Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Εγκύκλιο εξέδωσε το Υπουργείο Εργασίας σε σχέση με τον τρόπο επανυπολογισμού των κύριων συντάξεων βάσει όσων προβλέπει ο νόμος Βρούτση κατ΄ εφαρμογή των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας σε σχέση με το νόμο Κατρούγκαλου.
Με την παρούσα εγκύκλιο αναλύεται ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεων από 01.10.2019 και ο επανυπολογισμός από 01.10.2019 των συντάξεων που έχουν απονεμηθεί από 13.05.2016 μέχρι 30.09.2019.
Σημειώνεται πως με το νόμο Βρούτση, αυξήθηκαν τα ποσοστά αναπλήρωσης για όσους έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης. Αυτό οδηγεί σε ονομαστικές-πραγματικές αυξήσεις κυρίως στις "νέες" κύριες συντάξεις (όσων έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης), δηλαδή για εκείνες τις οποίες αιτήθηκαν οι συνταξιούχοι μετά την 12η Μαΐου 2016.
Επίσης, οδηγεί σε "λογιστική" αύξηση "παλιές" συντάξεις (όσων έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης), αλλά όχι σε ονομαστική, καθώς οι καταβαλλόμενες αυτές συντάξεις παραμένουν σε υψηλότερο επίπεδο σε σχέση με τις επανυπολογισθείσες με βάση το νόμο Βρούτση.
Ωστόσο, μέσω του επανϋπολογισμού και των "παλιών" συντάξεων, μειώνεται η αρνητική "προσωπική διαφορά" τους (επανυπολογισθείσα μείον καταβαλλόμενη) και έτσι θα αποσβεσθεί γρηγορότερα, αφότου (σ.σ. το 2023) "ξεπαγώσουν" οι αυξήσεις σε όλες τις συντάξεις.
Σημειώνεται επίσης, πως ο επανυπολογισμός των κύριων συντάξεων ισχύει αναδρομικά από την 1η Οκτωβρίου του 2019.
Έτσι οι ονομαστικές αυξήσεις οι οποίες θα προκύψουν για τις κύριες συντάξεις (ιδίως τις "νέες") θα ισχύσουν από τον Οκτώβριο του 2019. Συνεπώς, μαζί με την καταβολή των αυξήσεων, θα δοθούν και αναδρομικά 14 μηνών, εφόσον αυτό γίνει τον επόμενο μήνα.
Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο, "ειδικά για τη νέα αναπροσαρμογή και τον επανυπολογισμό των συντάξεων που είχαν απονεμηθεί σύμφωνα με τις ισχύουσες πριν από την έναρξη ισχύος του ν.4387/2016 διατάξεις (σ.σ. πριν την 13η Μαΐου του 2016) και είχαν αναπροσαρμοστεί και επανυπολογιστεί με βάση τις διατάξεις των άρθρων 14 και 33, θα ακολουθήσουν ειδικότερες οδηγίες.
Αναλυτικότερα η εγκύκλιος προβλέπει τα ακόλουθα:
Ποσοστά Αναπλήρωσης
Σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 8 του ν.4387/2016, όπως ισχύει με το άρθρο 24 του ν.4670/2020:"Το τελικό ποσό του ανταποδοτικού μέρους της σύνταξης υπολογίζεται για το σύνολο του χρόνου ασφάλισης, με βάση το ποσοστό αναπλήρωσης του κατωτέρω πίνακα, [...]. Το ποσοστό αναπλήρωσης για κάθε έτος ασφάλισης εντός εκάστης κλίμακας ετών, αντιστοιχεί στο ποσοστό που αναγράφεται στην τρίτη στήλη του πίνακα. Έως 30.09.2019 τα ποσοστά αναπλήρωσης για κάθε επιμέρους περίοδο ασφάλισης αποτυπώνονται στον [...] Πίνακα 1. Από την 01.10.2019 τα ποσοστά αναπλήρωσης για κάθε επιμέρους περίοδο ασφάλισης αποτυπώνονται στον [...] Πίνακα 2 (Βλέπε επισυναπτόμενο αρχείο στη δεξιά στήλη).
ια το χρονικό διάστημα έως και 30.09.2019 τα ποσοστά αναπλήρωσης της παρ. 5 του άρθρου 8 του ν. 4387/2016 εξακολουθούν και ισχύουν ως είχαν, παρατιθέμενα στον Πίνακα 1 της παρ. 5 του άρθρου 8 του ν. 4387/2016. Τα ποσοστά αναπλήρωσης που ισχύουν από 01.10.2019 αποτυπώνονται στον Πίνακα 2 της παρ. 5 του άρθρου 8 του ν. 4387/2016. Με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης του Πίνακα 2 και σε εφαρμογή των ενιαίων κανόνων του e-ΕΦΚΑ υπολογίζονται από 01.10.2019 και εφεξής όλες οι συντάξεις του e-ΕΦΚΑ που αφορούν ασφαλισμένους του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα, πλην όσων χορηγούνται από τον π. ΟΓΑ. Οι Πίνακες χρησιμοποιούνται και για τον επανυπολογισμό των ήδη καταβαλλόμενων την 30.09.2019 συντάξεων, όπως περιγράφεται κατωτέρω.
Επανυπολογισμός συντάξεων που έχουνυπολογιστεί με βάση τις διατάξεις του ν.4387/2016
Με βάση την παρ. 3ατου άρθρου 14 και του άρθρου 33 του ν.4387/2016:
"α) Από την 01.10.2019 οι συντάξεις –πλην όσων χορηγούνται από τον ΟΓΑ –που έχουν απονεμηθεί ή εκκρεμεί η απονομή τους μετά την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 υπολογίζονται εκ νέου σύμφωνα με τα ποσοστά αναπλήρωσης του Πίνακα 2 της παραγράφου 5 του άρθρου 8. Από την 01.10.2019, καταβάλλονται τυχόν προκύπτουσες αυξήσεις στη σύνταξη. Αν το ποσό των
συντάξεων αυτών, όπως επανυπολογίζεται, είναι μικρότερο εκείνου που προκύπτει από τον υπολογισμό τους σύμφωνα με τον πίνακα 1 της παραγράφου 5 του άρθρου 8, το ποσό της διαφοράς που προκύπτει εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά.".Η παρ. 3ααφορά αιτήσεις συνταξιοδότησης που υποβλήθηκαν από 13.05.2016 έως και 30.09.2019, βάσει των οποίων η καταβολή της σύνταξης, σύμφωνα με τις διατάξεις που ίσχυαν πριν από την έναρξη ισχύος του ν.4387/2016, αρχίζει μετά την έναρξη ισχύος αυτού, ήτοι από τις 13.05.2016, και οι οποίες βάσει της παρ.2 του άρθρου 94 του ν.4387/2016 κρίνονται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4387/2016. Σημειώνεται ότι οι αιτήσεις συνταξιοδότησης που υποβάλλονται από την 01.10.2019 και έπειτα, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρ. 3ατων άρθρων 14 και 33, άρα θα υπολογιστούν εξαρχής με βάση τα αυξημένα ποσοστά αναπλήρωσης του Πίνακα 2.Για αιτήσεις που έχουν υποβληθεί από 13.05.2016 έως 30.09.2019, το ποσό της σύνταξης λόγω της εφαρμογής διαφορετικών ποσοστών ών αναπλήρωσης διαφοροποιείται:
(α) για την περίοδο από την έναρξη καταβολής της σύνταξης μέχρι την 30.09.2019 και (β) για την περίοδο από 01.10.2019 και έπειτα. Το ποσό ανά περίοδο προκύπτει από δύο υπολογισμούς: (α) Πρώτος υπολογισμός για το χρονικό διάστημα από την ημερομηνία υποβολής του αιτήματος και έως την 30.09.2019 με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης του Πίνακα 1.
(β) Δεύτερος υπολογισμός για το χρονικό διάστημα από 01.10.2019 και εφεξής με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης του Πίνακα 2 και σύγκριση των ποσών που προκύπτουν από τον πρώτο και το δεύτερο υπολογισμό για τον καθορισμό του τελικά καταβαλλόμενου ποσού από 01.10.2019. Ειδικότερα, τα ποσά που προκύπτουν από το "διπλό υπολογισμό" αρχικά με τον Πίνακα 1 και έπειτα με τον Πίνακα 2, συγκρίνονται με βάση τα κάτωθι παραδείγματα για να καθοριστεί το καταβαλλόμενο από 01.10.2019 ποσό της σύνταξης. Οι τυχόν προκύπτουσες αυξήσεις με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης του Πίνακα 2 χορηγούνται από 01.10.2019, ως αρνητική προσωπική διαφορά, δηλαδή αύξηση της ανταποδοτικής σύνταξης, η οποία χορηγείται άμεσα, χωρίς δοσολόγιο από 01.10.2019.Αντιθέτως, τυχόν προκύπτουσες μειώσεις με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης του Πίνακα 2 οδηγούν στη δημιουργία θετικής προσωπικής διαφοράς του εδαφίου γ’ της παρ. 3ατου άρθρου 14 και του άρθρου 33 του ν.4387/2016 που συνεχίζει να χορηγείται από 01.10.2019 ως προσωπική διαφορά. Σημειώνεται ότι το άρθρο 94, παρ. 2 του ν.4387/2016 συνεχίζει να ισχύει και εφαρμόζεται κατά τον επανυπολογισμό των συντάξεων, επί αιτήσεων που έχουν κατατεθεί για τα έτη 2016, 2017 και 2018. Η σύγκριση θα διενεργείται μεταξύ του συνολικού ποσού (εθνικής, ανταποδοτικής και προσωπικής διαφοράς του άρθρου 94) που χορηγείται μέχρι τις 30.9.2019 και του συνολικού ποσού (εθνικής, ανταποδοτικής και προσωπικής διαφοράς του άρθρου 94) που προκύπτει από τον νέο υπολογισμό από 01.10.2019. Στο σημείο αυτό υπογραμμίζουμε ότι η προσωπική διαφορά του άρθρου 94 παρ. 2, η οποία ρητώς παραπέμπει στο άρθρο 14 παρ. 2, αποτελεί θετική προσωπική διαφορά, δηλαδή το ποσό της εξακολουθεί να καταβάλλεται στο δικαιούχο, συμψηφιζόμενο κατ` έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή του, με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων, όπως αυτή προκύπτει κατ` εφαρμογή της παραγράφου 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016. Αντιθέτως, η προσωπική διαφορά του εδαφίου γ’ της παρ. 3ατου άρθρου 14 και του άρθρου 33 δεν συμψηφίζεται. Υπογραμμίζεται ότι η σύγκριση των ποσών συντάξεων που προκύπτουν από την εφαρμογή του Πίνακα 1 και από την εφαρμογή του Πίνακα 2 διενεργείται μεταξύ του καθαρού προ φόρου ποσού σύνταξης με βάση τον Πίνακα 1 και του καθαρού προ φόρου ποσού με βάση τον Πίνακα 2, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων κρατήσεων.
Ομοίως, για τις ανάγκες της σύγκρισης του άρθρου 94 παρ. 2 για την εύρεση της προσωπική διαφοράς, λαμβάνεται υπόψη το καθαρό προ φόρου ποσό της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύον καθεστώς, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων κρατήσεων, σύμφωνα τους κανόνες που ίσχυαν σε κάθε φορέα κατά την 31.12.2014.Για τις αιτήσεις που έχουν κατατεθεί μέχρι 30.09.2019 και έχει ήδη εκδοθεί απόφαση απονομής θα γίνει οίκοθεν νέος υπολογισμός του ποσού από 01.10.2019 με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης του Πίνακα 2. Για εκκρεμείς αιτήσεις που έχουν κατατεθεί μέχρι 30.09.2019 θα εκδοθεί απόφαση απονομής με βάση τον Πίνακα 1 για το διάστημα μέχρι 30.09.2019, και θα καταχωριστεί άμεσα και ο νέος υπολογισμός του ποσού από01.10.2019. Ειδικότερα, για την εφαρμογή της παρ.3α των άρθρων 14 και 33 του ν.4387/2016, όπως ισχύει με το ν.4670/2020, παρατίθενται τα κάτωθι παραδείγματα. Σημειώνεται ότι συγκρίνονται τα καθαρά προ φόρου ποσά, όπως αυτά έχουν υπολογιστεί με τις ανωτέρω οδηγίες.
Τα παραδείγματα είναι ενδεικτικά, και δεν στηρίζονται σε πραγματικές περιπτώσεις ασφαλισμένων. Στόχο έχουν να καταδειχθεί ο τρόπος σύγκρισης και η απεικόνιση του επανυπολογισμού στο πληροφοριακό σύστημα και στα εκκαθαριστικά συντάξεων που θα εκδοθούν.
Κρατήσεις και Σύγκριση
Η σύγκριση των ποσών συντάξεων που προκύπτουν από την εφαρμογή του Πίνακα 1 και από την εφαρμογή του Πίνακα 2 διενεργείται μεταξύ του καθαρού προ φόρου ποσού σύνταξης με βάση τον Πίνακα 1 και του καθαρού προ φόρου ποσού σύνταξης με βάση τον Πίνακα 2, μετά την αφαίρεση των αναλογουσών κρατήσεων. Ομοίως, για τις ανάγκες της σύγκρισης του άρθρου 94 παρ.2 για την εύρεση της προσωπική διαφοράς, λαμβάνεται υπόψιν το καθαρό προ φόρου ποσό της σύνταξης που θα απονεμόταν κατά το προϊσχύσαν καθεστώς, μετά την αφαίρεση των αναλογούντων κρατήσεων, σύμφωνα τους κανόνες που ίσχυαν σε κάθε φορέα κατά την 31.12.2014.
Συντάξεις Στρατιωτικών
Σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 36Ατου ν.4387/2016, όπως ισχύει με το άρθρο 32 του ν.4670/2020:"Ειδικότερα τα ποσοστά αναπλήρωσης των ειδικών κατηγοριών στρατιωτικών που προβλέπονται στο άρθρο 41 του α.ν.1854/1951, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 3 παράγραφοι 1-3 του ν.148/1975 και συμπληρώθηκε στις παραγράφους 2 και 3 περίπτωση δ` με το άρθρο 2 του ν.1282/1982, και με τις παραγράφους 2και 3 του άρθρου 8 του ν.2084/1992, καθώς και με τις διατάξεις του άρθρου 41 του π.δ.169/2007, όπως ισχύει, προσαυξάνονται πέραν των ποσοστών του Πίνακα 2 της παραγράφου 5 του άρθρου 8 και κατά ποσοστό 1,5% επιπλέον για κάθε έτος μετά το τεσσαρακοστό πέμπτο." Εφίσταται η προσοχή των Υπηρεσιών σας στο σημείο αυτό ως προς την εφαρμογή της παραγράφου 5 του άρθρου 36Α του ν. 4387/2016 που προστέθηκε με το άρθρο 32 του ν. 4670/2020 και με την οποία καθορίζονται τα ποσοστά αναπλήρωσης για το χρόνο ασφάλισης άνω των45 ετών για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης των ειδικών κατηγοριών στρατιωτικών του άρθρου 41 του π.δ.169/2007. Για τις συγκεκριμένες ειδικές κατηγορίες στρατιωτικών κατά τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης με βάση τις κοινοποιούμενες διατάξεις του άρθρου 8 του ν. 4387/2016 καθιερώνονται αυξημένα ποσοστά αναπλήρωσης.
Τελικές Παρατηρήσεις
Σύμφωνα με την παρ. 3γ του άρθρου 14 του ν.4387/2016, το οποίο με βάση την παρ. 1 του άρθρου 33 εφαρμόζεται αναλογικά και στον επανυπολογισμό των συντάξεων του ιδιωτικού τομέα, "Τα στοιχεία που προκύπτουν από τις περιπτώσεις α` και β` (της παρ.3)αποτυπώνονται από την 01.01.2020 για κάθε ασφαλισμένο στο οικείο πληροφοριακό σύστημα".
Επομένως, οι υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ οφείλουν να αποτυπώσουν τις αλλαγές που προκύπτουν από τον επανυπολογισμό στο πληροφοριακό σύστημα και στα σχετικά εκκαθαριστικά σημειώματα, με βάση τις παρούσες οδηγίες".
πηγή:https://www.capital.gr/oikonomia/3501046/pos-epanupologizontai-oi-kuries-suntaxeis-me-to-nomo-broutsi