Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν είχε συνάντηση με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, παρά την άνοδο των "μετοχών" της Άγκυρας εν μέσω της κρίσης στην Ουκρανία.
Ως κύριος λόγος αναφέρθηκε το γεμάτο πρόγραμμα του Μπάιντεν. Ωστόσο, ο Μπάιντεν είχε διμερείς συνομιλίες με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν. Τούρκοι αξιωματούχοι και η Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Άγκυρα πίεσαν σκληρά για μια συνάντηση, έστω και μια συζήτηση στο περιθώριο της συνόδου κορυφής, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές που δεν μιλούν για κάτι εσκεμένο.
Ο πραγματικός λόγος είναι η άρνηση της Τουρκίας να απαλλαγεί από τους ρωσικούς πυραύλους S-400, που σύμφωνα με τις Ηνωμένες Πολιτείες απειλούν την ασφάλεια του ΝΑΤΟ. Η Τουρκία απέκτησε το σύστημα παρά την αδιάκοπη πίεση των ΗΠΑ να καταργήσει τη συμφωνία. Μια σειρά από κυρώσεις του Κογκρέσου και η αποβολή της από το κοινό πρόγραμμα μαχητικών F-35 δεν έχουν επηρεάσει την Άγκυρα.
Η κρίση στην Ουκρανία θεωρήθηκε ως πιθανή ευκαιρία, με Αμερικανούς αξιωματούχους να υποστηρίζουν την ιδέα η Τουρκία να μεταφέρει τους S-400 στην Ουκρανία. Η Τουρκία παραμένει ανένδοτη ότι θα διατηρήσει τους S-400, ένα μήνυμα που έγινε σαφές σε άρθρο που έγραψε ο διευθυντής επικοινωνίας του Ερντογάν, Φαχρετίν Αλτούν, που δημοσιεύτηκε στην Wall Street Journal την Τετάρτη. Ο Αλτούν χαρακτήρισε τη μεταφορά των S-400 στην Ουκρανία με αντάλλαγμα την χαλάρωση των κυρώσεων "μη ρεαλιστική ιδέα".
Αντίθετα, υποστήριξε ότι το βάρος βαραίνει τη Δύση και "ειδικά" τις Ηνωμένες Πολιτείες να εξομαλύνουν τους δεσμούς με την Άγκυρα "χωρίς προϋποθέσεις".
"Η κρίση στην Ουκρανία έδειξε ότι οι γεωπολιτικές εκτιμήσεις όσων υποτίμησαν τη στρατηγική σημασία της Τουρκίας, ισχυρίστηκαν ότι το ΝΑΤΟ ήταν 'εγκεφαλικά νεκρό' και πίστευαν ότι τα εθνικά σύνορα δεν ήταν πλέον αντικείμενο συζήτησης ήταν λανθασμένες", είπε ο Αλτούν.
Η Τουρκία βρίσκεται σε συνομιλίες με την Ουάσιγκτον για τον εκσυγχρονισμό του στόλου των μαχητικών αεροσκαφών F-16. Η Τουρκία απαιτεί επίσης αποζημίωση για τα 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια που πλήρωσε για τα περισσότερα από 100 F-35 που παρήγγειλε πριν από την έναρξη της παραγωγής. Ωστόσο, υπάρχει σκληρή αντίθεση από το Κογκρέσο για χαλάρωση των στρατιωτικών κυρώσεων στην Άγκυρα, με τους γερουσιαστές Μπομπ Μενέντεζ και Τζιμ Ρις να ηγούνται του αντιτουρκικού μπλοκ
Η Άγκυρα συνεχίζει να εγείρει το ζήτημα των κυρώσεων στα φόρουμ του ΝΑΤΟ και πιέζει μεμονωμένα μέλη του ΝΑΤΟ να πιέσουν την Ουάσιγκτον για την απομάκρυνσή τους, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές του Al-Monitor. Το θέμα προέκυψε κατά τη χτεσινή συνάντηση του Ερντογάν με τον Μακρόν. Ο Γάλλος ηγέτης και ο Ερντογάν έχουν διαφωνήσει για τη Λιβύη, την Ανατολική Μεσόγειο και τη Δυτική Αφρική, όπου υπάρχει αυξανόμενος ανταγωνισμός μεταξύ Γαλλίας και Τουρκίας. Ωστόσο, η σημερινή συνάντηση πήγε πολύ καλά, σημείωσαν οι πηγές.
Ο Ερντογάν είχε χωριστές συναντήσεις με τον Ιταλό πρωθυπουργό και την πρωθυπουργό της Εσθονίας.
Μιλώντας κατά την ολοκλήρωση της συνόδου του ΝΑΤΟ, ο Ερντογάν είπε ότι στόχος της Τουρκίας ήταν να φέρει κοντά τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν και τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Οι δυτικές κυβερνήσεις δεν έχουν πιέσει την Άγκυρα να πιέσει σκληρότερα τη Ρωσία, κυρίως λόγω των φόβων ότι η Μόσχα θα ανταπαντούσε εξαπολύοντας συνολική επίθεση στην ελεγχόμενη από τους αντάρτες επαρχία Ιντλίμπ στη βορειοδυτική Συρία. Μια τέτοια κίνηση θα πυροδοτούσε μια περαιτέρω μαζική εισροή Σύριων προσφύγων στην Τουρκία και ενδεχομένως στην Ευρώπη.
Πέτρος Κράνιας
πηγή: https://www.capital.gr/diethni/3623704/psuxrotita-metaxu-ipa-tourkias-para-tis-pieseis-o-mpainten-den-sunantithike-me-ton-erntogan