Ο αυριανός κόσμος μπορεί να είναι καλύτερος ή χειρότερος. Σίγουρα όμως θα είναι διαφορετικός. Και αν κρίνουμε από την έως τώρα πορεία, προβλέπεται να είναι περισσότερο «γερμανικός». Είναι βέβαιο ότι στο τέλος αυτής της κρίσης, που δεν αφήνει ανέπαφη καμία οικονομία στην Ευρώπη και στον κόσμο, η Γερμανία θα έχει επιβεβαιώσει την ισχύ της. Μόνο που η πιθανότερη κατάληξη είναι, σαν εκείνον που μετεωρίζεται πάνω απ’ την άβυσσο, να μην ξέρει τι ακριβώς να την κάνει…
Περιφρονώντας την Ιστορία και το γεγονός ότι το 1953 οι 19 συμμαχικές χώρες (ανάμεσά τους και η καθημαγμένη Ελλάδα, για να μην το ξεχνούν όσοι γαλαντόμοι υπουργοί δίνουν άλλοθι τελευταία στις επιλογές της Μέρκελ…) διέσωσαν την κατεστραμμένη Γερμανία με πολιτικά και όχι δημοσιονομικά κριτήρια, η Γερμανίδα καγκελάριος αρνείται σήμερα να συμφωνήσει σε ένα γενναίο οικονομικό πρόγραμμα στήριξης των ευρωπαϊκών οικονομιών, που ταράζονται συθέμελα από τις πρωτοφανείς συνέπειες της πανδημίας.
Στο Βερολίνο και στις χώρες-δορυφόρους, όπως αποδείχτηκε στη Σύνοδο Κορυφής την περασμένη Πέμπτη, εκτιμούν ότι η Γερμανία θα βγει αλώβητη από την κρίση, η οποία προφανώς δεν είναι υγειονομική, αλλά σαρώνει στο πέρασμά της οικονομίες και κοινωνίες. Το θέμα, ωστόσο, είναι σε ποιες χώρες θα συνεχίσει να πουλά τα προϊόντα της μια οικονομία όπως η γερμανική, που στηρίζεται πρωτίστως στις εξαγωγές, την ώρα που αρνείται να μοιραστεί τις συνέπειες της κρίσης με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ένωσης.
Μέχρι στιγμής το ανελέητο Βερολίνο έχει στέρξει μόνο σε περιορισμένες παραχωρήσεις, που δεν θίγουν την κυριαρχία του. Στη γραμμή αυτή, συναίνεσε στην αναστολή του Συμφώνου Σταθερότητας για τα όρια του ελλείμματος και του χρέους, που βολεύει ώστε να χρηματοδοτεί τις δικές του επιχειρήσεις, όπως επίσης και στη διεύρυνση των κριτηρίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για την αγορά ομολόγων ύψους 1 τρισ. ευρώ, επιτρέποντας έτσι και στην Ελλάδα να μπει στο «παιχνίδι», αν και τα ομόλογά της χαρακτηρίζονται ακόμα «σκουπίδια».
Διαθέσιμα επιπλέον -με σκληρά ανταλλάγματα, προφανώς- «προσφέρονται» από τον ESM 540 δισ. ευρώ στις ευπαθείς οικονομίες, των οποίων όμως η αξιοποίηση προκαλεί ξεκάθαρα μνημονιακές υποχρεώσεις ή, στην καλύτερη εκδοχή, αν χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για υγειονομικές ανάγκες, θα επιβαρύνουν υπέρμετρα το χρέος.
Και δεν πρέπει να λησμονείται ότι τα 200 δισ. ευρώ της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων που προορίζονται για επιχειρήσεις εγγράφονται σε δανεισμό για παροχή ρευστότητας, τον οποίον θα βρουν στο μέλλον μπροστά τους και όχι για κεφαλαιακή ενίσχυση αυτές τις δύσκολες ώρες.
Όλα δείχνουν ότι η Ελλάδα θα πρέπει να προετοιμάζεται για έναν χειμώνα βαρύ και διαρκείας, χωρίς να είναι καθόλου βέβαιο ότι η κυβέρνηση -την ώρα, μάλιστα, που περιφέρει επίφοβα στην πολιτική αγορά σενάρια πρόωρων εκλογών!- διαθέτει κάποιο υποτυπώδες έστω σχέδιο για την αντιμετώπιση της απειλητικής κρίσης που μας κυκλώνει. Βγαίνοντας από μια σκληρή δεκαετία Μνημονίων, που μετέτρεψαν τους φτωχοποιημένους πολίτες σε υπηκόους χρέους, η χώρα αντιμετωπίζει την απειλή να πάρει τον δρόμο του γυρισμού στις εποχές του ζόφου, έχοντας μάλιστα την ίδια στιγμή έναν απροκάλυπτα εχθρικό γείτονα, όπως είναι η Τουρκία, και τις οξύτατες παρενέργειες του Μεταναστευτικού.
Πρόδηλο είναι υπό αυτό το πρίσμα ότι στην Ε.Ε., που αντιμετωπίζει υπαρξιακού βάρους διλήμματα, δεν δίνουν όλοι την ίδια μάχη. Και ίσως θα χρειαζόταν να σημειωθεί για κάποιες λεπταίσθητες ιδιοσυγκρασίες, που επιμένουν να προβάλλουν τις επιθυμίες τους στο μέλλον, ότι η στυγνή τραπεζική κυριαρχία και ο νεοφιλελευθερισμός δεν πρόκειται αίφνης να παραχωρήσουν τη θέση τους σε κάποιο ανθρωποκεντρικό σύστημα, ώστε όλοι μαζί μετά να πάμε ανέμελοι στην παραλία…
Ο επίτροπος Οικονομικών Π. Τζεντιλόνι ξεκαθάρισε την περασμένη Πέμπτη, όπως σημείωναν συνεργάτες του Αλ. Τσίπρα, ο οποίος συνομίλησε μαζί του, ότι «τον βαρκάρη» θα πληρώσουν οι χώρες του Νότου, με διπλάσια ύφεση και σχεδόν εξαπλάσια ανεργία.
Με εξαίρεση το «σχέδιο Μάρσαλ» που, λόγω των συνθηκών, ιστορικά ήταν ανεπανάληπτο, σε όλες τις κρίσεις που έκτοτε ακολούθησαν αποδείχθηκε ότι οι κυβερνήσεις ανακάλυψαν την αξία του Δημοσίου, μόνο και μόνο για να διασώσουν τις τράπεζες από το υστέρημα των πολιτών και να μοιράσουν ξεδιάντροπα στη συνέχεια τη χασούρα στους λαούς.
Απώλειες 20 δισ. ευρώ και 700.000 θέσεων εργασίας στον τουρισμό
Η Ελλάδα, ακόμα και με τα πλήρως αναξιόπιστα αναλυτικά εργαλεία του διοικητή της ΤτΕ Γ. Στουρνάρα -επειδή ακριβώς σχετίζονται με ανταποδοτικές υπηρεσίες…- προβλέπεται να βυθιστεί αύτανδρη στα σκοτεινά νερά της ύφεσης. Οι απώλειες ύψους 20 δισ. ευρώ από τον τουρισμό του πυλώνα της οικονομίας δεν πρόκειται να αναπληρωθούν, όπως εκτιμούν ανησυχητικά οι επικεφαλής του κλάδου, ούτε και το επόμενο έτος.
Χρόνια τώρα, παρεμπιπτόντως, οι πολίτες ακούνε στωικά την πολιτική ελίτ να θριαμβολογεί πληκτικά ότι «ο τουρισμός είναι η βαριά βιομηχανία της χώρας». Σήμερα, που εκκωφαντικά καταρρέει αφήνοντας στον δρόμο πάνω από 700.000 εποχικά ή και μόνιμα εργαζομένους, αποκαλύπτεται η γύμνια όλων των κυβερνήσεων, οι οποίες δεν μερίμνησαν να οχυρώσουν τη χώρα, καθιερώνοντας ένα ανθεκτικό και υγιές παραγωγικό πρότυπο, που θα πρόσφερε επιπλέον αμυντικές δυνατότητες.
Την κρίση επιδεινώνει η περιβόητη «ραχοκοκαλιά της Οικονομίας», μια αλλόκοτη πανσπερμία μεσαίων και κυρίως μικρών επιχειρήσεων που ανεμίζουν σήμερα ξυλάρμενα, αδυνατώντας με τις ισχνές αντοχές τους να αντισταθούν στην πλημμυρίδα της κρίσης.
Με τις πλέον μετριοπαθείς εκτιμήσεις η ΓΣΕΒΒΕ προβλέπει δυσοίωνα 100.000 λουκέτα σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τουλάχιστον 250.000 ανέργους, ενώ χαράζει ήδη το απειλητικό φάσμα εξαγοράς των μεγάλων και βιώσιμων επιχειρήσεων που δεν έχουν τα μεγέθη και την δυνατότητα, λόγω και της καχεξίας στην οποία εγκληματικά οδήγησαν τις Τράπεζες οι διοικήσεις τους, άμεσης πρόσβασης σε φθηνό χρήμα.
Πλήγμα για το 60% των επιχειρήσεων στον ιδιωτικό τομέα, κατακόρυφη άνοδος των επιχειρηματικών κινδύνων και δραστική συρρίκνωση της κατανάλωσης. Αυτές είναι οι πρώτες, αβέβαιες, εκτιμήσεις του Γραφείου του Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, στην επισφαλή υπόθεση ότι η κρίση θα έχει βραχεία διάρκεια.
Οι δυσκολίες είναι μπροστά μας. Η κυβέρνηση, η οποία προσώρας καλύπτεται επικοινωνιακά πίσω από «το κοστούμι» του σεμνού Σωτήρη Τσιόδρα, οφείλει να εξηγήσει πως θα στηρίξει επιχειρήσεις και νοικοκυριά για να γλυτώσουν τις συνέπειες της λαίλαπας και με ποιες δημόσιες δαπάνες (π.χ στην υποβαθμισμένη Υγεία) θα βοηθήσει την ανόρθωση της χώρας προτού βουλιάξει στην δημοσιονομική δίνη
