Κυριακή 23 Μαρτίου 2025

Πρωθυπουργός: - Θα βελτιώσουμε τα εισοδήματα των πολιτών, ΟΤΑΝ θα έχουμε δημοσιονομική σταθερότητα και πρωτογενή πλεονάσματα!!!


 

Καλημέρα! Ακόμα μια γεμάτη εβδομάδα ολοκληρώθηκε, με σημαντικές πρωτοβουλίες και εξελίξεις: από τις καθημερινές δράσεις της Κυβέρνησης μέχρι και τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Στην πτήση για Βρυξέλλες, ανάμεσα σε σημειώσεις, βρήκα χρόνο να περιηγηθώ στο eVivlio, τη νέα δωρεάν ψηφιακή εφαρμογή του Υπουργείου Παιδείας, στην οποία περιλαμβάνονται ηχογραφημένα λογοτεχνικά έργα που διδάσκονται τα παιδιά μας στο σχολείο. Σας είχα μιλήσει για την εφαρμογή αυτή και στην προηγούμενη ανασκόπηση, αλλά σας έγραψα και χθες γι’ αυτήν. Σε πρώτη φάση είναι διαθέσιμα 20 λογοτεχνικά έργα, μεταξύ των οποίων το «1984» του Τζωρτζ Όργουελ, «Τα ρόδινα ακρογιάλια» του Παπαδιαμάντη, αλλά και η Οδύσσεια. Να πω και ένα μεγάλο ευχαριστώ στους καλλιτέχνες που αφιλοκερδώς συμμετείχαν στις ηχογραφήσεις των έργων. Σας παροτρύνω, μικρούς και μεγάλους, να κατεβάσετε και εσείς την εφαρμογή, πραγματικά αξίζει!
Μια σύντομη «στάση» στα όσα πολύ σημαντικά για την ευρωπαϊκή άμυνα, αλλά και την Ελλάδα, έγιναν στις Βρυξέλλες. Η Λευκή Βίβλος, το σχέδιο δηλαδή της ΕΕ για την ενίσχυση της αμυντικής της θωράκισης και αυτονομίας, συμπεριλαμβάνει πάγιες ελληνικές θέσεις, οι οποίες θα γίνουν πια πολιτικές της Ένωσης. Αναφέρομαι στη δυνατότητα να δοθεί δημοσιονομική ευελιξία στα κράτη μέλη, έτσι ώστε να μπορέσουν να αυξήσουν τις επενδύσεις τους στην άμυνα, αλλά και στη δημιουργία κοινού ευρωπαϊκού ταμείου ύψους 150 δισ. ευρώ για χρηματοδότηση μέρους αυτών των δαπανών, στο οποίο θα έχουν πρόσβαση μόνο χώρες που είτε συμμετέχουν στην ΕΕ, είτε έχουν συνάψει συμφωνίες στρατηγικής εταιρικής σχέσης με αυτήν. Πρέπει να γίνουμε ακόμα πιο φιλόδοξοι και τολμηροί στο θέμα αυτό. Η αμυντική θωράκιση της Ευρώπης εξαρτάται από εμάς τους ίδιους και η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των σχετικών πρωτοβουλιών.
Στα της εσωτερικής επικαιρότητας τώρα και ξεκινώντας με ένα θέμα που επίσης σχετίζεται με την ΕΕ. Είχαμε θετική εισήγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο ελληνικό αίτημα για την εκταμίευση της 5ης δόσης από το Ταμείο Ανάκαμψης, ύψους 3,1 δισ. ευρώ. Πού βρισκόμαστε όμως ως προς τους πόρους του Ταμείου; Από τα 36 δισ. ευρώ που αναλογούν στη χώρα μας, με αυτήν την εκταμίευση θα φτάσουμε τα 21,3 δισ. ευρώ, κάτι που αντιστοιχεί σχεδόν στο 60% του προγράμματος. Η Ελλάδα βρίσκεται από την αρχή του προγράμματος έως σήμερα σταθερά στις πρώτες θέσεις της ΕΕ των 27 ως προς την υλοποίηση του προγράμματος και την εκταμίευση κρίσιμων για την εθνική ανάπτυξη και συνοχή πόρων. Εκτός από τα μεγάλα δημόσια έργα, συνεχίζουμε να εκπληρώνουμε με εντατικούς ρυθμούς και πολλές σημαντικές μεταρρυθμίσεις που αλλάζουν προς το καλύτερο τη ζωή των πολιτών και αποτελούν δεσμεύσεις του σχεδίου «Ελλάδα 2.0», έχοντας καλύψει ήδη το 50% των μεταρρυθμιστικών παρεμβάσεων τις οποίες έχουμε δεσμευτεί ότι θα υλοποιήσουμε.

Όμως, ξέρουμε ότι μένουν ακόμη πολλά να γίνουν για να αποκτήσουμε μια χώρα και ένα κράτος που θα μας κάνει όλους πιο περήφανους, ασφαλείς και δημιουργικούς. Είναι ένας αγώνας που είμαστε αποφασισμένοι να τρέξουμε και να κερδίσουμε έως το τέλος της θητείας μας το 2027.

Όπως επίσης χρειάζεται και θα τρέξουμε πιο γρήγορα ώστε το αποτύπωμα της καλής πορείας της οικονομίας να φτάσει σε όλους τους συμπολίτες μας.
Να βελτιώσουμε όσο περισσότερο μπορούμε τα εισοδήματά τους, χωρίς όμως να αποκλίνουμε από τον στόχο της δημοσιονομικής σταθερότητας και της επίτευξης πρωτογενών πλεονασμάτων. Την εβδομάδα που έρχεται αυτό θα γίνει πράξη με τις ανακοινώσεις μας για τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού. Διότι ακριβώς αυτή η σταθερά ανοδική πορεία των εισοδημάτων, βασισμένη πάνω σε γερά οικονομικά θεμέλια, είναι ο πυλώνας για μια πιο ισχυρή και συνεκτική κοινωνία.
Στόχος μας είναι μια Ελλάδα που αναπτύσσεται ισόρροπα, με ευκαιρίες για όλους. Γι’ αυτό και επενδύουμε συστηματικά σε όλες τις περιφέρειες της Ελλάδας με έργα και παρεμβάσεις που ενισχύουν την απασχόληση, βελτιώνουν την καθημερινότητα των πολιτών και τονώνουν την τοπική κοινωνία. Και αυτόν τον στόχο υπηρετεί και το νέο ειδικό πρόγραμμα ύψους 10,7 εκ. ευρώ του Υπουργείου Εργασίας, το οποίο προβλέπει τη δημιουργία 1.000 νέων θέσεων εργασίας σε ιδιωτικές επιχειρήσεις στη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη, καθώς και στους όμορους Δήμους Τρίπολης, Οιχαλίας και Γορτυνίας. Η κρατική επιχορήγηση του προγράμματος 12μηνης διάρκειας ανέρχεται στα 829,50 ευρώ για πρόσληψη κοινών ανέργων, ενώ αν η πρόσληψη αφορά ανέργους, πρώην εργαζόμενους στις βασικές και υποστηρικτικές δραστηριότητες εξόρυξης λιγνίτη, η επιχορήγηση καλύπτει το 100% και φτάνει στα 1.185 ευρώ.
Το νέο αυτό πρόγραμμα έρχεται να προστεθεί σε μία σειρά παρεμβάσεων που ήδη αποδίδουν καρπούς. Και αυτό φαίνεται από τη μείωση της ανεργίας στη Δυτική Μακεδονία στο μισό από εκεί που ήταν το 2019 -από το 23,8% στο 11,1% το 2024. Σύμφωνα με στοιχεία της ΔΥΠΑ, συνολικά 15.130 άτομα στην περιοχή -κυρίως γυναίκες και νέοι έως 29 ετών- έχουν ωφεληθεί από προγράμματα απασχόλησης που έχουμε πραγματοποιήσει τα τελευταία χρόνια. Παράλληλα, σχεδόν 20.000 άνεργοι και εργαζόμενοι στη Δυτική Μακεδονία έχουν συμμετάσχει σε προγράμματα κατάρτιστης, αποκτώντας σύγχρονες ψηφιακές και πράσινες δεξιότητες που ενισχύουν τη θέση τους στην αγορά εργασίας και στηρίζουν τη μετάβαση της τοπικής οικονομίας σε ένα νέο, βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης.
Περνώ τώρα στο νομοθέτημα που ψηφίστηκε την Πέμπτη από τη Βουλή και συνιστά μια δραστική τομή για την αναδιοργάνωση της Ελληνικής Αστυνομίας. Μια τομή που ανταποκρίνεται στην πιεστική ανάγκη για ένα σύγχρονο, ριζικά αναβαθμισμενό σύστημα εσωτερικής ασφάλειας ικανό να ανταποκριθει στις νέες μεγάλες και σύνθετες προκλήσεις του μικρού και του οργανωμένου εγκλήματος. Οι αλλαγές στη δομή του Επιτελείου και των υπηρεσιών του Αρχηγείου της ΕΛΑΣ δεν είναι ένα απλό ή δευτερεύον οργανωτικό ζήτημα, καθώς θα ενισχύσουν τον επιτελικό σχεδιασμό, θα βελτιώσουν τον συντονισμό, αλλά θα κάνουν και πιο αποτελεσματική τη διοίκηση του επιχειρησιακού βραχίονα της Αστυνομίας. Θα βοηθήσουν, επίσης, να βελτιωθεί το πλαίσιο συνεργασίας με άλλους φορείς τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, για την πρόληψη και την πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση νέων απειλών και κινδύνων. Ενισχύεται η δυνατότητα αξιολόγησης και διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού, θα γίνεται καλύτερη αξιοποίηση των ψηφιακών δυνατοτήτων και τεχνολογικών μέσων, ενώ αλλάζει συνολικά η εκπαιδευτική πολιτική, ώστε να έχουμε μια πιο σύγχρονη και αποτελεσματική Αστυνομία στο πεδίο, που θα δρα πρωτίστως προληπτικά.
Χρειαζόμαστε πιο σύγχρονα Σώματα Ασφαλείας για να έχουμε απτά αποτελέσματα στη μάχη της εφαρμογής της νομιμότητας. Και αυτό ακριβώς επιβεβαιώνει η ενεργοποίηση της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος, την οποία είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ την Τετάρτη. Μέσα σε διάστημα μικρότερο του μισού έτους, έχει εξιχνιάσει 272 υποθέσεις σοβαρού οργανωμένου εγκλήματος, έχει εξαρθρώσει 51 εγκληματικές οργανώσεις και έγιναν τουλάχιστον 720 συλλήψεις. H συνολική ζημία που υπέστη το Δημόσιο από διαφυγόντες φόρους εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 20.000.000 ευρώ. Όπως είπα και στα στελέχη της Διεύθυνσης, εξετάζουμε τη δυνατότητα να έχουν μια πρόσθετη οικονομική υποστήριξη από τα οφέλη που θα έχει η δράση τους στον κρατικό προϋπολογισμό, έτσι ώστε ένα μέρος να επιστρέφει στην Ομάδα ως ηθική αλλά και υλική αναγνώριση της πολύ σημαντικής δουλειάς που κάνουν.
Πρόσφατη μεγάλη επιτυχία των «Αδιάφθορων» της Αστυνομίας είναι και η εξάρθρωση κυκλώματος στην Πολεοδομία Ρόδου που φέρεται να απαρτίζονταν από πέντε εν ενεργεία υψηλόβαθμα στελέχη της Υπηρεσίας Δόμησης και δύο ιδιώτες. Κατηγορούνται για παράνομη έκδοση οικοδομικών αδειών και πλημμελείς ελέγχους έναντι αντίτιμου. Το μήνυμα και με αυτήν την υπόθεση προς όλες τις κατευθύνσεις είναι σαφές: δεν υπάρχουν άβατα. Νομιμότητα παντού.
Και άλλη μία δράση της ΕΛΑΣ που δείχνει το ανθρώπινο και κοινωνικό της πρόσωπο: ξεκινάει από την Κρήτη η πρώτη Αστυνομία Ζώων. Οι νεοσύστατες ομάδες που έλαβαν ειδική εκπαίδευση από το Zero Stray Academy,
αποτελούνται από πέντε αστυνομικούς, σε κάθε νομό. Με τη συνδρομή των τοπικών αστυνομικών τμημάτων, των Δήμων και την ειδικής γραμματείας για την Προστασία των Ζώων Συντροφιάς του Υπουργείου Εσωτερικών θα μεριμνούν για την προστασία τόσο των δεσποζόμενων, όσο και των αδέσποτων ζώων.
Στο ίδιο πεδίο της νομιμότητας, θέλω να τονίσω πως εργαζόμαστε σκληρά ώστε να υπάρχει διαφάνεια και λογοδοσία για κάθε ευρώ που βγαίνει από τα δημόσια ταμεία. Στο πλαίσιο ελέγχων του Υπουργείου Ανάπτυξης για το ξεκαθάρισμα παλαιών αναπτυξιακών νόμων εντοπίστηκαν 1.416 επενδυτικά σχέδια που έλαβαν προκαταβολές, αλλά δεν ολοκληρώθηκαν. Συνολικά το ποσό που έχει διατεθεί ανέρχεται στα 486 εκ. ευρώ. Οι σχετικές αποφάσεις υπαγωγής αφορούν στους αναπτυξιακούς νόμους του 2004 και του 2011. Το Υπουργείο Ανάπτυξης έχει ξεκινήσει τις απεντάξεις και τη διαδικασία ανάκτησης αυτών των χρημάτων, ώστε να αξιοποιηθούν για κοινωνικούς και αναπτυξιακούς σκοπούς. Η ίδια ακριβώς διαδικασία θα ακολουθηθεί και για τον αναπτυξιακό νόμο του 2016. Ο νόμος είναι νόμος και εφαρμόζεται.
Να έρθω τώρα στις καίριες παρεμβάσεις μας για να προσφέρουμε καλύτερες υπηρεσίες υγείας στις Ένοπλες Δυνάμεις μας. Το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την οικονομική αυτοτέλεια στρατιωτικών νοσοκομείων, τη διακλαδική στελέχωσή τους με ιατρικό προσωπικό, την αποζημίωση εφημεριών στρατιωτικών ιατρών και τη δυνατότητα άσκησης ιδιωτικού έργου για τους νοσηλευτές.
Ακόμα, προβλέπει την ελεύθερη επιλογή ιδιώτη ιατρού από τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, δικαίωμα συνταγογράφησης ιδιωτών ιατρών σε στρατιωτικούς, διανομή κατ’ οίκον φαρμάκων σε άτομα με αδυναμία αυτοεξυπηρέτησης, ενώ δημιουργούνται και νέες υπηρεσίες υγείας, όπως οι Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων, Οδοντιατρείο και Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης για άτομα με αναπηρία. Πρόσβαση στο σύνολο των Στρατιωτικών Νοσοκομείων θα έχουν επίσης δικαστές και εισαγγελείς, όπως ισχύει και σε άλλες κατηγορίες κρατικών λειτουργών. Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη παρέμβαση που εντάσσεται στη συνολική προσπάθεια εκσυγχρονισμού των υπηρεσιών του κράτους προς αυτούς που καθημερινά υπηρετούν την ασφάλεια και την εθνική μας κυριαρχία.
Θα μείνω στο πεδίο της δημόσιας υγείας για έναν σύντομο απολογισμό του Εθνικού Προγράμματος Πρόληψης «ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ», το πρώτο πρόγραμμα πρόληψης στη χώρα μας που αποτελεί πλέον κοινωνικό κεκτημένο. Μέσω του «ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ» έχουν σωθεί τουλάχιστον 55.000 πολίτες μέχρι σήμερα. Φανταστείτε μια ολόκληρη πόλη, σαν τη Λαμία, που σώθηκε χάρη στη δυνατότητα έγκαιρης διάγνωσης. Οι δωρεάν προληπτικές εξετάσεις για τον καρκίνο του μαστού, του τραχήλου της μήτρας, του παχέος εντέρου αλλά και για τα καρδιαγγειακά νοσήματα που ξεκίνησαν πρόσφατα, επέτρεψαν σε χιλιάδες ανθρώπους να εντοπίσουν εγκαίρως το πρόβλημα και να αρχίσουν την κατάλληλη θεραπεία. Και σκεφτείτε ότι, ειδικά για τα καρδιαγγειακά, για κάθε ένα εκατομμύριο πολιτών που θα αξιοποιήσει το πρόγραμμα, γλιτώνουμε 20.000 θανάτους από εμφράγματα ή εγκεφαλικά. Γι’ αυτό λοιπόν, θέλω να κάνω ξανά έκκληση σε όλους να αξιοποιήσετε τις δωρεάν προληπτικές εξετάσεις του «ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ».
Προσπαθούμε να παρέμβουμε πιο δραστικά και στο ζήτημα της οδικής ασφάλειας και της κουλτούρας γύρω από αυτήν, έχοντας υιοθετήσει τον ευρωπαϊκό στόχο για μείωση στο μισό των θανατηφόρων τροχαίων έως το 2030. Θα ξαναπώ ότι είναι ανεπίτρεπτο να συνεχίσουμε να «ματώνουμε» στους δρόμους. Το τροχαίο στη Θεσσαλονίκη την Παρασκευή είναι ακόμα μια πληγή όχι μόνο για την οικογένεια του θύματος, αλλά για όλους. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παρότι έχουν μειωθεί κατά 3% από το 2019 τα θανατηφόρα τροχαία στη χώρα, πέρυσι ήταν 4% περισσότερα από το 2023. Γι’ αυτό εντείνουμε τις προσπάθειες, όχι μόνο με ενημέρωση και πρόληψη, αλλά και με καλύτερη επιτήρηση των δρόμων με κάμερες και ψηφιακή καταγραφή των παραβάσεων, ώστε να εντοπίζονται γρήγορα τα οχήματα και οι οδηγοί που παραβιάζουν τον ΚΟΚ. Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη διαγωνισμός για νέο πληροφοριακό σύστημα, προϋπολογισμού 5 εκ. ευρώ, το οποίο θα επιτρέπει την ταχύτερη διεκπεραίωση των παραβάσεων και προστίμων. Το σύστημα θα διαλειτουργεί με τις υφιστάμενες κάμερες ελέγχου, τις νέες που θα μπουν, καθώς και με τις 388 της Περιφέρειας Αττικής. Τον Μάιο θα ακολουθήσει ο διαγωνισμός για 500 ειδικές κάμερες σε λεωφορεία του ΟΑΣΑ, αλλά και για 1.000 κάμερες σε αστικά οδικά δίκτυα, μέσω των οποίων θα ελέγχεται πλέον και η μη τήρηση χρήσης κράνους. Η οδική ασφάλεια είναι υπόθεση όλων μας. Και ο σεβασμός στους κανόνες είναι, τελικά, σεβασμός στην ανθρώπινη ζωή.
Επόμενο θέμα της σημερινής ανασκόπησης: εγκρίθηκαν από το ευρωπαϊκό ταμείο «Modernization Fund 4» επενδυτικές προτάσεις συνολικού ύψους 208 εκ. ευρώ του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ως «επενδύσεις προτεραιότητας». Οι δύο προτάσεις αφορούν ηλεκτρικά λεωφορεία και λεωφορεία υδρογόνου, που θα ενισχύσουν τον στόλο του ΟΣΥ στην Αθήνα, αντικαθιστώντας 150 παλαιά ρυπογόνα οχήματα. Οι άλλες δυο είναι για αντλίες θερμότητας σε θερμοκήπια και σε δημοτικά κολυμβητήρια. Οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν στις αρχές Απριλίου, όμως η έγκριση αυτών των εθνικών προτάσεων ως προτεραιότητα από την Ευρώπη είναι ένα πολύ θετικό βήμα. Αξιοποιούμε όλους τους διαθέσιμους ευρωπαϊκούς πόρους, ώστε να εξασφαλίσουμε μια ομαλή και δίκαιη ενεργειακή μετάβαση, για να βελτιώσουμε το περιβάλλον των πόλεων και να ενισχύσουμε την πρωτογενή παραγωγή.
Επίσης με ευρωπαϊκούς πόρους, αλλά και με εθνική συμμετοχή, θα χρηματοδοτηθούν οι 1.231 προτάσεις μικρομεσαίων επιχειρήσεων που εγκρίθηκαν κατόπιν αξιολόγησης από τον Αναπληρωτή Υπουργό Εθνικής Οικονομίας στο πλαίσιο της Δράσης «Ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας νέων ΜμΕ» από το ΕΣΠΑ. Ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται σε σχεδόν 197 εκ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και σε 105,1 εκ. ευρώ από τα Δημόσια Ταμεία.
Για άλλον ένα χρόνο θα συνεχιστεί το πρόγραμμα χορήγησης βίζας επίσκεψης σε νησιά του Αιγαίου για Τούρκους πολίτες και μέλη των οικογενειών τους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναγνωρίζοντας την επιτυχή εφαρμογή του προγράμματος και τη θετική συμβολή του στην προώθηση των επαφών μεταξύ των δύο λαών, ενέκρινε την ανανέωσή του. Σύμφωνα με τα στοιχεία, σχεδόν 600.000 Τούρκοι τουρίστες επισκέφθηκαν πέρυσι τα νησιά μας και πολλοί εξ αυτών αξιοποίησαν το πιλοτικό πρόγραμμα, προσφέροντας εισοδήματα και τουριστική κίνηση στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Θυμίζω ότι η βίζα 7ημερης διαμονής ισχύει για 10 νησιά μας -Κάλυμνο, Καστελόριζο, Κω, Λέσβο, Λέρο, Λήμνο, Ρόδο, Σάμο, Σύμη, Χίο- και τώρα επεκτείνεται σε επιπλέον δύο, στην Πάτμο και στη Σαμοθράκη. Μια σημαντική ενίσχυση των τοπικών νησιωτικών οικονομιών και σε περιόδους εκτός υψηλής τουριστικής κίνησης.
Ο χώρος του ελληνικού αθλητισμού απέκτησε την ΕΡΓΑΝΗ του. Είναι το ψηφιακό σύστημα e-kouros, η μεγαλύτερη μεταρρύθμιση σε επίπεδο οργάνωσης ελληνικού αθλητισμού που έγινε ποτέ στη χώρα μας και ως εφαρμογή δεν υπάρχει σε καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Στην πλατφόρμα θα καταχωρίζονται τα στοιχεία των Σωματείων, των Αθλητών, των Προπονητών, η κατανομή τους σε όλη την Επικράτεια, ανά Δήμο, ανά Περιφέρεια, ανά Περιφερειακή Ενότητα. Μια δυναμική χαρτογράφηση δηλαδή με αριθμούς, όχι κατά προσέγγιση, ούτε με στατιστικά στοιχεία, ώστε να έχουμε κάθε χρόνο πλήρη εικόνα του ελληνικού αθλητισμού. Μέσα σε λίγα 24ωρα, 400 αθλητικά σωματεία έχουν ήδη εγγραφεί στο Μητρώο.
Κλείνω τη σημερινή ανασκόπηση με τη σπουδαία έκθεση «Επανάσταση 1821: Ο Αγώνας για την Παλιγγενεσία» που φιλοξενείται στο Υπουργείο Μακεδονίας και Θράκης, με αφορμή την 204η επέτειο από την έναρξη του Αγώνα για την Ελευθερία, την οποία θα τιμήσουμε μεθαύριο. Η έκθεση περιλαμβάνει σπάνια κειμήλια και τεκμήρια, πολλά από ιδιωτικές συλλογές και από Μονές του Αγίου Όρους. Ξεχωρίζουν οι πρωτότυπες επιστολές του Γέρου του Μοριά Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, όπως εκείνη που έστειλε σε οπλαρχηγούς πριν χτυπήσει τον Δράμαλη στα Δερβενάκια, ο χειρόγραφος όρκος του Δημητρίου Πλαπούτα, ο πέλεκυς του Γεώργιου Καραϊσκάκη και το γιαταγάνι του Κωνσταντή Κανάρη, όπλα του Αρχηγού της Επανάστασης στη Μακεδονία, Εμμανουήλ Παπά. Εκτίθενται ακόμη εφημερίδες της εποχής, έργα ζωγραφικής και γλυπτές συνθέσεις με θέματα από τον Αγώνα. Η έκθεση, που θα παραμείνει ανοιχτή έως τα τέλη Ιουνίου, δεν είναι απλώς ένα αφιέρωμα στο παρελθόν. Αλλά και μια ισχυρή υπενθύμιση ότι όταν είμαστε ενωμένοι και συμφωνούμε στα βασικά, πετυχαίνουμε τις ενδοξότερες νίκες. Αντίθετα, όταν είμαστε διχασμένοι, κινδυνεύουμε με τις πιο τραγικές ήττες. Η Ιστορία έχει πάντα κάτι να μας διδάξει. Το θέμα είναι αν είμαστε πρόθυμοι να την ακούσουμε.
Αυλαία για τη σημερινή ανασκόπηση. Αν φτάσατε μέχρι το τέλος, σας ευχαριστώ διπλά και σας εύχομαι από καρδιάς να χαρείτε την ημέρα της Ελληνικής Ανεξαρτησίας μεθαύριο. Τα λέμε την επόμενη Κυριακή. Καλή σας ημέρα!

Η Δημοκρατία του Ερντογάν: - 1.000.000 Τούρκοι στους δρόμους… - Παντού Οδομαχίες


 ΕΚΤΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ Διαδηλωτές εισέβαλαν στο δημαρχείο της Κωνσταντινούπολης. Το πολιορκούν χιλιάδες αστυνομικοί. 1.000.000 στους δρόμους…Παντού Οδομαχίες …

Διαδηλώσεις σε όλες τις μεγάλες πόλεις..

(τα 3 πρώτα βίντεο είναι από Δημαρχείο)

Συγκρούσεις ως και στα κατεχόμενα στην Κύπρο στο Doğu Akdeniz Üniversitesi

Ο Özgür Özel ο πρόεδρος του ρεπουμπλικανικού κόμματος του λαού δήλωσε ότι 1 εκατομμύριο πολίτες μας είναι στους δρόμους για να στηρίξουν τον Ekrem İmamoğlu και τη Δημοκρατία!

Στην Προύσα, Τούρκοι φασίστες επιτέθηκαν σε Κούρδους που είχαν βγει στους δρόμους σε ένδειξη αλληλεγγύης με τον Ekrem Imamoglu και για να υποστηρίξουν τη συμμαχία της Κωνσταντινούπολης μεταξύ του DEM και του CHP.

Ο Ερντογάν έχει παρατάξει πραγματικό στρατό.. Χιλή.. Ισλαμιστική Χούντα.

και τραυματίες

Με παρέμβαση του πριν λίγο ο Γ Εισαγγελέας διαψεύδει τις διαρροές στα ΜΜΕ ότι εκδόθηκε απόφαση για σύλληψη και περεταίρω κράτηση του Ιμάμογλου.. ή έκαναν πίσω ή φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό το Γιάννη..

dimpenews.com

Σάββατο 22 Μαρτίου 2025

Μήπως ήρθε η ώρα να βγούμε στους δρόμους ξανά;






Μια σειρά ντοκιμαντέρ εξετάζουν τη δεκαετία του '60, που αποδείχθηκε σημείο καμπής στην ιστορία. Οι προοδευτικές κοινωνικές αξίες που διατυπώθηκαν για πρώτη φορά τότε δέχονται σήμερα επίθεση από την ακροδεξιά, αν και όχι για πρώτη φορά.Δεν ήταν μια επανάσταση, αλλά πολλές ταυτόχρονες. 

Η δεκαετία του ’60 ήταν ένα σημείο καμπής -μια ρήξη γενεών, η γέννηση κάτι νέου. Υπήρξε η έκρηξη της ποπ κουλτούρας και της αντικουλτούρας, οι διαμαρτυρίες μιας μορφωμένης μεταπολεμικής νεολαίας που αναζητούσε τη θέση της στην κοινωνία, ο πόλεμος του Βιετνάμ, οι δολοφονίες του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και του Ρόμπερτ Κένεντι, η κρίση των πυραύλων, το ταξίδι στη Σελήνη, οι εξεγέρσεις του Στόουνγουολ, το αντισυλληπτικό χάπι και η σεξουαλική απελευθέρωση.

Ήταν μια εποχή ακτιβισμού Eιρηνισμός, φεμινισμός, αγώνας κατά του φυλετικού διαχωρισμού, coming out και αντιπυρηνικός περιβαλλοντισμός. Και ήταν και ο Μάης του 1968, ο οποίος είχε απήχηση από την Πράγα μέχρι το Μεξικό, αλλά το επίκεντρό του ήταν το Παρίσι.

Η υπερσυντηρητική αντεπίθεση που βιώνει σήμερα ο πλανήτης, με την οργή της ενάντια στις έννοιες της ισότητας και της ενσωμάτωσης, τον νέο ιμπεριαλισμό της και την εστίασή της στη διάλυση του κράτους, μοιάζει να είναι μια ήττα όλων όσων αντιπροσώπευε το 1968, το αποκορύφωμα μιας επαναστατικής δεκαετίας.

Αλλά οι αλλαγές που έθεσε σε κίνηση το 1968 δεν θα σβηστούν εύκολα.

1967 – The Summer of Love 

Από τον ιδεαλισμό των χίπις στα οδοφράγματα

Για να καταλάβουμε τι συνέβη τότε, ο πολυγραφότατος Βρετανός σκηνοθέτης Lyndy Saville, που ειδικεύεται στην ιστορία και την ποπ κουλτούρα, έβγαλε δύο ντοκιμαντέρ, τα οποία είναι διαθέσιμα στο Amazon Prime και στο YouTube. Ονομάζονται «1967: Το καλοκαίρι της αγάπης» και «1968: Μια χρονιά πολέμου, αναταραχής και όχι μόνο».

Τα γύρισε το 2017 και το 2018, στην 50ή επέτειο των γεγονότων που εξιστορούνται, συνδυάζοντας αρχειακό υλικό με σχόλια από Βρετανούς κυρίως ειδικούς που έζησαν εκείνα τα χρόνια.

Παρακολουθώντας τα δύο μαζί, είναι δυνατόν να παρατηρήσουμε το άλμα που έκανε μια και μόνο γενιά από τον ιδεαλισμό των χίπις σε οδοφράγματα και διαδηλώσεις μέσα σε λίγους μήνες.

Γίνονται παραλληλισμοί μεταξύ των πολιτιστικών, κοινωνικών και πολιτικών κινημάτων, και τα πλάνα στέκονται στη μόδα, τον κινηματογράφο, την τηλεόραση και τη διαφήμιση που αντανακλούσαν το πνεύμα της εποχής.

Το χάσμα των γενεών γινόταν όλο και πιο κραυγαλέο

Το 1967 επικεντρώνεται σε εκείνη την έκρηξη της δύναμης των λουλουδιών, των ψυχεδελικών ναρκωτικών και του ηδονισμού που βίωσαν οι νέοι του Σαν Φρανσίσκο και του Λονδίνου, με καλή μουσική σε μια ένδοξη χρονιά για τη ροκ.

Το 1968, ο ακτιβισμός απέκτησε δυναμική, στοχεύοντας σε πολλαπλά ζητήματα, όπως ο πόλεμος, ο καπιταλισμός, ο θεσμικός ρατσισμός και οι πολιτικές τάξεις. Ο πόλεμος του Βιετνάμ και οι δολοφονίες αριστερών ηγετών άναψαν το φιτίλι.

Το χάσμα των γενεών γινόταν όλο και πιο κραυγαλέο: οι γονείς δεν άντεχαν να βλέπουν τους γιους τους να αναλαμβάνουν ορισμένους γυναικείους αισθητικούς ρόλους ή τις κόρες τους να αισθάνονται απελευθερωμένες. Πολλοί ενήλικες της εποχής φοβόντουσαν ότι ο τρόπος ζωής τους θα καταστρεφόταν.

«The Sixties»

Το κίνημα των χίπις προέκυψε από τους μπίτνικς

Πιο φιλόδοξη και στο ίδιο πνεύμα είναι η σειρά που παρήγαγε ο Τομ Χανκς για το CNN το 2013 με τίτλο The Sixties. Η ιστορία ξεκινάει με γρήγορους ρυθμούς, αλλά στη συνέχεια επιβραδύνει για να μας δώσει χρόνο να αφομοιώσουμε αυτό που είδαμε.

Αν τα δύο ντοκιμαντέρ του Saville τείνουν να εξετάζουν τον κόσμο από την οπτική γωνία του Λονδίνου, το The Sixties επικεντρώνεται στις ΗΠΑ.

Το έβδομο από τα 10 επεισόδια εξηγεί πώς το κίνημα των χίπις προέκυψε από τους μπίτνικς και τη λαϊκή σκηνή του Γκρίνουιτς Βίλατζ, μέσα από το τρελό καλοκαίρι του 1967 στο Χάι-Άσμπουρι, μέχρι την έναρξη της παρακμής λίγο μετά το Γούντστοκ.

Το όγδοο επεισόδιο επικεντρώνεται στο 1968, αλλά έχει μια στενή οπτική γωνία: εστιάζει περισσότερο στην πολιτική, σε μια ταραχώδη και αιματηρή εκλογική χρονιά στις ΗΠΑ, παρά σε ό,τι συνέβαινε στους δρόμους, χωρίς καμία αναφορά σε ό,τι συνέβαινε οπουδήποτε αλλού εκτός από το Σικάγο (που φιλοξένησε το ταραχώδες Εθνικό Συνέδριο των Δημοκρατικών), πόσο μάλλον σε άλλες χώρες.

Ίσως ήταν πάντα μια υπόθεση του φωτός ενάντια στο σκοτάδι, του διαφωτισμού και του σκοταδισμού. Το ερώτημα είναι αν θα χρειαστεί να ξαναβγούμε στους δρόμους. Η απάντηση είναι «ναι»

«Το όνειρο τελείωσε»

Αξίζει να θυμηθούμε ότι το 1968 ήταν μια δύσκολη χρονιά. Ήταν σίγουρα μια πολιτική αποτυχία, όχι μόνο για τους εξτρεμιστές του. Αυτό που ακολούθησε ήταν η αποκατάσταση της συντηρητικής τάξης, με ηγέτες όπως ο Νίξον στις ΗΠΑ και ο Πομπιντού στη Γαλλία να απευθύνονται στη «σιωπηλή πλειοψηφία».

Στη συνέχεια ήρθε η πετρελαϊκή κρίση και αργότερα ένα άλλο δεξιό κύμα – αυτό του Ρήγκαν και της Θάτσερ. Έτσι, το χίπικο ιδεώδες γνώρισε διάφορες κρίσεις, αρχής γενομένης από το 1969, όταν ο Τσαρλς Μάνσον και οι οπαδοί του δολοφόνησαν τη Σάρον Τέιτ, όταν οι Hells Angels έριξαν «βόμβα βίας» στο φεστιβάλ Altamont και οι Μπράιαν Τζόουνς, Τζίμι Χέντριξ, Τζάνις Τζόπλιν και Τζιμ Μόρισον, όλοι σε ηλικία 27 ετών, πέθαναν εξαιτίας των υπερβολών της εποχής.

«Το όνειρο τελείωσε» τραγούδησε ο Τζον Λένον στο God, το 1970.

Ίσως ήταν πάντα μια υπόθεση του φωτός ενάντια στο σκοτάδι

Όμως, παρ’ όλες τις αποτυχίες, οι επαναστάσεις της δεκαετίας του 1960 φάνηκε να μετατοπίζουν τον πολιτιστικό πόλεμο -ο αμφισβητούμενος όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την ιδεολογική μάχη για τις κοινωνικές αξίες- υπέρ τους.

Εισήγαγαν το τέλος του φυλετικού διαχωρισμού, τη χειραφέτηση των γυναικών, το δικαίωμα στο διαζύγιο και την άμβλωση, τον σεβασμό της ελευθερίας και της σεξουαλικής ποικιλομορφίας, την κατασκευή της εικόνας και της ταυτότητας του καθενός, την ένταξη – όλα αυτά που τώρα πολιορκούνται από την άκρα δεξιά.

Επί του παρόντος, γινόμαστε μάρτυρες της δαιμονοποίησης της αλληλεγγύης και των εξισωτικών αξιών από τις μεγάλες δυνάμεις, και οι λεγόμενοι «ισχυροί άνδρες» επέστρεψαν.

Στην πραγματικότητα, οι πολιτιστικοί πόλεμοι έχουν τις ρίζες τους πολύ πιο πίσω από τη δεκαετία του 1960. Διαφορετικά, η φεουδαρχία και η δουλεία δεν θα είχαν ποτέ καταργηθεί, ούτε οι σουφραζέτες θα είχαν κερδίσει το δικαίωμα ψήφου των γυναικών.

Ίσως ήταν πάντα μια υπόθεση του φωτός ενάντια στο σκοτάδι, του διαφωτισμού και του σκοταδισμού. Το ερώτημα είναι αν θα χρειαστεί να ξαναβγούμε στους δρόμους. Η απάντηση είναι «ναι».

*Με στοιχεία από elpais.com



πηγή:https://www.in.gr/2025/03/22/life/ta-idanika-ton-agonon-tis-dekaetias-tou-60-poliorkountai-mipos-irthe-ora-na-vgoume-stous-dromous-ksana/?utm_source=onesignal&utm_medium=push&utm_campaign=2025-03-22---------#google_vignette


Ειδήσεις Σήμερα:

Εκπρόσωπος Τύπου ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ: - Ο κ. Μαρινάκης για να απαντήσει επιστρατεύει την «ομάδα προπαγάνδας» που σιτίζεται στο Μέγαρο Μαξίμου από τα λεφτά των φορολογουμένων


 Ο κ. Μαρινάκης δεν βρήκε το θάρρος και τα επιχειρήματα να απαντήσει στα ερωτήματα μου. Όπως κάθε φορά που δεν μπορεί να πει κάτι πειστικό, επιστρατεύει την «ομάδα προπαγάνδας» που σιτίζεται στο Μέγαρο Μαξίμου από τα λεφτά των φορολογουμένων για να πετάει λάσπη στους πολιτικούς αντιπάλους της κυβέρνησης.

Επιβεβαίωσε πλέον με καθαρό τρόπο ότι είναι ο πολιτικός προϊστάμενος και ο εντολέας του ψηφιακού παρακράτους. Κύριε Μαρινάκη, δεν γνωρίζετε πως η διαδικασία παραπομπής στον φυσικό δικαστή που προβλέπει το Σύνταγμα μας γίνεται μέσω απόφασης της Ολομέλειας της Βουλής μετά από έκδοση πορίσματος της Προανακριτικής Επιτροπής; Αφήστε την Προανακριτική Επιτροπή να επιτελέσει τον ρόλο που της επιφυλάσσει το Σύνταγμα. Μην συνεχίζετε άλλο αυτόν τον κατήφορο.

Οι δημοκρατικοί θεσμοί δεν είναι ακορντεόν. Η δημοκρατία είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να παίζετε μαζί της.

https://x.com/kdtsoukalas/status/1902675706858922297?s=48


 

Η ζωή και η δράση του ανθρώπου που λίγο έλειψε να καταπνίξει την Ελληνική Επανάσταση του 1821-Τα άγνωστα περιστατικά και οι μεγάλες απώλειες του από την αναχώρηση του από την Αλεξάνδρεια ως την αποβίβαση των στρατευμάτων του στην Πελοπόννησο

Ο κορωνοϊός σίγουρα, και δικαιολογημένα, μονοπωλεί το ενδιαφέρον της παγκόσμιας και της ελληνικής κοινής γνώμης. Καθώς δεν είμαστε ειδικοί, δεν έχει νόημα να ασχοληθούμε με το θέμα, άλλωστε το protothema.gr καλύπτει πλήρως το κεφάλαιο «κορωνοϊός». Έτσι, μετά το χθεσινό μας άρθρο για τις επιδημίες στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα, επιστρέφουμε σήμερα στα γνωστά, αμιγώς ιστορικά θέματα. Θα ασχοληθούμε με τον Ιμπραήμ πασά, τον άνθρωπο που λίγο έλειψε να σταθεί μοιραίος για την Ελληνική Επανάσταση του 1821 και να πετύχει όσα δεν είχαν καταφέρει τα προηγούμενα χρόνια (πριν το 1825), τα οθωμανικά στρατεύματα: να την καταπνίξει.

Ποιος ήταν ο Ιμπραήμ πασάς;

Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Μήπως ο Ιμπραήμ υπήρξε υπερτιμημένος; ‘Όχι τόσο στον τομέα των ικανοτήτων του, όσο στο θέμα της εκστρατείας του στην Ελλάδα. Οι περισσότερες Ελληνίδες και οι περισσότεροι Έλληνες, αν ρωτηθούν για αυτόν, θα απαντήσουν (όσες και όσοι ξέρουν…), ότι ήταν ένας φοβερός και τρομερός στρατιωτικός που συνέτριψε παντού τους Έλληνες και αν δεν είχα παρέμβει οι Μεγάλες Δυνάμεις και δεν ακολουθούσε η ναυμαχία του Ναβαρίνου και η εκστρατεία του Μεζόν στην Πελοπόννησο, σίγουρα θα είχε καταστείλει την Επανάσταση.
Το 2016, από τις ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΗΤΗΣ, κυκλοφόρησε ένα βιβλίο του αείμνηστου ιστορικού και ακαδημαϊκού Μιχαήλ Β. Σακελλαρίου (1912-2014), με τίτλο «Η απόβαση του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο καταλύτης για την αποδιοργάνωση της Ελληνικής Επανάστασης 24 Φεβρουαρίου- 23 Μαΐου 1825». Το συγκεκριμένο έργο, γράφτηκε απ’ τον αείμνηστο Μ. Σακελλαρίου, μεταξύ 1939- 1942. Σκόπευε να το συνεχίσει και να το εμπλουτίσει με στοιχεία από ευρωπαϊκά και αιγυπτιακά αρχεία, μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Όμως, η απόφασή του να ασχοληθεί με την αρχαία ελληνική ιστορία, τον έκαναν να μην ασχοληθεί περαιτέρω με τον Ιμπραήμ. Ωστόσο, το 2007, αποφάσισε να δει πάλι το υλικό που είχε συγκεντρώσει, 65 χρόνια πριν. Με μερικές προσθήκες και βελτιώσεις, το βιβλίο εκδόθηκε το 2016, φέρνοντας στο φως πολύτιμες και άγνωστες πληροφορίες για τον Ιμπραήμ και την δράση του, που ανατρέπουν πολλά απ’ όσα πιστεύαμε μέχρι σήμερα γι’ αυτόν.

Ο Ιμπραήμ πασάς γεννήθηκε το 1789 στην Καβάλα ή στο χωριό Νικηφόρος (παλαιότερα Νουσρατλί), της Δράμας. Ήταν γιος του αλβανικής καταγωγής Βαλή της Αιγύπτου Μοχάμετ Άλη και μιας Χριστιανής, γνωστής ως χήρας Τουρματζή. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, ήταν γιος της χήρας, από τον γάμο της με κάποιον Τουρματζή και ο Μοχάμετ Άλη τον υιοθέτησε. Πήρε μόρφωση από Ευρωπαίους παιδαγωγούς. Ήταν κοντός και παχύς, τολμηρός αποφασιστικός και παράφορος. Μετά τον διορισμό του πατέρα του ως αντιβασιλέα της Αιγύπτου (1805), ο Ιμπραήμ άρχισε να δείχνει τις στρατιωτικές του ικανότητες. Ο Μοχάμετ Άλη, λόγω του ατίθασου χαρακτήρα του, τον εξόρισε αρχικά στο εσωτερικό της Αιγύπτου, όμως σύντομα τον χρειάστηκε για να εξοντώσει τους Μαμελούκους που λυμαίνονταν το Σουλτανάτο της Αιγύπτου.

Το 1818, κατέστειλε την εξέγερση των Βαχαβιτών, μιας μουσουλμανικής αίρεσης και επανέφερε τη Μεδίνα, ιερή πόλη των Μουσουλμάνων, στην οθωμανική επικράτεια. Για ανταμοιβή, ο σουλτάνος Μαχμούτ Β’ του ανέθεσε το πασαλίκι της Μέκκας και τον ονόμασε πασά με τρεις ιππουρίδες (αλογοουρές) καθιστώντας τον ισότιμο με τον πατέρα του. Από τότε ασχολήθηκε συστηματικά με τη σωστή οργάνωση του αιγυπτιακού στρατού και για τον σκοπό αυτό χρησιμοποίησε σε καίριες θέσεις Γάλλους, κυρίως, αξιωματικούς που είχαν πάρει μέρος στους ναπολεόντειους πολέμους. Στην προσπάθειά του αυτή, συνάντησε πολλές αντιδράσεις από τους Αιγύπτιους αξιωματικούς ωστόσο κατάφερε να επιβληθεί. Έτσι, το 1823, ο στρατός της αντιβασιλείας της Αιγύπτου, απαρτιζόταν από 100.000 άνδρες αρκετά καλά γυμνασμένους και ετοιμοπόλεμους.

Η Επανάσταση ως το 1824

Τα πρώτα χρόνια της Επανάστασης του 1821, οι ελληνικές δυνάμεις υπερίσχυσαν σχεδόν παντού σε στεριά και θάλασσα, των Οθωμανικών. Το 1823, η δύναμη της αντίστασης των Οθωμανών μειώθηκε ακόμα περισσότερο και η Επανάσταση είχε εδραιωθεί και ο εχθρός φαινόταν ανίκανος να την καταστείλει. Και μέσα στα ελευθερωμένα από τους Έλληνες εδάφη μόνο λίγα φρούρια, κι αυτά αποκλεισμένα, παρέμεναν στα χέρια των Τούρκων: της Αθήνας, της Ναυπάκτου, της Καρύστου, της Πάτρας, της Μεθώνης και της Κορώνης.

Κι ενώ οι Οθωμανοί φαίνονταν αποδυναμωμένοι και οι Έλληνες σε πολύ πλεονεκτική θέση, οι εσωτερικές έχθρες, ο φανατισμός και προσωπικές φιλοδοξίες, οδήγησαν από τα τέλη του 1823 ως τις αρχές του 1825 σε εμφύλιες συγκρούσεις, δύο φορές, που λίγο έλειψε να προκαλέσουν το τέλος και την αποτυχία, την «αυτοκατάλυση» της Επανάστασης.

Βλέποντας την κατάσταση αυτή ο σουλτάνος αποφάσισε να κινητοποιήσει και να αξιοποιήσει περισσότερες στρατιωτικές δυνάμεις. Έτσι απευθύνθηκε στον ημιανεξάρτητο «υφιστάμενό» του, Μοχάμετ Άλη της Αιγύπτου που ήταν ο πρώτος επικεφαλής ισλαμικής χώρας που προσανατολιζόταν προς τη Δύση. Οι δυο τους αποφάσισαν να συμπράξουν. Ο μεν σουλτάνος θα κατέπνιγε την Επανάσταση στα νησιά, ενώ ο δεύτερος θα καταλάμβανε την Κρήτη και την Πελοπόννησο, τις οποίες, αν όλα πήγαιναν όπως τα είχαν σχεδιάσει, θα του παραχωρούσε μετά την καταστολή της Επανάστασης ο σουλτάνος.

Η εκστρατεία άρχισε να σχεδιάζεται στις αρχές του 1824.

Η εκστρατεία του Ιμπραήμ στην Ελλάδα

Η προετοιμασία της κράτησε αρκετούς μήνες. Στο επιτελείο του Ιμπραήμ ανήκαν Ευρωπαίοι αξιωματικοί όπως αναφέραμε, με επικεφαλής τον Γάλλο εξωμότη de Seve που έγινε γνωστός ως Σο(υ)λεϊμάν μπέης. Ο Ιμπραήμ άρχισε να συγκεντρώνει και να εκπαιδεύει στρατό, να μαζεύει χρήματα, πολεμικό υλικό και τρόφιμα και να ναυλώνει ευρωπαϊκά φορτηγά για να μεταφέρει τον στρατό του στην Ελλάδα. Είχε φροντίσει ακόμα και να δωροδοκήσει Ευρωπαίους τυχοδιώκτες που εμφανιζόμενοι ως φιλέλληνες, γύριζαν σε διάφορα μέρη της χώρας μας συγκεντρώνοντας πληροφορίες που τις μετέφεραν στη συνέχεια στον Ιμπραήμ. Αυτός πίστευε ότι ως την άνοιξη του 1824 θα είχε ολοκληρώσει τις ετοιμασίες του και θα έφτανε στην Ελλάδα.

Στα αρχικά σχέδιά του ήταν να κάνει απόβαση στην Πάτρα και το Νεόκαστρο και να καταστρέψει την Ύδρα και τις Σπέτσες.

Όμως επιδημίες, μια καταστρεπτική πυρκαγιά στην ακρόπολη της πρωτεύουσάς του και επαναστάσεις στη Συρία και την Άνω Αίγυπτο καθυστέρησαν τις ετοιμασίες του.

Οι Έλληνες μάθαιναν από διάφορες πηγές για τις ετοιμασίες του πασά της Αιγύπτου εναντίον τους. Ήταν όμως τόσο πολύ απορροφημένοι τις εμφύλιες διαμάχες που δεν έκαναν απολύτως τίποτε. Ο στόλος, το μεγαλύτερο όπλο της χώρας μας, είχε διαταγή από το νέο Εκτελεστικό να στραφεί εναντίον του παλαιού! Έτσι χωρίς καμία αντίσταση ο αιγυπτιακός στόλος με αλβανικό αποβατικό σώμα, κατέλαβε την Κρήτη. Ένα προπύργιο της Επανάστασης έπεσε και ο εχθρός απέκτησε μια σημαντική βάση για τη συνέχιση των επιχειρήσεών του.

Η κυβέρνηση που επικράτησε στον εμφύλιο, έδωσε αμνηστία στους ηττημένους αντιπάλους της στις 2/14 Ιουνίου 1824. Ωστόσο το χαμένο έδαφος ήταν πολύ δύσκολο να ανακτηθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Οι Τούρκοι από τα Δαρδανέλια και οι Αιγύπτιοι από την Κρήτη άρχισαν τα χτυπήματα. Πρώτος ο αιγυπτιακός στόλος κινήθηκε προς την Κάσο και την κατέστρεψε στα τέλη Μαΐου 1824. Ακολούθησαν τα Ψαρά που κατέστρεψε ο τουρκικός στόλος με επικεφαλής τον ναύαρχο Χοσρέφ στις 21 Ιουνίου/3 Ιουλίου 1824. Και στις δύο περιπτώσεις, ο ελληνικός στόλος με επικεφαλής τον Δημήτριο Σαχτούρη στην πρώτη περίπτωση και τον Ανδρέα Μιαούλη στη δεύτερη, έφτασε με καθυστέρηση. Παράλληλα, ο Μοχάμετ Άλη προετοίμαζε το εκστρατευτικό σώμα για την επιχείρηση στην Πελοπόννησο.

Στα τέλη Ιουνίου, το εκστρατευτικό σώμα ήταν έτοιμο. Απαρτιζόταν από 4 συντάγματα. Οι μάχιμοι άνδρες ήταν 19.605. Υπήρχαν ακόμα 2.000 ιπποκόμοι και 4.000 υπηρέτες. Συνολικά, ο Μοχάμετ Άλη έστειλε στην Ελλάδα 26.000 άνδρες με αρχηγό τον Ιμπραήμ που περιστοιχιζόταν από διάφορους Ανατολίτες αξιωματούχους.

Η ανώτατη διοίκηση δεν είχε λάβει εκπαίδευση αξιωματικού του τακτικού στρατού. Προσκολλήθηκαν όμως στο εκστρατευτικό σώμα σαν εκπαιδευτές και έντεκα Ευρωπαίοι αξιωματικοί: 9 του Πεζικού, ένας του Μηχανικού και ένας των Σκαπανέων. Κορυφαίος όλων, ο Ιταλός Giovanni Romei, Ιταλός Συνταγματάρχης του Μηχανικού, παλαιός αξιωματικός στον στρατό του Ναπολέοντα.

Πολλά ευρωπαϊκά πλοία ήταν έτοιμα από καιρό για να μεταφέρουν το αιγυπτιακό εκστρατευτικό σώμα και τα εφόδιά του. Για να εξαπατήσουν τον ελληνικό στόλο όσα μετέφεραν τρόφιμα, εφοδιάστηκαν με ψεύτικα ναυλωτικά, ότι δήθεν το φορτίο τους προοριζόταν για τη Μάλτα, τα νησιά του Ιονίου και λιμάνια της Αδριατικής.

Στις αρχές Ιουλίου 1824, 272 πολεμικά και μεταγωγικά πλοία του αιγυπτιακού, οθωμανικού και τυνησιακού στόλου απέπλευσαν από την Αλεξάνδρεια για τις ελληνικές θάλασσες.
Τα παθήματα του Ιμπραήμ

Η νηοπομπή αυτή όμως δεν μπόρεσε να διατηρηθεί σε τάξη. Πολλά πλοία σκόρπισαν και απομακρύνθηκαν. Πρώτος σταθμός των πλοίων ήταν η Μάκρη (Μαρμάρι) όπου γιόρτασαν το Ραμαζάνι και έπειτα κατευθύνθηκαν στη Ρόδο όπου έφτασαν στις αρχές Αυγούστου 1824. Την ίδια εποχή, ο Χοσρέφ επιδίωκε να καταλάβει τη Σάμο. Όμως πλέον ο ελληνικός στόλος με επικεφαλής τον Μιαούλη βρισκόταν στη θέση του. Ο Χοσρέφ ζήτησε τη βοήθεια του Ιμπραήμ που βρισκόταν στην Αλικαρνασσό κι εκείνος θεωρώντας πως θα είχε εύκολο έργο, συμφώνησε.

Στη ναυμαχία του Γέροντα όμως ο ελληνικός στόλος συνέτριψε τους επιτιθέμενους εχθρούς (29/8/1824) και πυρπόλησε την τυνησιακή ναυαρχίδα. Ο Ιμπραήμ πείσμωσε και στοχοποίησε τη Σάμο. Και πάλι όμως ο Μιαούλης βρέθηκε μπροστά του και τον σταμάτησε μπροστά στο νησί (9/21 Σεπτεμβρίου 1824). Και όχι μόνο αυτό. Καταδίωξε τους δύο στόλους ανάμεσα στις Κυκλάδες κοντά στην Ικαρία, έξω απ’ τη Χίο και τη Λέσβο και ματαίωσε μια απόπειρά τους να ξαναγυρίσουν στην Αλικαρνασσό. Η… σύμπραξη των δυο πασάδων διακόπηκε άδοξα. Ο Χοσρέφ μετά από σουλτανική διαταγή επέστρεψε στη βάση του, αφήνοντας 15 πλοία στον Ιμπραήμ που γύρισε στην Αλικαρνασσό στις 10/22 Οκτωβρίου. Είχε όμως χάσει πολύτιμο χρόνο και δυνάμεις.

Οι πλοίαρχοι των ναυλωμένων ευρωπαϊκών σκαφών ζητούσαν να πληρωθούν και να φύγουν. Θανατηφόρες ασθένειες έπληξαν τον στρατό του στην Αλικαρνασσό. Με το πείσμα και με σκληρές τιμωρίες επέβαλε την πειθαρχία.

Στις 25 Οκτωβρίου, μέσα σε σφοδρή κακοκαιρία, έδωσε εντολή στον στόλο του να ξεκινήσει για την Πελοπόννησο. Στις 2/14 Νοεμβρίου εμφανίστηκε πάλι ο ελληνικός στόλος με τον Μιαούλη επικεφαλής, που άρχισε να καταδιώκει τον εχθρικό. Ο Ιμπραήμ απελπισμένος, έδωσε σήμα ,να σωθεί όπως μπορεί το κάθε πλοίο. Ο στόλος του σκόρπισε. Ο Ιμπραήμ έφτασε στη Σούδα. Άλλα πλοία γύρισαν στη Ρόδο και το Μαρμάρι ενώ κάποια έφτασαν στην Αλεξάνδρεια! Οι απώλειες του Ιμπραήμ ήταν τεράστιες. Στα χέρια των Ελλήνων, ανάμεσα στα άλλα, έπεσαν μια σακολέβα με πολλά χρήματα, πέντε ευρωπαϊκά μεταγωγικά με 1.700 άνδρες ,σχεδόν όλους του 6ου Συντάγματος και δέκα αυστριακά, με άλογα, ιππείς, εφόδια και τρόφιμα. Ο ελληνικός στόλος στις 12/24 Νοεμβρίου αποσύρθηκε στις βάσεις του για τις αναγκαίες επισκευές.


Ο εφησυχασμός που προκλήθηκε στην ελληνική πλευρά οδήγησε σε νέο γύρο εμφύλιων συγκρούσεων. Επί ένα μήνα οι Έλληνες σπαράζονταν στον Μοριά. Η Πύλη πίεζε τον Ιμπραήμ να περάσει στην Πελοπόννησο επωφελούμενος από τον ελληνικό εμφύλιο. Ο Αιγύπτιος πήγε στη Ρόδο και το Μαρμάρι και οδήγησε στη Σούδα όσα πλοία είχαν παραμείνει εκεί. Έστειλε στην Κορώνη και τη Μεθώνη μια γολέτα κι ένα μπρίκι με τρεις λόχους για να ενισχύσουν τα φρούρια που πολιορκούσαν οι Έλληνες. Το μπρίκι όμως χάλασε από τη θαλασσοταραχή και γύρισε πίσω αλλά η γαλέτα κατάφερε να αποβιβάσει δυνάμεις και εφόδια.

Παράλληλα, ο Μοχάμετ Άλη έστειλε στο Μαρμάρι τα πλοία που είχαν επιστρέψει στην Αλεξάνδρεια μετά τον διασκορπισμό τους. Ο Ιμπραήμ έφυγε από τη Σούδα για να τα παραλάβει. Στην επιστροφή του αυτή, τον βρήκε νέα κακοτυχία. Σφοδρή τρικυμία έπληξε τη νηοπομπή. Τα περισσότερα από τα 36 πολεμικά και φορτηγά γύρισαν στην Αλεξάνδρεια και το Μαρμάρι. Μόνο 5 φρεγάτες, τρία μπρίκια και μερικά μικρότερα έφτασαν με τον Ιμπραήμ στη Σούδα. Ένα από αυτά που σκόρπισαν, το συνάντησε η γαλέτα του Μπόταση και το έκαψε. Μερικά μικρά πολεμικά και φορτηγά πλοία έφτασαν σκόρπια στη Σούδα στις αρχές Φεβρουαρίου, ενώ όσα πήγαν στην Αλεξάνδρεια έμειναν εκεί ως τις 6/18 Μαρτίου. Και στην Κρήτη όμως, ο αιγυπτιακός στρατός είχε πολλά προβλήματα. Έβρεχε συνεχώς και έκανε πολύ κρύο. Φορώντας ελαφριά ρούχα, πολλοί άνδρες του Ιμπραήμ, αρρώστησαν. Οι επιδημίες θέριζαν. Οι σκοτωμένοι, πνιγμένοι, αιχμάλωτοι και τα θύματα των ασθενειών που θέρισαν τους Αιγύπτιους στην Αλικαρνασσό, στη Ρόδο και τη Σούδα ήταν 7.000! Η συνοχή του στρατού, διατηρήθηκε χάρη στη σκληρότατη πειθαρχία που επέβαλε ο Ιμπραήμ.

Χρησιμοποιούσε πνευματικά μέσα με τους ιμάμηδες που συνόδευαν τον στρατό και σωματικές τιμωρίες. Σε μεγάλη χρήση, ήταν η ποινή του ραβδισμού, την οποία δέχονταν ακόμα και Ταγματάρχες και Λοχαγοί! Και στο ιππικό είχε όμως μεγάλες απώλειες ο Ιμπραήμ. Τουλάχιστον 1.200 ιππείς και 1.500 άλογα σε σύνολο 2.000 χάθηκαν. Δύο Λόχοι Σκαπανέων έπεσαν στα χέρια των Ελλήνων και άλλοι δύο ήταν στα πλοία που επέστρεψαν στην Αλεξάνδρεια. Από τους σωματοφύλακες του Ιμπραήμ, μόνο 80 επέζησαν. Οι υπόλοιποι πνίγηκαν ή πέθαναν από τις κακουχίες. 20 πλοία πιάστηκαν από τους Έλληνες και άλλα τόσα βυθίστηκαν. Ο Ιμπραήμ υποχρεώθηκε να πληρώσει επιπλέον χρήματα για να παρατείνει τη ναύλωση των ευρωπαϊκών πλοίων.

Παρ’ όλα αυτά, τον Φεβρουάριο του 1825, με 7 μήνες καθυστέρηση, ήταν έτοιμος να αποβιβασθεί στην Πελοπόννησο. Ακόμα και η αποβίβαση των δυνάμεών του στον Μοριά ήταν τραγελαφική. Στις 12 και 13 Φεβρουαρίου 1825, έφτασε το πρώτο «κύμα». Ωστόσο, 50 άνδρες πνίγηκαν κατά την αποβίβαση στη Μεθώνη!

Στις 5/17 Μαρτίου, έφτασε το δεύτερο «κύμα». Επικράτησε μεγάλη σύγχυση και σημειώθηκαν δυστυχήματα και απώλεια υλικού που έπεσε στη θάλασσα. Με το τρίτο «κύμα», έφτασαν στον Μοριά πολεμικό υλικό και άλλα εφόδια. Αυτές ήταν οι περιπέτειες του Ιμπραήμ μέχρι να φτάσει στην Πελοπόννησο. Με τα όσα έγιναν στη συνέχεια θα ασχοληθούμε σε επόμενο άρθρο.

Βασική πηγή για το άρθρο ήταν το βιβλίο του Μιχαήλ Β. Σακελλαρίου «Η απόβαση του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο καταλύτης για την αποδιοργάνωση της Ελληνικής Επανάστασης», ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΗΤΗΣ, 2016