Η κυβέρνηση μπορεί να καλύψει το ενεργειακό κόστος των νοικοκυριών για ένα μήνα. Για δύο μήνες. Για τρεις μήνες. Δεν μπορεί όμως να το κάνει για πάντα! Δεν ξέρουμε πόσο καιρό θα διαρκέσει αυτή η κρίση. Για την ακρίβεια, για πόσους χειμώνες. Λείπει μια προσπάθεια εξοικείωσης του κόσμου με τη νέα κατάσταση. Το δημοσιονομικό κόστος είναι τεράστιο και το όφελος των οριζόντιων επιδοτήσεων αμφισβητήσιμο. Ναι, να βοηθηθούν οι πολίτες. Αλλά δεν έχει νόημα αυτή η βοήθεια αν κινδυνεύσουν τα δημόσια οικονομικά μας.
Δεν υπάρχει περίπτωση να γλιτώσουμε το δελτίο στο ρεύμα και τη συσκότιση τα βράδια στα δημόσια κτίρια, αν οι τιμές στην ενέργεια συνεχίζουν να τρελαίνουν κυβερνήσεις και καταναλωτές. Αυτά τα συζητούν σε πλούσιες χώρες όπως είναι η Γερμανία. Δεν μπορεί να αποφύγουμε αυτήν τη συζήτηση στην Ελλάδα. Είναι σαφές ότι το ενεργειακό πιέζει πλέον πολιτικά όλη την Ευρώπη και ότι θα ληφθούν μέτρα και θα ακολουθηθούν κοινές πολιτικές σε πανευρωπαϊκή κλίμακα. Μόνοι μας, πάντως, δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτή τη λαίλαπα.
Το ορθότερο θα ήταν να επιβραβευτούν οι πολίτες που θα κάνουν οικονομία και όχι να επαναπαυτούν όλοι στη λογική ότι υπάρχει μια καλή κυβέρνηση που θα πληρώσει έτσι ή αλλιώς τους λογαριασμούς. Δεν υπάρχει η παραμικρή αξία πίσω από οριζόντιες πολιτικές μιας επιδοματικής πολιτικής που στο τέλος μας κακομαθαίνει όλους. Και η οποία «γενναιόδωρη» πολιτική μοιραία θα εγκαταλειφθεί, αν η κρίση παραταθεί.
Ούτε και είναι δυνατόν ένα νοικοκυριό να πληρώσει λογαριασμούς της τάξης των 1.000 και των 1.500 ευρώ. Και σε αυτό θα συμφωνήσουμε. Όπως και πρέπει να συμφωνήσουμε στο ότι δεν υπάρχουν άπειρα λεφτά για να καλύπτει το κράτος αυτό το κόστος. Μια νέα χρεοκοπία δεν θα λύσει τα προβλήματά μας.
Και εν πάση περιπτώσει τι είναι αυτό που σήμερα επιδοτείται; Ένα νοικοκυριό που έχει ανοικτά όλα τα φώτα του σπιτιού και καίει τον θερμοσίφωνα από το πρωί μέχρι το βράδυ για να έχει μόνιμα ζεστό νερό ή ένα νοικοκυριό που ζει στα όρια της φτώχειας; Το ζητούμενο δεν είναι να πληρώνουμε όλοι χαμηλά τιμολόγια, αλλά να συνεχίσει να είναι όρθια η χώρα και οι άνθρωποί της.
Να πληρώνουμε όλοι με βάση τα εισοδήματά μας είναι το πιο τίμιο. Και ταυτόχρονα να εξασφαλίσουμε ότι θα έχει ρεύμα για να καλύψει τις ανάγκες του και ο πιο φτωχός άνθρωπος σε αυτή τη χώρα. Άρα, το ορθότερο, κατά την κρίση μας, θα ήταν να χαραχτούν αυτές οι δύο γραμμές: Να οριστεί μία κλίμακα επιδότησης με βάση τα εισοδήματα και να καθοριστεί ένα κατώτερο όριο κατανάλωσης για την εξασφάλιση των αναγκών του κάθε πολίτη. Δεν θα χρεοκοπήσουμε τη χώρα για να έχει η βίλα στην Κηφισιά ή στο Ψυχικό αναμμένα όλα τα φώτα της για όλη τη νύκτα! Ας μάθουν οι άνθρωποι να ζουν με μία λάμπα εκεί που αναπνέουν. Σε έκτακτες συνθήκες όλοι πρέπει να προσαρμοζόμαστε. Κι όχι να ζητούμε να αδειάζουν τα κρατικά ταμεία για να μην χαλάσουμε τη βολή μας.
Θέλει το κράτος να επιδοτήσει το ρεύμα; Ας επιδοτεί το ρεύμα ως ένα σημείο. Εκείνο ακριβώς το σημείο που είναι απαραίτητο για κάθε νοικοκυριό. Και ας μάθει στους πολίτες με ποιον τρόπο μπορεί κανείς να κάνει οικονομία στο ρεύμα.
Θανάσης Μαυρίδης