Αναδρομικά κύριων συντάξεων, επικουρικών και Δώρων πέραν του 11μήνου που επιστράφηκαν πρόσφατα στις κύριες συντάξεις, δικάζονται στις 15 Ιανουαρίου του 2021 με τον «β’ γύρο» των διεκδικήσεων που προβάλλουν οι συνταξιούχοι.
Η νέα δίκη θα γίνει πάλι στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) και θα κρίνει ουσιαστικά τα εξής ζητήματα:
* Το αν θα επιστραφούν αναδρομικά πέραν των 11 μηνών στις κύριες συντάξεις όσων συνταξιούχων έχουν δικαιωθεί με πρωτόδικες δικαστικές αποφάσεις για επιστροφές ως και 40 μηνών. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν περί τους 300.000 συνταξιούχους που είχαν ασκήσει προσφυγές προτού πάρουν τα αναδρομικά των 11 μηνών.
* Το αν θα επιστραφούν σε όλους τους συνταξιούχους, είτε με προσφυγές είτε χωρίς προσφυγές, τα αναδρομικά από τις αντισυνταγματικές μειώσεις των επικουρικών συντάξεων τουλάχιστον για το ίδιο 11μηνο με τις κύριες συντάξεις. Στην κατηγορία αυτήν ανήκουν περίπου 1,1 εκατ. συνταξιούχοι που πήραν επιστροφές κύριας και δεν πήραν επιστροφές επικουρικής σύνταξης.
* Το αν θα γυρίσουν αναδρομικά από τις αντισυνταγματικές καταργήσεις Δώρων σε κύριες και επικουρικές συντάξεις. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν 2,5 εκατ., δηλαδή το σύνολο των συνταξιούχων.
Νέες διεκδικήσεις
Η δίκη της 15ης Ιανουαρίου 2021 στην Ολομέλεια του ΣτΕ ορίστηκε χθες μετά τη νέα προσφυγή που κατέθεσαν στις 21/10/2020 οι συνταξιούχοι της ΑΤΕ, του ΗΣΑΠ, του ΟΑΣΑ και το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων, ζητώντας να ακυρωθεί η πρόσφατη Υπουργική Απόφαση για τα αναδρομικά επειδή δεν περιλαμβάνει επιστροφές για επικουρικές συντάξεις και Δώρα, αλλά περιορίζει την επιστροφή των αντισυνταγματικών περικοπών στους 11 μήνες και μόνον στις κύριες συντάξεις. Αυτό που διεκδικούν επί της ουσίας οι συνταξιούχοι είναι:
* Να επιστραφούν τα Δώρα σε κύρια και επικουρική σύνταξη, καθώς και οι περικοπές στις επικουρικές σύμφωνα με την απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ 1439/2020.
* Για όσους πληρώθηκαν τα αναδρομικά σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και δεν άσκησαν αγωγές μέχρι τις 8 Οκτωβρίου 2020, να μην αποσβένεται το δικαίωμα για τις αξιώσεις τους που αφορούν τις περικοπές των κύριων και επικουρικών συντάξεων, καθώς και τα Δώρα, είτε πρόκειται για 11μηνο είτε και για μεγαλύτερο διάστημα.
Ποιους αφορά
«Το αποτέλεσμα της δίκης αφορά σχεδόν όλο τον συνταξιουχικό κόσμο», εξηγεί ο δικηγόρος Λουκάς Αποστολίδης, που κατέθεσε τις προσφυγές για τις νέες διεκδικήσεις. Όπως σημειώνει, θα κριθεί αν πάρουν επιπλέον αναδρομικά πέραν αυτών που πληρώθηκαν, όσοι άσκησαν αγωγές και δεν έγινε σεβαστό το δεδικασμένο με την 1439/2020 απόφαση του ΣτΕ, να επιστραφούν δηλαδή αναδρομικά όχι μόνον στην κύρια σύνταξη αλλά στην επικουρική μαζί με αναδρομικά Δώρων. Και, επίσης, θα κριθεί αν ευσταθούν στην «έννομη τάξη» τα άρθρα 33 και 34 του νόμου 4734/2020, που λένε ότι όσοι πληρώθηκαν τις επιστροφές για την κύρια σύνταξη και δεν είχαν ασκήσει προσφυγές μέχρι τη δημοσίευση του νόμου χάνουν το δικαίωμα διεκδικήσεων για αναδρομικά επικουρικής σύνταξης και Δώρων (σ.σ.: με την πληρωμή αποσβένονται οι αξιώσεις τους).
Πρώτο βήμα
Πρόκριμα ως ένα βαθμό για την έκβαση της δίκης αποτελεί η ειδική γνωμοδότηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου στις 23 Σεπτεμβρίου που συνόδευε την τροπολογία για τα αναδρομικά, καθώς γίνεται λόγος για δικαίωμα σε διεκδικήσεις και μετά την πληρωμή, ενώ ξεκαθαρίζεται ότι δεν ευσταθεί η εξαίρεση των αναδρομικών για τις επικουρικές συντάξεις από τη στιγμή που και αυτές οι περικοπές έχουν κριθεί αντισυνταγματικές και μνημονεύονται στην πιλοτική δίκη και στην απόφαση 1439/2020.
Το βασικό στοιχείο, ωστόσο, είναι και παραμένει αν μπορεί με νόμο να απαγορευτεί η διεκδίκηση επιστροφής μειώσεων στις συντάξεις που έχουν κριθεί αντισυνταγματικές. Το δικαίωμα αυτό «αποσβέννυται», λέει ο νόμος, από τη στιγμή που πληρώθηκαν αναδρομικά στις κύριες συντάξεις, πλην όμως η απαγόρευση έννομης διεκδίκησης θα πρέπει να κριθεί αν είναι θεμιτό να επιβάλλεται διά νόμου, ή όχι.
Τι ισχύει για όσους έκαναν αγωγές και η διορία για προσφυγές
Τα επιπλέον ποσά που διεκδικεί η πλειονότητα είναι κυρίως από μειώσεις επικουρικών με αναδρομικά που φτάνουν στα 3.000 ευρώ.
Περίπου 6.500 συνταξιούχοι του Δημοσίου έχουν δικαιωθεί ήδη με αναδρομικά ως και 17.200 ευρώ μέσα από τις αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου για επιστροφές από τις μειώσεις του νόμου 4093/12 από το 2013 ως τα μέσα του 2016 τουλάχιστον.
Αν στη νέα δίκη του ΣτΕ στις 15 Ιανουαρίου 2021 βγει απόφαση που ακυρώνει τις απαγορεύσεις στις διεκδικήσεις, τότε θεωρητικά όλοι οι συνταξιούχοι του Δημοσίου θα μπορούσαν να διεκδικήσουν δικαστικά αναδρομικά πέραν του 11μήνου στις κύριες και στις επικουρικές συντάξεις!
Δεν… πληρώθηκαν
Από την άλλη πλευρά, και ανεξάρτητα από την απόφαση του ΣτΕ, υπάρχουν περί τους 750.000 χαμηλοσυνταξιούχους που έχουν δικαίωμα για διεκδικήσεις ενός 11μήνου από Δώρα κύριων και επικουρικών συντάξεων, καθώς και από αναδρομικά μειώσεων επικουρικών συντάξεων εφόσον είχαν επικουρικές πάνω από 200 ευρώ ως το 2012.
Οι εν λόγω συνταξιούχοι δεν πήραν τις επιστροφές μειώσεων που κατέβαλε η κυβέρνηση, διότι η κύρια σύνταξή τους, ή το άθροισμα κύριας και επικουρικής, ήταν κάτω από 1.000 ευρώ και δεν είχαν τις περικοπές που επεστράφησαν γιατί αυτές επιβλήθηκαν σε συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ.
Για αυτή την κατηγορία το δικαίωμα διεκδικήσεων και σε νέες προσφυγές δεν ακυρώθηκε. Αντίθετα, η ίδια η κυβέρνηση αναγνώρισε αφενός την ισχύ των προσφυγών που ασκήθηκαν μέχρι την πληρωμή των αναδρομικών λέγοντας ότι οι εκκρεμείς δίκες ως την ημέρα πληρωμής του 11μήνου συνεχίζονται, και αφετέρου δεν απαγόρευσε να γίνουν αγωγές από συνταξιούχους που είχαν περικοπές στις επικουρικές και δεν πληρώθηκαν αναδρομικά στις κύριες συντάξεις τους.
Μπλόκο
Η απαγόρευση κατάθεσης νέων προσφυγών ισχύει δηλαδή για όσους πληρώθηκαν αναδρομικά κύριων συντάξεων, και αυτή την απαγόρευση θα κληθεί να την ακυρώσει ή να την αποδεχθεί το ΣτΕ στη δίκη της 15ης Ιανουαρίου.
Σε κάθε περίπτωση πάντως και σύμφωνα με το νόμο, οι συνταξιούχοι που πληρώθηκαν και έχουν εκκρεμείς δίκες (περί τους 300.000 συνταξιούχους) θα πάρουν όσα επιπλέον αναδρομικά βγάλουν τα δικαστήρια αρκεί να δικαιωθούν σε τελικό βαθμό, δηλαδή και από το Εφετείο. Η πλειονότητα αυτών των δικών θα «τρέξει» από εδώ και πέρα.
Διορία
Το δικαίωμα των προσφυγών για όσους δεν πήραν αναδρομικά θα πρέπει να αξιοποιηθεί ως το τέλος Δεκεμβρίου 2020, για να μη χαθούν τα αναδρομικά του 11μήνου Ιουνίου 2015 – Μαΐου 2016. Για προσφυγές που θα κατατεθούν το 2021 τα αναδρομικά περιορίζονται στο 5μηνο Ιανουαρίου – Μαΐου 2016, γιατί στα αναδρομικά του 2015 επέρχεται παραγραφή λόγω παρέλευσης πενταετίας.
Αν η δίκη στο ΣτΕ οδηγήσει σε ακύρωση της απόφασης για τα αναδρομικά, τότε θα μπορούν να διεκδικήσουν επιστροφές εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι.
Οι αξιώσεις για επικουρικές – Δώρα
* Στις επικουρικές ΙΚΑ τα αναδρομικά που βγαίνουν από τις μειώσεις των νόμων 4051/12 και 4093/12, καθώς και από την επιστροφή 13ης και 14ης επικουρικών συντάξεων, είναι ως 1.810 ευρώ.
* Στις επικουρικές των συνταξιούχων του Δημοσίου τα διεκδικούμενα αναδρομικά 11μήνου φτάνουν ως 2.908 ευρώ.
* Στις επικουρικές των συνταξιούχων από Ταμεία ΔΕΚΟ – τραπεζών τα αναδρομικά ανέρχονται ως 2.854 ευρώ.
* Στο ΝΑΤ τα αναδρομικά επικουρικών είναι από τη μείωση του νόμου 4093 και οι διεκδικούμενες επιστροφές για το 11μηνο Ιουνίου 2015 – Μαΐου 2016 φτάνουν στα 1.851 ευρώ.
Αναδρομικά επικουρικών συντάξεων
| Επικουρική σύνταξη σήμερα (προ φόρου) | Μειώσεις που επιστρέφονται ανά μήνα | Σύνολο επιστροφών | Αναδρομικά για 11 μήνες με «Δώρα» | |
| Από νόμο 4051 | Από νόμο 4093 | |||
| Δημόσιο | ||||
| 299 | 131 | 79 | 210 | 2.908 |
| 277 | 122 | 73 | 195 | 2.699 |
| 265 | 118 | 71 | 189 | 2.609 |
| 254 | 113 | 68 | 181 | 2.499 |
| 230 | 101 | 40 | 141 | 2.011 |
| 218 | 96 | 38 | 134 | 1.910 |
| 195 | 87 | 35 | 121 | 1.732 |
| ΙΚΑ | ||||
| 190 | 93 | 37 | 131 | 1.810 |
| 181 | 91 | 36 | 127 | 1.759 |
| 174 | 88 | 35 | 123 | 1.701 |
| 166 | 85 | 34 | 119 | 1.641 |
| 159 | 81 | 33 | 114 | 1.572 |
| 151 | 79 | 32 | 110 | 1.523 |
| 144 | 75 | 30 | 105 | 1.443 |
| ΔΕΚΟ-Τράπεζες | ||||
| 316 | 126 | 76 | 202 | 2.854 |
| 286 | 116 | 70 | 186 | 2.618 |
| 272 | 111 | 66 | 177 | 2.491 |
| 257 | 106 | 64 | 170 | 2.384 |
| 225 | 91 | 36 | 127 | 1.847 |
| 210 | 85 | 34 | 119 | 1.729 |
| 195 | 80 | 32 | 112 | 1.622 |
| ΝΑΤ (Αναδρομικά μόνον από μειώσεις νόμου 4093) | ||||
| 370 | 0 | 101 | 1.851 | |
| 315 | 0 | 88 | 1.598 | |
| 292 | 0 | 82 | 1.486 | |
| 268 | 0 | 76 | 1.372 | |
| 248 | 0 | 71 | 1.277 | |
| 212 | 0 | 39 | 853 | |
| 188 | 0 | 35 | 761 | |
Αναδρομικά κύριων συντάξεων Δημοσίου με αγωγές
| ΚΥΡΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗ ΠΡΟ ΦΟΡΟΥ ΣΗΜΕΡΑ | ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ ΝΟΜΟΥ 4093 | |
| ΠΟΥ ΠΛΗΡΩΘΗΚΑΝ ΓΙΑ ΤΟ 11μηνο | ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΟΝΤΑΙ ΜΕ ΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ | |
| 2.325 | 6.396 | 17.212 |
| 1.734 | 3.374 | 9.079 |
| 1.618 | 3.146 | 8.467 |
| 1.532 | 2.981 | 8.021 |
| 1.457 | 2.826 | 7.603 |
| 1.330 | 1.625 | 4.372 |
| 1.264 | 1.542 | 4.150 |
| 1.171 | 1.428 | 3.844 |
| 1.122 | 1.377 | 3.704 |
| 1.098 | 1.346 | 3.620 |
| 1.068 | 1.304 | 3.509 |