«Θέλω να διαβεβαιώσω τον ελληνικό λαό ότι έχουμε επαρκέστατα εμβόλια. Ειδικά από τον Απρίλιο και μετά θα έχουμε πολύ μεγαλύτερη προσφορά εμβολίων σε σχέση με τη ζήτηση για εμβολιασμό που θα υπάρχει. Η δυσκολία είναι αυτή τη στιγμή που έχουμε λιγότερα εμβόλια, γι’ αυτό και υπάρχει μια σταδιακή αύξηση του εμβολιασμού και του αριθμού των εμβολίων που γίνονται ημερησίως, προκειμένου να κατανείμουμε με έναν λογικό τρόπο τα εμβόλια τα οποία έχουμε στη διάθεσή μας», τόνισε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξη του στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΑΝΤ1 και στον δημοσιογράφο Νίκο Χατζηνικολάου.
«Έχουμε προαγοράσει τον διπλάσιο αριθμό εμβολίων από ό,τι χρειαζόμαστε. Εάν κάποιοι πιστεύουν ότι πρέπει να αγοράσουμε ακόμα περισσότερα θα είναι οι πρώτοι οι οποίοι θα σπεύσουν μετά να μας κατηγορήσουν και να υπονοήσουν ότι το κάνουμε για λόγους οικονομικής δοσοληψίας», ανέφερε ο Πρωθυπουργός, και πρόσθεσε ότι «μέχρι τον Ιούνιο θα έχει εμβολιαστεί ένα σημαντικό ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού».
Για την πορεία της πανδημίας
«Αυτή τη στιγμή η πανδημία υποχωρεί στη χώρα μας εδώ και αρκετές εβδομάδες. Αυτό μας κάνει πιο αισιόδοξους ότι έχουμε καταφέρει να περιορίσουμε το δεύτερο κύμα και φυσικά αυτά είναι και τα δεδομένα, τα οποία θα έχουν στη διάθεσή τους οι ειδικοί, προκειμένου την Παρασκευή να μας κάνουν τις εισηγήσεις για το πώς πρέπει να προχωρήσουμε το άνοιγμα της οικονομικής δραστηριότητας» ανέφερε ο Πρωθυπουργός.
Αναφερόμενος στη στάση της αντιπολίτευσης ανέφερε χαρακτηριστικά: «Ειδικά στο δεύτερο κύμα, αυτό που βλέπω δεν είναι αντιπολίτευση, είναι απογοήτευση. Έτσι τουλάχιστον το εισπράττω εγώ. Και είμαι πάντα ανοιχτός στην καλοπροαίρετη κριτική και πάντα ανοιχτός σε προτάσεις για να γίνουμε καλύτεροι».
Για την επανέναρξη των διερευνητικών
«Η Κυβέρνησή μας επιδίωξε από την πρώτη στιγμή την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών, που τονίζω είναι άτυπες συνομιλίες, δεν είναι διαπραγματεύσεις. Θέτοντας όμως ένα συγκεκριμένο πλαίσιο για να μπορέσουν αυτές να επανεκκινήσουν.Το πλαίσιο ήταν πάρα πολύ σαφές. Να μην υπάρχει καμία δραστηριότητα ερευνητική εντός Ελληνικής ΑΟΖ και να συνεχίσουμε από εκεί που σταματήσαμε. Δηλαδή σε ένα προδιαγεγραμμένο πλαίσιο με αντικείμενο την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών».
Σε ερώτημα για το αν θα τεθούν στο τραπέζι θέματα αποστρατιωτικοποίησης νησιών μας, γκρίζες ζώνες κλπ. ο Πρωθυπουργός ήταν σαφής: «Δεν πρόκειται καμία Ελληνική Κυβέρνηση να συζητήσει τα θέματα αυτά. Όμως να σας πω και κάτι για να είμαστε δίκαιοι: Καμία Ελληνική Κυβέρνηση δεν τα συζήτησε ποτέ στο παρελθόν, δεν θα τα συζητήσει και αυτή. Είμαι πολύ ξεκάθαρος. Είναι θέματα τα οποία δεν είναι αντικείμενο συζήτησης με την Τουρκία».
Στο ερώτημα αν υπάρχει ελπίδα ότι μπορεί να καταλήξουμε σε συνυποσχετικό και να φτάσουμε στη Χάγη για τα θέματα που συνδέονται με τις θαλάσσιες ζώνες ο Πρωθυπουργός ανέφερε: «Έχω τη διάθεση και την επιθυμία να βρούμε ένα πλαίσιο μακροπρόθεσμης συνεννόησης και επίλυσης της βασικής μας διαφοράς με την Τουρκία. Και πιστεύω ότι και η Τουρκία πρέπει να αντιλαμβάνεται ότι αυτό είναι προς δικό της όφελος».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης
Νίκος Χατζηνικολάου: Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ που δεχθήκατε την πρόσκληση του ΑΝΤ1 και του δελτίου ειδήσεων για αυτή τη συνέντευξη και θέλω να ξεκινήσω αμέσως από την πανδημία και από την κριτική που δέχεται η Κυβέρνησή σας. Την κριτική ότι ενώ στο πρώτο lockdown, στο πρώτο κύμα, η χώρα τα πήγε πολύ καλά στο δεύτερο βρεθήκαμε μπροστά σε χιλιάδες νεκρούς, ιδιαίτερα το Νοέμβριο και μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου.
Θέλω να σας ρωτήσω τι έφταιξε; Τι πήγε άσχημα; Δεν προετοιμαστήκαμε σωστά τη δεύτερη φορά; Αψηφήσαμε το ενδεχόμενο ενός δεύτερου κύματος;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι κ. Χατζηνικολάου. Σε καμία περίπτωση δεν αψηφήσαμε αυτό το ενδεχόμενο. Εξ ου και κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, αλλά και το φθινόπωρο, προετοιμαστήκαμε έτσι ώστε να ενισχύσουμε το Εθνικό Σύστημα Υγείας με πολύ περισσότερα κρεβάτια εντατικής θεραπείας και με πολύ περισσότερους γιατρούς και νοσηλευτές.
Γνωρίζαμε ότι θα ερχόταν δεύτερο κύμα και γνωρίζαμε ότι το δεύτερο κύμα θα είχε την ιδιαιτερότητα ότι θα χτυπήσει το φθινόπωρο και όχι την άνοιξη. Και όπως απεδείχθη τελικά για όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες το δεύτερο κύμα ήταν τελικά πιο βίαιο. Και πράγματι δυστυχώς στη χώρα μας θρηνήσαμε από το δεύτερο κύμα πολύ περισσότερους νεκρούς απ’ ό,τι στο πρώτο κύμα. Ξέρετε, είναι μια πολύ άχαρη στατιστική αυτή, η σύγκριση των νεκρών.
Πρέπει να σας πω όμως ότι και σήμερα ακόμα, που μιλάμε, έχοντας όλα τα δεδομένα στη διάθεσή μας, η Ελλάδα τα έχει καταφέρει σχετικά καλύτερα σε σχέση με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Αυτή τη στιγμή η πανδημία υποχωρεί στη χώρα μας, υποχωρεί εδώ και αρκετές εβδομάδες.
Έχω μάλιστα εδώ, γιατί αξίζει τον κόπο νομίζω να τα δούμε, κάποια στοιχεία. Αυτά είναι τα στοιχεία του συνόλου, για να έχουν μία οπτική εικόνα των νοσηλευόμενων οι τηλεθεατές σας. Εδώ είχαμε φτάσει στην κορυφή, εδώ βρισκόμαστε σήμερα.
Και αυτή είναι η εικόνα των διασωληνωμένων. Είχαμε φτάσει σε παραπάνω από 600 διασωληνωμένους στις αρχές του Δεκεμβρίου και σήμερα είμαστε κάτω από τους 350.
Αυτό μας κάνει πιο αισιόδοξους ότι έχουμε καταφέρει να περιορίσουμε το δεύτερο κύμα και φυσικά αυτά είναι και τα δεδομένα, τα οποία θα έχουν στη διάθεσή τους οι ειδικοί, προκειμένου την Παρασκευή να μας κάνουν τις εισηγήσεις για το πώς πρέπει να προχωρήσουμε το άνοιγμα της οικονομικής δραστηριότητας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Έρχομαι στον εμβολιασμό. Είπατε ότι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την άρση της πατέντας και για την παραγωγή στην Ελλάδα είναι ανέφικτη, ότι δεν μπορεί να εφαρμοστεί.
Ωστόσο εγώ είδα ένα δημοσίευμα στο «Politico» το οποίο «κατηγορεί» την Ελλάδα, το κατηγορεί βάλτε το σε εισαγωγικά, ότι θα μπορούσε να είχε αγοράσει άλλα 2 εκατομμύρια δόσεις εμβολίου της Moderna και δεν το έπραξε. Και θέλω να ρωτήσω εάν είναι αληθές αυτό και γιατί.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Χατζηνικολάου, η Ελλάδα από την πρώτη στιγμή προσαρμόστηκε και συμμετείχε στη μεγάλη ευρωπαϊκή προσπάθεια προμήθειας του εμβολίου.
Και μπορεί κάποιος να ασκήσει όντως μία κριτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση ότι ενδεχομένως να άργησε λίγο σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και με το Ηνωμένο Βασίλειο. Για σκεφτείτε όμως τι θα είχε συμβεί εάν δεν είχαμε ευρωπαϊκές αγορές. Όλες οι μεγάλες και ισχυρές χώρες θα έσπευδαν να εξασφαλίσουν για τον εαυτό τους περισσότερα εμβόλια, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν εμβόλια για τις μικρότερες, πιο αδύναμες χώρες. Ήταν μία επιτυχία της Ευρώπης ότι αγοράσαμε τα εμβόλια μαζί.
Τι έκανε, λοιπόν, η Ελλάδα; Η Ελλάδα σήμερα, κ. Χατζηνικολάου, έχει ήδη προαγοράσει 25 εκατομμύρια δόσεις. Και επειδή υπάρχουν εμβόλια διδοσικά και μονοδοσικά, αυτό αντιστοιχεί σε παραπάνω από 15 εκατομμύρια εμβόλια για 7 άντε 8 εκατομμύρια συμπολιτών μας -στην καλύτερη περίπτωση- που θα εμβολιαστούν.
Έχουμε δηλαδή προαγοράσει τον διπλάσιο, θα το ξαναπώ, τον διπλάσιο αριθμό εμβολίων από ό,τι χρειαζόμαστε. Εάν κάποιοι πιστεύουν ότι πρέπει να αγοράσουμε ακόμα περισσότερα θα είναι οι πρώτοι οι οποίοι θα σπεύσουν μετά να μας κατηγορήσουν και να υπονοήσουν ότι το κάνουμε για λόγους οικονομικής δοσοληψίας.
Θέλω να διαβεβαιώσω λοιπόν τον ελληνικό λαό ότι έχουμε επαρκέστατα εμβόλια. Ειδικά από τον Απρίλιο και μετά θα έχουμε πολύ μεγαλύτερη προσφορά εμβολίων σε σχέση με τη ζήτηση για εμβολιασμό που θα υπάρχει. Η δυσκολία είναι αυτή τη στιγμή που έχουμε λιγότερα εμβόλια, γι’ αυτό και υπάρχει μια σταδιακή αύξηση του εμβολιασμού και του αριθμού των εμβολίων που γίνονται ημερησίως, προκειμένου να κατανείμουμε με έναν λογικό τρόπο τα εμβόλια τα οποία έχουμε στη διάθεσή μας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Κύριε Πρόεδρε, ακούω να διατυπώνεται από ανθρώπους, κυρίως του χώρου του τουρισμού, πολύ μεγάλη αγωνία για το αν θα προλάβουμε να έχουμε ένα «Covid-free καλοκαίρι» να το πω έτσι.
Αν θα προλάβει δηλαδή η τουριστική μας «βιομηχανία» να αξιοποιήσει τη φετινή τουριστική περίοδο διότι είναι ήδη καταπονημένες οι επιχειρήσεις από την περσινή δυσκολία που πέρασαν. Και βέβαια φαντάζομαι ότι αυτό είναι και ένα θέμα που αφορά την εθνική μας οικονομία.
Επομένως το ερώτημα είναι διπλό: Είναι μεν το αν έχουμε αρκετά εμβόλια -και αυτό το απαντήσατε- είναι επίσης όμως πότε θα τα έχουμε και με τι ρυθμό μπορούμε να προχωρήσουμε στους εμβολιασμούς του πληθυσμού;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Να τα πάρουμε με τη σειρά. Θα έχουμε στο πρώτο τρίμηνο περί τα 4.000.000 δόσεις μέχρι τέλη Μαρτίου. Αρα θα μπορούμε να έχουμε εμβολιάσει κοντά στα 2.000.000 συμπολίτες μας.
Επειδή δεν εμβολιάζουμε τυχαία, αλλά εμβολιάζουμε τους συμπολίτες μας οι οποίοι έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη, δηλαδή κινδυνεύουν περισσότερο, δηλαδή είναι πιο πιθανό να νοσηλευτούν, αυτό σημαίνει ότι μειώνουμε δυσανάλογα πολύ την ενδεχόμενη πίεση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Κατά συνέπεια τον Μάρτιο θα είμαστε ήδη σε πολύ καλύτερη κατάσταση. Από το Μάρτιο και τον Απρίλιο θα μπούμε πια στη διαδικασία των μαζικών εμβολιασμών.
Και μπορώ να σας πω από τώρα ότι ήδη από το Φεβρουάριο θα δημιουργήσουμε στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη τέσσερα μεγάλα εμβολιαστικά κέντρα, πολύ μεγαλύτερα από αυτά τα οποία έχουμε μέχρι σήμερα, τα οποία θα μπορούν να εμβολιάζουν γύρω στις 20.000 συμπολίτες μας καθημερινά, έτσι ώστε να μπορούμε να αυξάνουμε διαρκώς την καθημερινή διαδικασία εμβολιασμού των συμπολιτών μας.
Για το καλοκαίρι και για τον τουρισμό, κάτι το οποίο μας απασχολεί όλους ιδιαίτερα. Έστειλα σήμερα μία επιστολή στην Πρόεδρο της Επιτροπής την κυρία von der Leyen, και σε όλους τους ομολόγους μου, με την οποία και ζητώ στην τηλεδιάσκεψη που θα έχουμε σε 10 μέρες να συζητήσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο το ζήτημα των πιστοποιητικών εμβολιασμού. Γιατί μας ενδιαφέρει αυτό ιδιαίτερα; Διότι θέλουμε…
Νίκος Χατζηνικολάου: Πριν προχωρήσετε μικρή διακοπή. Αυτό το πιστοποιητικό μήπως καθιστά στην ουσία υποχρεωτικό τον εμβολιασμό;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κοιτάξτε, μην έχουμε καμία αμφιβολία ότι χώρες -ενδεχομένως και επιχειρήσεις- προκειμένου να παρέχουν υπηρεσίες μπορεί να ζητούν κάποια βεβαίωση εμβολιασμού ή έστω βεβαίωση ότι κάποιος δεν ασθενεί εκείνη τη στιγμή.
Επειδή πια, σε σχέση με το περσινό καλοκαίρι, έχουμε αφενός στη διάθεσή μας το εμβόλιο και μέχρι την άνοιξη, μέχρι το καλοκαίρι, θα έχει εμβολιαστεί ένα σημαντικό ποσοστό του ευρωπαϊκού πληθυσμού. Γιατί έχει σημασία η Ευρώπη; Διότι αυτοί είναι οι πελάτες μας, αυτοί πρωτίστως θα έρθουν στην Ελλάδα το καλοκαίρι. Και ταυτόχρονα έχουμε πολύ περισσότερα rapid test στη διάθεσή μας σε σχέση με αυτά που είχαμε το περσινό καλοκαίρι, είναι πια εφικτό να μπορούμε να υποδεχθούμε πολλά εκατομμύρια τουριστών με ακόμη μεγαλύτερη ασφάλεια από ό,τι το κάναμε το περσινό καλοκαίρι.
Νίκος Χατζηνικολάου: Κύριε πρόεδρε, μπορεί να εκτιμήσετε, να κάνετε μια «πρόβλεψη», εντός εισαγωγικών, πότε περίπου θα μπορεί η χώρα να έχει ολοκληρώσει ένα τέτοιο κύκλο εμβολιασμών ώστε να έχει αποκτήσει ένα στοιχειώδες τείχος ανοσίας;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν υπάρχει ένα τείχος ανοσίας. Θα έλεγα ότι υπάρχουν δύο τείχη ανοσίας, κύριε Χατζηνικολάου. Το πρώτο τείχος ανοσίας και το πιο σημαντικό για μένα είναι να εμβολιάσουμε αυτούς οι οποίοι είναι πολύ πιο πιθανό να χρειαστεί να νοσηλευτούν.
Νίκος Χατζηνικολάου: Με υποκείμενα νοσήματα; Μεγάλες ηλικίες;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Βεβαίως, υποκείμενα νοσήματα και μεγάλες ηλικίες. Και βλέπετε ότι ήδη έχει ανοίξει η πλατφόρμα του εμβολιασμού, έχω λάβει πολλά μηνύματα από συμπολίτες μας οι οποίοι ικανοποιημένοι λένε ότι οι γονείς τους ή οι παππούδες τους, οι γιαγιάδες τους έχουν λάβει το σχετικό μήνυμα. Θα ξεκινήσει αυτή η διαδικασία σε λίγες μέρες, του μαζικού εμβολιασμού.
Θα πέσουμε μετά σε ηλικίες από τα 85 θα πάμε στα 70, θα αρχίσουμε να εμβολιάζουμε και τους συμπολίτες μας υποκείμενα νοσήματα. Αυτό έχει τεράστια σημασία διότι αυτοί οι συμπολίτες μας, εάν αρρωστήσουν, είναι πολύ πιο πιθανό να καταλήξουν στα νοσοκομεία.
Και μετά θα υπάρχει ένα δεύτερο κύμα πολύ πιο μαζικού εμβολιασμού, εκτιμώ ότι μέχρι τον Ιούνιο θα έχει εμβολιαστεί ένα σημαντικό ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού. Έχει σημασία, όμως, κ. Χατζηνικολάου, για τον τουρισμό, αυτή η διαδικασία να προχωρήσει με την ίδια ταχύτητα και στις χώρες από τις οποίες προσδοκούμε να έρθουν επισκέπτες.
Νίκος Χατζηνικολάου: Στους πελάτες. Στους τουρίστες. Τώρα, βλέπω ότι η Γερμανία και η Κύπρος επιχειρούν να αγοράσουν εμβόλια και εκτός πλαισίου Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι κάτι που, αν χρειαστεί στο μέλλον, το έχετε στην πίσω πλευρά του μυαλού σας; Βλέπω, ας πούμε, ότι η Κύπρος συνομιλεί με το Ισραήλ για να πάρει από κει…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτό θα είχε νόημα, κ. Χατζηνικολάου, μόνο για να καλύψουμε τις ανάγκες των επόμενων δύο μηνών. Όπως σας είπα από τον Απρίλιο και μετά θα έχουμε…
Νίκος Χατζηνικολάου: Τώρα, κ. Πρόεδρε έρχομαι στην οικονομία. Στις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας. Η ύφεση έγραψε διψήφιο αριθμό το 2020 και ήταν μία από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Βέβαια σε αυτό παίζει έναν ρόλο και η μορφή της ελληνικής οικονομίας, η οποία στηρίζεται πάρα πολύ και στον τουρισμό. Έχει ένα σημαντικό ποσοστό συμμετοχής ο τουρισμός στη διαμόρφωση της εικόνας.
Θέλω να σας ρωτήσω, πώς βλέπετε να εξελίσσονται τα πράγματα από εδώ και πέρα; Οι πρώτοι μήνες του νέου έτους είναι και αυτοί δύσκολοι μήνες, διότι είμαστε σε lockdown. Με ποιον τρόπο σκοπεύει η Κυβέρνηση να στηρίξει τη μικρή και τη μεσαία επιχείρηση; Ιδιαίτερα το λιανεμπόριο το οποίο όπως και η εστίαση περνούν τρομακτικά δύσκολες μέρες.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ξέρω πόσο δύσκολο είναι.
Νίκος Χατζηνικολάου: Μπορεί να έρθουν λουκέτα. Φοβόμαστε όλοι για αυτό.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ξέρω πόσο δύσκολη είναι η κατάσταση στην πραγματική οικονομία. Και ξέρω πόσο τεράστια προσπάθεια έχουν καταβάλει οι επιχειρηματίες να προσαρμοστούν σε μία πρωτοφανή κρίση. Κάτι το οποίο δεν φανταζόμασταν, κάτι το οποίο κανείς μας δεν περίμενε να δει ποτέ στη ζωή του. Θέλω να θυμίσω, το κράτος ήταν, είναι και θα είναι δίπλα στις επιχειρήσεις και στους εργαζόμενους.
Δεν χρειάζεται να ξαναπώ όλα αυτά τα οποία έχουμε κάνει. Πιστεύω όμως ότι και ο επιχειρηματικός κόσμος και οι εργαζόμενοι αναγνωρίζουν ότι αυτή η Κυβέρνηση κινήθηκε με ταχύτητα και με διάρκεια.
Δεν ξόδεψε, όπως κάποιοι μας ζητούσαν, όλα τα λεφτά εξ αρχής, για να μπορεί να έχει δυνατότητες να στηρίζει την οικονομία μέχρις ότου τελειώσουμε με αυτήν την περιπέτεια.
Νίκος Χατζηνικολάου: Η Αντιπολίτευση βέβαια λέει ότι αν εμπροσθοβαρώς είχατε ρίξει χρήματα στην οικονομία θα είχατε περιορίσει τη ζημιά.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι, και μπορεί να είχαν τελειώσει και τα λεφτά. Επειδή κάποιος πρέπει να διαχειρίζεται και το ταμείο και να έχει μία εικόνα του πόσα χρήματα έχουμε.
Έχουμε δώσει πολλά χρήματα για να στηρίξουμε την πραγματική οικονομία. Πάρτε το παράδειγμα της Επιστρεπτέας Προκαταβολής. Ίσως το πιο επιτυχημένο μέτρο χρηματοδότησης, ειδικά μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων που δεν έχουν πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό.
Νίκος Χατζηνικολάου: Η Εκκλησία δεν συμμορφώθηκε. Τα Θεοφάνεια δηλαδή …
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα έρθω και σε αυτό το ζήτημα. Οι πολίτες συμμορφώθηκαν. Οι πολίτες φοράνε μάσκα, οι πολίτες καταλαβαίνουν ότι στις κοινωνικές τους συναναστροφές πρέπει βασικά να είναι με την οικογένειά τους και να προσέχουν πάρα πολύ. Και πρέπει να σας πω ότι ο βαθμός απόκλισης και διαφοροποίησης από τις επίσημες κατευθύνσεις των ειδικών είναι μικρότερος στην Ελλάδα από ό,τι σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Για το ζήτημα της Εκκλησίας. Πράγματι υπήρχε μία διαφωνία για τα Θεοφάνεια. Θέλω να είμαι τελείως ανοιχτός. Δεν είχαμε την ίδια άποψη για το πώς έπρεπε να αντιμετωπιστεί το ζήτημα αυτό. Έχω τεράστιο σεβασμό στην Εκκλησία, τεράστιο σεβασμό στο θρησκευτικό αίσθημα του ελληνικού λαού.
Θέλω να τονίσω όμως ότι μετά από αυτή τη διαφωνία την οποία είχαμε, επειδή πάρθηκαν αποφάσεις και για τις λειτουργίες μετά τα Θεοφάνεια, η Εκκλησία συμμορφώθηκε απόλυτα. Και νομίζω ότι όλοι καταλαβαίνουμε ότι εάν υπήρχε μία προσωρινή διαφοροποίηση αυτό είναι κάτι το οποίο δεν πρέπει να συνεχιστεί.
Νίκος Χατζηνικολάου: Πάμε στο άλλο μεγάλο θέμα των ημερών που θα ήταν το πρώτο θέμα της συνέντευξής μας αν δεν υπήρχε η πανδημία. Μιλώ για τον διάλογο, για τις διερευνητικές επαφές με την Τουρκία. Θέλω ξεκινώντας να ρωτήσω, κύριε Πρόεδρε, πόσο αισιόδοξος είστε ότι μπορεί κάτι να βγει από αυτές τις διερευνητικές επαφές; Και το ρωτώ διότι έχουν υπάρξει 60 μέχρι τώρα, είναι η 61η. Και η Τουρκία, ειδικά στις τελευταίες 5-6, έχει αποδείξει ότι προσπαθεί κάθε φορά να διευρύνει την ατζέντα, μη αποδεχόμενη ότι το μόνο που θέμα που υπάρχει ανάμεσα στις δύο χώρες -και σας άκουσα να το λέτε με δημόσια δήλωσή σας και στην Πορτογαλία- είναι ο ορισμός των θαλασσίων ζωνών.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η Κυβέρνησή μας επιδίωξε από την πρώτη στιγμή την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών, που τονίζω είναι άτυπες συνομιλίες, δεν είναι διαπραγματεύσεις. Θέτοντας όμως ένα συγκεκριμένο πλαίσιο για να μπορέσουν αυτές να επανεκκινήσουν. Το πλαίσιο ήταν πάρα πολύ σαφές, κ. Χατζηνικολάου: Να μην υπάρχει καμία ερευνητική δραστηριότητα εντός Ελληνικής ΑΟΖ και να συνεχίσουμε από εκεί που σταματήσαμε. Δηλαδή σε ένα προδιαγεγραμμένο πλαίσιο με αντικείμενο την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Τότε ήταν μόνο στο Αιγαίο, τώρα θα προσθέσω «στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο».
Νίκος Χατζηνικολάου: Σας διακόπτω για να πω ότι δυστυχώς η τουρκική προκλητικότητα συνεχιζόταν μέχρι και προχθές. Θυμίζω επεισόδια στο Αιγαίο παραβιάσεων αεροσκαφών, επεισόδιο στα Ίμια με τους ψαράδες.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Χατζηνικολάου, είναι μια διαρκής διαδικασία αυτή. Αλλά νομίζω ότι θα συμφωνήσετε μαζί μου…
Νίκος Χατζηνικολάου: …Και σήμερα ακόμα το μεσημέρι, κύριε Πρόεδρε, ο Ερντογάν κατηγόρησε την Ελλάδα για παράνομες ενέργειες στο Αιγαίο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: …Και πιστεύω ότι θα συμφωνήσει και η μεγάλη πλειοψηφία των συμπολιτών μας, που μας ακούν, ότι είναι καλύτερα να συζητούμε εντός του συγκεκριμένου πλαισίου από το να μην συζητάμε.
Θέλω επίσης να θυμίσω ότι η επανέναρξη των διερευνητικών έρχεται ως επιστέγασμα μιας εξωτερικής πολιτικής η οποία τους τελευταίους 12 μήνες έχει να παρουσιάσει σημαντικά επιτεύγματα. Αναφέρομαι σε δύο συμφωνίες οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, μια πλήρη με την Ιταλία, μια μερική με την Αίγυπτο. Μια συμφωνία με την Αλβανία για υπογραφή συνυποσχετικού για προσφυγή σε διεθνές δικαιοδοτικό όργανο για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.
Νίκος Χατζηνικολάου: Στο Ιόνιο…
Κυριάκος Μητσοτάκης: …Την επέκταση των χωρικών υδάτων, την πρώτη φορά που μεγαλώνει πραγματικά η Ελλάδα εδώ και πολλές δεκαετίες, η οποία θα ψηφιστεί θέλω να πιστεύω ονομαστικά και από τους 300 βουλευτές στις αρχές της επόμενης εβδομάδος. Το γεγονός ότι η χώρα μας σήμερα έχει ως κεκτημένο μία σειρά από αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου οι οποίες στέλνουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα στην Τουρκία ότι σε περίπτωση που συνεχίσει την προκλητικότητα θα υπάρχει ευρωπαϊκή αντίδραση η οποία θα έχει οικονομικό κόστος. Ένα πλέγμα συμμαχιών και συμφωνιών με χώρες του Αραβικού κόσμου και της Ανατολικής Μεσογείου, το οποίο ενισχύει την περιφερειακή θέση της χώρας μας.
Και βέβαια η αποτρεπτική ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων με έξυπνες και κυρίως γρήγορες αγορές, που ενισχύουν σημαντικά την ελληνική δυνατότητα να χρησιμοποιήσει τις αμυντικές της δυνατότητες αποτρεπτικά.
Δεν είναι και λίγα όλα αυτά, κ. Χατζηνικολάου, μέσα σε 12 μήνες. Αν θέλει κανείς να κάνει, λοιπόν, μια αντικειμενική αποτίμηση του τι έγινε αυτό το διάστημα θα σας έλεγα ότι η χώρα, για πρώτη φορά, έφυγε από αυτό το δόγμα της θεωρητικής επίκλησης του Διεθνούς Δικαίου και απέδειξε στην πράξη ότι μπορεί να λύσει διαφορές ειρηνικά, χτίζοντας όμως ταυτόχρονα και τις άμυνες της και τις συμμαχίες της.
Να προσθέσω σε αυτό και τη φύλαξη των συνόρων, και στον Έβρο αλλά και στα νησιά. Οι ροές, και να το ακούσουν οι συμπολίτες μας, ήταν μειωμένες κατά πάνω από 80% το 2020. Αυτό έγινε επειδή ακολουθήσαμε και ακολουθούμε μία διαφορετική πολιτική. Φυλάμε τα σύνορά μας με απόλυτο σεβασμό όμως πάντα στην ανθρώπινη ζωή και εξακολουθώντας και σώζοντας πολλούς ανθρώπους, κατατρεγμένους, οι οποίοι βρίσκονται στη θάλασσα.
Νίκος Χατζηνικολάου: Διπλό ερώτημα για να φύγω από το θέμα αυτό, κύριε Πρόεδρε: Ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές μας; Τι θα κάνουμε, για παράδειγμα, εάν η τουρκική πλευρά αρχίσει πάλι να φέρνει πάνω στο τραπέζι θέματα αποστρατιωτικοποίησης νησιών μας, γκρίζες ζώνες κλπ.;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν πρόκειται καμία Ελληνική Κυβέρνηση να συζητήσει τα θέματα αυτά. Όμως να σας πω και κάτι για να είμαστε δίκαιοι: Καμία Ελληνική Κυβέρνηση δεν τα συζήτησε ποτέ στο παρελθόν, δεν θα τα συζητήσει και αυτή. Είμαι πολύ ξεκάθαρος. Είναι θέματα τα οποία δεν είναι αντικείμενο συζήτησης με την Τουρκία.
Νίκος Χατζηνικολάου: Έχετε την ελπίδα ότι μπορεί να καταλήξουμε σε συνυποσχετικό και να φτάσουμε στη Χάγη για τα θέματα που συνδέονται με τις θαλάσσιες ζώνες;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχω τη διάθεση και την επιθυμία να βρούμε ένα πλαίσιο μακροπρόθεσμης συνεννόησης και επίλυσης της βασικής μας διαφοράς με την Τουρκία. Και πιστεύω ότι και η Τουρκία πρέπει να αντιλαμβάνεται ότι αυτό είναι προς δικό της όφελος. Διότι δεν πιστεύω ότι η πολιτική της όξυνσης της προκλητικότητας τελικά, ως προς τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Η Τουρκία αυτή τη στιγμή ήδη έχει δεχθεί την επιβολή κυρώσεων από τις Ηνωμένες Πολιτείες, έχει ξεκινήσει η διαδικασία και από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ενδεχομένως να κλιμακωθεί. Εύχομαι να μην χρειαστεί αυτό, αλλά θα γνωρίζει πάντα η Τουρκία πια ότι σε περίπτωση που εξακολουθεί να κάνει τα γνωστά -από το παρελθόν τουλάχιστον- ζιγκ-ζαγκ ότι θα υπάρχουν επιπτώσεις. Εξ ου και η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κ. Χατζηνικολάου, ήταν πολύ σαφής. Πρέπει να υπάρχει διάρκεια σε αυτή τη συμπεριφορά της Τουρκίας.
Πιστεύω όμως, το εύχομαι, το ελπίζω, ότι το ’21 θα είναι για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις καλύτερο από το ’20. Αναγνωρίζοντας ότι το ’20 ο πήχης είχε μπει αρκετά χαμηλά διότι περάσαμε από περιόδους πολύ μεγάλης έντασης.
Νίκος Χατζηνικολάου: Πάω σε δυο-τρία άλλα γρήγορα ερωτήματα κύριε Πρόεδρε. Novartis, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους ζητά από την Κυβέρνηση, ζητά από την Πολιτεία μας να διεκδικήσει αποζημίωση. Διπλό το ερώτημά μου. Πρώτον, θα το πράξετε; Και δεύτερον, μήπως αυτή η απόφαση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους σημαίνει ότι το σκάνδαλο είναι πραγματικό και όχι σκευωρία, όπως η Νέα Δημοκρατία έλεγε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα μου επιτρέψετε να σας διαβάσω τι έλεγα στις 22 Φεβρουαρίου του 2018, όταν είχε προκύψει το σκάνδαλο. Γιατί είναι σκάνδαλο. «Η θέση μας είναι καθαρή. Φως στο σκοτάδι. Να μάθουμε την αλήθεια. Να ξηλώσουμε το κύκλωμα. Να τιμωρηθούν όλοι όσοι εμπλέκονται όπου και αν είναι. Να διεκδικήσουμε αποζημιώσεις από την εταιρεία για την ζημιά που προκάλεσε στα ασφαλιστικά ταμεία και στον κρατικό προϋπολογισμό. Να προχωρήσουμε σε εκείνες τις νομοθετικές αλλαγές που θα εξασφαλίσουν ότι ανάλογα φαινόμενα δεν θα επαναληφθούν στο μέλλον». Απευθυνόμενος στον κύριο Τσίπρα του έλεγα: «Εσείς, όμως, δεν κάνετε αυτό κύριε Τσίπρα. Αντί να διασφαλίσετε τα συμφέροντα του Δημοσίου χρησιμοποιείτε την υπόθεση για να πλήξετε τους πολιτικούς σας αντιπάλους».
Ό,τι έλεγα τον Φεβρουάριο του 2018 ισχύει στο ακέραιο και σήμερα. Η χώρα θα διεκδικήσει αυτά τα οποία μπορεί να διεκδικήσει από την Novartis. Υπήρχε σκάνδαλο Novartis. Χρηματισμού γιατρών, υπερσυνταγογράφησης. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι’ αυτό. Υπήρχε και ένα δεύτερο, πολιτικό σκάνδαλο Novartis, που είναι το πώς στοχοποιήθηκαν δέκα πολιτικοί από τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό ερευνάται πια από την Ελληνική Δικαιοσύνη, η οποία και θα αποφανθεί τελικά για τις κατηγορίες οι οποίες έχουν απαγγελθεί, τουλάχιστον σε επίπεδο Βουλής.
Νίκος Χατζηνικολάου: Δεν θα είναι το ’21 εκλογική χρονιά;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι, δεν θα είναι το ’21 εκλογική χρονιά. Και γιατί να είναι το ’21 εκλογική χρονιά, κ. Χατζηνικολάου;