H ποιότητα της πολιτικής αντιπαράθεσης είναι καθοριστική για τη λειτουργία της δημοκρατίας
Σπύρος Βλέτσας
Κανείς υπουργός δεν επιτρέπεται να προκαταλαμβάνει δικαστικές αποφάσεις (όπως στις υποθέσεις Μάτι και Λιγνάδης) διαφορετικά καταργείται η διάκριση των εξουσιών.
Μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα δύο υπουργοί της κυβέρνησης δίκασαν και καταδίκασαν. Ο πρώτος είναι ο υπουργός Προστασίας του πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης. Σε δηλώσεις του μετά την πρόσφατη κακοκαιρία, απαντώντας στην κριτική των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, είπε ότι για να ασκούν τέτοια κριτική, «μάλλον δεν κατάλαβαν τι έκαναν στο Μάτι, όπου έκαψαν 100 ανθρώπους».
Για την υπόθεση της πυρκαγιάς στο Μάτι βρίσκεται σε εξέλιξη δικαστική έρευνα και έχουν ασκηθεί διώξεις. Οι κατηγορούμενοι είναι συγκεκριμένα πρόσωπα -και όχι συνολικά ο ΣΥΡΙΖΑ- και κατηγορούνται για παραλήψεις, όχι για το «κάψιμο ανθρώπων», φράση που υπονοεί πρόθεση.
Την απαράδεκτη δήλωση Χρυσοχοΐδη έσπευσε να μιμηθεί η υπουργός πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, μιλώντας για τον πρώην καλλιτεχνικό διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου Δημήτρη Λιγνάδη. Ο Λιγνάδης κατηγορείται για απεχθή εγκλήματα. Μόνο και μόνο να αναλογιστεί κανείς το μέγεθος και τον χαρακτήρα τους, ανατριχιάζει. Η υπόθεση αυτή, καθώς έρχονται στη δημοσιότητα λεπτομέρειες, προκαλεί στους πολίτες έντονο σοκ και αποτροπιασμό.
Η Υπουργός, όμως, δεν είναι ένας απλός πολίτης. Δεν βρίσκεται στη θέση της να εκφράζει τα συναισθήματά της. Έχει θεσμικό ρόλο και το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να διευκολύνει τις κρατικές αρχές που είναι αρμόδιες για να διαχειριστούν αυτή την υπόθεση. Υπάρχουν εισαγγελείς, ανακριτές και δικαστές και δεν χρειάζεται η υπουργός να τους υποκαθιστά και να βγάζει δικαστικές αποφάσεις.
Η υπουργός δεν ξεκίνησε ένα πρωί και είπε να δικάσει τον Λιγνάδη. Το έκανε για να απαντήσει στις πιέσεις της αντιπολίτευσης που την κατηγορεί ότι γνώριζε τις πράξεις, για τις οποίες κατηγορείται ο Λιγνάδης, όταν προχώρησε στον διορισμό του. Εδώ το βάρος της απόδειξης το έχει η αντιπολίτευση. Όταν ισχυρίζεται ότι η υπουργός γνώριζε, οφείλει να θέσει στην κρίση των πολιτών και τα στοιχεία εκείνα που αποδεικνύουν τον ισχυρισμό της.
Αν όλα τα παραπάνω σας φαίνονται λεπτομέρειες, μπροστά στα όσα φοβερά αποκαλύπτονται, έχω να πω ότι διάκριση των εξουσιών είναι θεμελιώδης κατάκτηση από την εποχή του διαφωτισμού, δεν είναι μια περιττή πολυτέλεια που τη χρησιμοποιούμε όταν μας βολεύει και την πετάμε όταν δεν μας είναι χρήσιμη. Η δε ποιότητα της πολιτικής αντιπαράθεσης είναι καθοριστική για τη λειτουργία της δημοκρατίας.
Οι κατηγορούμενοι, μέχρι την ενδεχόμενη καταδίκη τους, έχουν το τεκμήριο της αθωότητας. Το τεκμήριο αυτό είναι υποχρεωμένα να σέβονται τα μέλη της εκτελεστικής εξουσίας, γιατί διαφορετικά καταργείται η διάκριση των εξουσιών. Κανείς υπουργός δεν επιτρέπεται να προκαταλαμβάνει δικαστικές αποφάσεις.
Καθένας από μας μπορεί να έχει μια άποψη για τις πολιτικές ευθύνες για μεγάλες καταστροφές, όπως και μια εντύπωση για τις ποινικές υποθέσεις που σχετίζονται με αυτές. Η εντύπωση αυτή μπορεί να αλλάξει όταν έρθουν στο φως νεότερα στοιχεία. Θα πρέπει όμως να γνωρίζουμε ότι άλλο η παροδική μας εντύπωση και άλλο η δικαστική απόφαση που στηρίζεται σε λεπτομερή αξιολόγηση του αποδεικτικού υλικού, της εξέτασης των μαρτύρων, των αγορεύσεων των παραγόντων της δίκης. Τέλος αξιολογείται και η απολογία των κατηγορουμένων. Η δικαστική απόφαση μπορεί να αναθεωρηθεί από ανώτερο δικαστήριο.
«Πηγή: https://www.athensvoice.gr/politics/703027_mati-lignadis-oi-ypoyrgoi-dikastes»