Στην ολομέλεια του Ελεγκτικού συνεδρίου παρέπεμψε,το II Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου την αγωγή, που είχε καταθέσει στις 31-1-2019 χήρα θανόντος Δικαστικού, που διεκδικούσε το ποσό των 6.489,44 ευρώ, για την παράνομη παρακράτηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων.
Στην τεκμηρίωση της απόφασής του αναφέρει, σε πολλά σημεία, ότι
η κατηγορία των Στρατιωτικών συνταξιούχων δεν αντλεί καμμιά ωφέλεια, από την παρακράτηση υπέρ της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων και η υπαγωγή τους στον ΕΦΚΑ, αντίκεινται στις διατάξεις του Συντάγµατος µε τις οποίες κατοχυρώνεται το ειδικό συνταξιοδοτικό καθεστώς
Επειδή ο όγκος των αγωγών που ήδη εκκρεµμούν, στο Ελεγκτικό Συνέδριο, είναι αυξημένος, και οι κυβερνήσεις δεν εφάρμοσαν την απόφαση 244/2017 της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που διέτασσε το κράτος να σταματήσει την παρακράτηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων, το II Τµήµα αποφάσισε ότι, πρέπει να υποβληθεί προδικαστικό ερώτημα στην Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου, για την οριστική λύση του προβλήματος
Δείτε τα επίμαχα σημεία της απόφασης
Απόφαση 930/2019
ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
ΤΜΗΜΑ ΙΙ
Συνεδρίασε δηµόσια στο ακροατήριό του στις 4 Απριλίου 2019, µε την ακόλουθη σύνθεση: ..........................
Για να δικάσει την από 31.1.2019 αγωγή (Α.Β.∆……) Της ….του …, κατοίκου ……η οποία παραστάθηκε διά του πληρεξουσίου της δικηγόρου, Νικολάου Αναγνωστόπουλου (Α.Μ.∆.Σ.Α. 19556), κατά του Ελληνικού ∆ηµοσίου, που εκπροσωπείται νόµιµα από τον Υπουργό Οικονοµικών, και κατά του ν.π.δ.δ. µε την επωνυµία «Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.), που κατοικοεδρεύει στην Αθήνα (οδός Αγίου Κωνσταντίνου αρ. 8), και εκπροσωπείται νόµιµα από το ∆ιοικητή του, που αµφότερα παρέστησαν διά του Παρέδρου του Νοµικού Συµβουλίου του Κράτους Κωνσταντίνου Παπαγεωργίου.
Κατά τη συζήτηση που ακολούθησε, το Δικαστήριο άκουσε:
Tον πληρεξούσιο δικηγόρο της ενάγουσας, ο οποίος ζήτησε της παραδοχή της αγωγής.
Τον εκπρόσωπο του Ελληνικού ∆ηµοσίου και του Ε.Φ.Κ.Α., ο οποίος ζήτησε την απόρριψη της αγωγής, και
Τον Επιτροπεύοντα Πάρεδρο της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο, ο οποίος πρότεινε την αναστολή εκδίκασης της αγωγής.
Μετά τη δηµόσια συνεδρίαση, το ∆ικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη.
Αφού µελέτησε τα σχετικά έγγραφα
Σκέφθηκε σύµφωνα µε το νόµο Αποφάσισε τα εξής:
1. Με την υπό κρίση αγωγή, η ενάγουσα, εκ µεταβιβάσεως πολιτική συνταξιούχος του ∆ηµοσίου, χήρα αποβιώσαντος συνταξιούχου δικαστικού λειτουργού (τέως Συµβούλου της Επικρατείας), ζητεί, κατ’ εκτίµηση του περιεχοµένου της αγωγής και µε βάση τα άρθρα 105 και 106 ΕισΝΑΚ, να υποχρεωθούν το Ελληνικό ∆ηµόσιο και ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης να της καταβάλουν, εις ολόκληρον και νοµιµοτόκως από την επίδοση της αγωγής, το ποσό των 6.489,44 ευρώ.
Το ποσό αυτό αντιστοιχεί, κατά τους ισχυρισµούς της ενάγουσας, στη ζηµία που υπέστη από την παρακράτηση από τη σύνταξή της, κατά το διάστηµα από 8.2.2017 έως 31.1.2019, της «Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων» (ΕΑΣ), κατ’ εφαρµογή των διατάξεων των άρθρων 38 του ν. 3863/2010 και 11 του ν. 3865/2010, όπως αυτές ίσχυαν κατά τον κρίσιµο χρόνο, οι οποίες, όπως προβάλλει η ενάγουσα, καθ’ ο µέρος επέβαλαν την επίδικη εισφορά αλληλεγγύης στις συντάξεις του ∆ηµοσίου, είναι αντίθετες προς τις ρυθµίσεις των άρθρων 4 παρ.1 και 5, 22 παρ. 5 και 25 παρ. 1 και 4 του Συντάγµατος και τις από αυτά απορρέουσες συνταγµατικές αρχές, σύµφωνα και µε όσα έχουν κριθεί µε την 244/2017 απόφαση της Ολοµέλειας του παρόντος ∆ικαστηρίου.
52. Κατόπιν αυτών, το Τµήµα διαπιστώνει ότι στην υπό κρίση υπόθεση ανακύπτει ζήτηµα γενικότερης σηµασίας και µε συνέπειες για ευρύτερο κύκλο προσώπων, και συγκεκριµένα εάν µετά τη θέση ισχύ των διατάξεων του ν. 4387/2016 περί της ένταξης των δηµοσίων λειτουργών, υπαλλήλων και στρατιωτικών εν ενεργεία και συνταξιούχων στον ΕΦΚΑ και την από 1.1.2017 µεταφορά στον τελευταίο της αρµοδιότητας πληρωµής των συντάξεων του ∆ηµοσίου µε την κ.υ.α. 124456/0092/13.12.2016 εξακολουθεί να αντίκειται στο Σύνταγµα ......
Επί του του ζητήµατος αυτού, το Τµήµα άγεται οµόφωνα σε καταφατική κρίση, όπως εκτίθεται στη σκέψη 50 της παρούσας, καθόσον:
α) Μετά τη διαγνωσθείσα αντισυνταγµατικότητα της επίδικης εισφοράς µε τη 244/2017 απόφαση της Ολοµελείας του ∆ικαστηρίου δεν επαναρρυθµίστηκε εξ αρχής το ζήτηµα της επιβολής της στους συνταξιούχους δηµοσίους λειτουργούς, υπαλλήλους και στρατιωτικούς, σε συµµόρφωση προς τα κριθέντα µε την απόφαση αυτή και ειδικότερα προς τις τέσσερις διαπιστωθείσες επάλληλες και αυτοτελείς βάσεις αντισυνταγµατικότητας της εισφοράς (βλ. σκέψη 36), προκειµένου να είναι δυνατή η ανατροπή των όσων κρίθηκαν, τα οποία δεσµεύουν εν τοις πράγµασι τους οικείους σχηµατισµούς κατά την εκδίκαση όµοιων υποθέσεων, ενόψει των συνταγµατικών αρχών της ασφάλειας δικαίου και της ισότητας των διαδίκων, κρίσεις τις οποίες υιοθετεί οµόφωνα και το παρόν Τµήµα (βλ. σκέψη 50).
β) Σε κάθε περίπτωση, οι προβλέψεις του τελευταίου αυτού νόµου περί υπαγωγής των δηµοσίων λειτουργών, υπαλλήλων και στρατιωτικών στον ΕΦΚΑ, αντίκεινται στις διατάξεις του Συντάγµατος µε τις οποίες κατοχυρώνεται το ειδικό συνταξιοδοτικό καθεστώς των κατηγοριών αυτών (βλ. σκέψεις 48 και 49).
Συνεπώς, η ένταξη της κατηγορίας αυτής στον εν λόγω φορέα, ακόµη και αν αυτός γίνει ανεκτός, ως διφυής φορέας, µεταβατικά, µέχρι την συµµόρφωση του νοµοθέτη προς τις οικείες συνταγµατικές ρυθµίσεις, δεν αίρει την πρώτη βάση αντισυνταγµατικότητας της επίδικης εισφοράς, όπως αυτή κρίθηκε µε την 244/2017 απόφαση της Ολοµέλειας,
Η βάση δε αυτή αντισυνταγµατικότητας εξακολουθεί ισχύουσα και για την επιβολή της εισφοράς από 1.1.2019 και εντεύθεν, .......
Λαµβανοµένου δε υπ’ όψιν ότι οι βαρυνόµενοι µε την ΕΑΣ συνταξιούχοι δεν είναι η µόνη κατηγορία που αντλεί ωφέλεια από την βιωσιµότητα του συνταξιοδοτικού συστήµατος ως συνόλου και ειδικότερα των κλάδων κυρίας σύνταξης, αφού άµεση ωφέλεια από το σύστηµα αυτό αντλεί και ο ενεργός ασφαλισµένος πληθυσµός, η επιλογή του νοµοθέτη να θεσµοθετήσει ένα τέτοιο δια-ταµειακό βάρος µόνο σε βάρος της κατηγορίας των συνταξιούχων και, µάλιστα, όσων οι συντάξεις υπερβαίνουν το ποσό των 1.400 ευρώ, έπρεπε να αιτιολογηθεί ειδικά, καθόσον συνιστά κατ’ αρχήν απόκλιση από την κατ’ άρθρο 4 παρ. 5 του Συντάγµατος αρχή της καθολικότητας των βαρών, στο βαθµό που µε τον επίµαχο γενικευµένο κοινωνικοασφαλιστικό πόρο επιφορτίζεται συγκεκριµένη κατηγορία.
Τέλος, διατηρείται και η τέταρτη βάση αντισυνταγµατικότητας, σύµφωνα µε την οποία, εφόσον η εν λόγω εισφορά δεν αποτελεί έκτακτο δηµοσιονοµικό µέτρο προς ελάφρυνση του προϋπολογισµού της Γενικής Κυβέρνησης, αλλά διαρθρωτικού χαρακτήρα παρέµβαση, .....................
Και τούτο, διότι το ΙΙΙ Τµήµα του ∆ικαστηρίου, έχον ειδική αρµοδιότητα επί συγκεκριµένων κατηγοριών συντάξεων, πολεµικών, στρατιωτικών και κανονιζοµένων βάσει των ειδικών νόµων, ....... µε τη 277/2019 απόφασή του υπέβαλε προδικαστικό ερώτηµα, µε αντικείµενο τη συµβατότητα µε το Σύνταγµα της υπαγωγής των στρατιωτικών συνταξιούχων στον ΕΦΚΑ, βάσει των διατάξεων του ν. 4387/2016, καθώς και επιµέρους ρυθµίσεών του που αφορούν στον κανονισµό σύνταξης της κατηγορίας αυτής συνταξιούχων.
Περαιτέρω, µε τη 278/2019 απόφαση του, το ίδιο Τµήµα υπέβαλε και έτερο προδικαστικό ερώτηµα, µε αντικείµενο τη διατήρηση ή µη της κρίσης της 244/2017 απόφασης της Ολοµέλειας του ∆ικαστηρίου, και κατ’ εκτίµηση του περιεχοµένου της οικείας απόφασης του Τµήµατος στην 32/2018 απόφαση αυτής, περί αντίθεσης της κατ’ άρθρα 38 του ν. 3863/2010 και 11 του ν. 3865/2010 εισφοράς αλληλεγγύης των στρατιωτικών συνταξιούχων στα άρθρα 4 παρ. 1 και 5 του Συντάγµατος, επειδή η κατηγορία αυτή δεν αντλεί ωφέλεια από το προϊόν της εισφοράς ως εκ της ένταξης, µεταξύ άλλων, της κατηγορίας αυτής συνταξιούχων στον ΕΦΚΑ, η οποία κρίθηκε, κατά πλειοψηφία, ως συνταγµατική από το ΙΙΙ Τµήµα του ∆ικαστηρίου. .............
Ειδικότερα, το µεν πρώτο από τα ανωτέρω προδικαστικά ερωτήµατα του ΙΙΙ Τµήµατος δεν συναρτά το ζήτηµα της συµβατότητας των διατάξεων του ν. 4387/2016 µε την εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων, ενώ το δεύτερο αφορά µεν στην τύχη της εν λόγω εισφοράς µετά τη θέση σε ισχύ του νόµου αυτού, πλην αφορά µόνο στους στρατιωτικούς συνταξιούχους και την εξετάζει αποκλειστικά σε ό,τι αφορά την πρώτη βάση αντισυνταγµατικότητάς της και όχι ως προς τις άλλες τρεις, ενώ δεν θέτει το ζήτηµα της συνταγµατικότητας της παρακράτησης της ΕΑΣ για το διάστηµα από 1.1.2019 και εφεξής.
Συνεπώς, παραδεκτώς και δη λυσιτελώς υποβάλλεται το παρόν προδικαστικό ερώτηµα, που αφορά στην παρακράτηση από τη σύνταξη πολιτικής συνταξιούχου, και δη κατά µεταβίβαση συνταξιούχου, χήρας αποβιώσαντος τέως δικαστικού λειτουργού, της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων .........
ε) Κατά την εκτίµηση του Τµήµατος, ο όγκος των υποθέσεων που ήδη εκκρεµεί ενώπιόν του και που θα προκύψει από την εφαρµογή της 244/2017 απόφασης της Ολοµέλειας του ∆ικαστηρίου, η οποία, άλλωστε, εκδόθηκε στο πλαίσιο δίκης – πιλότου, κατ’ εφαρµογήν των διατάξεων του άρθρου 108 Α παρ. 1 του π.δ/τος 1225/1981, είναι αυξηµένος, το Τµήµα κρίνει ότι πρέπει να υποβληθεί προδικαστικό ερώτηµα στην Ολοµέλεια, κατ’ εφαρµογή του άρθρου 108 Α παρ. 2 του π.δ. 1225/1981, προκειµένου να αποφανθεί για τα εκτιθέµενα στη σκέψη 52 ζητήµατα, όπως ειδικότερα αναλύονται και στο σκεπτικό της παρούσας.
Για τους λόγους αυτούς Παραπέµπει την αγωγή στην Ολοµέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά τα ειδικώς αναφερόµενα στο σκεπτικό της παρούσας.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε στην Αθήνα, στις 11 Απριλίου 2019.
Ο ΠΡΟΕ∆ΡΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ
Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΟΦΙΑΝΟΥ
Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΓΕΩΡΓΙΑ ΦΡΑΓΚΟΠΑΝΑΓΟΥ
Διαβάστε την απόφαση