Είναι πλέον γνωστό πως πρωθυπουργός στις 6 το απόγευμα της 23ης Ιουλίου 1974 ήταν ο Π. Κανελλόπουλος και στις 8 το βράδυ ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Αυτό το ελάχιστο χρονικό διάστημα των δύο ωρών έδωσε στον Ευάγγελο Αβέρωφ την ευκαιρία να αλλάξει τον ρου της Μεταπολίτευσης. Επεισε τον στρατηγό Φαίδωνα Γκιζίκη, με τη σύμφωνη γνώμη του Α/ΓΕΝ Πέτρου Αραπάκη, πως ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ήταν ο πλέον κατάλληλος πολιτικός για να διαχειρισθεί την εθνική τραγωδία. Εκρινε πως οι κρίσιμες περιστάσεις απαιτούσαν ηγέτη ο οποίος όχι απλώς να συμβολίζει την αντίσταση κατά της χούντας, αλλά πρωτίστως να παίρνει με ταχύτητα και στιβαρότητα αποφάσεις. Να έχει κύρος και να εμπνέει. Στις 4 τα χαράματα της 24ης Ιουλίου 1974 ορκιζόταν πρωθυπουργός ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Εκτοτε αυτή η ημέρα είναι συνδεδεμένη με το όνομά του. Ελάχιστοι, όμως, μνημονεύουν το όνομα αυτού που έφερε τον Κωνσταντίνο Καραμανλή στην Ελλάδα: του Ευάγγελου Αβέρωφ.
Προφανώς δεν γνωρίζουμε ποια θα ήταν η πορεία της μεταπολιτευτικής δημοκρατίας αν πρωθυπουργός ήταν ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος. Είναι και άχαρες και αντιπαραγωγικές οι οποιεσδήποτε εικασίες. Το σίγουρο είναι αυτό που ζήσαμε και ζούμε και φέρει τη σφραγίδα του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ο οποίος σταθερά είχε δίπλα του τον Ευ. Αβέρωφ μέχρι και το 1980, όταν μεταπήδησε στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Ολο αυτό το διάστημα ο Ευ. Αβέρωφ έφερε σε πέρας το δύσκολο έργο του εκδημοκρατισμού των Ενόπλων Δυνάμεων. Επτά τάξεις αξιωματικών της Σχολής Ευελπίδων διαπαιδαγωγήθηκαν με τα ιδεολογήματα της δικτατορίας. Στο στράτευμα δεν υπήρχαν «χουντικά σταγονίδια», όπως έλεγε ο Αβέρωφ, καθησυχάζοντας τους πολίτες, αλλά δημοκρατικά σταγονίδια. Με χειρουργικές κινήσεις απομάκρυνε τα επικίνδυνα στοιχεία που υπήρχαν στις Ένοπλες Δυνάμεις και ενσωμάτωσε στη δημοκρατική νομιμότητα τους υπόλοιπους αξιωματικούς. Είχε αντιληφθεί πως έπρεπε να συνδυάσει την πίστη στο δημοκρατικό πολίτευμα με τη διατήρηση της συνοχής του στρατεύματος, καθώς ο εξ ανατολών κίνδυνος ήταν προ των πυλών. Συνεπώς, η συμβολή του Ευ. Αβέρωφ στην αποκατάσταση της δημοκρατίας είναι διπλή: ήταν ο άνθρωπος που έφερε τον Καραμανλή στην Ελλάδα και αυτός που εκκαθάρισε το στράτευμα από τα φιλοδικτατορικά στοιχεία.
πηγή:https://www.kathimerini.gr/opinion/561973153/o-katalytikos-rolos-toy-averof/