Δημήτρης Ευθυμάκης
Όταν παζαρεύουν τα δισεκατομμύρια και πολεμούν τα ΑΕΠ
Καλός ηγέτης και στρατηγός δεν είναι αυτός που νικά ενώ διαθέτει υπέρτερες δυνάμεις και όπλα, αλλά εκείνος που δεν ηττάται ενώ ξεκινά από μειονεκτική θέση.
Το μικρότερο ΑΕΠ που θα αντέξει στην επίθεση του μεγαλύτερου, θα είναι ο πραγματικός ήρωας της σύγκρουσης. Οχι αυτό που θα πέσει ηρωικά μαχόμενο σε ένα αψήφιστο γιουρούσι δίχως αύριο
Στην εξωτερική πολιτική των κρατών, τις διαπραγματεύσεις δεν τις κάνουν οι αρχές του Δικαίου, αλλά τα γεωπολιτικά συμφέροντα. Στις διακρατικές συμφωνίες δεν καταλήγουν οι κυβερνήσεις, αλλά τα εκατέρωθεν δισεκατομμύρια. (Να κάτι που ξεχνάμε όταν ζητούμε a priori από τους Γερμανούς ή τους Ισπανούς να μας στηρίξουν στο όνομα του Δικαίου της Θάλασσας και της κοινοτικής αλληλεγγύης). Οι Τούρκοι έχουν δισεκατομμύρια να διαπραγματευτούν, εμείς πολύ δίκιο και το πολύ-πολύ κάτι λιγοστά εκατομμύρια.
Στους πολέμους ανάμεσα στα κράτη, δεν συγκρούονται οι στρατοί αλλά τα ΑΕΠ. Σε μεμονωμένες μάχες ή σε θερμά επεισόδια παίζουν ίσως ρόλο και παράγοντες σαν την αξιοσύνη ή την παλικαριά, σε ολοκληρωμένους πολέμους όμως το μεγαλύτερο ΑΕΠ είναι ο νικητής εννιά στις δέκα φορές. (Να κάτι που ξεχνάμε όταν αναπολούμε την αντίδραση του Ανδρέα απέναντι στο Σισμίκ το 1987. Τότε τα ΑΕΠ Ελλάδας και Τουρκίας ήταν ίδια, σήμερα το ΑΕΠ μόνο της Κωνσταντινούπολης είναι μεγαλύτερο από το άθροισμα των ΑΕΠ όλων των χωρών των Βαλκανίων μαζί.)
Θα πείτε ότι υπάρχουν ιστορικές (αλλά και σύγχρονες) εξαιρέσεις. Το 1940 στην Αλβανία, η αρχή του μεγαλύτερου ΑΕΠ δεν επιβεβαιώθηκε. Μόνο που στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο συγκρούστηκαν εθνικοί στρατοί, στους οποίους η διάθεση να πολεμήσουν ήταν καθοριστική. Στις ημέρες μας συγκρούονται κατ’ όνομα εθνικοί, αλλά στην πραγματικότητα επαγγελματικοί στρατοί και τα F-16 ή τα αόρατα υποβρύχια δεν φοράνε ξιφολόγχες στις μουτσούνες τους.
Ούτε στο Βιετνάμ επιβεβαιώθηκε η αρχή του μεγαλύτερου ΑΕΠ, μόνο που εκεί οι ηττημένοι Αμερικανοί έχασαν 57.000 άνδρες και οι νικητές Βιετναμέζοι 1.500.000. Θα αντέχαμε σήμερα έναν αγώνα τέτοιου είδους;
Ούτε με το Ισραήλ επιβεβαιώνεται η αρχή αυτή, μόνο που δεν αιθεροβατούμε αν θεωρήσουμε ότι απέναντι στο ΑΕΠ των Αράβων στέκεται το αμερικάνικο ΑΕΠ και όχι μόνο του το ισραηλινό. Και εν πάση περιπτώσει, απέναντι σε αυτές τις εξαιρέσεις υπάρχουν δεκάδες άλλοι πόλεμοι που πήγαν by the book, με κορυφαίους τους δύο Παγκόσμιους.
Σημαίνει αυτό ότι η σημερινή Ελλάδα, δεχόμενη ευθεία αμφισβήτηση της κυριαρχίας της από την Τουρκία, δεν πρέπει επ’ ουδενί λόγω να αντισταθεί ή να πολεμήσει; Όχι βέβαια. Αν ήταν έτσι τα πράγματα, δεν θα υπήρχαν μικρές και μεγάλες χώρες. Οι δεύτερες θα είχαν κάνει μια χαψιά τις πρώτες και ο κόσμος θα ήταν λιγότερο πολύπλοκος.
Σημαίνει όμως ότι απαγορεύονται διά ροπάλου οι μικρομεγαλισμοί του λιγότερου δυνατού, καθώς οι πιθανότητες είναι εις βάρος του. Σημαίνει ότι ο πιο αδύναμος υποβαθμίζει –χωρίς να απεμπολεί– τις παραμέτρους όπου υστερεί (π.χ. στρατιωτική ισχύ) και αξιοποιεί στον μέγιστο βαθμό τις παραμέτρους στις οποίες μπορεί να παίξει με πιο ισότιμους όρους (π.χ. διπλωματία). Σημαίνει ότι δεν δικαιούται να κουραστεί ή να εκνευριστεί από το ροκάνισμα του χρόνου που ο ίδιος κάνει, διότι αυτό μοιάζει με ακούσια προσχώρηση του στην στρατηγική του αντιπάλου.
Η φράση «να γίνει το ντου να τελειώνουμε» ανήκει αποκλειστικά στον δυνατό και επιτιθέμενο, αν την εκστομίσει ο αμυνόμενος ενδέχεται να αυτοκτονεί. Και τέλος, καλός ηγέτης και στρατηγός δεν είναι αυτός που νικά ενώ διαθέτει υπέρτερες δυνάμεις και όπλα, αλλά εκείνος που δεν ηττάται ενώ ξεκινά από μειονεκτική θέση. Το μικρότερο ΑΕΠ που θα αντέξει (με όποιον έξυπνο ή μακρόσυρτο τρόπο επιλέξει) στην επίθεση του μεγαλύτερου, θα είναι ο πραγματικός ήρωας της σύγκρουσης. Όχι αυτό που θα πέσει ηρωικά μαχόμενο σε ένα αψήφιστο γιουρούσι δίχως αύριο.
Πηγή: Protagon.gr