Προβληματισμό για το άμεσο μέλλον της ανθρωπότητας και θλίψη για το ζοφερό παρόν προκαλούν τα τελευταία στοιχεία για την επισιτιστική ασφάλεια. Σε μελέτη της Bank of America, διαπιστώνεται ότι σε όλο τον κόσμο, 900 εκατομμύρια άνθρωποι αντιμετωπίζουν την πείνα καθημερινά, ενώ περισσότεροι από 1,4 δισεκατομμύρια επιπλέον άνθρωποι στερούνται ζωτικής σημασίας θρεπτικά συστατικά και σχεδόν το 40% του πληθυσμού δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά μια υγιεινή διατροφή.
Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα μια διατροφή θεωρείται μη προσιτή εάν κοστίζει περισσότερο από το 52% του εισοδήματος ενός νοικοκυριού.
Ορισμένες κομβικής σημασίας διαπιστώσεις του αμερικανικού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος:
- = Όταν η τιμή των τροφίμων αυξάνεται, πλήττει σε μεγάλο βαθμό τις χώρες με χαμηλότερο εισόδημα περισσότερο και μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερη επισιτιστική ασφάλεια, έντονες ελλείψεις και, τελικά, σε κοινωνική αναταραχή.
- = Τα τρόφιμα είναι και «θύματα» αλλά ταυτόχρονα και ένα από τα αίτια της κλιματικής αλλαγής.
- = Τα συστήματα τροφίμων πρέπει να προσαρμοστούν σε έναν κόσμο που θερμαίνεται. Πρέπει να είναι περισσότερο ανθεκτικά, να φτάνουν σε περισσότερους ανθρώπους και να είναι «βιώσιμα».
- = Απαιτούνται ευρέως φάσματος λύσεις, από την αύξηση της εκπαίδευσης των καταναλωτών σχετικά με τα υγιεινά τρόφιμα έως τη δημιουργία περισσότερων υγιεινών τροφίμων σε προσιτές τιμές.
Τροφή: Σοκάρουν οι αριθμοί
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η αδυναμία εξασφάλισης της μέτριας έως ικανοποιητικής τροφής υπολογίστηκε σε 29,6% το 2022, από 22,7% το 2016. Οι άνθρωποι σε κίνδυνο λόγω διατροφής αυξήθηκαν σχεδόν κατά 25%, από 695 εκατομμύρια το 2019, σε 868 εκατομμύρια το 2022. Στην Ασία, η ίδια ομάδα πήγε από 982 εκατομμύρια το 2019 σε πάνω από 1,1 δισεκατομμύρια το 2022.
Μάλιστα, ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) εκτιμά ότι η πανδημία αύξησε τα κρούσματα πείνας και την έλλειψη πρόσβασης σε επαρκή τροφή από πάνω από 300 εκατομμύρια ανθρώπους μόνο από το 2019 έως το 2020.
Επιπλέον, η Bank of America διαπίστωσε:
- = Σχεδόν το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά μια υγιεινή διατροφή: το 2021, αυτό ήταν 3,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι. Ακόμα, το ένα τρίτο του τροφίμων, που καλλιεργούνται για ανθρώπινη κατανάλωση σπαταλώνται κάθε χρόνο.
- = Για ορισμένες χώρες της Αφρικής και της Νότιας Ασίας (εκτός της Κίνας), πάνω από το 70% ή ακόμα και πάνω από το 80% του πληθυσμού δεν μπορεί ανταπεξέλθουν σε μια υγιεινή διατροφή.
- = Η ζωή σε μια χώρα υψηλού εισοδήματος καθιστά πολύ λιγότερο πιθανό ένα άτομο να μην μπορεί να αντέξει οικονομικά τρόφιμα.
Επίσης, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα:
- = Το 2021 το παγκόσμιο μέσο ημερήσιο κόστος μιας υγιεινής διατροφής σε τρέχουσες ισοτιμίες αγοραστικής δύναμης ήταν 3,66 $. Στις χώρες χαμηλού εισοδήματος το μέσο κόστος ήταν 3,37 δολάρια, ενώ στις χώρες υψηλού εισοδήματος ήταν ελαφρώς υψηλότερο στα 3,43 δολάρια.
- = Το υψηλότερο κόστος παρατηρήθηκε στις χώρες με υψηλότερο μεσαίο εισόδημα, όπου μια υγιεινή διατροφή κόστιζε 3,91 δολάρια, ενώ στις χώρες με χαμηλότερο μεσαίο εισόδημα ο μέσος όρος ήταν ελαφρώς μικρότερος στα 3,88 δολάρια.
- = Αυτό το κόστος διατροφής είναι πολύ υψηλότερο από το τρέχον διεθνές όριο φτώχειας των 2,15 $ την ημέρα και σημαντικά υψηλότερο από το όριο επισιτιστικής φτώχειας 1,12 $, το οποίο ορίζεται στο 52% του διεθνούς ορίου φτώχειας με βάση το μέσο μερίδιο εισοδήματος που έχουν τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα χώρες ξοδεύουν για τρόφιμα.
- = Περίπου το 42% - ή 3,14 δισεκατομμύρια - του παγκόσμιου πληθυσμού δεν μπορούσε να αντέξει οικονομικά μια υγιεινή διατροφή το 2021.
- = Σε χώρες χαμηλού και χαμηλότερου μεσαίου εισοδήματος τα ποσοστά ήταν 86% και 70% αντίστοιχα, και στις έντεκα πιο πληγείσες χώρες - όλα εκτός από ένα στην Υποσαχάρια Αφρική - πάνω από το 90% του πληθυσμού δεν μπορούσε να αντέξει οικονομικά μια υγιεινή διατροφή.
- = Η πιο ακριβή από τις ομάδες τροφίμων είναι τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης, με μέση τιμή 0,87 $ για την ημερήσια ποσότητα που απαιτείται για μια υγιεινή διατροφή. Για αυτήν την ομάδα τροφίμων, το υψηλότερο κόστος που καταγράφηκε είναι στη Νότια Ασία στα 1,08 δολάρια.
- = Τα λαχανικά είναι τα δεύτερα πιο ακριβά με 0,79 δολάρια ενώ τα φρούτα κοστίζουν 0,66 δολάρια κατά μέσο όρο.
- = Το κόστος των λαχανικών σε σχέση με τα αμυλούχα βασικά προϊόντα ήταν υψηλότερο στις Μαλδίβες με πάνω από τέσσερις φορές το κόστος, ενώ τα φρούτα ήταν 3,7 φορές το κόστος των βασικών αμυλούχων στην Ιταλία, για παράδειγμα.
Στη λίστα που δημοσίευσε το World of Statistics στο Twitter παρουσιάζονται οι χώρες με το μεγαλύτερο ποσοστό κατοίκων που δεν μπορούν να καλύψουν το καθημερινό κόστος της βασικής διατροφής για να επιζήσουν. Στη Μαγαδασκάρη, που καταλαμβάνει την πρώτη θέση, το σοκαριστικό ποσοστό που φτάνει το 78,3% δεν μπορεί να αγοράσει τα βασικά τρόφιμα. Στη λίστα περιλαμβάνονται κυρίως Αφρικανικές χώρες, αλλά και κράτη της Νοτίου Αμερικής.
Όσο για την Ελλάδα, σύμφωνα με την κατάταξη το 0,5% δεν μπορεί να αγοράσει τα βασικά για να τραφεί. Μάλιστα, σε καλύτερη μοίρα είναι γειτονικές χώρες όπως η Βουλγαρία (0,3%), η Κροατία (0,3%), αλλά και η Ουγγαρία (0,3%), το Πακιστάν (0,3%) και η Αργεντινή (0,2%).
Ποσοστά κατοίκων που δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά μια επαρκή σε θερμίδες καθημερινή διατροφή:
- Μαδαγασκάρη: 78,3%
- Κεντροαφρικανική Δημοκρατία: 67,0%
- Ζάμπια: 65,1%
- Νιγηρία: 44,4%
- Μπουρούντι: 41,5%
- Τανζανία: 36,8%
- Αγκόλα: 36,0%
- Σιέρα Λεόνε: 34,9%
- Ρουάντα: 28,1%
- Κονγκό: 27,9%
- Σουαζιλάνδη: 26,6%
- Νότια Αφρική: 24,2%
- Αϊτή: 23,5%
- Καμερούν: 15,7%
- Σουδάν: 15,3%
- Ναμίμπια: 13,9%
- Νίγηρας: 13,6%
- Κένυα: 11,6%
- Τσαντ: 11,3%
- Λεσότο: 10,7%
- Γκάμπια: 10,6%
- Αιθιοπία: 7,7%
- Φιλιππίνες: 6,9%
- Βολιβία: 6,8%
- Ινδονησία: 4,3%
- Βραζιλία: 3,5%
- Κολομβία: 3,5%
- Ινδία: 3,2%
- Σερβία: 3,2%
- Βόρεια Μακεδονία: 2,6%
- Τατζικιστάν: 2,3%
- Μαυροβούνιο: 1,6%
- Ιαπωνία: 1,2%
- ΗΠΑ: 1,2%
- Αίγυπτος: 1,0%
- Ιταλία: 1,0%
- Ρουμανία: 0,9%
- Λιθουανία: 0,8%
- Μεξικό: 0,7%
- Μιανμάρ: 0,7%
- Βιετνάμ: 0,7%
- Μπαγκλαντές: 0,6%
- Παλαιστίνη: 0,6%
- Σρι Λάνκα: 0,6%
- Αρμενία: 0,5%
- Ελλάδα: 0,5%
- Παραγουάη: 0,5%
- Ισπανία: 0,5%
- Βουλγαρία: 0,3%
- Κροατία: 0,3%
- Ουγγαρία: 0,3%
- Νορβηγία: 0,3%
- Πακιστάν: 0,3%
- Αργεντινή: 0,2%