Του Θάνου Τζήμερου
Σε όλα τα σοβαρά κράτη, οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλει κάποιος αποτελούν περιουσιακό του στοιχείο. Μπαίνουν σε έναν προσωπικό κουμπαρά, τοκίζονται ή επενδύονται, και όταν έρθει η ώρα της συνταξιοδότησης, από αυτά που έδωσες, από αυτά παίρνεις. Έδωσες λίγα; Λίγα θα πάρεις. Αλλά θα τα πάρεις. Όπως εκείνος ο Ροδίτης που είχε δουλέψει μερικά φεγγάρια στον Καναδά. Όταν έφτασε στο όριο ηλικίας, χωρίς να κάνει αιτήσεις, χωρίς να συμπληρώσει χαρτιά, χωρίς να περιμένει μήνες και χρόνια, ο Καναδάς τον βρήκε και του έστειλε το ποσό που δικαιούται: 31 ευρώ τον μήνα. Το μάθαμε από τις ειδήσεις, επειδή, μόλις τα σαΐνια του Υπ. Οικονομικών ανακάλυψαν ότι παίρνει σύνταξη από άλλο κράτος, του έκοψαν την ελληνική! Ο άνθρωπος, αφού απευθύνθηκε σε όλους τους αρμόδιους (μέχρι και στον πρωθυπουργό) και είδε ότι δεν έβγαζε άκρη με την ελληνική δημόσια διοίκηση, στράφηκε απελπισμένος στον Καναδά, ζητώντας να... του κόψουν την σύνταξη των 31 ευρώ! Για να πάρει την εξής απάντηση, όπως την αναφέρει το ρεπορτάζ:
"Κύριε εδώ έχουμε σοβαρό κράτος. Εργαστήκατε κάποια χρόνια και τώρα, που συμπληρώσατε το όριο ηλικίας σας, δικαιούστε αυτό το ποσό. Έχουμε κρατικές συμβάσεις, δεν μπορούμε να σας κόψουμε τη σύνταξη. Κοιτάξτε να πείσετε και το δικό σας κράτος να σοβαρευτεί!"
Από το 2014 που συνέβη αυτό, μέχρι σήμερα, πέρασαν 8 ολόκληρα χρόνια. Κι όχι μόνο δεν σοβαρευτήκαμε, αλλά κάνουμε ακριβώς το αντίθετο: δεν πα’ να έδωσες μια καραβιά λεφτά στα κρατικά ταμεία, αν χρωστάς στον ΕΦΚΑ πάνω από 20.000 ευρώ, δεν παίρνεις σύνταξη! Ούτε δεκάρα τσακιστή!
Δεκάδες χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες και μικροί επιχειρηματίες, θύματα της κρίσης, της οικονομικής και του κορονοϊού, βρίσκονται σ’ αυτή την κατηγορία. Κάποιοι είναι ασφαλισμένοι από παιδιά, όπως ο φίλος μου ο Ιωσήφ Αβράμογλου, από τους πιο γνωστούς ραδιοφωνικούς παραγωγούς και διοργανωτές συναυλιών στην Ελλάδα. Πληρώνει από το 1978. Αλλά η κρίση, συν ο κορονοϊός, αυτές τις δουλειές τις χτύπησε άγρια. Οπότε αναγκάστηκε να διαπράξει έγκλημα καθοσιώσεως και εσχάτης προδοσίας: χρωστάει πάνω από 20.000 ευρώ στον ΕΦΚΑ. Και ο ΕΦΚΑ αποφάσισε (βάσει του νόμου): σύνταξη γιοκ! Ή τα σκας εδώ και τώρα ή θα πεθάνεις στην ψάθα. Κι αυτά που πλήρωνα τόσα χρόνια; Χάθηκαν! Τα κατάπιε το σύστημα.
Τι θα έπρεπε να γίνει; Να υπολογιστεί η σύνταξη βάσει των καταβληθέντων. Αναλογιστικός προσδιορισμός λέγεται και στις σοβαρές χώρες είναι το μόνο σύστημα που ισχύει. Χονδρικά: το σύνολο του ποσού που πλήρωσες, συν τους ετήσιους τόκους με τα ισχύοντα επιτόκια κάθε χρόνο, μείον τις καλύψεις υγείας, διαιρείται με τους μήνες του προσδόκιμου ζωής.
Το ίδιο είχα προτείνει και για όσους η αδυναμία καταβολής εισφορών άφηνε χωρίς παροχές υγείας στα χρόνια της κρίσης: να μην διακοπούν οι παροχές, αλλά το ετήσιο ποσό που αντιστοιχεί σ΄ αυτές να αφαιρείται από το συνολικό ποσό των εισφορών. Παράδειγμα: έχεις δώσει, μέχρι το 2010, 150.000 ευρώ. Η ασφάλισή σου, μόνο για το ΕΣΥ, κοστίζει Χ ανά μήνα. Στο τέλος του χρόνου, το ποσό, από το οποίο έχεις λαμβάνειν σύνταξη, θα είναι 150.000 μείον 12Χ. Ούτε τον δεύτερο χρόνο μπορείς να πληρώσεις; ΟΚ. 150.000 μείον 24Χ.
Γιατί δεν υιοθετήθηκε από καμμία κυβέρνηση αυτό το τόσο προφανώς δίκαιο μέτρο; Διότι θα ήταν έμμεση παραδοχή πως το κλεπτοκρατικό ασφαλιστικό σύστημα της Ελλάδας το οποίο ονομάζουμε κατ’ ευφημισμόν "αναδιανεμητικό" θα πρέπει να αποκτήσει ανταποδοτικό χαρακτήρα. Έτσι όμως θα χάσουν την ευκαιρία οι πολιτικοί να ψαρεύουν ψήφους, δίνοντας συνταξιοδοτικά προνόμια σε δεξαμενές ψηφοφόρων. Στο (τάχα μου) αναδιανεμητικό σύστημα, τα χρήματα που έδωσες, εσύ ή ο εργοδότης σου, ως ασφαλιστικές εισφορές, δεν έχουν καμμία σημασία. Στην ουσία είναι φόροι. Η σύνταξή σου προσδιορίζεται αυθαίρετα με συντεχνιακές ή υπουργικές αποφάσεις. Ο λογαριασμός μεταφέρεται στους νεότερους και στον φορολογούμενο συνολικά. Δείτε αυτό το παράδειγμα, το οποίο έχω ξαναδημοσιεύσει στο άρθρο μου "Η απασφαλισμένη βόμβα του ασφαλιστικού" εδώ: