ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Απόφαση βόμβα(!!!) για τα μερίσματα των Μετοχικών Ταμείου Στρατού, από το ΣτΕ - Κατάφερε μετά από τρία χρόνια συνεχούς και αδειαλήπτου μελέτης να εκδώσει απόφαση σταθμό

  

      Μετά από τρία χρόνια συνεχούς και αδειαλήπου μελέτης και σπάζοντας κάθε δικαστικό ρεκόρ βραδύτητας, για την έκδοση απόφασης, το ΣτΕ, κατάφερε να εκδώσει την υπ΄ αριθμ. 248/2020,  απόφαση σταθμό, για τα Μετοχικά Ταμεία Στρατού, που αφορούσε τον επανυπολογισμό χορηγηθέντος μερίσματος, μερισματούχου του ΜΤΣ 

     Η μεγάλη περιπέτεια ξεκίνησε  στις 4-5-2007, όταν η μερισματούχος υπέβαλε αίτηση αναίρεσης  στο ΣτΕ της υπ’ αριθμ. 3398/2006 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών. 

     Στις 11  Δεκεμβρίου 2017, το ΣτΕ συνεδρίασε για να δικάσει, την υποβληθείσα αίτηση αναίρεσης. 

     Στις  17 Φεβρουαρίου, του σωτήριου έτους 2020 εκδόθηκε, η πολυπόθητη απόφαση, με απόρριψη του αιτήματος για τον επανυπολογισμό του χορηγουμένου μερίσματος.

    Η απόρριψη στηρίχθηκε ΜΟΝΟ στο ότι τα Μετοχικά  Ταμεία Στρατού διέπονται από ιδιαίτερη νομοθεσία, η οποία είναι αυτοτελής εν σχέσει προς την συνταξιοδοτική του Δημοσίου!

    
   Μετά από την παρακάτω απόφαση του ΣτΕ το ερώτημα που προκύπτει αβίαστα είναι: Αφού τα  Μετοχικά  Ταμεία Στρατού διέπονται από ιδιαίτερη νομοθεσία, η οποία είναι αυτοτελής εν σχέσει προς την συνταξιοδοτική του Δημοσίου, τότε γιατί το Ελληνικό Κράτος Δικαίου,  έχει επιβάλει, με τον νόμο 4093/2012, ποσοστό κρατήσεων, που αποδίδονται στο Υπουργείο οικονομικών;  

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ

  

(Α` ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΝΟΜΟΣ)

ΜΤΣ. 

Το χορηγούμενο στους μόνιμους εν ενεργεία αξιωματικούς του στρατού Ξηράς, μέρισμα υπολογίζεται βάσει υπηρεσιακών και μισθολογικών δεδομένων που συντρέχουν κατά την ημέρα εξόδου του δικαιούχου από την υπηρεσία. Το Ταμείο δεν υποχρεούται σε επανυπολογισμό χορηγηθέντος μερίσματος βάσει μεταβολών που οφείλονται στην εφαρμογή άλλων διατάξεων της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας. Η μη επέκταση των ευνοϊκών συνταξιοδοτικών διατάξεων περί διαρκούς αναπροσαρμογής των συντάξεων που λαμβάνουν οι παθόντες εν υπηρεσία στρατιωτικοί και μετά την έξοδο από την υπηρεσία και ως προς τον υπολογισμό του μερίσματος, δεν αποτελεί δυσμενή ή αδικαιολόγητη διάκριση. Απορρίπτεται η αναίρεση (επικυρώνει την αριθμ. 3398/2006 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών)

  

 Αριθμός 248/2020

 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

 ΤΜΗΜΑ Α΄

 Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 11 Δεκεμβρίου 2017, με την εξής σύνθεση: Μ. Καραμανώφ, Αντιπρόεδρος, Προεδρεύουσα, σε αναπλήρωση του Προέδρου του Τμήματος, που είχε κώλυμα, Ο. Ζύγουρα, Τ. Κόμβου, Σύμβουλοι, Β. Ανδρουλάκης, Αικ. Ρωξάνα, Πάρεδροι. Γραμματέας η Β. Κατσιώνη.

 Για να δικάσει την από 2 Μαΐου 2007 αίτηση:

 της ……… χήρας …………, κατοίκου ……… Αττικής (………), η οποία παρέστη με τον δικηγόρο Νικόλαο Αναγνωστόπουλο (Α.Μ. ………), που τον διόρισε στο ακροατήριο,

 κατά του Μετοχικού Ταμείου Στρατού (Μ.Τ.Σ.), που εδρεύει στην Αθήνα (Κολοκοτρώνη 13), το οποίο παρέστη με τον δικηγόρο Δημήτριο Κουκουράκη (Α.Μ. ………), που τον διόρισε με πληρεξούσιο.

 Με την αίτηση αυτή η αναιρεσείουσα επιδιώκει να αναιρεθεί η υπ’ αριθμ. 3398/2006 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών.

 Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του εισηγητή, Παρέδρου Β. Ανδρουλάκη.

 Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο της αναιρεσείουσας, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους αναιρέσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση και τον πληρεξούσιο του αναιρεσίβλητου Ταμείου, ο οποίος ζήτησε την απόρριψή της.

 Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου κ α ι

 Αφού  μελέτησε  τα  σχετικά  έγγραφα 

 Σ κ έ φ θ η κ ε  κ α τ ά  τ ο ν  Ν ό μ ο

 1. Επειδή, με την υπό κρίση αίτηση, για την άσκηση της οποίας έχει κατατεθεί το νόμιμο παράβολο (3799621-3/4-5-2007 ειδικά έντυπα γραμμάτια παραβόλου), ζητείται η αναίρεση της 3398/2006 αποφάσεως του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, με την οποία συνεκδικάστηκαν αντίθετες εφέσεις των ήδη διαδίκων κατά της 15287/2004 αποφάσεως του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών και η μεν έφεση του αναιρεσείουσας απορρίφθηκε, η δε έφεση του Ταμείου έγινε δεκτή και ακολούθως η πρωτόδικη απόφαση εξαφανίστηκε κατά το μέρος που ακύρωσε την από 18-3-2002 απόφαση του Δ.Σ. του Ταμείου και αναγνώρισε (η πρωτόδικη απόφαση) ότι τα μηνιαία μερίσματα που η αναιρεσείουσα εδικαιούτο ως χήρα στρατιωτικού αποβιώσαντος εν υπηρεσία, έπρεπε να υπολογιστούν επί του συντάξιμου μισθού που προσδιορίστηκε με την 549/2002 απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

 2. Επειδή, στο άρθρο 1 του α.ν. 559/1937 (Α’ 107), ορίζεται ότι: «Η αποστολή του μετοχικού ταμείου στρατού, αποτελούντος νομικόν πρόσωπον δημοσίου δικαίου, είναι διττή: 
1) Η οικονομική ενίσχυσις των μετοχών και μερισματούχων αυτού δια της παροχής: 
    α) μερίσματος εις τους εξερχομένους του στρατεύματος μετόχους του και τας ορφανικάς τούτων οικογένειας, 
    β) … γ) …». Περαιτέρω, στο άρθρο 4 του αυτού α.ν. ορίζεται ότι: «Μετόχοι του ταμείου (μόνιμοι εν ενεργεία αξιωματικοί και οπλίται και τούτοις αντιστοιχούντες και εξομοιούμενοι) εξερχόμενοι του στρατεύματος καθ’ όν τρόπον προβλέπουσιν οι σχετικοί νόμοι, μετά προηγούμενην συμπλήρωσιν εικοσεπενταετούς συνταξίμου υπηρεσίας και μετά τον θάνατον των αι οικογένειαί των, … , και εφ’ όσον ήθελον τύχει ισοβίου στρατιωτικής συντάξεως κατά τους εκάστοτε ισχύοντας περί στρατιωτικών συντάξεων νόμους, συντρεχουσών και των λοιπών προϋποθέσεων της νομοθεσίας του ταμείου, καθίστανται τη αιτήσει των δικαιούχοι μερίσματος εκ του ταμείου, δικαιούμενοι εκ των διανεμομένων ετησίων εσόδων των κάτωθι κατά βαθμόν μεριδίων: 
Οι λαμβάνοντες σύνταξιν αντιστρατήγου μερίδια 30. 
Οι λαμβάνοντες σύνταξιν υποστρατήγου μερίδα 26. 
Οι λαμβάνοντες σύνταξιν συνταγματάρχου μερίδια 23. 
Οι λαμβάνοντες σύνταξιν αντισυνταγματάρχου μερίδια 21. 
Οι λαμβάνοντες σύνταξιν ταγματάρχου μερίδια 19. 
Οι λαμβάνοντες σύνταξιν λοχαγού μερίδια 15. …». 

Εξ άλλου, στο άρθρο 1 του ν. 1105/1980 (Α’ 299) ορίζεται ότι: 
«1. Δικαιούχοι μερίσματος τυγχάνουν οι κατά τας ισχύουσας διατάξεις μέτοχοι του Ταμείου, εφ’ όσον ήθελαν δικαιωθή στρατιωτικής συντάξεως. Μετά τον θάνατον τούτων, δικαιούχοι μερίσματος καθίστανται αι οικογένειαι αυτών, ίδιαι ή πατρικαί, εφ’ όσον έτυχαν συντάξεως δια τον θανόντα … 2. Ως χρόνος μετοχικής σχέσεως δια την θεμελίωσιν των δικαιωμάτων των μετόχων και των οικογενειών αυτών, λογίζεται ο εν τη οικεία πράξει κανονισμού συντάξεως αναφερόμενος χρόνος συνταξίμου υπηρεσίας, ο υπολογιζόμενος δια τον κανονισμόν της συντάξεως». Περαιτέρω, στην παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 1106/1980 (Α’ 301) ορίζεται ότι: «Στρατιωτικοί των ενόπλων Δυνάμεων ...... μέτοχοι και μερισματούχοι των Μετοχικών Ταμείων Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας, εξελθόντες ή εξερχόμενοι της ενεργού υπηρεσίας από 10 Ιουν. 1974 και εντεύθεν, ως και αι χηρεύουσαι οικογένειαι αυτών, συντρεχουσών και των λοιπών προϋποθέσεων της νομοθεσίας του οικείου Μετοχικού Ταμείου, δικαιούνται μερίσματος, μετά των επ’ αυτού προσαυξήσεων και λοιπών παροχών του βαθμού, τον οποίον έφεραν και με τον οποίον εμισθοδοτούντο ή του βαθμού του οποίου τας αποδοχάς ελάμβαναν κατά την έξοδόν των εκ της υπηρεσίας. Το επί του μερίσματος δικαίωμα των ήδη εξελθόντων της υπηρεσίας μερισματούχων, ως και των χηρευουσών οικογενειών αυτών άρχεται από της ημερομηνίας από της οποίας άρχεται και το επί της συντάξεως δικαίωμα αυτών».

 Επειδή, στο άρθρο 26 του ισχύοντος, κατά τον κρίσιμο χρόνο, Κώδικα Στρατιωτικών και Πολιτικών Συντάξεων (π.δ. 1041/1979, Α΄ 292), το οποίο ευρίσκεται στο Τμήμα Β΄ του Κώδικα, που τιτλοφορείται «Στρατιωτικαί συντάξεις» ορίζεται ότι: «1. Ο μόνιμος στρατιωτικός δικαιούται εις σύνταξιν: α) ... ε) Εάν απομακρυνθεί οπωσδήποτε των τάξεων ως καταστάς σωματικώς ή διανοητικώς ανίκανος συνεπεία τραύματος ή νοσήματος προελθόντος προδήλως και αναμφισβητήτως εξ αιτίας της υπηρεσίας ... 2. ...» και στο άρθρο 34 ότι: «1. Ως μισθός, επί τή βάσει τού οποίου κανονίζεται η σύνταξις, λαμβάνεται ποσοστόν επί του μηνιαίου μισθού ενεργείας τού οριζομένου υπό των εκάστοτε ισχυουσών διατάξεων και ανήκοντος εις τον βαθμόν ον έφερε άμα δέ και ύφ’ ον εμισθοδοτείτο ο στρατιωτικός κατά την εξοδόν του εκ της υπηρεσίας. 2. Διά την εφαρμογήν της προηγουμένης παραγράφου, ως μισθός νοείται ο εκάστοτε βασικός μισθός ενεργείας μετά της τυχόν προσαυξήσεως διά του επιδόματος χρόνου υπηρεσίας, ως και της τυχόν από 1.1.1981 παρεχομένης τοιαύτης λόγω ευδοκίμου παραμονής. … 3. … 17. Ως μισθός για τον κανονισμό της σύνταξης του στρατιωτικού, ο οποίος, κατά την εκτέλεση υπηρεσίας που συνεπάγεται αυξημένο κίνδυνο, καθίσταται πλήρως ανίκανος για εργασία και δεν μετατάσσεται για την αιτία αυτή σε ειδικές καταστάσεις διαθεσιμότητας, αποστρατείας ή υπηρεσίας γραφείου, λαμβάνεται υπόψη ο μισθός του προκαταληκτικού βαθμού, στον οποίο θα εξελίσσονταν μισθολογικά ή βαθμολογικά, σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν κατά το χρόνο του παθήματος, προσαυξημένος με το επίδομα χρόνου υπηρεσίας και τυχόν ευδόκιμης παραμονής, που αντιστοιχεί σε τριακονταπενταετή πραγματική υπηρεσία ο βαθμός αυτός σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να είναι ανώτερος του: …». Περαιτέρω, ο ίδιος Κώδικας στο μεν άρθρο 45 ορίζει ότι: «1. Διά τούς εξερχομένους της υπηρεσίας, συνεπεία νόσου ή τραύματος προελθόντος προδήλως και αναμφισβητήτως εξ αιτίας της υπηρεσίας, η σύνταξις κανονίζεται επί τη βάσει του ποσοστού της ανικανότητος του παθόντος και του συνταξίμου μηνιαίου μισθού, του καθοριζομένου υπό του άρθρου 34 τού παρόντος ... 2. ... 

4. Η, κατά τας κειμένας διατάξεις, σύνταξις των εν υπηρεσία τραυματιζομένων στρατιωτικών εν γένει και απομακρυνομένων της υπηρεσίας εκ του λόγου τούτου και των οικογενειών των εκ τούτων φονευομένων προσαυξάνεται κατά 20 %. Ως παθόντες, κατά την έννοιαν του προηγουμένου εδαφίου, θεωρούνται οι τραυματισθέντες ή φονευθέντες εν υπηρεσία συνεπαγομένη επηυξημένου κινδύνου ή εξ απροόπτου συμβάντος ... 5. Η σύνταξη που παρέχεται κατά τις διατάξεις του άρθρου αυτού στους αξιωματικούς ... που εξέρχονται της υπηρεσίας λόγω τραύματος ή νοσήματος που προήλθε προδήλως και αναμφισβητήτως εξαιτίας της υπηρεσίας τους, καθώς και στις οικογένειες όσων από αυτούς που έχουν φονευθεί ή πεθάνει, δεν μπορεί να είναι μικρότερη από το 85%: α) αν πρόκειται για τους παθόντες ... β) αν πρόκειται για τις οικογένειες, της μηνιαίας σύνταξης που ανήκει κάθε φορά, ανάλογα με την περίπτωση, σε οικογένεια ομοιόβαθμου στρατιωτικού, που φονεύθηκε στον πόλεμο ή που πέθανε μετά την ανικανότητά του», στο δε άρθρο 48 ορίζει τα εξής: «1. Ως απονεμητέα σύνταξις εις τον εν υπηρεσία θανόντα, μετά την συμπλήρωσιν πενταετούς τουλάχιστον πραγματικής συνταξίμου υπηρεσίας, λογίζεται η οριζομένη εις τα άρθρα 42, 43 και 44. 2. Ως απονεμητέα σύνταξις εις τον εν υπηρεσία αποβιώσαντα, υπό τους όρους της περιπτ. ε΄ της παρ. 1 τον άρθρου 26, λογίζεται η οριζομένη εις την επομένην παράγραφον, μειουμένη, όσον αφορά την κατά το τρίτον εδάφιον αυτής εξέλιξιν, κατά ένα βαθμόν. 

3. Ως απονεμητέα σύνταξις εις τον εν υπηρεσία δολοφονηθέντα ... λογίζεται η ανήκουσα εις τον κατά το επόμενον εδάφιον βαθμόν και αντιστοιχούσα εις τριακονταπενταετή πραγματικήν υπηρεσίαν, συνυπολογιζομένης, εάν συντρέχει περίπτωσις, και της κατά το άρθρον 43 προσαυξήσεως. Ως βαθμός, επί τη βάσει του οποίου καθορίζεται η κατά το προηγούμενον εδάφιον απονεμητέα σύνταξις, λαμβάνεται υπ’ όψιν ο βαθμός τον οποίον έφερεν ή υφ’ ον εμισθοδοτείτο ο δολοφονηθείς, κατά τον χρόνον του θανάτου του, από δε της συμπληρώσεως του προς προαγωγήν εις έκαστον των επομένων βαθμών απαιτουμένου χρόνου, ο βαθμός εις ον θα εξελίσσετο ούτος βαθμολογικώς ή μισθολογικώς, βάσει των ισχυουσών κατά του χρόνου του θανάτου του διατάξεων, εάν ετέλει εν ενεργώ υπηρεσία. ... Ως αφετηρία, διά τον υπολογισμόν του προς προαγωγήν απαιτουμένου χρόνου, λαμβάνεται υπ’ όψιν χρονολογία, καθ’ ην ο δολοφονηθείς εκτήσατο τον βαθμόν, ον έφερεν, η δε συνεπεία της κατά τα ανωτέρω εξελίξεως αύξησις της συντάξεως ορίζεται πληρωτέα από της πρώτης του μηνός του επομένου της συμπληρώσεως του προς προαγωγήν απαιτουμένου εις έκαστον βαθμόν χρόνου, της ημερομηνίας ταύτης καθοριζομένης διά της κανονιζούσης την σύνταξιν πράξεως ή αποφάσεως του αποφασίζοντος ή δικαιοδοτούντος επί των συντάξεων οργάνου. 4. Ως απονεμητέα σύνταξη στο στρατιωτικό που πεθαίνει κατά την εκτέλεση υπηρεσίας ... λογίζεται αυτή, που ανήκει στο μισθό του βαθμού που ορίζεται στην παράγραφο 17 του άρθρου 34 του παρόντος, προσαυξημένο με επίδομα χρόνου υπηρεσίας και τυχόν επίδομα ευδοκίμου παραμονής, που αντιστοιχεί σε τριακονταπενταετή πραγματική υπηρεσία …».

 4. Επειδή, από τον συνδυασμό των διατάξεων που μνημονεύθηκαν στις προηγούμενες σκέψεις προκύπτει ότι το χορηγούμενο από το αναιρεσίβλητο μέρισμα, το οποίο δικαιούνται οι μόνιμοι εν ενεργεία αξιωματικοί του στρατού Ξηράς, υπολογίζεται επί τη βάσει υπηρεσιακών και μισθολογικών δεδομένων (βασικός μισθός, προσαύξηση ευδόκιμης παραμονής και επίδομα πολυετούς υπηρεσίας) τα οποία πράγματι συντρέχουν κατά την ημέρα της καθ’ οιονδήποτε τρόπο εξόδου του δικαιούχου από την υπηρεσία, χρόνος ο οποίος αποτελεί και τον χρόνο διακοπής της μετοχικής σχέσεως. Επομένως, δοθέντος ότι το αναιρεσίβλητο Ταμείο διέπεται από την προπαρατεθείσα ιδιαίτερη νομοθεσία, η οποία είναι αυτοτελής εν σχέσει προς την συνταξιοδοτική του Δημοσίου, ελλείψει δε ειδικότερης νομοθετικής προβλέψεως, τούτο δεν υποχρεούται σε επανυπολογισμό χορηγηθέντος μερίσματος επί τη βάσει μεταβολών των ως άνω δεδομένων, οι οποίες οφείλονται στην εφαρμογή άλλων, πλην των σχετικών με το ίδιο, διατάξεων της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας (πρβ. Σ.τ.Ε. 2897/2017 σχετικά με το εφ’ άπαξ βοήθημα που χορηγεί ο Ειδικός Λογαριασμός του Μετοχικού Ταμείου Στρατού, Σ.τ.Ε. 1778/2013, 3556/2010 για το χορηγούμενο από το Μ.Τ.Π.Υ. μέρισμα και Σ.τ.Ε. 3327/2012 για το χορηγούμενο από το Μετοχικό Ταμείο Αεροπορίας μέρισμα).

Εξ άλλου, η επίκληση εκ μέρους της αναιρεσείουσας της νομολογίας του Δικαστηρίου τούτου, σύμφωνα με την οποία τα αρμόδια όργανα των χορηγούντων εφ’ άπαξ βοήθημα ή μηνιαίο μέρισμα Ταμείων δεσμεύονται από την πράξη κανονισμού συντάξεως, μεταξύ άλλων, ως προς τον βεβαιούμενο χρόνο υπηρεσίας και ως προς το ύψος του συντάξιμου μισθού και περαιτέρω ότι, αν ως προς ορισμένο ασφαλισμένο τα ανωτέρω θέματα καθοριστούν με οριστική απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, τα όργανα των εν λόγω Ταμείων, προκειμένου να καθορίσουν τις παροχές προς τον ασφαλισμένο, δεσμεύονται, ως προς αυτά τα θέματα από την εν λόγω οριστική απόφαση, αφορά τον καθορισμό των προϋποθέσεων συνταξιοδοτήσεως που συντρέχουν κατά τον χρόνο αποχωρήσεως από την υπηρεσία και δεν έχει έδαφος εφαρμογής σε περιπτώσεις όπως η ένδικη κατά τις οποίες, λόγω της εφαρμογής ευνοϊκών διατάξεων της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας - που δικαιολογούνται από τις συνθήκες εξόδου από την υπηρεσία - επέρχεται για το μέλλον αναπροσαρμογή της συντάξεως και δεν προβλέπεται κάτι ειδικότερο στην νομοθεσία του Ταμείου. 

Περαιτέρω, ο λόγος αναιρέσεως ότι η ερμηνεία της αναιρεσιβαλλομένης άγει σε δυσμενή διάκριση εις βάρος της ειδικής κατηγορίας των παθόντων εν υπηρεσία και, κατ’ επέκταση, της χήρας και των ορφανών τέκνων στρατιωτικών πεσόντων σε διατεταγμένη υπηρεσία σε σχέση με τους εν ζωή συνταξιοδοτουμένους στρατιωτικούς, και παραβιάζει την αρχή της ισότητας, καθώς και τις συνταγματικές διατάξεις για την προστασία της οικογένειας, είναι απορριπτέος διότι πρόκειται για δύο διαφορετικές κατηγορίες δικαιούχων. Μόνη δε η μη επέκταση των ευνοϊκών συνταξιοδοτικών διατάξεων περί διαρκούς αναπροσαρμογής των συντάξεων που λαμβάνουν οι συνταξιοδοτούμενοι παθόντες εν υπηρεσία στρατιωτικοί και μετά την έξοδο από την υπηρεσία και ως προς τον υπολογισμό του ενδίκου μερίσματος, δεν αποτελεί δυσμενή ή αδικαιολόγητη διάκριση (πρβ. Σ.τ.Ε. 2897/2017). 

Τέλος, ο λόγος αναιρέσεως ότι παρά τον νόμο απορρίφθηκε ο λόγος εφέσεως ότι η αναιρεσείουσα εδικαιούτο μέρισμα Συνταγματάρχη, αφ’ ενός ως απαραδέκτως προβληθείς το πρώτον με την προσφυγή αφ’ ετέρου δε ως αβάσιμος είναι, εν όψει των ανωτέρω κριθέντων, επίσης απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι στηρίζεται στην εσφαλμένη προϋπόθεση ότι το χορηγούμενο από το αναιρεσίβλητο μέρισμα αναπροσαρμόζεται σύμφωνα με τις διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας.

 7. Επειδή, με τα ανωτέρω δεδομένα η υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθεί.

 8. Επειδή, το Δικαστήριο εκτιμώντας τις περιστάσεις, απαλλάσσει την αναιρεσείουσα από την δικαστική δαπάνη του αναιρεσιβλήτου.

 Δ ι ά  τ α ύ τ α

 Απορρίπτει την αίτηση αναιρέσεως,

 Διατάσσει την κατάπτωση του παραβόλου και

 Απαλλάσσει την αναιρεσείουσα από την δικαστική δαπάνη του Μετοχικού Ταμείου Στρατού.

 Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 18 Δεκεμβρίου 2017

 Η Προεδρεύουσα Αντιπρόεδρος                   Η Γραμματέας

 Μ. Καραμανώφ                                              Β. Κατσιώνη

και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 17ης Φεβρουαρίου 2020.

 Η Πρόεδρος του Α? Τμήματος                   Η Γραμματέας

 Σπ. Χρυσικοπούλου                                   Β. Κατσιώνη

 Σ.Τ.

ΥΕΘΑ: Θα οχυρώσουμε ακόμα περισσότερο τα σύνορά μας - Δεν έγινε μια μεγάλης εμβέλειας αεροναυτική άσκηση «Καταιγίδα», όμως έγιναν μικρότερες ασκήσεις σε συγκεκριμένες περιοχές.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΤΤΑΡΙΔΗΣ: Έχουμε μαζί μας το Υπουργό Εθνικής Άμυνας, τον κ. Νίκο Παναγιωτόπουλο. Καλημέρα κ. Υπουργέ!

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ:Καλημέρα σ’ εσάς και τους τηλεθεατές. Η είδηση ήταν προχθές οπότε είχαμε μηδενικές εισόδους, παραβιάσεις, υπερπτήσεις και τα λοιπά, όχι σήμερα! Άρα αυτό είναι το «σκωτσέζικο ντους» για το οποίο είχα κάνει λόγο σε πρόσφατη συνέντευξη μου, που διέπει την καθημερινότητα των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Κάποιες μέρες υπάρχει μεγάλη ένταση δραστηριότητας και μεγάλη ένταση προκαλείται από αυτή την δραστηριότητα και κάποιες μέρες υπάρχει ησυχία και αναρωτιόμαστε τι γίνεται. Δυστυχώς υπάρχει αυτή η εναλλαγή…

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΙΤΤΑΡΑΣ: Μιλήσατε για «σκωτσέζικο ντους», απλά το θέμα είναι ότι οι Τούρκοι είναι αυτοί οι οποίοι φαίνεται πως καθορίζουν αυτή τη συγκεκριμένη ατζέντα, προκαλώντας κατά το δοκούν, επιλέγοντας είτε τις ημερομηνίες, είτε την ένταση αυτών των προκλήσεων. Εμείς για την ώρα φαίνεται πως ακολουθούμε μια άλλη τακτική, η οποία προφανώς δεν διαφωνεί κανείς ότι δεν ακολουθούμε την τακτική των προκλήσεων. Αλλά το ζητούμενο είναι πού μπορεί να καταλήξει αυτό και ο φόβος όλων μας είναι ότι όταν έχεις τέτοια ένταση, σε τέτοιας έντασης περιστατικά, και με αυτή τη συχνότητα πάντα υπάρχει ο φόβος ενός ατυχήματος…

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Ακριβώς είναι έτσι όπως το λέτε. Προφανώς, έχουμε επικοινωνήσει με την άλλη πλευρά ότι η αυξημένη υπερδραστηριότητα, οι επικίνδυνοι ελιγμοί, οι ελιγμοί σκαφών σε μία πολύ μικρή περιοχή -όπως η Παναγία δίπλα στις Οινούσσες απέναντι από τις τουρκικές ακτές, στη θαλάσσια περιοχή πλησίον της οποίας εκτυλίχθηκαν οι χθεσινές παρενοχλήσεις, είναι ένας πάρα πολύ μικρός χώρος θάλασσας.

Άκουσα ότι τα σχετικά έγιναν ενάμιση μίλι από τις ελληνικές ακτές. Είμαι σίγουρος ότι αν έγιναν ενάμιση μίλι από τις ελληνικές ακτές, έγιναν πολύ πιο κοντά στις τουρκικές ακτές. Τόσο μικρή είναι εκείνη η περιοχή θαλάσσια ανάμεσα στην Παναγία και στην Τουρκία. Φαίνονται απέναντι ας πούμε καθαρά τα τουρκικά παράλια. Έχω βρεθεί πρόσφατα στην περιοχή γι’ αυτό σας λέω. Εκεί πέρα συνωστίζονται πάρα πολλά σκάφη, περιπολικά του Λιμενικού Σώματος, αντίστοιχα τουρκικά, πολεμικά σκάφη μικρότερα, βέβαια σκάφη της “Frontex” και πού και πού βάρκες που μεταφέρουν ενδεχομένως διάφορους εκεί που επιχειρούν να εισέλθουν στα νερά μας και στα εδάφη μας -με μικρότερη συχνότητα ομολογουμένως τώρα- αλλά υπάρχει πάρα πολύ δραστηριότητα σε ένα μικρό θαλάσσιο χώρο.

Άρα είναι πιο αυξημένες πιθανότητες εκεί να υπάρχουν παρενοχλήσεις, να γίνονται επικίνδυνοι ελιγμοί από σκάφη που έρχονται κοντά το ένα στο άλλο. Εμείς βλέπουμε τη συνολική εικόνα, η οποία όντως παραπέμπει σε μία αυξημένη δραστηριότητα στον αέρα, στη θάλασσα, αλλά και στην ξηρά. Σας έχω πει ότι δεν έχει κοπάσει η κατάσταση στον Έβρο.

Είχαμε φαινόμενα κατά τα οποία, οι δυνάμεις της Στρατοχωροφυλακής πλέον που βρίσκονται στα χερσαία σύνορα μας προβαίνουν σε κάποια μικροεπεισόδια, πυροβολισμούς στον αέρα ας πούμε, όχι προς την πλευρά δικών μας τμημάτων ή περιπόλων, για να μην παρεξηγούμεθα. Είναι κινήσεις όμως που ασφαλώς δεν παραπέμπουν σε μία περίοδο ησυχίας και εκτόνωσης της έντασης. Αυτά γίνονται επαναλαμβανόμενα, αν κι έχουμε κάποιες διακοπές στο αναμεταξύ. Είναι αυτό το «σκωτσέζικο ντους» για το οποίο έκανα λόγο. Οφείλουμε να τα λαμβάνουμε υπόψη και να είμαστε έτοιμη για κάθε ενδεχόμενο.

Οι δυνάμεις μας είναι εκεί, όσα αεροσκάφη έρχονται στον εναέριο χώρο μας αναχαιτίζονται πάραυτα. Τα περιπολικά του Λιμενικού που κάνουν πλέον την δουλείιά τους με όρους αποτροπής οποιουδήποτε εισέρχεται. Τα σκάφη του Πολεμικού Ναυτικού είναι εκεί δίπλα. Παρακολουθούμε και αντιδρούμε σε όλη αυτή την δραστηριότητα όταν κρίνεται ότι ξεπερνά κάποια όρια. Ασφαλώς όμως η ένταση -και μάλιστα σε μικρούς χώρους- αυξάνει τον κίνδυνο να συμβεί κάποιο ατύχημα.

Έχουν γίνει τα σχετικά διαβήματα προς τους οργανισμούς, προς το ΝΑΤΟ, και περιμένουμε καλή τη πίστη μία καλύτερη διάθεση από την άλλη πλευρά, μια διάθεση εκτόνωσης. Τότε μόνο θα μπορούμε να μιλάμε για βελτίωση των διμερών σχέσεων. Αυτοί είναι και οι όροι της καλής γειτονίας. Δεν υπάρχουν αυτή την στιγμή και ασφαλώς αυτές οι συμπεριφορές προβληματίζουν, αλλά παρά ταύτα κάνουμε τη δουλειά μας.

Το Υπουργείο Εξωτερικών κάνει τη δουλειά του, προβαίνει σε όλα τα απαραίτητα διαβήματα, ζητά και δίνει εξηγήσεις όπου απαιτείται και οι Ένοπλες Δυνάμεις βρίσκονται σε επιχειρησιακή ετοιμότητα, όπως πάντα.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΤΤΑΡΙΔΗΣ: Κύριε Υπουργέ λόγω της κρίσης από τον κορωνοϊό και με τα νέα οικονομικά δεδομένα που υπάρχουν, αυτό θα επηρεάσει τα εξοπλιστικά προγράμματα που έχετε δρομολογήσει για την αναβάθμιση αεροσκαφών, αλλά και την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων στο επόμενο διάστημα;

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Τα εξοπλιστικά προγράμματα των Ενόπλων Δυνάμεων έχουν να κάνουν φυσικά με τον προϋπολογισμό που διατίθεται για τις Ένοπλες Δυνάμεις. Τα τελευταία χρόνια ο προϋπολογισμός αυτός είναι σταθερός, μικρότερος από προηγούμενες χρονιές αναμφισβήτητα, στα 530 εκατομμύρια ετησίως, τα οποία αφορούν είτε σε προγράμματα που τρέχουν -έχει ήδη δηλαδή υπογραφεί κάποια συμφωνία, έχει συμβασιοποιηθεί το πρόγραμμα αυτό και τρέχει από προηγούμενα έτη, ενδεχομένως να πάει και σε επόμενα, ανάλογα με τις δόσεις πληρώνονται για το συγκεκριμένο σύστημα- αλλά και επόμενα που πιθανότατα να μπαίνουν, σύμφωνα με τις εισηγήσεις της στρατιωτικής ηγεσίας, στον προγραμματισμό για τώρα και για το μέλλον.

Θυμίζω ότι πάγιο αίτημα της Πολιτικής και της Στρατιωτικής Ηγεσίας τα τελευταία χρόνια είναι να διατεθούν περισσότεροι πόροι για τις Ένοπλες Δυνάμεις. Αναμφισβήτητα, η διάθεση επιπλέον πόρων επηρεάζεται πλέον από τα ποσά που διατίθενται για την αντιμετώπιση των σοβαρότατων επιπτώσεων που προκαλεί στην οικονομία ο κορωνοϊός. Δεν είμαστε έξω από τα τεκταινόμενα στον κόσμο και το καταλαβαίνουμε.

Από εκεί και πέρα όμως, νομίζω ότι οι απαιτήσεις καλύπτονται. Ασφαλώς τόσο οι Κλάδοι και τα Επιτελεία θέλουν πόρους προκειμένου να προβούν στο σχεδιασμό τους, ανανεώνοντας και εκσυγχρονίζοντας τα υφιστάμενα συστήματα, ενδεχομένως να πηγαίνουν και σε καινούργιες επιλογές για το μέλλον, διότι έτσι θα θωρακιστούν οι Ένοπλες Δυνάμεις και κατ’ επέκταση η χώρα. Είναι όμως πιο δύσκολο απ’ ό,τι φαινόταν πριν από πριν από λίγους μήνες. Θυμίζω ότι κατά τη συζήτηση του Προϋπολογισμού είχε εξαγγελθεί η ενίσχυση του προϋπολογισμού των Ενόπλων Δυνάμεων. Από την πλευρά μας κάνουμε αυτό που πρέπει, χαράσσουμε τις προτεραιότητές μας, ο τελικός συντονισμός γίνεται από το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας και σε συνεργασία με τη Στρατιωτική Ηγεσία τις παρουσιάζουμε στον Πρωθυπουργό προκειμένου να κάνουμε κι εμείς το σχεδιασμό μας.

Είμαστε μέσα στον σχεδιασμό μας. Προ ημερών είχα την ευκαιρία να πάω στην Επιτροπή Εξοπλιστικών της Βουλής των Ελλήνων, προκειμένου να ζητήσω την έγκρισή της για πέντε υποπρογράμματα που αφορούν σε κομβικά σημεία των εξοπλισμών σε Αεροπορία, Ναυτικό και Στρατό Ξηράς. Έχουν να κάνουν με τη συντήρηση των αεροσκαφών F16 σε κάποια συγκεκριμένα σημεία, με αντικατάσταση των κινητήρων στα ελικόπτερα του Στρατού Ξηράς, την πρόκτηση καινούργιων ελικοπτέρων αμερικάνικης προέλευσης ανθυποβρυχιακού πολέμου προκειμένου να συμπληρώσουμε τις Φρεγάτες του Πολεμικού Ναυτικού (από εκεί επιχειρούν αυτά τα ελικόπτερα), και φυσικά τον εκσυγχρονισμό μέσης ζωής των φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ, των νεότερων σε ηλικία φρεγατών που διαθέτουμε και μπαίνουν σ’ αυτή τη φάση της ζωής τους. Επομένως όσο μιλάμε, «τρέχουν» διάφορα εξοπλιστικά. Ασφαλώς και μελετούμε λύσεις που μπορούν να προκύψουν, έχουμε εναλλακτικές στο τραπέζι, απλά πρέπει να κάνουμε τη δουλειά μας οργανωμένα, συστηματικά και έξυπνα. Δεν έχει τις απεριόριστες οικονομικές δυνατότητες η Ελλάδα, έχει πληγεί και οικονομία της όπως και οι οικονομίες όλου του πλανήτη από τον κορωνοϊό.

Καταλαβαίνω ότι βασική προσπάθεια της Κυβέρνησης είναι η ανάταξη της οικονομίας μετά το σοκ του κορωνοϊού. Δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά, αλλά στο πλαίσιο αυτό κάνουμε κι εμείς το σχεδιασμό μας προκειμένου οι Ένοπλες Δυνάμεις να παραμείνουν λειτουργικές και επιχειρησιακές προς όφελος της αποτρεπτικής ισχύος της χώρας.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΙΤΤΑΡΑΣ: Ήθελα να επιστρέψω σε αυτά (τα θέματα της έντασης στο Αιγαίο), διότι βλέπαμε και πλάνα από εκεί. Αναφέρατε ότι όλα αυτά που γίνονται εκεί είναι πολύ επικίνδυνα και ο ίδιος έχετε πέσει θύμα αυτής της προκλητικότητας. Σας είχαν παρενοχλήσει όταν βρεθήκατε στην περιοχή. Έχετε νιώσει ποτέ την ανάγκη να σηκώσετε αυτό το περίφημο «κόκκινο τηλέφωνο» και να μιλήσετε απευθείας με τον Τούρκο ομόλογο σας και να πείτε «Τι κάνουμε τώρα; Να βάλουμε ένα τέλος σε αυτή την ιστορία;» και να βρείτε ανταπόκριση; Γιατί σας άκουσα πριν να λέτε ότι περιμένουμε και καλή πίστη από τη μεριά των Τούρκων, όπου αυτό στην πράξη -έχουμε καταλάβει όλοι- δεν υπάρχει περίπτωση να συμβεί…

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Πάντα προσπαθούμε να έχουμε ένα ανοικτό κανάλι επικοινωνίας, να μιλάμε με την άλλη πλευρά, να εξηγούμε ότι οι προθέσεις μας είναι καλές αλλά άμα δεν βλέπουμε καλές προθέσεις από την άλλη πλευρά, δεν μπορούμε να μην έχουμε τα όριά μας.

Εν πάση περιπτώσει, καλό θα ήταν για τις δύο χώρες να βρουν ένα τρόπο συνεννόησης. Ασφαλώς και το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας δεν έχει τον πρώτο λόγο σε αυτή την προσπάθεια. Τον πρώτο λόγο στις διμερείς σχέσεις έχει ο Πρωθυπουργός και το Υπουργείο Εξωτερικών, ο Υπουργός Εξωτερικών, που ασκούν την διεθνή διπλωματία και προσπαθούν στα μέτωπα των διμερών σχέσεων να κάνουν το καλύτερο. Όμως κι εμείς, εξαιτίας της φύσης αυτών των διαφορών, εμπλεκόμεθα πάρα πολύ. Έχω μιλήσει αρκετές φορές με τον ομόλογό μου προκειμένου να συζητήσουμε συγκεκριμένα θέματα και συγκεκριμένες καταστάσεις.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΙΤΤΑΡΑΣ: Πότε ήρθατε σε επικοινωνία τελευταία φορά;

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Πρέπει να είναι πριν από 15 - 20 μέρες περίπου...

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΙΤΤΑΡΑΣ: Σε αυτό το μεσοδιάστημα όμως -επειδή το προσδιορίζετε χρονικά και έχει ενδιαφέρον- βλέπουμε ότι έχουμε ένα «κρεσέντο» τουρκικών προκλήσεων στο Αιγαίο, στη θάλασσα και στον αέρα…

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Είναι αυτό που έλεγα πριν. Όχι ακριβώς κρεσέντο! Είχαμε κάποιες μέρες απόλυτης ηρεμίας και κάποιες μέρες μεγάλης έντασης. Είναι αυτή η… «αυξομείωση» της έντασης. Προσπαθούμε να εξηγήσουμε τα αίτιά της.

Η άλλη πλευρά έχει τις δικές της εξηγήσεις. Μας δίνει κάποιες, εν πάση περιπτώσει τις ακούμε όλες ψύχραιμα και θα έλεγα λογικά. Από εκεί και πέρα όμως θεωρούμε ότι πάρα πολλές φορές ξεφεύγει η κατάσταση και δεν υπάρχει λόγος να ανεβαίνει περισσότερο η ένταση.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΤΤΑΡΙΔΗΣ: Κύριε υπουργέ τι εξήγηση μπορεί να έχουν οι Τούρκοι όταν πάνε και πετούν πάνω από την Πάτμο ας πούμε; Ποια εξήγηση μπορεί να σας δίνει ο Τούρκος Υπουργός, ένας Τούρκος Αξιωματικός;

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Ακούστε: Κάθε επεισόδιο, κάθε συμβάν, ερευνάται ξεχωριστά. Διαφορετική εξήγηση έχει μία έξαρση της δραστηριότητας στον Έβρο, διαφορετική εξήγηση έχει ένα μπαράζ υπερπτήσεων πάνω από ένα νησί, διαφορετική μία παρενόχληση πλωτού μέσου του Λιμενικού Σώματος. Αυτοί κάνουν τη δουλειά τους κι εμείς τη δική μας.

Η δική μας δουλειά είναι να τους αποτρέπουμε, να τους αναχαιτίζουμε, να εξηγούμε στην περίπτωση των χερσαίων συνόρων ότι λόγω αυτού που συνέβη τον Φεβρουάριο, εμείς θα οχυρώσουμε ακόμα περισσότερο τα σύνορά μας, θα αυξήσουμε τη δημιουργία εμποδίων και θα είμαστε εκεί πάντα να φρουρούμε με τις Ένοπλες Δυνάμεις μας, άγρυπνοι φρουροί. Αυτό δεν επιδέχεται κάποιας άλλης ερμηνείας ή εξήγησης.

Καλό θα ήταν σε αυτή την περίοδο, δεδομένου ότι και η Τουρκία αντιμετωπίζει τα δικά της προβλήματα με τον κορωνοϊό, η προσπάθεια να επικεντρωθεί στην ανάταξη της οικονομίας και όχι στην πρόκληση ή την αύξηση της έντασης στα σύνορα. Καλό θα ήταν, αυτό θα θέλαμε. Δείχνουμε καλή διάθεση και αυτό θέλουμε να δείξει η άλλη πλευρά, και τα κανάλια επικοινωνίας βέβαια πρέπει να μένουν ανοιχτά. Δεν νομίζω ότι η επιθυμία της Τουρκίας είναι να αυξήσει κατακόρυφα την ένταση μέχρι τον κίνδυνο πρόκλησης άλλων καταστάσεων.

Από την άλλη, τα δείγματα συμπεριφοράς που βλέπουμε μας κάνουν, ως Κυβέρνηση, να εξετάζουμε όλα τα ενδεχόμενα και να προετοιμαζόμαστε.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΙΤΤΑΡΑΣ: Με τον κορωνοϊό στο Στράτευμα υπάρχει κάποιο πρόβλημα; Είναι όλα τακτοποιημένα, ελεγχόμενα; Οι ασκήσεις παρεμπιπτόντως που ήταν να γίνουν, δεν έχουν γίνει λόγω της ανάγκης να προστατευτούν οι συμμετέχοντες;

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Να σας πω κάτι, η ιστορία με την άσκηση που αναβλήθηκε είχε να κάνει ασφαλώς με την προσπάθειά μας να συντονιστούμε με τη γενικότερη προσπάθεια που επισπεύδει η Κυβέρνηση, τα έχει πει τόσες φορές ο Πρωθυπουργός, να βγούμε από την εξαιρετική συνθήκη του κορωνοϊού και να μπούμε σε ρυθμούς κανονικότητας συντεταγμένα.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΙΤΤΑΡΑΣ: Είναι συγκυριακό. Αυτό μας λέτε. Είναι λόγω της συγκύριας…

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Όταν τα μέτρα λαμβάνονται σταδιακά, δεν μπορούμε εμείς να βγάλουμε έξω το σύνολο των Δυνάμεων του Πολεμικού Ναυτικού, ενώ ακόμα ο κίνδυνος δεν έχει εκλείψει. Πολλοί έχουν την εντύπωση ότι εξέλειπε εντελώς ο κίνδυνος του κορωνοϊού και «πάμε σαν άλλοτε», σαν να μην έχει συμβεί τίποτα. Έγινε τόσος κόπος. Υπήρξε ένα πάρα πολύ καλό αποτέλεσμα, για το οποίο η Ελλάδα έγινε διεθνές υπόδειγμα, όσο παράξενο κι αν θα φαινόταν αυτό πριν από μερικά χρόνια και συζητείται θετικά. Προσπαθούμε να κρατήσουμε αυτό το ρυθμό και να γίνει ομαλή μετάβαση στην κανονικότητα.

Αυτές τις ημέρες έγιναν ασκήσεις. Προχθές στο Μυρτώο Πέλαγος έκαναν επιχειρησιακή δοκιμή τέσσερα - πέντε σκάφη του Πολεμικού Ναυτικού με υποβρύχια, αεροπλάνα ναυτικής συνεργασίας και άλλα. Δεν έγινε μια μεγάλης εμβέλειας αεροναυτική άσκηση όπως ήταν η «Καταιγίδα» που γινόταν στο παρελθόν, όμως έγιναν μικρότερες ασκήσεις σε συγκεκριμένες περιοχές.

Τα σκάφη μας είναι ενεργά, όπως και οι δυνάμεις μας. Νομίζω ότι πολλές φορές προκαλείται μεγάλος θόρυβος από μία κίνηση που στην ουσία δεν είναι και τόσο «δραματική». Οι Ένοπλες Δυνάμεις έχουν το δικό τους σχεδιασμό. Συμβαίνουν απρόοπτα που θέλουν κάποιες αλλαγές στο συνολικό σχεδιασμό, όμως σε γενικές γραμμές δεν αλλάζουν και πάρα πολλά πράγματα. Παραμένουμε ενεργοί και λειτουργικοί.

Η επόμενη ημέρα της covid-19 πανδημίας

Γράφει : ο Γιώργος Γκορέζης*

e-mail : ggorezis@yahoo.gr

web   : ggore.wordpress.com

Η κυρίαρχη πολιτιστική αντίδραση στον Covid-19 είναι ένα μείγμα οργής και ελπίδας. Από τη μια πλευρά υποθέτουμε ότι αυτή η πανδημία θα μπορούσε να είχε προληφθεί, άρα η εξάπλωσή της οφείλεται στο λάθος κάποιου. Και παρότι η κρίση δεν πλησιάζει ακόμη στο τέλος της το παιχνίδι της αναζήτησης ευθυνών έχει ήδη ξεκινήσει. Οι χώρες αλληλοκατηγορούνται. Αλλά παράλληλα με την οργή υπάρχει και η ελπίδα. 
Οι άνθρωποι σε όλον τον κόσμο λατρεύουν τους γιατρούς και τις νοσοκόμες, που αποτελούν την εμπροσθοφυλακή που κρατά τον αριθμό των θανάτων υπό έλεγχο. Οι ήρωές μας είναι το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό που σώζει ζωές. Και οι υπερήρωές μας οι επιστήμονες στα ερευνητικά εργαστήρια. Όπως οι σινεφίλ ξέρουν ότι ο Spider-Man και η Wonder Woman στο τέλος θα νικήσουν τους κακούς και θα σώσουν τον κόσμο, έτσι και εμείς είμαστε σίγουροι ότι μέσα σε λίγους μήνες ή το πολύ σε έναν χρόνο οι ερευνητές θα ανακαλύψουν μια αποτελεσματική θεραπεία για τον ιό Covid-19, ακόμη και το εμβόλιο.

Παράλληλα ζητάμε από το κράτος να επενδύσει ακόμη περισσότερα για να προστατεύσουμε τις ανθρώπινες ζωές. Περισσότερα νοσοκομεία, περισσότερους γιατρούς, περισσότερες νοσοκόμες. Χρειάζεται να αποθηκεύσουμε περισσότερους αναπνευστήρες, περισσότερο προστατευτικό εξοπλισμό και περισσότερα διαγνωστικά τεστ. Σε αυτή την πρώτη πραγματικά παγκόσμια κρίση οι πολίτες αναζήτησαν καταφύγιο στο κράτος, αλλά τα κράτη αντί να συνεργαστούν αντιμάχονται ακόμη και για την προμήθεια υγειονομικού υλικού. Με ότι αυτό συνεπάγεται για το μέλλον της παγκοσμιοποίησής και της διεθνούς αλληλεγγύης.

Η κρίση του κοροναϊού αλλάζει τα πάντα, είναι ίσως μοναδική περίπτωση, έπειτα από αυτή των Πολέμων του παρελθόντος, που επισυμβαίνουν τόσο δραματικές αλλαγές μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Η επόμενη ημέρα θα βρει τον κόσμο, και φυσικά και τη χώρα μας, εντελώς διαφορετικό. Η ρήση του μεγάλου θεωρητικού του πολιτικού κυνισμού Νικολό Μακιαβέλι, «Μια αλλαγή αφήνει την πόρτα ανοιχτή για να μπουν κι άλλες», αποδεικνύεται πέρα για πέρα αληθινή. Η παγκοσμιοποίηση αλλάζει πρόσωπο, οι ατομικές ελευθερίες σε αναστολή, εργασιακές σχέσεις και κατακτήσεις δεκαετιών είναι υπό διαπραγμάτευση, το παραδοσιακό εμπόριο και οι καθημερινές συναλλαγές ανατρέπονται, το λεγόμενο Digitalism ή ψηφιακό σύστημα δείχνει να κυριαρχεί των πάντων. Είναι σίγουρο ότι θα γίνει μια πάλη μεταξύ των κοινωνικών κρατών, της αλληλεγγύης και της συνοχής από τη μια, και της εξατομίκευση, της έλλειψης εμπιστοσύνης και της ανθρωποφαγίας από την άλλη.

Ιστορικοί της Ιατρικής έχουν παρατηρήσει ότι ανά τους αιώνες η συμπεριφορά των ηγετών σε περιόδους πανδημίας ακολουθεί ένα μοντέλο. Αρχικά αρνούνται το πρόβλημα, στη συνέχεια αναζητούν εσωτερικό εχθρό και στο τέλος επιλέγουν αυταρχικές λύσεις. Και το ερώτημα παραμένει αν οι πανδημίες διαμορφώνουν την ιστορία ή ην ηγεσία.  Στην Ουγγαρία ο νόμος έκτακτης ανάγκης που επέβαλε ο Όρμπαν με αφορμή την πανδημία χαρακτηρίστηκε ως «πρόβα δικτατορίας» εντός της ΕΕ. Και στις Φιλιππίνες η εντολή να πυροβολούνται όσοι παραβιάζουν την καραντίνα συγκροτεί ένα εφιαλτικό αύριο. Στην Κίνα με πρόσχημα τη μαζική επιτήρηση δόθηκε πράσινο φως για την «ηλεκτρονική παρακολούθηση». Οι μετακινήσεις γίνονται με τη «σάρωση» ενός κωδικού, κι έτσι το κράτος ξέρει τις κινήσεις των πολιτών κάθε στιγμή. Στις ΗΠΑ σχεδιάζουν τη χρήση αναγνώρισης προσώπου, ενώ στην Ινδία πολίτες υποχρεούνται να στέλνουν μήνυμα με μια εφαρμογή που θα έχει και τις συντεταγμένες τους, ώστε οι κρατικοί υπάλληλοι να ξέρουν πού βρίσκονται.

                        
Παρότι αυτό το μοντέλο συμπεριφοράς είναι αρκετά συχνό, δεν είναι ούτε παγκόσμιο ούτε αναπόφευκτο. Η Νέα Ζηλανδία, παραδείγματος χάριν, αντιμετώπισε αξιοθαύμαστα την παρούσα κρίση χωρίς να αρνηθεί το πρόβλημα, χωρίς να ρίξει ευθύνες σε μειονότητες ή να καταφύγει σε αυταρχικές λύσεις. Το ίδιο ισχύει για τη Γερμανία, την Ταϊβάν και πολλές άλλες δημοκρατίες. Παράλληλα, είδαμε ότι ηγέτες που αρνήθηκαν το πρόβλημα ή κατηγόρησαν υποτιθέμενους «προδότες» και «εχθρούς» – όπως έκαναν ο Τραμπ και ο Μπολσονάρου – δέχθηκαν σφοδρή κριτική εξαιτίας αυτής της στάσης τους.

                       
   Σε σχέση με την παρακολούθηση των πολιτών και τον περιορισμό των δικαιωμάτων, φαίνεται να διαφοροποιούνται οι δημοκρατίες από τα αυταρχικά καθεστώτα.                      
 Η Ελλάδα αντέδρασε στην κρίση πολύ αποτελεσματικά, καλύτερα από πολλούς ευρωπαίους γείτονές της. Οι χώρες σε όλον τον κόσμο μπορούν να μάθουν και να ωφεληθούν από την ελληνική εμπειρία. Η Νέα Ζηλανδία επίσης έκανε πολύ καλή δουλειά, αλλά είναι ένα απομονωμένο νησιωτικό κράτος, και άρα μια χώρα που βρίσκεται σε πιο κεντρικό σημείο γεωγραφικά, όπως η Ελβετία, ίσως να μην μπορεί να την αντιγράψει εύκολα. Και η Γερμανία τα κατάφερε καλά, αλλά είναι μια πλούσια χώρα, που σημαίνει ότι μια φτωχή χώρα σαν το Εκουαδόρ δεν θα μπορέσει να την ακολουθήσει. Η Νότια Κορέα αποτελεί ένα ακόμα καλό παράδειγμα, αλλά ίσως η επιτυχία της να σχετίζεται με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κουλτούρας της και οι πολιτικές που εφάρμοσε να μη λειτουργήσουν σε χώρες με διαφορετική κουλτούρα, όπως η Νότια Αφρική.  Το δίδαγμα είναι ότι οι πανδημίες μπορούν τοπικά να διαμορφώσουν νέες μορφές θετικής ηγεσίας, που ξεκινούν από τα κάτω.

                       
 Ο κορωνοϊός «τσακίζει» την παγκόσμια οικονομία και διαλύει τις εργασιακές σχέσεις. Η τηλεργασία προκαλεί συστημικές αλλαγές στην αγορά εργασίας, την ίδια στιγμή που άλλες ομάδες εργαζομένων βρίσκονται σε αναστολή συμβάσεων, εκ περιτροπής απασχόληση, και ζουν μόνο με επιδόματα. Στην πρώτη γραμμή είναι οι απασχολούμενοι στην εφοδιαστική αλυσίδα, όσοι ασχολούνται με το ηλεκτρονικό εμπόριο και τις μεταφορές, τα logistics, αλλά και οι επαγγελματίες της υγείας και οι εργαζόμενοι στα σώματα ασφαλείας είναι οι πλέον «απαραίτητοι». Η επόμενη ημέρα φέρνει έκρηξη στις ηλεκτρονικές συναλλαγές, τόσο τις εμπορικές όσο και αυτές μεταξύ κράτους και πολιτών, με αποτέλεσμα να αλλάξει δραματικά το τοπίο της εργασίας. Βεβαίως, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την αναγκαιότητα του ψηφιακού κράτους, το αντίθετο μάλιστα. Αυτό που πίστευαν πολλοί στην Ελλάδα ότι δεν θα γίνει, δηλαδή το e-gov, στήθηκε σε λίγες ημέρες και λειτουργεί ικανοποιητικά. 

   
    Όμως δεν θα πρέπει να πέσουμε θύματα του τεχνολογικού ντετερμινισμού. Διαφορετικές χώρες μπορούν να χρησιμοποιήσουν την τεχνολογία με διαφορετικούς τρόπους. Η Βόρεια και η Νότια Κορέα στηρίζονται ακριβώς στα ίδια τεχνολογικά εργαλεία – ηλεκτρισμό, αυτοκίνητα, τρένα, ηλεκτρονικούς υπολογιστές – και όμως τα χρησιμοποίησαν για να φτιάξουν εντελώς διαφορετικές κοινωνίες. Το ίδιο ισχύει με τη νέα τεχνολογία παρακολούθησης. Μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε για να σταματήσουμε την εξάπλωση της πανδημίας, χωρίς να υπονομεύσουμε τη δημοκρατία και το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα. 
Όταν τίθεται στους πολίτες το δίλημμα να επιλέξουν ανάμεσα στην ιδιωτικότητα και στην υγεία, το πιθανότερο είναι ότι θα επιλέξουν την υγεία. Αλλά το δίλημμα είναι λάθος, η διάκριση ανάμεσα στην υγεία και στην ιδιωτικότητα δεν είναι σωστή. Θα πρέπει να μπορούμε να απολαμβάνουμε εξίσου και τα δύο δικαιώματα. Μπορούμε να επιλέξουμε την προστασία της υγείας μας και την αναχαίτιση της εξάπλωσης του κοροναϊού όχι εγκαθιστώντας ένα αυταρχικό καθεστώς παρακολούθησης, αλλά εκπαιδεύοντας και ενδυναμώνοντας τους πολίτες. Ένας πληθυσμός με κίνητρο, καλά ενημερωμένος, αντιδρά συνήθως πολύ πιο δυναμικά και αποτελεσματικά από έναν αστυνομοκρατούμενο πληθυσμό, σε άγνοια.

 Κάθε τραγωδία φέρνει φόβο, όταν όμως έχουμε να κάνουμε με παγκόσμια πανδημία είναι αναμενόμενες οι ανατροπές. 
Η παγκοσμιοποίηση, τα ανοικτά σύνορα και οι ανεκτικές κοινωνίες έχουν καταρρεύσει αυτές τις εβδομάδες της κρίσης. Και είναι σίγουρο ότι και την επόμενη ημέρα θα υπάρξουν περιορισμοί στην κίνηση ανθρώπων και προϊόντων, αυξημένοι έλεγχοι, αποκλεισμοί και στιγματισμός κρατών και πολιτών.

Στις περισσότερες χώρες, και φυσικά στην Ελλάδα, το δημόσιο σύστημα υγείας άπλωσε ομπρέλα προστασίας στους πολίτες. Το ΕΣΥ αντέχει, οι πολίτες προσφεύγουν σ’ αυτό, ενώ το κράτος μπορεί να ελέγχει τον ιδιωτικό τομέα. Μπορεί να επιτάσσει ιδιωτικά νοσοκομεία, να κλείνει επιχειρήσεις, να ρυθμίζει τη λειτουργία τους. Σε αντίθεση όλων όσων γνωρίζαμε μέχρι σήμερα περί αυτορρύθμισης των αγορών, κυριαρχίας της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και ελεύθερου ανταγωνισμού. Ο φιλελευθερισμός δείχνει να υποχωρεί «στριμωγμένος» μεταξύ του κράτους και της ψηφιακής επανάστασης, που έχει ήδη ξεκινήσει. Και αυτό συμβαίνει χάρις στην κανονικοποίηση του περιορισμού των δικαιωμάτων των πολιτών με τη σύμφωνη γνώμη των πολιτών. Διότι το έργο της σωτηρίας της δημοκρατίας μπορεί να το αναλάβει μόνο η κοινωνία των πολιτών σε κάθε χώρα.

Από την άλλη οι παγκόσμιες βάσεις της οικονομίας φαίνεται ότι καταρρέουν. Πριν από μερικά χρόνια ούτε που θα μπορούσε να φανταστεί κανείς ότι θα βρίσκονταν τρισεκατομμύρια για να σωθεί η παγκόσμια οικονομία. Η φράση «εκτύπωση χρήματος», ειδικά στην Ευρώπη, ήταν ταμπού, τώρα όμως κι αυτή η σταθερά έχει καταρρεύσει μπροστά στην αναγκαιότητα. 
Οι ΗΠΑ ανακοινώνουν τρισεκατομμύρια, η Κίνα το ίδιο, οι Ευρωπαίοι δυσκολεύονται αλλά αντιλαμβάνονται ότι αν δεν δώσουν πακτωλό δισεκατομμυρίων το ευρώ θα καταρρεύσει. Το «τρισκατάρατο» ευρωομόλογο δεν αποκλείεται πλέον, το συζητούν κι επίσημα. Η οικονομική ανασυγκρότηση διαλύει όλα τα υφιστάμενα μοντέλα. Ήδη, σήμερα στηριζόμαστε στον αλγόριθμο του Facebook για να μας πει τι είναι νέο, στον αλγόριθμο της Google για να μας πει τι είναι αληθινό, στην Amazon για να μας πει τι να αγοράσουμε και στο Netflix για να μας πει τι να δούμε. Όσο οι αλγόριθμοι μας γνωρίζουν καλύτερα από όσο γνωρίζουμε εμείς τους εαυτούς μας, θα καταλήξουμε να μας λένε τα πάντα, ακόμα και τι να ψηφίσουμε. Αν δεν ρυθμίσουμε την δύναμη των αλγορίθμων, σύντομα οι άνθρωποι ίσως να χάσουν τον έλεγχο της οικονομίας, του πολιτικού συστήματος, ακόμη και της ίδιας της ζωής τους.

Αλλά και πριν από τον Covid-19 η δημόσια υγεία εξακολουθούσε να αποτελεί προτεραιότητα . Οι περισσότερες χώρες ξόδευαν περισσότερα χρήματα για την περίθαλψη παρά για εξοπλισμούς. Οι ΗΠΑ ξοδεύουν το 3% του ΑΕΠ τους σε στρατιωτικές δαπάνες και περίπου το 17% του ΑΕΠ στην περίθαλψη. Η Γερμανία λίγο πάνω από το 1% του ΑΕΠ της σε εξοπλιστικά και πάνω από το 10% για τη δημόσια υγεία. Η ανθρωπότητα μπορεί σήμερα να αντιμετωπίσει καλύτερα τις μεταδοτικές ασθένειες από κάθε προηγούμενη περίοδο στην Ιστορία. Το ποσοστό των ανθρώπων που πεθαίνουν από μεταδοτικές ασθένειες είναι μικρότερο σε σύγκριση με κάθε άλλη ιστορική περίοδο. Τα τελευταία 200 χρόνια, το προσδόκιμο επιβίωσης εκτινάχθηκε από τα 40 στα 72 έτη σε ολόκληρο τον κόσμο, και είναι πάνω από τα 80 έτη στην Ελλάδα και σε πολλές προηγμένες χώρες. Η αντίληψή μας για τις επιδημίες, επίσης έχει αλλάξει. Για τα περισσότερα χρόνια στην Ιστορία οι επιδημίες θεωρούνταν είτε τιμωρία από τον Θεό, είτε φυσικές καταστροφές πέρα από τον έλεγχο του ανθρώπου. Τώρα τις βλέπουμε σαν διαχειρίσιμες προκλήσεις. Είναι απίθανο ο Covid-19 να αλλάξει αυτή την αντίληψη.

  *Ο Γιώργος Γκορέζης είναι υποστράτηγος ε.α., αρθρογράφος, συγγραφέας.

e-ΕΦΚΑ/ Συντάξεις: Από 2 Ιουνίου θα καταβληθεί η αυξημένη επικουρική σύνταξη, μετά την άρση του αντισυνταγματικού πλαφόν των 1.300 ευρώ - Δείτε τα δυο πραγματικά παραδείγματα

Αθήνα, 22/5/2020

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Στο πλαίσιο της εφαρμογής του Νόμου 4670/2020 ο e-ΕΦΚΑ προχώρησε στην άρση του αντισυνταγματικού πλαφόν των 1.300 ευρώ για τις επικουρικές συντάξεις, το οποίο προέβλεπε ο νόμος 4387/16 της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ.

Τη Δευτέρα 2 Ιουνίου 2020 θα καταβληθεί σε 236.274 συνταξιούχους η επικουρική σύνταξη αυξημένη κατά μέσο όρο κατά 75,47 ευρώ(καθαρό ποσό προ φόρου).

Με την καταβολή της αύξησης επηρεάζεται και το ποσό του μηνιαίως παρακρατούμενου φόρου που επιμερίζεται αναλογικά μεταξύ της κύριας και της επικουρικής σύνταξης.

Για καλύτερη κατανόηση παρουσιάζονται τα ακόλουθα δυο πραγματικά παραδείγματα συνταξιούχων.

Α. Συνταξιούχος με καταβαλλόμενο προ φόρου ποσό κύριας σύνταξης 1.272 ευρώ :

• >-  Έλαβε τον Μάιο επικουρική σύνταξη 105 ευρώ και του παρακρατήθηκε φόρος 130 Ευρώ στην κύρια σύνταξη και 12 ευρώ στην επικουρική.
• >- Από τις 2 Ιουνίου καταργείται το πλαφόν των 1.300 € και αυξάνεται το ποσό της επικουρικής σύνταξης που καταβάλλεται στο λογαριασμό του από 105 ευρώ σε 192 ευρώ. Αντίστοιχα τροποποιούνται τα ποσά των παρακρατούμενων φόρων από 130 ευρώ σε 142 ευρώ στην κύρια σύνταξη και από 12 ευρώ σε 24 ευρώ στην επικουρική.

Β. Συνταξιούχος με καταβαλλόμενο προ φόρου ποσό κύριας σύνταξης 1.328 ευρώ:

• >- Έλαβε τον Μάιο επικουρική σύνταξη 112 Ευρώ και παρακρατήθηκε φόρος 144 Ευρώ στην κύρια σύνταξη και 42 Ευρώ στην επικουρική.
• >- Από τις 2 Ιουνίου καταργείται το πλαφόν και αυξάνεται το ποσό της επικουρικής σύνταξης που καταβάλλεται στο λογαριασμό του από 112 ευρώ σε 202 ευρώ.

Αντίστοιχα τροποποιούνται τα ποσά των παρακρατούμενων φόρων από 144 ευρώ σε 156 ευρώ στην κύρια σύνταξη και από 14 ευρώ σε 27 ευρώ στην επικουρική.

Επιπλέον στην πληρωμή του Ιουνίου του 2020 εφαρμόστηκε για όσους συνταξιούχους βγήκαν στη σύνταξη από 1/1/2017 η προβλεπόμενη από το άρθρο 102 του Ν4387/2016 μηνιαία εισφορά 0,20 ευρώ για την ενίσχυση Ομοσπονδιών, Σωματείων και Συνομοσπονδιών Συνταξιούχων.

Η εν λόγω κράτηση δεν είχε υλοποιηθεί μέχρι και σήμερα λόγω αδυναμίας των πληροφοριακών συστημάτων, με αποτέλεσμα να κρατηθούν αναδρομικά τα συγκεκριμένα ποσά από την ημερομηνία απονομής, φτάνοντας σε ορισμένες περιπτώσεις το μέγιστο των 8,4 ευρώ για 42 μήνες.

Από τη Διοίκηση του e-ΕΦΚΑ