■ Οι ΗΠΑ αναγνώρισαν τη Γενοκτονία των Αρμενίων. Ιστορική απόφαση
■ Η Σύνοδος Κορυφής της Ευρ. Ένωσης καταδικάζει τη συμφωνία με τη Λιβύη
■ Ο Πάιατ παραδέχτηκε επίσημα ότι τα κατοικημένα νησιά μας έχουν ΑΟΖ
■ Το ΥΠΕΞ απέδειξε ότι η Αγκυρα έσπασε το εμπάργκο στην Τρίπολη
Στο χθεσινοβραδινό επίσημο δείπνο των ηγετών της Ε.Ε., ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας με τον ίδιο τρόπο που το έκανε και στην προηγηθείσα Σύνοδο του ΕΛΚ και στον Ντόναλντ Τουσκ.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, έχοντας πίσω του όλες τις ενέργειες της ελληνικής διπλωματικής δραστηριότητας των τελευταίων ημερών, προσπάθησε να εξασφαλίσει για τη χώρα μας αυτά που πλέον έχουν καθοριστεί ως ελάχιστη επιτυχία από τις ίδιες τις κυβερνητικές πηγές.
Η ελληνική πλευρά προσπαθούσε να ικανοποιηθούν τρία βασικά σημεία προκειμένου να αποχωρήσει με μια αρχική νίκη στη βαλίτσα της από τις Βρυξέλλες. Όχι την απόλυτη βέβαια, καθώς κάτι τέτοιο θα ερχόταν μόνο αν είχαν επιβληθεί και κυρώσεις στον Ερντογάν.
Ο στόχος ήταν, πρώτον, να καταδικαστεί η τουρκική προκλητικότητα, δεύτερον, να διατυπωθεί ρητά ότι το τουρκολιβυκό «μνημόνιο» δεν παράγει κανένα νόμιμο αποτέλεσμα και, τρίτον, να υπάρχει απερίφραστη στήριξη της Ελλάδας και της Κύπρου. Αυτές τις διαβεβαιώσεις θεωρούσαν δεδομένες και εξασφαλισμένες όλες τις τελευταίες ημέρες οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι, με πρώτο τον κυβερνητικό εκπρόσωπο.
Τα τρία αυτά σημεία επιδίωξε ο πρωθυπουργός κατά το χθεσινό δείπνο να υπάρχουν στο κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής. Πάντως, μέχρι λίγο μετά τα μεσάνυχτα το τελικό κείμενο δεν είχε γίνει γνωστό.
Το συγκεκριμένο τρίπτυχο και η αποτύπωση αυτού στα συμπεράσματα θεωρείται ότι θα αποτελέσουν μια πολιτικά ισχυρή ομπρέλα κάτω από την οποία θα μπορέσουν να αρχίσουν να εφαρμόζονται περαιτέρω κυρώσεις κατά της Τουρκίας σε δεύτερο χρόνο. Κάλλιο αργά παρά ποτέ...
Όπως ανέφερε χθες ο Στ. Πέτσας, κυρώσεις έχουν αποφασιστεί από το προηγούμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 17ης και της 18ης Οκτωβρίου για τις παραβιάσεις στην Κύπρο. Υπάρχει, επίσης, το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της 14ης Οκτωβρίου, το οποίο αναφέρεται σε κυρώσεις σε φυσικά και νομικά πρόσωπα, που θα συνδράμουν την Τουρκία σε παράνομες εξορυκτικές δραστηριότητες στην ανατολική Μεσόγειο.
Η ελληνική πλευρά θεωρεί ότι αυτό το πλαίσιο που αποφασίστηκε για την Κύπρο (αλλά δυστυχώς ακόμα δεν τέθηκε σε εφαρμογή) μπορεί να διευρυνθεί έπειτα από τις νέες προκλήσεις κατά της Ελλάδας.
Ίσως η στιγμή να είναι καλή, καθώς κυβερνητικές πηγές σημειώνουν ότι τα τρία τελευταία ευρωπαϊκά συμβούλια έχουν ασχοληθεί με την τουρκική προκλητικότητα σε διάφορα επίπεδα.
«Πέρα από τις κυρώσεις είχαμε καταδίκη για την εισβολή στη Συρία, για τις εξελίξεις στο Προσφυγικό. Σήμερα πάλι απασχολεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο η τουρκική προκλητική συμπεριφορά και η παράνομη ενέργεια της συμφωνίας με τη Λιβύη. Αυτό απομακρύνει τις ευρωπαϊκές ηγεσίες και τις Βρυξέλλες και υψώνει τείχη απέναντι στην Τουρκία. Αρχίζει να μεγαλώνει η απόσταση» υπογράμμισαν.
Αυτό που μένει να δούμε είναι εάν τελικά η αισιοδοξία της κυβέρνησης και η διπλωματική μας προσπάθεια θα δικαιωθούν. Εάν συμβεί αυτό και το κείμενο των συμπερασμάτων ικανοποιεί τη χώρα μας, θα έχει γίνει μια καλή αρχή. Ο δρόμος, όμως, είναι ακόμα μακρύς.
ΗΠΑ: Αναγνώρισε και η Γερουσία την Αρμενική Γενοκτονία
Αλλεπάλληλα, όσο όμως και ηχηρότατα, «χαστούκια» από τις ΗΠΑ συνεχίζουν να δέχονται οι Τούρκοι και ο «σουλτάνος» τους, καθώς χθες, μόλις ένα 24ωρο μετά την ανακοίνωση εκ μέρους της Ουάσινγκτον των κυρώσεων σε βάρος της Αγκυρας για την αγορά των S-400, έγινε γνωστό ότι η αμερικανική Γερουσία έσπευσε να επικυρώσει ψήφισμα που αποκαθιστά εμφατικά την ιστορική αλήθεια. Τον χαρακτηρισμό δηλαδή ως «Γενοκτονίας» της μαζικής σφαγής των Αρμενίων από τους Οθωμανούς κατά τον περασμένο αιώνα! Η αρχή είχε γίνει από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, η οποία στα τέλη Οκτωβρίου είχε εγκρίνει με συντριπτική πλειοψηφία (405 ψήφοι υπέρ και 11 κατά) την αναγνώριση της Γενοκτονίας.
Χθες λοιπόν, και μετά τα εμπόδια που ύψωσαν αρκετές φορές Ρεπουμπλικάνοι γερουσιαστές ώστε να μην τεθεί το ψήφισμα στο Σώμα, και η Γερουσία έκανε το χρέος της εγκρίνοντάς το ομόφωνα. «Είναι η τρίτη συνεχής εβδομάδα, κατά την οποία ερχόμαστε εδώ, στην αίθουσα της Γερουσίας, με σκοπό να επικυρώσουμε αυτό το ψήφισμα. Και δηλώνω ότι είμαι ευγνώμων που σήμερα το πετύχαμε. Το ψήφισμα Μενέντεζ - Κρουζ επιβεβαιώνει με τον πιο ουσιαστικό τρόπο, λοιπόν, την αναγνώριση εκ μέρους της χώρας μας, των ΗΠΑ, της Γενοκτονίας των Αρμενίων» τόνιζε χθες ο Ρεπουμπλικάνος Τεντ Κρουζ, αναφερόμενος στον εισηγητή του ψηφίσματος, Δημοκρατικό γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ.
«Εκ μέρους του αρμενικού λαού, εκφράζω την ευγνωμοσύνη μας στο Κογκρέσο των ΗΠΑ» ανέφερε χθες μέσω twitter ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν. Ενώ όλοι περιμένουν πια τις νέες -προκλητικές- αντιδράσεις της Αγκυρας απέναντι στα καινούργια, αρνητικά για την ίδια, δεδομένα που βάζει στις σχέσεις ΗΠΑ - Τουρκίας η Ουάσινγκτον, αξίζει να σημειωθεί ότι στις 5 Δεκεμβρίου ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Κέβιν Κρέμερ είχε εμποδίσει την υιοθέτηση του ψηφίσματος για τη Γενοκτονία των Αρμενίων στη Γερουσία.
Είχε υποστηρίξει μάλιστα ότι «δεν ήταν κατάλληλη η στιγμή», αφού αυτό θα γινόταν στον απόηχο των συνομιλιών Τραμπ - Ερντογάν στο Λονδίνο, στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ. Ο ίδιος δε ο Ερντογάν, λίγο καιρό πριν, στα τέλη Οκτωβρίου, και όταν η Βουλή των Αντιπροσώπων ενέκρινε το ψήφισμα, απειλούσε να ματαιώσει την επίσημη επίσκεψή του στην Ουάσινγκτον - κάτι που τελικά, όμως, δεν συνέβη.
Έξαλλοι με τις κινήσεις των Αμερικανών οι Τούρκοι... Για «πολιτικό σόου και τίποτε περισσότερο» έκανε λόγο χθες ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ενώ ο διευθυντής επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας Φαχρετίν Αλτούν διαμήνυε ότι τίθενται σε κίνδυνο οι διμερείς σχέσεις των δύο χωρών, χαρακτηρίζοντας την αμερικανική πρωτοβουλία «ανεύθυνη και παράλογη ενέργεια».
Απαντώντας και στις αμερικανικές κυρώσεις για τους S-400 και την εισβολή στη Συρία, οι Τούρκοι χθες μέσω του υπουργείου Εξωτερικών τους εξέφραζαν την οργή τους κάνοντας λόγο για «έλλειψη σεβασμού προς τις κυρίαρχες αποφάσεις μας για την εθνική μας ασφάλεια» και κίνηση από μέρους του Κογκρέσου που «βλάπτει τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις».
Γ. Τραπεζιώτης
Η Άγκυρα έστειλε στον ΟΗΕ τον προκλητικό χάρτη
Κλιμακώνοντας ακόμη περισσότερο την ένταση που η ίδια καλλιεργεί στη Μεσόγειο και επιμένοντας στην ψευδορητορική της για τη νομιμότητα των κινήσεων στις οποίες προβαίνει, βασισμένη στο άκυρο μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψε με την κυβέρνηση της Τρίπολης στη Λιβύη, η Τουρκία έσπευσε χθες να καταθέσει προς έγκριση στον ΟΗΕ τις συντεταγμένες της συμφωνίας της με τη χώρα της Βόρειας Αφρικής.
«Οι συντεταγμένες της συμφωνίας Τουρκίας - Λιβύης βρίσκονται στην κατοχή του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών» μετέδωσε χθες μέσω twitter το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu. Ο σχετικός ψευδεπίγραφος «χάρτης» ουσιαστικά «σβήνει» την ελληνική υφαλοκρηπίδα. Το σχοινί της προκλητικότητας εκ μέρους της Αγκυρας φρόντισε, μάλιστα, χθες να τραβήξει ακόμη περισσότερο κορυφαίο στέλεχος της τουρκικής κυβέρνησης.
Μετά τις απαράδεκτες δηλώσεις που έκαναν τα τελευταία 24ωρα τόσο ο ίδιος ο «σουλτάνος» Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν όσο και ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ήταν η σειρά του υπουργού Ενέργειας Φατίχ Ντονμέζ να ρίξει και άλλο λάδι στη φωτιά, ισχυριζόμενος, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Daily Sabah», ότι χωρίς την άδεια της χώρας του «δεν θα περνάει κανείς πλέον από την ανατολική Μεσόγειο». Αλλωστε, αυτός ακριβώς -πέραν όλων των άλλων- είναι και ο απώτερος στόχος της Αγκυρας: να «υψώσει» μέσα από την παράνομη «οριοθέτηση» της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) με τη Λιβύη ένα «τουρκικό θαλάσσιο τείχος» στη μεσογειακή λεκάνη, δημιουργώντας τετελεσμένα με επικίνδυνες προεκτάσεις για την επόμενη ημέρα.
Κι ενώ οι διεθνείς αντιδράσεις εναντίον της Τουρκίας πληθαίνουν, χθες ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών και αρχηγός του Κινήματος 5 Αστέρων Λουίτζι ντι Μάιο δήλωσε ότι «δεν έχουμε την ίδια άποψη με την Τουρκία σε ό,τι αφορά συμφωνίες που, κατά την άποψή μας, δεν είναι νόμιμες διότι ορίζουν θαλάσσια σύνορα χωρίς να υπάρχει συμμετοχή της Ελλάδας».
Σαφής στήριξη των θέσεών μας από τον Πάιατ
Μια ανοιχτή δήλωση υποστήριξης των ελληνικών θέσεων, η οποία για πρώτη φορά είναι τόσο σαφής, έγινε από τον πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ. Όπως είπε χθες σε Έλληνες δημοσιογράφους, «σύμφωνα με τη δική μας νομική ανάλυση, που ολοκληρώθηκε αφού λάβαμε όλο το μνημόνιο Άγκυρας - Τρίπολης, θεωρούμε ότι τα κατοικημένα νησιά πρέπει να έχουν την ίδια αντιμετώπιση με την ηπειρωτική χώρα». Επί της ουσίας, ο κ. Πάιατ υπονόησε ότι τα κατοικημένα ελληνικά νησιά, όπως το Καστελόριζο, η Κάσος, η Ρόδος και η Κρήτη, έχουν την πλήρη επήρεια σε θαλάσσιες ζώνες. Μάλιστα, το δικαίωμα του καθορισμού θαλασσίων ζωνών δεν σχετίζεται ούτε με την έκταση των νησιών ούτε με το αν γειτνιάζουν ή όχι με έδαφος γειτονικών χωρών.
Αυτή η τοποθέτηση, ειδικά τη συγκεκριμένη στιγμή, είναι πολύ θετική για τη χώρα μας, ενώ θα πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν ότι μπορεί να μην αντιπροσωπεύει απολύτως την κυβέρνηση των ΗΠΑ, δεδομένου ότι και άλλες φορές έχουν παρατηρηθεί διαφοροποιημένες απόψεις μεταξύ των Αμερικανών αξιωματούχων. Ο κ. Πάιατ υπογράμμισε, επίσης, ότι οι ΗΠΑ επιθυμούν να δουν την ανατολική Μεσόγειο ως έναν χώρο σταθερότητας και συνεργασίας. Ταυτόχρονα, πηγή του Στέιτ Ντιπάρμεντ, που βρέθηκε στην Αθήνα, δήλωσε ότι η ελπίδα της Ουάσινγκτον είναι να βρεθεί μια θετική ατζέντα για την ανατολική Μεσόγειο, καθώς η σταθερότητα της περιοχής είναι στην κορυφή της πολιτικής των ΗΠΑ.
Ανεξάρτητα, πάντως, από την αναμφίβολα θετική προς τις ελληνικές θέσεις δήλωση του πρεσβευτή των ΗΠΑ, αυτή αφήνει «παράθυρο» δημιουργίας προβλήματος με τα ακατοίκητα νησιά μας.
Εξαγόρασαν τη συμφωνία με... άρματα!
Έσπασε το εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ κατά εγκληματικών πολιτοφυλακών η Τουρκία, δρώντας ως «κράτος ταραξίας», ώστε να εξασφαλίσει την υπογραφή της κυβέρνησης της Τρίπολης για τη συμφωνία που ανακοίνωσε. Συγκεκριμένα, εκβιασμό της κυβέρνησης της Τρίπολης από την Τουρκία καταγγέλλουν διπλωματικοί κύκλοι της χώρας μας, καθώς οι «στενές σχέσεις» μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης της Τρίπολης που παραβίασαν ειλημμένες αποφάσεις του ΟΗΕ έχουν μπει για τα καλά στο μικροσκόπιο της ελληνικής πλευράς.
Σύμφωνα με όσα εκτιμούν διπλωματικές πηγές, ο εκβιασμός που οδήγησε στην υπογραφή της συμφωνίας είχε ως μοχλό πίεσης από πλευράς της Άγκυρας την αποστολή πολεμικού υλικού νέας γενιάς που ενίσχυσε τις δυνάμεις της Τρίπολης, όταν αυτή πιεζόταν στρατιωτικά από την πλευρά του στρατηγού Χαφτάρ την άνοιξη του 2019.
Η ελληνική πλευρά, ανέφεραν οι ίδιες πηγές, έχει στη διάθεσή της αναλυτικά στοιχεία και γνωρίζει με ποιο φορτηγό πλοίο έγινε η παράδοση τεθωρακισμένων στην Τρίπολη, την ημερομηνία κατά την οποία έγινε, αλλά και τη διαδρομή που ακολούθησε το πλοίο. Πρόκειται για την περίπτωση του φορτηγού πλοίου «Amazon», υπό μολδαβική σημαία, το οποίο τον Μάιο του 2019 μετέφερε δεκάδες τουρκικά τεθωρακισμένα οχήματα BMC Kirpi στο λιμάνι της Τρίπολης, τα οποία παραδόθηκαν σε πολιτοφυλακές που στήριζαν την κυβέρνηση της Τρίπολης υπό την ηγεσία του Σαλάχ Μπαντί, ηγέτη της ισχυρής πολιτοφυλακής al-Samoud.
Ο Μπαντί ήταν στη μαύρη λίστα των κυρώσεων των Ηνωμένων Εθνών από τον Νοέμβριο του 2018, καθώς οι δυνάμεις του είχαν κατηγορηθεί για τον ρόλο τους σε συγκρούσεις στην Τρίπολη όπου 120 άτομα -οι περισσότεροι εκ των οποίων πολίτες- είχαν δολοφονηθεί.
Στη Γενεύη ο Δένδιας
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι οι διπλωματικές προσπάθειες της χώρας μας θα συνεχιστούν και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας θα μεταβεί την επόμενη εβδομάδα στη Γενεύη για να συναντήσει τον γ.γ. του ΟΗΕ, αλλά και στη Σαουδική Αραβία, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στη Ρώμη, σε έναν διπλωματικό μαραθώνιο, όπως χαρακτηρίστηκε.
Όσον αφορά την αποστολή του κειμένου της συμφωνίας Τουρκίας - Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη, οι ίδιες πηγές τόνιζαν ότι ήταν αναμενόμενη και δεν έχει καμία έννομη συνέπεια, ενώ οι ελληνικές επιστολές έχουν βαρύτητα, διότι παραθέτουν συγκεκριμένα νομικά επιχειρήματα που θεμελιώνουν τις ελληνικές θέσεις με βάση το Διεθνές Δίκαιο.