Τα μέτρα ως αποτέλεσμα της οικονομικής πολιτικής της Κυβέρνησης
Η οικονομική στρατηγική της Κυβέρνησης, την οποία ενέκρινε ο λαός με την ψήφο του το 2019, είχε τρεις διακριτούς στόχους:
1. Την κάλυψη του τεράστιου επενδυτικού κενού και της πολύ μεγάλης ανεργίας που παραλάβαμε (η Ελλάδα είχε, δυστυχώς, τις χειρότερες επιδόσεις στην Ευρώπη).
2. Τη στροφή της οικονομίας από την εσωστρέφεια στην εξωστρέφεια, δηλαδή στις εξαγωγές και τις ξένες επενδύσεις.
3. Τη μείωση της «γκρίζας» οικονομίας, που είναι κοινωνικά άδικη και αντιπαραγωγική, μέσω ενός συνδυασμού κινήτρων (μείωση φόρων και εισφορών) και της προώθησης των ελέγχων και των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
Τα οικονομικά στοιχεία για το ΑΕΠ του 2021 δείχνουν ότι και οι τρεις αυτοί στόχοι έχουν αρχίσει να επιτυγχάνονται, θέτοντας τις βάσεις για τη μόνιμη αύξηση του ΑΕΠ και την είσοδο σε μια νέα περίοδο υψηλής και, προπαντός, διατηρήσιμης ανάπτυξης.
Συγκεκριμένα:
1. Το πρώτο εξάμηνο του 2021 είχαμε αύξηση των επενδύσεων (ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου σε τρέχουσες τιμές), από τα 8,6 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2019 στα 10 δισ. ευρώ το 2021.
2. Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2021 είχαμε αύξηση των εξαγωγών αγαθών (χωρίς πετρελαιοειδή) από τα 13,6 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2019 στα 16,3 δισ. ευρώ το 2021.
3. Η ανεργία, με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ήταν 17,2% τον Ιούνιο του 2019 και έχει πέσει στο 15% τον Ιούνιο του 2021.
4. Τα τελευταία στοιχεία για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές (Ιούλιος και Αύγουστος 2021) δείχνουν ότι έχουμε αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών κατά 29% και 35% αντίστοιχα.
Τα στοιχεία αυτά είναι που μας επιτρέπουν να λαμβάνουμε θετικά δημοσιονομικά μέτρα.
Η δημοσιονομική πλευρά των μέτρων
Συγκεκριμένα, σε σχέση με τις δημοσιονομικές επιπτώσεις των μέτρων, η ταχύτερη ανάπτυξη κατά 2,3 μονάδες, σε σχέση με το Μεσοπρόθεσμο, δημιουργεί σημαντικό πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο, όπως επίσης και οι αυξήσεις στις τιμές των ρύπων.
Συνεπώς, παρά το γεγονός ότι βρισκόμαστε, δυστυχώς, λόγω πανδημίας σε περίοδο ελλειμμάτων, σε σχέση με τους προηγούμενους υπολογισμούς μας που υπήρχαν στο Μεσοπρόθεσμο, η ταχύτερη ανάπτυξη δημιουργεί πράγματι καλύτερες δημοσιονομικές προϋποθέσεις για τη χρηματοδότηση των σχετικών πολιτικών. Το γεγονός δε ότι η ταχύτερη ανάπτυξη στηρίζεται σε σημαντικό βαθμό σε επενδύσεις και εξαγωγές και συνδυάζεται με χαμηλά επιτόκια ομολόγων και μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον για την Ελλάδα (τεράστια τιμήματα στις πρόσφατες αποκρατικοποιήσεις), μας δίνει την ασφάλεια ότι η χώρα έχει εισέλθει σε μια νέα περίοδο ανάπτυξης, η οποία μπορεί να υποστηρίξει λελογισμένα δημοσιονομικά θετικά μέτρα, με ταυτόχρονη διατήρηση της δημοσιονομικής ασφάλειας και της μακροχρόνιας βιωσιμότητας του χρέους μας.
Εξειδικεύσεις
Επιστρεπτέα Προκαταβολή
Μειώνεται το ποσοστό επιστροφής όλων των Επιστρεπτέων Προκαταβολών, ανάλογα με την πτώση των ακαθάριστων εσόδων της επιχείρησης. Συγκεκριμένα, εφόσον έχει τηρηθεί η ρήτρα διατήρησης εργαζομένων που προβλεπόταν σε κάθε κύκλο Επιστρεπτέας, επιστρέφεται:
- Για επιχειρήσεις που έχουν κάνει έναρξη εργασιών πριν την 1η Ιανουαρίου 2019 και έχουν θετικά ακαθάριστα έσοδα το 2019:
- Επιστρέφεται το εν τέταρτο (25%), εφόσον έχουν πτώση ακαθάριστων εσόδων το 2020, σε σχέση με το 2019, άνω του 70% και καταγράφουν ζημίες προ φόρων.
- Επιστρέφεται το εν τρίτο (33,3%), εφόσον έχουν πτώση ακαθάριστων εσόδων το 2020, σε σχέση με το 2019, μεταξύ 30% και 70% και καταγράφουν ζημίες προ φόρων.
- Για τις λοιπές επιχειρήσεις επιστρέφεται το 50%.
- Για νέες επιχειρήσεις που έχουν κάνει έναρξη εργασιών μετά την 1η Ιανουαρίου 2019 ή είχαν μηδενικά ακαθάριστα έσοδα το 2019:
- Επιστρέφεται το εν τέταρτο (25%), εφόσον έχουν πτώση ακαθάριστων εσόδων το 2020, σε σχέση με το 2019 (εφόσον είχαν καταγράψει θετικά ακαθάριστα έσοδα το 2019), άνω του 30% και καταγράφουν ζημίες προ φόρων.
- Για τις λοιπές επιχειρήσεις επιστρέφεται το εν τρίτο (33,3%).
Με βάση το ανωτέρω σχήμα, υπολογίζεται ότι:
- To 28% των επιχειρήσεων θα επιστρέψουν το εν τέταρτο (25%),
- το 39% των επιχειρήσεων θα επιστρέψουν το εν τρίτο (33,3%),
- το 33% θα επιστρέψουν το 50%.
Υπενθυμίζεται ότι μέχρι σήμερα, στις Επιστρεπτέες 1 έως 3 επιστρεφόταν από 50% έως και 100%, ανάλογα με την πτώση τζίρου, ενώ για όλες τις επιχειρήσεις στις Επιστρεπτέες 4 έως 7 επιστρεφόταν το 50%.
Επιπροσθέτως των ανωτέρω, ισχύει έκπτωση 15%, σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής του ποσού προς επιστροφή έως 31 Δεκεμβρίου 2021. Σε διαφορετική περίπτωση, το ποσό καταβάλλεται σε 60 δόσεις από τον Ιανουάριο 2022.
Δημοσιονομικό κόστος που επιβαρύνει το 2021: 660 εκατ. ευρώ.
Φορολογικά κίνητρα για τη χρήση των ηλεκτρονικών συναλλαγών
Από τον Ιανουάριο του 2022 και έως το 2025, το 30% των δαπανών που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής προς για τη χρήση των ηλεκτρονικών συναλλαγών και μέχρι του ποσού των 5.000 ευρώ ετησίως, εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα των φυσικών προσώπων.
Ενδεικτικοί Κλάδοι:
- Εργασίες υδραυλικού, ηλεκτρολόγου, ελαιοχρωματιστή
- Οικιακές υπηρεσίες, Υπηρεσίες καθαρισμού, Υπηρεσίες φροντίδας παιδιών, Υπηρεσίες για βοήθεια ατόμων στο σπίτι
- Γυμναστήρια, σχολές χορού
- Ταξί
- Νομικές υπηρεσίες.
Επιπλέον, οι δαπάνες για ιατρικές, οδοντιατρικές και κτηνιατρικές υπηρεσίες μετρούν διπλά στο ελάχιστο όριο δαπανών 30% με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.
Η πρόοδος των ηλεκτρονικών συναλλαγών αποτελεί για μας κεντρικό στοιχείο της πολιτικής μας και θα συνεχίσει να ενθαρρύνεται με κάθε τρόπο. Για τον σκοπό αυτό, θα υπάρξει σύντομα και σχετική ενημερωτική εκστρατεία από το Υπουργείο Οικονομικών.
Σύντομη ενημέρωση για την Πρόοδο των επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων του Ταμείου Ανάκαμψης
1. Ολοκληρώνονται εμπρόθεσμα (έως 30.09) οι 15 στόχοι και τα ορόσημα του «Ελλάδα 2.0», προκειμένου να αποστείλουμε το πρώτο αίτημα πληρωμής (περί τα 4 δισ. ευρώ: 1,97 δισ. ευρώ ενισχύσεις και 2,12 δισ. ευρώ δάνεια).
2. Δώδεκα (12) έργα είχαν ήδη ενταχθεί στο Ταμείο έως τον Ιούλιο και άλλα 16 έχουν εγκριθεί προς ένταξη από τον Ιούλιο μέχρι σήμερα, μεταξύ των οποίων σημαντικές δράσεις αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης: το Εθνικό Σχέδιο Αναδάσωσης, αντιπλημμυρικά, εγγειοβελτιωτικά και αρδευτικά έργα, καθώς επίσης έργα εξοικονόμησης ενέργειας, δράσεις ενίσχυσης καινοτομίας/επιχειρηματικότητας.
3. Παράλληλα, θα έχουν ολοκληρωθεί εντός του Σεπτεμβρίου ή των πρώτων ημερών του Οκτωβρίου οι προγραμματικές συμφωνίες της χώρας μας με δύο διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων/EIB και Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης/EBRD) για την παροχή δανειοδότησης για επιχειρηματικές επενδύσεις.
4. Επίσης, εντός των προσεχών ημερών θα δημοσιευθεί η σχετική πρόσκληση προς τις ελληνικές τράπεζες και θα τεθούν σε διαβούλευση οι επιλεξιμότητες με βάση τις οποίες θα εντάσσονται στο σχήμα δανεισμού του Ταμείου Ανάκαμψης οι επιχειρηματικές επενδύσεις.
Προετοιμαζόμαστε, τέλος, για αναπροσαρμογή, εφόσον χρειασθεί, στη νέα πραγματικότητα της κλιματικής κρίσης, που έγινε με οδυνηρό τρόπο ορατή σε αρκετές χώρες της Ε.Ε. το καλοκαίρι αυτό, μέσω και αξιοποίησης της δυνατότητας μερικής ανακατεύθυνσης πόρων του Ταμείου, σύμφωνα πάντοτε με τις προβλέψεις του Κανονισμού. Αυτό είναι κάτι που και η Επιτροπή, άλλωστε, αντιλαμβάνεται και διατυπώθηκε και στον σχετικό διάλογο με το Ευρωκοινοβούλιο: όπως σημείωσε ο Valdis Dombrovskis, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος για μια Οικονομία στην Υπηρεσία των ανθρώπων, (01/09), «κάποιο κράτος-μέλος μπορεί να υποβάλει αίτηση για τροποποίηση των σχεδίων του για την Ανάκαμψη και την Ανθεκτικότητα. Θα γίνει αξιολόγηση, υπάρχει μια σχετική διαδικασία για την έγκριση αυτών των τροποποιήσεων, αλλά πάντως υπάρχει η δυνατότητα, αν κάποιο κράτος-μέλος αποφασίσει, να την επικαλεστεί».