Να εμβολίσει την ελληνική κυριαρχία στο νότιο νοτιοανατολικό Αιγαίο και να προκαλέσει τετελεσμένα στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου επιχειρεί η Τουρκία, με υποστύλωμα τη Λιβύη. Ο Ταγίπ Ερντογάν και ο επικεφαλής του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης Φαγιέζ αλ Σαράι υπέγραψαν στην Κωνσταντινούπολη μνημόνιο για τις «θαλάσσιες δικαιοδοσίες», χωρίς ωστόσο να γίνεται σαφές τι ακριβώς προβλέπει.
Ο τουρκικός Τύπος, πάντως, επιχείρησε να το παρουσιάσει ως καθορισμό θαλάσσιων συνόρων, κάτι βεβαίως που δεν μπορεί να ισχύει, καθώς παρεμβάλλονται μεταξύ των δύο χωρών όχι μόνο η Κρήτη, όπως υποστήριξε ο Νίκος Δένδιας, αλλά ελληνικά νησιά (π.χ. Καστελόριζο) και η υφαλοκρηπίδα πολλών ακόμη του νότιου Αιγαίου.
Η άμεση αντίδραση στην εχθρική ενέργεια της Τουρκίας και της Λιβύης εις βάρος της Ελλάδας ήρθε από τον υπουργό Εξωτερικών, που υποστήριξε ότι κινείται στα όρια της φαιδρότητας και υπογράμμισε ότι είναι εντελώς αδόκιμη μια τέτοια προσπάθεια, αφού «αγνοεί ότι ανάμεσα στις δύο χώρες υπάρχει ο μεγάλος γεωγραφικός όγκος της Κρήτης».
Λίγη ώρα μετά υπήρξε και σχόλιο από τον εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών Αλέξανδρο Γεννηματά, ο οποίος τόνισε ότι «η υπογραφή μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης μνημονίου κατανόησης δεν μπορεί να παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων χωρών. Μια τέτοια ενέργεια θα παραβίαζε κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και δεν θα παρήγε έννομα αποτελέσματα. Επιπλέον, μια τέτοια ενέργεια δεν θα συμβάδιζε με την αρχή της καλής γειτονίας που θα πρέπει να διέπει τις σχέσεις μεταξύ γειτονικών χωρών».
Σφοδρή αντίδραση
Ανελήφθησαν επίσης πρωτοβουλίες σε διπλωματικό επίπεδο, με την ηγεσία του ΥΠΕΞ να καλεί σε εξηγήσεις τον Τούρκο πρεσβευτή στην Αθήνα, να ενημερώνει τους ομολόγους της σε Κύπρο και Αίγυπτο, και να ζητεί από τη μόνιμη ελληνική αντιπροσωπία στις Βρυξέλλες να ενημερώσει άμεσα για τη νέα τουρκική πρόκληση και αυθαιρεσία την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Απτόητος, ωστόσο, ο Ταγίπ Ερντογάν επιχειρεί να δημιουργήσει νομικά επιχειρήματα και με τη λογική Χότζα βάζει πολλά ζητήματα στο τραπέζι για να εκβιάσει διάλογο (αυτόν που θέλει και Θάνος Ντόκος) και να ζητήσει συνδιαχείριση στο Αιγαίο και συνεκμετάλλευση των ενεργειακών κοιτασμάτων στην ανατολική Μεσόγειο.
Η πρόσφατη, λοιπόν, επιστολή στα Ηνωμένα Έθνη από τον Τούρκο μόνιμο αντιπρόσωπο κάθε άλλο παρά τυχαία ήταν. Η καθυστερημένη δε αντίδραση από το υπουργείο Εξωτερικών στην τουρκική επιστολή αναδεικνύει και τις μεγάλες ευθύνες της ελληνικής κυβέρνησης, που έδωσε χώρο και χρόνο στον Ερντογάν.
Τώρα, η Τουρκία με το μνημόνιο που υπέγραψε με τη Λιβύη αξιώνει υφαλοκρηπίδα μέχρι και νότια της Ιεράπετρας, εξαφανίζοντας όλη την ελληνική υφαλοκρηπίδα στην ανατολική Μεσόγειο, με τον αυθαίρετο και παράνομο ισχυρισμό ότι κανένα νησί δεν έχει δικαίωμα σε θαλάσσιες ζώνες πέραν των χωρικών υδάτων του (τα 6 ναυτικά μίλια).
Ο Τούρκος πρόεδρος προσπαθεί έναντι στρατιωτικών ανταλλαγμάτων να αποσπάσει τη στήριξη της προσωρινής κυβέρνησης της Λιβύης για να προωθήσει την πιο ακραία διεκδίκηση εις βάρος της Ελλάδας. Σημειώνεται πως την κυβέρνηση του Φαγιέζ αλ Σαράι στηρίζουν η Τουρκία και το Κατάρ, ενώ ο Αραβικός Σύνδεσμος την απαξιώνει, δεδομένου ότι η Λιβύη βρίσκεται σε εμφύλιο με τον στρατάρχη Χάφταρ, ο οποίος ελέγχει τις μεγαλύτερες πετρελαιοπηγές της Λιβύης.
Το πρακτορείο Reuters αναφέρθηκε στο θέμα σημειώνοντας ότι η διένεξη αντιπαραθέτει την Τουρκία με διάφορες χώρες της ανατολικής Μεσογείου που έχουν συμφωνήσει στην οριοθέτηση των θαλάσσιων και των οικονομικών ζωνών τους με την Ελλάδα και την Κύπρο, με αποτέλεσμα η Αγκυρα να αναζητεί συμμάχους στην περιοχή.
Οι επιδιώξεις της Άγκυρας και η λιβυκή κυβέρνηση... μειωμένης ευθύνης
Με φόντο τις τελευταίες εξελίξεις μεταξύ Αγκυρας και Τρίπολης, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να εξεταστεί το τι επιδιώκει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με την εμπλοκή του εκεί.
Στη Λιβύη εδώ και καιρό μαίνεται ένας αιματηρός εμφύλιος και η Αγκυρα έχει πάρει θέση στο πλευρό της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης, απέναντι στον αυτοανακηρυχθέντα Ελεύθερο Στρατό της Λιβύης (LNA) που βρίσκεται υπό τις διαταγές του απόστρατου στρατηγού Χαλίφα Χαφτάρ. Ο στρατάρχης, που ελέγχει σημαντικό τμήμα της χώρας, έχει κάνει σαφές πως δεν επιθυμεί την τουρκική παρουσία στη χώρα. Στις περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχό του έχουν απαγορευθεί οι εμπορικές πτήσεις από την Τουρκία, καθώς και η αγκυροβόληση τουρκικών πλοίων.
Η Άγκυρα, από την άλλη, εξοπλίζει τις δυνάμεις της κυβέρνησης της Τρίπολης με τουρκικά τεθωρακισμένα, κι αυτό φυσικά δεν έχει να κάνει με το αίσθημα δικαίου που διέπει τον Ερντογάν, αλλά με τα πλούσια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου που διαθέτει η Λιβύη.
Ήδη, από την εποχή του Μουαμάρ Καντάφι, πολλές τουρκικές εταιρίες δραστηριοποιούνταν στη χώρα. Με το ξέσπασμα του εμφυλίου, το διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον μειώθηκε, όμως η τουρκική κυβέρνηση συνέχισε να διατηρεί στενές επαφές με την Τρίπολη και, ακόμη και εν μέσω εμφυλίου, τουρκικές εταιρίες συνέχισαν να αναλαμβάνουν έργα. Εντούτοις, όσο διευρύνει τον έλεγχό του ο στρατηγός Χαφτάρ τόσο οι τουρκικές εταιρίες που βρίσκονται στη Λιβύη τίθενται υπό πίεση.
Θεανώ Καρούτα
πηγή:
http://www.dimokratianews.gr/content/102815/ora-miden-gia-aigaio