Γράφει
η δικηγόρος Χριστίνα Ι. Σταμούλη*
Τόσα χρόνια τώρα, ακούμε για την επιτυχή πορεία του Διστόμου στο δικονομικό ευρωπαϊκό στερέωμα. Ποιος είναι άραγε ο λόγος; Τι είναι αυτό που καθιστά την τραγική ιστορία του Διστόμου διαφορετική από την τραγική ιστορία των Καλαβρύτων, του Κομμένου, της Βιάννου ή των Κερδυλλίων;
Η διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι το Δίστομο, χάρη στην πρωτοβουλία του Γιάννη Σταμούλη, βρέθηκε μόνο να παλεύει ενάντια στην διεθνοπολιτική παντοδυναμία της μεταπολεμικής Γερμανίας και έγραψε, για ακόμη μια φορά από το 2004 και μετά, τη δική του ιστορία, αφήνοντας σημαντικότατο αποτύπωμα στη διαμόρφωση του Ανθρωπιστικού Δικαίου.
Η πρόσφατη απόφαση του Ανώτατου Αναιρετικού Δικαστηρίου της Ιταλίας αποτελεί σημαντική νίκη σε μια, στρατηγικής σημασίας, μάχη στο πλαίσιο ενός μακρύ αγώνα. Ο αγώνας αυτός δόθηκε κυρίως ενώπιον των ιταλικών δικαστηρίων της ουσίας και στόχο είχε την εκτέλεση της ιστορικής αποφάσεως του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λιβαδειάς του 1997, με την οποία το Δίστομο «έγραψε» την πρώτη του δικαστική νίκη.
Σήμερα το Δίστομο έχει φτάσει πολύ κοντά στο απίστευτο! Έχει κατορθώσει να εξασφαλίσει μια δικαστική απόφαση που δεσμεύει σημαντικότατο ποσό σε ρευστό και του οποίου την καταβολή δύσκολα η Γερμανία θα κατορθώσει να αποτρέψει. Το μόνο που θα μπορούσε να καταφέρει είναι χρονικές καθυστερήσεις με στρεψόδικη δικονομική συμπεριφορά.
Ηθικά όμως το παιχνίδι το έχει χάσει!
Παραμένει πάντως πεποίθησή μας, ότι στο χρονικό αυτό σημείο, με την σημαντικότατη αυτή απόφαση «στο χέρι» το Δίστομο μπορεί να γράψει για άλλη μια φορά Ιστορία. Μπορεί, απειλώντας με τον πέλεκυ της Δικαιοσύνης, να υποχρεώσει τη Γερμανία να καθίσει σε ένα τραπέζι διαπραγματεύσεων και να δεσμευτεί στην «έμπρακτη συγγνώμη» που του οφείλει.
Για τους αναγνώστες που δεν έχουν εικόνα της υπερεικοσαετούς δικαστικής διεκδίκησης, θα πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι με την απόφαση της Λιβαδειάς, η οποία επικυρώθηκε με απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου το 2000, το Δίστομο εξασφάλισε μια τελεσίδικη και αμετάκλητη δικαστική απόφαση, με την οποία η Γερμανία υποχρεώνεται να καταβάλει αποζημίωση -σε κάποιες εκατοντάδες Διστομίτες, συγγενείς θυμάτων και επιζήσαντες της Σφαγής- ύψους περίπου 7,5 δις δραχμών (23,5 εκ. ευρώ).
Η προσπάθεια εκτέλεσης της απόφασης αυτής μεταφέρθηκε σε ευρωπαϊκό έδαφος από το 2004, όταν ο Γιάννης Σταμούλης -συνειδητοποιώντας ότι θα είναι ακατόρθωτο να εξασφαλίσει στην Ελλάδα την απαιτούμενη άδεια για εκτέλεση- αποφάσισε να κάνει χρήση του Ευρωπαϊκού Κανονισμού που επιτρέπει την εκτέλεση σε άλλο κράτος-μέλος.
Το υπέροχο αυτό δικονομικό ταξίδι του Διστόμου αποτελεί ταυτόχρονα και μια μεγάλη ηθική ντροπή για την Ελλάδα. Χρειάστηκε το σθένος του Γιάννη Σταμούλη και, μετά το θάνατό του, του ιταλού δικηγόρου Joachim Lau, για να μπορέσει το Δίστομο να διεκδικήσει το δίκιο του εκτός Ελλάδος και να παρακάμψει την ατολμία των ελληνικών κυβερνήσεων που διατηρούν μια αναχρονιστική διάταξη, η οποία επιτρέπει στην εκτελεστική εξουσία να βάζει εμπόδιο στην υλοποίηση της δικαστικής κρίσης και καθιστά μια ιστορική δικαστική απόφαση lettra morte.
Η προσπάθεια εκτέλεσης της απόφασης αυτής μεταφέρθηκε σε ευρωπαϊκό έδαφος από το 2004, όταν ο Γιάννης Σταμούλης -συνειδητοποιώντας ότι θα είναι ακατόρθωτο να εξασφαλίσει στην Ελλάδα την απαιτούμενη άδεια για εκτέλεση- αποφάσισε να κάνει χρήση του Ευρωπαϊκού Κανονισμού που επιτρέπει την εκτέλεση σε άλλο κράτος-μέλος.
Το υπέροχο αυτό δικονομικό ταξίδι του Διστόμου αποτελεί ταυτόχρονα και μια μεγάλη ηθική ντροπή για την Ελλάδα. Χρειάστηκε το σθένος του Γιάννη Σταμούλη και, μετά το θάνατό του, του ιταλού δικηγόρου Joachim Lau, για να μπορέσει το Δίστομο να διεκδικήσει το δίκιο του εκτός Ελλάδος και να παρακάμψει την ατολμία των ελληνικών κυβερνήσεων που διατηρούν μια αναχρονιστική διάταξη, η οποία επιτρέπει στην εκτελεστική εξουσία να βάζει εμπόδιο στην υλοποίηση της δικαστικής κρίσης και καθιστά μια ιστορική δικαστική απόφαση lettra morte.
*Διαχειρίστρια του Αρχείου Ι.Ε.Σταμούλη
