Κυριακή 8 Ιουνίου 2025

«Ιστός της Αράχνης»: - Η μορφή του πολέμου αλλάζει και η Ελλάδα σέρνεται ασθμαίνοντας πίσω από τις εξελίξεις.



 
Καθώς τα πολεμικά μέτωπα αντί να μειώνονται αυξάνονται παγκοσμίως -και μάλιστα στη μεθόριο μεταξύ Ανατολής και Δύσης- οι προβολές και οι συγκρίσεις είναι αναπόφευκτες. Την ώρα που η Τουρκία αναπτύσσει ραγδαία τα δικά της συστήματα μη επανδρωμένων αεροσκαφών μαζί με τη συνοδή υψηλή τεχνολογία, η Ελλάδα βρίσκεται στον συγκεκριμένο τομέα σε βρεφικό, ακόμα, στάδιο


Όταν στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο εμφανίστηκαν το πυροβολικό και τα πυροβόλα όπλα, οι συνθήκες της μάχης άλλαξαν άρδην: κάθε ανάπτυξη προσωπικού σε ανοικτό πεδίο ήταν πια άκρως επικίνδυνη. Οι στρατιωτικοί ηγήτορες, λοιπόν, έπρεπε να αλλάξουν τρόπο σκέψης και να ανακαλύψουν νέους τρόπους επίθεσης και άμυνας. 

Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και σήμερα – πολλές δεκαετίες μετά και ενώ έχει μεσολαβήσει σειρά ανατροπών στις συνθήκες διεξαγωγής των πολέμων μικρής ή μεγαλύτερης κλίμακας.

 Η 1η Ιουνίου 2025 θα μείνει χαραγμένη στη στρατιωτική Ιστορία, καθώς ήταν η ημέρα που αποδείχθηκε εμπράκτως ότι η χρήση των περίφημων μη επανδρωμένων αεροσκαφών, δηλαδή των drones, η Τεχνητή Νοημοσύνη και τα σύγχρονα δίκτυα πληροφοριών αρκούν για να οδηγήσουν σε αλλαγή δεδομένων επί του πεδίου. 

Αν λίγο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία κάποιος προέβλεπε ότι στο μέλλον το Κίεβο θα ήταν σε θέση να χτυπήσει αεροδρόμια έως και 5.000 χιλιόμετρα μακριά από τα ρωσο-ουκρανικά σύνορα, καταστρέφοντας κοντά στα 40 στρατηγικά βομβαρδιστικά, τότε μάλλον θα τον κατηγορούσαν ότι επηρεάζεται από σενάρια ταινιών επιστημονικής φαντασίας. Και όμως αυτό συνέβη 

Και συνέβη με τρόπο εντυπωσιακό, καθώς μέσα από φορτηγά που πλησίασαν συντεταγμένα τους στόχους απογειώθηκαν δεκάδες μικρά drones, τα οποία όχι μόνο ήταν αδύνατο να εντοπιστούν από τη ρωσική αεράμυνα, αλλά διέθεταν εξαιρετική ακρίβεια και αξιοπρόσεκτη δύναμη πυρός. Εργαλεία κάποιων εκατοντάδων ευρώ διέλυσαν αεροσκάφη αξίας περίπου 7 δισ. δολαρίων. Υπάρχει άραγε καλύτερη απόδειξη υπέρ του επιχειρήματος ότι οι συνθήκες του πολέμου αλλάζουν; 

 «Η τεχνολογία επιτρέπει σε μικρότερες δυνάμεις να πλήττουν κρίσιμες υποδομές μεγάλων κρατών. Η μορφή του πολέμου αλλάζει. 

Οι επιθέσεις δεν περιορίζονται πλέον στο μέτωπο, ενώ η άμυνα πρέπει να επεκταθεί στα μετόπισθεν», λέει  ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μακεδονία και στο King’s College του Λονδίνου, Μάνος Καραγιάννης. 

Πράγματι το ουκρανικό χτύπημα στα ρωσικά αεροδρόμια δεν δημιουργεί σοβαρό ζήτημα στη Μόσχα μόνο στον τρέχοντα πόλεμο, αλλά πλήττει γενικότερα τη θέση και την ισχύ της στην παγκόσμια κλίμακα δυνάμεων. 

«Κατά τη διάρκεια του ρωσοουκρανικού πολέμου, η τεχνολογία και η εξέλιξη χρήσης των drones υπήρξε ραγδαία και καθοριστική. Από τα αρχικά drones επιτήρησης, η χρήση επεκτάθηκε σε επιθετικούς ρόλους με την ευρεία εμφάνιση των λεγόμενων one-way kamikaze drones. Η πιο πρόσφατη και κρίσιμη εξέλιξη αφορά τα μικρά, αυτόνομα drones, τα οποία διαθέτουν τεχνητή νοημοσύνη ή προγραμματισμένη πορεία και πλήττουν στόχους μεγάλης  αξίας με εντυπωσιακή ακρίβεια, συχνά χωρίς να εκπέμπουν σήμα», προσθέτει ο Μπάμπης Παπασπύρος, απόστρατος ταξίαρχος της Πολεμικής Αεροπορίας, απόφοιτος Ηλεκτρονικός Μηχανικός της ΣΜΑ και τέως αντιπρόεδρος της ΕΑΒ. 

Η ουκρανική επιχείρηση «Ιστός της Αράχνης» ήταν έναν ταπεινωτικό χτύπημα για το ηθικό των Ρώσων, αλλά και ίδιου του Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος μάλλον θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι θα εκδικηθεί. Το ερώτημα, όμως, εδώ για τη Μόσχα δεν είναι αν θα εκδικηθεί, αλλά αν μπορεί μελλοντικά να αντεπεξέλθει σε τέτοιου είδους χτυπήματα. 

Το ίδιο ερώτημα βέβαια ισχύει και άλλες δυνάμεις που έχουν μείνει πίσω στις νέες μορφές του πολέμου. «Σε διεθνές επίπεδο, η εξέλιξη αυτή επιτείνει την ανάγκη για νέες στρατηγικές αποτροπής, ενίσχυση της αντιαεροπορικής άμυνας και επαναπροσδιορισμό της ασφάλειας κρίσιμων υποδομών. Το διεθνές σύστημα ασφαλείας εισέρχεται σε μια περίοδο αυξημένης αστάθειας, όπου η τεχνολογία μικρής κλίμακας μπορεί να έχει στρατηγικό αντίκτυπο», υποστηρίζει ο κ. Καραγιάννης. 

Είναι παραπάνω από φανερό ότι η Ουκρανία έχει πραγματοποιήσει άλματα ανάπτυξης στη στρατιωτική τεχνολογία της και μάλιστα εν καιρώ πολέμου. Η δε ενεργή παρουσία ξένων μυστικών υπηρεσιών στο έδαφος της, με κορυφαία προφανώς τη βρετανική ΜΙ6, έχει μεταλλάξει τις δυνατότητες των νέων οπλικών συστημάτων της. Άλλωστε χωρίς το δίκτυο πληροφοριών και τις απαραίτητες τεχνολογικές υποδομές τίποτα απ’ όσα έγιναν στα δύο ρωσικά αεροδρόμια δεν θα ήταν εφικτό. 

 Και αν για πολλούς Ευρωπαίους ή ακόμα και για τους Αμερικανούς η εξέλιξη των Ουκρανών μοιάζει κάτι απρόσμενο και ξαφνικό, δεν ισχύει το ίδιο για το Κίεβο, όπου οι αρμόδιοι προετοίμαζαν το μεγάλο χτύπημα εδώ και 18 μήνες.

Όπως μετέδωσαν πολλά διεθνή δίκτυα, η μεθοδικότητα και η αποτελεσματικότητα θύμισαν το επίπεδο των ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων. Οι οποίες είναι ικανές και να οργανώσουν μια καταδρομική επιχείρηση διάσωσης πολιτών στο αεροδρόμιο της πόλης Εντέμπε στην Ουγκάντα, αλλά και να παγιδεύσουν τους βομβητές υψηλόβαθμων στελεχών της Χεζμπολάχ στο Λίβανο και να τους τινάξουν στον αέρα. 

Καθώς τα πολεμικά μέτωπα αντί να μειώνονται αυξάνονται παγκοσμίως -και μάλιστα στη μεθόριο μεταξύ Ανατολής και Δύσης- οι προβολές και οι συγκρίσεις είναι αναπόφευκτες. Την ώρα που η Τουρκία αναπτύσσει ραγδαία τα δικά της συστήματα μη επανδρωμένων αεροσκαφών μαζί με τη συνοδή υψηλή τεχνολογία, η Ελλάδα βρίσκεται στον συγκεκριμένο τομέα σε βρεφικό, ακόμα, στάδιο.  

«Η ουκρανική χρήση drones και Τεχνητής Νοημοσύνης αναδεικνύει την ανάγκη επαναπροσδιορισμού της ελληνικής αποτροπής. Η Ελλάδα οφείλει να επενδύσει σε αυτόνομα συστήματα, κυβερνοάμυνα και έξυπνη επιτήρηση», επισημαίνει ο κ. Καραγιάννης αναδεικνύοντας και την ανάγκη συνεργασίας με τους ευρωατλαντιστές εταίρους. «Η προστασία κρίσιμων υποδομών και η αξιοποίηση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας σε συνεργασία με ΝΑΤΟ και ΕΕ συνιστά μονόδρομο. Η νέα μορφή πολέμου απαιτεί ευελιξία, τεχνολογική καινοτομία και στρατηγική προσαρμογή, ώστε η Ελλάδα να διατηρήσει την αποτρεπτική της ικανότητα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον ασφαλείας», υπογραμμίζει. 


 «Η ανάγκη για νέες λύσεις εντοπισμού έχει καταστεί επιτακτική», τονίζει ο κ. Παπασπύρος και προσθέτει ότι η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ) είχε προβλέψει αυτή την εξέλιξη ήδη από το 2017, «σχεδιάζοντας και κατασκευάζοντας τον ΤΗΛΕΜΑΧΟ, ένα εξειδικευμένο radar ικανό να ανιχνεύει αυτόνομα mini FPV drones σε πολύ χαμηλά ύψη. Ωστόσο, παρά την τεχνολογική του αρτιότητα και τις δοκιμές, το σύστημα παραμένει αναξιοποίητο από τους αρμόδιους φορείς του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, την ώρα που η απειλή αυτών των drones κλιμακώνεται διεθνώς». 

 Όπως σημειώναμε, ακριβώς με τον τρόπο που ο δυτικός κόσμος βρίσκεται σε διαδικασία μετάβασης με την άμυνα και την ασφάλεια να αποτελούν ξανά προτεραιότητα για τα εθνικά κράτη, έτσι αλλάζουν και οι απαιτήσεις ενός σύγχρονου στρατεύματος. 

Και δυστυχώς η Ελλάδα δεν φαίνεται ικανή να ακολουθήσει τις απαιτήσεις της νέας εποχής. Υπάρχει ενόψει ένα αξιόλογο πρόγραμμα πενταετίας που ίσως να ξεπερνά τα 20 δισ. ευρώ. Το ζήτημα είναι αν υπάρχουν πολιτική βούληση, διακομματική συναίνεση και κυρίως αντίληψη για το ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες της συγκυρίας ώστε η χώρα να παύσει να σέρνεται ασθμαίνοντας πίσω από τις εξελίξεις.  








https://www.protagon.gr/apopseis/istos-tis-araxnis-oi-nees-synthikes-polemou-kai-i-ellada-44343158584



 Πηγή: Protagon.gr