Συντάξεις: - Πλαφόν στο ύψος των συντάξεων από την 1η Ιανουαρίου - Πως διαμορφώνονται οι νέες συντάξεις

 Στα 5.119 ευρώ αναμένεται να διαμορφωθεί από την 1η Ιανουαρίου το πλαφόν στις συντάξεις, καθώς η αύξηση της τάξης του 3,1% στις κύριες συντάξεις που προβλέπεται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2024 συμπαρασύρει προς τα πάνω την εθνική αλλά και άλλες έξι περιπτώσεις συντάξεων. 

Ετσι, από την 1η Ιανουαρίου 2024 η εθνική σύνταξη θα ανέλθει στα 426,58 ευρώ, αυξημένη κατά σχεδόν 13 ευρώ σε σχέση με τα 413,76 που είναι σήμερα, ενώ αντίστοιχα θα αυξηθούν τα ποσά που αντιστοιχούν στην προσωρινή σύνταξη, την αναπηρική και τις συντάξεις χηρείας, το επίδομα ανασφάλιστων υπερηλίκων, την εθνική σύνταξη που χορηγείται στους ομογενείς, ενώ αυξάνεται και το πλαφόν για τις συντάξεις των υψηλοσυνταξιούχων, που σήμερα είναι 4.965,12 ευρώ.

Αναλυτικά, οι νέες συντάξεις θα διαμορφωθούν ως εξής:

• Συντάξεις υψηλοσυνταξιούχων ή πολυσυνταξιούχων – Πλαφόν συντάξεων

Σύμφωνα με άρθρο 120 του ν. 4623/2019, το συνολικό ακαθάριστο ποσό κάθε μηνιαίας κύριας σύνταξης ή περισσότερων της μίας συντάξεων λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου δεν μπορεί να υπερβαίνει το 12πλάσιο της εθνικής σύνταξης που αντιστοιχεί σε 20 χρόνια ασφάλισης, ήτοι το ποσό των 4.965,12 ευρώ μεικτά. Μετά την αύξηση της εθνικής σύνταξης, το πλαφόν για τις υψηλές ή τις πολλές συντάξεις θα ανέρχεται σε 5.118,96 ευρώ.

• Συντάξεις χηρείας

Το νέο κατώτερο ποσό για τις συντάξεις χηρείας θα διαμορφωθεί στα 426,58 ευρώ, καθώς ο νόμος Κατρούγκαλου ορίζει ότι το συνολικό ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου για τον επιζώντα ή τον διαζευγμένο σύζυγο δεν μπορεί να υπολείπεται της εθνικής σύνταξης που αντιστοιχεί σε 20 χρόνια ασφάλισης. Αν ο χρόνος ασφάλισης του θανόντος ήταν μικρότερος των 20 ετών, το ως άνω ποσό βαίνει μειούμενο κατά 1,25% για κάθε έτος ασφάλισης που υπολείπεται μέχρι την 20ετία. Για χρόνο ασφάλισης μικρότερο των 15 ετών, το ποσό που δικαιούται ο επιζών ή και ο διαζευγμένος σύζυγος δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 360 ευρώ μεικτά (κατώτατο όριο).

• Συντάξεις αναπηρίας

Τα άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω λαμβάνουν συντάξεις στο ύψος της εθνικής σύνταξης. Συνεπώς, από την 1η Ιανουαρίου 2024 θα λάβουν 426,58 ευρώ. Αυτό προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου, που εξάρτησε το ύψος των συντάξεων αναπηρίας από το ποσοστό αναπηρίας του δικαιούχου συνταξιούχου. Συνταξιούχοι με ποσοστό αναπηρίας από 67% έως 79,99% λαμβάνουν το 75% της εθνικής σύνταξης, συνεπώς από την αρχή του χρόνου θα λάβουν 319,93 ευρώ. Αντίστοιχα, συνταξιούχοι με ποσοστό αναπηρίας από 50% έως 66,99% λαμβάνουν το 50% της εθνικής σύνταξης, δηλαδή θα λάβουν 213,29 ευρώ, ενώ συνταξιούχοι με ποσοστό αναπηρίας έως 49,99% λαμβάνουν το 40% της εθνικής σύνταξης, ήτοι 170,63 ευρώ.

• Προσωρινή σύνταξη

Αυξημένη θα είναι και η προσωρινή σύνταξη για όσους λαμβάνουν από τον ΕΦΚΑ ποσό μικρότερο από αυτό που αντιστοιχεί στην οριστική συνταξιοδοτική τους απόφαση. Και αυτό γιατί ο νόμος Χατζηδάκη που ψηφίστηκε το 2021 ορίζει ότι το ποσό που λαμβάνουν συνταξιούχοι (ανεξάρτητα από ποιο πρώην Ταμείο προέρχονται) στο πλαίσιο της προσωρινής σύνταξης και έως ότου εκδοθεί η οριστική τους, δεν μπορεί να υπολείπεται του εκάστοτε ποσού της εθνικής σύνταξης, όπως αυτό προκύπτει για 20 έτη προϋπηρεσίας, δηλαδή εφεξής 426,58 ευρώ.

• Ανασφάλιστοι υπερήλικες

Σύμφωνα με το άρθρο 93 παρ. 4 του νόμου Κατρούγκαλου 4387/2016 (που διατηρήθηκε και με τον νόμο Βρούτση 4670/2020), το πλήρες ποσό του μηνιαίου επιδόματος ανασφάλιστων υπερηλίκων ανέρχεται στο ύψος της «μικρής» εθνικής σύνταξης, ήτοι της σύνταξης που αντιστοιχεί στα 15 έτη ασφάλισης και σήμερα ανέρχεται σε 372,3 ευρώ.

Ετσι, από τον Ιανουάριο του 2024 θα υπάρξει αναπροσαρμογή και σε αυτή την κατηγορία συντάξεων, προκειμένου να φθάσουν στα 383,84 ευρώ τον μήνα.

• Εθνικές συντάξεις ομογενών

Σύμφωνα με το άρθρο 73 του ν. 4915/2022, η πλήρης εθνική σύνταξη ομογενών (413,76 ευρώ για το 2023) χορηγείται μόνο σε όσους έχουν 30 έτη νόμιμης και μόνιμης διαμονής στην Ελλάδα, με αφετηρία το 1992. Μετά την αύξηση της εθνικής σύνταξης στα 426,58 ευρώ είναι δεδομένο ότι και οι συντάξεις των ομογενών θα αναπροσαρμοστούν από 1/1/2024 αντίστοιχα.

Να σημειωθεί ότι, βάσει του σχεδιασμού, αυξήσεις έως και 3,1% στις κύριες συντάξεις τους θα λάβουν περίπου 1,5 με 1,7 εκατ. συνταξιούχοι που δεν έχουν προσωπική διαφορά ή η προσωπική διαφορά τους είναι κάτω των 10 ευρώ. Υπάρχουν βέβαια και περίπου 750.000 συνταξιούχοι που δεν θα δουν αύξηση, καθώς διατηρούν σημαντική προσωπική διαφορά. Θα λάβουν όμως, ως έκτακτη παροχή, επίδομα προσωπικής διαφοράς, από 100 έως και 200 ευρώ, πιθανότατα λίγο πριν από τα Χριστούγεννα.