Αυτό που κρίνεται δεν είναι οι διερευνητικές, τις οποίες οι ίδιοι οι Τούρκοι με τις ενέργειές τους έχουν υπονομεύσει, αλλά η συγκρότηση των νέων ισορροπιών στην περιοχή. Το παιχνίδι θα ενταθεί περισσότερο τους επόμενους μήνες και η Αθήνα πρέπει να προετοιμάζεται για όλα
Νίκος Μαρτίνος
Αντιπροσωπείες από την Ελλάδα και την Τουρκία, αποτελούμενες και οι δύο από διπλωμάτες καριέρας, συναντήθηκαν στην Αθήνα σε έναν ακόμα γύρο (62ο) διερευνητικών επαφών.
Πέρα από το χρωματισμό που δίνει η Άγκυρα στη ρητορική «συνεννόησης» με τη Δύση, οι διερευνητικές παραμένουν, όπως φαίνεται, επί της ουσίας άγονες. Η Ελλάδα δεν αποδέχεται ότι πρόκειται για οτιδήποτε άλλο πέρα από τεχνικές επαφές υπηρεσιακού τύπου, ενώ η Τουρκία διατείνεται πως επιθυμεί την αναβάθμισή τους, γνωρίζοντας ότι κάτι τέτοιο είναι αδύνατον.
Για την Άγκυρα, αυτή είναι μια εμπορεύσιμη αιτιολογία προς το εξωτερικό, καθώς η Τουρκία μπορεί κάλλιστα να ισχυριστεί ότι οι συζητήσεις δεν προχωρούν με ελληνική υπαιτιότητα. Αυτό το «blame game» δεν είναι στην πραγματικότητα τίποτε άλλο από αντιπερισπασμός. Μέσα στο Σαββατοκύριακο, δηλαδή λίγο πριν από τις διερευνητικές, η Άγκυρα έστειλε ρηματικές διακοινώσεις στην Ελλάδα, το Ισραήλ και την Ευρωπαϊκή Ένωση για το υποθαλάσσιο καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης των δύο χωρών (και της Κυπριακής Δημοκρατίας), ισχυριζόμενη ότι η το έργο παραβιάζει αμιγώς τουρκική υφαλοκρηπίδα.
Οι απανωτές διακοινώσεις, πέρα από ότι υπενθυμίζουν την προσχηματική προσέλευση των Τούρκων στις διερευνητικές, προδίδουν και την πραγματική ανησυχία της Άγκυρας. Πρόκειται για το «σύνδρομο του κόλπου της Αττάλειας», του φόβου, δηλαδή, ότι η Τουρκία θα παραμείνει δίχως λόγο και έρεισμα στον διαμοιρασμό των πόρων της Ανατολικής Μεσογείου.
Λίγες ημέρες νωρίτερα, η Τουρκία γινόταν μάρτυρας μιας ακόμα μάλλον απρόσμενης εξέλιξης. Έπειτα από ένα ταξίδι-αστραπή του Νίκου Δένδια στο Κάιρο, η αιγυπτιακή πλευρά συμφωνούσε να τροποποιήσει την ίδια ημέρα έναν χάρτη του υπουργείου Πετρελαίου που παρουσίαζε ένα οικόπεδο της αιγυπτιακής ΑΟΖ να εφάπτεται με τη νότια πλευρά της τουρκικής υφαλοκρηπίδας, αναγνωρίζοντας, εμμέσως πλην σαφώς, δικαιώματα της Άγκυρας ανατολικά του 28ουμεσημβρινού.
Την επόμενη άρχισαν να προσγειώνονται στη Σούδα αεροπλάνα από τη Σαουδική Αραβία που μετέφεραν χειριστές και μηχανικούς F-15 από τη μεγάλη αραβική χώρα. Ενώ τις ίδιες ημέρες Ελλάδα-Ισραήλ και Κυπριακή Δημοκρατία προχωρούσαν αθόρυβα στην ετήσια τριμερή άσκηση “Noble Dina”.
Αυτό το πλέγμα σχέσεων στην Ανατολική Μεσόγειο ενοχλεί την Άγκυρα καθώς, παρά τις εργώδεις παρασκηνιακές διπλωματικές προσπάθειες δεν μπορεί να βρει εύκολη πρόσβαση ούτε στο Κάιρο, ούτε στο Τελ Αβίβ. Τουρκικά ΜΜΕ αλλά και διεθνή, περιφερειακά ΜΜΕ με γνωστούς δεσμούς με την Άγκυρα, επισημαίνουν ότι οι δυσκολίες στις επαφές με την Αίγυπτο θα ξεπεραστούν, φέρνοντας, μάλιστα, ως παράδειγμα την ομαλοποίηση των σχέσεων των κρατών του Κόλπου και της Αιγύπτου με το Κατάρ. Αγνοούν, βεβαίως, την εντελώς διαφορετική φύση ενός κράτους όπως το Κατάρ και του γεγονότος ότι, πέρα από τον τεράστιο πλούτο και τις σχέσεις με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους, το εμιράτο με πρωτεύουσα τη Ντόχα, δεν έχει βλέψεις σε βάρος γειτονικών χωρών.
Την τουρκική ενόχληση επιτείνει η σιγή ασυρμάτου από την Ουάσιγκτον. Αντί τηλεφωνήματος από τον Τζο Μπάιντεν, οι ιθύνοντες στην Άγκυρα άκουσαν την προηγούμενη εβδομάδα τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν να επικρίνει την Τουρκία και, μάλιστα, να αναγνωρίζει τουρκικές παραβιάσεις του Ελληνικού Εναερίου χώρου.
Η τακτική της Ουάσιγκτον είναι, βέβαια, απολύτως κατανοητή. Ο Λευκός Οίκος παίζει με το υπερτροφικό «εγώ» του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος αισθάνεται άβολα καθώς σχεδόν δύο μήνες μετά την ορκωμοσία του Τζο Μπάιντεν, δεν έχει ακολουθήσει τηλεφώνημα στον πρόεδρο της Τουρκίας που περιγράφει τη χώρα του ως έναν από τους κύριους παγκόσμιους παίκτες του 21ου αιώνα. Ως εκ τούτου, είτε τα προβλήματα στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις είναι πραγματικά δύσκολο να επιλυθούν, είτε ο Λευκός Οίκος παίζει με τα ομολογουμένως ευαίσθητα νεύρα του Ερντογάν.
Το μεγάλο παιχνίδι, λοιπόν, δεν είναι οι διερευνητικές, τις οποίες οι ίδιοι οι Τούρκοι με τις ενέργειές τους έχουν υπονομεύσει κατά τρόπο καθοριστικό, αλλά η συγκρότηση των νέων ισορροπιών στην περιοχή.
Οι ΗΠΑ αντιλαμβάνονται ότι η Άγκυρα αισθάνεται ολοένα και λιγότερο υποχρεωμένη να ακολουθήσει τους κανόνες ενός μπλοκ όπως το ΝΑΤΟ και οι δυτικοί θεσμοί γενικότερα και μετατοπίζεται ολοένα και περισσότερο στην προσπάθεια δημιουργίας ερεισμάτων σε μάλλον αντιδυτικές συσσωματώσεις.
Η χώρα-κλειδί σε αυτές τις συσσωματώσεις είναι, βέβαια, όχι τόσο η Ρωσία, όσο η Κίνα, ενώ αυξανόμενα, το ενδιαφέρον αναμένεται να μετατοπισθεί στο Ιράν, αυτό το διαχρονικό γεωπολιτικό κέντρο βάρους της Ευρασίας.
Το παιχνίδι λοιπόν θα ενταθεί και άλλο τους επόμενους μήνες και η Αθήνα πρέπει να προετοιμάζεται για όλα, ιδιαίτερα αν η Τουρκία αποτύχει να ρίξει γέφυρες με κρίσιμες χώρες της περιοχής
Πηγή: Protagon.gr