Ομιλία Δημήτρη Μάντζου, Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής στο Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Άμυνας
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η σημερινή συζήτηση εξελίσσεται σε ένα διεθνές περιβάλλον, καινοφανούς ρευστότητας και βιαιότητας.
Στη Γάζα.
Η έκδοση ενταλμάτων σύλληψης εις βάρος του Ισραηλινού Πρωθυπουργού και του Υπουργού Άμυνας και των Ηγετών της Χαμάς αποτελεί μια πολύ σοβαρή εξέλιξη, ιστορικών διαστάσεων.
Από θέση αρχής, η διεθνής δικαιοσύνη, ως θεσμός, πρέπει να προστατευθεί από την αμφισβήτηση. Για να μπορεί να ανταποκρίνεται σε κάθε παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, πάντοτε και όχι επιλεκτικά. Είναι σημαντικό ότι ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική έλαβε σαφή θέση στο ζήτημα, στηρίζοντας τη διεθνή δικαιοσύνη
Η αποκρουστική τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, οι νεκροί, οι όμηροι που ακόμη κρατούνται από τη Χαμάς. Μια τρομοκρατική οργάνωση, που με όρους θρησκευτικού φανατισμού πλήττει να ακυρώσει τα δίκαια αιτήματα του παλαιστινιακού λαού του αγώνα για Κράτος. Δεσμώτης του ισλαμικού φονταμενταλισμού ένας λαός χωρίς πατρίδα.
Η υπέρμετρη, δυσανάλογη, αντίδραση της κυβέρνησης του Ισραήλ
οδήγησε σε εκατόμβη αμάχων -πάνω από 35.000 νεκροί, η ασιτία, ο λιμός. Στον εκτοπισμό εκατοντάδων χιλιάδων Παλαιστινίων, στην πιο πυκνοκατοικημένη λωρίδα γης σε όλο τον πλανήτη, τη Γάζα, στο νοτιότερο άκρο αυτής, στη Ράφα.
Ο αντισιωνισμός, η αναβίωση του Ολοκαυτώματος, τα αισθήματα μίσους προς κάθε αραβικό στοιχείο, είναι παθογένειες που έχουν ριζώσει βαθιά στους λαούς της περιοχής. Και θα αναπαράγονται, σε νέους κύκλους μίσους και βίας, όσο το πρόβλημα παραμένει άλυτο στα χέρια τρομοκρατών και ακραίων εθνικιστών.
Για να ξεριζώσουν και να φυτρώσει σε αυτήν την άνυδρη γη ο σπόρος της ειρήνης και της ευημερίας, χρειάζονται τολμηρές αποφάσεις.
Η άμεση κατάπαυση του πυρός συνιστά μονόδρομο.
Ο «γόρδιος δεσμός» λύνεται, όμως, μόνο με έναν τρόπο: με την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους, όπως ο ΟΗΕ έχει αποφασίσει εδώ και δεκαετίες. Μια πάγια εθνική θέση και θέση του ΠΑΣΟΚ. Διότι «κρούει ανοικτές θύρες» όποιος ρωτά το Κίνημα του Ανδρέα Παπανδρέου τι άποψή του έχει για την τραγωδία της Γάζας.
Ήδη πολλά κράτη – μέλη της ΕΕ ανακοινώνουν την αναγνώριση του Κράτους της Παλαιστίνης.
Σε λίγο καιρό η ΕΕ στο σύνολό της θα κληθεί να πάρει κρίσιμες αποφάσεις. Με ενιαίο τρόπο.
Η Ελλάδα οφείλει, στο όνομα του ιστορικού ρόλου που έχει διαμορφώσει στην περιοχή, χάρη στις Κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ, τόσο με την Παλαιστίνη όσο και με τη στρατηγική συμμαχία με το Ισραήλ,να μη μείνει αμέτοχη.
Αλλά να αναλάβει πρωτοβουλίες, για την ειρηνική και ασφαλή συμβίωση των λαών στην περιοχή.
Με δύο κράτη περιοχή, όπως έχει αποφασίσει ο ΟΗΕ.
Για την αξιοπρέπεια των Παλαιστινίων και την ασφάλεια των Ισραηλινών.
Την ίδια ώρα, ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι στον δεύτερο χρόνο, χωρίς φως στο τούνελ.
Οι εθνικισμοί στα Βαλκάνια βρίσκονται σε έξαρση.
Με την εκλογή του VMRO στη Βόρεια Μακεδονία και τις συστηματικές προκλήσεις από τη νέα πολιτική ηγεσία της χώρας.
Αυτό είναι το διεθνές περιβάλλον, μέσα στο οποίο η Ελλάδα συνεχίζει τον διάλογο με την Άγκυρα.
«Ήρεμα νερά» στο Αιγαίο και ρητορική για διχοτόμηση στην Κύπρο δεν συμβαδίζουν.
Οι προκλήσεις της Τουρκίας ώρες πριν τη συνάντηση της Άγκυρας συζητούνται επίμονα στην Ελλάδα, δυστυχώς όχι στην Ευρώπη, όπως θα έπρεπε.
Και σήμερα το πρωί, ο κ. Πρωθυπουργός εμφανίζεται να μη μπορεί να διαγνώσει «καμία κλιμάκωση» από την Τουρκία.
Προσοχή: η Διακήρυξη των Αθηνών είναι έγγραφο καλών προθέσεων, όχι «συγχωροχάρτι» για την τουρκική προκλητικότητα.
Διότι τελικά η απόσταση ανάμεσα στον διάλογο και σε αυτό που ο Υπουργός Άμυνας χαρακτήρισε «κακιά ώρα» ίσως είναι μικρότερη από την απόσταση της Σάμου από την απέναντι ακτή.
Εμείς θέλουμε τον διάλογο με την Άγκυρα αλλά μόνο στη βάση της ειλικρίνειας. Χωρίς αυταπάτες, αφέλεια και βιασύνη.
Ενώ, μόλις χθες, πληροφορηθήκαμε το διάβημα του πρέσβη της Λιβύης για σεισμογραφικές έρευνες, άμεση συνέπεια του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου, την υπογραφή και τις συνέπειες του οποίου η Κυβέρνηση ΝΔ δεν κατάφερε να προλάβει πολλώ δε μάλλον να αποτρέψει.
Όλα αυτά, μας διδάσκουν:
Πρώτον, ότι η εξωτερική πολιτική οφείλει να χαράσσεται και να υλοποιείται στον μακρό ιστορικό χρόνο, όχι με βάση την πολιτική συγκυρία, όχι «με τα μάτια στην κάλπη», όπως μας διδάσκει η υπόθεση Μπελέρη και η τροπή που έλαβαν οι ελληνοαλβανικές σχέσεις.
Μόνο μια εθνική στρατηγική, απαλλαγμένη από κομματικές στοχεύσεις, μπορεί να εμπνεύσει αναγκαίες συναινέσεις και να θεραπεύσει το εθνικό συμφέρον.
Δεύτερον, ότι η Ελλάδα -μέσα στην Ευρώπη-, με ισχυρή φωνή ξανά, να πιέσει να ενισχυθεί η εξωτερική πολιτική της ΕΕ. Με όρους «ευρωπαϊκής κυριαρχίας».
Εμείς οι σοσιαλδημοκράτες, χρόνια τώρα, λέμε πως η Ευρώπη δεν μπορεί να είναι οικονομικός γίγαντας και πολιτικός νάνος.
Πως πρέπει να βρει τον δικό της ρόλο και διακριτό λόγο στην παγκόσμια πολιτική.
Η Ευρώπη, ιδίως μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, προσπαθεί να βρει μια νέα στρατηγική πυξίδα. Μπορούν, όμως, και πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά για την εξωτερική πολιτική της ΕΕ, σε μια σειρά θεμάτων: νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας, νέα πολιτική γειτονίας, διεύρυνση, ακόμη και ανάπτυξη κοινής αμυντικής στρατιωτικής δύναμης: ο περίφημος «ευρωπαϊκός στρατός».
Η ανάγκη συμπλήρωσης και εξισορρόπησης του ευρωατλαντικού ισοζυγίου ισχύος γίνεται επιτακτική.
Ιδίως αν αναλογιστεί κανείς τι θα σημάνει μια ενδεχόμενη εκλογή Trump στις ΗΠΑ τον επόμενο Νοέμβριο.
Η Αθήνα πρέπει να υποστηρίξει χωρίς επιφυλάξεις την εξέλιξη αυτή. Ως συλλογικό αίτημα ασφάλειας και ως εγγύηση των εξωτερικών συνόρων της χώρας μας.
Οφείλουμε να μιλήσουμε:
Για μόνιμα χρηματοδοτικά εργαλεία -που δεν θα περιορίζονται φυσικά στην άμυνα -η πρόταση για ευρωομόλογο έπρεπε να αφορά στο κοινωνικό κράτος, τη μείωση των ανισοτήτων.
Πόρους που, όμως, πρέπει να κατανέμονται δίκαια. Όχι μόνο στις χώρες που παράγουν όπλα.
Και αυτό μας οδηγεί στην ανάγκη για ένα πλαίσιο κοινών ή συντονισμένων εξοπλισμών, με επενδύσεις και αναβάθμιση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας.
Και την ανάπτυξη της εθνικής αμυντικής βιομηχανίας.
1,5 τρις την περίοδο 2025-2027. Πώς θα συμμετάσχει η χώρα μας σε αυτό το επενδυτικό εγχείρημα;
Διότι εδώ υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθεί ένα κλειστό club με την Ελλάδα απ’ έξω.
Και αυτό ακριβώς είναι το πρίσμα υπό το οποίο εξετάζουμε και το παρόν σχέδιο νόμου.
Ο ειδικός αγορητής Δ. Μπιάγκης σας ανέπτυξε όλους τους ισχυρισμούς μας.
Μια πολύ καθυστερημένη πρωτοβουλία, με ανεπαρκή διαβούλευση.
Που έρχεται να απαντήσει στην ανάγκη ανάπτυξη καινοτομίας, που όλοι ομολογούμε.
Αλλά πέντε χρόνια τι έκανε η Κυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη;
Αντικειμενικά, και με κριτήριο τις προόδους της τεχνολογίας διεθνώς, ακόμη και ανταγωνιστικών κρατών.
Μετρήσιμα: τι αντισταθμιστικά οφέλη λαμβάνει η εγχώρια αμυντική βιομηχανία, από τις αναθέσεις σε αναδόχους;
Συμμετοχή της ελληνικής βιομηχανίας είναι 0,74%, με αμυντικές δαπάνες στο 3,7% του ΑΕΠ.
Πρέπει να επιμείνουμε στις μεγάλες ευκαιρίες:
Η διεθνής ζήτηση για βλήματα πυροβολικού έχει αυξηθεί σημαντικά, εμείς θα μπορούσαμε να παράγουμε αλλά δεν το κάνουμε διότι το εργοστάσιο στον Υμηττό έχει κλείσει για να γίνει επένδυση real estate!
Η γραμμή παραγωγής έχει κλείσει, δεν έχει μεταφερθεί και χάνουμε προστιθέμενη αξία!
Κι όσο χάνονται αυτές οι ευκαιρίες, έρχονται κυβερνητικά στελέχη και απαξιώνουν με συστηματικές δηλώσεις την αμυντική βιομηχανία.
Όπως κάνει η Κυβέρνηση για κάθε δημόσιο σύστημα και υπηρεσία: ΕΣΥ, δημόσια πανεπιστήμια κ.α.
Και τώρα μας λέτε ότι με δύο ορόφους στο κέντρο της Αθήνας, μια χώρα που δεν μπορεί να παράξει ούτε τρίκυκλο θα παράξει άμεσα τεχνολογία αιχμής.
Ή κάνετε λόγο για iron dome, που μάλιστα εμφανίζεται ως πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού, την ώρα που ο Πολωνός ομόλογός του D. Tusk δηλώνει ότι ήδη έχει συζητηθεί στην ΕΕ.
Πώς υπηρετείται η αμυντική βιομηχανία; Πώς εξυγιαίνεται; Όταν εγκαταλείπεται;
Η θετική μας στάση επί της αρχής, δεν σημαίνει ούτε ότι κλείνουμε τα μάτια στην πραγματικότητα, ούτε ότι αποδεχόμαστε εσφαλμένες έως και επικίνδυνες διατάξεις που εισηγείστε, ούτε φυσικά ότι δίνουμε λευκή επιταγή στην Κυβέρνηση.
Το αντίθετο:
Έχουμε σφοδρές διαφωνίες και ισχυρές επιφυλάξεις για σειρά διατάξεων. Και τις καταψηφίζουμε.
Γιατί δεν υπήρξαν εγγυήσεις για την αξιοκρατία επιλογής;
Στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, εξασφαλίζεται η αναγκαία διαφάνεια.
Γιατί δεν βελτιώθηκε η λογοδοσία -στην Επιτροπή Εξοπλιστικών Προγραμμάτων της Βουλής; Θα περιμένουμε την τροπολογία, μετά το αίτημά μας, για την ακρόαση στην Επιτροπή. Όχι παθητική. Αλλά σε ένα θεσμικό πλαίσιο και με την αναγκαία συνέχεια.
Γιατί δεν διασφαλίσθηκε ότι το 49% των μετοχών δεν θα περάσουν σε ιδιώτες, που είτε θα είναι ανεπαρκείς, είτε και σε αντίθεση με τα εθνικά μας συμφέροντα.
Γιατί διατηρείται πολυμετοχικό το κεφάλαιο και μάλιστα με τη συμμετοχή σε σημαντικό ποσοστό του Υπερταμείου;
Πώς λειτουργούν και θα αλληλεπιδρούν με ασφάλεια οι θυγατρικές εταιρείες; Σε ποιον θα λογοδοτούν, όταν διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα;
Γιατί δεν αποσαφηνίστηκε ποιος χαράσσει τη στρατηγική; Το ΕΛΚΑΚ απλώς υλοποιεί, όπως λέει ο Υπουργός, ή εισηγείται στο Πεντάγωνο τον σχεδιασμό, όπως λέει το νομοσχέδιο που εισηγείται;
Διαφημίζετε το Κοινό Σώμα Πληροφορικής, αλλά δεν λέτε ότι πληροφορική υπάρχει από το 1960 ιδίως στην Πολεμική Αεροπορία. Υπάρχει τεχνογνωσία.
Στο όνομα όμως της διακλαδικότητας, σήμερα καταργούνται κλάδοι, δεν συνεργάζονται. Και με τα συντρίμμια που απομένουν θέλει το Υπουργείο να κτίσει κάτι νέο, χωρίς να διασφαλίζεται η διοίκηση του σώματος, ούτε καν η παραμονή των στελεχών που πράγματι θα αμείβονταν πολύ περισσότερο στην ιδιωτική αγορά.
Γιατί, λοιπόν, επιμένετε να δημιουργείτε αισθήματα απαξίωσης σε εκείνους που έχουν επιλέξει να προσφέρουν στην πατρίδα; Δεν έχει να κάνει με τις εκλογές.
Ζητήσαμε, μάταια, να εξετάσετε τις τροπολογίες μας.
Δεχτήκατε και είναι πολύ σημαντικό την τροπολογία μας για τον ΟΣΜΑΕΣ στη Μαλεσίνα, με συμβολή του Δήμου Λοκρών. Μια αναγκαία λύση.
Γιατί αδιαφορείτε όμως για τα λοιπά δίκαια αιτήματα του προσωπικού των ενόπλων δυνάμεων -συνταξιοδοτικά, μισθολογικά, υπηρεσιακής κατάστασης;
Γιατί παραπέμπετε στις ελληνικές καλένδες τις ΑΣΣΥ και την αναγνώριση των πτυχίων τους, που σήμερα είναι σαν απλή μεταλυκειακή εκπαίδευση; Παρά την υψηλή βάση εισαγωγής στις πανελλαδικές εξετάσεις από το 1993;
Για όλους αυτούς τους λόγους και τις επιφυλάξεις μας
Και ακριβώς εξ αιτίας της θετικής μας στάσης επί της αρχής
Διατηρούμε ακέραιο το δικαίωμα και το καθήκον ελέγχου της Κυβέρνησης.
Θα ελέγχουμε καθημερινά και πολύ αυστηρά την εφαρμογή. Και κυρίως θα απαιτούμε την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας της πατρίδας μας. Στο νέο ευρωπαϊκό περιβάλλον.
Και θα επιμείνουμε στην ανάγκη λογοδοσίας. Με όρους πατριωτισμού.
Μα αυτό ζητούμε.
Δύο φορές έχει ζητήσει το ΠΑΣΟΚ π.χ. λογοδοσία και ενημέρωση για τις ενδεχόμενες αμυντικές συμφωνίες με την Ουκρανία, διμερείς και πολυμερείς.
Θέλουμε να γνωρίζουμε τις δεσμεύσεις. Και το λέμε εμείς, που στηρίξαμε χωρίς αστερίσκους την υποστήριξη της αμυνόμενης Ουκρανίας.
Και το ζητήσαμε μέσα στο ασφαλές θεσμικό πλαίσιο της αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής.
Εκτός αν η Κυβέρνηση θεωρεί πιο ασφαλές να τα μαθαίνουμε από τον Τύπο.
Ή ακόμη χειρότερα από ανακοινώσεις ξένων ηγετών, όπως παλαιότερα με τον Γερμανό Καγκελάριο ή ακόμη και με τον Ουκρανό Πρόεδρο.
Κι όμως ακόμη περιμένουμε.
Όπως ακόμη περιμένουμε ενημέρωση για τα αποτελέσματα των φυσικών καταστροφών στη Βάση του Στεφανοβικείου.
Έχουμε βρεθεί στην Κάρλα επανειλημμένα και το στρατόπεδο παραμένει σε μεγάλο βαθμό μέσα στο νερό.
Έχουμε ζητήσει ενημέρωση. Ακόμη περιμένουμε.
Θα επιμείνουμε, όμως.
Γιατί πράγματι πρέπει να προστατεύουμε την εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς.
Στο όνομα του πατριωτισμού. Που είναι ρεαλιστικός. Όχι κατά φαντασίαν. Ούτε εργαλειοποιείται με βάση εκλογικές στοχεύσεις. Ούτε παραδίδεται σε ιδεοληψίες. Δεν θα παραδώσουμε τον πατριωτισμό στη ΝΔ.
Διότι η ισχυρή αποτροπή συνιστά το πρώτο διπλωματικό μέσο για κάθε κράτος στον σύγχρονο πολυπολικό κόσμο.
Και ισχυρή αποτροπή σημαίνει, ναι, εξοπλισμοί, καινοτομία, τεχνολογία αλλά και ετοιμότητα, εκπαίδευση, αξιοπρέπει και υψηλό ηθικό του προσωπικού των ενόπλων δυνάμεων.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ πως οι ένοπλες δυνάμεις είναι οι άνθρωποί τους.
Σας ευχαριστώ.