Στην τακτική των προκλήσεων επιμένει η Άγκυρα, μέσα από παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και υπερπτήσεις, επιστρατεύοντας πλέον όχι μόνο μαχητικά αεροσκάφη αλλά και Drones.
Τουρκικό μη-επανδρωμένο αεροσκάφος UAV πραγματοποίησε την Παρασκευή, 14 Ιανουαρίου, υπερπτήση πάνω από τη νήσο νήσο Κανδελιούσσα δυτικά της Νισύρου στα Δωδεκάνησα.
πηγή:https://www.kathimerini.gr/politics/foreign-policy/561669784/yperptisi-toyrkikoy-drone-pano-apo-ta-dodekanisa/
Η πεποίθηση του Κρεμλίνου ότι οι Δυτικοί εξαπάτησαν τον Γκορμπατσόφ και τον Γιέλτσιν, αθετώντας υποσχέσεις που δόθηκαν την περίοδο 1989-1990, στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου, τροφοδοτεί τη δυσπιστία του Πούτιν και τον οδηγεί να ζητά την αποτροπή της νέας διεύρυνσης της Συμμαχίας, σύμφωνα με έμπειρο αρθρογράφο του Guardian
Protagon Team
Τα αίτια της τρέχουσας αντιπαράθεσης ανάμεσα στη Ρωσία και στη Δύση είναι πολλά αλλά το κυριότερο είναι η πεποίθηση του Κρεμλίνου ότι οι Δυτικοί εξαπάτησαν την πρώην ΕΣΣΔ, αθετώντας υποσχέσεις που δόθηκαν την περίοδο 1989-1990, στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου, περί μη επέκτασης του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά.
Αυτό επισημαίνει καταρχάς σε ανάλυσή του ο Πάτρικ Γουίντουρ, διπλωματικός συντάκτης του Guardian, υπενθυμίζοντας πως το 2007, στη Διάσκεψη για την Ασφάλεια, στο Μόναχο, ο Βλαντίμιρ Πούτιν κατηγόρησε τη Δύση ότι λησμόνησε και αθέτησε τις διαβεβαιώσεις της, καταπατώντας το διεθνές δίκαιο.
Ο βρετανός δημοσιογράφος εξηγεί πως η εν λόγω πεποίθηση έχει τεράστια σημασία, ειδικά για τη Μόσχα, καθώς «τροφοδοτεί τη δυσπιστία, τρέφει τον κυνισμό της Ρωσίας όσον αφορά το διεθνές δίκαιο και αποτελεί τον πυρήνα των ρωσικών σχεδιασμών ασφαλείας που ζητούν την αποτροπή της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ».
Όμως η θεωρία της εξαπάτησης δεν είναι δημιούργημα του Βλαντίμιρ Πούτιν. Επιφανής θιασώτης της υπήρξε ο Μπόρις Γιέλτσιν ενώ από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 την ασπάστηκαν πολλά από τα μέλη της πολιτικής ελίτ της Ρωσίας.
Κατά πόσο, όμως, ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα; Αθέτησε, όντως, η Δύση κάποιες από τις υποσχέσεις της προς τη Μόσχα; Ο Πάτρικ Γουίντουρ επικαλείται την διακεκριμένη Αμερικανίδα ιστορικό Μαίρη Ελίζ Σαρότ και το «Not One Inch: America, Russia, and the Making of Post-Cold War Stalemate», το τελευταίο της βιβλίο στο οποίο καταλήγει στο συμπέρασμα πως η κατηγορία της εξαπάτησης /προδοσίας «τεχνικά είναι ψευδής αλλά εμπεριέχει μία ψυχολογική αλήθεια».
Θεμέλια του ρωσικού ισχυρισμού αποτελούν προφορικές δεσμεύσεις του Τζέιμς Μπέικερ, υπουργού Εξωτερικών υπό τον Τζορτζ Μπους (τον πρεσβύτερο) καθώς επίσης και οι όροι μίας συνθήκης που υπογράφτηκε το 1990, όσον αφορά το πώς θα μπορούσαν να επιχειρούν τα νατοϊκά στρατεύματα στην επικράτεια την πρώην Ανατολικής Γερμανίας.
Το Κρεμλίνο υποστηρίζει πως ο Τζέιμς Μπέικερ, κατά τη διάρκεια συζήτησής του με τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ την 9η Φεβρουαρίου του 1990, υποσχέθηκε πως εάν η Ρωσία αποδεχόταν την ενοποίηση της Γερμανίας, το ΝΑΤΟ δεν θα διευρυνόταν προς τα ανατολικά.
Την επομένη ο καγκελάριος Χέλμουτ Κολ, μην όντας σίγουρος για την παραμονή της ενωμένης Γερμανίας στο ΝΑΤΟ, επίσης ανέφερε στον Γκορμπατσόφ πως το ΝΑΤΟ δεν θα μπορούσε να επεκταθεί στην επικράτεια της πρώην Ανατολικής Γερμανίας. Την υπόσχεση την επανέλαβε τον Μάιο της ίδιας χρονιάς ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, γεγονός που δεν παρέλειψε να το υπενθυμίσει πολλά χρόνια μετά ο Βλαντίμιρ Πούτιν κατά την ομιλία που εκφώνησε στη Διάσκεψη του Μονάχου το 2007.
Αλλά και ο Γκορμπατσόφ στα απομνημονεύματά του έγραψε πως οι εν λόγω διαβεβαιώσεις άνοιξαν τον δρόμο προς την επίτευξη ενός συμβιβασμού για τη Γερμανία.
Ωστόσο οι υποσχέσεις αυτές ποτέ δεν συμπεριλήφθηκαν σε κάποια συνθήκη, «κυρίως γιατί ο Μπους αισθανόταν ότι ο Μπέικερ και ο Κολ το είχαν παρακάνει», εξηγεί ο δημοσιογράφος του Guardian.
Η τελική συμφωνία που υπέγραψαν η Δύση και η Ρωσία τον Σεπτέμβριο του 1990 αφορούσε μόνον τη Γερμανία και επέτρεπε νατοϊκά στρατεύματα να διασχίσουν τα πρώην ψυχροπολεμικά σύνορα της Ανατολικής Γερμανίας κατά την κρίση της γερμανικής κυβέρνησης.
«Η δέσμευση του ΝΑΤΟ να προστατεύει (Αρθρο 5) είχε για πρώτη φορά μετατοπιστεί ανατολικά σε πρώην ρωσικά εδάφη», συνοψίζει ο Γουίντουρ.
Εννοείται πως στη Ρωσία πλήθος φορέων χάραξης πολιτικής αντιτάχθηκαν στις παραχωρήσεις του Γκορμπατσόφ, καθώς από τη Δύση κατάφερε να λάβει μόνο προφορικές διαβεβαιώσεις αλλά καμία γραπτή εγγύηση.
Τον Μάρτιο του 1999, για παράδειγμα, όταν ο σοβιετικός υπουργός Άμυνας Ντμίτρι Γιαζόφ ρώτησε τον Τζον Μέιτζορ εάν θα ενδιαφέρονταν τα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης να προσχωρήσουν στην Βορειοατλαντική Συμμαχία, ο βρετανός πρωθυπουργός τον διαβεβαίωσε πως «κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ».
Για την «εξαπάτησή» της όσον αφορά την επέκταση του ΝΑΤΟ σε εδάφη που έως το τέλος του Ψυχρού Πολέμου ελέγχονταν από τους Σοβιετικούς, η Ρωσία έχει εκφράσει παράπονα επανειλημμένα.
Το 1993 ο Μπόρις Γιέλτσιν έγραψε στον πρόεδρο Κλίντον για να του επισημάνει πως οποιαδήποτε περαιτέρω επέκταση του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά θα παραβίαζε το πνεύμα της συνθήκης του 1990. Μάλιστα το αμερικανικό ΥΠΕΞ, μην έχοντας ακόμη λάβει μια απόφαση σχετικά με το αίτημα της Πολωνίας να προσχωρήσει στη συμμαχία, έλαβε σοβαρά υπόψη τη ρωσική δυσαρέσκεια, με Αμερικανούς αξιωματούχους να ζητούν από το ΥΠΕΞ της Γερμανίας να αποφανθεί επίσημα επί του ζητήματος.
Στην απάντησή του, τον Οκτώβριο του 1993, ο επικεφαλής σύμβουλος του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών ανέφερε, μεταξύ άλλων, πως η αιτίαση της Μόσχας τυπικά δεν ευσταθεί, αλλά ο ίδιος μπορούσε να καταλάβει «γιατί ο Γιέλτσιν πίστευε ότι το ΝΑΤΟ είχε δεσμευτεί να μην επεκταθεί πέρα από τα όρια που είχε το 1990».
Λίγα χρόνια μετά, το 1997, την περίοδο των συνομιλιών για την Ιδρυτική Πράξη ΝΑΤΟ-Ρωσίας, μια συνθήκη που σχεδιάστηκε ως βάση για την ανάπτυξη μιας νέας σχέσης μεταξύ των δύο πλευρών, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Γεβγκένι Πριμακόφ έκανε εκ νέου λόγο για το «διπλό παιχνίδι» του Τζέιμς Μπέικερ πριν από μία εξαετία. Αντιδρώντας, ο Γουόρεν Κρίστοφερ, υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ εκείνη την περίοδο, έδωσε εντολή για τη σύνταξη εσωτερικής έκθεσης στην οποία επισημαινόταν η διάκριση ανάμεσα σε δηλώσεις που έκαναν Γερμανοί πολιτικοί στο περιθώριο, αποκλείοντας το ενδεχόμενο επέκτασης του ΝΑΤΟ, και σε όλα όσα ορίζονταν στην επίσημη σχετική συμφωνία.
Σε ορισμένες περιπτώσεις το Κρεμλίνο έφτασε στο σημείο να ανάψει το ίδιο το πράσινο φως για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ. Τον Αύγουστο του 1993, για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια συνομιλιών με τον πολωνό ηγέτη Λεχ Βαλέσα, ο Γιέλτσιν αναγνώρισε (αφήνοντας άναυδους τους συνεργάτες του) το δικαίωμα της Πολωνίας να προσχωρήσει στη συμμαχία. Κάτι αντίστοιχο έκανε πιο επίσημα, μέσω της υπογραφής της Ιδρυτικής Πράξης ΝΑΤΟ-Ρωσίας.
Τελικά η Ουάσιγκτον επικράτησε στη μάχη για τη διεύρυνση της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, αλλά αυτό οδήγησε στην αντιπαράθεση και όχι στη συνεργασία με τη Μόσχα.
Τα πράγματα θα μπορούσαν να έχουν εξελιχθεί εντελώς διαφορετικά εάν οι ΗΠΑ λάμβαναν σοβαρά υπόψη το ενδεχόμενο προσχώρησης της Ρωσίας στο ΝΑΤΟ. Η Μόσχα αυτοπαρουσιαζόταν ως εν δυνάμει μέλος, αλλά οι Αμερικανοί θεωρούσαν πως κάτι τέτοιο θα παρέλυε τη συμμαχία.
Πιο ρεαλιστικά η Ουάσιγκτον θα μπορούσε να είχε αναβάλει τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ το 1993. Ωστόσο επικράτησαν εκείνοι που υποστήριζαν ότι ήταν δημοκρατικό δικαίωμα των πρώην χωρών του Συμφώνου της Βαρσοβίας το να εισέλθουν στη συμμαχία σε βάρος εκείνων που επισήμαιναν πως η διεύρυνση θα αποδυνάμωνε τόσο τη ρωσική υποστήριξη για τον έλεγχο των εξοπλισμών όσο και τις μεταρρυθμιστικές δυνάμεις στο εσωτερικό της Ρωσίας.
Πάντως στο «Not One Inch: America, Russia, and the Making of Post-Cold War Stalemate» η Μαίρη Ελίζ Σαρότ αναδεικνύει λεπτομερώς πως η ρωσική ανεκτικότητα όσον αφορά τη διεύρυνση της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από το ύψος της οικονομικής στήριξης που παρείχαν οι ΗΠΑ ή η Γερμανία στη Μόσχα.
Εννοείται πως καμία πλευρά δεν κάνει λόγο για δωροδοκία αλλά αποτελεί γεγονός πως με την οικονομία και την πολιτική να έχουν καταρρεύσει στη χώρα και τη διαφθορά να οργιάζει, σημαντικό μέρος των εν λόγω χρημάτων έκανε φτερά με το που μεταφέρονταν στη Ρωσία
Πηγή: Protagon.gr
Το κρίσιμο, πλέον, που μένει να φανεί το αμέσως επόμενο διάστημα είναι αν θα ακολουθήσουν την ίδια πορεία και οι έρευνες της κοινοπραξίας κοινοπραξίας ExxonMobil/Qatar Petroleum στο οικόπεδο 5, το οποίο της παραχωρήθηκε στο κονσόρτσιουμ πρόσφατα.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τους τουρκικούς ισχυρισμούς, περίπου το ήμισυ του οικοπέδου 5 επικάθεται σε «τουρκική υφαλοκρηπίδα», ως εκ τούτου καλό θα ήταν –κατά την Άγκυρα– οι έρευνες να επικεντρωθούν στο έτερο μισό.
Τη λύση του “σταυρόλεξου” δυσχεραίνει και η τελευταία διαρροή του Αμερικανικού non paper, σύμφωνα με το οποίο, για την Ουάσιγκτον, ο αγωγός EastMed είναι ασύμφορος και ως εκ τούτου μη βιώσιμος.
Παρά το γεγονός ότι στο non paper καταδικαζόταν η διαρκής τουρκική παρενόχληση του ερευνητικού πλοίου «Nautical Geo» εκφραζόταν ταυτόχρονα και η απορία για ποιο λόγο γίνονται έρευνες για έναν αγωγό ο οποίος δεν τυγχάνει της στήριξης των βασικών κρατών που υποτίθεται πως τον υποστήριζαν.
Κατ’ αρχάς, σύμφωνα με την εκτίμηση έμπειρων παρατηρητών, ανεξάρτητα από το ποιες ήταν οι προθέσεις τόσο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ όσο και των εταιρειών που εμπλέκονται στα νότια της Κρήτης και της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Άγκυρα εισπράττει ένα μήνυμα έμμεσης έγκρισης της πολιτικής που ακολουθεί με αξιοσημείωτη επιμονή στην Ανατολική Μεσόγειο τα τελευταία 3-4 χρόνια.
Φαίνεται πως στο εσωτερικό των ΗΠΑ η απαξίωση του EastMed δεν βρίσκει σύμφωνη τη νομοθετική εξουσία, ιδιαίτερα το Κογκρέσο, όπου δεν υφίσταται εκτίμηση ότι η Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εκτιμά αυτές τις κινήσεις.
Πάντως, η αναβολή των ερευνών στα νότια της Κρήτης θα φανεί τον Οκτώβριο του 2022 αν είναι οριστική, καθώς τότε υπάρχει η δυνατότητα για παράτασή τους για άλλα δύο χρόνια, έως τον Οκτώβριο του 2024.
Εκτιμήσεις ότι οι τελευταίες εξελίξεις μπορεί να ερμηνευθούν από την Άγκυρα ως έμμεση αποδοχή της πολιτικής που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η αμερικανική πολιτική, ωστόσο, χαράσσεται με βάση ευρύτερες εξελίξεις και όχι μόνο το περιορισμένο παίγνιο στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και τη στάση της Ρωσίας, τη διείσδυση της Κίνας και άλλους παρεμφερείς παράγοντες.
Αντιθέτως, η αλλαγή των σχεδιασμών ισχυροποιεί κάθετα την Αίγυπτο, η οποία μετατρέπεται αίφνης στον πλέον ισχυρό ενεργειακό παίκτη στην Ανατολική Μεσόγειο, όχι μόνο λόγω των κοιτασμάτων που διαθέτει, αλλά και της γεωγραφικής θέσης που μετατρέπει την πολυπληθή χώρα σε κόμβο εξαγωγής ενέργειας προς την Ευρώπη.
Παρότι η διπλωματική αβρότητα δεν επιτρέπει τέτοιες διατυπώσεις δημοσίως, είναι απολύτως δεδομένο ότι στην Ιερουσαλήμ και στο Κάιρο υποδέχθηκαν το αμερικανικό non paper με μια σχετική ικανοποίηση, καθώς απόντος του EastMed από την ατζέντα μπορεί να γίνει μια πιο ουσιαστική συζήτηση για τα projects που άπαντες και επιθυμούν και υποστηρίζουν.
Μια ανησυχία που κυκλοφορεί στο παρασκήνιο στην Αθήνα αφορά και τη μακροβιότητα των τριμερών σχημάτων συνεργασίας, ιδιαίτερα από τη στιγμή που απουσιάζουν οι συμβολικές συμφωνίες που αρχικά τα συνέδεσαν. Εκτιμάται ότι οι σχέσεις με το Ισραήλ, αλλά και σε δεύτερο επίπεδο με την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, θα αντέξουν, έστω και με διαφορετικές προτεραιότητες και στοχεύσεις.
πηγή:https://economico.gr/stavrolexo-gia-dynatous-lytes-ta-energeiaka-stin-anatoliki-mesogeio-h-anavoli-ton-erevnon-notios-tis-kritis-kai-ta-nea-dedomena-gia-athina-kai-lefkosia/
Επαίρεται για το πλούσιο νομοθετικό της έργο, του παρελθόντος έτους 2021 η κυβέρνηση.
Διαβάζοντας τον απολογισμό των υπουργείων οικονομικών και εργασίας διαπιστώνεται ότι σε κανένα από 17 ψηφισθέντα νομοσχέδια δεν αναφέρονται τα αναδρομικά που οφείλει το κράτος στους συνταξιούχους.
Φαίνεται πως η κυβέρνηση ξέχασε(;) για μια ακόμη χρονιά, τις προεκλογικές της δεσμεύσεις ή μας θεωρεί δεδομένους και υποταγμένους πελάτες.
Δείτε τον απολογισμό του νομοθετικού έργου της κυβέρνηση για το έτος 2021
Από την Υγεία στην Οικονομία μετατοπίστηκε το νομοθετικό ενδιαφέρον της κυβέρνησης κατά την περυσινή, δεύτερη χρονιά της πανδημίας, όπως αποδεικνύει η συνολική προώθηση και ψήφιση νομοσχεδίων εντός του 2021 σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε η συντακτική ομάδα του ηλεκτρονικού περιοδικού της Βουλής των Ελλήνων («Επί… του περιστυλίου»). Αναλυτικά:
Συνολικά εντός του 2021 προωθήθηκαν και ψηφίσθηκαν στη Βουλή 72 νομοσχέδια και 40 διεθνείς συμβάσεις. Το 2020 ψηφίστηκαν 67 νομοσχέδια και 46 διεθνείς συμβάσεις.
Ένα εκ πρώτης όψεως παράδοξο φαινόμενο διαπιστώνει κανείς καθώς την ώρα που η Τουρκία κατά παράβαση κάθε στοιχειώδους διπλωματικής πρακτικής επιτίθεται στην πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ζητάει διάλογο από την Ελλάδα!
Ωστόσο δεν πρόκειται για παραδοξολογία, αλλά για την πάγια τακτική της Τουρκίας η οποία θέλει διάλογο με τους δικούς της όρους, χωρίς συγκεκριμένη ατζέντα για να ξεδιπλώσει όλη την αναθεωρητική της στρατηγική και να δημιουργήσει τετελεσμένα ως προς τις αξιώσεις της έναντι της Ελλάδας.
Δεν είναι τυχαίο ότι στο στόχαστρο των τουρκικών αρχών βρέθηκε η Κατερίνα Σακελλαροπούλου με αφορμή τις δηλώσεις της για τη Γενοκτονία των Ποντίων. Πέραν της εμφανούς ενόχλησης της Άγκυρας καθώς το ιστορικό της παρελθόν βαρύνεται με αυτού του επιπέδου τα εγκλήματα, η επίθεση στην κα Σακελλαροπούλου είναι επίσης και ένα μήνυμα για τις επισκέψεις της σε νησιά του Αιγαίου που βρίσκονται «στο στόμα» της Τουρκίας, κατά τη δήλωση του Χουλουσί Ακάρ.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι πέραν των όποιων ρητορικών εξάρσεων γύρω από το ιστορικό παρελθόν οι ανακοινώσεις των δύο υπουργείων Εξωτερικών είχαν εμμέσως πλην σαφώς ως δια ταύτα τους τους όρους ενός επικείμενου διαλόγου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Έτσι στο πλαίσιο αυτό η Τουρκία κουνά το δάχτυλο στην Ελλάδα και με πρόσχημα τις δηλώσεις της Κατερίνας Σακελλαροπούλου για τη Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού «βλέπει» ψευδείς κατηγορίες που επισκιάζουν τα βήματα για τη δημιουργία ενός ειλικρινούς και έντιμου περιβάλλοντος διαλόγου για την επίλυση των προβλημάτων μεταξύ των δύο χωρών.
«Τέτοιες δηλώσεις και συμπεριφορές είναι ασυμβίβαστες με την ευθύνη που οφείλουν να επιδεικνύουν κρατικοί λειτουργοί. Σε αυτό το πλαίσιο, καλούμε τη γείτονά μας Ελλάδα, για άλλη μια φορά, σε κοινή λογική και εποικοδομητική προσέγγιση» κατέληγε η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών.
Αλλά και το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών στην απάντησή του για τα όσα ανιστόρητα ανέφερε το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, απέρριψε στο σύνολό τους τις τουρκικές αιτιάσεις και κατηγόρησε την Τουρκία ότι δηλητηριάζει το κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
«Η τουρκική πλευρά, δυστυχώς, διαστρεβλώνει για άλλη μία φορά την πραγματικότητα και αποκρύπτει όχι μόνο το τι έγινε στο παρελθόν αλλά και την συνεχιζόμενη πολιτική της, η οποία καταπατά το Διεθνές Δίκαιο σε καθημερινή βάση, δημιουργώντας εντάσεις και δηλητηριάζοντας το κλίμα μεταξύ των δύο χωρών.
»Η Ελλάδα, απορρίπτοντας στο σύνολο τους, τις τουρκικές αιτιάσεις, επισημαίνει ότι η αποδοχή της ιστορικής αλήθειας και η συμφιλίωση των εθνών με το παρελθόν τους αποτελεί άλμα ηθικής υπέρβασης των διαφορών μεταξύ των λαών και εχέγγυο ειρηνικής συνύπαρξής τους για το μέλλον».
Και ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη όλη αυτή η ένταση σε επίπεδο ρητορείας που προκάλεσε η Άγκυρα ο Ταγίπ Ερντογάν μιλώντας στους πρέσβεις της ΕΕ δεν έκρυψε τη δυσαρέσκειά του για τη γραμμή περί ευρωτουρκικών διαφορών και όχι ελληνοτουρκικών που ακολουθεί η Αθήνα.
«Κάποιες χώρες πρέπει τα προβλήματά τους με την Τουρκία να πάψουν να επιχειρούν να τα μεταφέρουν στους διαδρόμους της ΕΕ» είπε ο Τούρκος πρόεδρος και πρόσθεσε:
«Με το γείτονά μας την Ελλάδα, ενεργοποιήσαμε τους περισσότερους μηχανισμούς διαλόγου, κάναμε ιδιαίτερη προσπάθεια για τη μείωση της έντασης, συμφωνήσαμε να αναπτύξουμε τη σχέση μας, να εστιάσουμε την προσοχή μας στην τουριστική ατζέντα, στην οικονομική και εμπορική συνεργασία. Πιστεύω ειλικρινά, πως οι δύο γείτονες με απευθείας εποικοδομητικό διάλογο μπορούμε να κανονίσουμε τις μεταξύ μας υποθέσεις».
«Πρέπει να γίνει μια ειλικρινής συζήτηση για το τι απειλεί την ΕΕ στην περιοχή και πώς πρέπει να αντιμετωπιστούν οι παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου και οι αμφισβητήσεις του δικαιώματος κυριαρχίας κατά μελών της», διεμήνυσε ο Νίκος Δένδιας από τη Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ.
Των Therese Raphael και Sam Fazeli
Η ισορροπία δυνάμεων μεταξύ ανθρώπου και ιού αλλάζει. Καλύτερα οπλισμένο ενάντια σε έναν μικρότερης - σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν - ισχύος εχθρό, το είδος μας δεν χρειάζεται πλέον να κρύβεται σε "καταφύγια" περιμένοντας να περάσει ένα ιικό κύμα. Αυτό σημαίνει ότι ήρθε η ώρα να αλλάξει και η απάντησή μας έναντι του Covid.
Καθώς εισερχόμαστε στο "ενδημικό" στάδιο του ιού, ωστόσο, υπάρχει σύγχυση σχετικά με το ποια ακριβώς μορφή θα πρέπει να λάβει μια επικαιροποιημένη προσέγγιση.
Τη Δευτέρα, ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ κάλεσε σε μια πανευρωπαϊκή συζήτηση για την ανάπτυξη του είδους αντιμετώπισης που υπάρχει έναντι, για παράδειγμα, της γρίπης. Το Ηνωμένο Βασίλειο επέκτεινε τους περιορισμούς τους οποίους περιελάμβανε στο "Σχέδιο Β’" του για άλλες τρεις εβδομάδες, ωστόσο έχει αμβλύνει τις πολιτικές του σχετικά με τα τεστ και τα ταξίδια, ενώ ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον δέχεται πιέσεις να άρει ακόμη και τους λίγους υφιστάμενους περιορισμούς.
Είναι φυσικά πολύ νωρίς για να κηρύξουμε τη νίκη. Οι μολύνσεις αυξάνονται κατακόρυφα και εξακολουθεί να υπάρχει ένας ανησυχητικός αριθμός θανάτων από την Covid-19. Επιπλέον, υπάρχουν πολλές περιοχές του πλανήτη όπου οι υπηρεσίες υγείας υφίστανται εξαιρετικά μεγάλη πίεση.
Κι όμως, η συνολική εικόνα της πανδημίας προκαλεί αισιοδοξία. Τα κρούσματα της Όμικρον στη Νότια Αφρική κορυφώθηκαν περίπου έναν μήνα μετά την έναρξη του κύματος. Επίσης, δεδομένα από τη Νότια Αφρική και αλλού επιβεβαιώνουν τις πρώιμες ενδείξεις ότι η τελευταία παραλλαγή, αν και πολύ πιο μεταδοτική, προκαλεί λιγότερο σοβαρή ασθένεια - με χαμηλότερα επίπεδα νοσηλειών, μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο και λιγότερους θανάτους.
Μια εξήγηση είναι ότι η Όμικρον φαίνεται να επηρεάζει το σώμα διαφορετικά από τις προηγούμενες παραλλαγές του κορονοϊού. Μελέτη από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ δείχνει ότι η Όμικρον μπορεί να αναπαραχθεί στους πνεύμονες πιο αργά από τη Δέλτα, κάτι που θεωρητικά δίνει στο ανοσοποιητικό σύστημα περισσότερο χρόνο προκειμένου να ανταποκριθεί.
Η φυσική ανοσία παίζει επίσης κομβικό ρόλο. Σε χώρες όπου τα ποσοστά μόλυνσης ήταν σχετικά υψηλά στα προηγούμενα κύματα, η ευαισθησία σε σοβαρή ασθένεια λόγω της Όμικρον φαίνεται πολύ χαμηλότερη. Μελέτη η οποία δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα από το Imperial College του Λονδίνου, ενώ περιορίζεται από ένα μικρό μέγεθος δείγματος και έναν νεότερο πληθυσμό, επιβεβαιώνει προηγούμενη έρευνα που υποδείκνυε ότι ακόμη και η ανοσία που παρέχεται από τους κορονοϊούς οι οποίοι προκαλούν το κοινό κρυολόγημα μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση της άμυνας κατά του SARS-CoV-2.
Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι τα εμβόλια (και ιδιαίτερα οι αναμνηστικές δόσεις) έχουν οδηγήσει σε δραματικά χαμηλότερα επίπεδα νοσηλειών και θανάτων.
Πράγματι, οι μη εμβολιασμένοι αντιπροσωπεύουν τη μεγάλη πλειονότητα των σοβαρών κρουσμάτων στα νοσοκομεία Covid-19 παντού στον κόσμο.
Αυτό εξηγεί γιατί χώρες όπως η Κίνα, που ακολούθησαν μια πολιτική "μηδενικού Covid" και χρησιμοποιούσαν εμβόλια με χαμηλότερη αποτελεσματικότητα, βρίσκονται τώρα σε χειρότερη θέση, με χαμηλότερα επίπεδα ανοσίας. Η ικανότητα της Όμικρον να μολύνει μια μεγάλη ποικιλία ζωικών ειδών με τα οποία οι άνθρωποι έρχονται σε τακτική επαφή, όπως γάτες, σκύλοι και ελάφια, έχει κάνει τις δρακόντειες πολιτικές που επικεντρώνονται στον περιορισμό της ανθρώπινης συμπεριφοράς ακόμη πιο μάταιες.
Τι περιορισμούς χρειαζόμαστε καθώς περνάμε στην ενδημική εποχή; Ας δούμε πρώτα τι μπορούμε να καταργήσουμε. Αρχικά την απαίτηση απομόνωσης. Τα Κέντρα Ελέγχου Νοσημάτων (CDC) στις ΗΠΑ μείωσαν την απομόνωση από 10 ημέρες μετά το θετικό τεστ σε πέντε. Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει πλέον τροποποιήσει τους δικούς του κανόνες προκειμένου να επιτρέπει στους ανθρώπους να σταματούν την απομόνωση εάν υποβληθούν σε δύο διαδοχικά αρνητικά τεστ την έκτη και την έβδομη ημέρα μετά την αρχική θετική τους διάγνωση.
Οι παλιοί κανόνες ατομικής απομόνωσης δεν έχουν νόημα για έναν ιό ο οποίος έχει - στις περισσότερες περιπτώσεις - τη σοβαρότητα του κοινού κρυολογήματος. Είναι μια εξαιρετικά δαπανηρή πολιτική, ειδικά αν σκεφτεί κανείς τους δασκάλους και τους εργαζόμενους στον τομέα της υγείας που πρέπει να μείνουν σπίτι μετά από ένα θετικό τεστ, ακόμη και όταν δεν έχουν συμπτώματα και μπορούν να εργαστούν με ασφάλεια φορώντας μάσκα.
Η κρατική καθοδήγηση προς τους πολίτες σε μέρη όπου τα ποσοστά εμβολιασμού και φυσικής ανοσίας είναι υψηλά θα πρέπει να είναι απλή: όποιος έχει συμπτώματα, παραμένει στο σπίτι όσο δεν νιώθει καλά. Είναι επίσης συνετό για τους ανθρώπους να φορούν μάσκες στα μέσα μαζικής μεταφοράς και σε πολυσύχναστους δημόσιους χώρους κατά τις περιόδους αιχμής της γρίπης/κρυολογήματος, ειδικά εάν μέχρι πρόσφατα ένιωθαν κάποια αδιαθεσία. Η δωρεάν διάθεση μασκών υψηλής ποιότητας, όπως οι N95 ή οι FFP3, μπορεί να βοηθήσει στην ενθάρρυνση της χρήσης τους.
Οι κανόνες περί εργασίας από το σπίτι και περί σχολικής εκπαίδευσης χρειάζονται επίσης επανεξέταση. Πολλά πανεπιστήμια και σχολεία στις ΗΠΑ ξεκίνησαν το εξάμηνο με εξ αποστάσεως εκπαίδευση, ενώ σε ορισμένες χώρες εξετάζεται το ενδεχόμενο τα εκπαιδευτικά ιδρύματα να κλείσουν. Τέτοιες πολιτικές συνεπάγονται τεράστιο κοινωνικό, ψυχικό και οικονομικό κόστος και δεν δικαιολογούνται πλέον σε μέρη όπως στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου περίπου το 95% των ανθρώπων διαθέτει αντισώματα και το 62% έχει λάβει αναμνηστική δόση.
Δύο άλλες πολιτικές θα χρειαστούν επανεξέταση στο εγγύς μέλλον, αν και όχι ακόμη - και σίγουρα όχι παντού.
Το ένα είναι τα μαζικά τεστ. Το Ηνωμένο Βασίλειο έκανε ευρέως διαθέσιμα τα γρήγορα τεστ χωρίς κόστος από νωρίς στη διάρκεια της πανδημίας - μια έξυπνη πολιτική που απέτρεψε πολλές λοιμώξεις, ιδιαίτερα καθώς το κύμα της Όμικρον "απογειωνόταν". Η συζήτηση για τον τερματισμό των μαζικών τεστ στη Βρετανία είναι πρόωρη, ωστόσο τελικά θα ήταν λογικό να περιοριστούν σε περιόδους χαμηλών ποσοστών μόλυνσης, διατηρώντας παράλληλα την δυνατότητα αύξησης της δωρεάν παροχής τους κατά τη διάρκεια επιδημικών κρίσεων
Τώρα που οι άνθρωποι έχουν εξοικειωθεί περισσότερο με τα κατ’ οίκον self test, πιθανόν επίσης να είναι καιρός να αναπτυχθούν και άλλα που να βοηθούν στην ανίχνευση και άλλων ασθενειών του αναπνευστικού, όπως η γρίπη και ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV).
Οι ΗΠΑ είναι εντελώς διαφορετική περίπτωση. Ενώ ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έχει αυξήσει τη διαθεσιμότητα των τεστ, τα rapid test εξακολουθούν να βρίσκονται σε σπάνη σε πολλές περιοχές της χώρας και το κόστος αποθαρρύνει τη χρήση τους. Τα δωρεάν, πανταχού παρόντα rapid test θα πρέπει να είναι κάτι το αυτονόητο για αμερικανικές πολιτείες που μάχονται με χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού και υψηλά επίπεδα μόλυνσης.
Τέλος, θα πρέπει να εξετάσουμε πόσο εμβολιασμό πρέπει να παράσχουμε πέρα από μια τρίτη δόση. Με έναν ιό φθίνουσας σοβαρότητας και αυξανόμενα επίπεδα φυσικών αμυνών, δεν είναι διόλου σαφές εάν χρειαζόμαστε ένας ολόκληρος πληθυσμός να επαναεμβολιάζεται τακτικά μετά την τρίτη δόση, εάν οι μεταλλάξεις που κυκλοφορούν παραμένουν ήπιες. Μπορεί να είναι αρκετό να προσφέρουμε εμβόλια ειδικά για ορισμένες παραλλαγές του ιού σε άτομα άνω των 60 ετών και σε άλλες ευάλωτες ομάδες κάθε έξι ή 12 μήνες, με τον περαιτέρω εμβολιασμό να παραμένει προαιρετικός για όλους τους υπόλοιπους.
Προφανώς, τα μέτρα για τη δημόσια υγεία πρέπει να βρίσκονται υπό συνεχή αναθεώρηση. Πρέπει επίσης να συνεχίσουμε να παρακολουθούμε τα επίπεδα ανοσίας, να πραγματοποιούμε στοχευμένα τεστ και να προσαρμοζόμαστε αυστηρά και με ταχύτητα. Ενδημικός δεν σημαίνει ακίνδυνος. Η ελονοσία και η φυματίωση είναι επίσης ενδημικές ασθένειες σε ορισμένα μέρη του κόσμου - και υπήρξαν 627.000 θάνατοι από ελονοσία και 1,5 εκατομμύρια θάνατοι από φυματίωση το 2020. Ο Long Covid - μια σύνθετη ασθένεια όπου τα μολυσμένα άτομα υποφέρουν από εξουθενωτικά συμπτώματα για μήνες ή και περισσότερο - είναι ακόμη ένας λόγος για να μην γίνουμε υπερβολικά ανέμελοι.
Οι επιστήμονες έχουν επισημάνει ότι δεν υπάρχει τίποτε το οποίο να εμποδίζει μια πιο νοσηρή παραλλαγή SARS-CoV-2 να εμφανιστεί ξανά. Αυτός ο κίνδυνος, ωστόσο, δεν δικαιολογεί μεγάλες περιόδους δαπανηρών περιορισμών αυτή τη στιγμή. Τα επίπεδα εμβολιασμού και ανοσίας, καθώς και η πρόσβαση σε νοσοκομεία και θεραπείες - και όχι ο αριθμός των κρουσμάτων - θα πρέπει να καθορίζουν τα επίπεδα των περιορισμών.
Οι ενδημικοί ιοί απαιτούν διαφορετικές αντιδράσεις, όπως και οι ηπιότερες ασθένειες. Δεν πρόκειται για μια επιστροφή στο πλαστό δίλημμα μεταξύ ζωής και ευζωΐας που είδαμε σε προηγούμενα κύματα του Covid. O ιός έχει αλλάξει, όπως και οι άμυνές μας.
Ύστερα από εισήγηση της Επιτροπής των Εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας -που συνεδρίασε χθες και εξέτασε τα νεότερα επιδημιολογικά δεδομένα της χώρας- αποφασίστηκε τα μέτρα που τέθηκαν σε εφαρμογή τις τελευταίες ημέρες του 2021 και ήταν προγραμματισμένο να ισχύσουν μέχρι τις 16 Ιανουαρίου, να παραταθούν για μια εβδομάδα ακόμη μέχρι και τις 23 Ιανουαρίου. Υπενθυμίζεται ότι τα μέτρα που θα εξακολουθήσουν να ισχύουν σε όλη την Επικράτεια είναι: