Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας εξήγγειλε ένα καινούργιο σχέδιο νόμου για «τη μετάβαση των Ενόπλων Δυνάμεων στην καινούργια εποχή».
Με άλλα λόγια ο ΥΕΘΑ υποστήριξε, ότι με την επιχειρούμενη νομοθετική μεταβολή μεταβαίνουμε από την στρατιωτική θητεία αγγαρεία/αγγαρεία στη θητεία/ευκαιρία.
Μέσα στο πλαίσιο τούτο ανέφερε επίσης, ότι την τελευταία τριετία είχε στηθεί μια «χαριτωμένη φάμπρικα» και 35000 χιλιάδες Έλληνες πολίτες είχαν απαλλαγεί από την κατάταξη στο στρατό «λόγω ψυχολογικών προβλημάτων».
Ταυτόχρονα παρουσίασε και ένα άλλο στοιχείο , δηλαδή ότι 39000 άτομα αυτή τη στιγμή είναι ανυπότακτοι στο εξωτερικό (για διάφορους λόγους και αποφεύγουν τη στράτευσή ).
Και υπό το πρίσμα τούτο υποσχέθηκε δημοσίως δύο πράγματα:
Με άλλα λόγια , ότι θα γίνει μια αυστηροποίηση των απαλλαγών από τη στρατιωτική θητεία «για ψυχολογικούς λόγους». Και επιπλέον ότι θα διενεργηθεί και μια αυστηροποίηση της υφιστάμενης δυνατότητας για εξαγορά της θητείας μετά τη συνεχή παραμονή πολλών ανθρώπων σε χώρες της αλλοδαπής.
Ενόψει όλων αυτών των εξαγγελιών (που έχουν «ακουστεί» και άλλες φορές στο παρελθόν και από διαφορετικές κυβερνήσεις) θα επιθυμούσα να διατυπώσω τις ακόλουθες παρατηρήσεις .
Οι απαλλαγές για «ψυχολογικά προβλήματα»
Νομίζω ότι οι απαλλαγές από το στρατό με την επίκληση εικονικών ψυχικών ασθενειών ευδοκιμούν σε τόσο μεγάλο βαθμό , γιατί αρκετοί πολιτικοί με διασυνδέσεις στο στρατό (και με τη βοήθεια κάποιων ψυχολόγων) βοηθούν στην παραγωγή ενός παρόμοιου αποτελέσματος.
Με άλλα λόγια : το μέγεθος αυτό συνδέεται και με ένα διεφθαρμένο κομματικό σύστημα (και καλό θα ήταν ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας να μην υποστηρίζει ότι η «φάμπρικα αυτή» στήθηκε μόνο από τους πολίτες και την κοινωνία).
Από την άλλη μεριά πολλοί νέοι άνθρωποι για να μη διακόψουν τις επιστημονικές τους σπουδές ή για να μη τροποποιήσουν το μοντέλο της ζωής τους με την ένταξη σε «ένα αντιπαραγωγικό στρατό, όπου κάποιοι στρατιωτικοί θα τους καταπιέζουν», εύκολα καταφεύγουν σε αυτή την απελπισμένη λύση και παρουσιάζονται ως ψυχολογικά διαταραγμένες προσωπικότητες.
Βεβαίως, το σημερινό σύστημα εκκολάπτει απίστευτες και αδικαιολόγητες ανισότητες, γιατί πολλά νέα και φτωχά παιδιά τα οποία δεν έχουν στενές διασυνδέσεις με το κομματικό σύστημα (και με τις εκάστοτε κυβερνήσεις) υπηρετούν σε παραμεθόριες περιοχές (και με ένα γείτονα , όπως η Τουρκία, που έχει έντονες επιθετικές διεκδικήσεις έναντι της Ελλάδας).
Ωστόσο, το ανωτέρω ζήτημα είναι λίγο «βαθύτερο» και αφορά δύο διαφορετικές «κουλτούρες» σε σχέση με τις στρατιωτικές υποχρεώσεις (και αυτή είναι μια συζήτηση η οποία έγινε και σε πολλές άλλες χώρες διεθνώς).
Η κουλτούρα των παλιότερων γενιών στην Ελλάδα για τη στράτευση και ο θεωρητικός του Διαφωτισμού Ζαν-Ζακ Ρουσσώ
Υπό την έννοια αυτή ο Ζαν-Ζακ Ρουσσώ στο μεγαλειώδες έργο του για το «Κοινωνικό Συμβόλαιο» είχε υποστηρίξει, ότι η κατάταξη στο στρατό είναι «μια συνεπής επέκταση της ιδιότητας του πολίτη». Και έλεγε χαρακτηριστικά:
« Μόλις οι πολίτες σταματήσουν να θέτουν σε προτεραιότητα το ενδιαφέρον να μετέχουν στα κοινά και προτιμήσουν να συνεισφέρουν με το πορτοφόλι τους παρά με την προσωπική τους παρουσία, το κράτος πλησιάζει ήδη στην καταστροφή του. Πρέπει να εκστρατεύσουν; Πληρώνουν στρατεύματα και κάθονται στο σπίτι τους…Σε ένα αληθινά ελεύθερο κράτος οι πολίτες κάνουν τα πάντα μοχθώντας οι ίδιοι και όχι πληρώνοντας άλλους» ,
Αυτή ήταν και η φιλοσοφία των παλαιότερων γενιών στην Ελλάδα οι οποίες υπηρετούσαν πολύ μεγαλύτερο χρόνο στο στρατό (γιατί ένοιωθαν έντονα αυτή την έννοια «του ανήκειν σε μια πατρίδα ή σε ένα έθνος»).
Η αρνητική κουλτούρα για τη στράτευση των νεότερων γενιών στην Ελλάδα, αλλά και των λεγόμενων «ελευθεριστών» ( libertarians) διεθνώς.
Από την άλλη πλευρά πολλοί νέοι άνθρωποι στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς, απορρίπτουν την κατάταξη στο στρατό, επειδή υποστηρίζουν ότι συνιστά μια εξαναγκαστική πρακτική.
Με άλλα λόγια γίνεται δεκτό ειδικότερα ότι η υποχρεωτική στράτευση προϋποθέτει το εξής :
Δηλαδή, ότι το Κράτος είναι «ιδιοκτήτης των πολιτών» και μπορεί να τους κάνει ότι θέλει ή να τους εξαναγκάζει να πολεμούν και να ριψοκινδυνεύουν τη ζωή τους ( Sandel, Δικαιοσύνη).
Και υπό την έννοια αυτή κάποιοι υποστηρίζουν τη φιλοσοφία του λεγόμενου «εθελοντικού στρατού» (ένα μέγεθος το οποίο θα πρέπει να αποκλειστεί στην Ελλάδα λόγω της επιθετικότητας της γειτονικής Τουρκίας).
Στο σημείο αυτό υπενθυμίζω, ότι η υποχρεωτική στράτευση των πολιτών καταργήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1973 από το Ρίτσαρντ Νίξον λόγω του πολέμου του Βιετνάμ , όπου πολλοί Αμερικανοί πήγαιναν στον πόλεμο (ενώ μια ελίτ πλουσίων νέων απέφευγε να πάει στα πεδία των μαχών με ποικίλες μεθοδεύσεις).
Η στράτευση απόρροια της ιδιότητας του πολίτη
Ενόψει όλων αυτών καταρχήν προσωπικά (και φιλοσοφικά) τάσσομαι υπέρ της άποψης , ότι η στράτευση είναι επέκταση (και απόρροια) της ιδιότητας του πολίτη.
Ωστόσο, από την άλλη μεριά είναι απαραίτητο να κατανοήσουμε όλοι , ότι στις δυτικές κοινωνίες (και μέσα σε ένα έντονο καταναλωτικό περιβάλλον) έχει αναπτυχθεί μια κουλτούρα στους νέους ανθρώπους η οποία απορρίπτει κατηγορηματικά τη λογική του στρατού (μεταξύ των άλλων γιατί διακόπτει την κανονική ροή της ζωής στο πιο δυναμικό στάδιο των σπουδών ή της επαγγελματικής τους πορείας).
Επιπλέον, πολλά νέα παιδιά στην Ελλάδα πιστεύουν (και όχι αδίκως) ότι όσοι «έχουν τα μέσα» θα «περάσουν καλά στο στρατό (και αυτό το μέγεθος ενισχύει ακόμη περισσότερο την κεντρική ιδέα της απόρριψης της στράτευσης).
Το συμπέρασμα;
Δεν γνωρίζω , εάν ο ΥΕΘΑ κατανόησε ότι σε πολλά νέα παιδιά υπάρχει αυτή η συγκροτημένη κουλτούρα «έντονης αντίθεσης» με τη φιλοσοφία του στρατού .
Ίσως κατά τη γνώμη μου μια μικρότερη και πιο παραγωγική θητεία 4 ή 5 μηνών θα ήταν πιο πειστική λύση,
Όμως αυτό προϋποθέτει την παραγωγική αναδιάρθρωση ολόκληρου του στρατεύματος την οποία εξήγγειλε ο ΥΕΘΑ , αλλά αυτές οι εξαγγελίες είχαν γίνει πολλές φορές και στο παρελθόν από άλλες κυβερνήσεις , αλλά τίποτε δεν άλλαξε.
Κυρίως, όμως, θα πρέπει να εμπεδωθεί η αντίληψη στην κοινωνία ,ότι δεν θα υπάρχουν «μέσα ή διασυνδέσεις» με πολιτικούς, στρατιωτικούς ή ψυχολόγους που θα εξασφαλίζουν προνομιακές στρατιωτικές θητείες για μια ομάδα Ελλήνων πολιτών, ενώ άλλοι θα διακινδυνεύουν τη ζωή τους στα σύνορα με την Τουρκία!
Διαφορετικά τα πράγματα δεν θα αλλάξουν προς το καλύτερο στο μέλλον!
https://www.tovima.gr/2025/11/08/opinions/i-arnisi-neon-na-pane-strato-kai-to-sxedio-dendia/
