Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α.
Σταύρος Κουτρής
Πρόεδρος ΕΑΑΣ
Με το παρόν σημείωμα θίγουμε τρία θέματα που άπτονται του προσωπικού και αφορούν Κυβέρνηση και πρωτίστως Πρωθυπουργό και Υπουργό Εθνικής Άμυνας καθώς και την στρατιωτική ηγεσία σε όλη την κλίμακα της στρατιωτικής ιεραρχίας, πρωτίστως βέβαια τους Αρχηγούς και τους ανωτάτους αξιωματικούς.
Ο ΣΞ εξαρτάται κυρίως και καθοριστικά από τον όγκο των μαχητών του, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι δεν έχει ανάγκη από σύγχρονο εξοπλισμό. Σύγχρονες θεωρητικές ανοησίες ότι ο “Πόλεμος σήμερα γίνεται με κουμπιά” καταρρίπτονται καθημερινά στα πεδία των μαχών σε όλη τη Γη και η αρχέγονη αντίληψη ότι χρειάζεται ο άνθρωπος επί τόπου, στο πεδίο της μάχης, για να δώσει την τελική νίκη επιβεβαιώνεται καθημερινά και έγινε το κλισέ “boots on the ground” (άρβυλα - άνδρες στο έδαφος).
Ο Ελληνικός ΣΞ είναι ημιεπαγγελματικός, με επαγγελματικό προσωπικό και εφέδρους, (κληρωτούς, που υπηρετούν τη θητεία τους, και επιστράτους, που καλούνται σε κρίσεις ή πόλεμο για να συμπληρώσουν τις τάξεις του).
1. Επάνδρωση των μονάδων του ΣΞ
Ας θεωρήσουμε ότι η εμπόλεμη δύναμη του ΣΞ είναι περίπου 270.000 μαχητές ενώ η ειρηνική του δύναμη περίπου 70.000 (επαγγελματικό προσωπικό και κληρωτοί θητείας).Ο ΣΞ στηρίζεται και ΘΑ στηρίζεται στο μέλλον για την επάνδρωσή του και την εκτέλεση της πολεμικής του αποστολής στην ΕΦΕΔΡΕΙΑ και στον ιερό θεσμό της ΘΗΤΕΙΑΣ. Τη θητεία αντιλαμβανόμαστε με δύο τρόπους, έναν πολιτικό και έναν οικονομικό/τεχνικό.
Πολιτικός
Ο θεσμός του Πολίτη-Οπλίτη γεννήθηκε στην Αρχαία Ελλάδα ως ύψιστη τιμή και υποχρέωση, του πολίτη στην υπεράσπιση της Πατρίδας του. Η ιδέα ξαναγεννήθηκε με την Γαλλική Επανάσταση που επαναφέρει στον Δυτικό κόσμο το “ένοπλο έθνος” (Levée en masse). Η ιδέα εξακολουθεί να έχει την ίδια αξία και αποτελεί σημαντικό συστατικό των δημοκρατικών μας θεσμών. Η Πολιτεία πρέπει να δίνει πραγματικό νόημα στον θεσμό και να μην τον ευτελίζει.
Οικονομικός/Τεχνικός
Ποτέ τα οικονομικά της Ελλάδας δεν θα επιτρέψουν τη δημιουργία πλήρως επαγγελματικού στρατού στο μέγεθος που η απειλή απαιτεί. Και οι πόροι να υπήρχαν δεν θα βρισκόντουσαν τόσοι πολλοί εθελοντές να καταταγούν ως επαγγελματίες.
Τεχνικά η Θητεία πρέπει να εξυπηρετεί τρεις λόγους:
. να προάγει τη στρατιωτική αγωγή των πολιτών-οπλιτών (θέμα μέγα, με πολλές πτυχές),
. να δημιουργεί το απαραίτητο επιχειρησιακό σύνολο που θα καλύψει την επιστράτευση,
. να εκπαιδεύει τους μελλοντικούς επιστράτους.
Με τη σημερινή θητεία κανείς από αυτούς τους λόγους δεν εξυπηρετείται πλήρως.
Η θητεία θα πρέπει να αυξηθεί κατακόρυφα, και θα προτείναμε, τουλάχιστον στους 18 μήνες, 1 εξάμηνο αρχικής εκπαίδευσης και 2 εξάμηνα με την ένταξη του κληρωτού σε επιχειρησιακά σύνολα. Η αύξηση της θητείας θα πρέπει να συνοδευτεί με ουσιαστική αναβάθμιση του έργου που καλούνται οι κληρωτοί να επιτελέσουν κατά τη διάρκεια της θητείας τους. Είναι λυπηρό και απογοητευτικό το έργο των κληρωτών να εξαντλείταιως επί το πλείστον σε υπηρεσίες φρουράς και σε δευτερεύουσες λειτουργικές εργασίες στρατοπέδων.Η θητεία είναι θεσμός ιερός και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται από την Πολιτεία και κυρίως από τα επαγγελματικά στελέχη του Στρατού που την εκφράζουν στην καθημερινή πραγματικότητα.
Η επάνδρωση των μονάδων βελτιώνεται και με συμπληρωματικά μέτρα πλέον της χρονικής αύξησης της θητείας, όπως η πρόσκληση υπό τα όπλα στο 18ο έτος, για τη μείωση του μεγάλου αριθμού των ανυποτάκτων και η στράτευση των γυναικών, που δεν έχουν τεκνοποιήσει, για λόγους ισονομίας.
Η πολιτική ηγεσία πρέπει να τολμήσει να αυξήσει τη θητεία και η στρατιωτική ηγεσία πρέπει να θεσπίσει μέτρα σεβασμού της.
2. Εκπαίδευση της Εφεδρείας
Ο Στρατός επιστρατεύει περίπου 200.000 άνδρες. Η εκπαίδευσή τους ως κληρωτών στις μονάδες επηρεάζεται:
. από τη μειωμένη θητεία των περίπου 9 μηνών (η ανακοινωθείσα αύξηση ας αξιολογηθεί για το στρατιωτικό και κοινωνικό της αποτέλεσμα).
. από τη μειωμένη παραμονή των κληρωτών στις μονάδες εκστρατείας και
. από τη σωρεία των κατ’ εξαίρεση αρχικών τοποθετήσεων και μεταθέσεων.
Το εκπαιδευτικό αποτέλεσμα χωρεί πολλές και μεγάλες βελτιώσεις.
Αλλά και άριστη να ήταν η εκπαίδευση των κληρωτών μας είναι απαραίτητη η επανεκπαίδευσή τους ως επιστράτων, με επιστράτευση, πλήρης λειτουργία κάθε μονάδας και συνεκπαίδευση υπηρετούντων και επιστράτων, ως μαχίμου συνόλου επί ένα χρονικό διάστημα κάθε χρόνο.
Θεωρούμε ότι η λειτουργία και εκπαίδευση μιας μονάδας του ΣΞ με το σύνολο της προβλεπομένης δύναμης για τουλάχιστον 10 μέρες κάθε χρόνο θα αύξανε κατακόρυφα την επιχειρησιακή της ικανότητα και τη μαχητική ισχύ του ΣΞ και θα έδινε και ισχυρό αποτρεπτικό μήνυμα.
Για την υλοποίηση της πρότασης χρειάζεται σοβαρή ενίσχυση του λειτουργικού προϋπολογισμού (Π/Υ) του ΣΞ στους σχετικούς με την εκπαίδευση κωδικούς. Στον ψηφισθέντα Π/Υ 2022 του ΥΠΕΘΑ δεν υπάρχει σχετική αύξηση πιστώσεων. Η στρατιωτική ηγεσία μπορεί να υπολογίσει και εντάξει την προβλεπόμενη δαπάνη στον Π/Υ και η πολιτική ηγεσία θα πρέπει να αντιληφθεί τη σοβαρότητα του θέματος και να εγκρίνει τη σχετική αύξηση.
3. Το DNA του Στρατού αλλάζει
Ως DNA ορίζουμε την εσωτερική λειτουργία των μονάδων και των υπηρεσιών, την εν γένει λειτουργία ατόμων και συνόλων και τη νοοτροπία όλου του στρατιωτικού προσωπικού. Τα περιγραφόμενα με σαφήνεια στους στρατιωτικούς κανονισμούς και τα εγχειρίδια εκστρατείας είτε δεν μπορούν να εφαρμοστούν, είτε εφαρμόζονται πλημμελώς.
Οι αιτίες πολλές με κυριότερες τις 2 προπεριγραφείσες, επάνδρωση και εκπαίδευση επιχειρησιακών συνόλων. Διότι αν δεν έχεις πχ στο Πεζικό πλήρη την “Ομάδα Μάχης” τότε “περί άλλων τυρβάζεις”. Όσο και αν φανεί υπερβολικό ο Στρατός (όλα τα Όπλα και Σώματα) ξεκινά από την “Ομάδα Μάχης”. Χρειάζεσαι πλήρη την “Ομάδα Μάχης για την ανάπτυξη των μικρών ηγετών και για την εκπαίδευσή της. Σίγουρα οι παλιοί (επαγγελματίες και έφεδροι) και οι περισσότεροι υπηρετούντες επαγγελματίες στρατιωτικοί καταλαβαίνουν. Ας ενεργήσουν λοιπόν.
Ας θίξω μία από τις λειτουργίες του στρατιωτικού DNA, την πρωτοβουλία. Μόνον με αυτή νικάς. Σ’ αυτήν στηρίζεται ολόκληρη αντίληψη ζωής, νοοτροπίας και δράσεως. Υπάρχει ΜΟΝΟΝ όταν βιώνεται στην καθημερινή στρατιωτική ζωή. Ξεκινάει από την εκπαίδευση, που επηρεάζει το μυαλό, αλλά λειτουργεί μόνον όταν εμπεδώνεται από την καθημερινή πρακτική.
Πρωτοπόρος στην αντίληψη αυτή είναι ο γερμανικός στρατός που από τα μέσα του 19ου αι. την καλλιέργησεως αντίληψη, Auftragstaktik (σε μας ήλθε πρόσφατα μέσω ΗΠΑ και ΝΑΤΟ ως “διοίκηση δια της αποστολής”), και με αυτήν νικούσε σε μάχες ακόμη και όταν έχανε πολέμους. Εμείς πιστεύουμε στην πρωτοβουλία, αλλά πώς την υλοποιούμε σε καθημερινό επίπεδο; Υπόψη ότι ο Τχης Βελισσαρίου, ιστορικό παράδειγμα ανάληψης πρωτοβουλίας, μετέφρασε το 1907 σχετικό γερμανικό εγχειρίδιο
(όρα https://www.strategein.gr/%cf%84%cf% 81%ce%b5%cf%87%ce%bf%ce%bd- %cf%84%ce%b5%cf%85%cf%87%ce% bf%cf%83/).
Εάν ληφθούν οι απαραίτητες αποφάσεις από την ηγεσία το προσωπικό θα ακολουθήσει. Η ποιότητά του είναι εξαιρετική. Άλλωστε η ποιότητα αυτή αποδεικνύεται περίτρανα από την επιβίωση και αποτελεσματικότητα του Στρατού μας σήμερα μετά από μια 10ετία εξοντωτικών περικοπών τόσο στις ατομικές αποδοχές των επαγγελματιών στρατιωτικών όσο και στους Π/Υ του ΥΠΕΘΑ και ΓΕΣ. Απλά χρειάζεται το πλαίσιο για ανάπτυξη και απόδοση.
Η προμήθεια του συνόλου των οπλικών συστημάτων που παραγγέλλονται θα αποκτηθούν και θα αποδώσουν επιχειρησιακά μέσα στα επόμενα χρόνια. Η υλοποίηση των προτεινομένων θα αποδώσει μέσα σε λίγους μήνες, και χρόνος δεν υπάρχει!
Αξίζει να θυμόμαστε τον Ανδρέα Κάλβο που εμπνεόμενος από την Ελληνική νίκη στη ναυμαχία της Σάμου το 1824 έγραψε τηνΩδή “Εις Σάμον” που στην πρώτη στροφή μας διδάσκει: “Όσοι το χάλκεον χέρι βαρύ του φόβου αισθάνονται, ζυγόν δουλείας ας έχωσι· θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία.”
