Πέμπτη 21 Μαΐου 2015

Μισθολόγιο νέου τύπου στο Δημόσιο




Νέου τύπου μισθολόγιο στο Δημόσιο


ΤΙ ΣΧΕΔΙΑΖΕΙ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΝΑ ΘΕΣΕΙ ΣΕ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΠΟ ΤΟ 2016




Η σταδιακή περικοπή της προσωπικής διαφοράς που λαμβάνουν 66.000 δημόσιοι υπάλληλοι, η κατάργηση των μη μισθολογικών παροχών που αποδίδονται σε ειδικές κατηγορίες εργαζομένων στο Δημόσιο, η δημιουργία ειδικού μισθολογίου για τους υπαλλήλους των οικονομικών υπηρεσιών και η καταβολή υψηλότερων επιδομάτων στους κατόχους θέσεων ευθύνης, αποτελούν τους βασικούς άξονες πάνω στους οποίους η κυβέρνηση επεξεργάζεται τις παρεμβάσεις στο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, οι οποίες αναμένεται να εφαρμοστούν από το 2016.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στα τεχνικά κλιμάκια όπου συζητείται το πλαίσιο της νέας συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και εταίρων, οι εκπρόσωποι των δανειστών έχουν θέσει μετ΄επιτάσεων την ανάληψη μέτρων για παρεμβάσεις στο μισθολόγιο του Δημοσίου, με την αναδιάρθρωση των μισθών αλλά και του βαθμολογίου.
Η ελληνική πλευρά- σύμφωνα με τις ίδιες πηγές- έχει αντιπροτείνει την αναμόρφωση του συστήματος αμοιβών στο Δημόσιο το 2016 έπειτα από την ολοκλήρωση των σχετικών μελετών. 
Σε κάθε περίπτωση η ελληνική κυβέρνηση διαφωνεί με τη μείωση μισθών και προτάσσει την παρέμβαση στα επιδόματα και στην προσωπική διαφορά προκειμένου να επιτευχθεί η καταβολή ίσης αμοιβής για υπαλλήλους με τα ίδια προσόντα και προϋπηρεσία σε όλο το Δημόσιο.
Πηγή: Έθνος

YEΘΑ Συνάντηση στο Αμερικανικό Πεντάγωνο,με την Υφυπουργό ‘Αμυνας των ΗΠΑ



Ο Καμμένος στο Πεντάγωνο για συζήτηση εφ’ όλης…



Η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης και η αμυντική συνεργασία Ελλάδας ΗΠΑ συζητήθηκαν κατά τη συνάντηση του υπουργού Εθνικής ‘Αμυνας Πάνου Καμμένου με την υφυπουργό ‘Αμυνας των ΗΠΑ Κριστίν Γουόρμουθ, στο αμερικανικό Πεντάγωνο.
Ο κ. Καμμένος επανέλαβε ότι οι ελληνορωσικές σχέσεις έχουν να κάνουν με την ελληνική οικονομία ενώ η αμερικανική πλευρά επιβεβαίωσε τη βοήθεια της στη στήριξη της Ελλάδος για την οικονομική κρίση.
Στη δήλωσή του ο υπουργός Εθνικής ‘Αμυνας αναφέρθηκε στο ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Ελλάδα στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας μέσα από τη δημιουργία νατοϊκής αεροπορικής βάσης στην Κάρπαθο σε συνδυασμό με την υφιστάμενη ναυτική βάση στη Σούδα. Σύμφωνα με πληροφορίες η αμερικανική πλευρά σε πρώτη φάση αντιμετωπίζει θετικά την ελληνική πρόταση.
Όσον αφορά στην κατάσταση στα Βαλκάνια , οι ίδιες πληροφορίες ανέφεραν ότι οι δύο πλευρές εξέφρασαν τον προβληματισμό τους για τις ισλαμικές δυνάμεις που δραστηριοποιούνται στα Βαλκάνια εκτιμώντας ότι υπάρχει κίνδυνος να πάνε προς τη μεριά των τζιχαντιστών.
Ο κ. Καμμένος αναφέρθηκε στην πρωτοβουλία της Ελλάδας για τη δημιουργία ενός άξονα σταθερότητας μέσα από “τη συνεργασία με την Αίγυπτο, την Κύπρο, αλλά και τις χώρες της Μέσης Ανατολής οι οποίες βρίσκονται απέναντι στον ISIS, όπως είναι τα Αραβικά Εμιράτα, αλλά και την επέκταση αυτού του άξονα προς τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία”. Επισήμανε δε ότι “η Ελλάδα χρειάζεται κάθε δυνατή βοήθεια για να μπορέσει να ενισχύσει τις Ένοπλες Δυνάμεις της”. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες η ενίσχυση που ζητήθηκε αφορά σε ελικόπτερα, μέσα και ανταλλακτικά.
Η αμερικανική πλευρά αναγνώρισε την ιδιαιτερότητα που έχει για την Ελλάδα το θέμα της Ουκρανίας -λόγω των 300.000 Ελλήνων που ζουν στη Μαριούπολη- ζητώντας τη συνέχιση των κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας.
Πάντως “αυτό που είπαμε είναι ότι στο θέμα των τρομοκρατών πρέπει να υπάρξει συνεργασία και με τη Ρωσία”, σχολίασε ο κ. Καμμένος.
Σχετικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, οι πληροφορίες ανέφεραν ότι η ελληνική πλευρά ζήτησε να ασκηθούν πιέσεις προς τη Τουρκία να σταματήσει τις προκλήσεις στο Αιγαίο για να υπάρχουν συνομιλίες για ΜΟΕ.
Οι δύο πλευρές επιβεβαίωσαν “τη συνέχιση των στενών ελληνοαμερικανικών σχέσεων και την ανάγκη ενίσχυσης της Ελλάδας, πλέον, ως σταθερού παράγοντα της περιοχής”, ανέφερε ο κ. Καμμένος.
Η αμερικανική πλευρά εξήγησε στον κ. Καμμένο ότι η ακύρωση της συνάντησης του με τον Αμερικανό ομόλογο του έχει να κάνει με τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, “δεν έχει να κάνει με την Ελλάδα κάτι. Δεν σας κρύβω ότι έτσι όπως δημιουργήθηκε στην αρχή το θέμα μας απασχόλησε και εμάς”, σχολίασε ο υπουργός Εθνικής ‘Αμυνας. “Ήταν ξεκάθαρο ότι είχε να κάνει με την ακύρωση όλων των ραντεβού του υπουργού και εξάλλου συζητήσαμε μαζί όλη την ατζέντα που είχαμε προγραμματίσει και πέραν αυτού ο υπουργός ζήτησε πολύ σύντομα να συναντηθούμε. Δεν είχε να κάνει, λοιπόν, με μία αντίδραση, όπως περιγράφηκε”. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες αναμένεται σχετική ανακοίνωση από τη αμερικανική πλευρά.
Απαντώντας σε ερώτηση για το θέμα της μετανάστευσης και τη στάση των ΗΠΑ, ο κ. Καμμένος ανέφερε ότι “ο ρόλος που έχουν να παίξουν αυτή τη στιγμή είναι καταρχήν η πίεση προς την πλευρά της Τουρκίας, γιατί τρία εκατομμύρια βρίσκονται από την άλλη πλευρά” και ζήτησε η κοινή πολιτική από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ να είναι ίδια σε όλα τα σύνορα της Ευρώπης διότι “αν υπάρξει πίεση από την πλευρά της Λιβύης, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να υπάρξει κοινή πολιτική και προς την πλευρά των ανατολικών συνόρων της Ευρώπης, γιατί είναι ξεκάθαρο ότι εάν πιεστεί από την πλευρά εκείνη η μετανάστευση είναι πολύ πιθανό να αυξηθεί από την άλλη πλευρά”. Σύμφωνα με πληροφορίες, η αμερικανική πλευρά διαβεβαίωσε για την παροχή κάθε βοηθείας προς τη Ελλάδα για τη αντιμετώπιση του φαινομένου.
Στο πλαίσιο της επίσκεψής του στην Ουάσιγκτον ο υπουργός Εθνικής ‘Αμυνας επισκέφθηκε τα κεντρικά γραφεία της Lockheed Martin και συναντήθηκε με εκπροσώπους της ΑΤΚ, εταιρειών που συνεργάζονται με την ΕΑΒ και τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα.
Επίσης επισκέφθηκε το Μουσείο του Ολοκαυτώματος ενώ είχε συναντήσεις με μέλη της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων.
πηγή:mignatiou.com-ΑΠΕ-ΜΠΕ

ΟΔΔΗΧ: Αυτά χρωστάει η Ελλάδα



(EUROKINISSI)



Στα 312,6 δισεκατομμύρια ευρώ διαμορφώθηκε το δημόσιο χρέος της κεντρικής διοίκησης στις 30 Απριλίου.
Αυτό αναφέρουν μεταξύ άλλων τα στοιχεία που διαβιβάστηκαν στη βουλή από τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους, έπειτα από αίτημα του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννη Σταθά να ενημερωθεί πόσα οφείλει η χώρα προς το ΔΝΤ, την ΕΚΤ, την ΕΕ, προς κάθε χώρα μέλος χωριστά, προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Ειδικότερα το Χρέος Κεντρικής Διοίκησης στις 30.4.2015 είναι 312,6 δισ., after swaps και συγκεκριμένα:
  • Εντοκα γραμμάτια: 14.943.985.150
  • Ομόλογα: 39.380.106.240
  • Ομόλογα ANFA: 7.309.342.288
  • Ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ: 19.874.176.528
  • Δάνεια από την ΤτΕ: 4.265.072.006
  • Ειδικά διακρατικά δάνεια εξωτερικού (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων): 7.094.520.535
  • Λοιπά δάνεια εξωτερικού: 5.081.086.468
  • Δάνεια από EFSF: 130.909.000.000
  • Δάνεια από κράτη μέλη της ευρωζώνης: 52.900.000.000
  • Δάνεια από ΔΝΤ: 20.634.653.567
  • Βραχυπρόθεσμα δάνεια (repos): 10.286.954.529
  • Σύνολο: 312.679.022.950
Το ίδιο έγγραφο αναφέρει ότι το καθαρό ποσό που πρέπει να καταβληθεί για χρεολύσια από την 1η Μαΐου έως το τέλος του 2015 είναι 13,1 δισ., δεδομένου ότι οι πληρωμές που εμφανίζονται εντός του ιδίου έτους (25,2 δισ.) είναι αναχρηματοδοτούμενο χρέος (έντοκα γραμμάτια και repos). Αντίστοιχα για τόκους θα πρέπει να καταβληθεί στο ίδιο διάστημα ποσό το οποίο σήμερα είναι στα 3,1 δισεκατομμύρια.
Παράλληλα, ο ΟΔΔΗΧ διαβίβασε και το χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής χρέους της Κεντρικής Διοίκησης από τις 30 Απριλίου. Αυτό είναι:
  • 2015: 38,328 δισ.
  • 2016: 7,227 δισ.
  • 2017: 9,648 δισ.
  • 2018: 4,600 δισ.
  • 2019: 13,628 δισ.
  • 2020: 5,080 δισ.
  • 2021: 5,154 δισ.
  • 2022: 6,907 δισ.
  • 2023: 9,208 δισ.
  • 2024: 8,964 δισ.
  • 2025: 7,419 δισ.
  • 2026: 8,059 δισ.
  • 2027: 8,062 δισ.
  • 2028: 7,469 δισ.
  • 2029: 6,893 δισ.
  • 2030: 7,220 δισ.
  • 2031: 6,723 δισ.
  • 2032: 9,523 δισ.
  • 2033: 6,780 δισ.
  • 2034: 9,520 δισ.
  • 2035: 9,247 δισ.
  • 2036: 9,316 δισ.
  • 2037: 12,813 δισ.
  • 2038: 12,516 δισ.
  • 2039: 13,401 δισ.
  • 2040: 6,369 δισ.
  • 2041: 7,292 δισ.
  • 2042: 7,682 δισ.
  • 2043: 10,100 δισ.
  • 2044: 6,23 δισ.
  • 2045: 8,13 δισ.
  • 2046: 4,83 δισ.
  • 2047: 5,9 δισ.
  • 2048: 2,5 δισ.
  • 2050: 500 εκ.
  • 2053: 2 δισ.
  • 2054: 6,3 δισ.
  • 2057: 1,13 δισ.
Συγκεκριμένα, το χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής των δανείων από το ΔΝΤ είναι:
  • 2015: 5,498 δισ.
  • 2016: 2,995 δισ.
  • 2017: 708 εκατ.
  • 2018: 1,763 δισ.
  • 2019: 2,046 δισ.
  • 2020: 2,046 δισ.
  • 2021: 2,046 δισ.
  • 2022: 1,910 δισ.
  • 2023: 1,338 δισ.
  • 2024: 284 εκατ.



Πηγή:  iefimerida.gr http

Τετάρτη 20 Μαΐου 2015

STRATFOR: Τι συμβαίνει πραγματικά στα Βαλκάνια



1and10b


  Μια ανυπόγραφη ανάλυση του STRATFOR, επισημάνει πως ούτε η Ρωσία, ούτε η Τουρκία αλλά ούτε και η δύση θέλουν εκρηκτικό κλίμα στα Βαλκάνια. 
Συνεχίζει λέγοντας πως η περιοχή των Βαλκανίων, είναι σημείο αντιπαράθεσης για τις μεγάλες δυνάμεις, που προσπαθούν να δημιουργήσουν μια μορφή επιρροής μέσα από ενεργειακά σχέδια και επενδύσεις. 
Την ίδια ώρα φαίνεται πως και η Τουρκία πάει να μπει στο κόλπο.
Τέλος καταλήγει στο συμπέρασμα πως την ώρα που αυτές οι δυνάμεις προσπαθούν να επιβληθούν οικονομικά και πολιτικά οι τοπικές κυβερνήσεις ακροβατούν σε αυτές τις διαμάχες.
πηγή:voicenews.gr


Απολογήθηκε ο Γ. Στόλτενμπεργκ για την αναφορά του στη πΓΔΜ ως «Μακεδονία




«Ήταν λάθος, όχι ηθελημένη πράξη»


Δεν επρόκειτο για ηθελημένη πράξη αλλά για λάθος απολογήθηκε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Στόλτενμπεργκ σχετικά με την αναφορά του στη πΓΔΜ ως «Μακεδονία», όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές. 

Ο κ. Στόλτενμπεργκ απολογήθηκε στο πλαίσιο της συνάντησης που είχε άμεσα με τον μόνιμο αντιπρόσωπό μας στο ΝΑΤΟ, κατόπιν οδηγιών του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά, κατά την οποία του μεταφέρθηκε η έντονη δυσαρέσκεια της Ελλάδας για τις αναφορές του σε «Μακεδονία» κατά την διάρκεια δηλώσεών του στον Τύπο, αναφορές που προκάλεσαν τουλάχιστον έκπληξη και επέτρεψαν να αντληθούν λανθασμένα συμπεράσματα. 

Ο γ.γ. του ΝΑΤΟ είπε ότι αντελήφθη το λάθος του αμέσως μετά τη συνάντησή του με τους εκπροσώπους του Τύπου. Παρακάλεσε δε τον μόνιμο αντιπρόσωπό μας στο ΝΑΤΟ να μεταφέρει έκφραση συγνώμης του ιδίου στους υπουργούς που συμμετείχαν στη συνεδρίαση του Συμβουλίου της ΕΕ, τονίζοντας ότι, φυσικά, δεν επρόκειτο για ηθελημένη πράξη και σημείωσε ότι από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του στο ΝΑΤΟ χρησιμοποιεί πάντα την ορθή ονομασία του κράτους αυτού.

πηγή:Νewsbeast.gr


Τρίτη 19 Μαΐου 2015

Τα Τίρανα αμφισβητούν τα σύνορα Ελλάδας - Αλβανίας






Θέμα χερσαίων συνόρων Ελλάδας - Αλβανίας θέτουν τα Τίρανα, καθώς, με το έντονο διάβημα προς την Αθήνα την περασμένη εβδομάδα –με το οποίο ζητούσαν τροποποίηση του προγράμματος ερευνών για υδρογονάνθρακες στο Ιόνιο, με τον ισχυρισμό ότι παραβιάζονται αλβανικά χωρικά ύδατα– ζήτησαν και τους χάρτες των χερσαίων ερευνών στην Ηπειρο! 
Πρόκειται για προσπάθεια αμφισβήτησης των συνόρων, εκτιμούν διπλωματικές και έγκριτες νομικές πηγές, ενώ από πολιτική άποψη είναι πράξη υψηλού ρίσκου για την Αλβανία και τις διμερείς σχέσεις. Προκαλεί ωστόσο προβληματισμό στις ίδιες πηγές το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση παρακολουθεί αμήχανη και την όξυνση στις Eλληνοαλβανικές σχέσεις και τη γενικότερη ενίσχυση των αποσταθεροποιητικών τάσεων στα Δυτικά Βαλκάνια.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις των ιδίων πηγών, όλα αυτά εντάσσονται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο στο οποίο κινείται το αλβανικό πολιτικό σύστημα, για να προβληθεί το όραμα της «Μεγάλης Αλβανίας». Σύμφωνα με τους χάρτες που έδωσε στη δημοσιότητα το 2011 ο τότε υπουργός Ενέργειας Γ. Μανιάτης, οι έρευνες θα γίνουν σε μεγάλη έκταση πάνω από τα Γιάννενα, ενώ τότε δεν ετέθη κανένα θέμα. 
Η υποψία ότι πίσω από τις κινήσεις των Τιράνων βρίσκεται η Τουρκία κυριαρχεί. Το νέο στοιχείο που δημιουργεί υποψίες ότι η Αγκυρα επιδιώκει τη δημιουργία μετώπου κατά της Ελλάδας είναι η συνάντηση του Ερντογάν με το κόμμα των Τσάμηδων, το PDIU, κατά την επίσκεψή του στα Τίρανα. Η συνάντηση με το PDIU καμία άλλη ερμηνεία δεν έχει παρά την υποδαύλιση του «ζητήματος» των Τσάμηδων, επισημαίνουν διπλωματικές πηγές.

Σε αυτό το κλίμα, ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Κοτζιάς προβληματίζεται αν θα παραστεί στη Σύνοδο των ΥΠΕΞ των χωρών-μελών της Διαδικασίας Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SEECP), που διοργανώνεται στα Τίρανα στις 22/5. Διπλωματικές πηγές τονίζουν ότι ενδεχόμενη απουσία της Ελλάδας από τη συνάντηση αυτή θα προσφέρει άλλοθι στα Τίρανα να συνεχίσουν να προκαλούν χωρίς να παίρνουν απαντήσεις και θα οδηγήσει σε περαιτέρω απομόνωση της Αθήνας στην περιοχή. Αντίθετα, σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός εξετάζει το ενδεχόμενο να μεταβεί στα Τίρανα στις 26/5 για τη Σύνοδο Κορυφής της SEECP.

Επιστολή Bουλευτών

Τη σύγκληση της Επιτροπής Εθν. Αμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής ζητούν με επιστολή τους προς τον πρόεδρο της επιτροπής Γ. Βαρεμένο οι βουλευτές της Ν.Δ. με επικεφαλής τον Γ. Κουμουτσάκο. Η εκλογή Ακιντζί στα Κατεχόμενα, η κρίση στην ΠΓΔΜ, η απαίτηση της Αλβανίας για αλλαγή του προγράμματος ερευνών της Ελλάδας στο Ιόνιο που αποκάλυψε η «Κ» και η πορεία των συζητήσεων Ελλάδας - Τουρκίας για τα ΜΟΕ καθιστούν αναγκαία τη συνεδρίαση με τη συμμετοχή του κ. Κοτζιά, αναφέρεται στην επιστολή.
πηγή:kathimerini.gr
Έντυπη

Τα αίτια της πτώχευσης και τι μέλλει γενέσθαι




FT: Η Ελλάδα ετοιμάζεται για πτώχευση - Κεντρική ΕικόναΑποτέλεσμα εικόνας για χαρτης ελλαδας με  σημαια

Του Γεωργιου Κ. Μπητρου*

Από το 1821 μέχρι το 2008 η χώρα μας περιήλθε σε κατάσταση αδυναμίας να εκπληρώσει τις δανειακές της υποχρεώσεις πέντε φορές. Αυτό συνέβη τα έτη 1826, 1843, 1860, 1893 και 1932. Σε όλες τις περιπτώσεις οι Reinhart, Rogoff (2009, 91-2, 96) τεκμηριώνουν ότι υποχρεωθήκαμε σε παραχωρήσεις προς τους δανειστές μας που έφθαναν μέχρι και στην υποτέλεια στις «μεγάλες δυνάμεις». Κανονικά λοιπόν θα έπρεπε ως χώρα να έχουμε πλέον αποκτήσει τη σωφροσύνη να μην υποθηκευτούμε ξανά στους δανειστές μας. Αλλά εκ του αποτελέσματος προκύπτει ότι αποδειχθήκαμε επιλήσμονες και επιπόλαιοι. Οπότε όλους τώρα μας απασχολεί το ερώτημα: Τι μπορούμε να κάνουμε ώστε να ξανακερδίσουμε την ανεξαρτησία μας το συντομότερο δυνατό; Θα προσπαθήσω να το απαντήσω, αφού προηγουμένως επικεντρώσω σε δύο θέματα που προηγούνται. Αυτά είναι να εξηγήσω, πρώτον, τι ακριβώς συνέβη και, δεύτερον, γιατί φτάσαμε εδώ που βρισκόμαστε.
Πώς ήλθαν τα πάνω-κάτω
Πριν από το 1974 η Ελλάδα διέθετε την πλέον ταχύρρυθμα αναπτυσσόμενη οικονομία της Ευρώπης. Χωρίς αμφιβολία ήταν η Τίγρης της Ευρώπης. Ως τέτοια πέτυχε: Υψηλότατη οικονομική ανάπτυξη (≈ 7%, 1954-1973). Ζηλευτή σταθερότητα τιμών (≤2,5%). Θεαματική συρρίκνωση της ανεργίας (≤2,5%). Ισοζύγιο πληρωμών σε διαχειρίσιμη ισορροπία. Βελτίωση και επέκταση των κοινωνικών υπηρεσιών. Ελάχιστο δημόσιο χρέος (≤12,5% του ΑΕΠ το 1974).
Μετά το 1974 η κατάσταση άρχισε να χειροτερεύει, στην αρχή συγκρατημένα και στη συνέχεια γρήγορα. Κατά την περίοδο 1974-2008: Η οικονομική ανάπτυξη έπεσε στο ένα τρίτο (≈ 2,4%). Ο πληθωρισμός ήταν από 2πλάσιος μέχρι 4πλάσιος του μέσου ευρωπαϊκού. Η ανεργία την περίοδο 1980-2000 υπερδιπλασιάστηκε (≈ 6%), ενώ τη δεκαετία του 2000 σχεδόν τετραπλασιάστηκε (≈ 9%).
Τα ελλείμματα στο ισοζύγιο πληρωμών έγιναν εκρηκτικά και συγκρατήθηκαν μόνο χάρη στην τεράστια βοήθεια από την Ε.Ε.
Τα δημόσια ελλείμματα ανέβασαν το δημόσιο χρέος σε αυτοτροφοδοτούμενο ύψος (≈ 125% του ΑΕΠ το 2008).
Οπότε, τελικά, από το 2009 περιήλθαμε υπό την οικονομική κηδεμονία των πιστωτών μας.
Κάποιοι οικονομολόγοι ίσως σκεφτούν ότι το πιο πάνω εκπληκτικό πισωγύρισμα συνέβη γιατί πριν από το 1974 η ελληνική οικονομία ήταν οιονεί κλειστή, ενώ μετά την πλήρη ένταξη της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ενωση (Ε.Ε.) το 1981, ανοίχθηκε στον διεθνή ανταγωνισμό. Ομως, γνωρίζουμε ότι, κατά τη δεκαετία 1974-84, η δασμολογική προστασία των εγχώριων παραγωγικών δραστηριοτήτων δεν μειώθηκε και εντούτοις σε μέσους όρους όλοι οι κρίσιμοι δείκτες χειροτέρευσαν δραστικά. Γι’ αυτό, κατά την άποψή μου, το πισωγύρισμα μετά το 1974 οφείλεται, κατά κύριο λόγο, αν όχι αποκλειστικά, σε τρεις ομάδες άλλων παραγόντων. Η πρώτη και η πλέον σημαντική έχει να κάνει με την αντιαναπτυξιακή στροφή που πήραν οι θεσμοί του κράτους μετά τη θέσπιση του Συντάγματος του 1975. Η δεύτερη σχετίζεται με τις ανεξέλεγκτες δυσπλασίες που αναπτύχθηκαν στον χώρο της δημόσιας διοίκησης και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα λόγω του πλειοδοτικού κομματικού ανταγωνισμού. Και, τέλος, η τρίτη ομάδα αρνητικών παραγόντων πηγάζει από τις οικονομικές πολιτικές που εφαρμόστηκαν. Για επιβεβαίωση, επικαλούμαι τους ακόλουθους τεκμηριωμένους συλλογισμούς:
Πριν από το 1974 το πολιτικό και κοινωνικό κλίμα ήταν φιλικό προς την επιχειρηματικότητα, εγχώρια και ξένη. Η δημόσια διοίκηση είχε τα χάλια της, αλλά καθώς ήταν οργανωμένη ιεραρχικά, δεν είχε μεγάλα περιθώρια να κωλυσιεργεί και να διαπλέκεται. Οι δημοσιονομικές πολιτικές, αν και προσανατολισμένες στη δημόσια κατανάλωση, κάλυπταν τις ανάγκες των ιδιωτικών επενδύσεων σε δημόσιες υποδομές. Η νομισματική πολιτική στόχευε στη σταθερότητα των τιμών, ενώ η αναποτελεσματικότητα που πήγαζε από την έλλειψη ανταγωνισμού στις επιμέρους αγορές ήταν συγκρατημένη. Επομένως, τουλάχιστον το θεσμικό περιβάλλον και οι μακροοικονομικές πολιτικές λειτουργούσαν φιλικά προς την οικονομική ανάπτυξη και επέφεραν αναπτυξιακά αποτελέσματα τα οποία αντιστάθμιζαν κατά πολύ τις όποιες αρνητικές επιπτώσεις ασκούνταν από την πλημμελή λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και τις στρεβλώσεις που εισήγαγαν στη δομή της οικονομίας οι μικροοικονομικές και οι διαρθρωτικές πολιτικές.
Μετά το 1974, το επιχειρηματικό περιβάλλον άλλαξε άρδην. Από τη μια μεριά, το Σύνταγμα του 1975, οι εθνικοποιήσεις μεγάλων επιχειρήσεων και οι ρυθμίσεις μιας οιονεί κεντρικά διευθυνόμενης οικονομίας που εισήγαγε η Ν.Δ. ως κυβέρνηση, και από την άλλη, με τις δεσμεύσεις για την εγκατάσταση σοσιαλισμού «τρίτου δρόμου» και τις άλλες διακηρύξεις του Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ, ως αξιωματικής αντιπολίτευσης, το κράτος έγινε από ανταγωνιστικό έως και εχθρικό προς την επιχειρηματικότητα. Επιπλέον, η Δημοκρατία, τύποις και ουσία, υποκαταστάθηκε από την κομματοκρατία. Η δημόσια διοίκηση με τις μεταρρυθμίσεις που εισήγαγε το ΠΑΣΟΚ το 1985 διαλύθηκε, ενώ ο κ. Ανδ. Παπανδρέου ως πρωθυπουργός έκανε ακριβώς τα αντίθετα όσων υποστήριζε δύο δεκαετίες νωρίτερα στο βιβλίο του Papandreou (1962, 103-105). Η δημοσιονομική πολιτική προσανατολίστηκε κυρίως στη δημόσια κατανάλωση σε βάρος των επενδύσεων σε υποδομές. Οι συνολικές και οι ιδιωτικές επενδύσεις ως ποσοστό στο ΑΕΠ μπήκαν σε μακροχρόνια πτωτική τάση. Οι ξένες επιχειρήσεις άρχισαν να εγκαταλείπουν την Ελλάδα και οι ελληνικές επιχειρήσεις να φεύγουν και να εγκαθίστανται σε γειτονικές χώρες, και γενικά η φθίνουσα πορεία της χώρας εξελίχθηκε όπως ακριβώς προβλεπόταν από τους οικονομολόγους, τις εργασίες των οποίων συμπεριλάβαμε στο Μπήτρος, Κολλίντζας (1992). Με άλλα λόγια, μετά το 1974, όλοι οι θεσμικοί παράγοντες και οι μακροοικονομικές πολιτικές που πριν ευνοούσαν την οικονομική ανάπτυξη αντιστράφηκαν, ενώ η δημόσια διοίκηση και οι διαρθρωτικές πολιτικές που λειτουργούσαν ανέκαθεν επιβραδυντικά ενισχύθηκαν, χωρίς περίσκεψη, από τις κυβερνήσεις της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ. Μάλιστα, δεδομένου ότι μετά το 1984 προστέθηκε στους αρνητικούς παράγοντες και ο βαθμιαίος δασμολογικός αφοπλισμός έναντι των χωρών της Ε.Ε., η καθίζηση της οικονομικής ανάπτυξης έγινε μονόδρομος.
Στην πραγματικότητα, η πορεία προς τη σημερινή κατάληξη άρχισε πολύ πριν από το 1974. Πιο συγκεκριμένα, άρχισε από τις αρχές της δεκαετίας του 1950, όταν αποφασίστηκε η οικονομική ανάπτυξη να επιδιωχθεί μέσα από την υποκατάσταση των εισαγωγών. Εξαιτίας αυτής της επιλογής, με εξαίρεση τους κλάδους της ναυτιλίας και του τουρισμού, όπου οι επιχειρηματίες εκ του αντικειμένου τους έπρεπε να παλέψουν στις διεθνείς αγορές για να κερδίσουν ζωτικό χώρο, οι φιλοδοξίες, τα σχέδια και το πεδίο δράσης της ελληνικής επιχειρηματικότητας περιορίστηκαν στο μικρό μέγεθος των αγορών της ελληνικής οικονομίας. Αυτή η επισήμανση συνεπάγεται ότι το πρότυπο ανάπτυξης που υιοθετήσαμε εξέθρεψε διαχρονικά μια κλειστοφοβική επιχειρηματικότητα, με αμυντικό προσανατολισμό και με βαθιές εξαρτήσεις από το πολιτικό σύστημα, μέσω του κρατικοποιημένου τραπεζικού συστήματος. Σε αντίθεση με εμάς, τόσο ανόμοιες χώρες όσο π.χ. η Γερμανία, η Ταϊβάν, η Σιγκαπούρη και η Νότια Κορέα, όλες βρήκαν τον δρόμο για μεγάλη και διαρκή οικονομική ανάπτυξη κατά τη μεταπολεμική περίοδο με βάση αναπτυξιακά πρότυπα που βασίζονταν στις εξαγωγές και στη διεθνή ανταγωνιστικότητα. Τι θα είχε συμβεί αν είχαμε ακολουθήσει το παράδειγμά τους; Αυτό που θα είχε συμβεί είναι ότι η ελληνική επιχειρηματικότητα θα είχε αποκτήσει εξωστρεφή προσανατολισμό και οι επιδόσεις των ελληνικών επιχειρήσεων δεν θα περιορίζονταν από το μικρό μέγεθος των ελληνικών αγορών. Τότε το πρότυπο που θα είχε επικρατήσει θα ήταν αυτό της ανοιχτής και ανταγωνιστικής οικονομίας και κανένας πρωθυπουργός ή πολιτικό κόμμα δεν θα διενοείτο να το διαταράξει με ασυλλόγιστες επιλογές τρεις δεκαετίες αργότερα. Αλλά δυστυχώς επικράτησαν οι ιδέες και οι προτάσεις των υποστηρικτών της κεντρικά διευθυνόμενης κοινωνίας και οικονομίας [αυτή η εκτίμηση βασίζεται στα πορίσματα της ενδελεχέστερης έρευνας των Μπήτρος, Καραγιάννης (2012). Συμπληρωματικά ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης μπορεί επίσης να συμβουλευτεί τις απόψεις και τις πληροφορίες που αναφέρονται στο Μπήτρος (2011)], οπότε η επιχειρηματικότητα υποτάχθηκε στους κυβερνητικούς στόχους και χειρισμούς.
Πέντε αιτίες του κακού και μία κρίσιμη πρόταση
Αν ύστερα από όσα ανέφερα μου ζητούσε κάποιος να κατατάξω σε μια κλίμακα φθίνουσας σπουδαιότητας τα αίτια που μας οδήγησαν στην πτώχευση, θα έλεγα ότι η ακόλουθη κατάταξη δεν πρέπει να αποκλίνει απ’ αυτή που λειτούργησε στην πραγματικότητα. Ασυνεπείς μεταβολές στους θεσμούς: 40%. Διόγκωση και διάλυση της δημόσιας διοίκησης: 20%. Ασυνεπείς οικονομικές πολιτικές: 20%. Κλειστοφοβική και διαπλεκόμενη επιχειρηματικότητα: 10%. Διεθνοποίηση: 5%. Αλλοι παράγοντες: 5%.
Απ’ αυτή τη διάγνωση έπεται ότι η έμφαση των προσπαθειών μας σε επίπεδο μεταρρυθμίσεων πρέπει να επικεντρωθεί στις αντίστοιχες περιοχές. Ειδικότερα, σε κάθε μία απ’ αυτές πρέπει να υπάρξει ένα δικός μας κατάλογος μεταρρυθμίσεων, πέρα και πάνω απ’ αυτόν που εμπεριέχεται στα Μνημόνια, οι οποίες ανάλογα με τον εκτιμώμενο χρόνο υλοποίησης να κλιμακωθούν σε άμεσες (εντός 12 μηνών), βραχυπρόθεσμες (εντός 24 μηνών) και μεσοπρόθεσμες (εντός 36 μηνών). Προκειμένου λοιπόν να καταδείξω τι προτείνω, θα χρησιμοποιήσω τρία παραδείγματα με υπόβαθρο την υπόθεση ότι: η μεγάλη πλειονότητα των πολιτών είναι υπέρ της διατήρησης της Αστικής Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας και της παραμονής της χώρας μας στη Ζώνη του Ευρώ.
Α. Θεμελιακή αναθεώρηση του Συντάγματος του 1975.
 Επειδή θα με διευκολύνει στη συνέχεια, θα σταθώ στο άρθρο 106. Με βάση την ανάλυση που παραθέτει για το άρθρο αυτό ο Καζάκος (2007, 47-9), οδηγούμεθα στο συμπέρασμα ότι ουσιαστικά από το 1975 και μετά τα περιουσιακά δικαιώματα των Ελλήνων καταργήθηκαν, και βέβαια χωρίς ο απλός πολίτης να ενημερωθεί περί τούτου. Προς ενίσχυση αυτού του συμπεράσματος, μία μαρτυρία και ένα συμβάν. Ο Μαυρογορδάτος (1988, 138) γράφει: «Ποτέ πριν δεν είχε δείξει μια συντηρητική αστική κυβέρνηση τέτοια περιφρόνηση για το απαραβίαστο της ατομικής ιδιοκτησίας».
Οσον αφορά το συμβάν, αυτό έχει να κάνει με τη χρήση του εν λόγω άρθρου για τη δήμευση της περιουσίας του Σ. Ανδρεάδη, η οποία θα θυμούνται πολλοί περιλάμβανε δύο τράπεζες και 18 βιομηχανικούς ομίλους. Εγινε δε επί τη βάσει μιας επαίσχυντης έκθεσης που συντάχθηκε στην Τράπεζα της Ελλάδος όταν διοικητής ήταν ο Ξ. Ζολώτας. Συνεπώς, κατά την άποψή μου, η διατήρηση και η εμβάθυνση της Αστικής Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας προϋποθέτει ότι το Σύνταγμα του 1975 θα πεταχτεί στο πυρ το εξώτερον και θα αντικατασταθεί από ένα Σύνταγμα δυτικού τύπου το οποίο θα προστατεύει τα περιουσιακά δικαιώματα των πολιτών από τις αυθαιρεσίες των κρατικών εξουσιών. Η δέσμευση γι’ αυτήν τη μεταρρύθμιση πρέπει να ληφθεί άμεσα και να υλοποιηθεί το πολύ μέσα σε 36 μήνες, γιατί αποτελεί την υπ’ αριθμό 1 προϋπόθεση για να ξεκινήσει ξανά μια υγιής και μακρόπνοη ενδογενής οικονομική ανάπτυξη.
Β. Μεταρρύθμιση στις αγορές και στο κράτος.
 Συχνά βγαίνουν στα κανάλια και στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης διάφοροι πολιτικοί και άλλοι μεγαλόσχημοι οι οποίοι διατείνονται ότι οι πνευματικοί άνθρωποι του τόπου δεν συμβάλλουν όσο θα έπρεπε στη συζήτηση για τις δέουσες δημόσιες επιλογές της χώρας. Κατά κανόνα είναι είτε απληροφόρητοι λόγω πολυπραγμοσύνης είτε ιδεολογικά προκατειλημμένοι. Προς επιβεβαίωση επικαλούμαι όσα πρότεινα στο Μπήτρος (1985). Σ’ αυτό το βιβλίο επισήμανα τις μοιραίες συνέπειες που επρόκειτο να έχουν οι διοικητικές παρεμβάσεις στις τιμές των αγαθών και υπηρεσιών που υιοθετούσαν οι ελληνικές κυβερνήσεις προκειμένου να εξυπηρετήσουν διάφορες οργανωμένες επαγγελματικές ομάδες του πληθυσμού. Μεταξύ των άλλων, αναφερόμουν στα αποκαλούμενα κλειστά επαγγέλματα και τεκμηρίωνα ότι ποτέ η χώρα μας δεν θα γινόταν ανταγωνιστική κάτω από αυτό το πλέγμα των ρουσφετολογικών ρυθμίσεων και των πολύμορφων φόρων υπέρ τρίτων. Σήμερα πρέπει κατεπειγόντως να προχωρήσουν όλες οι διαρθρωτικές αλλαγές, περιλαμβανομένης και της βαθιάς μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης, στην κατεύθυνση των προτάσεων των Μπήτρος, Αβραντίνης (2012).
Γ. Επανεκκίνηση της οικονομίας. 
Με τον τρόπο που οι ελληνικές (αλλά και οι ευρωπαϊκές) κυβερνήσεις προχωρούν στη δημοσιονομική προσαρμογή, είναι πλέον ορατός ο κίνδυνος η οικονομία μας να περιέλθει σε μια μακροχρόνια ισορροπία έρπουσας ύφεσης ή, στην καλύτερη περίπτωση, σε μια μακροχρόνια ισορροπία χαμηλής ανάπτυξης. Οι σκέψεις που θα διατυπώσω πιο κάτω απαντούν στα ερωτήματα: Ποιο είναι το πρόβλημα και τι μπορούμε να κάνουμε;
Το πρόβλημα είναι ότι λόγω: (α) της επιδεινούμενης απομείωσης του εισοδήματος και του πλούτου των νοικοκυριών, των επιχειρήσεων και των τραπεζών και (β) της παραλυτικής αβεβαιότητας που επικρατεί αναφορικά με τη σταθερότητα των θεσμών και του κοινωνικού περιβάλλοντος, ουδείς μπορεί να προβλέψει πότε θα σταματήσει ο κατήφορος. Ετσι, οι παράγοντες της πραγματικής οικονομίας δεν μπορούν να εκτιμήσουν την κατάσταση στην οποία μπορεί να περιέλθουν, με αποτέλεσμα να περικόπτουν τις δαπάνες τους και να επιτείνεται έτσι η ύφεση. Κατά συνέπεια, για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα πρέπει να εξουδετερώσουμε τα αίτια που τροφοδοτούν τον κύκλο της ύφεσης. Μπορούμε να κάνουμε κάτι; Και αν ναι, τι;
Δυστυχώς η κατάσταση έτσι όπως έχει διαμορφωθεί υπερβαίνει τις δυνατότητες των οικονομολόγων για έναν απλό λόγο. Οι μέθοδοι που γνωρίζουμε και διδάσκουμε για να αποδώσουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα προϋποθέτουν την ύπαρξη ενός σταθερού θεσμικού περιβάλλοντος. Δηλαδή, σταθερό πολιτικό σύστημα, σταθερό και προβλέψιμο φορολογικό σύστημα, σταθερό εργασιακό περιβάλλον κ.λπ. Στη χώρα μας έχει γίνει προχωρημένη αποθεσμοποίηση. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχουν θεσμικές σταθερές. Οπότε οι οικονομολόγοι είμαστε αχρείαστοι. Γι’ αυτό, ας κάνουμε την ηρωική υπόθεση ότι σηκωνόμαστε ένα πρωί και πληροφορούμαστε ότι έγινε ένα θαύμα και όλοι οι απαραίτητοι θεσμοί αποκαταστάθηκαν και λειτουργούν όπως στις Δημοκρατίες της Δύσης. Υπ’ αυτήν την προϋπόθεση ισχύει ότι η επανεκκίνηση της οικονομίας μπορεί να γίνει μόνο μέσα από την επανεκκίνηση του ιδιωτικού τομέα. Αλλά αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν βρούμε τρόπο να λύσουμε το εξής σύνθετο πρόβλημα:
Τα χρέη του ιδιωτικού τομέα μόνο προς το τραπεζικό σύστημα ξεπερνούν το 100% του ΑΕΠ. Χάριν απλοποίησης ας δεχθούμε ότι οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά οφείλουν 130 και 100 δισ. ευρώ, αντίστοιχα. Ακόμη, ας υποθέσουμε ότι απ’ αυτές τις οφειλές ενυπόθηκες είναι για μεν τις επιχειρήσεις 100 δισ. ευρώ, για δε τα νοικοκυριά 70 δισ. ευρώ. Λόγω της απομείωσης της αξίας των ενυπόθηκων περιουσιακών στοιχείων (γης, βιομηχανικών εγκαταστάσεων, κατοικιών κ.λπ.), έστω τέλος ότι η πραγματική αξία των εν λόγω δανείων έχει πέσει στα 50 δισ. ευρώ για τις επιχειρήσεις και στα 40 δισ. ευρώ για τα νοικοκυριά. Συνεπώς, για να υπάρχει ελπίδα επανεκκίνησης του ιδιωτικού τομέα, πρέπει να βρεθεί τρόπος να απομειωθούν τα δάνεια των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών κατά 90 δισ. ευρώ. Το μείζον ερώτημα λοιπόν είναι πώς μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο.
Η πρότασή μου είναι να μην ανακεφαλαιοποιηθούν οι τράπεζες, αλλά με τα χρήματα που θα δοθούν στις τράπεζες να στηθεί μια νέα αμιγώς κρατική τράπεζα κατά τα πρότυπα της IBRD, η οποία να αγοράσει από τις τράπεζες όλα τα επισφαλή ενυπόθηκα δάνεια στις ονομαστικές τους τιμές. Αυτό σημαίνει ότι σε τελευταία ανάλυση η νέα τράπεζα θα δεσμευθεί να αγοράσει από τις τράπεζες δάνεια 170 δισ. ευρώ τα οποία στην πραγματικότητα θα αξίζουν 80. Η ουσία της πρότασής μου είναι ότι τα 90 δισ. ευρώ, που δεν μπορούν και ούτε πρόκειται ποτέ να εξυπηρετηθούν, να χρησιμοποιηθούν από τη νέα κρατική τράπεζα ως μοχλός για την επανεκκίνηση της οικονομίας. Πώς; Με τον ακόλουθο κανόνα:
Οποια επιχείρηση ή νοικοκυριό δηλώνει στην εφορία αυξημένο εισόδημα κατά α% τού παραγράφονται β% από τα δάνεια που οφείλει στη νέα τράπεζα μέχρι του ποσού της πραγματικής αξίας των ενυπόθηκων εγγυήσεών τους.
Μάλιστα, για να αλλάξει ο προσανατολισμός όλων και να αρχίσουμε να κοιτάμε όλοι προς τα έξω και τις εξαγωγές, θα πρότεινα ο πιο πάνω κανόνας να διατυπωθεί ως εξής:
Οποια επιχείρηση ή νοικοκυριό δηλώνει στην εφορία αυξημένο εισόδημα κατά α% τού παραγράφονται β% από τα δάνεια που έχει στη νέα τράπεζα μέχρι του ποσού της πραγματικής αξίας των ενυπόθηκων εγγυήσεών τους. Για όποιο ποσοστό της αύξησης του δηλούμενου εισοδήματος προέρχεται από εξαγωγές, το ποσοστό της παραγραφής γίνεται (β+γ)% .
Δεδομένου ότι με την πρόταση αυτή όλοι κερδίζουν αν ενεργοποιηθούν, ευελπιστώ ότι η επανεκκίνηση της οικονομίας θα είναι ταχύτατη. Αν μάλιστα με τη βοήθεια των τεχνικών από το εξωτερικό γίνει το θαύμα και μπουν οι θεσμοί στη θέση τους, τότε μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα τα καταφέρουμε συντομότερα παρά αργότερα.
Συμπέρασμα
Οι οικονομικές επιδόσεις της Ελληνικής Δημοκρατίας κατά τη μεταπολεμική περίοδο παρουσιάζουν όλα τα χαρακτηριστικά μιας περιόδου αξιοσημείωτης επιτυχίας, την οποία διαδέχθηκε μια περίοδος εξίσου αξιοσημείωτης οπισθοδρόμησης. Κατά την άποψή μου, πρόκειται για μοναδική περίπτωση, η οποία πρέπει να διδάσκεται από τα δημοτικά σχολεία μέχρι τα πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο, ώστε απλοί πολίτες, πολιτικοί και ειδικοί να μάθουν πως: (α) στη Δημοκρατία οι πολίτες μπορούν να παραπλανηθούν από επιπόλαιες και ιδιοτελείς ηγεσίες και να συναινέσουν σε μεταρρυθμίσεις και πολιτικές οι οποίες γονατίζουν τη Δημοκρατία και την οικονομία, (β) τα κόμματα εξουσίας καταλύουν τη Δημοκρατία, αυτονομούνται από τον έλεγχο των πολιτών ιδιοποιούμενα τη δημόσια διοίκηση και καταστρέφουν τους θεσμούς που είναι βασικοί για τη λειτουργία της ελεύθερης οικονομίας, (γ) οικονομικές πολιτικές που ενώ φαίνονται και είναι επιτυχημένες βραχυχρόνια, στον μακρύ χρόνο μπορούν να καταστούν καταστροφικές, αν δεν αναθεωρηθούν έγκαιρα, και (δ) πόσο λιγότερο κόστος έχει να προνοούμε παρά να μαζεύουμε τα συντρίμμια έπειτα από μια καταστροφή που μπορούσε να μην έχει συμβεί.
Αναφορές
- Καζάκος, Π. (2007) Αναθεώρηση του Συντάγματος και Οικονομία: Δοκίμιο Οικονομικής Ανάλυσης των Συνταγματικών Επιλογών, Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήσης.
- Μαυρογορδάτος, Γ. (1988) Μεταξύ Πιτυοκάμπτη και Προκρούστη: Οι Επαγγελματικές Οργανώσεις στη Σημερινή Ελλάδα, Αθήνα: Εκδόσεις Οδυσσέας.
- Μπήτρος, Γ. Κ. (1985) Οι Ελεγχοι των Τιμών και Οι Συνέπειές τους, Αθήνα: Ινστιτούτο Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών. (2011) Αναφορά σε Ολους τους Φίλους της Ανοικτής Κοινωνίας και της Ελεύθερης Οικονομίας, Φιλελεύθερα Κείμενα, 1, 76-107. (2012) Επί Τέλους Μειώστε το Κράτος Τώρα, Καθημερινή, 14/10/2012. Καραγιάννης, Α. Δ. (2012) Οι Σοσιαλιστικές Καταβολές του χ-Φιλελευθερισμού, Επιστήμη και Κοινωνία, 28, 167-206. Κολλίντζας, Τ. (1992) (Επιμέλεια), Αναζητώντας την Ελπίδα για την Ελληνική Οικονομία, Ινστιτούτο Μελετών Οικονομικής Πολιτικής, Αθήνα: Εκδόσεις Σταμούλη.
- Reinhart, C. M., Rogoff, K. (2009) This Time is Different: Eight Centuries of Financial Folly, Princeton, Princeton University Press.
- Papandreou, A. G. (1962) A Strategy for Greek Economic Development, Athens: Center of Planning and Economic Research.

Σημειώσεις:
Δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή της Κυριακής την 9/12/2012
* Ο κ. Γεώργιος Κ. Μπήτρος είναι ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.