι που να μην βάφτηκαν με το αίμα αθώων ελλήνων. Υπολογίζεται ότι περίπου 8.500 άνθρωποι φονεύτηκαν μετά το 1941 και μέχρι τέλους της βουλγαρικής κατοχής. Για τρίτη φορά εντός μιας γενεάς οι Βούλγαροι ερήμωσαν τις ελληνικές επαρχίες και παρέμειναν σχεδόν όλοι τους ατιμώρητοι! Ο Αλέξανδρος Σβώλος κατά την περίοδο 1941–1943, διατέλεσε πρόεδρος της Επιτροπής Μακεδόνων και Θρακών και συνέταξε υπομνήματα προς τις γερμανικές Αρχές Κατοχής καταγγέλλοντας τις ωμότητες των Βουλγάρων. Οι Γερμανοί- εγκληματίες κι εκείνοι- δυσφορούσαν με τις βουλγαρικές ωμότητες!
Ατιμωρησία στους εγκληματίες πολέμου
Από τους 242 βούλγαρους εγκληματίες πολέμου που έδρασαν στην Ελλάδα από το 1941 μέχρι το 1943 μόνον ένας λογοδότησε! Διαβάστε ονόματα: Ιβάν Μαρίνωφ, ο συνταγματάρχης μακελάρης της Φλώρινας· Τόση ήταν η αγριότητα και η εγκληματική μανία των εισβολέων βουλγάρων ώστε εξεγέρθηκαν εναντίον τους ακόμα και οι γερμανικές αρχές κατοχής και εξανάγκασαν τον βουλγαρικό στρατό να αποχωρήσει! Ο διαβόητος βασανιστής υπολοχαγός Μπλαντένωφ, ο Ντόιτσεφ, ο Τσάνεφ και ένας υπολοχαγός-υφηγητής του Πανεπιστημίου της Σόφιας Αντών Κάλτσεφ! Ο υπολοχαγός Αντών Κάλτσεφ, δικάστηκε στη Θεσσαλονίκη για εγκλήματα πολέμου, καταδικάστηκε (σε δεύτερη δίκη, αφού στην πρώτη είχε καταδικαστεί σε ισόβια!) σε θάνατο και εκτελέστηκε.
Επίλογος από τον Δάσκαλο Δημήτριο Γληνό
Στο σχολικό βιβλίο της Ιστορίας του 1914, ο Δημήτριος Γληνος γράφει: «Δύο υπήρξαν οι μεγαλύτεροι εχθροί του Ελληνισμού, οι Βούλγαροι και οι Τούρκοι. Οι πρώτοι είναι πλέον επίφοβοι και απάνθρωποι. Φρίττει κανείς, όταν διαβάζει εις την ιστορίαν μας τας σκληρότητας και τας κακουργίας των θηρίων αυτών, οι οποίοι τολμούν να λέγωνται και Χριστιανοί. Είναι Τάταροι, συγγενείς με τους Τούρκους. Επέρασαν τον Δούναβιν και εζήτησαν φιλοξενίαν εις τας χώρας μας. Τοις εδώσαμεν γην να καλλιεργούν, ασφάλειας, δικαιοσύνην και τέλος την χριστιανικήν πίστιν δια να σώσουν τας ψυχάς των. Όλα όμως εις μάτην· έμειναν πάντοτε οι ίδιοι Τάταροι». Ο Δημήτριος Γληνός (εκπαιδευτικός, συγγραφέας και πολιτικός) πέθανε εν μέσω Κατοχής, το 1943, και δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει την άποψή του για τους Βούλγαρους. Περασμένα ξεχασμένα; Η πλημμυρίδα της Ιστορίας όλα τα πνίγει, αλλά...
