Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου 2019

Τουρκία – Λιβύη: Η Ελλάδα «όμηρος» διεθνών συμφερόντων - Η Γαλλική στήριξη προς τον Χάφταρ και η συμμαχία με Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Σαουδική Αραβία και Αίγυπτο,



Ο ανταγωνισμός ξένων δυνάμεων για επιρροή στη Λιβύη αναμένεται να επηρεάσει το μέλλον της στη μεταπολεμική εποχή.Το μνημόνιο Άγκυρας – Τρίπολης για οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων, εντάσσεται στο πλαίσιο περιφερειακών γεωπολιτικών ισορροπιών, που φαίνεται να αφήνουν εκτεθειμένη την Ελλάδα. Ο Εμανουέλ Μακρόν και το State Department αν και αντέδρασαν στην ανακοίνωση του μνημονίου, δεν σημαίνει και απαραίτητα ότι έχουν επιλέξει ήδη πλευρές ή ότι δεν θα μεταβάλουν τη μελλοντικά τη στάση τους.
Το σύνολο των ελληνικών ΜΜΕ αναφέρθηκε στη στήριξη του Εμανουέλ Μακρόν που παρείχε στην Ελλάδα και επικεντρώθηκε στην παράγραφο της ανακοίνωσης του StateDepartment που χαρακτήρισε το μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης, μη χρήσιμο και προκλητικό. Ταυτόχρονα, η πλειοψηφία των ΜΜΕ εστίασε και στην καταδίκη του μνημονίου από κοινοβούλιο της Λιβύης, χωρίς να διευκρινίζουν ότι έγινε από την Επιτροπή Εξωτερικών και Διεθνών Συνεργασιών του κοινοβουλίου του Τομπρούκ, της ανατολικής Λιβύης που ελέγχεται από το στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, ηγέτη του αποκαλούμενου Εθνικού Στρατού της Λιβύης (LNA) που μάχεται την αναγνωρισμένη από τα Ηνωμένα Έθνη, κυβέρνηση της Τρίπολης (GNA)

Μακρόν και πετρέλαια


Ο Εμανουέλ Μακρόν κινείται στο μέτωπο της Λιβύης με βάση τα γαλλικά ενεργειακά και οικονομικά συμφέροντα, που διασφαλίζονται από το Χαλίφα Χάφταρ και την κυβέρνηση του Τομπρούκ. Η δήλωση του Μακρόν «εκφράζω τη στήριξή μου στις ανησυχίες της Ελλάδας για τη συμφωνία Λιβύης-Τουρκίας», πρέπει να ερμηνευτεί με βάση την ευρύτερης γαλλικής εξωτερική πολιτική και όχι μεμονωμένα.
Τα γαλλικά συμφέροντα στη Λιβύη αφορούν συμβόλαια για ανοικοδόμηση και πρωτίστως την εκμετάλλευση των πετρελαϊκών αποθεμάτων από την Total. Ο Χάφταρ, ο οποίος ελέγχει την ανατολική Λιβύη έχει καταλάβει και πετρελαιοφόρες περιοχές που εκμεταλλεύονταν η ιταλική ENI.
Total ενίσχυσε το 2018 σημαντικά την παρουσία της στη Λιβύη εξαγοράζοντας το 16,33% της λιβυκής εταιρείας Waha, τα δικαιώματά της στην αμερικάνικη Marathon Oil. Η συμφωνία παρέχει στην Total πρόσβαση σε αποθέματα που υπερβαίνουν τα 500 εκατ. βαρέλια καθώς και τη δυνατότητα ερευνών στην SirteBasin, που βρίσκεται στην ανατολική Λιβύη και εκτιμάται ότι παράγει τα 2/3 της παραγωγής πετρελαίου της Λιβύης.
Η γαλλική στήριξη προς τον Χάφταρ, εκτός των ενεργειακών και οικονομικών συμφερόντων, άπτεται και των στρατηγικών στόχων στη Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική. Το Παρίσι θεωρείται σύμμαχος με Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Σαουδική Αραβία και Αίγυπτο, έναντι της συμμαχίας Κατάρ, Τουρκίας και του διακρατικού κινήματος της Μουσουλμανικής Αδελφότητας.