Ρεπορτάζ
Στέλιος Κράλογλου
Eδώ και ημέρες, μεταξύ των συνταξιούχων συζητείται το θέμα της επιστροφής αναδρομικών για τις επικουρικές που υπολογίστηκαν με εσφαλμένο τρόπο. Η «δημοκρατία», για να ενημερώσει υπεύθυνα το κοινό, επικοινώνησε με το υπουργείο Εργασίας και επισήμως ρώτησε αν υφίσταται το θέμα.
Το υπουργείο δεν επιβεβαίωσε, άλλα ούτε και διέψευσε το θέμα. Αρα το θέμα της λανθασμένης παρακράτησης ποσών από τις επικουρικές συντάξεις είναι υπαρκτό, όπως και τα αιτήματα των συνταξιούχων για την αναδρομική επιστροφή των ποσών που τους παρακρατήθηκαν παρανόμως. Αυτό σημαίνει ότι είναι θέμα χρόνου η εφαρμογή των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι οποίες έχουν κρίνει αντισυνταγματικές και παράνομες τις μειώσεις στις συντάξεις που επιβλήθηκαν μέσω των νόμων 4051 και 4093 του 2012, αλλά και η επιστροφή των παρανόμως παρακρατηθέντων ποσών του νόμου 3986/2011! Οι εξελίξεις θα κριθούν από το πότε θα ληφθεί η πολιτική απόφαση, κάτι που προϋποθέτει να βρεθούν τα αναγκαία κονδύλια από το υπουργείο Οικονομικών. Γι' αυτό οι συνταξιούχοι θα πρέπει από σήμερα κιόλας να ξεκινήσουν τις διαδικασίες για να κατοχυρώσουν τα αναδρομικά που δικαιούνται.
Οι λανθασμένες παρακρατήσεις του Ν. 3986/2011 αφορούν επικουρικές συντάξεις άνω των 300 ευρώ (ίσχυε κλιμακωτή παρακράτηση 3%-10% πάνω από το ποσό αυτό) ή άθροισμα κύριας και επικουρικής (μεικτά) πάνω από τα 1.300 ευρώ. Κατά τη διαδικασία του επανυπολογισμού των συντάξεων υπήρξαν μειώσεις και διαφοροποιήσεις των ποσών. Ωστόσο, οι παρακρατήσεις του 2011 συνέχισαν να υπολογίζονται στα αρχικά ποσά. Την ίδια στιγμή, αρκετοί συνταξιούχοι, αν και είχαν σύνολο αποδοχών κάτω από το κατώτατο πλαφόν των 300 ευρώ, εντόπισαν σημαντικές μειώσεις στις αποδοχές τους. Σύμφωνα με τον Κώστα Νικολάου, συνταξιούχο και μέλος της Διοικούσας Επιτροπής ΚΕΠΕΑ/ΓΣΕΕ, τα σφάλματα στις παρακρατήσεις επεκτείνονται και στον Ν. 4093/2012. Σε αυτήν την κατηγορία οι λανθασμένες παρακρατήσεις αφορούν τις κύριες συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ, καθώς οι παρακρατήσεις του παραπάνω νόμου επιβλήθηκαν σε συντάξεις πάνω από το ποσό αυτό. Από 1.000 έως 1.500 ευρώ το ποσοστό ήταν 5%, έως 2.000 ευρώ 10%, έως 3.000 ευρώ 15% και από 3.000 ευρώ και άνω 20%.
Ο επανυπολογισμός
Κατά τον επανυπολογισμό των επικουρικών συντάξεων και τις μειώσεις αυτών διαφοροποιήθηκε και το άθροισμα κύριας και επικουρικής, συνεπώς και το ποσοστό παρακράτησης. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι χιλιάδες συντάξεις άλλαξαν κλίμακα, οι παρακρατήσεις του εν λόγω νόμου συνεχίζουν με το ίδιο αρχικό ποσοστό.
Ετσι, συνταξιούχος που είχε άθροισμα συντάξεων 1.600 ευρώ, άρα ποσοστό μείωσης 10%, είδε κατά τον επανυπολογισμό την επικουρική να μειώνεται στα 150 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι το άθροισμα συντάξεων μειώθηκε στα 1.450, άρα και το ποσοστό στο 5%, δηλαδή στα 65 ευρώ. Παρ' όλα αυτά, στον επίμαχο συνταξιούχο αντί για 65 ευρώ συνεχίζουν να του παρακρατούν 130 ευρώ.
Σύμφωνα με την Ομοσπονδία Συνταξιούχων Επικουρικής Ασφάλισης, παρά το γεγονός ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει κρίνει κατά πλειοψηφία αντισυνταγματικές τις περικοπές των επικουρικών συντάξεων του ιδιωτικού τομέα που έγιναν το 2012 (Ν. 4051 και Ν. 4093), η κυβέρνηση δεν σταμάτησε να παρακρατά παρανόμως από τους συνταξιούχους υπέρογκα ποσά, τα οποία μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις αγγίζουν ακόμη και τα 338,53 ευρώ μηνιαίως! Ετσι, τον Οκτώβριο του 2015, δηλαδή λίγους μήνες μετά την απόφαση του ΣτΕ, συνταξιούχος με επικουρική σύνταξη 1.175,45 ευρώ είχε σύνολο κρατήσεων 640,06 ευρώ μηνιαίως. Από το παραπάνω ποσό, τα 338,53 ευρώ αποτελούν μειώσεις των νόμων 4051/2012 και 4093/2012.
Η υποβολή αίτησης, ο ασφαλέστερος τρόπος διεκδίκησης
Η υποβολή αίτησης κατά της περικοπής της σύνταξης είναι ο ασφαλέστερος τρόπος για τη διεκδίκηση της επιστροφής των χρημάτων που παρακρατήθηκαν παρανόμως από τις επικουρικές συντάξεις. Προσοχή, όμως! Οπως επισημαίνει και το αρμόδιο υπουργείο Εργασίας, επίσημα έντυπα για την υποβολή αίτησης δεν υπάρχουν! Αυτό που μπορείτε να κάνετε είναι να συντάξετε εσείς την αίτηση και να την υποβάλετε, ανάλογα με το Ταμείο σας, στον ΕΦΚΑ, στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ή στο ΕΤΕΑΕΠ. Οι φορείς είναι υποχρεωμένοι να παραλάβουν το αίτημά σας και να σας δώσουν αριθμό πρωτοκόλλου. Η «δημοκρατία» παρουσιάζει σήμερα ένα υπόδειγμα αίτησης που έχει δημιουργηθεί από τον Χρήστο Ηλ. Τσίχλη, δικηγόρο Αθηνών. Το υπόδειγμα αφορά όλες τις περιπτώσεις όπου διαπιστώνονται λανθασμένες περικοπές από τον επανυπολογισμό της σύνταξης.
ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΑΙΤΗΣΗΣ
ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ
Διαβάστε παρακάτω: Αναλυτικά τα βήματα που πρέπει να γίνουν
Αναλυτικά τα βήματα που πρέπει να γίνουν
Η διαδικασία κατοχύρωσης και επιστροφής των ποσών από τις παράνομες μειώσεις δεν είναι απλή, καθώς απαιτεί μεθοδικότητα και ίσως τη βοήθεια ενός εξειδικευμένου δικηγόρου, που να ασχολείται με τα ασφαλιστικά θέματα.
Ως πρώτο βήμα οι συνταξιούχοι θα πρέπει να εκτυπώσουν τα ενημερωτικά σημειώματα της κύριας και επικουρικής σύνταξης που λάμβαναν πριν από τον επανυπολογισμό τον Ιούλιο 2016 και μετά, τον Οκτώβριο του 2016. Η εκτύπωση γίνεται είτε μέσω των ΚΕΠ είτε από τις ηλεκτρονικές διευθύνσεις του ΕΦΚΑ και του ΕΤΕΑΕΠ.
Στη συνέχεια θα πρέπει να συγκρίνουν τις μειώσεις που έχουν γίνει από τον νόμο 4093/2012 στην κύρια σύνταξη και τις μειώσεις του νόμου 3986/2011 στην επικουρική σύνταξη.
Σε ό,τι αφορά την κύρια σύνταξη θα πρέπει να ελεγχθεί αν η μείωση του ν. 4093/2012 είναι ίδια και στις τρεις χρονικές περιόδους. Αν για παράδειγμα το παλιό άθροισμα ήταν 1.600 ευρώ και το νέο 1.300 ευρώ, αλλά η παρακράτηση παραμένει στο 10% (ενώ θα έπρεπε να ήταν 5% βάσει του νέου αθροίσματος), τότε υπάρχει παράνομη μείωση.
Αντίστοιχα στις επικουρικές αν το ποσό είναι πάνω από 300 ευρώ τότε θα πρέπει να ελεγχθεί αν οι κρατήσεις του ν. 3986 παραμένουν σήμερα ίδιες με αυτές που είχαν οι συνταξιούχοι όταν έπαιρναν την παλιά επικουρική τους, ως τον Ιούνιο του 2016.
Εφόσον εντοπιστούν τα λάθη, τότε οι συνταξιούχοι θα πρέπει να υποβάλουν την αίτησή τους στον ΕΦΚΑ (για τις κύριες), στο ΕΤΕΑΕΠ (για τις επικουρικές) ή στο Γενικό Λογιστήριο (οι δημόσιοι υπάλληλοι), στην οποία να αναφέρουν το ποσό που τους έχει παρατύπως παρακρατηθεί.