*Βάσω Κιντή
Tι μας λένε τα τελευταία γεγονότα στα πανεπιστήμια;
1. Οτι είναι έρµαια των διαθέσεων του οποιουδήποτε. Οποιοσδήποτε για οποιονδήποτε λόγο, πολιτικό, προσωπικό, συνδικαλιστικό κ.λπ., μπορεί να καταλαμβάνει χώρους των ΑΕΙ ανενόχλητος, να δέρνει φοιτητές και καθηγητές σε αμφιθέατρα και σε διαδρόμους, να χτίζει και να τρυπάει τοίχους, να απειλεί και να κρατάει ομήρους μέλη της διοίκησης, να κάνει τον vigilante. Ούτε στη Σομαλία.
2. Οι διοικήσεις των πανεπιστημίων δεν είναι σε θέση από μόνες τους να αντιμετωπίσουν αυτά τα προβλήματα. Θυμίζω ότι όταν συζητούνταν η νομοθέτηση της πανεπιστημιακής αστυνομίας, πρυτάνεις μάς έλεγαν ότι δεν χρειάζεται η πανεπιστημιακή αστυνομία διότι με το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο μπορούν μόνοι τους να προστατεύσουν την ασφάλεια των ιδρυμάτων. (Βέβαια, ήταν αντίθετοι και στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο όταν ήταν η σειρά του να ψηφιστεί. Κάθε φορά υποστηρίζουν το προηγούμενο.) Εκ των πραγμάτων, αποδεικνύεται ότι δεν μπορούν.
3. Οι οµάδες σεκιούριτι που ήδη έχουν ορισμένα ιδρύματα δεν τα βοήθησαν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα βίας. Γιατί; Διότι δεν έχουν εκ του νόμου τις αρμοδιότητες που θα είχε η πανεπιστημιακή αστυνομία –λειτουργούν περισσότερο ως θυρωροί– και διότι παίρνουν εντολές από τον πρύτανη. Κανένας σεκιουριτάς δεν μπορεί/τολμάει από μόνος του να καλέσει την αστυνομία και να δημιουργήσει πολιτικό θέμα. Ούτε η αστυνομία ανταποκρίνεται χωρίς εντολή από υπεύθυνη πανεπιστημιακή αρχή. Και αυτή η εντολή συνήθως δεν έρχεται. Οπότε, όσοι προτείνουν τη λύση των εταιρειών σεκιούριτι για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, απλώς υπεκφεύγουν.
4. Η ψήφιση του νόμου για την πολιτική ασφαλείας στα ΑΕΙ και την πανεπιστημιακή αστυνομία που ψηφίστηκε πριν από ένα χρόνο, περίπου, δεν άλλαξε την κατάσταση. Γιατί; Διότι δεν έχει εφαρμοστεί. Γιατί δεν έχει εφαρμοστεί. Πρώτον, διότι τα πανεπιστήμια δεν εφαρμόζουν τα σχέδια ασφαλείας ούτε έχουν εγκαταστήσει τα συστήματα που προβλέπονται (κάμερες, φωτισμούς, αισθητήρες κ.λπ.). Δεν αξιοποίησαν έτσι τα χρήματα που διατίθενται γι’ αυτόν τον σκοπό. Δεύτερον, διότι καθυστέρησε ο διαγωνισμός για την πρόσληψη των ειδικών φρουρών, μάλλον υπό τον φόβο των αντιδράσεων. Συνεπώς, καθυστέρησε και η εκπαίδευσή τους, που θα αρχίσει μόλις αύριο, ενώ ήταν να εγκατασταθούν στα ιδρύματα από τον Σεπτέμβριο. Χωρίς την πανεπιστημιακή αστυνομία δεν έχουν νόημα και τα συστήματα ασφαλείας, διότι θα καταστραφούν την ημέρα που θα εγκατασταθούν. Αν υπήρχαν τα σχέδια και τα συστήματα ασφαλείας με τους ειδικούς φρουρούς, τότε τα επεισόδια που έγιναν θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί.
5. Στο ΑΠΘ, από τις 31 Δεκεμβρίου έως τις 12 Ιανουαρίου, δηλαδή σε περίπου 10 ημέρες, μπήκε η κανονική αστυνομία (με πλήρη εξάρτυση) τρεις φορές για να αδειάσει διαδοχικές καταλήψεις. Την ίδια ημέρα της τελευταίας επιχείρησης έγινε κατάληψη σε άλλο κτίριο. Iσως μπει και τέταρτη. Στο ΟΠΑ, επίσης 12/1, μπήκαν οι Ομάδες Πρόληψης και Καταστολής Εγκλήματος και έκαναν συλλήψεις. Φαίνεται ότι αυτοί που αντιτίθενται στην πανεπιστημιακή αστυνομία και λένε ότι αρκεί να καλείται η κανονική, προτιμούν να κάνει εφόδους η αστυνομία, με πλήρη εξάρτυση, σε ώρες μαθημάτων, τη νύχτα ή τα ξημερώματα –όταν συνεργάζεται, βεβαίως, η διοίκηση του εκάστοτε ιδρύματος–, από το να υπάρχει μια σταθερή δύναμη ήπιας ισχύος, εκπαιδευμένη ειδικά, που θα δρα προληπτικά και άμεσα, για να παρέχει σταθερά ασφάλεια και προστασία, χωρίς τη συνεχή εμπλοκή των πρυτανικών αρχών που δεν έχουν δουλειά να ανακατεύονται σε επιχειρησιακά ζητήματα ασφάλειας.
Τι συμπεράσματα μπορούμε να βγάλουμε από όλα αυτά;
Οτι κυβέρνηση και κόμματα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους απέναντι στον θεσμό του πανεπιστημίου. Να μη φοβούνται και να σταματήσουν να υπεκφεύγουν. Να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, να προστατεύσουν την περιουσία του ελληνικού λαού και τα δικαιώματα της ακαδημαϊκής κοινότητας, στη ζωή, στη σωματική ακεραιότητα (πού φτάσαμε!), στην έρευνα και στη διδασκαλία. Δεν γίνεται σοβαρή έρευνα και διδασκαλία σε τέτοιες συνθήκες. Μετά, θέλουμε να προσελκύσουμε και ξένους φοιτητές!
Τις ευθύνες τους πρέπει να αναλάβουν και οι πανεπιστημιακές διοικήσεις. Ασκούνται διώξεις σε φοιτητές που έχουν συλληφθεί και σε καθηγητές για σοβαρά αδικήματα και δεν λαμβάνονται πειθαρχικά μέτρα εντός των πανεπιστημίων. Οτι οι υποθέσεις αυτές δεν έχουν τελεσιδικήσει είναι απλώς πρόσχημα. Αν ο πειθαρχικός έλεγχος σε ένα θεσμό έπρεπε να ακολουθεί απλώς τις δικαστικές αποφάσεις, δεν θα είχε νόημα να υφίσταται. Οι κανόνες δεοντολογίας ενός σοβαρού θεσμού θέτουν υψηλότερες απαιτήσεις σε σχέση με το γενικώς ηθικό, πόσο μάλλον το απλώς νόμιμο. Εδώ αναδεικνύεται άλλο ένα μεγάλο ζήτημα των πανεπιστημίων. Δεν υπάρχει εσωτερική εποπτεία και λογοδοσία. Πανεπιστημιακές διοικήσεις εφαρμόζουν τους νόμους επιλεκτικά και κατά το δοκούν, κάνουν τα στραβά μάτια σε παρανομίες, επιτρέπουν σε ακατάλληλα πρόσωπα να διδάσκουν, χωρίς συνέπειες. Ελπίζουμε ο νόμος που υπόσχεται η κυβέρνηση για τα ΑΕΙ να προβλέπει μεγαλύτερη αυτονομία (π.χ. να μπορούν να προσλαμβάνουν και να παύουν καθηγητές τους) με σοβαρή λογοδοσία σε συμβούλια με σοβαρές εποπτικές αρμοδιότητες.
* Η κ. Βάσω Κιντή είναι καθηγήτρια Φιλοσοφίας ΕΚΠΑ.
πηγή:https://www.kathimerini.gr/opinion/561670861/oyte-sti-somalia/