Οι συνεχείς βροχές του περασμένου τετραήμερου σε Ελλάδα, Τουρκία και Βουλγαρία σχεδόν διπλασίασαν την παροχή του νερού και ανέβασαν σημαντικά τη στάθμη του διασυνοριακού ποταμού, με αποτέλεσμα η κοίτη να μην είναι προσπελάσιμη με τα πόδια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Αυτοτελούς Διεύθυνσης Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, η παροχή νερού στην κοίτη του Έβρου, νότια της Αδριανούπολης είναι το πρωί της Πέμπτης 178 κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο, με προοπτική περαιτέρω αύξησης, λόγω των συνεχιζόμενων βροχοπτώσεων.
«Το μέγεθος αυτό απέχει πολύ από το να σημάνει συναγερμό για πιθανή πλημμύρα, καθώς η χωρητικότητα του ποταμού προσεγγίζει τα 1.000 κ.μ/δευτερόλεπτο, αλλά είναι σημαντικά αυξημένο για την εποχή. Η κανονική παροχή για αρχές Ιουνίου είναι συνήθως κοντά στα 100 κ.μ/δευτερόλεπτο», είπε στο ethnos.gr ο επικεφαλής της Διεύθυνσης, Κωνσταντίνος Χουβαρδάς και πρόσθεσε: «οι συνθήκες δεν ευνοούν μαζικές διελεύσεις μεταναστών, δεν μπορεί κάποιος να τον περάσει πεζός»
Τουρκικά μέσα ενημέρωσης από την Αδριανούπολη παρουσιάζουν πληροφορίες, συνοδευόμενες από φωτογραφικό υλικό, που δείχνουν πως η ποσότητα των υδάτων του Έβρου στην περιοχή αυξήθηκε πάνω από 50% τις τελευταίες ημέρες, ενώ η κοίτη δέχεται αυξημένους όγκους και από τους «φουσκωμένους» παραποτάμους του.
Σε ό,τι αφορά τον Άρδα, που συναντά τον Έβρο στην περιοχή των Καστανιών, η εικόνα από το βουλγαρικό έδαφος δείχνει πως τα υδροηλεκτρικά φράγματα κατά μήκος του ποταμού έχουν πληρότητα της τάξης του 78% και δεν τίθεται προς το παρόν θέμα απελευθέρωσης μεγάλων ποσοτήτων νερού από τη γειτονική χώρα. «Η εικόνα αυτή τη στιγμή δείχνει πως τα φράγματα αντέχουν φουλ καταιγίδα δύο ημερών», ανέφερε ο κ.Χουβαρδάς.
Ο Τούρκος πρόεδρος συνάντησε τον πρωθυπουργό της κυβέρνησης εθνικής συμφωνίας (GNA) της Λιβύης, Φάγιεζ αλ Σάρατζ και δήλωσε ότι η Άγκυρα θα εντείνει τη στήριξή της προς τη «διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Λιβύης», όπως τη χαρακτήρισε. Ανέφερε επίσης ότι η σύγκρουση μπορεί να επιλυθεί μόνο με πολιτικά μέσα, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, παραβλέποντας ότι εξοπλίζει με όπλα και στρατιωτικό προσωπικό τη μία από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές, παραβιάζοντας το εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ. Στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στην Άγκυρα μαζί με τον Φάγιεζ αλ Σάρατζ, o Ερντογάν είπε επίσης ότι Τουρκία και Λιβύη θα προχωρήσουν στις έρευνες για πετρέλαιο και στις γεωτρήσεις στην ανατολική Μεσόγειο Ο Ερντογάν δήλωσε ακόμη ότι το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ειρήνη στη Λιβύη είναι ο στρατάρχης Χαλίφα Χάφταρ, ο ισχυρός άνδρας της ανατολικής Λιβύης. Οι δυνάμεις του Χάφταρ, με τη στήριξη των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Ρωσίας και της Αιγύπτου, προσπαθούν να καταλάβουν την Τρίπολη από τον Απρίλιο του 2019.
1. Μετά από επικοινωνία που είχα με την καθ΄ύλην αρμόδια Διεύθυνση του Μετοχικού Ταμείου Στρατού, σχετικά με την κατάργηση των περικοπών που γίνονται στα μερίσματα, με τον παράνομο και αντισυνταγματικό νόμο 4093/2012, μου γνώρισαν τα εξής: α. Το Δ.Σ/ΜΤΣ θα προβεί για την κατάργηση ή μη των περικοπών του ν. 4093/12, στην επόμενη συνεδρίαση β. Σε ότι αφορά στην χορήγηση αναδρομικών, αυτά αφορούν τις κύριες και επικουρικές συντάξεις και όχι στο διανεμόμενο μέρισμα. 2. Για να δούμε το οικονομικό όφελος, στην περίπτωση που αποφασισθεί η κατάργηση του νόμου, θα πρέπει να ανατρέξουμε στα μηνιαία ενημερωτικά σημειώματα των μερισμάτων και να προσθέσουμε στα ήδη καταβαλλόμενα μερίσματα τα ποσά που αντιστοιχούν στην περικοπή του ν.4093/12
Την Κυριακή, 31 Μαΐου 2020, έλαβε χώρα το ετήσιο μνημόσυνο υπέρ των πεσόντων Ιερολοχιτών και Καταδρομέων στους αγώνες του Έθνους από το 1942 μέχρι και το 1974 στο Μνημείο των ΛΟΚ στο Καβούρι. Την διοργάνωση και εφέτος είχε η Διεύθυνση Ειδικών Δυνάμεων του ΓΕΣ.
Παρέστησαν οι κ.κ. ΥΕΘΑ και ΥΦΕΘΑ, οι κ.κ. Α/ΓΕΕΘΑ και Α/ΓΕΣ, ο Δκτής της ΑΣΔΕΝ, ο Δντής ΓΕΣ/ΔΕΔ, ο Δκτής του ΚΕΕΔ, ο Δήμαρχος Βούλας-Βάρης-Βουλιαγμένης, ο Μητροπολίτης Γλυφάδας-Ελληνικού-Βούλας-Βάρης-Βουλιαγμένης, ο οποίος ετέλεσε το εκκλησιαστικό μέρος της τελετής. ο Αντγος ε.α. κ. Κόρκας Κων/νος, Επίτιμος Δκτής Στρατιάς, ο Πρόεδρος της ΕΑΑΣ Αντγος ε.α. Σταύρος Κουτρής και ο Πρόεδρος της Λέσχης Καταδρομέων και Ιερολοχιτών Ταξχος ε.α. Ιωάννης Τζιάκης και ο Πρόεδρος του ΔΣ ΠΣΕΕΔ/ΣΑΚ (Πανελληνίου Συνδέσμου Εφέδρων Ενόπλων Δυνάμεων/ Συνδέσμου Αθηναίων Καταδρομέων) Έφεδρος Τχης (ΠΖ) κ. Αλέξανδρος Κόντος..
Ο Πρόεδρος της ΕΑΑΣ κατέθεσε στεφάνι εκ μέρους της Ένωσης
Διπλωματική αντεπίθεση έχει ξεκινήσει η Αθήνα μετά τις ακραίες τουρκικές προκλήσεις και την προαναγγελία για γεωτρήσεις σε περιοχές εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Η Άγκυρα ακολουθώντας την προσφιλή της τακτική επιχειρεί για μία ακόμη φορά να δημιουργήσει τετελεσμένα στο Αιγαίο, να δοκιμάσει τις αντοχές της Αθήνας αλλά και να πατήσει πάνω στις «κόκκινες γραμμές» που έχει χαράξει η ελληνική διπλωματία.
Οι απειλές που έρχονται καθημερινά από τη γειτονική χώρα για γεωτρήσεις εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας τους επόμενους μήνες, δείχνουν ότι η Τουρκία είναι αποφασισμένη να δυναμιτίσει το κλίμα στην περιοχή.
Ο κ. Τσαβούσογλου, αφού δήλωσε πως «η Αγία Σοφία κατακτήθηκε και ανήκει στην Τουρκία» επανέλαβε για μία ακόμη φορά την πάγια θέση της γειτονικής χώρας, ότι δηλαδή τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα.
Αναφερόμενες δε, στη συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης, ο Τσαβούσογλου την ενέταξε στο πλαίσιο προστασίας των τουρκικών συμφερόντων, όπως είπε, στην υφαλοκρηπίδα της.
«Πριν υπογράψουμε μια συμφωνία με τη Λιβύη, καθορίσαμε επίσης τα δυτικά όρια της υφαλοκρηπίδας. Εδώ, η Ελλάδα ισχυρίζεται ότι παραβιάζονται τα δικαιώματά της» δήλωσε για να συνεχίσει σε ακόμη πιο προκλητικούς τόνους. «Τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα, μόνο χωρικά ύδατα που φτάνουν τα 6 ναυτικά μίλια» .
Διπλωματική αντεπίθεση από την Αθήνα με διπλή ΑΟΖ
Την ώρα η Τουρκία κλιμακώνει μέρα με τη μέρα την ένταση με την Ελλάδα, η Αθήνα έχει ξεκινήσει τη διπλωματική της αντεπίθεση ενώ ταυτόχρονα διαμηνύει με δυναμικό τρόπο, ότι η χώρα μας δεν θα παραμείνει απλός παρατηρητής απέναντι στις προκλήσεις.
«Η Ελλάδα δεν παρακολουθεί. Ενίοτε δείχνει και τα δόντια της. Τα δείξαμε στην απόπειρα παραβίασης των συνόρων μας στον Έβρο και σε αυτό το δρόμο κινούμαστε. Έχουμε δηλώσει ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές μας. Σε περίπτωση που η Τουρκία προχωρήσει σε όξυνση της επιθετικής πολιτικής της, έχουμε απάντηση» ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Άμυνας.
Μπορεί η τουρκική πλευρά να επενδύει τα τελευταία 24ωρα σε εμπρηστικές δηλώσεις με ευθεία παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, ωστόσο η Αθήνα «οχυρώνεται» και επιταχύνει τις ενέργειές της για καθορισμό ΑΟΖ με Ιταλία και Αίγυπτο, δύο στρατηγικές κινήσεις που δημιουργήσουν νέα δεδομένα στη διπλωματική σκακιέρα.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ των «ΝΕΩΝ» και της Αλεξάνδρας Φωτάκη, το θέμα του καθορισμού ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας αναμένεται να τεθεί επί τάπητος την επίσκεψη του ιταλού υπουργού Εξωτερικών, Λουίτζι Ντι Μάιο, στην Αθήνα στις 9 Ιουνίου.
Παράλληλα, σε εκκρεμότητα πλην των συνομιλιών με την Ιταλία, παραμένουν και οι διαπραγματεύσεις για καθορισμό ΑΟΖ, Ελλάδας – Αιγύπτου, που επίσης επηρεάζονται από τις καθυστερήσεις που επέβαλε η πανδημία
Όπως αναφέρουν τα ΝΕΑ, το θέμα του καθορισμού ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας θα τεθεί επί τάπητος στη διάρκεια της επίσκεψης του ιταλού υπουργού Εξωτερικών Λουίτζι Ντι Μάιο στην Αθήνα στις 9 Ιουνίου.
Ο Ντι Μάιο θα συναντηθεί με τον έλληνα ομόλογό του Νίκο Δένδια και οι δύο πλευρές θα επιχειρήσουν να έρθουν πιο κοντά στο συγκεκριμένο ζήτημα και να σημειωθεί πρόοδος.
Σε εκκρεμότητα παραμένουν και οι συνομιλίες με την Αίγυπτο για το ίδιο ζήτημα. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, το τελευταίο διάστημα αναθερμάνθηκαν οι συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών στο πλαίσιο της πρόσφατης πενταμερούς τηλεδιάσκεψης των ΥΠΕΞ Ελλάδας, Κύπρου, Αιγύπτου, Γαλλίας και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Διπλωματικές «πηγές» υποστηρίζουν ότι μετά τις επαφές που είχε ο Νίκος Δένδιας με τον αιγύπτιο ομόλογό του, οι συζητήσεις για τον καθορισμό ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου συνεχίζονται και έχουν θετικές προοπτικές.
«Ασπίδα» από ΕΕ και ΗΠΑ
Πάντως, η Ελλάδα φαίνεται ότι δεν είναι μόνη στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει από τη γειτονική χώρα, καθώς τόσο ο εκπρόσωπος της ΕΕ όσο και υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ έστειλαν ηχηρό μήνυμα καταδίκης των τουρκικών ενεργειών.
Συγκεκριμένα, ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για θέματα Ενέργειας Φράνσις Φάνον ζήτησε "να σταματήσουν όλες οι προκλητικές ενέργειες που μπορεί να υπονομεύσουν την επενδυτική εμπιστοσύνη και την πολιτική σταθερότητα στην περιοχή".
Μιλώντας χθες σε διαδικτυακή συζήτηση με θέμα «O East Med, η τριμερής συνεργασία (Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ) και ο ρόλος της στην περιφερειακή ενεργειακή ασφάλεια και οικονομική συνεργασία την εποχή του COVID-19 και εφεξής» που διοργάνωσε το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο τόνισε ότι «δεν σχολιάζουμε τα θαλάσσια σύνορα των χωρών αλλά ένα μνημόνιο δεν μπορεί να επηρεάσει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τρίτων χωρών όπως η Ελλάδα. Το διεθνές δίκαιο της θάλασσας αναγνωρίζει ότι τα νησιά έχουν ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα όπως κάθε άλλη περιοχή. Δεν σχολιάζουμε μελλοντικές ενέργειες που μπορεί να συμβούν ή όχι, ενθαρρύνουμε τα κράτη να σταματήσουν προκλητικές ενέργειες, συμπεριφορές και δηλώσεις. Η Τουρκία, κατέληξε, είναι σημαντική χώρα και θέλουμε να παραμείνει σε προσανατολισμό προς τη Δύση».
Την ίδια στιγμή, την αντίδραση της ΕΕ προκάλεσε η προαναγγελία από πλευράς Τουρκίας για γεωτρήσεις εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ κάλεσε χθες την Τουρκία να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου, σε σχέση με εξαγγελθείσες έρευνες στα νότια και ανατολικά της Κρήτης και των Δωδεκανήσων, παραπέμποντας στα συμπεράσματα των υπουργών Εξωτερικών της 15ης Μαΐου.
Συγκεκριμένα, απαντώντας σε ερώτημα, ο Ύπατος Εκπρόσωπος τόνισε ότι «είμαστε σε στενή επαφή με τους συναδέλφους μας, τους υπουργούς Εξωτερικών της Ελλάδας και επίσης της Κύπρου, προκειμένου να παρακολουθήσουμε την κατάσταση των γεωτρήσεων και καλούμε την Τουρκία να σταματήσει τη γεώτρηση στις περιοχές όπου υπάρχει ΑΟΖ ή χωρικά ύδατα της Κύπρου και της Ελλάδας».
Γιατί το Ισραήλ δεν υπέγραψε την κοινή δήλωση Αίγυπτος-Γαλλίας-Ελλάδας-Κύπρου-ΗΑΕ που εκφράζει την αντίθεσή στη θαλάσσια συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης; Και τι μπορεί να πάει στραβά μεταξύ του Ερντογάν και του Πούτιν; Αναρωτιέται η ισραηλινή Haaretz παραδεχόμενη αυτό που είναι γνωστό εδώ και καιρό ότι το Ισραήλ άδειασε τους συμμάχους του Κύπρο Ελλάδα στην Αν . Μεσόγειο κι αμφιταλαντεύεται πλέον και προς την πλευρά συμμαχιών με Άγκυρα διακατεχόμενο από οπορτουνιστικό ωφελιμισμό.
Η Τουρκία διευρύνει το επεκτατικό δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας από τρεις σε 6 θάλασσες… Αυτό δεν είναι a priori κακό για ελληνικά συμφέροντα αφού η Ελλάδα μπορεί να βρει νέους πιο αξιόπιστους γεωστρατηγικούς εταίρους στην περιοχή με κοινά συμφέροντα και να διευρύνει συμμαχίες της.
Η Τουρκία δεν έχει προτεραιότητα σε αυτό το στάδιο την εξόρυξη που είναι ασύμφορη σε εποχή που τιμές αερίου και πετρελαίου είναι στο ναδίρ όσο ν΄αναδειχθεί στον αδιαφιλονίκητο περιφερειακό παράγοντα. Πώς η Τουρκία στη Λιβύη μπορεί να αντιδράσει και το Ισραηλινό δίλημμα εξετάζει η εφημερίδα. Οι κινήσεις της Άγκυρας στη Λιβύη κινδυνεύουν να προκαλέσουν σύγκρουση με τη Ρωσία, υπονομεύοντας το στρατηγικό βάθος της στην περιοχή, αλλά αυτό δεν είναι το μόνο πιθανό σενάριο.
Το “Mavi Vatan” δεν είναι ένα σύνθημα προσέλκυσης τουριστών για τις όμορφες παραλίες της Τουρκίας. Η φράση, που σημαίνει «Γαλάζια πατρίδα», αναφέρεται σε ένα τουρκικό δόγμα που ίσχυε μέχρι το 2006. Αναζωογονήθηκε πέρυσι όταν ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παρουσίασε έναν χάρτη της στρατηγικής επέκτασης της Τουρκίας σε τρεις θάλασσες.
Ο Ερντογάν μιλούσε για τη Μεσόγειο, το Αιγαίο και τη Μαύρη Θάλασσα. Αλλά οι φιλοδοξίες της Τουρκίας προφανώς το υπερβαίνουν. Τώρα προσβλέπει επίσης στον Περσικό Κόλπο, την Ερυθρά Θάλασσα και την Αραβική Θάλασσα.
Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να εξεταστεί ο τρέχων καυτός πόλεμος στη Λιβύη. Η Τουρκία, σε συνεργασία με το Κατάρ, άνοιξε εκεί στρατιωτικό μέτωπο για την υποστήριξη της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης με επικεφαλής τον Fayez Sarraj. Αντιμετωπίζουν τον στρατάρχη ηγέτη Khalifa Hafter ( σσ. η εφημερίδα τον αποκαλεί αυτονομιστή), ο οποίος υποστηρίζεται από τη Ρωσία, την Αίγυπτο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Γαλλία. Αυτό είναι ένα φιλόδοξο μέτωπο που θέτει την Τουρκία σε πιθανή πορεία σύγκρουσης με τη Ρωσία. Θα μπορούσε επίσης να συμπαρασύρει το ΝΑΤΟ, του οποίου είναι μέλος η Τουρκία, σε μια περιττή εκστρατεία εάν δεν βρεθεί σύντομα αμοιβαία αποδεκτή διπλωματική λύση.
Η αμερικανική κυβέρνηση, η οποία μέχρι στιγμής παρατηρούσε τις εξελίξεις στη Λιβύη από το περιθώριο, πρόσφατα «ανακάλυψε» το από καιρό γνωστό – ότι τα ρωσικά μαχητικά Sukhoi-24 και τα MiG-29 αναπτύχθηκαν από την αεροπορική βάση Khmeimim της Συρίας στη Λιβύη ως μέρος στρατιωτικής βοήθειας που δίνει η Ρωσία στο Χαφτάρ…Η Τουρκία έχει αναπτύξει εξελιγμένα αεροσκάφη, δυνάμεις εδάφους και χιλιάδες παραστρατιωτικούς που έφερε από την περιοχή Idlib της Συρίας για να πολεμήσουν μαζί με τον αδύναμο, ανειδίκευτο στρατό του GNA.
Η εμπλοκή της Τουρκίας πέτυχε να σταματήσει την πρόοδο του LNA του Χαφτάρ και τον εμπόδισε να καταλάβει είτε την πρωτεύουσα, την Τρίπολη, είτε την αεροπορική βάση Watya στα νότια της. Αλλά ο πόλεμος βρίσκεται ακόμα στο αποκορύφωμά του.
Αυτές οι τοπικές ήττες δεν έχουν υπονομεύσει την επιθυμία του (αυτονομιστή) στρατηγού να γίνει αναγνωρισμένος ηγέτης της Λιβύης. Είναι πεπεισμένος ότι με τη βοήθεια της Ρωσίας, της Αιγύπτου και των ΗΑΕ, θα είναι σε θέση να νικήσει την διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση και να αναγκάσει την Τουρκία να επανεξετάσει τη συμμετοχή της στη χώρα.
Ένας περιφερειακός πόλεμος δια εκπροσώπησης προφανώς αναπτύσσεται στη Λιβύη μεταξύ δύο ομάδων χωρών. Ωστόσο, οι ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας και η επακόλουθη υπονόμευση της βάσης της Τουρκίας στη χώρα δεν είναι το μόνο δυνατό σενάριο. Πράγματι, αυτή τη στιγμή, είναι το λιγότερο πιθανό σενάριο, επειδή παρά τις διαφωνίες τους, η Μόσχα και η Άγκυρα έχουν ισχυρά κοινά συμφέροντα που θέτουν τη σχέση τους σε ισχυρή βάση.
Η Ρωσία επιδιώκει να επεκτείνει την επιρροή της σε οποιαδήποτε περιοχή ή χώρα από την οποία υποχωρεί η Αμερική, να αποκτήσει τον έλεγχο των πεδίων πετρελαίου και φυσικού αερίου της Λιβύης και να χτίσει επιπλέον βάσεις για την ίδια στη Μεσόγειο Θάλασσα παράλληλα με αυτές που έχει ήδη στη Συρία. Η Τουρκία αναζητά επίσης πηγές ενέργειας, και όπως η Ρωσία, θέλει να επεκτείνει την επιρροή της στην Αραβική Μέση Ανατολή, όπου πολλές χώρες την θεωρούν εχθρό, ή τουλάχιστον ύποπτη. Αλλά αυτή η δέσμη ενδιαφερόντων δεν έρχεται απαραίτητα σε αντίθεση μεταξύ τους.
Όπως και στη Συρία, οι δύο χώρες μπορούν να συνεργαστούν στη Λιβύη με τρόπο που να επιτρέπει σε καθεμία από αυτές να εξυπηρετεί τα συμφέροντά της. Ως εκ τούτου, η Ρωσία άρχισε να διερευνά τη δυνατότητα έναρξης ενός διαλόγου μεταξύ του Χαφτάρ και των πολιτικών του υποστηρικτών στην ανατολική Λιβύη, αφενός, και της αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Λιβύης, αφετέρου.
Η Τουρκία δεν έχει αποκλείσει αυτήν την ιδέα, καθώς το καθεστώς και η στρατιωτική της δύναμη στη Λιβύη θα την αφήσουν με σημαντική επιρροή σε οποιαδήποτε κυβέρνηση ενότητας που θα μπορούσε να προκύψει. Ομοίως, η Ρωσία θα διατηρούσε τη δύναμη στα ηνία μέσω της επιρροής της έναντι του Χαφτάρ και των υποστηρικτών του.
Αυτός ο ιστός ενδιαφερόντων στη Λιβύη δεν αποσυνδέεται από τον πόλεμο στη Συρία, όπου η Μόσχα και η Άγκυρα λαγοπατούν για να αποφύγουν τη σύγκρουση μεταξύ τους.
Εκεί, διατηρούν από κοινού μια ζώνη αποκλιμάκωσης στο Idlib, ακόμη και όταν η Ρωσία ασκεί έντονη πίεση στην Τουρκία να απομακρύνει όλες τις ένοπλες πολιτοφυλακές από την επαρχία, όπως υποσχέθηκε να κάνει περίπου 18 μήνες πριν. Και η Τουρκία συνεχίζει τον πόλεμό της εναντίον των Κούρδων στη βόρεια Συρία, ακόμη και όταν η Ρωσία επιδιώκει να τους εμπλέξει σε προσπάθειες επίτευξης διπλωματικής λύσης στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας.
Θα μπορούσαν να αναπτύξουν μια παρόμοια σχέση στη Λιβύη, η οποία θα τους επέτρεπε να διαχειριστούν τις συγκρούσεις της χώρας από κοινού αλλά έμμεσα.
Σε μια εποχή που οι τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο, οι ακριβές εργασίες γεώτρησης δεν βρίσκονται στην κορυφή της λίστας προτεραιότητας της Άγκυρας. Αυτό που είναι σημαντικό είναι η «Γαλάζια Πατρίδα», η φιλοδοξία να χτίσει την Τουρκία και να την μετατρέψει σε περιφερειακή δύναμη, η οποία θα υποχρεώνει κάθε άλλη δύναμη – τη Ρωσία, την Αμερική και την Ευρωπαϊκή Ένωση – όχι μόνο να λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντά της, αλλά να την θεωρεί/προϋποθέτει ως βασικό συνεργάτη.
Αυτή η τάση ήταν εμφανής στον τεράστιο προϋπολογισμό που είχε διατεθεί για στρατιωτικές δαπάνες – οικοδόμηση μιας αεροπορικής δύναμης που θα στηρίζεται στην εγχώρια παραγωγή, κατασκευή εξελιγμένων πολεμικών πλοίων, συμπεριλαμβανομένων υποβρυχίων και ταχέων πυραυλικών πλοίων · επεκτείνει σημαντικά τον στόλο του για τα drone, ο οποίος δραστηριοποιείται στη Λιβύη και τη Συρία· κατασκευή στρατιωτικών βάσεων στο Κατάρ, τη Σομαλία και το Σουδάν · και τεράστια πολεμικά παιχνίδια από τον τουρκικό στόλο στη Μαύρη Θάλασσα. Ήταν επίσης εμφανές στη συμφωνία που υπέγραψε η Τουρκία με τη Λιβύη τον περασμένο Νοέμβριο, η οποία οριοθετούσε τις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες τους και σφυρηλάτησε στρατιωτική συμμαχία.
Το δίλημμα του Ισραήλ
Η συμφωνία είχε ως στόχο να παράσχει στην Τουρκία νομιμoποίηση (η οποία στην πραγματικότητα παραμένει αμφισβητήσιμη) για την εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου σε μια τεράστια θαλάσσια περιοχή η οποία, εκτός από την οικονομική της σημασία, δημιουργεί ένα γεωγραφικό απόθεμα μεταξύ των άλλων παραγωγών φυσικού αερίου και πετρελαίου της Μεσογείου – συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου, Αίγυπτου, Λιβάνου και Ισραήλ – και ηπειρωτική Ευρώπη. Επομένως, εάν κάποια από αυτές τις χώρες επιδιώξει να πουλήσει πετρέλαιο ή φυσικό αέριο στην Ευρώπη, θα πρέπει είτε να περάσει από την τουρκική επικράτεια, πράγμα που θα σήμαινε την επίτευξη συμφωνιών με την Άγκυρα, ή την κατασκευή μια παράκαμψης.
Βεβαίως, αυτή η κίνηση εξόργισε την Ευρωπαϊκή Ένωση και η Αίγυπτος έχει ήδη ξεκινήσει συνομιλίες για τη δημιουργία αντι-Τουρκικής συμμαχίας που θα περιλαμβάνει την Κύπρο, την Ελλάδα και τους αραβικούς συμμάχους της. Αλλά το Ισραήλ μέχρι στιγμής έχει αποστασιοποιηθεί. Το Ισραήλ δεν υπέγραψε καν την κοινή δήλωση που συνέταξαν η Αίγυπτος, η Γαλλία, η Ελλάδα, η Κύπρος και τα ΗΑΕ, εκφράζοντας την αντίθεσή τους στη συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης.
Και σύμφωνα με αναφορές των τουρκικών μέσων ενημέρωσης, σκέφτεται να αυξήσει τη συνεργασία του με την Άγκυρα για να διασφαλίσει ότι το αέριο που παράγουν οι ισραηλινές εταιρείες στη Μεσόγειο μπορεί να μεταφερθεί στην Ευρώπη.
Αυτοί οι ισραηλινο-τουρκικοί δεσμοί θα μπορούσαν να φέρουν σε δίλημμα την Ιερουσαλήμ. Πρέπει να ακολουθήσει τους συμμάχους της – την Αίγυπτο, την Ελλάδα και την Κύπρο – ή να υιοθετήσει μια ανεξάρτητη πολιτική που θα μπορούσε να υπονομεύσει τη συνεργασία της μαζί τους;
Ανεξάρτητα από το αν η Τουρκία παράγει ή όχι πετρέλαιο ή φυσικό αέριο από την αποκλειστική οικονομική ζώνη που της έδωσε η συμφωνία με τη Λιβύη, έχει ήδη επιτύχει τον διπλωματικό της στόχο – να γίνει βασικός παράγοντας στη Μεσόγειο. Το ερώτημα που αντιμετωπίζει τώρα ο Ερντογάν είναι πώς θα μετατρέψει αυτό το διπλωματικό επίτευγμα σε εγχώριο πολιτικό κεφάλαιο σε μια εποχή που η Τουρκία αντιμετωπίζει μία από τις χειρότερες οικονομικές κρίσεις που γνώριζε ποτέ.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Σε κάθε περίπτωση κύριε συνάδελφε, ευχαριστώ για τα ερωτήματα που θέτετε.
Δεν θα αναλύσω την εισαγωγή περί των Ελληνοτουρκικών, απλά θα πω ότι η Ελλάδα δεν παρακολουθεί ενίοτε δείχνει και τα «δόντια» της. Και τα «δόντια» της τα έδειξε με τον τρόπο που αντιδράσαμε στην οργανωμένη απόπειρα παραβίασης των συνόρων μας στον Έβρο και σε αυτό τον τόνο, αντιμετωπίζουμε και τα υπόλοιπα θέματα. Έχουμε δε δηλώσει ευθαρσώς με πολύ σαφή και κατηγορηματικό τρόπο ποιες είναι οι «κόκκινες γραμμές» μας σε περίπτωση που η επιθετική συμπεριφορά της Τουρκίας οξυνθεί και με άλλες πράξεις. Άρα δεν χρειάζεται να πω τίποτα παραπάνω από αυτό, άλλωστε δεν είμαι και αποκλειστικά αρμόδιος να το κάνω.
Όσον αφορά το μεγάλο ζήτημα της Αμυντικής Βιομηχανίας θα δηλώσω και εδώ ότι αδυνατώ να αναπτύξω μία συνολική τοποθέτηση επί όλων αυτών των κρίσιμων και περίπλοκων θεμάτων στον περιορισμένο χρόνο αυτής της διαδικασίας θα κάνω όμως μία φιλότιμη προσπάθεια, να θίξω κάποια βασικά ζητήματα και κυρίως όσον αφορά το βασικό σκεπτικό το πνεύμα της Κυβέρνησης για την Αμυντική Βιομηχανία.
Το καταλαβαίνετε, είστε παλιά καραβάνα και εγώ δεν είμαι χθεσινός και είμαι πάντα πρόθυμος. Άλλωστε δεν θα μαλώσουμε για το ποιος κάλεσε ποιον. Έχω προσφερθεί στην Επιτροπή να πάμε σε μία συνεδρίαση της Επιτροπής Άμυνας με αποκλειστικό θέμα συζήτησης την Αμυντική Βιομηχανία δεδομένου ότι υπάρχουν πολλά ζητήματα στα οποία και οι απόψεις των κομμάτων ασφαλώς και είναι ευπρόσδεκτες για να κάνουμε και εμείς στο σχεδιασμό μας. Απλά θέλω να πω ότι η επιλογή για την αναγκαία αναβάθμιση Αμυντικής Βιομηχανίας συνολικά και όταν λέω συνολικά -εννοώ όχι μόνο τον τομέα που ελέγχεται από το δημόσιο αλλά και τον ιδιωτικό τομέα της Αμυντικής Βιομηχανίας- τις ελληνικές εταιρείες αμυντικής βιομηχανίας οι οποίες θα μπορούσαν -εάν προκύψουν προγράμματα συμπαραγωγής διαφόρων συστημάτων- να έχουν σημαντικό μερίδιο συμμετοχής. Τέτοιες προτάσεις υπάρχουν στο τραπέζι αλλά και μπορούν να επωφεληθούν από τα σχετικά ευρωπαϊκά προγράμματα ανάπτυξης στοιχείων της Αμυντικής Βιομηχανίας.
Είναι λοιπόν στρατηγική επιλογή της Κυβέρνησης η Αμυντική Βιομηχανία να σταθεί στα πόδια της. Στήριξη, επαναφοράς σε φυσιολογικούς ρυθμούς λειτουργίας με τα προβλήματα που αναπόφευκτα, δεν μπορώ να αποφύγω να το πω, παραλάβαμε από το παρελθόν, αλλά δεν μεμψιμοιρούμε για αυτό. Η μεμψιμοιρία είναι σπατάλη ενέργειας και καλύτερα να δουλέψουμε για να τα λύσουμε από το να ψάχνουμε να βρούμε πώς προέκυψαν. Εξάπλωση, ανάπτυξη και εξωστρέφεια, διεθνής ανταγωνιστικότητα, αυτό νομίζω είναι, το «μείγμα» για το οποίο πρέπει να ακολουθήσει η αμυντική βιομηχανία, προκειμένου να σταθεί στα πόδια της και φυσικά αυτό, περνά αναπόφευκτα και από επενδυτικές πρωτοβουλίες.
Γνωρίζετε, τα συζητήσατε χθες με Υπουργείο Οικονομικών για τη διαγωνιστική διαδικασία που εξελίσσεται για την ΕΛΒΟ. Είχαμε μία δίμηνη καθυστέρηση λόγω κορωνοϊού αλλά συνεχίζεται και θα τελειώσει σύντομα, καθώς και τις πρωτοβουλίες που περιμένουμε με βάσιμες ενδείξεις ότι κάτι κινείται στα ναυπηγεία. Τώρα, η αλήθεια είναι ότι η Αμυντική Βιομηχανία ήταν ασθενής μέχρι πρότινος.
Ο στόχος είναι να σταματήσει να είναι ασθενής και όχι μόνο να είναι ξανά ο βασικός πυλώνας στήριξης και υποστήριξης των Ένοπλων Δυνάμεων της χώρας που άλλωστε μία χώρα σαν την Ελλάδα με αυτές τις ενεργές και λειτουργικές Ένοπλες Δυνάμεις έχει ανάγκη την υποστήριξη σε βάθος υποδομών μιας εξωστρεφούς και παραγωγικής αμυντικής βιομηχανίας. Θα μπορούσε ακόμα να μεταβληθεί αυτή και σε βασικό μοχλό ανάπτυξης της Ελληνικής Οικονομίας. Θα υπερέβαλα αν σας έλεγα ότι επενδυτικές πρωτοβουλίες που με βάσιμες πιθανότητες περιμένουμε να εξελιχθούν εντός του 2020. Έχω την αίσθηση ότι θα έρθουν μέσα από την Αμυντική Βιομηχανία περισσότερο από άλλους τομείς. Δεν θέλω να πω τίποτα άλλο. Ευελπιστώ ότι σύντομα θα έχουμε καλά νέα.
Τώρα, όσον αφορά πολύ γρήγορα τα ΕΑΣ και στη δευτερολογία κύριε Πρόεδρε θα πω και δυο λόγια για την ΕΑΒ και τα ναυπηγεία. Τα ΕΑΣ έχουν προβλήματα. Δεν ωραιοποιήσαμε ποτέ την κατάσταση. Βασικός καταλύτης στην συνέχεια της διαδικασίας, είναι η παρουσίαση από την εταιρεία. Προϋπάρχει βέβαια η κατάρτιση του επιχειρησιακού σχεδίου για τα έτη 2000-2024. Αναμένουμε. Τι κάνουν τα ΕΑΣ; Κατασκευάζουν κυρίως πυρομαχικά στα εργοστάσια που διαθέτουν. Υπάρχει τεχνογνωσία, υπάρχει προσωπικό, υπάρχουν παραγγελίες. Ποιον αφορά βασικά οι παραγγελίες. Αφορούν βασικά στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Ποιο είναι το βασικό πρόβλημα που δημιουργεί αγκάθι σε όλη αυτήν την υπόθεση για το μέλλον των ΕΑΣ; Ότι λόγω των προβλημάτων, η εκτέλεση των παραγγελιών καθυστερεί. Και οι Ένοπλες Δυνάμεις δυσανασχετούν. Έτσι καθίσταται περίπου αδύνατον να προσελκυστούν και άλλες παραγγελίες από το εξωτερικό, πράγμα που θα μπορούσε να γίνει από μία εταιρεία σαν τα ΕΑΣ. Αυτό είναι το βασικό μας πρόβλημα, αυτό πρέπει να δει η διοίκηση πώς θα το ξεπεράσει. Εμείς θα προσπαθήσουμε να βοηθήσουμε. Θα έλεγα έχουμε επιδείξει κάποια να το πω έτσι ευελιξία ή κατανόηση σε καθυστερημένες παραγγελίες. Έχουμε καταβάλει δόσεις πληρωμών για τις οποίες θα μπορούσαμε να είχαμε δημιουργήσει θέμα λόγω της καθυστέρησης αυτής, προσπαθούμε με κάθε τρόπο να βοηθήσουμε. Πρόσφατα μπορώ να σας πω ότι το Πολεμικό Ναυτικό τελικά ξεπέρασε τις αντιρρήσεις και τις επιφυλάξεις του λόγω της κατάστασης που σας περιέγραψα και ανέθεσε μία παραγγελία κατασκευής κάποιων βλημάτων για τις εκπαιδευτικές ασκήσεις πυροβόλων του Πολεμικού Ναυτικού.
Αντικείμενο βασικό επομένως, αποτελεί για την ομάδα εργασίας που έχει συσταθεί η σύνταξη επιχειρησιακού σχεδίου της εταιρείας. Αυτή θα εξετάσει τους τρόπους βιωσιμότητας και την οικονομική εξυγίανσή της.
Όσον αφορά στις απολύσεις, τα στελέχη που έχουν απομακρυνθεί με τον τρόπο που έγινε, θα επαναπροσληφθούν. Το έχουμε εξαγγείλει. Ήδη ένας έχει γυρίσει πίσω μετά από δικαστική απόφαση που προσεκόμισε και για τους άλλους εκκρεμούν δικαστικές αποφάσεις. Όταν διεκπεραιωθεί αυτό, είναι εκπεφρασμένη βούληση μας -και η εταιρεία το θέλει, γιατί πρόκειται για έμπειρα στελέχη- θα επαναπροσληφθούν. Τα υπόλοιπα στην δευτερολογία, όσο μπορώ.
ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ:
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Αναφορικά με το σχέδιο εξυγίανσης της κυρίας Γεννηματά, δεν έχω πρόθεση να το απαξιώσω. Ασφαλώς όχι! Όμως ένα σχέδιο εξυγίανσης το οποίο έρχεται από την περίοδο 2010-2012 ασφαλώς και πρέπει να επικαιροποιηθεί προκειμένου να έχει αναφορά στην κατάσταση εταιρείας εν έτει 2020, όπου όπως καταλαβαίνετε έχουν αλλάξει πάρα πολλά και αρκετά από αυτά προς το χειρότερο μετά από αυτά τα χρόνια που περάσαμε.
Από κει και πέρα όμως, σας επαναλαμβάνω ότι πρόθεση της κυβέρνησης είναι να στηρίξει τα ΕΑΣ. Ασφαλώς και υπάρχει ένα θέμα με τις παρακρατήσεις υπέρ του Δημοσίου από το Υπουργείο Οικονομικών για έσοδα, όχι μόνο των ΕΑΣ, εν προκειμένω το πρόγραμμα εισπράξεων από το Ιράκ για κάποια εκτελεσθείσα παραγγελία αλλά και αντιστοίχως για την ΕΑΒ. Ξέρετε ότι εκεί το 20% των εισπράξεων παρακρατάται υπέρ Δημοσίου και αυτό έχει δυσμενή συνέπεια στη ρευστότητα της εταιρείας και όταν δεν υπάρχει ρευστότητα δεν υπάρχει και η δυνατότητα, όπως θα έπρεπε να ισχύει, να τρέχουν παραγγελίες, να αγοράζονται ανταλλακτικά εγκαίρως, αυτά να μπαίνουν σε προγράμματα συντηρήσεων, αναβαθμίσεων, κατασκευών, συναρμολογήσεων, υποστηρίξεων, Οπλικών Συστημάτων πάσης φύσεως.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό που θέλω να πω είναι ότι επειδή έχουμε να κάνουμε με μία παραγωγική εντέλει επιχείρηση (όπως τα ΕΑΣ, η ΕΑΒ, κάθε στοιχείο της Αμυντικής Βιομηχανίας), το βασικό είναι να υπάρχει ροή εργασίας. Να υπάρχουν δηλαδή παραγγελίες. Αυτές τις παραγγελίες τις προσελκύει μεταξύ άλλων και το εγνωσμένης αξίας “brandname” -σήμα φήμης στα ελληνικά- της ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας. Έχουν αποδείξει στο παρελθόν την αξία τους, να διεκπεραιώνουν τέτοιου είδους δουλειές οι ελληνικές αμυντικές εταιρείες παρά τις δύσκολες εποχές που ήρθαν αργότερα.
Επομένως υπάρχουν οι προϋποθέσεις, θεωρώ ότι αν υπάρξουν κάποια μικρά βήματα στηρίξεων εδώ και εκεί η κατάσταση μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο. Για παράδειγμα, σκοπεύουμε στην επόμενη νομοθετική μας πρωτοβουλία να φέρουμε ειδική Διάταξη που να ρυθμίζει το θέμα της φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας των ΕΑΣ, το οποίο κυμαίνεται ανάλογα με την ταμειακή κατάσταση της εποχής.
Αυτά θα πρέπει να τα ξεπεράσουμε μία και καλή αν είναι να προχωρούμε και να μπορούν αυτές οι εταιρείες να διεκδικούν και να παίρνουν παραγγελίες και να τις εκτελούν. Το ίδιο και για την ΕΑΒ. Τα προβλήματα αυτών των εταιρειών είναι δύο φύσεως. Το βασικό είναι η ρευστότητα και το επίσης πολύ βασικό είναι το προσωπικό. Διαθέτουν ως προσόν την ύπαρξη εξειδικευμένου προσωπικού, άρα και τεχνογνωσίας αυτή τη στιγμή στην ΕΑΒ γνωρίζετε ότι είναι σε εξέλιξη διαδικασία πρόσληψης ογδόντα εξειδικευμένων τεχνικών, σε πρώτη φάση. Αυτή γίνεται με προβλήματα, γίνεται με κάποιες καθυστερήσεις. Δεν θα το αρνηθώ αλλά διεκπεραιώνεται. Και θα ήταν λάθος να περνά προς τα έξω ότι παγώνουν τα προγράμματα, διακινδυνεύονται τα προγράμματα. Δεν το λέτε εσείς, δεν το λέω εγώ αυτό ότι το λέτε εσείς, αλλά υπάρχει μία περιρρέουσα ατμόσφαιρα.
Ένα F-16 το πρωτότυπο έχει μπει αυτή τη στιγμή σε εγκαταστάσεις EΑΒ. Πρέπει να αποσυναρμολογηθεί και θα μπει σε ροή παραγωγής και η υπόλοιπη εργασία. Όμως έχει σημασία να προσληφθούν τεχνικοί και όχι να πηγαινοέρχονται από το ένα πρόγραμμα στο άλλο, αλλά να προσληφθούν καινούργιοι τεχνικοί. Αυτά είναι θέματα που βλέπει το Υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία και με εμάς, ασφαλώς. Βλέπει και το ζήτημα των αμοιβών. Διότι σε μία τέτοια βιομηχανία, τεχνολογίας αιχμής θα έλεγα, πρέπει και αμοιβές να είναι οι πρέπουσες.
Έχω την αίσθηση -αυτό αφορά το Υπουργείο Οικονομικών- ότι δεν μπορεί να ξεφύγει από την υπαγωγή στο Ενιαίο Μισθολόγιο, αλλά αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε διαπραγμάτευση η καθιέρωση «bonus αμοιβής» ανάλογα με το παραδοτέο έργο και νομίζω είναι αυτό μία ρεαλιστική λύση. Επίσης ξέρετε ότι πριν από μερικές μέρες, νομοθετήθηκε πλέον ώστε να υπάρχει και ο θεσμικά διαφανής τρόπος, η καταβολή του εκτάκτου επιδόματος, βαρέων και ανθυγιεινών στην ΕΑΒ. Μπορούμε να το δούμε κάτι τέτοιο και στα ΕΑΣ, εάν έρθει η εταιρεία με προτάσεις. Έτσι, αυτό που είχε κοπεί πριν από δέκα μέρες με αποτέλεσμα να επιφέρει κάποιες απεργιακές κινητοποιήσεις απο τους εργαζόμενους. Ήρθε όμως και δόθηκε ξανά με το σωστό θεσμικά τρόπο.
Αυτό που θέλω να πω είναι ότι η Κυβέρνηση ασχολείται πολύ περισσότερο από ότι είχαν ασχοληθεί οι κυβερνήσεις στο παρελθόν σε καθημερινή σχεδόν βάση με αυτά τα προβλήματα και σύντομα, και εν συνόλω, ελπίζω και στην επιτροπή θα έχω περισσότερα καλά νέα για την προοπτική της Αμυντικής Βιομηχανίας.
