Όταν η δημοκρατία είναι μόνο πρόσχημα και κενή ρητορεία, τα περιθώρια ενδοκυβερνητικών και εσωκομματικών διαφορών και αντιθέσεων διευρύνονται στο έπακρο. Τότε τα ίδια τα κόμματα δεν είναι πολιτικοί σχηματισμοί, δεν εκφράζουν ανάγκες και στόχους συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων. Ομολογούν με αφελή καύχηση ότι είναι «πολυσυλλεκτικά», όχι μόνο ψήφων αλλά και απόψεων, ιδεολογικών αντιλήψεων, ιδιοτελών επιδιώξεων. Είναι, δηλαδή, α-πολιτικά συνδικάτα συμφερόντων.
Γι’ αυτό και τα κομματικά συνέδρια, οι κεντρικές επιτροπές, τα εκτελεστικά γραφεία των κομμάτων λειτουργούν στην προσχηματική «δημοκρατία» μόνο σαν εκφάνσεις ενός στερεότυπου τελετουργικού. Ούτε εκφράζουν κοινωνικά αιτήματα, ούτε παράγουν πολιτική. Φιλοξενούν ρητορικές κορόνες και υπηρετούν κενά προσχήματα – κυρίως τηλεοπτικές εντυπώσεις.
Δεν έχει, επομένως, κανένα νόημα η ηθικολογική προτροπή προς τους διαφωνούντες με την κυβέρνησή τους υπουργούς, να εκθέτουν τις διαφωνίες τους στα «κομματικά όργανα», προτού τις δημοσιοποιήσουν. Είναι σαν να τους προτρέπει κανείς να σπείρουν σιτάρι στην άσφαλτο. Να προσαγάγουν πολιτικές προτάσεις και πολιτικό προβληματισμό σε χώρους που έχουν συγκροτηθεί για να είναι πολιτικά άγονοι και μόνο εθιμοτυπικά διακοσμητικοί.
Στις προσχηματικές δημοκρατίες, να είσαι υπουργός, δεν σημαίνει ότι ασκείς πολιτική. Κατά κανόνα, περνάς το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας με τηλεφωνήματα και επισκέψεις της εκλογικής σου πελατείας. Αν τα περιθώρια για ρουσφέτια έχουν αναγκαστικά περιοριστεί, παρέχεις στην πελατεία σου ψυχολογική τόνωση και παρηγορητική κατανόηση. Το σπουδαιότερο έργο σου είναι να βρίσκεις τρόπους επιδέξιου συμβιβασμού με τα ενδοϋπουργικά και τα έξωθεν συμφέροντα που διαπλέκονται στον τομέα σου και υπαγορεύουν την πολιτική του υπουργείου σου. Αν είσαι ιδιαίτερα φιλόδοξος, προσπαθείς εσπευσμένα να προωθήσεις δυο-τρεις δευτερεύουσες πρωτοβουλίες που ξέρεις ότι θα είναι βραχύβιες, αφού ο διάδοχός σου στο υπουργείο θα τις ξηλώσει οπωσδήποτε, για να πειραματιστεί με δικές του.
Δεν μετέχουν σε συνολικές κυβερνητικές ευθύνες οι υπουργοί μιας προσχηματικής δημοκρατίας. Γι’ αυτό και οι τολμηρότεροι (συνήθως όσοι αποβλέπουν στην πρωθυπουργική καθέδρα) δεν διστάζουν να δημοσιοποιούν την κριτική τους ή τις αντιρρήσεις τους για κάποιες πτυχές του κυβερνητικού έργου, για την καταλληλότητα ή όχι συναδέλφων τους, για τη στρατηγική συγκεκριμένου υπουργείου. Έτσι προσπαθούν να διασώσουν έναν διακοσμητικό, αλλά διακριτό ρόλο, αφού η άσκηση πολιτικής έχει αποκλειστεί από τις αρμοδιότητές τους. Λογικό και συγγνωστό.
Αλλά και σπάνιο. Κατά κανόνα, η υπουργοποιημένη κομματική υπαλληλία περιφέρεται σε τηλεοράσεις και ραδιοθαλάμους (είναι μέσα στις υποχρεώσεις του καθημερινού ασφυκτικού προγράμματος) μόνο για να εκθειάσουν τον πρωθυπουργό και το κυβερνητικό έργο, εξωραΐζοντας ακόμα και τις πιο εξόφθαλμες αποτυχίες της κυβέρνησης. Τότε είναι που ο αξιοπρεπής πολίτης δείχνει στα παιδιά του την εικόνα αυτών των θλιβερών θυμάτων της εξουσιολαγνείας, για να πει: «Προσέξτε, μην φθάσετε ποτέ σε τέτοιον ανθρώπινο εκπεσμό».
Όταν η δημοκρατία είναι μόνο πρόσχημα και κενή ρητορεία, τα περιθώρια ενδοκυβερνητικών και εσωκομματικών διαφορών και αντιθέσεων διευρύνονται στο έπακρο. Τα ίδια τα κόμματα δεν είναι πολιτικοί σχηματισμοί, δεν απηχούν ανάγκες και στόχους συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων. Το ομολογούν με αφελή καύχηση ότι είναι «πολυσυλλεκτικά», όχι μόνο ψήφων αλλά και απόψεων, ιδεολογικών αντιλήψεων, κοινωνικών επιδιώξεων. Δηλαδή, α-πολιτικά συνδικάτα συμφερόντων.
Τουλάχιστον να επιβιώνει έστω και σε ελάχιστο λήμμα λαού η συνείδηση: τι είναι «δημοκρατία» και τι ωμή απάτη. Για την ελληνική συνείδηση δημοκρατία θα είναι πάντα η αυτοδιαχειριζόμενη κοινότητα, η ευρύτερη οικογένεια κάθε ανθρώπου.
Στις 15 Ιουλίου 1965 ο λαοπρόβλητος πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου εξαναγκάστηκε σε παραίτηση από τον νεαρό βασιλιά Κωνσταντίνο, επειδή θέλησε να αναλάβει ο ίδιος το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, αντί του Πέτρου Γαρουφαλιά, εκλεκτού του Παλατιού. Την ίδια ημέρα ορκίστηκε κυβέρνηση από αποσχισθέντα στελέχη του κόμματός του, της Ένωσης Κέντρου, που έμειναν στην ιστορία ως «Αποστάτες». Ακολούθησε μία περίοδος έντονης πολιτικής ανωμαλίας («Αποστασία»), που οδήγησε τελικά στο πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967.
Ο Δρόμος προς την Αποστασία
Στις 16 Φεβρουαρίου 1964 ο Γεώργιος Παπανδρέου και η Ένωση Κέντρου κατήγαγαν εκλογικό θρίαμβο, λαμβάνοντας το 52,8% των ψήφων και μία άνετη πλειοψηφία 171 εδρών στη νέα Βουλή. Η νέα κυβέρνηση που προέκυψε έφερε τη σφραγίδα του πρωθυπουργού, ο οποίος προσπάθησε να τηρήσει, όχι τόσο επιτυχημένα, τις εσωκομματικές ισορροπίες. Ήταν ένα εγχείρημα αρκετά δύσκολο, διότι η Ένωση Κέντρου ήταν ένας κομματικός σχηματισμός χωρίς ιδιαίτερη ιδεολογική συνοχή. Περιλάμβανε στις τάξεις του από φιλοβασιλικούς δεξιούς και σκληρούς αντικομουνιστές έως δημοκρατικούς σοσιαλιστές.
Στο Υπουργείο Προεδρίας τοποθετήθηκε ο Ανδρέας Παπανδρέου, κόκκινο πανί για το Παλάτι και τη Δεξιά, στο Υπουργείο Οικονομικών ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, πολιτικός με ηγετικές φιλοδοξίες και ιδιαίτερες ικανότητες στο παρασκήνιο και στο Υπουργείο Εθνικής Αμύνης ο Πέτρος Γαρουφαλιάς, φίλος μεν του πρωθυπουργού, αλλά κυρίως πολιτικός με στενές σχέσεις με το Παλάτι. Εκτός κυβερνητικού σχήματος έμειναν στελέχη της αριστερής πτέρυγας του κόμματος, όπως ο Ηλίας Τσιριμώκος και ο Σάββας Παπαπολίτης.
Η έλλειψη συνοχής στο κυβερνητικό στρατόπεδο φάνηκε πολύ γρήγορα. Στην ψηφοφορία για την ανάδειξη προέδρου της Βουλής, ο κυβερνητικός υποψήφιος Γεώργιος Αθανασιάδης - Νόβας καταψηφίστηκε και χρειάστηκε δεύτερη ψηφοφορία για να εκλεγεί (19 Φεβρουαρίου 1965). Τότε ήταν που ο Γεώργιος Παπανδρέου εκστόμισε την περίφημη φράση του «Οι θριαμβευταί της 16ης Φεβρουαρίου εγίναμεν η χλεύη των ηττημένων». Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε ως «οργανωτές της συνωμοσίας» τον Ηλία Τσιριμώκο και τον Σάββα Παπαπολίτη και ανακοίνωσε τη διαγραφή τους. Σύντομα, όμως, αναγκάστηκε να ανακαλέσει την απόφασή του. Τελικά, η κυβέρνηση Παπανδρέου θα λάβει ψήφο εμπιστοσύνης στις 5 Απριλίου 1964.
Κ. Μητσοτάκης, Στ. Στεφανόπουλος, Γ. ΠαπανδρέουΑπό τις πρώτες μέρες της ανόδου της στην εξουσία, η κυβέρνηση Παπανδρέου θέλησε να καταθέσει το στίγμα της, παρουσιάζοντας ένα φιλολαϊκό πρόσωπο και επιδιώκοντας να ξηλώσει το μετεμφυλιακό κράτος της Δεξιάς, με σειρά μέτρων που οδηγούσαν στην αποδυνάμωση των μηχανισμών του. Σε ό,τι αφορά τον τερματισμό του εμφυλιοπολεμικού κλίματος, η κυβέρνηση προχώρησε στην απελευθέρωση κομμουνιστών κρατουμένων, στην κατάργηση θεσμών αστυνόμευσης των πολιτικών απόψεων και στην ελεύθερη και ανεμπόδιστη δράση των συνδικαλιστικών οργανώσεων. Όμως, με τις περιορισμένες αλλαγές που πραγματοποίησε στην ηγεσία του στρατεύματος τον Απρίλιο του 1964, φάνηκε να αναγνωρίζει το προβάδισμα των Ανακτόρων στο νευραλγικό αυτό τομέα του κρατικού μηχανισμού.
Οι δημοτικές εκλογές της 5ης Ιουλίου θα επιβεβαιώσουν την εκλογική καθίζηση της ΕΡΕ και την άνοδο των δυνάμεων της ΕΚ και της ΕΔΑ. Όλο αυτό το διάστημα ο Γεώργιος Παπανδρέου είχε να αντιμετωπίσει και πιέσεις από το εξωτερικό για τη λύση του Κυπριακού, ιδιαίτερα από την Ουάσιγκτον.
Στο εσωτερικό της Ένωσης Κέντρου, η κόντρα Μητσοτάκη - Α. Παπανδρέου βάθυνε ακόμη περισσότερο, όταν στις αρχές Νοεμβρίου η εφημερίδα «Ελευθερία», που στην περίοδο του «Ανένδοτου» ήταν η πιο πιστή στον Γεώργιο Παπανδρέου και στην πολιτική του γραμμή, εξαπολύει μία άνευ προηγουμένου επίθεση στον πρωθυπουργό. Τον κατηγορεί ότι «διοικεί δικτατορικώς την Ένωσιν Κέντρου» και ότι «κατήργησε την κοινοβουλευτικήν ομάδα και το υπουργικόν συμβούλιον». Ο εκδότης της εφημερίδας, Πάνος Κόκκας, έχει στενούς δεσμούς με τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, ο οποίος δεν κρύβει τις φιλοδοξίες του να διαδεχτεί τον Παπανδρέου στην ηγεσία του κόμματος, ενώ του προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία η ραγδαία άνοδος και ακτινοβολία του Ανδρέα Παπανδρέου.
Ανδρέας Παπανδρέου - Κωνσταντίνος ΜητσοτάκηςΤο ανερχόμενο πολιτικό άστρο του Ανδρέα Παπανδρέου ανησυχεί, όχι μόνο τον Μητσοτάκη και τη Δεξιά, αλλά και τους Αμερικανούς, που βλέπουν ότι αμφισβητεί την πρωτοκαθεδρία τους στην Ελλάδα. Στις 15 Νοεμβρίου ο Ανδρέας Παπανδρέου υποβάλλει την παραίτησή του από την κυβέρνηση, λόγω διαφωνιών με τον πατέρα του, αλλά και των κατηγοριών μερίδας του Τύπου για χαριστικές αναθέσεις μελετών δημοσίων έργων. Στις εναντίον του επιθέσεις πρωτοστατεί η εφημερίδα «Ημέρα» του Τζώρτζη Αθανασιάδη και «Ελευθερία» του Πάνου Κόκκα, που διατηρεί φιλικούς δεσμούς με τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη.
Οι βαθιές αντιθέσεις στους κόλπους της Ένωσης Κέντρου εκδηλώνονται για μία ακόμη φορά τον Ιανουάριο του 1966, όταν ο Γεώργιος Παπανδρέου έχει να αντιμετωπίσει νέα ανταρσία από βουλευτές του κόμματος του, που θα λήξει σύντομα. Ο Γεώργιος Παπανδρέου περνά στην αντεπίθεση και στις 23 Φεβρουαρίου 1965 αποκαλύπτει στη Βουλή το σχέδιο εκτροπής από την ομαλότητα με την επωνυμία «Περικλής».
Η Δεξιά δεν αφήνει την πρόκληση να πάει χαμένη και στα μέσα Μαΐου μέσω φιλικών της εφημερίδων ξεσκεπάζει μία οργάνωση στους κόλπους του στρατεύματος με την επωνυμία ΑΣΠΙΔΑ και αρχηγό τον Ανδρέα Παπανδρέου. Την ίδια περίοδο, ένας αντισυνταγματάρχης σε μονάδα πυροβολικού στον Έβρο, ονόματι Γεώργιος Παπαδόπουλος (ο μετέπειτα δικτάτορας), καταγγέλλει κομμουνιστική συνωμοσία στη μονάδα του. Η εφημερίδα «Ελευθερία» εξακολουθεί να πρωτοστατεί στις επιθέσεις κατά του Γεωργίου Παπανδρέου και ο αντιπολιτευόμενος Τύπος κάνει λόγο για ακυβερνησία.
Εν τω μεταξύ, από τον Απρίλιο του 1965 ο Ανδρέας Παπανδρέου έχει επανέλθει στην κυβέρνηση του πατέρα του μετά βαίων και κλάδων, ως αναπληρωτής Υπουργός Συντονισμού. Όλο αυτό το διάστημα που ήταν εκτός της κυβέρνησης φρόντισε να οικοδομήσει το ηγετικό του προφίλ, με περιοδείες σε όλη τη χώρα και να αναδειχθεί ως ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης της αριστερής πτέρυγας της Ενώσεως Κέντρου.
Ιουλιανά - Αποστασία
Η πρώτη Κυβέρνηση «Αποστατών», του Ιωάννη Αθανασιάδη - ΝόβαΗ πρώτη Κυβέρνηση "Αποστατών", του Ιωάννη Αθανασιάδη - Νόβα
Από την πρώτη ημέρα του Ιουλίου του 1965 η χώρα θα εισέλθει στον αστερισμό της πιο μεγάλης πολιτικής και θεσμικής κρίσης στη μετεμφυλιοπολεμική της ιστορία. Το έναυσμα θα δώσει ο πρωθυπουργός, Γεώργιος Παπανδρέου, που θα ζητήσει την παραίτηση του Υπουργού Εθνικής Αμύνης, Πέτρου Γαρουφαλιά, προκειμένου να αναλάβει ο ίδιος το κρίσιμο αυτό υπουργείο. Ο εκλεκτός τού Παλατιού αρνείται και δηλώνει απροκάλυπτα ότι θα το πράξει μόνο αν του το ζητήσει ο βασιλιάς! Ως αιτιολογία προβάλλει ότι ο Παπανδρέου δεν πρέπει να αναλάβει το Υπουργείο, επειδή εκκρεμεί η υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, στην οποία είναι μπλεγμένος ο γιος του, Ανδρέας.
Ο 25χρονος βασιλιάς Κωνσταντίνος, που βρίσκεται στην Κέρκυρα, αναμένοντας τη γέννηση του πρώτου του παιδιού (της πριγκίπισσας Αλεξίας), αρνείται να υπογράψει το διάταγμα αντικατατάστασης του Γαρουφαλιά. Οι δύο άνδρες είχαν να συναντηθούν από τις 5 Μαρτίου 1965 και η σχέση τους δεν ήταν η καλύτερη δυνατή. Στις 7 Ιουλίου ο Κωνσταντίνος αποστέλλει επιστολή προς τον πρωθυπουργό και τον κατηγορεί ότι «ενισχύει και υποθάλπει […] συνωμοσία μοναδικόν σκοπόν έχουσα την ανατροπήν του Συντάγματος και την επιβολήν δικτατορίας ελεεινής μορφής...». Ο πρωθυπουργός τού απαντά δύο ημέρες αργότερα με επιστολή και του τονίζει: «Εις την λαοπρόβλητον κυβέρνησιν ανήκει η πλήρης εξουσία εις όλους τους τομείς του κράτους. Δεν αποτελεί το Υπουργείον Εθνικής Αμύνης στεγανόν διαμέρισμα εξαιρούμενον της εξουσίας της κυβερνήσεως».
Ο Γεώργιος Παπανδρέου θα λάβει τη δεύτερη επιστολή του βασιλιά στις 10 Ιουλίου, όταν βρίσκεται στην Κέρκυρα για να συγχαρεί τον Κωνσταντίνο για τη νεογέννητη κόρη του Αλεξία. Ο ανώτατος άρχοντας του επισημαίνει ότι «επιδιώκει τη δημιουργία συνταγματικού θέματος εκ του μη όντος» και επιμένει στην απόφασή του να μην υπογράψει το διάταγμα αντικατάστασης του Γαρουφαλιά. Την επομένη, οι δύο άνδρες θα συναντηθούν στην Κέρκυρα για πρώτη φορά μετά τις 5 Μαρτίου και από τις δηλώσεις του Γεωργίου Παπανδρέου διαφαίνεται ότι η κρίση στις σχέσεις τους τείνει να ξεπεραστεί.
Στις 12 Ιουλίου ο Παπανδρέου συγκαλεί το Υπουργικό Συμβούλιο και όλοι οι παριστάμενοι συμφωνούν ότι ο Γαρουφαλιάς που είναι απών, θα πρέπει να διαγραφεί από το κόμμα. Την επομένη ο Γαρουφαλιάς διαγράφεται από την κοινοβουλευτική ομάδα της Ένωσης Κέντρου, αλλά αρνείται και πάλι να εγκαταλείψει το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης.
Το βράδι της 14ης Ιουλίου παραδίδεται στον Γεώργιο Παπανδρέου η τρίτη βασιλική επιστολή, με την οποία του επισημαίνεται να μην επιμείνει στην παραίτησή του Γαρουφαλιά. Ηγετικά στελέχη της Ένωσης Κέντρου (Μητσοτάκης, Τσιριμώκος, Αλλαμανής, Μπακατσέλος κ.ά.) ανεβαίνουν στο Καστρί και του ζητούν να μην σπρώξει τα πράγματα στο δρόμο της ρήξης με το στέμμα. Ο ίδιος θα απαντήσει στον βασιλιά με δεύτερη επιστολή, επισημαίνοντάς του ότι δεν μπορεί να είναι «πρωθυπουργός υπό απαγόρευση», προαναγγέλλοντας κατά κάποιο τρόπο την παραίτησή του.
Την επομένη βασιλιάς και πρωθυπουργός θα συναντηθούν στα ανάκτορα. Θα ακολουθήσει ο παρακάτω διάλογος, όπως θα αποτυπωθεί στις εφημερίδες της εποχής:
Παπανδρέου: «Μεγαλειότατε αύριον θα σας υποβάλλω εγγράφως την παραίτησίν μου.» Κωνσταντίνος: «Άκουσα τα περί παραιτήσεώς σας και τα λαμβάνω υπ’ όψιν μου.» Παπανδρέου: «Αντιλαμβάνομαι τον λόγον δια τον οποίον επείγεσθε δια την παραίτησιν.» Βασιλιάς: «Είναι δεδομένη η παραίτησις». Παπανδρέου: «Καταλαβαίνω τις έχετε κατά νουν, Μεγαλειότατε.»
Ο Κωνσταντίνος αρκέστηκε στην προφορική παραίτηση του Παπανδρέου και δεν περίμενε να του υποβληθεί εγγράφως. Λίγες ώρες αργότερα ορκίστηκε ενώπιόν του το πρώτο κλιμάκιο της κυβέρνησης των «Αποστατών», όπως ονομάστηκαν, υπό τον πρόεδρο της Βουλής, Ιωάννη Αθανασιάδη - Νόβα (Πρώτη Κυβέρνηση των «Αποστατών»).
Την επομένη χιλιάδες Αθηναίοι κατέβηκαν στους δρόμους για διαμαρτυρηθούν για το «βασιλικό πραξικόπημα». Συγκρούστηκαν με την αστυνομία, η οποία τους αντιμετώπισε με γκλομπς και δακρυγόνα. Στις 19 Ιουλίου θα γίνει η πιο εντυπωσιακή διαδήλωση υπέρ της Δημοκρατίας. Ο Γεώργιος Παπανδρέου, επικεφαλής μιας πομπής από 200 και πλέον αυτοκίνητα, στολισμένα με σήματα της Ένωσης Κέντρου, φοινικόκλαδα και φωτογραφίες, κατέβηκε από το Καστρί προς την Αθήνα εν μέσω του παραληρούντος πλήθους. Στο συλλαλητήριο της 21ης Ιουλίου, που μετέβαλε το κέντρο της Αθήνας σε πεδίο συγκρούσεων ανάμεσα σε διαδηλωτές και την Αστυνομία, θα χάσει τη ζωή του ο 22χρονος φοιτητής Σωτήρης Πέτρουλας, στέλεχος της Αριστεράς.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, η κυβέρνηση Νόβα, βαλλόμενη πανταχόθεν, δεν θα λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή και θα υποβάλλει την παραίτησή της στις 5 Αυγούστου. Τα δύο μεγάλα κόμματα ΕΚ και ΕΡΕ ζητούν από τον βασιλιά εκλογές, αλλά αυτός δίνει διερευνητική εντολή στο ηγετικό στέλεχος της Ένωσης Κέντρου, Στέφανο Στεφανόπουλο, ο οποίος θα την καταθέσει λίγες ημέρες αργότερα.
Στις 18 Αυγούστου ο Κωνσταντίνος δίνει εντολή σχηματισμού κυβερνήσεως στον παλαίμαχο σοσιαλιστή Ηλία Τσιριμώκο, στέλεχος της ΕΚ και δεινό επικριτή της πρώτης κυβέρνησης των «Αποστατών». Προς γενική έκπληξη, ο Τσιριμώκος αποδέχεται την εντολή και σχηματίζει τη δεύτερη κυβέρνηση των «Αποστατών» στις 20 Αυγούστου, η οποία θα έχει την τύχη της κυβέρνησης Νόβα, αφού δεν θα λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή στις 28 Αυγούστου.
Οι αρχηγοί των δύο μεγάλων κομμάτων, Γεώργιος Παπανδρέου και Παναγιώτης Κανελλόπουλος, προτείνουν στον βασιλιά τη διενέργεια εκλογών, αλλά αυτός αναθέτει στον Στέφανο Στεφανόπουλο την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Αυτός σχηματίζει την τρίτη κυβέρνηση των Αποστατών, η οποία θα λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή στις 17 Σεπτεμβρίου 1965. Η περίοδος της «Αποστασίας» θα λήξει τυπικά με την πτώση της κυβέρνησης Στεφανόπουλου στις 22 Δεκεμβρίου 1966 και την άνοδο στην εξουσία της μεταβατικής κυβέρνησης του τραπεζίτη Ιωάννη Παρασκευόπουλου, που έχει εντολή να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές στις 28 Μαΐου 1967...
Την επόμενη εβδομάδα ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα ανακοινώσει τον τρόπο και τον χρόνο καταβολής των αναδρομικών των συνταξιούχων, δήλωσε στον ΣΚΑΙ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος .
Ο κ. Πέτσας τόνισε με έμφαση ότι η κυβέρνηση σέβεται τις αποφάσεις των δικαστηρίων και μελετά το συνολικό κόστος. "Κανείς δεν πρέπει να προσφύγει και να προσπαθεί μέσω δικηγόρων να πάρει τα χρήματά του. Θα περιμένει λίγες ημέρες. Είναι θέμα λίγων ημερών να ανακοινώσουμε τις αποφάσεις μας"
"Πρέπει να μελετηθεί η απόφαση, μελετάμε το συνολικό κόστος το οποίο θα επιφέρει στο δημόσιο ταμείο, συνυπολογίζουμε τις οικονομικές εξελίξεις και την επόμενη εβδομάδα με τον οποίο θα προχωρήσουμε στην καταβολή των αναδρομικών".
"Επομένως είναι μια απόφαση του πρωθυπουργού ο οποίος θα αναδείξει αυτό που λέμε τώρα, δηλαδή ότι θα υπάρξει μια πολιτική, μια οριζόντια λύση. Δεν χρειάζεται κανείς να προσφεύγει και γιατί δεν υπάρχει κανένα θέμα παραγραφής και γιατί θα δοθεί αυτή η οριζόντια πολιτική λύση"
1. Ανακοινώνεται ότι σύμφωνα με την Φ951.1/56/1231353/Σ.3308/12 Ιουλ 2022 Απόφαση Υ.Ε.Θ.Α. εγκρίθηκε το υπ’ αριθμ. 05/04/29-03-2022 Πρακτικό του Διοικητικού Συμβουλίου του ΜΤΣ που αφορά στον καθορισμό της τιμής μεριδίου, για το έτος 2022, όπως παρακάτω:
α. Από 01 Ιαν 2022 έως 30 Ιουν 2022, διατήρηση της τιμής μεριδίου στο ποσό των 4,9865€.
β. Από 01 Ιουλ 2022 έως 31 Δεκ 2022, αύξηση κατά 3,33% της τιμής μεριδίου στο ποσό των 5,1524€.
2. Η πληρωμή των αναλογούντων ποσών στους δικαιούχους προγραμματίζεται με τη μισθοδοσία μηνός Σεπτεμβρίου 2022.
Απολύτως κερδοφόρα επιχειρηματική οντότητα, η οποία λειτουργεί με πόρους που δεν προέρχονται από τον κρατικό προϋπολογισμό, αποτελεί το Ειδικό Κέντρο Εφοδιασμού Μονάδων Στρατού (ΕΚΕΜΣ), το οποίο δραστηριοποιείται στην πώληση προϊόντων και στην εξυπηρέτηση του Στρατού Ξηράς αλλά και των αναγκών του πολιτικού προσωπικού. Μέσω της λιανικής εξυπηρετεί δικαιούχους στρατιωτικούς αλλά και το πολιτικό προσωπικό του Στρατού Ξηράς, διαθέτοντας τρόφιμα, ποτά, καύσιμα και άλλα προϊόντα. Στη λιανική επί παραδείγματι το ΕΚΕΜΣ εκτός από πρατήριο τροφίμων και ποτών διατηρεί και κατάστημα οπτικών, κατάστημα πώλησης ειδών ένδυσης και υπόδησης, είδη σπιτιού, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές.
Μέσω της χονδρικής εξυπηρετεί τις μονάδες του στρατού ξηράς με αντικείμενο την τροφοδοσία τους, την τροφοδοσία των ΚΨΜ και ανάλογες υπηρεσίες.
Καθαρή κερδοφορία που αγγίζει το 1,5 εκατ. ευρώ
Το μεικτό κέρδος μειώθηκε το 2021 κατά 1,08% στα 1,96 εκατ. ευρώ το 2021, από 1,98 εκατ. ευρώ που ήταν το 2020. Καίριο στοιχείο για την κερδοφόρα πορεία του ΕΚΕΜΣ αποτελεί το συνολικό ποσό έκπτωσης στα τιμολόγια αγοράς αγαθών, το οποίο έφτασε το 2021 στα 1,14 εκατομμύρια ευρώ. Το καθαρό κέρδος του 2021 ήταν 1,46 εκατομμύρια ευρώ από 1,58 εκατομμύρια ευρώ (-7,19%) που ήταν το 2020 και οι πωλήσεις του ήταν19,81 εκατ. ευρώ από 19,92 εκατ. ευρώ το 2020.
Από τα καθαρά κέρδη των 1,46 εκατομμυρίων ευρώ, ποσό 1,36 εκατ. ευρώ διατέθηκε ως διανομή κερδών στον Ειδικό Κλάδο Οικονομικής Ενίσχυσης Μερισματούχων Μετοχικού Ταμείου Στρατού, ο οποίος υπάγεται στο Μετοχικό Ταμείο Στρατού. Τα υπόλοιπα 102,64 χιλιάδες ευρώ διατέθηκαν στην Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση Υποστήριξης Στρατού (ΑΣΔΥΣ).
Πώς κατανέμονται οι πωλήσεις λιανικής
Από το σύνολο του τζίρου των 7,4 εκατ. ευρώ που αντιστοιχεί στις πωλήσεις λιανικής, ποσό 3,98 εκατ. ευρώ προήλθε από το πρατήριο τροφίμων και ποτών που διατηρεί στο στρατόπεδο Σακέττα στον Βύρωνα, 184,96 χιλιάδες ευρώ από τις πωλήσεις στην στρατιωτική κατασκήνωση του Αγίου Ανδρέα (ΚΑΑΥ Αγ. Ανδρέα), 534,96 χιλιάδες ευρώ από το παράρτημα στο κτίριο του ΓΕΣ στου Παπάγου, 1,56 εκατ. ευρώ από το πρατήριο καυσίμων και 1,14 εκατ. ευρώ από το πολυκατάστημα. Οι λιανικές πωλήσεις αντιστοιχούν στο 37,4% των συνολικών πωλήσεων του 2021 και ήταν αυξημένες κατά 9,2% σε σύγκριση με το 2020. Οριακά μειωμένες ήταν οι πωλήσεις του πρατηρίου τροφίμων και ποτών με 0,37% και σημαντικά αυξημένες αυτές του πολυκαταστήματος με 36,77% λόγω της άρσης των περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας, γεγονός που επανέφερε την κίνηση στο φυσικό κατάστημα. Έντονα αυξημένες ήταν και οι πωλήσεις του υποκαταστήματος στην κατασκήνωση του Αγίου Ανδρέα με 37,55% λόγω της λειτουργίας του για πρώτη φορά σε δωδεκάμηνη βάση. Ενισχυμένες ήταν επίσης οι πωλήσεις στο υποκατάστημα του ΓΕΣ με 11,62% αλλά και στο πρατήριο καυσίμων με 16,71%. Κυριότερη πηγή εσόδων για το ΕΚΕΜΣ αποτελούν ωστόσο οι πωλήσεις χονδρικής, oι οποίες καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος του συνολικού κύκλου εργασιών. Αυτές αφορούν στην πώληση καυσίμων, σε πωλήσεις της κεντρικής αποθήκης αλλά και σε τριγωνικές συναλλαγές για την εξυπηρέτηση των αναγκών του στρατού.
Στις 58 ημέρες ο μέσος χρόνος εξόφλησης των προμηθευτών
Σε ό,τι αφορά τον χρόνο εξόφλησης των προμηθευτών του, ο μέσος όρος ημερών ήταν 57,91 στη διάρκεια του 2021. Σε ό,τι αφορά τις υποχρεώσεις προς τους προμηθευτές την προηγούμενη χρονιά, μειώθηκαν κατά 17,85% στα 2,55 εκατ. ευρώ από 3,11 εκατ. ευρώ που ήταν το 2020.
Να σημειωθεί ότι στο πλάνο του ΕΚΕΜΣ ήταν η διασύνδεσή του στη διάρκεια του 2022 με το Στρατιωτικό Πρατήριο της Θεσσαλονίκης, με στόχο την βελτίωση της ποιότητας ανεφοδιασμού των μονάδων και υπηρεσιών του στρατού και την εξυπηρέτηση των πελατών – δικαιούχων του.
Σημειώνεται ότι το ΕΚΕΜΣ στη διάρκεια του 2021 προχώρησε στην εγκατάσταση ηλεκτροφορτιστή, στρεφόμενο και αυτό προς την ηλεκτροκίνηση, ενώ προχώρησε στην τοποθέτηση αυτόματου πλυντηρίου αυτοκινήτων στο πρατήριο καυσίμων που διατηρεί. Στον σχεδιασμό του είναι η σταδιακή συντήρηση του πάγιου εξοπλισμού σε όλα τα καταστήματα και υποκαταστήματα που διατηρεί.
Μέχρι πριν από τρείς ημέρες πίστευα πως το βλακώδες -ούτως ή άλλως- σύνθημα "η χούντα δεν τελείωσε το 73" οφειλόταν στην ανάγκη για ομοιοκαταληξία. Ως γνωστόν το πλήρες σύνθημα ήταν "ψωμί-παιδεία-ελευθερία, η χούντα δεν τελείωσε το 73". Πίστευα λοιπόν ότι " η χούντα δεν τελείωσε το 74" θα ήταν, εκτός από βλακώδες και αντιποιητικό, κάτι που προφανώς δεν ήταν σύμφωνο με τις λογοτεχνικές ευαισθησίες της πλατείας.
Προχθές όμως με τη συζήτηση στη Βουλή διαπίστωσα πως ένα σημαντικό μέρος των πολιτών πιστεύει πως η χούντα έπεσε λόγω του Πολυτεχνείου το 1973. Υπάρχει δηλαδή ένα κενό μνήμης περίπου εννέα μηνών, μέχρι τότε που πραγματικά κατέρρευσε η χούντα.
Επειδή σίγουρα γνωρίζουν πότε έγινε το Πολυτεχνείο, και λόγω της οργάνωσης 17 Νοέμβρη, αγνοούν τι συνέβη μέχρι τις 24 Ιουλίου 1974, ημέρα της επιστροφής του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Προφανώς νομίζουν πως είχαμε δημοκρατία. Γιατί αν η χούντα έπεσε το 73 θα τη διαδέχθηκε ένα δημοκρατικό καθεστώς. Διαφορετικά τι πτώση θα ήταν;
Προσπάθησα να ερμηνεύσω το γεγονός και διαπίστωσα πως εκατοντάδες χιλιάδες ελληνόπουλα του Δημοτικού παρέλασαν από το Πολυτεχνείο το τριήμερο των εορτασμών, απόθεσαν ένα λουλούδι στην κεφαλή που βρίσκεται στον προαύλιο χώρο* και άκουσαν τον πανηγυρικό της ημέρας, σύμφωνα με την εκδοχή των "προοδευτικών δασκάλων".
Τι άραγε να πίστεψαν αυτά τα παιδιά που σήμερα είναι μεταξύ 30-45 ετών; Και γιατί -αν δεν ήταν η δουλειά τους- να ασχοληθούν στη συνέχεια με την αναζήτηση της ιστορικής αλήθειας; Είναι πολύ λογικό ένας σημαντικός αριθμός πολιτών να πιστεύει πως όντως τη χούντα την έριξε το Πολυτεχνείο.
Πάνω σε αυτή τη συλλογική πλάνη οικοδομήθηκε ο μύθος του Πολυτεχνείου. Ένα πραγματικό γεγονός αντίστασης έλαβε θρυλικές διαστάσεις γιατί αυτό εξυπηρετούσε το βασικό αφήγημα των αποκαλούμενων "προοδευτικών" δυνάμεων. Όλοι οι μύθοι αποτελούν σε τελική ανάλυση τον συνεκτικό ιστό διαφόρων συλλογικοτήτων. Αποτελούν μιαν αναγκαιότητα.
Έτσι, ως γνωστόν, στις 24 Ιουλίου, ημέρα αποκατάστασης της Δημοκρατίας, δε γίνεται καμιά μαζική εκδήλωση, καμιά πορεία, παρά μια ξενέρωτη δεξίωση στο Προεδρικό Μέγαρο entre nous. Ξέχασα, και οι ανακοινώσεις των κομμάτων βγαλμένες μέσα από τη ναφθαλίνη.
Το πλήθος δεν γιορτάζει το αυθεντικό γεγονός της πτώσης, αλλά αυτό που θεωρεί ως γεγονός.
Φυσικά η άγνοια που οδηγεί στην πλάνη είναι χρήσιμο όπλο στον ιδεολογικό αγώνα, κυρίως των πολιτικών δυνάμεων που ο λόγος τους κινείται στο φαντασιακό επίπεδο. Σε αυτό το επίπεδο δεν αναζητούνται ιστορικές αντιστοιχίσεις, πολύ δε περισσότερο τεκμηριώσεις. Το πέρασμα του χρόνου αλλοιώνει τις μνήμες και επικρατούν τελικά τα συνθήματα και οι εικόνες.
Έτσι κάποιος φίλος έγραψε χθες στο twitter το εξής:
"Για να μην έχετε απορίες…το μνημείο των νεκρών της ΕΡΤ δε στήθηκε για εμάς που είμαστε σύγχρονοι των γεγονότων και γνωρίζουμε…τώρα απλά το στήσανε και δε λένε κουβέντα. Στήθηκε για τις μελλοντικές γενιές που δε γνωρίζουν. Σε 30-40 χρόνια θα αρχίσουν να λένε για την κακιά Δεξιά που σκότωσε εκατοντάδες αθώους εργαζόμενους. Μετά θα αρχίσουν να καταθέτουν στεφάνια. Σε 50 χρόνια όποιος ισχυρίζεται πως ουδέποτε σκοτώθηκε κανένας θα χαρακτηρίζεται ανιστόρητος φασίστας".
Λέτε ;
*Το μνημείο που βρίσκεται στο Πολυτεχνείου ουδεμία σχέση έχει με την φοιτητική εξέγερση. Ανήκει στον ιστορικό Ν. Σβορώνο, το φιλοτέχνησε ο γλύπτης Μέμος Μακρής όταν ήταν πολιτικός πρόσφυγας, όπως πολιτικός πρόσφυγας ήταν και ο καθηγητής Σβορώνος και το τοποθέτησε στον προαύλιο χώρο ο τότε πρύτανης του ΕΜΠ Γ. Βουδούρης, στέλεχος του ΚΚΕ και προσωπικός φίλος του γλύπτη.
.jpg)
.jpg)