Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, παραχώρησε σήμερα, Παρασκευή 26 Απριλίου 2024, συνέντευξη στο studio του Οικονομικού Ταχυδρόμου (ot.gr) στη ΔΕΘ και στους δημοσιογράφους Αλεξάνδρα Φωτάκη και Νίκο Φιλιππίδη, στο πλαίσιο της Έκθεσης για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό, την Καινοτομία και την Τεχνολογία Beyond 2024, που πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη.
Ακολουθεί το κείμενο της συνέντευξης:
ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ: Η Αλεξάνδρα Φωτάκη βρίσκεται εδώ δίπλα μου και έχουμε μαζί μας καλεσμένο τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας, τον κ. Νίκο Δένδια. Καλώς ήρθατε.
Κος ΔΕΝΔΙΑΣ: Καλώς σας βρήκα εδώ στη Θεσσαλονίκη. Εγώ είμαι εκτός έδρας, αλλά καταλαβαίνω ότι εσείς είστε εντός έδρας.
ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ: Εμείς εδώ έχουμε συχνή, συχνότατη παρουσία. Ο Οικονομικός Ταχυδρόμος, ο Όμιλος Alter Ego πραγματικά εδώ πέρα προσπαθούμε να παρακολουθούμε από κοντά και να συνδέουμε την Ελλάδα, γιατί μας ενδιαφέρει όλη η Ελλάδα και η οικονομία όλης της Ελλάδας, αλλά μας ενδιαφέρουν και πράγματα που γίνονται.
Για παράδειγμα, γίνονται πολλά στο χώρο της άμυνας, που έχουν να κάνουν με την υψηλή τεχνολογία και παρακολουθώντας την Ατζέντα 2030 την οποία…
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΩΤΑΚΗ: … που το έχετε βάλει και πάρα πολύ μπροστά.
Κος ΔΕΝΔΙΑΣ: Το έχει βάλει πολύ μπροστά ο Πρωθυπουργός. Είπε ότι «είναι η μεγαλύτερη μεταρρύθμιση στην ιστορία των Ενόπλων Δυνάμεων από τη σύσταση του νέου ελληνικού κράτους». Κι έχει δίκιο, δεν υπερβάλλει.
Δηλαδή, εδώ υπάρχει μια πραγματικότητα, είχαμε μείνει πίσω. Η προσπάθεια που γίνεται λοιπόν τώρα είναι να δημιουργήσουμε ένα συνολικό οικοσύστημα των αμυντικών «βιομηχανιών» -μέσα σε εισαγωγικά το βιομηχανιών-, γιατί στην πραγματικότητα μιλάμε για ευρωπαϊκά δεδομένα με μικρές επιχειρήσεις, ούτε καν μεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες να μπορέσουν να παράξουν καινοτόμα προϊόντα (πολλαπλασιαστές ισχύος), που να καλύψουν υπαρκτές και καταγεγραμμένες ανάγκες των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΩΤΑΚΗ: Υπάρχει βέβαια μια καχυποψία κατά πόσον θα μπορέσουμε να το καταφέρουμε.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Εγώ είμαι εξαιρετικά αισιόδοξος. Εάν με ρωτήσετε, θα σας πω καταρχήν τα σημερινά νούμερα για να δείτε από πόσο χαμηλά ξεκινάμε.
Όλο το αμυντικό μας οικοσύστημα αυτή τη στιγμή προσφέρει στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν της χώρας 0,74%. Είναι, δυστυχώς, αμελητέο. Έχω βρει μερικά άλλα προϊόντα που προσφέρουν το ίδιο, δεν θέλω να τα πω γιατί πραγματικά η σύγκριση είναι τραγική.
ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ: Και αντίστοιχα κάνουμε εισαγωγές και αγοράζουμε πολλά πράγματα από το εξωτερικό, εξοπλιστικά προγράμματα.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Όταν χαλάμε 3,7% το χρόνο για τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις κάθε χρόνο, σημαίνει ότι το 2,9% άρα 3% αν βγάλετε τη μισθοδοσία, πάει πακετάκι στο εξωτερικό. Αυτό δεν είναι σοβαρό.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΩΤΑΚΗ: Είναι πολύ ακριβό σπορ και ποτέ δεν είναι αρκετό έτσι όπως έχουμε φτάσει.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Όχι, διότι καταρχήν είναι ένα ανταγωνιστικό σπορ. Γιατί αγοράζουμε ή δημιουργούμε – εμεί αγοράζουμε δεν δημιουργούμε -, αλλά γιατί αγοράζουμε πράγματα; Για να μπορέσουμε να διατηρήσουμε την ανεξαρτησία μας, την εδαφική μας ακεραιότητα, και για να γίνει αυτό πρέπει να είμαστε τουλάχιστον σε μια φάση που να μας επιτρέπει να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις του περιβάλλοντός μας.
Όπως ξέρετε, η Ελλάδα – λέω πάντα – δεν είναι Λουξεμβούργο, δεν είναι όλοι φίλοι μας δίπλα, δεν μας ρίχνουν γαρύφαλλα. Κοιτάτε το ναυπηγικό πρόγραμμα, παραδείγματος χάρη, της γειτονικής μας Τουρκίας. Κοιτάξτε το πρόγραμμα drone της γειτονικής μας Τουρκίας. Εμείς απέναντι σε αυτά πρέπει να έχουμε μια έλλογη απάντηση. Δεν λέω να μπούμε σε έναν διαγκωνισμό ποιος θα είναι πρώτος. Εμείς να αμυνθούμε θέλουμε, αλλά να μπορούμε να έχουμε μια δυνατότητα αποτροπής.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΩΤΑΚΗ: Στο ότι μείναμε τόσο πίσω έφταιγε αποκλειστικά η κρίση ή δεν υπήρξε ποτέ μια ιδέα τέτοια να προχωρήσουμε να φτιάξουμε το σύστημα;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Κύλησε ο τέντζερης και βρήκε το καπάκι. Υπήρχε μια λογική αγοράζω από το ράφι. Πάνω στο αγοράζω από το ράφι έπεσε και η κρίση, και το πράγμα έγινε ούτε αγοράζω από το ράφι ούτε παράγω.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΩΤΑΚΗ: Άρα, θα μιλάμε μόνο για νέες επιχειρήσεις που θα μπουν σε αυτό;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Υπάρχει το οικοσύστημα. Εν τη γενέσει υπάρχει. Υπάρχει. Και αυτό το 0,74% ως δυνάμει δεν είναι αμελητέο, είναι μόνο ως ποσοστό πολύ μικρό. Εάν του δώσεις δυνατότητες, εάν του δώσεις ευκαιρίες θα δείτε πώς θα ανθίσει.
Πώς έγινε το Ισραήλ; Το Ισραήλ έγινε από το μηδέν. Όλο το τεράστιο οικοσύστημά του, το μεγαλύτερο κατά κεφαλήν εξαγωγικό στον πλανήτη, σήμερα και σε επίπεδο νέων τεχνολογιών το μεγαλύτερο, τελεία, στον πλανήτη έγινε από μια αγροτική οικονομία. Η ανάγκη.
ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ: Θέλετε να μας πείτε λίγο τι είδους εταιρείες, για παράδειγμα, βρίσκονται, υπάρχουν εδώ στην Ελλάδα και υπάρχουν και στην έκθεση;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Θα σας πω ευχαρίστως. Καταρχήν να πάμε στον συνδετήρα. Έχουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις που έχουν την ανάγκη, καταγεγραμμένη πλέον, και έχουμε τη δυνατότητα των ελληνικών μυαλών, σε αυτά κυρίως απευθύνομαι, να παράξουν λύσεις.
Όλα αυτά πρέπει να διασυνδεθούν. Δημιουργούμε λοιπόν ένα νέο πλαίσιο, λέγεται ΕΛΚΑΚ, Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας, το οποίο θα πάρει τις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων και θα τις προκηρύξει σε αυτό το οικοσύστημα. Τι θα πει δηλαδή; Φέρτε μου λύσεις. Εάν δε οι λύσεις που προσφέρονται εγκριθούν από τις Ένοπλες Δυνάμεις τότε θα πούμε, παρακαλώ, μας παράγετε ένα πρωτότυπο να το δοκιμάσουμε; Και αυτό το πρωτότυπο, που θα το ελέγξουμε σε πραγματικές συνθήκες, εάν ανταποκρίνεται, θα το παραγγείλουμε και θα καλύψουμε τις ανάγκες μας.
Εάν θέλετε να με ρωτήσετε για τους τομείς, θα σας του πω. Drones, anti– drones, για εμάς το anti– drone είναι πριν από το drone.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΩΤΑΚΗ: Ο θόλος που έχετε αναφερθεί.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Ο θόλος anti– drone. Η χώρα πρέπει να προστατευτεί απολύτως. Έχουμε anti–drones συστήματα; Έχουμε. Έχουμε θόλο; Είναι συζητήσιμο να μην, διότι έχουμε μία χώρα απέναντι η οποία παράγει drones κατά χιλιάδες. Έχει φτάσει σε εξελιγμένο πλαίσιο. Αντιαεροπορικά. Αντιαεροπορικό θόλο, που σημαίνει ραντάρ και αντιαεροπορικούς πυραύλους μαζί. Αυτόνομα κινούμενα στη θάλασσα. Αυτόνομα κινούμενα κάτω από τη θάλασσα. Αυτόνομα κινούμενα στη στεριά. Συστήματα ηχητικά ή λέιζερ. Όλα αυτά αποτελούν μια νέα πραγματικότητα. Συστήματα προστασίας αρμάτων. Το άρμα, ένα μηχάνημα πάρα πολύ επιβλητικό. Το βλέπετε επί της παρελάσεως περνάει. Αυτό το φοβερό πράγμα μπορεί να το καταστρέψει ένα drone που κάνει 100 ευρώ. Εάν δεν έχει το ίδιο το άρμα προστασία.
ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ: Πόσα λεφτά έχετε δεσμεύσει για όλο αυτό το κομμάτι;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Για τους θόλους 2 δισ.
ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ: 2 δισ. είναι για τους θόλους.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Πολλά λεφτά. Για την Ελλάδα πολλά λεφτά.
ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ: Για τους δύο θόλους;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Μάλιστα, για τους δύο θόλους.
ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ: Και αντιαεροπορικός και anti– drone.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Μάλιστα, 2 δισ.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΩΤΑΚΗ: Και το χρονοδιάγραμμα; Έχουμε;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Η Ατζέντα λέγεται 2030. Δεν μπορώ να εκβιάσω να τα λύσουμε όλα αύριο το πρωί. Το τα λύνω όλα αύριο το πρωί, σημαίνει πάω και αγοράζω απ’ έξω. Όμως, σας λέω ότι οι χρόνοι αυτοί είναι υπέρ αρκετοί. Το IRON DOME φτιάχτηκε στο Ισραήλ σε πέντε χρόνια. Και εμείς έχουμε εν τη γενέσει τεχνολογία. Δηλαδή, στην τεχνολογία αυτό λέγεται readiness level. Σε ποιο επίπεδο είναι υπαρκτή και σε ποιο επίπεδο πρέπει να ξεκινήσεις από το μηδέν. Το readiness level που υπάρχει σε πολλά από αυτά που σας λέω, είναι εξαιρετικά υψηλό. Στην Ελλάδα, δεν μιλάμε για αγορά απ’ έξω.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΩΤΑΚΗ: Αυτό το όραμα θα εμπλέξει, υπάρχει χώρος μάλλον σε αυτό και για την ΕΑΒ; Για τα ΕΑΣ; Για τα ναυπηγεία; Τα ΕΑΣ δεν σας ανήκουν. Είναι στο Υπουργείο Οικονομικών.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Και βέβαια. Τα ΕΑΣ είναι στο Υπουργείο Οικονομικών. Στα ΕΑΣ εγώ έχω ένα ρόλο τελείως δεύτερο. Συνεργάζομαι εξαιρετικά με τον Υπουργό Οικονομικών. Μάλιστα, έχουμε απόλυτη ταύτιση απόψεων. Μην θεωρήσετε τα γνωστά δημοσιογραφικά. Όμως τα ΕΑΣ ανήκουν στον μέτοχό του, στο ελληνικό κράτος, εμείς έχουμε κάποιες παραγγελίες, από την πλευρά μας. Δεν ικανοποιούνται οι παραγγελίες. Κήρυξα τα ΕΑΣ έκπτωτα για παραγγελία του 2000 κάτι προχθές.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΩΤΑΚΗ: Γι’ αυτό έβαλα την ερώτηση. Αυτές οι εταιρείες δείξανε φοβερές παθογένειες και υπάρχει…
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Κάνουμε ό,τι μπορούμε. Κάνουμε μία τεράστια προσπάθεια μήπως μπορέσει, αλλά στην ΕΑΒ η προσπάθεια είναι πολύ πιο μεγάλη. Γιατί; Διότι η ΕΑΒ για την Ελληνική Αεροπορία είναι απαραίτητη, είναι η ραχοκοκαλιά της. Χρειάζεται η Ελληνική Αεροπορία μια ελληνική αεροπορική βιομηχανία.
Πρέπει να σας πω ότι βρέθηκαν μέσα στην Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία τεχνολογίες και δυνατότητες οι οποίες εάν εξελιχθούν μπορεί να μας εκπλήξουν όλους, αλλά πρέπει να μπουν σε ένα σύστημα.
ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ: Τις είχαμε και κάθονταν; Τις είχαμε;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Να σας πω τι υπήρχε. Υπήρχε πλήρης έλλειψη σύνδεσης με τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις και το αμυντικό οικοσύστημα. Λειτουργούσε σαν μια νησίδα, που υπήρχαν έξυπνοι άνθρωποι, που κάνανε εξαιρετικές σκέψεις, που είχαν εξαιρετικές ιδέες πρωτοτύπων, τα οποία όμως ποτέ δεν παρήχθησαν και τα οποία ποτέ δεν δοκιμάστηκαν, που είναι ακόμα χειρότερο.
Αυτά, λοιπόν, η νέα Διοίκηση τα παίρνει και τα παρουσιάζει στο Υπουργείο Άμυνας. Εμείς αποδέκτες είμαστε, εμείς εννοώ το Υπουργείο Άμυνας είμαστε αποδέκτες. Αλλά όταν βλέπουμε ελληνικό μυαλό που να έχει παράξει μια πρωτότυπη καινοτόμα λύση, εμείς θα τη δοκιμάσουμε.
ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ: Να σας κάνω μία δύσκολη ερώτηση λόγω του ελληνικού κρατισμού; Θα μπορούσαν να συνεργαστούν πολλές από τις μικρές αυτές startup που αναπτύσσουν αμυντικό εξοπλισμό, με τις κρατικές εταιρείες που έλεγε νωρίτερα η Αλεξάνδρα;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Το ενθαρρύνουμε, και με ξένες εταιρείες. Θέλουμε να υπάρχει συνεργασία. Με το Ισραήλ, με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, με την Αγγλία, με τη Γαλλία, με τις Ηνωμένες Πολιτείες που είναι πολύ μεγάλες.
Αλλά με πανεπιστήμια, με ερευνητικά κέντρα, με το ΜΙΤ, με το Cambridge. Είχα πάει και στα δύο πρόσφατα, ίσως το παρατηρήσατε. Με το Δημόκριτο, με το Πολυτεχνείο, με τα Γιάννενα, με την Κρήτη, με το ΕΚΠΑ. Έχουμε, δόξα τω Θεώ, έχουμε ατέλειωτο ανθρώπινο κεφάλαιο.
Αυτό που εμείς οι Έλληνες έχουμε πάντοτε ως πρόβλημα είναι το σύστημα που θα εντάξει το ανθρώπινο κεφάλαιο σε μια συγκροτημένη προσπάθεια που θα κατευθύνεται προς δεδομένο στόχο. Εκεί μπάζουμε πάντα.
Νομίζω ότι είμαστε σε μια καλή φάση να το κάνουμε. Γιατί; Διότι, πρώτον, όλοι αντιλαμβανόμαστε την ανάγκη, κι όταν λέω όλοι εννοώ σχεδόν το σύνολο του πολιτικού συστήματος. Και, επίσης, υπάρχει το μέγιστο παραγωγό αγαθό, η ανάγκη.
Μια φορά ρώτησα τον Γκάμπι Ασκενάζι, Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων, μετά Υπουργό Εξωτερικών και φίλο μου, τι είναι αυτό που σας έκανε εσάς να φτάσετε σε αυτό το επίπεδο; Και μου απάντησε: Η ανάγκη. Η ανάγκη υπάρχει και σε εμάς. Κοιτάξτε τι παράγει η γειτονική μας χώρα, η οποία διεκδικεί δικαιώματα επί κυριαρχίας και κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Η ανάγκη.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΩΤΑΚΗ: Και γίνεται και μία μεγάλη εξαγωγική δύναμη, αναπτύσσεται πάρα πολύ γρήγορα.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Και γι’ αυτό κανείς οφείλει να τους επαινέσει. Οφείλουμε να μην είμαστε ζηλόφθονοι. Οφείλουμε να είμαστε πάντοτε προσεκτικοί και να έχουμε τη δυνατότητα να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις. Η Τουρκία έκανε πολύ σημαντικά άλματα και είναι άξια θαυμασμού γι’ αυτό.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΩΤΑΚΗ: Η καινοτομία είναι και μια ευκαιρία και για τα ναυπηγεία; Επειδή αναφερθήκατε σε αυτά πριν.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Τα ναυπηγεία; Δεν την ξέρω τη δουλειά, άρα μη σας παριστάνω και τον ναυπηγό. Τα ναυπηγεία έχουν δουλειά να κάνουν. Μόνον το πρόγραμμα Constellation το οποίο συζητάμε και συν-σχεδιάζουμε με τις Ηνωμένες Πολιτείες, συν-σχεδιάζουμε. Ουδέποτε στην ιστορία μας, ουδέποτε…
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΩΤΑΚΗ: Αυτό μοιάζει πραγματικά…
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Τώρα να ξέρουμε το μπόι μας. Είμαστε η χώρα των 11 εκατομμυρίων και των 220 δισ. ΑΕΠ και συν-σχεδιάζουμε με την υπερδύναμη του πλανήτη και μια χώρα τρισεκατομμυρίων το επόμενο βασικό πλοίο του στόλου, τη φρεγάτα. Γι’ αυτό είναι μια τεράστια ευκαιρία για εμάς.
Και επίσης, όχι μόνο επειδή θα γίνει η παραγωγή των φρεγατών στα ελληνικά ναυπηγεία, έχουμε 4-5 πολύ καλά ναυπηγεία. Το service των βαποριών της Μεσογείου, της Ερυθράς Θάλασσας, του Ινδικού θα γίνεται εδώ. Άρα, μιλάμε για μια δουλειά που θα τραβήξει στα ναυπηγεία μας 60-70 χρόνια. Γι’ αυτό κυνηγιόμαστε για αυτό.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΩΤΑΚΗ: Αυτό προϋποθέτει βέβαια και να παύσουν οι παθογένειες που αναφέρατε πριν, παραδόσεις, συνέπεια.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Εγώ βασίζομαι στο ότι η εξυγίανση των ναυπηγείων στο Σκαραμαγκά έχει επιτευχθεί, στην Ελευσίνα είναι σε ένα δρόμο. Η Χαλκίδα έχει ένα εξαιρετικό ναυπηγείο απ’ ό,τι μαθαίνω. Μην σας παριστάνω, δεν τα ξέρω όλα, είμαι λίγους μήνες Υπουργός. Στη Σαλαμίνα υπάρχουν καλές Μονάδες, στη Σύρο ακούω ότι υπάρχει μία Μονάδα η οποία θα μπορούσε να ανταποκριθεί. Υπάρχει δυνατότητα. Αλλά πίσω από όλα αυτά, το σημαντικό είναι το ανθρώπινο κεφάλαιο.
Τώρα, μια χώρα που έχει παράξει πλοία επί 3000 χρόνια, διότι αυτή είναι η πραγματικότητα, ξαφνικά τα έχασε όλα; Όλο αυτό το DNA εξαφανίστηκε; Δεν μπορούμε; Είναι δυνατόν να το δεχθώ αυτό;
ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ: Καλά ναι, και δεν είναι και σωστό να δεχθούμε. Τελευταία ερώτηση, πολιτική. Είσαστε εδώ και ως εκπρόσωπος για την Κεντρική Μακεδονία αν δεν κάνω λάθος. Έχετε χρεωθεί την Κεντρική Μακεδονία. Σας προβληματίζει έτσι γενικώς το κλίμα που έχει διαμορφωθεί και η ιστορία με την παρουσία στελεχών της Νέας Δημοκρατίας στις εκκλησίες και όλα αυτά;
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΦΩΤΑΚΗ: Και η ροπή προς την ακροδεξιά;
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Να σας πω, έχουμε ένα πρόβλημα, δεν σας το κρύβω άλλωστε. Φαντάζομαι ότι η επιλογή του Πρωθυπουργού μάλλον ως επίλυση προβλήματος την προσλαμβάνω. Το πρόβλημά μας είναι ότι υπάρχει ένα ρεύμα λαϊκισμού, το οποίο κυρίως έρχεται από τα δεξιά, και το οποίο απειλεί όλα τα κόμματα τα οποία ακολουθούν τον δρόμο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Εμείς είμαστε το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, ανήκουμε σε αυτή την κατεύθυνση.
Εδώ στη Θεσσαλονίκη, στην Κεντρική Μακεδονία έχουμε μια ιδιαιτερότητα. Τέσσερα κόμματα διεκδικούν έδρα εδώ, όχι έδρα στις Ευρωεκλογές, την έδρα τους εδώ. Ο κύριος Βελόπουλος είναι Θεσσαλονικιός, η ΝΙΚΗ έχει πολύ μεγάλη επιρροή στην ευρύτερη περιοχή, ο αρχηγός της ο κύριος Νατσιός κατάγεται από την Πιερία, εδώ δίπλα. Η κυρία Λατινοπούλου είναι από εδώ και η Δημιουργία του κυρίου Τζήμερου, ο καινούργιος τους αρχηγός, είναι και αυτός από εδώ. Άρα, λοιπόν, πέραν από τα εγγενή προβλήματα που έχουμε, έχουμε και τέσσερα κόμματα που έχουν εντοπιότητα στην Κεντρική Μακεδονία. Πού τι είναι για μας; Για μας τους Νεοδημοκράτες; Η ιστορική μας έδρα, η κοιτίδα μας, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής γεννήθηκε στις Σέρρες.
Άρα, εμείς πρέπει να δώσουμε εδώ μια μάχη να ανατρέψουμε αυτό που δημοσκοπικά, δεν έχει έννοια να σας το πω, αλλά έχω δει τις μετρήσεις, τις έχετε δει κι εσείς, πρέπει να προσπαθήσουμε λίγο. Δεν θα ήμουνα εδώ αλλιώς. Λοιπόν, εγώ ελπίζω, ελπίζω πάντα στη δύναμη του επιχειρήματος. Καταλαβαίνω ότι ξεκινάμε από ένα σημείο που δεν είναι το καλύτερο, έχουμε όμως και θετικά. Είδα τον Περιφερειάρχη πριν, έναν Περιφερειάρχη του 70%. Έχουμε δυνάμεις στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Πιστεύω, λοιπόν, ότι θα τα πάμε καλά. Αλλά θέλει προσπάθεια.
ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ: Ευχαριστούμε θερμά, Υπουργέ.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Εγώ ευχαριστώ θερμά, μεγάλη μου χαρά.
ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ: Και χαρά και τιμή για όλους μας.
ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ: Να είστε καλά.
Ο καγκελάριος πιστεύει πως απευθύνεται στην κατοχική κυβέρνηση, φαντάζομαι δεν κατάλαβε πως τελείωσε ο πόλεμος ;
Η γερμανική αλαζονεία, πήρε τότε την πρέπουσα απάντηση από τον ελεύθερο κόσμο, άρα έπρεπε να είχαν πάρει το μάθημα τους.
To Βερολίνο βεβαίως δεν έδωσε ούτε Taurus ούτε και Iris-T (από αυτά έχει δώσει κανα δύο, τίποτα άλλο).
Το Βερολίνο επίσης θα πρέπει να απαντήσει για την τύχη των πολυδιαφημισμένων Leopard ή είναι μόνο ρωσική προπαγάνδα;
Επίσης η Rheinmetall άνοιξε μονάδα συντήρησης και μικρής παραγωγής στην Ουκρανία.
Εδώ μηδέν. Το ζήτησε κάποιος από την κυβέρνηση; Μάλλον όχι.
Στελθ καμουφλαρισμένα σε καρχαρίες, φάλαινες ή και σαλάχια θα περικυκλώνουν και θα πλήττουν το ανύποπτο υποβρύχιο, θα αποβιβάζονται στην ξηρά ως βράχοι και θα προελαύνουν ως λόφοι.
Επαναπροσδιορίζοντας το Stealth: Multi-Aspect Camouflage Multi-Domain Platforms with Variable Speed Attack Vectors
24/04/2024 Επιστήμες, Στοχασμοί by ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΩΣΤΗΣ istos.net.gr
new stealth
Στην αμείλικτη εξέλιξη του σύγχρονου πολέμου, η έννοια του stealth θα ξεπεράσει τα συμβατικά του όρια στους τομείς του μεγέθους της έκπληξης που μπορεί να επιφέρει σε ένα αντίπαλο. Δεν θα περιορίζεται πλέον στις ειδικά σχεδιασμένες γραμμές των μαχητικών αεροσκαφών για την προσπάθεια της διαχειρίσεως των ανακλάσεων ή στις ηχητικές επιστρώσεις των υποβρυχίων για την μείωση του ίχνους τους, η εξέλιξη του stealth θα περιλαμβάνει μια νέα γενιά πλατφορμών ικανών για διέλευση σε πολλαπλούς τομείς (γη, θάλασσα, αέρας), καμουφλαρισμένες με τέτοιο τρόπο για να συνδυάζονται άψογα με το περιβάλλον τους και ενεργοποιημένες με διανύσματα επίθεσης μεταβλητής ταχύτητας.
Αυτή η αλλαγή παραδείγματος θα αντιπροσωπεύει μια τολμηρή απόκλιση από τις παραδοσιακές προσεγγίσεις, προσφέροντας στους στρατούς που εμπλέκονται στην έρευνα και την ανάπτυξη μιας τέτοιας προσέγγισης του στέλθ ένα ισχυρό εργαλείο για την αντιμετώπιση πολλών σημερινών αλλά και μελλοντικών αναδυόμενων απειλών, ειδικά σε αναμετρήσεις μεταξύ σχεδόν ομότιμων αντιπάλων.
Multi-Aspect Camouflage Mutli-Domain Mosaic Warfare
Στον πυρήνα αυτού του νέου ορισμού του stealth βρίσκονται αυτόνομες μη-επανδρωμένες πλατφόρμες σχεδιασμένες μεταβάλλουν τις ιδιότητες τους έτσι ώστε να μπορούν να λειτουργούν σε όλα τα περιβάλλοντα – γη, θάλασσα και αέρα.
Αυτές οι πλατφόρμες, εμπνευσμένες από τις αρχές του μωσαϊκού πολέμου, θα χρησιμεύσουν ως ακρογωνιαίος λίθος μιας δυναμικής και προσαρμοστικής δομής δύναμης.
Για παράδειγμα ένα τέτοιο μη-επανδρωμένο όχημα θα μπορεί να οδεύει προς μια εχθρική ακτή κάτω από τη θάλασσα και έπειτα θα μπορεί αν συνεχίζει στην ενδοχώρα βγαίνοντας στην ακτή και ενεργοποιώντας τι ερπύστριες του. Σε κάθε περίπτωση το εξωτερικό του περίβλημα θα παρομοιάζει ένα βράχο, φαινομενικά αβλαβές αντικείμενο που είναι κοινό και στον βυθό αλλά και στη ξηρά.
Όμως αυτό το φαινομενικά αβλαβές αντικείμενο θα διαθέτει την ικανότητα να συλλέγει πληροφορίες, να εκτελεί χτυπήματα ακριβείας, να περιπλανιέται σε μια ορισμένη περιοχή ως νάρκη ή να ενεργεί ως δόλωμα για να μπερδέψει τις εχθρικές άμυνες.
Αλλά αυτό που θα ξεχωρίσει αυτές τις πλατφόρμες ως αναδυόμενη απειλή δεν θα είναι μόνο η ικανότητα τους να αναμειγνύονται στο περιβάλλον τους, αλλά και να χρησιμοποιούν έναν φορέα επίθεσης μεταβλητής ταχύτητας προς τους στόχους τους, αποφεύγοντας έτσι τον εντοπισμό και μεγιστοποιώντας τον αιφνιδιασμό.
Ακριβώς ο αιφνιδιασμός ή αλλιώς η μεγιστοποίηση της έκπληξης είναι ο ορισμός της έννοιας του stealth. Απλά η αδυναμία ανίχνευσης είναι μια έννοια που είναι συνυφασμένη με το στέλθ αλλά δεν είναι ο καταλυτικός ορισμός του. Για παράδειγμα σε αυτή την περίπτωση το μη-επανδρωμένο όχημα θα ανιχνεύεται μεν, αλλά θα κατηγοριοποιείται δε ως κάτι αβλαβές.
Μεταβλητή ταχύτητα ως παράμετρος Stealth
Στις σημερινές εμπόλεμες καταστάσεις οι αντίπαλοι τείνουν να χτυπούν από πολλές κατευθύνσεις χρησιμοποιώντας τακτικές σμήνους. Όμως η ικανότητα ενός μοναχικού επιτιθέμενου θα είναι ανεκτίμητη στο να μην διεγείρει υποψίες στον αντίπαλο.
Χαρακτηριστικό σημείο της αύξησης του στέλθ για αυτές τις αυτόνομος μη-επανδρωμένες πλατφόρμες θα είναι όχι μόνο η μίμηση τους με φυσικά αντικείμενα αλλά και η προσαρμογή της ταχύτητας τους ώστε να παραμένει κάτω από το όριο της κατανόησης τους από τον αντίπαλο ως εχθρικά επιτιθέμενα στοιχεία.
Φανταστείτε ένα καρχαρία που κολυμπά αμέριμνα γύρω από μια φρεγάτα ή βρίσκεται σε πορεία συνάντησης της σε κάποια μελλοντική στιγμή. Η ταχύτητα του δεν προδιαθέτει μεν κάποιο επιθετικό στοιχείο, όπως μια τορπίλη, αλλά σε κάποια στιγμή θα βρεθεί πολύ κοντά στην φρεγάτα. Μια τέτοια έρευνα βρίσκεται στο An Unmanned Underwater Vehicle Torpedoes Attack Behavior Autonomous Decision-Making Method Based on Model Fusion, by Liqiang Guo et al. με σχετικές έρευνες να υπάρχουν ήδη από το 2018 (How Robot Stingrays Could One Day Sink a Battleship).
Όμως σε κάποια στιγμή που θα την έχει πλησιάσει, το μέχρι πριν αβλαβές στοιχείο της θαλάσσιας ζωής θα μετατρέπει σε πολύ επικίνδυνη νάρκη με μεγάλες πιθανότητες επιτυχούς κρούσης. Τα σημερινά αντίμετρα για πολεμικά πλοία είναι σχεδιασμένα για την αντιμετώπιση τορπίλων και άρα σε κάποια στιγμή θα πρέπει να ενσωματωθούν και αντίμετρα για διανύσματα επίθεσης με χαμηλότερες ταχύτητες καθώς επίσης και με εξαιρετικά μη-γραμμικό προφίλ ταχυτήτων.
Άρα αυτές οι μη-επανδρωμένες πλατφόρμες θα είναι εξαιρετικά δυσδιάκριτες από τα υπάρχοντα επιθετικά συστήματα και θα παρουσιάζουν μια τρομερή πρόκληση αναγνώρισης τους ως επιθετικά στοιχεία ακόμη και για τα πιο προηγμένα συστήματα επιτήρησης.
Ακόμη περισσότερο, αυτές οι πλατφόρμες μπορεί ακόμη και να είναι σε θέση να σπάσουν σε μέρη, και να περάσουν από ένα υποβρύχιο δίχτυ άμυνας λιμένος ή πλοίου ως μεμονωμένα μικρότερα ψάρια και να επανασυναρμολογηθούν στην άλλη πλευρά ως το μεγαλύτερο πιο καταστροφικό υπερσύνολο.
Αυτή η έννοια stealth βασίζει τις ρίζες της στον πόλεμο ψηφίδων (mosaic warfare), μια στρατηγική που αξιοποιεί τη συλλογική δύναμη διαφορετικών και αυτόνομων πλατφορμών για την επίτευξη στρατηγικών στόχων. Στο πλαίσιο αυτό, κάθε πλατφόρμα εξυπηρετεί συγκεκριμένο ρόλο, είτε ως αισθητήρας, είτε ως ωφέλιμο φορτίο επίθεσης είτε ως δόλωμα, συμβάλλοντας στη συνολική αποτελεσματικότητα του γενικότερου υπερσυνόλου.
Η ενσωμάτωση καμουφλαρισμένων ως μη αβλαβών αντικειμένων, πολλαπλών τομέων πλατφορμών με φορείς επίθεσης μεταβλητής ταχύτητας με τεχνολογία που να επιτρέπει την μεταβολή της συνθέσεως ή του μεγέθους τους θα προσθέσει μια νέα διάσταση στην έννοια του stealth, ενισχύοντας την προσαρμοστικότητα και τη φονικότητα του στο συνεχώς μεταβαλλόμενο μελλοντικό πεδίο της μάχης.
Κρίσιμες ανησυχίες
Φυσικά, αυτή η επαναστατική προσέγγιση δεν θα περάσει χωρίς τις προκλήσεις και αμφισβητήσεις της. Οι σκεπτικιστές μπορεί να αμφισβητήσουν τη δυνατότητα της απόκρυψης τέτοιων πλατφόρμων, την ικανότητα να σπάσουν σε μέρη και να επανασυναρμολογηθούν ξανά ή να υποστηρίξουν ότι οι προηγμένες τεχνολογίες επιτήρησης θα μπορούσαν να ανιχνεύσουν κάθε είδους απειλή δεδομένου του χρόνου επιτήρησης και της ποιότητας των δειγμάτων.
Ωστόσο, το κλειδί βρίσκεται στην τέχνη της εξαπάτησης και στην τεράστια ποικιλομορφία των πλατφορμών μέσα στα πλαίσια του πολέμου ψηφίδων. Με τη διασπορά αυτών των πλατφορμών σε όλο το πεδίο της μάχης και την αξιοποίηση της εγγενούς ευκινησίας τους, η δυνατότητα ανίχνευσης τους θα μειωθεί και θα υπάρξει επαύξηση του στοιχείου του αιφνιδιασμού.
Επιπλέον, η αποτελεσματικότητα αυτής της έννοιας δεν είναι καθαρά θεωρητική. Παραδείγματα από σύγχρονες συγκρούσεις και αναδυόμενες τεχνολογίες παρέχουν αδιάσειστα στοιχεία για τη σκοπιμότητα και τις δυνατότητες των μη-επανδρωμένων πλατφόρμων. Από τη χρήση των drones στον ασύμμετρο πόλεμο έως την ανάπτυξη προηγμένων υλικών καμουφλάζ, έχουν ήδη τεθεί οι βάσεις για πλατφόρμες πολλαπλών τομέων με πολλαπλά στοιχεία καμουφλάζ και φορείς επίθεσης μεταβλητής ταχύτητας.
Συμπεράσματα
Συμπερασματικά, ο νέος ορισμός του stealth στον σύγχρονο πόλεμο αντιπροσωπεύει μια αλλαγή παραδείγματος – μια απόκλιση από το παραδοσιακό προς το καινοτόμο, το προσαρμόσιμο και το απροσδόκητο. Αγκαλιάζοντας αυτόνομες πλατφόρμες που συνδυάζονται με το περιβάλλον τους και χτυπούν με μεταβλητές ταχύτητες, η αντίστοιχη πολεμική βιομηχανία που θα επενδύσει στην σχετική έρευνα και ανάπτυξη θα μπορέσει να παραμείνει ένα βήμα μπροστά από τους αντιπάλους της, διατηρώντας ένα στρατηγικό πλεονέκτημα σε ένα όλο και πιο περίπλοκο και απρόβλεπτο πεδίο μάχης.